Buzëqesh

Buzëqesh
- “Kur qesh, qeshjen ia bëj shërim zemrës.(Ebu Derda r.a.). Të qeshurit e matur është terapia më e përshtatshme për shërimin e plagëve të vuajtjeve të vazhdueshme, e cila ruan fuqinë e gëzimit shpirtëror.
Edhe njeriu më i ndershëm Muhammedi a.s. ndonjëherë qeshte sa që i shiheshin edhe dhëmballët. Kjo është qeshje e të mençurve të përvojshëm, që njohin sëmundjen e shpirtit dhe shërimin e saj. Buzëqeshja është kulmi i rehatisë dhe vula mbaruese e kënaqësisë. Por, kjo është buzëqeshje pa teprim:”Mos qesh së tepërmi, se të qeshurit e tepërt e vdes zemrën” e kjo është e mesmja. “Edhe buzëqeshja drejtuar vëllait tënd është lëmoshë.”(hadithe)
“E ai (Sulejmani ) buzëqeshi i gëzuar prej fjalës së tij”(27:19).
Nga begatitë e banorëve të Xhennetit është edhe qeshja.
“E sot (në Ditën e Gjykimit), ata që besuan do të qeshin me jobesimtarët”(83:34).
Vrazhdësia e fytyrës dhe rrudhja e saj janë shenjë e një shpirti të ankuar, janë turbullim i ideve të pastërta.
“Pastaj rrudhej e bëhej edhe i vrazhdë”(74:22).
Ahmed Emin thotë në” Fejd ul- Hatir:”të buzëqeshurit në jetën e tyre jo vetëm që kënaqin shpirtin e tyre, por ata gjithashtu janë më të fuqishëm në punë, janë më përgjegjës, më të mirë në përballimin e vështirësive dhe shërimin e tyre, si dhe në kryerjen e veprave të mëdha që sjell dobi për ta dhe gjithë njerëzit. Ç’vlerë ka pasuria me fytyr mrrolur?! Ç’të duhet fama kur shpirtin e ke të ngushtë?! S’të bën dobi e tërë bota me gjithë çfarë ka nëse vetë je i shqetësuar e i mërzitur, thua se je kthyer nga përcjellja e kufomës së më të dashurit! Ç’të duhet gruaja e bukur, kur zemërohet, vrazhdësohet dhe e kthen shtëpinë në ferr?! Më e dobishme për ty është ajo që s’ka këtë shkallë të bukurisë, por sjelljen e pëlqyeshme, buzëqeshjet e ngrohta dhe që e bën shtëpinë si një prej kopshteve magjike. S’ka vlerë një buzëqeshje që nuk del nga thellësia e njeriut, e pastër dhe e natyrshme. E nëse ajo përpiqet t’ju falë vetëm qeshje artificiale, kjo i mbetet vetëm fytyrës së saj dhe nuk depërton tek të tjerët, sepse ajo kërkon ta falsifikojë natyrën e saj të pastër e të vërtetë.
Gjithashtu, ka burra që turbullohen me veten dhe me ata që u gjenden përreth për shkak të një fjale apo komentimit të keq të saj, ose prej një pune të pavlefshme që u ngjau apo e bënë, ose për shkak të humbjes tregtare, një fitimi që prisnin të arrinin por nuk iu realizua, e për shumë gjëra të tjera, që s’kanë vlerë. Pra, bota në sytë e tyre është sterë e zezë, pastaj edhe atyre që janë rreth ua nxijnë. Këta njerëz kanë fuqi ta zmadhojnë të keqen dhe prej një kokrre bëjnë pirgun, prej bërthamës bëjnë drurin. Ata nuk mund të bëjnë mirë, ndaj nuk gëzohen kur u vijnë të mirat edhe nëse janë shumë, e as kënaqen me atë që arritën edhe nëse është e madhe.
Hasan Basriu thotë:” Politeistët lavdëroheshin me zërin e lartë. Zoti tha në adres të tyre:” Po qe se zëri i lartë do të ishte një gjë e dobishme, gomarin, që e ka zërin e lartë, do ta kisha bërë epror mbi ta!”
Shiko rreth teje me kujdes: lulet buzëqeshin, pyjet e dendura kalamenden me të qeshura, detërat, lumenjtë, qielli, yjet, shpezët të gjithë të buzëqeshur, pra edhe njeriu në esencën e tij rri i buzëqeshur. Sikur të mos e prekte xhelozia, sherri, naiviteti dhe shkaqet e tjera që ia humbin dritën (nurin) e fytyrës dhe e bëjnë të mrrolur! Ai nuk e sheh këtë bukuri që qëndron ditë e natë para syve të tij, se në shpirt është i dobët e i shkatërruar; secili prej nesh e sheh botën përmes veprave, mendimeve dhe shpirtit të vet.
Kur vepra që bëra të jetë e mirë, mendimet që më shpojnë kafkën të dëlira, e shpirti i pastër nga mllefet, atëherë shqisa e të pamurit do të shohë çiltërsi; gjithçka që më rrethon në këtë hapësirë e shoh të bukur, shoh realitetin. Por të pamurit kur të më bëhet i paqartë, të më nxihet qelqi i syzeve, çdo gjë rreth meje e shoh të zezë e të errët, atëbotë duhet të kontrolloj trurin, veprat, mendimet, shpirtin, e t’i kthej në dëlirësitë parësore që ta shoh të vërtetën e bukur, ashtu siç është e paprishur.
Jeta është art, e arti është shkencë që studiohet. Për njeriun është më mirë të mbjellë trëndafila, jaseminë, e dashuri në jetën e tij, se sa të lodhet në grumbullimin e të hollave dhe fryrjen e xhepave.
Ç’vlerë ka jeta, kur gjithë mundin ia drejton mbledhjes së pasurisë, e s’bën asnjë përpjekje në lartësimin e bukurisë, mëshirës dhe dashurisë në të?! Shumica e njerëzve s’i çelin sytë për bukuritë dhe gjërat interesante në jetë, por për dinar e dirhemë. Kalojnë rreth kopshtijeve plot trëndafila të bukur dhe ujit të vrullshëm, e shpezëve këndues, por as që u hyn në mend t’i shikojnë ato, në mend e kanë dinarin që doli e dinarin që hyri. Ishte dinari mjet për jetë të lumtur, e rrotulluan gjendjen dhe shitën jetën e lumtur për hirë të dinarit, i larguan sytë nga shikimet e bukura dhe i përshtatën të mos shikojnë përveç dinarit.
“Kënaqu me pak pasuri nëse e ke ruajtur besimin, sikur që kënaqen disa njerëz me pasurinë edhe pse besimin e kanë të humbur.”
Ajo që e shtyp shpirtin, që e rrudh, dhe e dërgon në burgun e errët, është të menduarit keq dhe humbja e shpresës. Jeta e keqe qëndron në shikimin e së keqes dhe në hulumtimin e turpeve të njerëzve, llomotitjet me fjalë për mangësitë e botës.
Pastaj s’ka gjë më vrasëse për shpirtin se sa ndjenja se je i humbur, i nënçmuar dhe i pavlerë. Prej këtyre ndjenjave është e pamundur të dalë vepër e madhe, e as nuk pritet prej këtyre ndonjë dobi. Ndjenja e të qenurit i humbur, të bën të humbasësh besimin në vetvete. Besimi në vetvete është një veti e madhe ngase në të varet suksesi në jetë.
Ilija Ebu Ma’di thuri këto vargje:
Tha: Qielli është nxirë! E u mrrol në fytyrë.
I thash: Buzëqesh ti, mjafton vrazhdësia në qiell, bëhu i çlirë.
Tha: Rinia më kaloi, më hodhi si mbeturinë te kroi.
I thash: Buzëqesh, dhimbjet e rinisë që mban në tru copëtoji, se në këtë jetë askush përgjithmonë s’qëndroi.
Tha: Ajo që më ishte më e shtrenjta në dashurinë time, e helmoi shpirtin tim, e më la të djegur në përkujtime. I theu të gjitha premtimet dhe pasi zemra ma përvetësoi, shpirti më është vrarë, shpresat më janë fshirë, fytyra buzëqeshjeve iu tha lamtumirë, e si mund të qesh kur vdekjen e shpirtit ma la peshqesh?!
I thash: Buzëqesh, ngrihu sypatrembur, trego se jeton dhe ende nuk ke vdekur. Përballoje flakën tradhtarëve, mos lejo një këmbë fytyrën të ta prekë.
Tha: Tregtia s’më ecën, dita-ditës më humbet e në hiç më tretet. Njëlloj si i ngrati në shkretëtirë, s’gjen një pikë ujë për të pirë, i shtrirë në pluhur i vdekur mbetet.
Njëlloj si vajza e bukur e zbehtë, e sëmurë; kollë me copa gjaku nxjerr, s’ka dobi kur të njejtën vjell!
I thash: Buzëqesh, se ti s’i ke barërat dhe shërimin e saj në dorë. E ndoshta buzëqeshja jote te shumë të tjerë hidhërimet i korr.
Tjetër kush qe kriminel, ai fajtor le të ngel, me veprat e tyre mos u zemëro, e shpirtra njerëzish ende s’ke vrarë!
Tha: Si të gëzohem kur armiqtë rreth meje me zëra ujqërish më trishtojnë?! Kur çerdhen time me zogjtë e mi, ma rrethojnë!
I thash: Gëzohu dhe krenohu, nuk do të ta kishin shkelur ujqërit oborrin, po të mos kishe famën e njerëzisë. Ti je njeri që akullin ke thyer, për këtë të vërsulen e të vijnë me të rrëmbyer!
Tha: Festave ju doli lajmi se, para pragjeve janë, mua sikur më thonë “Rrobat e reja dhe lodrat fëmijët ku i kanë?!” Për këtë obligim të pandarë ndaj të dashurve që kam, syri e zemra pareshtur më qan. Kur dora nuk më arrin, e xhepat e shqyera të holla nuk mbajnë!
I thash: Buzëqesh, mjafton ti që në mesin e tyre je i gjallë, nuk je i vdekur e i ndar, që të lajnë festën me lotin e syve e përsëri mos me të parë!
Tha: Netët e mia më dhanë ujin e hidhur, nga vuajtjet të shtrydhur.
I thash: Buzëqesh, nga ky ujë që pive mos rri duke u dridhur. Ndoshta të tjerët kur t’ju shohin të qeshur do ju bashkëngjiten, vuajtjet anash duke i hedhur.
Vallë, a thua të pasuron hidhërimi, apo ta humb pasurinë gëzimi?!
Shoku im i dashur, buzët e tua nëse qeshin nuk kanë për të plasur, dhe asnjë fytyrë nga të qeshurit para kohe s’është plakur! Buzëqesh si shkëndijë e zjarrtë, që lundron dhe vallëzon në qiellin e mjegulluar.
Tha: Buzëqeshja asnjeri në këtë botë s’e përgëzon, përderisa deshi apo s’deshi ai në këtë botë vjen, dhe ashtu ngadalë dikur shkon.
I thash: Buzëqesh, përderisa je gjallë dhe ende s’ke vdekur, se pasi të mbulohesh me dhe kurrë s’ke për të qeshur!