Si mund ta bëjmë armikun mik {Temë slame}

Është fakt i pamohueshëm se jemi në një fazë keqkuptimesh ndërmjet mendimeve të njerëzve eminentë apo, mund të themi, edhe ndërmjet shtetit dhe institucioneve të tjera shoqërore. Çdo kush që e jeton këtë jetë pa dyshim se do të japë llogari ndaj atij që do të jetë përgjegjës përpara oraganeve kompetente dhe, në fund, përpara Zotit. Duke e pasur këtë si pikësynim, që të jetë njëri prej atyre që nuk do të japë llogari apo të kalojë lehtë në të, do të duhet t’i ketë në rregull raportet midis njerëzve, edhe pse ndonjëherë ndodhin situata marramendëse që të prishet paqja, apo të insistojnë në prishjen e paqes. Në kuadër, në hyrje, do të theksoj një shembull eklatant, që të ndikoj në jetën tonë të mëtejshme.Theksohet që Pejgamberi (s.a.v.s.) në periudhën e parë të Shpalljes, në Mekë, jetoi duke qenë nën kanosje të pandashme dhe shumë agresive nga ana e mushrikëve. Është detyruar të shpërngulet në Medine (në vitin 622); atje situata ka qenë më e rehatshme në sferën e marrëdhënieve ndërnjerëzore. Sido që të jetë, Pejgamberi (s.a.v.s.) pati lidhur marrëveshje (Marrëveshjen e Hudejbisë) me mushrikët për një paqe me një afat të caktuar kohor.

Kundër muslimanëve në Marrëveshjen e Hudejbisë, e cila u mbajt në vitin e gjashtë hixhrij, ishte Suhejl b. Amri. Kur u shkrua marrëveshja, në fillim të saj u tha: “Muhamedi, i Dërguari i Allahut (Resulull-llah)…” Mu për këtë pjesë të fundit Suhejl b. Amri e pati kundërshtuar Pejgamberin (s.a.v.s.) duke i thënë: “Nëse të besoj ty se je i Dërguari i Zotit, nuk do të kisha luftuar kurrë”. Vetë Pejgamberi (s.a.v.s.) e fshiu atë pjesë me ndihmën e Aliut (r.a.), pasi që nuk dinte të shkruante e as të lexonte. Edhe pse Aliu (r.a.) bashkë me Omerin (r.a.) ishin kundër kësaj që kundërshtuan mushrikët, mirëpo Pejgamberi (s.a.v.s.) e nënshkroi atë, me të vetmin qëllim që muslimanët të gjenin rehati në këto vende.

Sipas marrëveshjes, nëse një musliman gjendet në Mekë, ai nuk do të pranohet të hyjë në Medine, kurse ata që kthehen në Mekë nuk do të kenë të drejtë të kthehen përsëri në Medine. Kjo ishte një gjykim i rëndë. Pasi që u nënshkrua marrëveshja, djali i Suhejl b. Amrit,Ebu Xhendeli, duke i tërhequr prangat që e kishin lidhur, iu afrua Pejgamberit (s.a.v.s.) ngadalë dhe kërkoi prej tij që edhe atë ta merrnin me vete për në Medine. Por, marrëveshja ishte e nënshkruar dhe kishte hyrë në fuqi. Suhejl b. Amri djalit të vet Ebu Xhendelit i bije disa shuplaka dhe e tërheq për tesha. Duke i bërë këto gjeste, në ato momente i thotë Pejgamberit (s.a.v.s.): ”O Muhamed, Ebu Xhendeli para se të vinte (dorëzohet) te ju, marrëveshje hyri në fuqi; atë nuk mund ta dërgosh”. Pejgamberi (s.a.v.s.) e luti për këtë, mirëpo Suhejli nuk e pranoi një gjë të tillë. Pas kësaj, Ebu Xhendeli kishte mbetur në mëshirë të mushrikëve. Kjo situatë e dhimbshme i kishte mërzitur muslimanët, mirëpo marrëveshjes i qëndruan besnik, ndërkaq Ebu Xhendelit i thanë që të duronte edhe pak.

Suhejl b. Amri ishte një mushrik i cili shumë i pati torturuar Pejgamberin (s.a.vs.) dhe muslimanët. Në luftën e Bedrit ra rob në duart e muslimanëve, ndërkaq u lirua me anë të pagesës së fidjes. Në luftën kur muslimanët e çliruan Mekën, Suhejli ishte mbyllur në shtëpi, duke i menduar se çka u kishte bërë muslimanëve. Çdo moment priste që ta mbysnin. Do të ishte më emocionuese që ta dëgjojmë vetë, nga goja e Suhejl b. Amrit, atë moment: “Kur Pejgamberi (s.a.v.s.) hyri në Mekë, e mori udhëheqjen, e unë hyra brenda në shtëpinë time. Për ta siguruar jetën time, përmes djalit tim Abdullah i dërgova lajm Pejgamberit (s.a.v.s.). Nuk isha i sigurt se nuk do të mbysnin. M’u kujtuan ato momente të këqija, të cilat ua pata bërë Muhamedit dhe shokëve të tij. 

E nga ata, ende askush mua nuk më ka bërë keq. Marrëveshjen e Hudejbisë, si kam dashur, i kam çuar ta nënshkruanin, në luftërat  Bedrit dhe të Uhudit dhe në çdo aksion që ndërmerrej kundër muslimanëve, kam qenë me ta.” Ashtu siç e pati dërguar djalin e vet, Abdullahun te Pejgamberi (s.a.v.s.) për ta siguruar jetën, ai, Abdullahu e pati pyetur Pejgamberin (s.a.v.s.): “O i Dërguari i Allahut, a do t’i sigurosh siguri jete atij?” Pejgamberi (s.a.v.s.) i tha: ”Po atij i është dhënë siguri, nga siguria e Allahut.Le të dalë nga shtëpia, i tha.

Pastaj u tha atyre përreth: Suhejl b.Amrin kush e takon, le mos ta shikoje dikush me sy të keq, ashtu që të dalë i rehatshëm nga shtëpia.
Falë asaj se Suhejli është njeri i mençur dhe i ndershëm. Nuk mund të paramendohen njerëz sikur Suhejli që ta pranojnë Fenë Islame. Ai tash e ka kuptuar se prej atyre që u ka besuar deri më sot, nuk ka dobi”.

Abdullahu u kthye për te babai i vet me fjalët e Pejgamberit (s.a.v.s.). Kur dëgjoi Suhejli se çka ka thënë Pejgamberi (s.a.v.s.), u habit dhe tha: ”Vallahi, ai edhe kur ishte i vogël ishte i drejtë dhe i dobishëm, po edhe duke qenë i rritur qenka i njëjtë”. Sido që të jetë, shkoi afër Pejgamberit (s.a.v.s.), e pranoi Islamin dhe me të Dërguarin e Allahut mori pjesë në luftën e Hunejnit. Suhejl b. Amri ka qenë njeri i mençur, njëri prej më të zgjedhurve të kurejshve dhe më eminenti që mbante ligjërata për ta. Në luftën e Bedrit pati rënë rob në duart e muslimanëve. Omeri (r.a.) i tha Pejgamberit (s.a.v.s.): “O i Dërguari i Allahut, më lejo t’ia thyej dhëmbët (ka pasur për qëllim t’i thyente dhëmbët e përparmë, prerës) dhe edhe një herë të mos flasë kundër teje, ose kur do të flasë, le të flet sikur memecët”. Pejgamberi (s.a.v.s.) i tha: ”Unë nuk mund të lejoj t’ia nxjerrësh dhëmbët, sepse atëherë e kam toturuar, edhe pse jam Pejgamber; Zoti mua do të më dënonte nëse e bëj një gjë të tillë.

Përkundrazi, ai nesër duhet të jetë i kënaqur me atë që do t’i bëjmë. Lëre atë, o Omer! Ai një ditë do të jetë në një pozitë që edhe ti do ta lavdërosh
e do ta përkrahësh.” Këtë që tha Pejgamberi (s.a.v.s.) për Suhejl b. Amrin, vërtetësia e kësaj doli në shesh pas vdekjes së Pejgamberit (s.a.v.s.), kur në Mekë dolën disa grupacione që nuk jepnin zeqat. Situata aq u ashpërsua, saqë nuk kishte siguri në mesin e njerëzve. Me fjalë të tjera, u bë një kaos i madh. Në këtë kaos ishte i detyruar të fshihej edhe valiu i Mekës, Attab b. Esid. Gjatë kësaj situate Suhejli del në shesh dhe u drejtohet atyre me këto fjalë: ”O ju, kurejsh. Ju, edhe në gjendjen e fundit duke qenë si muslimanë, së pari herë në Islam mos u bëni prej atyre që bëni ndarje. 

Pasha Allahun, unë e di se kjo fe do të vazhdoj përderisa do të vazhdojë lindja dhe perëndimi i diellit bashkë me hënën.” Pas fjalimit të gjatë
dhe me vend të posaçëm të Suhejlit, popullata u qetësua. Këtë fjalim kur e ndëgjoi Omeri (r.a.) iu kujtuan fjalët e Pejgamberit (s.a.v.s.) që
i pati thënë për Suhejl b. Amrit në luftën e Bedrit, kur i patën zënë rob dhe e vërtetoi edhe një herë se Pejgamberi (s.a.v.s.) është pejgamber i vërtetë
dhe e përsëriti dëshminë. Po sikur Suhejlit t’i ishin thyer dhëmbët, atij do t’iu shtonte armiqësia ndaj muslimanëve shumë më shumë dhe ai nuk do t’i sillte dobi Islamit mu në kohën e fitness,
e cila ishte në Mekë. Pra, kjo rredh nga metoda e Pejgamberit (s.a.v.s.), i cili është dërguar për paqe te njerëzimi e jo për dhunë, armiqësi e hakmarrje etj.

Ashtu edhe sikur misoni i gjithë pejgamberëve, edhe i Muhamedit (s.a.v.s.) nuk ka qenë që të humbin njerëz nga shoqëria, por ata të fitojnë miqësi.
Për t’i bërë shokët armiq, është shumë lehtë. Njeriu edhe me një fjlaë shumë të shkurtër mund ta prish një shoqëri, e cila është ndërtuar me vite e me mund,
mirëpo ja që shkaku i asaj fjale prishet e tëra. Për ta ndërtuar një ndërtesë - sa është e rëndë dhe, për ta prishur sa është e lehtë. E njëjtë edhe me
shoqërinë: rëndë fitohet, shumë lehtë humbet. Është me rëndësi që armikun ta bëjmë mik e jo mikun armik. Po edhe shtetin, në vend të armikut, ne duhet ta bëjmë mik,
me metoda më atraktive, që të gjenden solucione të zgjidhshme midis vete.

Në vijim do të ishte e dobishme për ne që të sjellim disa ajete, që flasin për seriozitetin e lidhjes shoqërore dhe metodën e përfitimit të zemrës së armikut, siç janë ajetet: “Nuk është e barabartë e mira dhe e keqja. Andaj, (të keqen) ktheje me mirësi, se atëherë ai mes teje dhe atij që ka armiqësi, do të bëhet (si) mik i afërt.” (Fussilet, 34), “Ti të keqen ktheje me të mirën. Ne e dimë më së miri atë që shpifin ata.” (El-Mu’minun,96).


Nuk është rasti i vetëm me Suhejl b. Amrin, të cilin Pejgamberi (s.a.v.s.) e pati rikonvertuar në Islam me anë të sjelljes së tij si njeri i zgjedhur nga ana e Allahut si i Dërguar, por kemi shumë. Kemi edhe prej atyre që kishin kontribuar për ta mbytur Pejgamberi (s.a.v.s). Ai ua fali gjithë ato krime dhe e pranuan Islamin.
Pra,këta janë disa nga të shumtit. Andaj, edhe është shembulli i gjithë njerëzimit, siç potencohet në ajetin “Ju e kishit shembullin më të lartë tek i dërguari i Allahut,kuptohet, ai që shpreson në shpërblimin e Allahut në botën tjetër, ai që atë shpresë e shoqëron duke e përmendur shumë shpesh Allahun.” (El- Ahzab, 21).

Dhe së fundi, duhet të jemi më transparentë në ato situata ku mund ta humbim shoqërinë. Ashtu që, mos ta humbim atë, se vetëm përmes dashurisë dhe shoqërisë, arrihen të gjitha pozitat dhe marrëveshjet midis njerëzve të mençur. Bota nuk ka nevojë për armë me bërthamë apo pa bërthamë, por ka nevojë për sinqeritetdhe dashuri ndërnjerzore, me të vetmin qëllim që ta fitojmë dashurinë e Allahut Fuqiplotë.