Si i trajton Islami sprovat dhe fatkeqësitë që prekin njerëzimin në përgjithësi dhe muslimanët në veçanti?
A janë ato ndëshkim, apo mëshirë hyjnore?
Si duhet t’i kuptojmë ne besimtarët këto lloj fatkeqësish? A janë ato ndëshkime hyjnore, ashtu siç pretendohet? Apo mos vallë
janë një lloj mëshire hyjnore, të cilën nuk e njohim?Çfarë thotë
Libri i Allahut dhe çfarë na këshillon Profeti ynë (a.s.), për këtë çështje?
Po, sot, e gjithë bota, perëndimi dhe lindja, jugu dhe veriu, kanë hyrë përnjëherësh në një periudhë të re të historisë njerëzore. Mbase këtej e tutje, historia do të shënojë një pikë të re dhe do të ndahet në periudhën “para koronavirusit” dhe “pas koronavirusit”.
Të gjithë e dimë pak a shumë historinë e fillimit dhe përhapjes së këtij virusi brenda një kohe të shkurtër. Të gjitha shtetet mbyllën kufijtë, udhëtimet u kufizuan në maksimum, tregtia u ngadalësua,
edukimi dhe aktivitetet e përbashkëta fetare u ndërprenë. Madje, edhe vendet më të shenjta si Qabja dhe Xhamia Aksa u mbyllën përkohësisht. I gjithë njerëzimi u mbyll në shtëpi...
Padyshim se kjo nuk është hera e parë që njerëzimi përballet me situata të tilla. Historia njerëzore është e mbushur me këto lloj fatkeqësish, si kolera, murtaja, tifo, influenca, sida, sars dhe shumë
sëmundje të tjera epidemike që kanë shkaktuar me miliona vdekje në një kohë të shkurtër. Madje, që në fillimet e historisë Islame, në kohën e Omerit (r.a.), murtaja mori jetën e 25 mijë njerëzve.
Po ashtu, edhe në fillim të shekullit që lamë pas, gjatë Luftës së Parë Botërore, kontinenti i Evropës humbi rreth 1/3 e popullsisë si pasojë e këtyre lloj sëmundjeve.
Ku ndryshon e sotmja nga e djeshmja?
Ndryshimi është, se në asnjë periudhë të historisë njerëzore, sëmundje të tilla nuk e kanë marrë përmasa kaq globale sa sot. Të gjithë njerëzimin e ka kapluar frika, paniku dhe shqetësimi për të
ardhmen. Aq më tepër që kjo po ndodh në një kohë kur njerëzimi ndihet më i fortë se kurrë. Në një kohë revolucioni teknologjik e shkencor, kur armët biologjike dhe nukleare mund ta shkatërrojnë
botën sa hap e mbyll sytë. Në një kohë kur mjekësia dhe industria farmaceutike kanë arritur majat, kur njeriu po përpiqet të arrijë pavdekshmërinë dhe të gjejë jetë në planetë të tjerë. Dhe, ndërkohë
që arroganca, lazdrimi dhe teprimi në çdo aspekt është bërë modë, një virus mikroskopik gjunjëzon gjithë njerëzimin...

Në këtë periudhë, të gjithë shtetet po marrin masa
dhe po punojnë me gjithë forcën e tyre duke vënë në
dispozicion të gjithë arsenalin mjekësor, institucio-
nal dhe ekonomik. Tashmë, edhe rëndësia që i jepet
pastërtisë ka arritur një dimension të paparë...
Por, pavarësisht të gjitha këtyre, një çështje shumë
e rëndësishme është duke u neglizhuar së tepërmi...
Dimensioni social i kësaj situate, ende nuk ka fi-
lluar të trajtohet siç duhet. Ende nuk kanë filluar të
shkruhen artikuj dhe libra mbi dimensionin shpirt-
ëror dhe metafizik që do të nxjerrë në pah gjithë kjo
situatë. E në fakt, tashmë, kjo nuk është një çështje
që ka të bëjë vetëm me aspektin shëndetësor.
Prandaj, nëse këtë çështje e trajtojmë në tërësi,
e jo vetëm nga një aspekt i caktuar, do të arrijmë
në përfundime më të sakta. Sa i përket aspektit
teknik, shkenca na i shpjegon më së miri detajet
dhe shkaqet. Ndërsa filozofia i kalon nëpër filtrin e
mendjes dhe na shtyn të mendojmë rreth çështjes.
Kurse feja, i jep kuptim. Ajo na fton të mendojmë
mbi kuptimin e dukshëm dhe të padukshëm. Por,
kur bëhet fjalë për Islamin, kuptimi që jep feja, nuk
e anashkalon shpjegimin e shkencës dhe mendimin
e filozofisë.
Rrugën e drejtë, na e tregon shpallja hyjnore që
mbledh në vete argumentet që shohim në gjithësi dhe argumentet nga shpallja hyjnore. Kjo është
metoda më e mirë, që e ka shpëtuar njerëzimin nga
besëtytnitë dhe e ka udhëzuar në rrugën e drejtë.
Nëse e shqyrtojmë shpalljen hyjnore në tërësi, dhe
po ashtu, nëse edhe njeriun e analizojmë nën dritën
e argumenteve të shpalljes hyjnore dhe ato që gjej-
më në gjithësi, para së gjithash, do të kuptojmë se
këto lloj fatkeqësish, nuk janë “rregull” por “ajet/
shenjë” hyjnore. E në fakt, ky është edhe koncepti
kyç që na intereson në këtë temë.

Këto ndodhi, nuk janë ndëshkime hyjnore, ashtu
siç pretendohet ndonjëherë me zemërim. Ja si ur-
dhëron Zoti ynë në ajetin 45 të sures Fatir: “Sikur
Allahu t’i dënonte njerëzit sipas veprave (të këqi-
ja) të tyre, nuk do të linte mbi faqen e dheut asnjë
gjallesë...” Ndërsa në ajetin 46 të sures Fussilet, Ai
shprehet qartë se: “...Zoti yt nuk bën padrejtësi
ndaj robërve!”.
Pra, si duhet t’i vlerësojmë fatkeqësitë në dritën e shpalljes hyjnore?
Siç e thamë edhe më sipër, sipas Kuranit Fisnik,
kjo fatkeqësi është një shenjë/ajet. Dhe çdo besimtar duhet të nxjerrë një mësim ndryshe nga kjo
shenjë. Për këtë na tërheq vëmendjen edhe Allahu
i Madhëruar kur thotë: “... A po merrni mësim o ju të zotët e mendjes!?” Po ashtu, Kurani, edhe përmbytjen e madhe në kohën e Nuhut (a.s.), nuk e
quan “katastrofë”, por “ajet/shenjë”.
Nëse bëjmë një vlerësim të këtillë të këtyre ndodhive, atëherë dikush me të drejtë do t’i lidhë këto me keqpërdorimin e botës nga njeriu, e dikush tjetër do ta lidhë me tragjeditë njerëzore që po përjetohen anekënd globit si në Arakan, Siri, Jemen, etj... Po ashtu do të ketë edhe prej atyre që me të drejtë do ta lidhin me harrimin e Zotit, me neglizhencën ndaj fëmijëve, ndaj të drejtave njerëzore, ndaj fesë, e madje edhe ndaj popullit të vuajtur të Gazës...

Le të mendojmë pak mbi hartën e
pasurisë së kuptimeve!..
Harta e pasurisë së kuptimeve do ta bëjë njeriun
të mendojë përsëri rreth vetes dhe do ta shndërrojë
në mëshirë gjithë këtë fatkeqësi që po përjetojmë.
Nëse këto fatkeqësi i shohim si shenja, çdo njeri
do të përballet me veten dhe do ta rivlerësojë ma-
rrëdhënien e tij me botën. Njeriu do të rregullojë
marrëdhëniet e tij me familjen, miqtë dhe rrethin
shoqëror. Por, nëse e anashkalojmë pasurinë e kup-
timeve dhe këto fatkeqësi i lidhim vetëm me një
person, ndodhi, fenomen dhe shoqëri të caktuar,
duke i shpjeguar si ndëshkim hyjnor apo edhe si
kiamet, do të thotë se ne nuk arrijmë t’i lexojmë dhe
vlerësojmë këto shenja të pafundme hyjnore. Një
vlerësim i tillë na shkëput na nxjerrja e mësimeve
dhe na burgos në shprehi. Ajo nuk i zgjidh aspak
problemet tona, por përkundrazi na e thellon edhe
më tepër krizën.
Por çfarë na pengon t’i kuptojmë saktë fatkeqësitë?

Në fakt, pengesën më të madhe, sapo e kemi
shpjeguar. Pra, mos vlerësimi i këtyre ndodhive si
ajete/shenja, por si ndëshkim, duke u bërë shkas
i shkëputjes nga nxjerrja e mësimeve. Një tjetër
pengesë, është edhe interpretimi i ngjarjeve në një
mënyrë që i eliminon përgjegjësitë e njeriut. Mirëpo,
Allahu i Madhëruar na bën të ditur se: “Për shkak
të veprave (të këqija) të njerëzve janë shfaqur
në tokë e në det të zeza (bela, skamje, katastrofa,
humbje e bereqetit etj.), e për ta përjetuar ata
një pjesë të asaj të keqeje që e bënë, ashtu që të
tërhiqen (nga të këqijat).” (Rum,
41.)
Një tjetër gabim i madh që bëhet, është se në emër të shkencës, gjatë interpretimit të këtyre ndodhive anashkalohet komplet Krijuesi i gjithësisë. Një gabim tjetër, është edhe ku njeriu e vë veten në rolin e Zotit dhe flet në emër të Tij. Si ndodh kjo? Pra, kur dikush thotë me bindje; “ky është një ndëshkim që Allahu ia ka dhënë këtij populli për shkak të kësaj ndodhie”, atëherë tregon se këtu, njeriu po i kalon së tepërmi kufijtë. Po ashtu, të shumëzosh me zero edhe shkaqet që ka krijuar Allahu, duke i lënë pas dore masat, është një gabim trashanik. Sidomos në situata të sëmundjeve të tilla, masat e propozuara nga autoritetet shëndetësore, janë të njëjtat që propozohen edhe nga Islami, i cili mbrojtjen dhe sigurinë e jetës e ka në themel të parimeve të veta.
Këtë e tregojnë qartë edhe parimet e karantinës kundër sëmundjeve epidemike, që i Dërguari
i Allahut (a.s.), ka përcaktuar para më shumë se
14 shekujsh duke thënë: “Mos e fusni njeriun e
shëndetshëm tek njeriu i sëmurë!” dhe “Nëse diku
ka rënë ndonjë sëmundje ngjitëse, mos hyni. E nëse
ndodheni aty, mos dilni!”...
Le ta përfundojmë këtë shkrim me një lutje pro-
fetike të Ejubit (a.s.), i cili ka thënë:
“Zoti ynë! Neve na kanë goditur këto halle, por Ti
je më Mëshiruesi i mëshiruesve!”