Makinat inteligjente me sy dixhitalë – një ëndërr?

Pjesa më e madhe e aksidenteve rrugore ndodhin për faj të gabimit njerëzor. Nga kjo kanë marrë shkas studiuesit pranë prodhuesit të automobilëve Daimler, për t’i bërë makinat e tyre “të shohin”. Kompjuteri njeh rrezikun.

Studiuesit pranë prodhuesit të automobilëve Daimler, i cili prodhon ndër të tjera edhe tipin Mercedes, me shpikjen e tyre për t’i bërë makinat e “të shohin” përmes kompjuterit që dallon rreziqet më shpejt se njeriu madje ishin ndër të nominuarit e fundit për Çmimin Gjerman të së Ardhmes, që jep presidenti Christian Wulff në dhjetor.

Shpikja e makinave inteligjente

Kur një fëmijë kalon para një makinë në rrugë, një shoferi i duhet një sekondë kohë reagimi. Nëse ai është duke ecur me 50 km në orë në trafikun e qytetit, në këtë sekondë makina përshkon 15 metra, kjo distancë mund të jetë vdekjeprurëse. Për këtë arsye Uwe Franke, drejtues i ekipit kërkimor „Bildverstehen“ në Stuttgart, pranë kompanisë Daimler, ka filluar që në vitin 1996 punën për zhvillimin e sistemeve inteligjente të asistencës për drejtuesit e automjeteve. “Nëse arrijmë të reagojmë vetëm një gjysmë sekonde më shpejt, automjeti i tij mund të ndalojë shtatë metra më përpara.”

Ekipi i Frankes u ka mësuar për këtë arsye automjeteve të shikuarin tredimensional. Kështu rreziqet mund të dallohen Brenda 200 milisekondash: “E rëndësishme është t’i japim makinës dy sy, në mënyrë që të mund të shohin si njerëzit në mënyrë stereoskopike, pra të perceptojnë thellësi dhe largësi. ”

Kompjuteri asiston për drejtimin dhe frenimin

Por dy sy-kamera nuk mjaftojnë për të dalluar dhe vlerësuar rreziqet. Pasi krahas të parit tredimensional automjetet duhet të dinë edhe se ku lëviz diçka. Për këtë një kompjuter në automjet ndjek lëvizjet e çdo pike pamore që kapin të dy kamerat. Kërkuesit në Stuttgart i kanë dhënë për këtë arsye projektit të tyre emrin “Vizioni 6D” për të shikuarin gjashtëdimensional. “Emri 6D derivon nga mundësia për të matur jo vetëm vendndodhjen e pikave pamore por edhe lëvizjen e tyre, që janë tri dimensione të tjera, pra arrijmë në një total gjashtë dimensionesh.”

Një kompjuter vlerëson pamjet gjashtëdimensionale për t’i dhënë pastaj komanda asistentit të drejtimit dhe freninimi: ndryshim drejtimi kur drejtuesi i mjetit del nga korsia apo frenim kur para automjetit kalon një person. Ndërkohë që një njeri me perceptimin e tij selektiv mund të përqendrohet gjithnjë vetëm në një objekt, një kompjuter vëzhgon njëkohësisht cdo vend në ekran, pra cdo pikë pamore. “Kompjuteri pra nuk ka nevojë të njohë automjetin apo këmbësorin si një objekt të plotë. Atij i mjafton të perceptojë pika të veçanta pamore dhe të kuptojë se po vjen diçka që mbart rrezik përplasjeje.”

Zhvillimi i asistentëve inteligjentë në proces zhvillimi

Mbi bazën e sasisë së pikave pamore në lëvizje, kompjuteri mund të kuptojë shumë mirë nëse po afrohet një makinë, po ecën një njeri në rrugën e makinës apo nëse në drejtim të automjetit po vjen vetëm një top futbolli. Në përputhje me rrezikun i jepet një komandë asistentit të drejtimit: mjeti shmanget, frenon apo vazhdon rrugën. Mqs kamerat kanë të njëjtat probleme pamore si njerëzit në rast mjegulle, shiu apo akulli në xhamat e makinës, studiuesit duan t’i pajisin ato me sensorë shtesë, si për shembull një radar. Për Franken zhvillimi i asistentëve inteligjentë të drejtimit nuk ka përfunduar.

Prototipi aktual mund të mbulojë një kënd vështrimi prej vetëm 50 gradë: “Ne duam megjithatë të dallojmë kryqëzimet, për të cilat na duhet një kënd vështrimi prej 180 gradësh. Duam edhe të shohim prapa nesh. Duam edhe të kuptojmë shumë më tepër për pjesëmarrësit në trafik, që personi në biçikletë kthen kokën apo sinjalizon me dorën e majtë: dua të kthehem majtas. Ne duam të arrijmë të dallojmë nëse këmbësori do të ecë apo do të qëndrojë në vend. Çfarë do të bëjnë pjesëmarrësit në trafik? Kjo është sfida e madhe e së ardhmes.”

Por edhe atëherë kërkimi nuk mund të quhet i përfunduar. Krahas syve – kameras dhe radarit, në të ardhmen automjetet mund të komunikojnë me njëri-tjetrin. Karta më të sakta dixhitale dhe sisteme navigacioni bëjnë pjesën që mbetet. Ëndrra e Frankes: “Që një ditë t’i japim çelësin makinës, kur nuk duam të drejtojmë vetë, që do të thotë mjeti të ecë në mënyrë automatike.”