Admin Administrator
Numri i postimeve : 8520 Data e regjistrimit : 02/07/2009 Mosha : 42 Nacionaliteti-Sheti : Tetovë-Maqedoni
| Titulli: KUR’ANI DHE ARSYEJA Fri 18 Jun 2010 - 16:54 | |
| All-llahu xh.sh. që kur krijoi njeriun e parë (duke e ditur prirjen që bartte me vete ai) ia mësoi atij të gjitha, ia tregoi dy rrugët: të mirën të keqen. E sprovoi atë duke e lënë të vendos me arsyen e tij se si te veprojë, jo se All-llahu nuk ia diti aftësinë dhe atë se sa do ta respektonte njeriu urdhërin e All-llahut si krijesë e Tij, por Ai këtë e bëri (dhe e bën edhe sot) për të bindur njeriun se ai është i dobët sadoqë të mendojë se është i ngritur. Ta bindë atë se vetëm Ai i Cili e krijoi është i aftë për t'i definuar fenomenet e jetës dhe se vetëm urdhëri i Tij meriton të ndiqet për të arritur fatëbardhësinë në të dy jetët. [/size]T'i vështrojmë ajetet që vijojnë: "...E Ai ia mësoi Ademit të gjitha emrat..." "Ne e udhëzuam atë në rrugë..." "E ne i thamë: O Adem, ti dhe bashkëshortja jote banoni në xhenet dhe hani lirisht nga frutat e tij nga të doni, po mos iu afrohuni asaj peme..." Kur All-llahu krijoi njeriun e bëri atë me shpirt, e bëri të shoh, të dëgjojë. Mirëpo a mbaroi vetëm me kaq?, pasiqë njeriu duhej të vinte mëkëmbës në Tokë. Jo, All-llahu në fund si mëshirë ndaj njeriut ia mësoi të gjitha emrat e sendeve-dukurive që kur të vihej mëkëmbës në Tokë mos të habitej kur të donte të shpreh me fjalë atë që ndjente në shpirt. Të mos frikësohej e të hutohej kur të shihte qieliin të vetëtoj por, t'i falënderohej All-llahut që e mbron prej frikës së saj e jo t'i përulej në ibadet si shenjë adhurimi, e prej këtu t'i lindte ndjenja për të besuar, siç de-klarojnë disa. I Lartëmadhërishmi më pas njeriun e vuri në sprovë. E vendosi në xhennet, i lejoi të hajë prej të gjithave përpos një peme për të cilën i tha: "Mos iu afro asaj!" Mirëpo, njeriu edhe pse me arsye - mend e theu urdhërin e Krijuesit. Pse? Do të thoni: "E mashtroi djalli". Mirë, po pastaj a u pendua njeriu kur pa pasojat e veprës së vet të cilën e bëri meqë ashtu pajtohej arsyeja e tij. Po, u pendua! Gjithçka në vend të vet. Njeriu i parë pati arsye dhe duke gjykuar me atë arsyen e tij e pa me vend t'i afrohej pemës së ndaluar edhe pse më vonë u pendua meqë pa se gaboi. Ç'ka e shtyu t'i afrohej pemës? Fjalët e djallit se, nëse e hante atë pemë, bëhej engjëll, i pavdekshëm... d.m.th. lakmia, dëshirat, prej nga shohim qartë se mendja e shëndoshë e njeriut nuk mund të gjykojë drejtë ngase është e pa aftë për të ditur të vërtetën e pastër sepse këndvështrimin e saj për t'i defi-nuar këto dukuri ia errësojnë epshet - lakmia. Me këtë shembull All-llahu na tregon njeriun e parë, Ademin a.s. babanë e njerëzimit, i cili gjithësesi se në kohën e tij, kur nuk kishte asnjë njeri, pandehte se është më i dijshëm, se posedonte arsye të shëndoshë. Ç'ndodhi pas shumë vjetësh me bijtë e tij kur ata tani më ishin ndarë në popuj? "Njerëzit nuk ishin tjerë pos të një feje, e u përçanë..." (Kur'an) E dini me siguri se si thotë populli: "Dardha bie nën dardhë". Kështu popujt i trashëguan vetitë e të atit, ashtu si i trashëgojmë edhe ne sot. Është ky ligj i natyrës i cili nuk ndryshon: "...Ligj i All-llahut i cili është i hershëm edhe ndër të parët, në ligjin e All-llahut nuk do të gjeshë ndryshim..." Nëpërmes këtij realiteti shohim se njeriu çdo herë mendon se në kohën që ai jeton, zhvillimi i vetëdijes njerëzore ka arritur kulminacionin në krahasim me shoqëritë e më hershme. Mu për këtë ai edhe heq dorë nga rruga e Krijuesit duke menduar se është i aftë të gjykojë vet për veprat e tij, të planifikojë për jetën si di vet dhe pohon se nuk ka nevojë t'ia tregojë rrugën dikush tjetër, fuqia hyjnore më konkretisht. Sa i cektë është neriu, një mizë e cila nuk duket në kozrnos kundërshton Krijuesin. Shih si e tregon All-llahu këtë: "E krijoi njeriun prej një pikë uji kur qe, ai kundërshtar i hapur" (En-Nahl, 4). Këtë fanatizëm njerëzor e shohim edhe te arabët në periudhën e xhahilijetit, siç e quan Kur'ani. Tek ata thuaja se nuk ekzistonte ndjenja njerëzore. Foshnjat femra i varrosnin të gjalla, vrisnin njëri - tjetrin, trashëgonin gratë e prindërve dhe me to flenin në shtratin bashkëshortor. Torturonin të varfërit, merrnin nëpër këmbë pasurinë e jetimëve, manipulonin me robërit e i quanin vegla pune (pse jo kur këtë e "mësuan" nga Aristoteli). Bijat i martonin me ndërrime (ia jepte bijën e vet dikujt e të tijën e merte për vete). Mundonin të ngratët, borxhlinjëve ua rrisnin kamatën shumëfish, alkoolin e kishin në vend të ujit. Merreshin me bixhoz, mbretëronte një kaos i papërshkrueshëm! Këtë periudhë Kur'ani e quajti xhahilijet - injorancë. Prej kësaj që cekëm tani dikush mund të thotë se ne ngatërrohemi me fjalët tona pasiqë njëherë themi se arsyeja gabon në vendosje dhe bijmë shembullin e arabëve për të cilët themi se kanë qenë injorantë. Se a bijmë në kurthë me fjalët tona, padyshim se jo. Ndër të tjera cekëm edhe atë se çdo gjeneratë njerëzore në kohën kur jeton mendon dhe e quan veten si më të ngritur në vetëdijësimin njerëzor, në botëkuptime, kështuqe poqëse kthehemi disa shekuj mbrapa dhe bëhemi pjestarë në grupin ku një arab varros të gjailë një foshnje femër dhe i themi: "Pse e mbyt?", si do të na përgjigjej ai? Natyrisht se do të thoshte: "Femrat duhen të mbyten se e pakësojnë furnizimin (rizkun)!" Për të, kjo ishte arsye e shëndoshë (mendo sa përket me të vërtetën kjo arsye). Po ani se, le të kthehemi përsëri në kohën tonë. Ne themi se vetëdija e jonë ka arritur kulmin, mburremi me të arriturat njerëzore, njeriu i kohës sonë ka arritur të shkojë në hënë! Kohë e "kulturës-arsimit!" Nëse jemi kështu le t'më tregojë dikush se ç'kërkon në shoqërinë tonë kulçedra me shumë kokë: prostitucioni, dhuna, terori, narkomania e alkoolizmi? Kulçedër kjo, e cila është duke e përbi më ngadalë njeriun e këtij shekulli. Vallë, a nuk kemi parë të gjithë ne, apo së paku kemi dëgjuar se dikush pat parë një foshnje të mbytur në lumë apo të hedhur në mbeturinat e qytetit? A nuk janë këto akte të asaj periudhe të moçme qe ne dhe Kur'ani e quajtëm Xhahilijet - Injorancë?! Po, ne bile edhe e kemi tepruar, në ekrane televizive shohim se policët perëndimorë kanë arrestuar njerëz të cilët i dhunojnë fëmijët vajza dhe me to xhironin filme të ç'nderuar. A nuk e lejon perëndimi martesën mes palëve të të njëjtës gjini, vepër e cila rrënjët i ka në xhahilijetin më të hershëm të Lutit a.s. të cilën Kur'ani e quan mëkat më të madh dhe e lufton me të gjitha mjetet. Ja pra, a nuk jemi edhe ne injorantë pasi ndjekim veprat e injorantëve edhe pse rrahim gjoks se jemi në shkallën më të lartë të civilizirnit njerëzor? S'kemi faj, ne ndjekim arsyen tonë të "shëndoshë". Të mos kuptohemi keq meqë, nuk kemi për qëllim të nënçmojmë arsyen por edhe nëse duam nuk mundemi, sepse All-llahu i Lartëmadhërishëm atë e vendoi në vendin më të lartë. Nuk ka dyshim se mendja-arsyeja është ajo që njeriun e bëri të thirret njeri (mëkëmbës në tokë) mirëpo, nuk dyshohet edhe në atë se arsyeja është si nje kompjuter, kushtimisht thënë, që është i aftë të pranojë urdhërat-porositë e dhëna nga dikushi i cili është shkaku i tij e assesi të veprojë i pavarur ngase kjo është jashtë mundësive të tij. Kjo është arsyeja, ose ajo është dritë e cila ia ndriçon njeriut të gjitha skutat e jetës por, dikushi duhet ta ndezë atë dritë. Në rastin konkret ndezësi i asaj drite është vetë Krijuesi i saj, proces ky që arrihet përmes dërgatës, në momentin e dhënë përmes Kur'anit. Ky është Kur'ani i cili me thikën e fjalës së shenjtë shpërtheu traditën arabe dhe vërtetoi lajthitjet e bindjes së atëhershme. Ai ngriti zërin dhe i tha arabit: "Ju mos i mbytni fëmijët tuaj nga frika e varfërisë" (Isra, 31). Ai i dënoi ata të ciiët i mbytinin fëmijët e tyre dhe vërtetoi se ata janë mendjelehtë edhe pse pohonin se gjykojnë sipas premisave të arsyes. Kur'ani thotë: "S'ka dyshim se dështuan keq ata që mbytën fëmijët e tyre nga mendjelehtësia..." Arabët e shihnin të arsyeshme edhe pierjen e alkoolit, fallin, bixhozin, mirëpo Kur'ani ua flaku tej edhe këto bindje të gabuara: "O ju që besuat, s'ka dyshim se vera, bixhozi, idhujt dhe hedhja e shigjetës (për fall) janë vepra të ndyta nga shejtani. Pra, largohuni prej tyre që të jeni të shpëtuar. " Ky popull që deri më tani mendonte se pati ndjekur arsyen e shëndoshë u pendua dhe pa se kishte qenë në rrugë të gabuar (njëjtë si baba i tij Ademi a.s., siç cekëm në fillim). Ky popull arsyen e shëndoshë e gjeti në librin e shenjtë, Kur'anin Famëlartë andaj me tërë forcat u hodhë në aplikimin e urdhërave të cilët i vinin nga ky burim i të vërtetës duke i thirrë edhe popujt tjerë t'i kthehen kësaj arsye apsolute dhe ua bënte me dije se ajo që ata e quanin arsye të shëndoshë atë që edhe ky prej më parë e quajti të tillë, nuk është asgjë tjetër përpos se ëndërr e parë me sy çelë. Çdo i zot i mendjes kur e merr përpara konstrukcionin njerëzor dhe e studjon, do të shoh se zëri i arsyes nuk mund të vijë në shprehje përderisa ajo nuk prihet e urdhërohet prej diçka më të lartë se ajo, a ajo diçkaje padyshim është fjala e All-llahut, kushtetutë e vetme mbarënjerëzore që meton të drejtën e përgjithshme pa dallim race e kombi, por, duke i trajtuar të gjithë si vëllezër, si një familje me dy prindër, Ademin a.s. dhe Havën. Kjo është ajo kushtetutë qiellore, vërtetim i asaj se njeriu është i paaftë të përcaktojë ligje në mënyrë të drejtë, porse e drejta apsolute përcaktohet nga Arsyeja Apsolute, e ky është All-llahu, i Gjithëfuqishmi, i Drejti. Sa mirë e vërteton Kur'ani këtë: "Dhe ashtu ne e shpallëm atë (Kur'anin) kushtetutë në arabishte. E nëse ti, pasi të kanë ardhur argumente të qarta shkon pas dëshirave të tyre, ti nuk ke prej All-ilahut as ndihmë as mbrojtje" (Er-rad, 37). Arsyeja e shëndoshë është vetë Kur'ani Famëlartë: "Herët ose vonë ne do të duhet ta pranojmë Islamin sepse ai është i përshtatshëm për mendjen tonë" Gëte.
Botuar në Revistën IKRE (Revistë e Shoqatës së Nxënësve të Medresesë ISA BEU - Shkup): nr. 11, dhjetor 1997 – Shkup. Autori ka qenë maturant. | |
|