[Only admins are allowed to see this image]Kurani i lartësuar e ka graduara këtë natë, saqë edhe emrin ia ka vënë pikërisht “Nata e Vlerës dhe shkallës së lartë - Kadr”.
Nga: Dr Jusuf Kardavi
Kurani si dhe tradita profetike, e theksojnë rëndësinë dhe vlerat e mëdha të natës së Kadrit. Madje, Kurani përmban dhe një sure e cila mban këtë emër dhe flet pikërisht për këtë natë.
“Ne e kemi zbritur (Kuranin) në Natën e Kadrit. E kush mund të ta shpjegojë ty se ç’është nata e Kadrit? Nata e Kadrit është më e mirë se njëmijë muaj. Engjëjt dhe Shpirti (Xhebraili), me lejen e Zotit të tyre, zbresin në këtë natë, me të gjitha vendimet. Paqe është ajo deri në lindjen e agimit.” (Kadr, 1-5)
Kurani i lartësuar e ka graduara këtë natë, saqë edhe emrin ia ka vënë pikërisht “Nata e Vlerës dhe shkallës së lartë - Kadr”. E çfarë vlere dhe grade më të lartë mund të ketë një natë, sesa të konsiderohet si nata më e mirë se njëmijë muaj të tjerë që nuk kanë natë Kadri?
Njëmijë muaj, janë të barabartë me 83 vite e katër muaj. Kjo natë është më e mirë se një jetë e gjatë e jetuar nga njeriu, një jetë e afërt me një shekull.
Në këtë natë, zbresin melekët e rahmetit, mirësisë dhe bereqetit, në këtë natë valëvitet paqja deri në agim. Në traditën profetike, gjejmë shumë hadithe lidhur me vlerat e natës së Kadrit dhe kërkimin e kësaj nate në dhjetë ditët e fundit të Ramazanit. Ebu Hurejre transmeton se Profeti a.s ka thënë:”Kush falet natën e Kadrit me besim dhe shpresë, i falen gjynahet që ka vepruar më parë.” (Buhari)
Profeti Muhamed a.s na paralajmëron dhe na këshillon që kjo natë mos na gjejë indiferentë dhe gafila, por duke u falur dhe lutur. Privimi nga adhurimi i kësaj nate, është privim nga shumë të mira dhe shpërblim hyjnor. Ai u thoshte shokëve të tij:”U ka ardhur ky muaj, në të cilin gjendet nata që është më e mirë se njëmijë muaj. Kush privohet prej kësaj nate, është privuar nga çdo e mirë dhe nuk privohet nga mirësitë e saj, veçse një i mjerë.” (Ibnu Maxheh)
E si të mos jetë i mjerë, ai që humbet shansin që është më e mirë se tridhjetë mijë shanse?
Ai që humbet një marrëveshje nga e cila do të dilte 100 % i fituar, sigurisht që do të mallkonte veten. Ç’mund të themi për dikë që humbet një shans nga i cili do të dilte tre milion % i fituar?
Në cilën natë?
Nata e Kadrit është gjatë muajit të Ramazanit, sepse është nata kur filloi shpallja e Kuranit dhe ky proces nisi në muajin e Ramazanit. Thotë Zoti në Kuran:”Muaji i Ramazanit është ai, në të cilin ka zbritur Kurani, që është udhërrëfyes për njerëzit, plot me shenja të qarta për rrugën e drejtë dhe dallues (i së mirës nga e keqja).” (Bekare, 185)
Nga një sërë hadithesh, kuptohet qartë që nata e Kadrit është në dhjetë ditshin e fundit të Ramazanit. Vetë Aishja tregon:”I dërguari i Zotit a.s mbyllej në itikaf dhjetë ditët e fundit dhe na thoshte:”Kërkojeni natën e Kadrit në dhjetë ditët e fundit të Ramazanit!” (Buhari dhe Muslim)
Tregon Ebu Seid, se profeti Muhamed a.s doli në mëngjesin e ditës së njëzet të Ramazanit dhe u tha njerëzve:”Unë e dija natën e Kadrit, por e harrova, prandaj kërkojeni në dhjetë ditshin e fundit, ditët teke!” (Buhari dhe Muslim)
Meqë fillimi i ditës së Ramazanit ndryshon nga një vend në një tjetër, siç vihet re, netët teke në disa vende, janë çift në vende të tjera, prandaj dhe lipset që nata e Kadrit të kërkohet në të gjitha netët e dhjetë ditëve të fundit.
Nata e Kadrit, ka mundësi më të mëdha që të jetë në shtatë ditshin e fundit të Ramazanit. Transmetohet nga Ibnu Umer, se disa burra nga shokët e Profetit a.s, i thanë se e kishin parë natën e Kadrit në ëndërr, në shtatë ditshin e fundit. Profeti a.s u përgjigj:”Shoh që ëndrra juaj përkon me shtatë ditshin e fundit. Prandaj, kushdo që e kërkon këtë natë, le ta kërkojë shtatë ditshin e fundit.” (Buhari dhe Muslim)
Po nga Ibnu Umer, transmetohet të ketë thënë:”Kërkojeni dhjetë ditshin e fundit. Nëse dikush prej jush ligështohet dhe e ka të pamundur, le ta kërkojë në shtatë ditshin e fundit.” (Ahmed dhe Muslim)
Shtatë ditët e fundit të Ramazanit, fillojnë nga nata e 23 nëse muaji është 29 ditë, ose nga nata e 24 nëse muaji është 30 ditë.
Ubej ibnu Kab dhe Ibnu Abasi mendonin se nata e Kadrit ishte natën e 27 të Ramazanit. Madje, Ubej ibnu Kab betohej se nata e Kadrit është natën e 27 të Ramazanit, për disa shenja që i kishte vënë re, gjë e cila mandej u përhap tek masat e gjera të myslimanëve, saqë tani kjo natë festohet dhe njihet si nata e Kadrit.
Në fakt, ajo që dihet është se nuk ka asgjë të sigurt lidhur me këtë pretendim. Mendimet lidhur me natën e Kadrit, i ka numëruar Ibnu Haxheri, i cili thotë se janë 46 mendime të ndryshme.
Por, mendimi më i qëlluar mbetet ai që thotë se kjo natë është në një nga netët teke të dhjetë ditshit të fundit të Ramazanit dhe se nata e Kadrit ndryshon nga një vit në tjetrin, gjë e cila kuptohet nga tërësia e haditheve të lartpërmendura.
Sipas dijetarëve medh-hebit Shafi, nata e Kadrit mund të jetë nata e 21 e Ramazanit, kurse tek dijetarët e tjera mund të jetë nata e 27.
Urtësia e fshehtësisë së saj
Ka shumë urtësi në fshehtësinë e kësaj nate. Nëse të gjithë do e dinim me përpikmëri natën e Kadrit, vendosmëria dhe vullneti gjatë Ramazanit do të pësonte rënie. Njerëzit, thjesht do i kushtonin rëndësi dhe vëmendje pikërisht kësaj nate, të cilën do e kalonin në adhurim dhe punë të mirë dhe kaq. Prandaj, fshehja e saj shihet si një motivim për më shumë punë gjatë gjithë muajit dhe një dyfishim i punëve të mirë sidomos gjatë dhjetë ditëve të fundit të Ramazanit. Sigurisht, nga kjo ka vetëm mirësi për individin dhe umetin mysliman.
E njëjtë me fshehtësinë e natës së Kadrit, është dhe ora e pranimit të lutjes ditën e Xhuma, ashtu siç është dhe fshehtësia e emrit më të madh të Zotit, me të cilin nëse dikush e lut Zotin, i përgjigjet dhe ia pranon lutjen. Këto të treja, janë ruajtur të fshehta me qëllim që ne ta lusim dhe adhurojmë Zotin sa më shumë.
Transmeton imam Buhariu nga Ubade ibnu Samit, se profeti Muhamed a.s doli tu tregojë myslimanëve natën e Kadrit. Me të dalë, ai u ndesh me dy burra myslimanë të cilët po grindeshin me njëri-tjetrin. Profeti a.s, tha:”Dola tu tregoj kur është nata e Kadrit, por për shkak se filani dhe filani po grindeshin, e harrova. Ndoshta është më e hajrit për ju.”
Shenjat e natës së Kadrit
Kjo natë kaq e madhe, ka shenjat e saj, të cilat nuk vihen re, vetëm pasi të ketë lindur dita e re. Ndër këto shenja është se dielli i ditës që pason natën e Kadrit, lind pa reze, ose është i kuq dhe ndriçim të zbehtë.
Një shenjë tjetër që thuhet, është dhe shiu i lehtë që mund të bjerë natën e Kadrit, era dhe se ajo natë, është e hapur, as e nxehtë dhe as e ftohtë.
Të gjitha këto shenja, nuk janë të prera dhe nuk arrijnë në gradën e sigurisë së plotë. Ato mund të gjenden ose jo, sipas vendit dhe stinës. Ka vende myslimane ku shiu bie pa pushim, të tjera ku ka vite që nuk bie shi, të tjera që vuajnë nga të ftohtit dhe të tjera që vuajnë nga i nxehti.
Natë për të gjithë apo e specifikuar?
Një çështje tjetër e diskutuar dhe e studiuar nga dijetarët, është nëse nata e Kadrit është specifike për disa njerë, të cilëve u shfaqet në ëndërr dhe me disa shenja, gjë e cila nuk u ndodh njerëzve të tjerë, apo është e përgjithshme, për të gjithë myslimanët dhe sevapi i saj u jepet të gjithë atyre që e kalojnë këtë natë në adhurim?
Një grup dijetarësh kanë mendimin e parë, se kjo natë është vetëm për disa njerëz. Mendimin e tyre ata e bazojnë në hadithin e transmetuar nga Ebu Hurejres:”Kushdo që e kalon natën e Kadrit me adhurim...”
Ata e argumentojnë edhe me hadithin e Aishes, e cila e pyeti Profetin a.s:”O i dërguar i Zotit, çfarë të them nëse e arrij natën e Kadrit?” Profeti a.s i tha:”Thuaj:”O Zot! Ti je falës, e do faljen prandaj më fal mua!” (Ibnu Maxheh dhe Tirmidhij)
Përkimin e adhurimit me natën e Kadrit, këta dijetarë e interpretuan si dijen për këtë natë, gjë e cila është kusht për fitimin e sevapit specifik të kësaj nate.
Dijetarët e tjera, mendojnë se përkimi i adhurimit me natën e Kadrit, do të thotë që të ndodhin në të njëjtën kohë, edhe pse besimtari mund të mos e dijë. Për adhurimin e natës së Kadrit, nuk kushtëzohet shikimi apo dëgjimi i diçkaje të veçantë.
Kushtëzimi i disa dijetarëve i sevapit të kësaj nate me dijen për të, i ka shtyrë disa myslimanë të besojnë se nata e Kadrit është një sasi energjie drite, e cila u shfaqet disa personave të lumtur dhe jo të gjithëve. Prandaj dhe njerëzit e thjeshtë shpesh herë i dëgjon të thonë:”I është shfaqur nata e Kadrit”. Të gjitha këto janë gjëra që nuk bazohen në fakte dhe argumente fetare.
Prandaj, themi që nata e Kadrit është një natë e veçantë për të gjithë ata që e kërkojnë atë dhe synojnë të përfitojnë nga mirësitë e saj. Ajo është natë adhurimi, bindjeje ndaj Zotit, namazi, leximi, përkujtimi, lutjesh, sadakeje, punësh të mira etj...
Përktheu: Elmaz Fida