Në shoqërinë plurale dhe në kohën e komunikimit shumë të shpejtë dhe të "rrjetëzuar" është shumë më lehtë të parashtrohen pyetje morale-etike, sesa të ofrohen përgjigje të kënaqshme për to. I njëjtë është rasti edhe me problemet dhe sfidat, të cilave, nga ana teologjike, është gjithnjë e më vështirë për t'iu përgjigjur, edhe pse më me zell detektohen. Prandaj, nga njëra anë, diskutimet teologjike jo rrallë herë përfundojnë në pamundësinë apo në mossuksesin për t'i bashkuar besnikërinë ndaj dispozitave fetare, të cilat e rregullojnë këtë sferë, dhe mënyrës shumë të ndërlikuar të jetës bashkëkohore, e cila gjithnjë e më shumë vërehet në etosin e besimtarëve. Nga ana tjetër, të folurit moral-etik, ndërsa në disa çështje edhe argumentimet e nëpunësve fetarë, gjithnjë e më shumë ngelin "mbi kokat", ndërsa shpesh edhe mbi mundësinë e të kuptuarit të besimtarëve, madje edhe të atyre të cilët rregullisht e praktikojnë fenë.
Opinioni shoqëror tek ne nëpërmjet mediave pak potencon çështje shumë të ndjeshme morale-etike, siç janë mbarsja artificiale, edukimi seksual, aborti, homoseksualiteti, pedofilia, por edhe kur bëhet kjo ndaj tyre krijohet një qasje e tillë morale-etike e cila dallon jo vetëm se nga mësimet fundamentale fetare, por edhe nga jeta tradicionale e popullit tonë por edhe të tjerëve në këtë nënqiell. Në teologjinë tonë dhe tek teologët, akoma nuk është zhvilluar një diskutim përkatës, gjegjësisht nuk është gjetur mënyra se si duhet ballafaquar me qasjen e re dhe, për shumicën e popullatës sonë, të ndryshme morale-etike e cila mbizotëron jo vetëm nëpër mediat lokale por edhe në paraqitjet e veprimtarëve publikë, politikanëve e gjithnjë e më shumë edhe në mënyrën e përditshme të jetesës. Gradualisht dhe pa ndonjë diskutim më të madh tek ne krijohen mënyra të reja të sjelljes morale-etike, të cilat gjithnjë e më shumë dallojnë nga mësimi fetar dhe të cilat jo vetëm që prekin në dinjitetin e njeriut, por edhe e zhvlerësojnë atë. Situata e tillë e re është sfidë e madhe për teologjinë muslimane, sidomos për teologjinë morale, ahlakun musliman, dhe mësimin social të fesë. Përveç kësaj, populli ynë, jo vetëm besimtarët, nuk janë mësuar që në mënyrë publike dhe të organizuar të luftojnë për bindjet e veta dhe për mënyrën e jetës. Besimtarët muslimanë shqiptarë, të cilët janë shumicë e muslimanëve tek ne, gjithnjë e më shumë po shndërrohen në "shumicë heshtëse", ndërsa për çështjet morale-etike-sociale në opinionin tonë publik mbizotëron mendimi i "pakicës" agresive dhe të mbështetur nga mediat. E gjithë kjo e vështirësoin detyrën e teologëve muslimanë dhe etikëve socialë, të cilët sipas thirrjes së tyre janë të thirrur që publikisht të diskutojnë për çështjet e ndjeshme morale-etike. Duket sikur në këtë situatë të "pavolitshme" disa teologë përpiqen të zhvillojnë diskutime kryesisht në "nivel teorik", në mënyrë që t'u shmangen vështirësive të mundshme, ndërsa të tjerët aspak nuk futen në diskutimet gjithnjë e më të ndërlikuara të cilat presupozojnë qasje interdisiplinare, gjegjësisht dialog dhe bashkëpunim të teologjisë me degët e tjera shkencore në sfera të ndryshme shkencore.
Duke respektuar gjendjen tonë specifike konsideroj se përfaqësuesit fetarë në përgjithësi dhe teologët në veçanti duhet të synojnë kah qartësia e qëndrimeve, mendoj në qëndrimet morale të mësimeve fetare. Por, njëkohësisht te e gjithë kjo më se e rëndësishme është metoda, gjegjësisht mënyra e përshtatshme se si ato qëndrime t'u barten besimtarëve tanë dhe të gjithë njerëzve me vullnet të mirë. Pra, teologët janë të thirrur që, duke i respektuar metodat dhe kërkesat e shkencës së vet teologjike, vazhdimisht të kërkojnë mënyrën më të përshtatshme që mësimin islam t'ua bëjnë të njohur njerëzve të kohës së tyre. Një gjë është transmetimi i fesë, apo i të vërtetave fetare, ndërsa tjetër është mënyra se si shprehen ato, natyrisht me të njëjtin kuptim dhe me të njëjtën domethënie.
Burim sherifi
Thu 23 Mar 2023 - 2:31 nga 
