Për trashëgimtarët e sotëm,konsultimi ( shu’ra ) përbën një veçori jetësore dhe një rregull thelbësor,siç ishte edhe për trashëgimtarët e pare.
Sipas Kur’anit,konsultimi çshtë shenja më e qartë e një komuniteti besimtarësh dhe karakteristika më e rëndësishme i cili ia ka dorëzuar zemërën Islamit.
Rëndësia e konsultimit sipas Kur’anit është se njëjtës grade me namazin dhe infakun (të ndihmosh nevojtarët për hir të Zotit):
“Edhe ata që i përgjigjen thirrjes së Zotit të tyre dhe e falin namazin rregullisht dhe ata që konsultohen mes vete për punë të përbashkëta,e nga ajo që Ne ua japim, ata e shpërndajnë.”(Shura 42:38)
Nga ky ajet, kuptojmë se konsultimi përbën një veprim i cili është i të njëjtit nivel me namazin,gjithashtu domethënia e konsultimit prej faktit se përgjigja dhe pranimi i fjalës, apo ftesë së Zotit dhe rrjedhojat e saj si namazet,konsultimet dhe dhënia e lëmoshës,përmenden në të njëjtin urdhër hyjnor.Kjo është arsyeja përse një shoqëri e cila nuk e konsideron konsultimin të rëndësishëm,vështirë të quhet një shoqëri plotësisht besimtare dhe një komunitet i cili nuk e zbaton metodën e konsultimit,nuk konsiderohet si musliman nën kuptimin më të plotë të fjalës.
Në Islam konsultimi është thellësisht thelbësor,këtij rregulli duhet t’I binden si ligjvënësit,ashtu edhe njerëzit e thjeshtë.Ligjvënësi është përgjegjës për kryerjen e konsultimit në çështje që i takojnë sferave politike,qeverisëse,populli është përgjegjës për shprehjen e pikëpamjeve dhe mendimeve të tij ligjvënësve.
Konsultimi është kushti i parë për suksesin e një vendimi të marrë në ndonjë çështje.Ne të gjithë e kemi vënë re se si të gjitha vendimet që janë marrë pa u diskutuar më parë hollësisht dhe gjerësisht,pa marrë në considerate pikëpamjet dhe kritikat e të tjerëve,qoftë kur kanë pasur të bëjnë me individë të veçantë,apo me fatet e shoqërisë,kanë dështuar dhe nuk kanë patur përkrahje.
“Njeriu më intelegjent është ai që vlerëson dhe respekton konsultimin e ndërsjelltë dhe shqyrtimin e çështjeve ( meshveret ) dhe që përfiton më së shumti nga idetë e të tjerëve.”
Konsultimi përbën një nga dinamikat kryesore që e mban në këmbë rendin islam si system.Konsultimi është pjesë e misionit dhe e detyrës më të rëndësishme,e zgjedhjes së çështjeve si nga pikëpamja individuale,ashtu dhe ajo kolektive,mes njerëzve dhe shtetit,shkencës dhe dijes, ekonomisë dhe sociologjisë.
Sot,në shumë vende ekziston një gjykatë e lartë,por funksioni i saj është mjaft i kufizuar,kompetencat e saj janë mjaft të reduktuara duke e bërë një institucion shumë më të kufizuar në krahasim me konsultimin islam.
Edhe nëse krerët e shteteve,apo udhëheqësit konfirmohen nga Zoti dhe ushqehen me anë të shpalljes dhe të frymëzimit,ata janë të detyruar t’i kryejnë punët me anë të konsultimit.Në çdo shoqëri e cila e ka shkelur dhe nuk e ka marrë parasysh këtë institucin,nuk ka përparuar,por, përkundrazi,është shuar,Prandaj I Dërguari i Zotit e shikonte shpëtimin dhe progresin e bashkësisë së tij tek konsultimi :
” Ata të cilët konsultohen,nuk do të jenë kurrë të humbur.”
Konsultimi theksohet në Kur’an në dy ajete qartë,por ka shumë ajete të tjera që i referohen atij,Ajeti i pare në të cilin përmendet konsultimi është cituar më lart,ndërsa i dyti i cili nuk ka nevojë fare për interpretim është ky:
“Konsultohu me ta dhe në çështje të ndryshme “( Ali Imran 3:159 )
Konsultimi është fjala kyç e kësaj sureje dhe është aq i rëndësishëm, saqë surja është quajtur shu’ra (konsultimi ), duke nënvizuar kështu një nga parimet bazë që karakterizojnë bashkësinë e besimtarëve të vërtetë.
Konsultimi trajtohet si një cilësi e veçantë e sahabëve,në një Hadith,Profeti Muhamed paqja qoftë mbi të thotë:“E përse u dashka që ata ( sahabet ),veprat e të cilëve kryhen gjithmonë duke u bazuar tek konsultimi të mos lavdërohen?” Nga fakti që sahabet ishin veçanërisht të lavdëruar për shkak të konsultimit në krahasim me shumë cilës të tjera, kjo përbën një tregues mjaft domëthënës.
I Dërguari i Zotit gjithmonë është konsultuar me të tjerët,qofshin burra,apo gra, të rinj, apo pleq,në çështje për të cilat nuk ka pasur Shpallje hyjnor.
Disa prej shprehjeve të profetit në lidhje me konsultimin ndërmjet shumë të tjerash jepen në vijim :
“ Një person që konsultohet,nuk pendohet më pas “
“ Një njeri që konsultohet,nuk pëson dëm.”
“ Ai që konsultohet, është i sigurt.”
“ Nuk ka pasur asnjë bashkësi e cila të jetë konsultuar dhe të mos ketë arritur rezultatet e duhura.”
Literaturë e përdorur:
"Statuja e Shpirtrave Tanë" |M.Fethullah Gulen. |
Mundësoi dhe Punoi: Bujamin Salija