"Kush nuk tregon dhembshuri e rahmet ndaj më të vegjëlve tanë, ai s’është prej nesh" e ka mbjellë në shoqëri dashurinë dhe ngrohtësinë shpirtërore ndaj fëmijëve.
Kur po ndërronte jetë djali Ibrahimi (deri sa akoma pinte gji prej nënës së tij), Muhammedi a.s. e merr në gjoks dhe e puth, ndërsa sytë i rridhnin lot.
Abdurrahman bin Aufi e pyet: “A edhe ti po qan, ja Resulallah?”.
Ai i tha: “Ky vajtim vjen nga mëshira e dhembshuria. Sytë qajnë, kurse zemra është e dëshpëruar, mirëpo ne e themi vetëm atë me çka do të jetë i kënaqur Krijuesi ynë. Ibrahim, ne jemi shumë të dëshpëruar që po ndahesh prej nesh!”.
Kur një beduin e sheh Pejgamberin a.s. se si ai i puth fëmijët, si me ironi e pyet Pejgamberin a.s.:
“Do me thënë, ju po i puthkeni fëmijët, hë?! ... Ne, ne nuk i puthim asnjëherë”.
Pejgamberi a.s. i përgjigjet: “Çfarë të bëj unë nëse Zoti ta ka shkulë nga zemra mëshirën e dhembshurinë?!”.
Ai shpesh i puthte, i ledhatonte fëmijës, i merrte në krah apo edhe në prehër, bënte shaka me ta, luante me ta, i bartte në shpinë madje dhe në namaz...
Muhammedi a.s. thotë:
“Secili fëmijë lind në fitrah (i pastër dhe me prirje për ta pranuar të vërtetën), e pastaj prindërit e tij e bëjnë hebre, ose krishter ose mexhusijj (zjarrputist), e nëse prindërit e tij janë muslimanë, ai bëhet musliman”.
Sipas studimeve psiko-pedagogjike, institucioni i vetëm në moshën e fëmijërisë që fëmijën e drejton rrugës për t’u bërë njeri, është familja.
Po ashtu, sipas këtyre studimeve, është përcaktuar raporti midis familjes dhe fesë dhe janë radhitur – sipas rëndësisë – faktorët më relevantë në formimin fetar të fëmijës:
1. familja, 2. idetë e vetë personit fëmijë, dhe 3.shkolla (arsimimi).
Qysh nga mosha kur fëmija fillon të parashtrojë pyetje për Zotin, atij duhet dhënë përgjigje të sakta, të hapura, të kuptueshme, serioze e larg shakave dhe larg dyshimeve.
Këtë na porosit edhe Muhammedi a.s. në shumë hadithe të tij, ndër të cilat edhe këto:
"Trajtoni njerëzit sipas nivelit të tyre"
"Flituni njerëzve aq sa ata të mund t’ju kuptojnë“,
"Lehtësoni e mos vështirësoni, jepni myzhde e mos mbillni zemërim e pesimizëm"
Mutesavvufi (mistiku) i njohur Sehl b. Abdullah et-Tusteriu
(v. 237 / 886) ka thënë:
'Isha nja 3 vjeç. Natën zgjohesha dhe e shikoja dajën tim se si falej.Një ditë mu kthye dhe më tha:
‘A s’po e përmend All-llahun?’ Unë i thash:‘Si ta përmend?’Ai më tha:
‘Kur të shkosh të flesh, pa e lëvizur gjuhën, me zemër thuaj 3 herë: “All-llahu është dëshmitari im, Ai është me mua dhe më sheh mua”. Unë disa net me radhë e përsërita këtë dhe për këtë e njoftova dajën tim, kurse ai më tha:
'Tash e tutje përsërite nga 7 herë'. Pasi kaluan disa net përsëri më tha:
'Tash e tutje thuaji nga 11 herë'.Fillova ta ndiej në zemër ëmbëlsinë e kësaj fjale. Pasi kaloi një vit, daja më tha:
'Ato fjalë që t’i mësova mbaji mend mirë dhe thuaji deri sa të shkosh në varr. S’ka dyshim se këto do të sjellin dobi edhe në dunja edhe në ahiret'.Unë vazhdova kështu me vite të tëra.
Kësaj radhe fillova ta ndiej ëmbëlsinë e kësaj fjale në botën time të brendshme.
E më pas, daja im më tha:
'O Sehl, a i ka hije një personi të bëjë mëkat, nëse Zotin e ka dëshmitar, i cili Zot e sheh dhe është bashkë me të?'
Një metodë e mirë për mësimin e këtyre parimeve është edhe forma;
“pyetje – përgjigje”.
Shpesh nëpër familjet tona ndodh që gjyshi apo gjyshja t’i mbledhë nipat e mbesat dhe i pyet:
“Sa zota ka?”, fëmijët të gjithë një zërit thonë: “Njëëë!”,
“Rob të kujt jemi ne?” - “Të Allllahut”,
“Ummet i kujt jemi ne?” – “Ummet i Muhammedit a.s.” ,
“Si quhet feja jonë?” – “Islam”...
Me rastin e edukimit fetar një prej çështjeve që duhet marrë në konsideratë është edhe faktori kohë dhe vend.
Kjo do të thotë që për këtë qëllim duhet shfrytëzuar edhe ditët e premte (të xhumaja) dhe bajramet si dhe netët që karakterizohen me ndonjë vlerë të veçantë fetare si nata e mi’raxhit, e beratit, e kadrit etj.
Në këto kohë fëmijës duhet sjellë ndonjë dhuratë apo diç të ngjashme me çka do t’i tërhiqet vëmendja fëmijës se këto janë kohë e raste të veçanta. Do të ishte mirë që këto dhurata vetë të kenë ndonjë tipar,shenjë apo karakter fetar.
Me këtë fëmijës do t’i përgatitet terreni për të parashtruar pyetje rreth dhuratës po edhe rreth ditës apo natës për çka i është sjellë dhurata. Kjo ka ndikim të madh në vetëdijen e fëmijës.
Përpos faktorit kohë, edhe faktori i vendit është shumë me rëndësi. Sidomos xhamia dhe atmosfera e saj kanë një efekt të veçantë mbi fëmijën. Të merren ata përdore duke i pastruar e veshur solemnisht,të prezantojnë në faljen e namazit me xhemat, si në xhuma, bajram e teravi, të dëgjojnë ezanin e ikametin, po Kur’anin dhe salavatet e sidomos duatë, është një ndjenjë e papërshkrueshme për fëmijën që s’e harron lehtë.
Nëse e marrim parasysh situatën e muslimanëve këtu në Perëndim ku shumica e xhamive janë thjesht vetëm mesxhide, pa minare e kupola, pa ezan që thirret përmes minares...,
Duhet organizuar shëtitje të veçanta ose familjare ose grupore nëpër vendet ku ka xhami të mirëfillta dhe duhet treguar atyre pjesët e brendshme dhe të jashtme të një xhamie si dhe funksionet e tyre; nëpër shtëpi është mirë të gjenden orë që në kohë të caktuara e thërrasin ezanin;
Në këto net e ditë të mëdha të dëgjohen bashkërisht me të gjithë anëtarët lexim Kur’ani dhe ilahije, të shikohen njësoj edhe filma apo programe me karakter fetar dhe me këtë rast t’u sqarohen fëmijëve disa nga elementet më interesante e më atraktive për zgjimin e vetëdijes fetare te fëmija.
Prindit dhe përgjithësisht të rriturit këto mund t’i duken si sende të pakuptimta e të pavlerë, mirëpo për botën fëmijërore kanë një kuptim e domethënie të madhe e të pamohueshme, çka do të vazhdojë të rrijë e freskët gjatë kohë në kujtesën e fëmijës...
Nëse prindërit presin që fëmija i tyre nesër të ketë edukatë fetare e t’i manifestojë në jetë mësimet më sublime të Islamit, ky Islam e këto mësime duhen jetësuar në përditshmërinë e babait dhe nënës.
Në një familje ku nuk ushtrohet dhe praktikohet asnjë nga mësimet dhe porositë fetare, aty nuk pritet që fëmija të del i edukuar fetarisht. Thjesht nga fakti se jeta nuk pranon e nuk njeh zbrazëtirë.
Nëse nuk e mbush me fe e me atmosferë fetare, do të mbushet me pafesi e me sjellje tjera që bien ndesh me mësimet e fesë në fjalë.
Sipas pedagogëve të fesë, fëmijëve Zotin duhet prezantuar më shumë si një Qenie që do, që mbron, që ka mirëkuptim e tolerancë, që fal gabimet, që më shumë shpërblen sesa dënon.
Pra ky mendim pozitiv ndaj Zotit duhet të vjen në shprehje më tepër.
Nëse bash duam ta përmendim dënimin e Zotit, atëherë në rast gabimi te fëmija, atij duhet thënë se Zoti njeriun nuk e dënon menjëherë, porse i njeh pak kohë për t’u penduar nga gabimi...
Është shumë mirë t’i mësohen disa dua e lutje dhe këto t’i lexojë veçanërisht para se të shkojë në gjumë, ndër të tjera edhe kjo:
“O Zot, më ruaj mua, babanë tim, nënën time, vëllezërit dhe motrat e mia dhe të gjithë besimtarët!”, dhe t’i bëhet me dije se pasi ta ketë lexuar këtë dua atë dhe familjen e tij do ta kenë mbrojtur tërë natën melekët që do të qëndrojnë gjithnjë pranë tyre..."
_____________________________________________________________________________________
Në këtë tekst kemi përdorurë material edhe pjesë nga libri i autorit të mirënjohur shqiptar që jeton në diasporë:
"SI TU FLASIM FËMIJËVE TANË PËR ALL-LLAHUN XH. SH. "
Autor : " Imam Mr. Rejhan Neziri "
Mundësoi dhe Përshtati : Bujamin Salija
Thu 23 Mar 2023 - 2:31 nga 
