Prej natyrës së njeriut është hutimi dhe harresa, por kjo nuk do të thotë që t’i humbim shpresat nga mëshira e falja e Allahut, por t’i shtojmë veprat e mira, sidomos në ato raste të volitshme në të cilat nëse vepron një të mirë, Allahu e shumëfishon deri në shtatëqind, e ti del prej tyre me shumë e shumë të mira.
Siç dihet, peligrinazhi vjetor i Haxhit, dita e Arafatit dhe Bajrami i Kurbanit ndodhen në muajin e Dhulhixhes. Të gjitha këto dhe adhurimet e bëra në këto ditë, tregojnë rëndësinë e këtij muaji në mesin e myslimanëve. Për dhjetë ditët e muajit Dhulhixhe Allahu i madhëruar betohet në Kur’an. Betimi i Allahut për ndonjë prej krijesave të Tij është një lloj tërheqje vëmendjeje dhe dhënie e një rëndësie të veçantë asaj për të cilën betohet. “Pasha agimin. Pasha Dhjetë Ditët. Pasha Tekun dhe Çiftin!” (Fexhr, 1-3).
Qëllimi për dhjetë ditët, është dhjetëditëshi i parë i muajit Dhulhixhe, siç ka ardhur ky shpjegim edhe në hadithin e Xhabirit, i cili ka thënë: “Dhjetë ditët” janë dhjetë ditët e Dhulhixhes, “teku” është dita e Arafatit, “çifti”, dita e Kurbanit” (Transmeton Imam Ahmedi). Allahu i Madhëruar thotë: “(Ata-besimtarët) Përmendin Allahun në ditët e caktuara, të njohura prej tyre.” (Haxh, 28). Ibn Abasi ka përmendur se “Ditët e njohura” ka për qëllim dhjetëditëshin e parë të Dhulhixhes.
Në lidhje me vlerën dhe rëndësinë e këtij dhjetëditëshi profeti Muhamed (a.s.) ka thënë: “Nuk ka ditë në të cilat punët e mira të jenë më të dashura tek Allahu sesa kryerja e tyre në këto dhjetë ditë”. Thanë: Edhe më të dashura se xhihadi? Tha: “Më të dashura edhe se xhihadi, vetëm nëse dikush del në xhihad me veten dhe pasurinë e tij e nuk kthehet me asnjërën prej tyre” (Buhari, Ijdejn, 11; Ebu Daud, Saum, 61). Në një tjetër thënie të tij i dërguari i Allahut thotë: “Nuk ka ditë më të mëdha tek Allahu i Madhëruar, e që Allahu t’i dojë veprat e mira në to më shumë se në çdo kohë tjetër sesa dhjetëditëshi i Dhulhixhes, prandaj bëni sa më shumë Tehlil (La ilahe il-Allah), Tekbir (Allahu Ekber) dhe Tahmid (El-Hamdulilah).” (Taberaniu, Ahmedi).
Në një hadith që e transmeton Hafsa (nëna e besimtarëve), tregon se Profeti (a.s.) katër gjëra nuk i kishte braktisur kurrë; agjërimin e ditës së Ashuras, agjërimin e dhjetëditëshit të parë të Dhulhixhes, agjërimin e tre ditëve të çdo muaji dhe faljen e dy rekateve para namazit të sabahut. (Musned, Ahmed, 6/287; Nesai, Sijam, 83). Me përjashtim të informacionit mbi agjërimin e dhjetëditëshit të parë të Dhulhixhes, informacionet e tjera të këtij hadithi mund t’i hasim edhe në thënie të tjera autentike.
Ibn Haxheri ka thënë: “Me sa duket i është dhënë përparësi këtyre ditëve ndaj të tjerave, sepse në këto ditë gërshetohen disa adhurime kryesore si: namazi, agjërimi, sadakaja, haxhi, e një gërshetim i tillë nuk bëhet vetëm se në këto ditë”.
Dita e Arafatit
Profeti Ibrahim (a.s.) kur pa në ëndërr se u urdhërua që të bëjë kurban të birin, filloi të mendojë me maturi nëse kjo është thjesht një ëndërr apo është një urdhër i Zotit, e kur natën e dytë iu përsërit e njëjta gjë, dita që e pasoi u quajt dita e njohjes (arefe), sepse ai e kuptoi se ajo ëndërr ishte nga Zoti.
Dita e Arafatit është dita e nëntë e muajit Dhulhixhe. Lidhur me vlerën dhe rëndësinë e kësaj dite, Profeti (a.s.) është shprehur: “Dita më e mirë është dita e Arafatit. Ajo i bën konkurrencë ditës së premte. Dita e Arafatit, përveç ditës së premte, është më e mirë sesa shtatëdhjetë haxhe të kryer. Lutjet më të mira janë lutjet e bëra në ditën e Arafatit” (Muvatta, Haxh, 246). “Nuk ka ditë tjetër veç ditës së Arafatit, kur Allahu të ketë çliruar më shumë njerëz nga zjarri i xhehenemit.” (Muslim, Haxh, 436).
Duke pasur për qëllim agjërimin e mbajtur në këtë ditë, profeti Muhamed (a.s.) thotë: “Shpresoj prej Allahut që të m’i falë gjynahet e vitit të kaluar dhe vitit të ardhshëm.” (Muslim, Sijam,196). Ebu Katade transmeton se i dërguari i Allahut ka thënë: “Agjërimi i ditës së Arafatit i fal gabimet e dy viteve, një viti përpara dhe një viti më pas.” (Muslim; Ebu Daud; Nesai).
Ata që nuk janë duke kryer detyrën e vizitës së Qabes ose haxhillëkut, mund të agjërojnë ditën e Arafatit, domethënë një ditë para bajramit të kurbanit.
Ndërkaq, Ebu Hurejre tregon se Profeti i ka ndaluar personat e gjendur në
, të agjërojnë ditën e Arafatit (Ebu Daud; Nesai; Ibn Maxhe, 155), sepse njeriu që agjëron këtë ditë e ka të vështirë, ndoshta të pamundur t’i kryejë plotësisht dhe si duhet ritet e haxhit. Prandaj, duke agjëruar, ai e kalon në plan të dytë detyrën kryesore për të cilën ka shkuar në Mekë, gjë që s’është e drejtë.
Tekbiret e teshrikut
Është vaxhib (e domosdoshme) për çdo person përgjegjës pa përjashtim mashkull apo femër, vendas apo udhëtar që, duke filluar një ditë përpara, nga namazi i agimit të ditës së Arafatit e gjer në namazin e ikindisë së ditës së katërt të bajramit, gjithsej gjatë 23 kohëve, të bëjnë tekbir teshriku pas selamit të çdo namazi farz. Duhet të theksojmë që dhikri më i mirë në këto ditë është thënia e këtij tekbiri:
Allahu Ekber, Allahu Ekber. La ilahe il’lallahu u’Allahu Ekber. Allahu Ekber ue lil’lahilhamd!
*Kryetar i Këshillit të Përgjithshëm pranë Komunitetit Musliman të Shqipërisë (KMSH).