durimi%20,%20sabrun%20jameel.jpg)
Durimtarët tek Zoti kanë vend të veçantë dhe ditën e Gjykimit ata etiketohen si “njerëzit e mirë”, si pasojë e asaj që kanë duruar në këtë botë.
Nga: Xhemal Abdu Naser
Sa shumë nevojë kemi sot për armët e besimit, me të cilat do të mund t'i bënim ballë furtunave të forta, që duan ta thyejnë besimin tonë nga rrënjët.
Sa shumë të nevojshëm jemi për moralin islam, për t'i bërë ballë vështirësive dhe problemeve të shumta që sjell jeta. Një prej këtyre moraleve është DURIMI.
E ky moral është shembull i profetit (a.s) dhe profetëve para tij, sidomos ata të cilët Zoti i quajti “Ulul Azm” (Të vendosurit)
“Dhe duro ashtu siç duruan profetët e vendosur dhe mos u nxito” (Ahkaf 35)
Kuptimi dhe rëndësia e durimit
Në gjuhë durimi (sabri) nënkupton prangosjen, mbajtjen. Ndërsa fetarisht përkufizohet si nënshtrimi i nefsit në gjërat, që ai nuk i dëshiron, si shenjë bindjeje ndaj Zotit.
“Përkufizoje veten tënde me ata, që lusin Zotin e tyre në mëngjes e në mbrëmje dhe shpresojnë shpërblimin e Tij...” (Kehf 28)
Durimi është një moral i veçantë dhe prej dobive të tij është, se e shumëfishon shpërblimin deri sa ta bëjë të pallogaritshëm, pasi çdo pune i dihet shpërblimi përveç durimit: “Dhe durimtarëve do t'u jepet shpërblimi pa llogari” (Zumer 10)
Pozita e durimtarëve
Durimtarët janë gjithmonë në përkujdesjen e Zotit dhe Ai është me ta nëpërmjet udhëzimit dhe ndihmës së Tij: “Dhe Zoti është me durimtarët” (Bekare 153)
Durimtarët janë të dashurit e Tij: “Dhe njëmend Zoti i do durimtarët” (Ali Imran 146). Durimi mbetet përherë më i preferuari: “Dhe nëse duroni do jetë më mirë për durimtarët” (Nahl 126)
Durimtarët , Zoti i ka dalluar me tre gjëra veç njerëzve të tjerë e ato janë si më poshtë:
1- Lutja, mëshira dhe udhëzimi për ta: “Ti jepu myzhde durimtarëve, të cilët, kur i godet ndonjë e pakëndshme thonë: “Ne jemi të Allahut dhe ne vetëm tek Ai kthehemi”!Ata te Zoti i tyre kanë bekime e mëshirë dhe ata janë të udhëzuarit në rrugën e drejtë. (Bekare 155-157)
2- Zoti e kushtëzoi me durim fitoren në këtë botë e në tjetrën. Kjo përmendet në ajetin kuranor: “O ju besimtarë, bëni durim, bëhuni të qëndrueshëm, rrini të përgatitur dhe ruajuni dënimit të All-llahut, që të shpëtoni” (Ali imran 200)
3- Zoti i kushtëzoi me durim moralet e larta dhe fitoret e mëdha: “E ata që ishin të zotët e diturisë thanë: “Të mjerët ju, shpërblimi i Allahut është shumë më i mirë për atë që besoi dhe bëri vepër të mirë, por atë nuk mund ta arrijë kush përveç të durueshmëve!” (Kasas 80). “Mirëpo këtë nuk mund ta arrijë kush, pos atyre që janë të durueshëm dhe nuk mund ta arrijë kush, pos atyre që kanë virtyt të lartë” (Fusssilet 35)
Po ashtu, në traditën profetike gjejmë një mori hadithesh, që flasin e nxisin për durim si p.sh:
1-Enesi r.a transmeton, se profeti (a.s) kaloi pranë një gruaje, që po qante mbi një varr e i tha: “Ki frikë Zotin dhe duro”. Por gruaja ia ktheu: “Ik se nuk e ke provuar ç'më ka ndodhur mua” (Nuk e njihte profetin a.s)…Kur e njoftuan më vonë se ai ishte profeti, gruaja u ndje shumë keq, shkoi drejt shtëpisë së tij e pasi u habit, kur nuk gjeti roje tek dera, i tha: “Më fal o profet i Zotit, se nuk të njoha”. Atëherë i dërguari i Zotit ia ktheu "Durimi quhet durim, kur sapo të ka rënë fatkeqësia”. Pra, në momentin kur njoftohesh për fatkeqësinë që të ka ndodhur, nëse duron, do ta kesh më të lehtë përballimin e saj dhe vazhdimin e durimit.
2- Ebu seijd el Khudrij tregon, se profeti (a.s) ka thënë: “E atij që dëshiron të durojë, Zoti do t'i japë durim dhe dijeni, se njeriut nuk i është dhënë mirësi më e madhe sesa durimi” (Buhariu dhe Muslimi)
3-Transmetohet në hadithet e sakta, se pasi profeti (a.s) u ndau njerëzve një pasuri, dikush tha pas krahëve: “Kjo pasuri nuk u nda me të drejtën e Zotit”. Kur u njoftua për këtë, profeti tha: “Zoti e mëshiroftë vëllain tim Musain, u akuzua edhe për më tepër dhe duroi”
Llojet e durimit
Durimi është shumë llojesh:
- Durimi ndaj gjynahut e ky është durimi i besnikëve, ngaqë gjynahet janë tërheqëse dhe nefsi i njeriut joshet nga epshet: “Dhe Zoti i shpërbleu për durimin e tyre me parajsë dhe rroba mëndafshi” (Insan 12)
- Durimi në punët e mira e ky është durimi i të qëndrueshmëve. Është durimi që na duhet për faljen e namazit në kohë dhe duke plotësuar rregullat që i dimë: “Dhe adhuroje Zotin e bëj durim në adhurim” (Merjem 65)
- Durimi në rast zemërimi e ky është durimi i të fortëve. Ilaçi më i mirë për zemërimin është të durosh dhe nëse do marrësh hak, bëje pasi të qetësohesh, ashtu si dhe kujtimi i Zotit (dhikri) është me shumë rëndësi: “Dhe ata që mbajnë zemërimin e janë falës. Zoti i do bamirësit” (Ali Imran 134)
- Durimi në rast fatkeqësie e ky është durimi i të devotshmëve. Është si drita në errësirë, qetësues në goditje. Kush nuk duron në fatkeqësi, nuk ka besuar në kader: “Ne jemi të All-llahut dhe ne vetëm tek Ai kthehemi”! Të tillët janë, që te Zoti i tyre kanë bekime e mëshirë dhe të tillët janë ata të udhëzuarit në rrugën e drejtë. (Bekare 155-157)
- Durimi në sprovë dhe ky është durimi i muxhahidinëve, që është përmendur në Kuran si ngushëllim për zemrat e plagosura dhe shpirtrat e mërzitur: “Ne do t’u sprovojmë juve, derisa t’i njohim (të dihen konkretisht) luftëtarët dhe ata që ishin të qëndrueshëm nga mesi juaj…” (Muhamed 31)
Ka dhe shumë lloje tjera durimi si durimi për të mbajtur sekretin, durimi ndaj injorantëve dhe ofenduesve duke i anashkaluar etj etj…
Kanë thënë për durimin
- Omer ibn Hattab: “E kuptuam se pjesa më e bukur e jetës sonë ishte ajo kur bënim durim”. “Nëse durimi do kish qenë njeri, do ishte shumë i respektuar”.
- Ali ibn Ebi Talib: “Morali me besimin është si koka me trupin, nëse ajo këputet trupi mbaron. Nuk ka besim kush nuk ka durim”. "Durimi i ngjan asaj kafshës, që nuk di të rrëzohet”.
- Hasen ibn Ali: “Durimi është prej thesareve të Zotit dhe Zoti ia jep vetëm atyre që i do".
- Omer ibn Abdulaziz: "Nëse Zoti ia merr robit një të mirë dhe pastaj e bën të durojë, dije se ajo që i ka dhënë është shumë më e mirë, se ajo që i mori".
Kush janë njerëzit e mirë
Durimtarët tek Zoti kanë vend të veçantë dhe ditën e Gjykimit ata etiketohen si “njerëzit e mirë”, si pasojë e asaj që kanë duruar në këtë botë. Profeti (a.s) thotë: "Kur Zoti do t'i bashkojë krijesat ditën e Gjykimit, dikush do të thërrasë: “Të ngrihen njerëzit e mirë” e do të ngrihen pak njerëz…e pastaj vrapojnë për në xhenet. Engjëjt i ndalin dhe u thonë: “Kush jeni ju?” – “Jemi njerëzit e mirë”, - do përgjigjen. E cila ka qenë e mira juaj? Ata thonë: “Kur na bëhej padrejtësi duronim, kur na ofendonin falnim, kur na injoronin tregoheshim të urtë…dhe engjëjt atëherë u thonë : “Hyni në xhenet dhe lum për shpërblimin tuaj".
Prandaj të parët tanë kanë folur shumë për durimin. Një prej tyre është Ibn El Kajjim. Ai thotë, se durimi përmendet në Kuran në 90 vende si psh:
- Urdhri për durim: "dhe duro e dije se durimi është prej Zotit" (Nahl 127)
- Ndalimi i nxitimit: "dhe mos u nxito para tyre" (Ahkaf 35)
- Lavdërimi i durimtarëve: "dhe të durueshmit në skamje, në sëmundje dhe në flakën e luftës. Të tillët janë ata të sinqertit dhe të tillët janë ata të devotshmit". (Bekare 177)
- Lidhja e fitores me durim dhe devotshmëri: "Po, nëse jeni të qëndrueshëm e të matur, e ata (armiqtë) t’ju vinë tash në këtë moment, Zoti juaj ua vazhdon juve ndihmën me pesë mijë prej engjëjve të ushtruar që shënjojnë drejt". (Ali Imran 125)
- Njoftimi se arritja e dëshirave, fitorja me xhenet dhe përshëndetja e engjëjve arrihen vetëm me durim: “Ata do t’i vizitojnë engjëjt duke hyrë në secilën derë. Selamun alejkum, me durimin tuaj gjetët shpëtimin; sa përfundim i lavdishëm është ky vend". (Rrad 23-24)
- Prijësia në fe nuk arrihet pa durim dhe siguri: "Dhe prej tyre Ne bëmë prijës, që me urdhrin Tonë udhëzojnë, pasi që ata (që i bëmë prijësa) ishin të durueshëm dhe ndaj argumenteve Tona ishin të bindur". (Sexhde 24)
- Zoti e lavdëroi profetin Ejjub e sidomos durimin e tij: "Vërtet, Ne e gjetëm atë të durueshëm. Sa rob i mirë ishte ai dhe sa i kthyer te Zoti". (Sad 44)
- Zoti e bashkangjiti durimin me shtyllat e Islamit dhe treguesit e besimit si psh në namaz kur tha: "dhe kërkoni ndihmë me durim dhe namaz" (Bekare 45), me falenderimin si në ajetin kuranor: "aty ka argumente për çdo durimtar dhe falenderues". (Lukman 31), me sinqeritetin: "Të sinqertët e të sinqertat dhe besnikët e besniket" (Ahzab 35…)
Gjëra që bien ndesh me durimin
1- Të ankohesh tek robi për caktimin e Zotit. Kjo normalisht vjen nga mosnjohja e Zotit dhe nga besimi i dobët. Por të ankohesh tek Zoti nuk bie ndesh me besimin se dhe profeti Jakub u ankua duke thënë: "Ai (Jakubi) tha: “Unë hidhërimin dhe pikëllimin tim ia parashtroj Allahut…" (Jusuf 86)
Ashtu siç nuk bie ndesh me durimin, nëse ia tregon dikujt problemet dhe hallet e tua, sidomos me qëllim për të gjetur zgjidhjen e tyre…
2- Kur në rast fatkeqësie, njeriu gris rrobat, godet dhe gërvisht fytyrën, përplas duart njëra me tjetrën, bërtet e çirret me të madhe… Profeti (a.s) i ndaloi të gjitha këto.
Por nuk ka problem dhimbja dhe e qara pa ngritur zërin dhe pa vajtim: "dhe nga pikëllimi iu zbardhën të dy sytë, po i përmbajtur (nga pikëllimi)". (Jusuf 84)
3- Përmendja shpesh e fatkeqësisë së ndodhur, ndërsa kur e përmend thjesht për informacion apo për mbështetje morale, nuk ka problem.
4- Frika e madhe në rast vështirësie dhe dorështrëngimi në rast lehtësie: "Është e vërtetë se njeriu është i prirur të jetë i padurueshëm. Pse kur e godet ndonjë e keqe, ai ankohet së tepërmi. Ndërkaq, kur e gjen e mira, ai bëhet tepër koprrac". (Mearixh 19-21)
Dhe së fundmi…
Deti ka baticë dhe zbaticë, fjala ka dobi dhe dëm, çdo plagë e ka një shërim dhe shërimi më i mirë është durimi. Ai është mirësia e të devotshmëve, rruga për në parajsë dhe shoqëruesi më besnik i fisnikëve në këtë jetë. Nëse e ndjen, se e ke këtë armë me vete, falendero Zotin dhe prite fitoren shpejt, e nëse jo atëherë stërvite veten e nisja edhe njëherë…
O shitës durimi mos u mërzit se kush blen,
se një dirhem durimi sa një mijë dinarë vlen.
/AO/
Thu 23 Mar 2023 - 2:31 nga 
