[Only admins are allowed to see this image] Muaji i Ramazanit është konsideruar si “sulltani i njëmbëdhjetë muajve” dhe “muaji i bekuar” për shkak të rëndësisë që i ka dhënë besimi islam. Muaji i Ramazanit është një muaj i rëndësishëm në të cilin myslimanët pothuajse bëjnë gara për vepra të mira. Ky muaj është njëri prej tre muajve që u atribuohet vlerë ndërmjet njerëzve dhe në të njëjtën kohë, është muaji që ka zbritur Kurani Fisnik. Allahu Teala thotë: “Muaji i Ramazanit është ai, në të cilin ka zbritur Kurani, që është udhërrëfyes për njerëzit, plot me shenja të qarta për rrugën e drejtë dhe dallues(i së mirës nga e keqja)...”[1]
Muaji i Ramazanit ka qenë një muaj i njohur edhe në kohën e xhahilijetit/para ardhjes së Islamit. Ky muaj në periudhën e xhahilijetit nuk ka pasur ndonjë shenjtërim dhe lufta përgjatë tij nuk ishte e ndaluar. Ky muaj e fitoi privilegjin e tij me ardhjen e Islamit. Muaji i Ramazanit është muaji i vetëm që i përmendet emri në Kuranin Fisnik. Fakti që Kurani Fisnik ka zbritur në këtë muaj, që nata e Kadrit, e cila është më e mirë se një mijë muaj, gjendet në të dhe që kryhen ibadetet si agjërimit, i cili është njëri prej adhurimeve themelore të Islamit, falja e teravihëve, leximi i mukabelesë, bërja e yftarit, bërja e syfyrit, hyrja në itikaf dhe dhënia e lëmoshës së fitrit, janë bërë shkak që feja islame dhe si rezultat myslimanët t’i kushtojnë një rëndësi të veçantë këtij muaji.
Muaji i Ramazanit i ka mbledhur në vete të gjitha mirësitë dhe begatitë. Çdo begati dhe mirësi që i shkon njeriut përgjatë vitit është një pikë nga oqeani i pafund i begatisë së muajit të Ramazanit. Bashkimi që formohet në këtë muaj është shkak për bashkimin që mund të formohet përgjatë gjithë vitit. Ndërsa përçarja/ndarja që mund të shkaktohet në këtë muaj është shkak për përçarjen që mund të formohet përgjatë gjithë vitit.[2] Në lidhje me mirësitë e këtij muaji ka transmetime të ndryshme nëpër hadithet fisnike.
Një muaj i bekuar
Kur vjen muaji i Ramazanit ndodhin disa ndryshime. Disa prej këtyre janë: Hapja e dyerve të qiellit, mbyllja e dyerve të Xhehenemit, lidhja e shejtanëve me zinxhirë, etj. I Dërguari i Allahut (s.a.s.), thotë: “Ka ardhur muaji i Ramazanit. Ai është një muaj i bekuar. Allahu ua ka bërë obligim mbajtjen e agjërimit në atë muaj. Në atë muaj hapen dyert e Xhenetit, mbyllen dyert e Xhehenemit dhe shejtanët lidhen me zinxhirë. Në këtë muaj gjendet një natë që është më e mirë se një mijë muaj. Ai që privohet nga mirësia e natës së Kadrit, do të privohet nga çdo lloj mirësie.”[3]
Mukabeleja e Kuranit Fisnik
Muaji i Ramazanit në të njëjtën kohë është muaji kur i Dërguari i Allahut, paqja dhe shpëtimi i Allahut qoftë mbi të, ia ka lexuar Kuranin Fisnik Xhebrailit (a.s.). “I Dërguari i Allahut (s.a.s.), ia lexonte çdo vit Kuranin Xhebrailit (a.s.). Vitin në të cilin ka ndërruar jetë, ia ka lexuar dy herë.”[4]
Muaji i ndihmës reciproke
Transmetohet nga Selam el-Farisiu se i Dërguari i Allahut (s.a.s.), në hytben që e mbajti në fund të muajit Shaban, ka thënë: “O njerëz! Hija e muajit të bekuar ka rënë mbi ju. Në të ka një natë më të mirë se një mijë muaj. Allahu e ka bërë obligim mbajtjen e agjërimit (në muajin e Ramazanit). Gjithashtu na ka sugjeruar edhe për ibadetin e natës. Kushdo që kryen një ibadet nafile në muajin e Ramazanit, është sikur ka kryer një ibadet farz në muajt e tjerë. Kushdo që kryen një ibadet farz në muajin e Ramazanit, është sikur ka kryer shtatëdhjetë ibadete farz në muajt e tjerë. Ai është muaji i durimit. Shpërblimi i durimit është Xheneti. Ai është muaji i ndihmës reciproke dhe në këtë muaj shtohet risku i besimtarit. Kushdo që i jep yftar një agjëruesi, është sikur ka liruar një rob dhe i falen mëkatet.” I thanë: O i Dërguari i Allahut! Jo të gjithë ne kemi mundësinë për të gjetur diçka që t’i japim yftar ndonjë agjëruesi. I Dërguari i Allahut, alejhi’s-selam, tha: “Allahu këtë sevap ia jep edhe atij që i jep agjëruesit një gllënjkë qumësht për të pirë, një hurmë për ta ngrënë apo pak ujë për ta nderuar. Kushdo që i jep për të ngrënë një agjëruesi, kjo do të jetë falje për të dhe Allahu në Ditën e Kiametit do t’i japë për të pirë nga burimi im. Ai nuk do të ketë më etje dhe së fundi do të hyjë në Xhenet. Gjithashtu ai ka shpërblim aq sa edhe agjëruesi. Ndërkohë prej sevapit të agjëruesit nuk pakësohet asgjë. Fillimi i këtij muaji është mëshirë, mesi është falje dhe fundi është shpëtim nga Xhehenemi. Kushdo që në këtë muaj ua lehtëson barrën atyre që ka nën urdhrin e tij, Allahu do ta shpëtojë nga Xhehenemi.”[5]
Muaji në të cilin të gjithë do ta marrin pa asnjë mangësi shpërblimin për punën e tyre
Transmetohet nga Ebu Hurejre (r.a.), se i Dërguari i Allahut (s.a.s.), ka thënë: “Umetit tim i janë dhënë pesë veçori që nuk u janë dhënë umeteve të mëparshme në muajin e Ramazanit: Era e gojës së agjëruesit është më e dashur për Allahun se era e miskut. Engjëjt luten për agjëruesin derisa ai të çelë yftarin. Allahu e zbukuron Xhenetin çdo ditë për ata dhe i thotë: Së afërmi robërit e Mi do të shpëtojnë nga vështirësitë dhe do të vijnë te ti. Lidhen shejtanët e mëdhenj dhe nuk mund t’i bëjnë ato që kanë bërë jashtë Ramazanit. Në natën e fundit të Ramazanit falen besimtarët.” I thanë: “O i Dërguari i Allahut! A nata e Kadrit është dita e faljes?” I Dërguari i Allahut (s.a.s.), tha: “Jo, por ai që punon do ta marrë shpërblimin pa mangësi ditën që e mbaron punën.”[6]
Muaji në të cilin hapen dyert e Xhenetit
Transmetohet nga Ebu Hurejre (r.a.), se i Dërguari i Allahut (s.a.s.), ka thënë: “Kur vjen muaji i Ramazanit, hapen dyert e qiellit, mbyllen dyert e Xhehenemit dhe shejtanët lidhen me zinxhirë.”[7] Edhe në një transmetim të Muslimit nga Ebu Hurejre (r.a.), thuhet: “Hapen dyert e mëshirës.” Edhe në një transmetim tjetër të tij thuhet: “Hapen dyert e Xhenetit.”
Muaji i faljes
Muaji i Ramazanit është muaji i faljes dhe i pastrimit nga mëkatet. Transmetohet nga Selman el-Farisiu (r.a.), se i Dërguari i Allahut (s.a.s.), ka thënë: “Fillimi i muajit të Ramazanit është mëshirë, mesi i tij është falje dhe fundi i tij është shpëtim nga Xhehenemi.”[8]
Ebu Hurejre (r.a.), transmeton se i Dërguari i Allahut, alejhi’s-selam, ka thënë: “Atij që e mban agjërimin në muajin e Ramazanit duke besuar dhe pritur sevapin nga Allahu, do t’i falen mëkatet e kaluara.”[9]
Përveç të tjerash, gjendet edhe ky hadith fisnik i cili na tregon se muaji i Ramazanit është muaji i faljes. I Dërguari i Allahut (s.a.s.), tha: “Amin, Amin, Amin!” Atij i thanë: “O i Dërguari i Allahut! Kur dole në mimber, the: Amin, Amin, Amin!” I Dërguari i Allahut, paqja dhe shpëtimi i Allahut qoftë mbi të, tha: “Xhebraili më tha: Allahu e futtë në Xhehenem dhe e largoftë nga mëshira e Tij atë që e arrin muajin e Ramazanit dhe nuk i falen gjynahet, Amin! Edhe unë thashë: Amin! Pastaj Xhebraili më tha: Allahu e futtë në Xhehenem dhe e largoftë nga mëshira e Tij atë që i arrin prindërit apo njërin prej tyre gjallë dhe vdes pa u bërë mirë atyre. Amin! Edhe unë thashë: Amin! Pastaj më tha: Allahu e futtë në Xhehenem dhe e largoftë nga mëshira e Tij atë që vdes pa të çuar salavate ty kur flitet për ty në pranë e tij. Amin! Edhe unë thashë: Amin!”[10]
Në një hadith tjetër, Ebu Hurejre (r.a.), transmeton se i Dërguari i Allahut (s.a.s.), ka thënë: “Pesë kohët e namazit, dy Xhumatë dhe dy Ramazanët janë shpagim për mëkatet e vogla që bëhen ndërmjet tyre përderisa (njeriu) të largohet prej mëkateve të mëdha.”[11]
Ka disa cilësi që njerëzit duhet t’i posedojnë. Ndihma ndaj të tjerëve, bujaria, të qenët i mëshirshëm, etj. Posedimi i këtyre cilësive gjithmonë është diçka e mrekullueshme. Këto cilësi duhet t’i shtojmë edhe më shumë në muajin e Ramazanit. Ibadetet nafile që bëhen në këtë muaj kanë shpërblim sikur të jenë farze, ndërsa ibadetet farz kanë shpërblim si shtatëdhjetë farze. Gjithashtu, dhënia e lëmoshës dhe kryerja e umres në këtë muaj kanë sevape shumë të mëdha. Në një hadith fisnik që transmetohet nga Enesi (r.a.), i Dërguari i Allahut (s.a.s.), është shprehur: “Lëmosha më e mirë është lëmosha që jepet në muajin e Ramazanit.”[12] Sipas një hadithi që transmetohet te Buhari dhe Muslimi, Hz. Pejgamberi ka thënë: “Kryerja e umres në ramazan është e barazvlefshme me haxhin.”Apo “është e barazvlefshme me kryerjen e haxhit bashkë” (pra me Pejgamberin, salallahu alejhi ve selem.).[13]
Për faljen e myslimanëve në muajin e Ramazanit mund të radhiten shumë shkaqe: Ditën mbahet agjërimi, ndërsa nata kalohet me adhurim. Nata e Kadrit e cila gjendet në dhjetë ditën e fundit të Ramazanit, kalohet me ibadet. Agjëruesve u jepet yftar dhe punëtorëve u lehtësohet puna. Bëhet shumë dhikër dhe i kërkohet shumë falje Allahut Teala. Engjëjt kërkojnë falje për agjëruesin derisa të çelë yftarin. Në këtë muaj të bekuar nuk duhet të harrojmë të lutemi për mirësinë dhe shpëtimin e myslimanëve siç lutemi për veten tonë. Le të lutemi veçanërisht për vëllezërit tanë që janë në vështirësi edhe kur ata të mos jenë prezentë. Kjo, në të njëjtën kohë, është edhe një mënyrë që engjëjt të luten për ne. I Dërguari i Allahut, alejhi’s-selam, ka thënë: “Për atë që lutet për vëllain e tij në fe që nuk gjendet aty, engjëlli që ka pranë i thotë: Amin! Një gjë e tillë u bëftë edhe për ty!”