Durimi është një veti e
mirë njerëzore, të cilën jo gjithkush e ka. Në terminologjinë e gjuhës
arabe, durimin e gjejmë si Sabr, e formuar nga Sa-Be-Re, që do të thotë
të ndalohesh, të frehohesh, të pengohesh, të përmbahesh, etj. Por në
terminologjinë e fjalorit Islam, ka kuptimin e përmbajtjes së njeriut
nga epshet e veta, duke praktikuar urdhërat e Allahut (xh.sh).
Tek njeriu I cili mundohet t’u largohet
gjynaheve dhe i mposht ato, është prezent sabri. Në këtë rast, sabri
është kënaqësi e njeriut në kaderin e Allahut (xh.sh) me caktimin e Tij,
dhe si i tillë njeriu është i kënaqur çdo herë me atë që vjen nga
Allahu (xh.sh). Prandaj, për muslimanin sabri është i nevojshëm, sepse
vetëm prezenca e tij e bën që të ndalohet nga veprimet e shëmtuara e të
ndaluara nga Allahu (xh.sh).
Personi që është durimtar, është i
gatshëm të përballojë çfarë do lloj situate dhe prej çdo gjëje të
caktuar nga Allahu (xh.sh). Sabri është prej moraleve më të larta të
fesë Islame, prandaj në Kur’an e takojmë më shumë se 90 vende. Kështu,
për të parën herë, kët fjalë e takojmë në kaptinën e dytë të Kur’anit :
“Kërkoni ndihmë me durim dhe me namaz, vërtetë ajo është e madhe për ju edhe për ato që kan frikë”. (El-Bekare;45)Por, kur bie fjala e fundit e Kur’anit që përmendet kjo fjalë, e takojmë në kaptinën El Asr:
”Pasha kohën! Nuk ka dyshim se njeriu
është në një humbje të sigurtë. Me përjashtim të atyre që besuan, që
bënë vepra të mira, që porositën njëri-tjetrin t’i përmbahen të vërtetës
dhe që këshilluan njëri tjetrin të jenë të durueshëm”.
Këto ajete, na hedhin dritë në
shqyrtimin e këtyre fjalëve. Përdorimi i fjalës sabër në rastin e parë,
kur na drejtohet që të kërkojmë ndihmë me durim (sabër), na jep të
kuptojmë se durimi është një nga shkaqet më të mëdha që të fitohet
ndihma e Allahut (xh.sh), e krahas kësaj edhe të gjitha të mirat e
tjera. Pra, duke qenë durimi prezent tek njeriu, realizohen të gjitha
qëllimet e tjera.
Me këtë rast do të ndalemi pakëz në një ajet kur’anor tjetër:
”Madje kur ju thatë: “O Musa, ne nuk mund të durojmë vetëm një ushqim…” (Bakare; 61).Kështu edhe përdorimi i fjalës sabër në versetin 153 është bërë për të kërkuar ndihmë me durim:
”O ju që keni besuar kërkoni ndihmë me durim e namaz, se vërtetë Allahu është me durimtarët”.
Eshtë ky verset që tregon vlerën e
durimtarëve: “O ju që keni besuar” pra besimtarët dhe përfundon “Allahu
është me durimtarët”. Vetë ajeti kur’anor tregon se njeriu nuk mund të
jetojë pa të si besimtar. Në fund, fjala durim (sabër) është përdorur
për të treguar shprehinë e tyre që janë të shpëtuar, sepse ata e
këshillojnë njëri-tjetrin për durim. Pa durim nuk ka ndihmë, e pa ndihmë
nuk ka fitim.
Mendoj, se këto ajetet të
lartpërmendura, mjaftojnë për të ardhur deri te një përfundim mbi
rëndësinë e durimit dhe ku gjendet ai në jetën e muslimanit.
Durimi mund të spjegohet apo kuptohet në dy mënyra.- Në rastin e parë kemi durimin mbi të
këqiat e kësaj bote. Nuk ka dyshim se jeta e kësaj bote është e mbushur
me sprovime të ndryshme. Njeriu përjeton lloj lloj të këqijash që të
tilla duken në syrin e njeriut, por vetëm Allahu (xh.sh) i din të
fshehtat e tyre. Këto sprovime i përjeton çdo njeri qoftë besimtar apo
jobesimtar, i mir apo i keq, fukuara apo pasanik, sepse natyra e jetës
është e tillë. Por besimtari këto fatkeqësi i pret me kënaqësi dhe
bindje në shpirt se janë nga All-llahu (xh.sh).
-Në rastin e dytë na paraqitet durimi ndaj kënaqësive të ndryshme dhe epsheve.
“Epshi është shum nxitës për të keqen, përveç atë që e ka mëshiruar Allahu” (Jusuf;57).Veprimin e urdhëruar nga nefsi e
zbukuron shejtani I mallkuar, për të larguar njerëzit nga rruga e
drejtë, e cila është rrugë natyrore për shpëtimin e njerëzisë, për të
jetuar një jetë të harmonishme në dynja, e për të fituar shpëtimin e
Ahiretit.
Sprovimi i Allahut bëhet “në vështërsi e kënaqësi” (El-Enbija;35).”“Njerëzve u është zbukurauar
dashuria ndaj të këndshmeve, grave, ndaj djemve, ndaj pasurisë së
grumbulluar nga ari e ergjendi, ndaj kuajve të stolisur, bagëtisë e
buqësisë. Këto janë kënaqësi të kësaj bote, po tek Allahu është e
ardhmja më e mirë” (Ali-Imran;14).Gjithmonë kemi para sysh se durimi ndaj
kënaqësive të dynjasë është më e vështirë sesa durimi ndaj vështërsive
të jetës. Tregohet se kur u çelën dyert e pasurisë së dynjasë
për Muhamedin (alejhi selam), thanë disa prej tyre: “Ne u sprovuam me
vështërsi dhe duruam u sprovuam me bollëk por nuk mund të duronim.
Thanë disa dijetarë: Mbi të këqiat durojnë besimtarët, por mbi të mirat e dynjasë durojnë vetëm (sidikinët) vërtetuesit”.
Vëllezër dhe motra besimtare, I lutemi
Allahut (xh.sh) të na e shtojë durimin, të na largojë prej të dyshimtave
dhe prej harameve të kësaj dynjaje, të na largoje epshin dhe nefsin
tonë, të na udhëzojë në rrugën e drejtë, të na bëjë prej atyre njerëzve
që durojnë fatkeqësitë dhe nuk dorëzohen kollaj, të na e shtojë imanin
tonë, dhe të jemi prej njerëzve të Xhennetit Firdeus…(amin)..
Rejhana Çekrezi