Është e vërtetë se të gjithë njerëzit nuk janë në një nivel tëditurisë, prandaj ka nevojë që njerëzit të cilët nuk janë të thelluarnë dituri, të ndjekin ata të cilët kanë studiuar rreth fesë, pasi atamë mirë i kuptojnë tekstet fetare, pasi edhe vetë urdhër i Allahutxh.sh. është të “Pyetni dijetarët nëse ju nuk dini”(Nahl, 43), sepse “ mbi çdo të dijshëm ka edhe më të dijshëm” (Jusuf, 76); ekur ta kuptojmë këtë, ne nuk do të kemi nevojë që të pyesim çdo njerirrugës për fenë, e të marrim dispozita nga njerëz të cilët diturinë ekanë të pa verifikuar, por do të pyesim njerëzit e ditur, do të ndjekimnjë shkollë juridike, pra, medhhebin të cilin e kanë përkrahur shumicae botës islame, e nuk mund të thirret çdo njëri në mohim të medhhebitdhe marrjen e fesë direkt nga Kur`ani dhe suneti, kjo është absurde,pasi çdo njeri i thjeshtë i cili ka lexuar ndonjë pamflete mepërmbajtje fetare t`i jap guxim vetes e të flas rreth fesë pa njohuri,kurse tekstet bazë të fesë ai nuk i ka kuptuar, kur dihet se edhe shumëdijetarë të mëdhenj nuk kanë mundur të japin përfundim për çdo gjë dhekanë mbetur temë diskutimi për gjatë 1400 viteve?! Kur këta dijetarë tëmëdhenj kanë mundur të gabojnë gjatë dhënies përgjigje, si mund që njënjeri i thjeshtë t`i kupton dhe të punoj sipas tyre pa u bazuar nëmendimet e dijetarëve?
Qëllimi i ndjekjes së një medhhebi
Si kundërpërgjigje ndaj atyre të cilët thonë se nuk lejohet tëndiqet një shkollë juridike e caktuar, por të merren dispozitat direktnga Kur`ani dhe sunneti, u themi se ky realitet i imitimit të shkollavejuridike përfshin po ashtu imitimin tonë që ia bëjmë ne të Dërguarita.s. Ne nuk e imitojmë Muhamedin a.s. thjesht për shkak tëpersonalitetit të tij, por e bëjmë atë sepse ai është përcjellës ifjalëve të Allahut xh.sh. edhe ne nuk i ndjekim medhhebet për shkak EbuHanifes, Malikut, Shafiut apo Hanbelit, por ndjekim atë në të cilënthërrasin ato, në Kur`an dhe Sunet. E nëse ne i lëmë anash mendimet ekëtyre dijetarëve dhe bëhemi të gjithë jomedhhebist, do t`i ngjantesikur punëtorët të lenin planet dhe projektet e inxhinierëve dhe tëpunonin sipas mendimit të tyre, apo pacientët të mos mbështeten nërecetat e mjekëve dhe të merrnin barnat sipas mendimeve të tyre?!Njerëzit do t`i shkatërronin shtëpitë e tyre duke menduar se janë dukei ndërtuar, edhe njeriu nëse mendon se pa medhheb e ndërton fenë e tij,le ta dinë se e ka rrënuar! Dera e ixhtihadit është e hapur,themeluesit e medhhebeve nuk e kanë mbyllur këtë derë, por është derënë të cilën shkruan: “E ndaluar hyrja për të papunësuarit”, d.m.th.lejohet hyrja në të vetëm për specialistët e fesë e jo për çdonjërin.
Ndjekja e një dijetari nga ana e 3 gjeneratave të para
Nuk është e vërtetë se ndjekja e një dijetari ka filluar shumë kohëpas vdekjes së Pejgamberit a.s. por kemi shembuj edhe nga ana e shokëvetë Pejgamberit a.s. se si edhe ata nuk kanë qenë të gjithë të një rangutë diturisë, ka pasur sahabë të cilët nuk janë marr me dituri, por kurkishin nevojë, kanë shkuar të pyesin sahabë të caktuar, si p.sh. EbuBekrin, Umerin, Uthmanin, dikush shkonte te Zejd b. Thabit, dikush teAisha, dikush te Abdullah b. Abbasi apo te Abdullah b. Umeri, etj, nëEgjipt banorët kishin Amër b. Asin, në Irak ishte Aliu, Abdullah b.Mes`udi, në Jemen Muadh b. Xhebeli etj dhe ndiqte atë mendim të atijsahabiu, kurse edhe në kohën e Tabiinëve ka pasur dy medhhebe kryesore,medhhebi Ehlul-Hadith në Hixhaz dhe Ehlur-Re`ji në Irak. Po ashtu edhemë vonë ka pasur ndjekje të dijetarëve, por mësimet dhe fetvatë e tyrenuk janë ruajtur në një vend, prandaj janë bërë të njohura vetëm këtokatër shkolla juridike, pasi edhe kanë pasur më shumë pasues. HasanBasriu, një ndër tabiinët e njohur ka thënë: “Islami është sikur njëxhami, kurse medhhebet janë katër rrugët që të çojnë tek ajo, cilënrrugë ta zgjedhsh, do të hysh në xhami”, por jo rrugicat, të cilat tëçojnë në humbje. Nëse je duke udhëtuar në rrugë magjistrale me katërlentë, pa tjetër do ti përmbahesh njërës, e nuk mund të paramendosh njëtë pestë sepse nuk të pëlqejnë ato katër!
Hanefij ishin dhe janë shumica
Jo medhhebistët bëjnë çdo ditë kritikë se shkolla juridike e EbuHanifes është e bazuar në logjikë, se nuk përkrah hadithet, nuk ka qenëdijetarë i njohur, e kështu me radhë, por si mund të thuhet një fjalë etillë, kur Ebu Hanife ka qenë një ndër dijetarët i cili në çdo lëmi kalënë gjurmët e veta?! Nëse shikojmë historinë, perandoria Abasite, prejvitit 745 deri më 1258 deri sa ishte në sundim për 513 vite, ka pasurmedhheb zyrtarë medhhebin Hanefij, perandoria Osmane, prej vitit 1299deri në vitin 1924, për 625 vjet, ka pasur medhheb zyrtar në shtetmedhhebin Hanefij, po ashtu edhe Fatimitët të cilët ishin në pushtet nëEgjipt, kishin për medhheb zyrtarë medhhebin Hanefij, Salahudin Ejjubii cili çliroj Kudsin, ishte i medhhebit Shafij, por kur u bë udhëheqës,dha urdhër që në Egjipt dhe Sham të praktikohet medhhebi Hanefij simedhheb zyrtar edhe pse vet ishte Shafij, pra, si mundet që për shumëkohë të jetë medhheb zyrtarë shkolla Hanefite, e të gjithë të kenë qenënë humbje, kurse Pejgamberi a.s. thotë: “Allahu nuk e tubon umetin tim në humbje, sepse ndihma e Allahut është me shumicën, e kush ndahet, ndahet për në zjarr”. Po ashtu thotë në një hadith: “Qëndro me shumicën e myslimanëve dhe kryetarin e tyre”; ku janë praktikuesit e këtij hadithi, ku të gjithë shtetet Islame ekanë për medhheb zyrtarë medhhebin Hanefij, si në Turqi, Egjipt, Siri,Maqedoni, Kosovë, Shqipëri, Bosnjë, etj, e dikush të çohet në këtë mesdhe të thotë se ndjekja e një imami është bidat, kurse prej 1.7 miliardmyslimanëve në botë, prej tyre 53 % janë Hanefij, Shafij janë 8% dheMalikij janë 3% dhe 6.2 % janë shiitë, e kush është shumicë në botësot? Vallë një grusht vehabistësh duhet të ndiqen apo kah shkojnë 53 %e botës?
Dijetarët me famë kanë ndjekur medhheb
Si mund ta pranojmë se lejohet të mos ndiqet medhheb, e të marrimdirekt nga Kurani dhe Suneti, kur ta themi këtë, le të na shkojë ndërmend se ne nuk jemi më të ditur se dijetarët me famë islam, kur ata metërë atë dituri që kanë pasur, kanë ndjek medhheb, kush jemi ne të mosndjekim askënd por mendjen tonë? Ti përmendim vetëm disa dijetarë tëcilët kanë pasur medhheb: Imam Kurtubiu komentues i njohur i Kuranit kandjekë medhhebin Malikij, Xherir Taberiu, Ibn Arebiu, Ebu Is`hakShatibiu të gjithë ishin ndjekës të medhebit Malikij, imam Shafiu nëfillim ishte Hanefij, Ebu Jusufi, imam Ebu Mensur Maturidiju, ImamXhesas autori i veprës Mebsut, imam Tahaviju, Ibën Abidini të gjithëkëto ndiqnin shkollën juridike Hanefij, imam Buhariu, libri i të cilitështë më i besueshmi pas Kur`anit, ka qenë medhheb Shafij, edhe psendoshta ka ditur më shumë hadithe se Shafiu, përsëri e ndoqi shkollën etij, Ibën Kethiri komentuesi më i famshëm i Kur`anit ishte ndjekës ishkollës Shafijte, Ebu Hasan Eshariu ka qenë në medhhebin Shafij,Imamul Haramejni ka qenë në medhhebin Esharij, ndërsa në fikh ishteShafij, Ebu Hamid Gazaliu, të cilin dijetarët e quanin Huxhetul Islam,autori i veprës Ihja ulumud-din, ndiqte medhhebin Shafij, XhelaludinSujuti, Izz Abdus-Selami, imam Neveviju, Hafidh edh-Dhehebiu të gjithëkëto ndiqnin medhhebin Shafij, Ibn Kudame, Ibn Akili ishin ndjekës tëmedhhebit Hanbelij, Ibn Tejmije, Kajjim Xheuzi, Abdul Wehhabi në tëcilët thirrën jo medhhebistët, kanë ndjekur medhhebin Hanbeli, Sheukaniishte ndjekës i Zejdive, Dijetarët e tashëm si Jusuf Kardawi, RamadanButi, ndjekin medhhebin Shafij, kurse Sejid Sabik autori i veprësFikhus-Sunneh është në medhhebin Hanefi. Vallë, të gjithë këto dijetarëkanë gabuar dhe ne do tu themi se janë injorantë pse kanë ndjekurmedhheb? Vetëm pse një shejh Albani, Bin Bazi, Uthejmin kanë zgjedhurmos ndjekin medhheb dhe ne këto ti ndjekim? Jo, por do të ndjekimmedhheb pa asnjë dyshim.
Komenti i ulemave për vehabistët
Dr.Ali Xhuma, myftiu i madh i Egjiptit në lidhje me jo medhhebistëtthotë: “ Janë një grup i vogël të quajtur Wehabistë, ata janë duke bërëshumë përçarje deri në ditët e sodit, për këtë ne i thërrasimmyslimanët të kenë kujdes prej tyre. Wehabistët i ka kundërshtuar IbnHaxheri, si dhe el Bejdaviu, Askalani, sepse ata nuk e mbajnë mjekrënsipas rregullave, pa nevojë e shkurton teshën e tij, e detyron gruan membuluar fytyrën, etj dhe thotë se këtë e lexova te Ibn Uthejmin, ibnBaz, apo Albani, dhe kur ta shohësh, pas 2 jave u bë hoxhë, por unë(Ali Xhuma) u them se për tu bërë hoxhë duhet më së paku 30 vjet mësim.Cilin e ndjek vehabisti, i cili për 2 javë bëhet hoxhë, por le ta dinëse ajo është rruga më e shpejtë për në zjarr. Sepse ai më vonë do tëflas pa dituri për fenë, për gjërat që nuk i din, flet për Kuranin,Sunetin, se ky hadith është sahih, ai daif; ka thënë i Dërguaris.a.v.s., por nuk e din se një hadith që është te një dijetar i mirë tetjetri është i dobët dhe e kundërta, e mos flasim për gjuhën arabe qënuk e kuptojnë fare.”. Po ashtu dijetari i famshëm Abdul Hamid elKishk (1933-1996) ka thënë për to: Muslimanët janë të konfrontuar melloj-lloj grupe të cilët thonë se thërrasim në islam, ata nuk e kanëmarrë diturinë prej hoxhallarëve por prej librave dhe të cilat nuk ikanë kuptuar, dhe moda e tyre është “Ky hadith është daif”, ai selefisti lexon 3 fjalë ose fletushka të Ibn Tejmijes dhe disa libra të AbdulWehabit, pastaj mendon se është i aftë të jep përgjigje fetare!!!”
Thu 23 Mar 2023 - 2:31 nga 
