Kütüb i Sitte Hadis ansiklopedisi - tam 7.300 hadis

First topic message reminder :

Kütüb i Sitte Hadis
ansiklopedisi - tam 7.300 hadis

Kütüb i Sitte Hadis ansiklopedisi - tam 7.300 hadis - Faqe 14 Kutub-i-Sitte-Hadis-Ansiklopedisi

Kütüb i Sitte Hadis ansiklopedisi - tam 7.300 hadis - Faqe 14 Kutub-i-Sitte-Hadis-Ansiklopedisi

Kütüb-i Sitte nedir, Kütüb-i Sitte Hakkında

Meşhur
altı sahih hadis kitabı. Hadis mecmualarının en sahihleri kabul edilen; Buhârî
ve Müslim'in el-Câmiu's-Sahih'leri ile Ebu Davud, Tirmizi, Nesâî ve ibn
Mâce'nin Sünen'leri; hadis tasnifinin altın çağı olan Hicrî üçüncü yüzyılda
telif edilmiş olmak, mümkün mertebe sahih hadisleri ihtiva etmek, konulara göre
tasnif edilmek (alelebvâb)... gibi ortak özelliklerinden dolayı, daha sonraki
asırlarda Kütüb-i
Sitte:
Altı Kitap, ortak adıyla şöhret bulmuştur. Bazı âlimler, az da olsa zayıf ve
mevzu hadisler ihtiva ettiği için İbn Mâce'nin Sünen'i yerine İmam Mâlik'in
Muvatta'ı veya Dârimî'nin Sünen'ini Kütüb-i
Sitte'nin
altıncı kitabı kabul etmişlerdir.

Buhârî ve Müslim'in Câmi'leri, Sahıhayn (İki Sahih) adıyla, müellifleri daha
hayattayken büyük bir üne kavuşmuş, bunları Ebu Davud, Tirmizî ve Nesâi'nin
Sünen'leri takip etmiş ve hadis âlimleri arasında bu kitaplar Usûl-i Hamse (Beş
Temel) diye büyük bir kabul görmüştü. Ebu'l-Fazl Muhammed İbn Tahir el-Makdisî
(H.507)'nin Usûl-i Hamse'ye yazdığı ve sahabeyi alfabetik olarak sıralamak suretiyle
onlardan nakledilen, belirli kitaplardan bulunan hadislerin kaynağını göstermek
için yazıları kitaplar anlamına gelen etrafa İbn Mâce'nin Sünen'ini de eklemesi
ve Şurûti'l-Ümmeti's-Sitte (Altı İmamın Şartları) adlı kitabını telifiyle
muteber hadis kitaplarının grub adı bundan sonra, İbn Mâce'nin de ilave
edilmesiyle Kütüb-i
Sitte
olarak meşhur olmuştur.

Böyle bir isimlendirme, Kütüb-i
Sitte
içinde zayıf, hatta mevzu (bilhassa İbn Mâce'de) hiç bir hadis bulunmadığı,
onlar dışındaki hadis kitaplarında da sahih hadis olmadığı anlamına gelmez.
Nitekim Buhârî ve Müslim başta olmak üzere, Kütüb-i
Sitte
müelliflerinden hiç biri, kendi kitaplarına sahih hadislerin tamamını
aldıkları, kitaplarındakilerin dışında sahih hadis bulunmadığı şeklinde bir
iddiada bulunmamışlardır. Esasen bir hadisin sıhhati, hangi kitapta bulunduğuna
bakarak değil, onu nakleden kişilerin haline bakılarak tesbit edilebilir. Diğer
taraftan bu altı imam, kendilerinden önce derlenmiş olan yazılı ve sözlü hadis
kaynaklarından yararlanarak bu eserleri meydana getirmişlerdir. Bu değerli
eserlerin tasnifine, kendilerinden önceki çalışmalar zemin hazırladığı gibi,
hadis tasnifi onlardan sonra da devam etmiştir.

İlmî çevrelerde büyük bir kabul gören Kütüb-i
Sitte
ile ilgili çok sayıda ve hacimli çalışmalar yapılmıştır. Bunların büyük bir
kısmı bu kitapların şerhi (açıklaması), ravilerinin durumları, cem
(mükerrerleri çıkararak birlikte rivayet ettikleri hadisleri bir araya toplama)
ile ilgilidir. Kütüb-i
Sitte
hadislerini bir araya toplayıcı çalışmalardan biri, Beğavî'nin (H.516)
Mesâbîhu's-Sünne'sidir. Hadisleri, senedlerini hazfederek kitabına alan Beğavî
eserini Sünen tarzında tasnif etmiş, Kütüb-i
Sitte
ve Dârimî'nin Sünen'inde bulunan hadisleri 4434 hadiste toplamıştır. Bu konuda
yapılan önemli bir çalışma da İbnu'l-Esîr'in (H.606) Câmiu'l-Usûl li
Ehâdisi'r-Rasûl isimli eseridir. İbnu'l-Esîr, İbn Mâce hariç Kütüb-i
Sitte
ile Muvatta'da bulunan hadisleri,-mükerrerlerini çıkararak- alfabetik tarzda
tertib ettiği kitaplar ve onların alt başlıkları olan bablar halinde tasnif
etmiştir. 9523 hadis bulunan bu eser Kütüb-i
Sitte
adıyla Türkçeye tercüme edilmiştir. Kütüb-i
Sitte'yi
oluşturan kitaplar ve özellikleri:

1. Buhârî ve el-Câmiu's-Sahîh'i: Ebu Abdullah Muhammed b. İsmail el-Buhârî (H.
194-256/M.810-870) 40 yıl süren ilmî seyahatler esnasında toplamış olduğu engin
hadis malzemesini 16 yılda tasnif ederek, "el-Câmiu's
Sahîhu'l-Müsnedü'l-Muhtasar min Umûri Rasûlillahi (s.a.s) ve Sünenihi ve
Eyyâmih" adlı eserini yazmıştır. Hocası İshak b. Rahuye'nin,
"Rasûlüllah'ın sahih hadislerini muhtasar bir kitapta toplasanız"
tavsiyesiyle hareket eden Buhârî, 600.000 hadis arasında seçtiği 7275 hadisi,
97 kitap ve 3400 den fazla bab'a (alt bölüm) yerleştirmiş, konuları geldikçe
aynı hadisi bir kaç yerde daha tekrar etmiştir. Bu nedenle, mükerrerler
dışındaki toplam hadis sayısı 3-4 bin civarına inmektedir. Buhârî, tercüme
denilen bab başlıklarında konuyla ilgili âyet ve hadislerden iktibaslar yapar, âlimlerin
ve bazan kendisinin görüşlerine yer verir, direkt veya endirekt yollarla
tercihlerini ihsas ettirir. Tercemelerde verdiği hadis ve haberlerin çoğu
muallak (senedsiz veya eksik senedli)tır. Daha önceki hadis mecmualarında pek
görülmeyen bu usul Buhâri'ye hastır. Bu nedenle, "Buhârî'nin fıkhı
tercemelerindedir" sözü yaygınlaşmıştır. (Yekünü 1341 olan bu tür) muallak
hadisler, Buhârî'nin kitabına verdiği isimden de anlaşılacağı gibi, sahih
hadislerin dışındadır. Tercümelerde Buhârî'nin verdiği bilgiler, hadislerin
ihtiva ettiği fıkhı malumatı kavramada çok faydalıdır. Bütün âlimlerin
ittifakıyla hadis mecmualarının ensahihi kabul edilen el-Câmiu's-Sahîh,
türkçeye de tercüme edilmiş, mükerrerlerinin çıkarıldığı Tecrid'i de tercüme ve
şerhiyle, Diyanet İşleri Başkanlığınca basılmıştır.

2. Müslim'in el-Câmiu's-Sahîh'i: Ebu'l-Hüseyn Müslim b. Haccâc (H.202-261),
300.000 hadis arasından seçerek tasnif ettiği kitabına,
"el-Camiu'l-Müsnedü's-Sahîh" ismini vermiş, mukaddimede tasnif
metodunu açıklamıştır. Buhârî'nin yaptığı gibi bab başlıklarında bilgi
vermemiş, hatta, bab başlığı dahi tanzim etmemiş, sadece "bab"
demekle yetinmiştir. Bugün eldeki Müslim nüshalarında bulunan bab başlıkları,
eseri şerheden İmam Nevevî'ye aittir. Müslim kitabına, mevkuf ve maktu hadisleri
almamış, muallaklara ise çok az yer vermiş, hadisleri konularına göre bölmemiş,
hadisi en çok ilgili olduğu yerde nakletmiş, metin ve sened olarak benzerlerini
bir arada ve kısaltarak tekrar etmiştir. Bu yönüyle Müslim Buhârî'den daha
derli topludur. Bu ve benzeri özelliklerinden dolayı bazı âlimler (mesela
Mağribliler) Müslim'i Buhâri'ye tercih etmişlerdir. Müslim'in Câmi'i, 54 kitap,
1322 bab, mükerrerler dışında 3033 hadis ihtiva etmektedir. Kadı İyaz ve İmam
Nevevî başta olmak üzere pek çok âlim Müslim'i şerhetmiştir. Müslim, sade,
metin ve şerhli olarak türkçeye tercüme edilmiştir.

3. Tirmizi'nin Câmi'i: Ebu İsa Muhammed b. İsa et-Tirmizi'nin (H: 209-279)
Cami'i, es sünen ismiyle de maruftur. Devrin âlimlerinin tetkikine sunuları ve
takdir edilen Sünen-i Tirmizi, 46 kitap, 2496 bab ve 4000 hadis ihtiva
etmektedir. Hadisçilik açısından Müslim'e, fıkhu'l-hadis (hadislerde bulunan
çeşitli hükümler) yönünden de Buhârî'ye ait özellikleri, onlara yakın ölçüde
kitabında toplayan Tirmizi, bab başlığı altında hadisleri sıraladıktan sonra şu
işlemleri yapar; hadisin sıhhat durumunu (sahih, hasen, zayıf, hasen-sahih,
garib...), ravilerin durumunu, varsa seneddeki illetleri, hadisin diğer
tariklerini, sahabilerin o konudaki başka rivayetlerini, bu hadislerle ulemânın
nasıl amel ettiğini, ittifak ve ihtilaflarını... açıklar. Hadislerden istifade
için çok faydalı olan bu açıklamalar onları, amel edilebilir hale getirir.
Tirmizi üzerine de pek çok şerh yazılmış ve eser türkçeye tercüme edilmiştir.

4. Ebu Davud'un Sünen'i: Ebu Davud Süleyman b. Eş'as es-Sicistânî'nin (H:
202-275) kitabı, ahkâmla ilgili hadislerin tasnif edildiği Sünen türünün en
güzel örneğidir. Kitabına, 400.000 hadis arasından seçtiği 4000 hadisi
aldığını, bunların da dört hadiste özetlenebileceğini belirten Ebu Davud;
sahih, hasen, leyyin ve amel edilebilir derecedeki zayıf hadisleri Sünen'ine
aldığını söyler. Kitabında zayıf hadislerin mevcudiyetini kabul eden Ebu Davud,
muhaddislerin ittifakla terkettikleri herhangi bir hadisi Sünen'ine almamıştır.
40 kitaptan oluşan Sünen'e pek çok şerh yazılmış, eser türkçeye de tercüme
edilmiştir.

5. Nesâî'nin Sünen'i: Ebu Abdurrahman Ahmed b. Şuayb en-Nesâî (H: 215-303),
sahih ve zayıf hadislerden derlediği es-Sünenü'l-Kübrâ'sını istek üzerine,
sadece sahih hadisleri almak üzere ihtisar etti ve bu yeni eserine el-Müctebâ
adını verdi. Kütüb-i
Sitte
içinde Nesâî denince, işte bu Müctebâ kasdedilir. Sünenler içinde en az zayıf
hadis ve cerhedilmiş ravisi olan mücteba, Sahihayn'dan sonra üçüncü kitap
olarak kabul edilir. Nesâî, hadisler arasındaki çok küçük rivayet farklarını
dahi göstermiş ve rical tenkidinde büyük bir hassasiyet göstermiştir. 51 kitap
ve yaklabıh 2400 babtan oluşan Müctebâ, türkçeye çevrilmiştir.

6. İbn Mâce'nin Sunen Ebu Abdullah Muhammed b. Yezıd el-Kazvînî'nin (H:
209-273) Sünen'i, 37 kitap, 1515 bab ve 4341 hadis ihtiva eder. Bu hadislerin
büyük bir çoğunluğu, diğer beş kitapta (usûli hamse) mevcuttur veya sahih ve
hasen durumundadır. ibn Mâce'deki hadislerin 613 ünün isnadı zayıf, 99 unun
isnadı ise, yok hükmünde veya münker ya da yalanlanmıştır. Bilhassa, şahıs,
kabile ve şehirlerin faziletleriyle ilgili hadislerin çoğunun uydurma olduğu
söylenmiştir. Ancak, VI. asırdan sonra Kütüb-i
Sitte'nin
altıncı kitabı olarak kabul edilen İbn Mâce, tertibi, tekrardan uzak ve kısa
olusu ile oldukça değerlidir. Muhammed Fuad Abdülbâkı tahkikiyle yapılan baskı,
pek çok ilmî kolaylıklar sağlamış, eserdeki zayıf yönlere işaret edilmiştir. Bu
baskı esas alınarak Sünen, şerhi de yapılmak suretiyle türkçeye çevrilmiştir.

ORUÇ BEDENİN ZEKATIDIR

6501 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Herşeyin bir
zekatı (temizlenme vasıtası) vardır, cesedin zekatı oruçtur."

Muhrız rivayetinde şu ziyadede bulundu: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam şunu ilave etti: "Oruç, sabrın yarısıdır."

6502 - Abdullah İbnu'z-Zübeyr radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam Sa'd İbnu Muaz'ın yanında iftar
açmıştı. Şöyle buyurdular: "Yanınızda oruçlular iftar etti.
Yemeklerinizden ebrâr olanlar yedi, size de melaikeler rahmet duasında
bulundular."

ORUÇLUNUN YANINDA YENİRSE?

6503 - Büreyde radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam Bilal radıyallahu anh'a: "Yemek ye, ey Bilal!"
demişti. "Ben oruçluyum!" diye karşılık verdi. Bunun üzerine
Aleyhissalatu vesselam: "Biz rızıklarımızı yiyoruz. Bilal'in rızkının
fazlı cennettedir. Ey Bilal yanında yemek yenen oruçlunun kemiklerinin tesbih
ettiğini ve meleklerin de onun için istiğfarda bulunduğunu hissettin mi?"
buyurdular."

ORUÇLUNUN DUASI MAKBUL

6504 - Abdullah İbnu Amr İbni'l As radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Şurası muhakkak
ki, oruçlunun iftarını açtığı zaman reddedilmeyen makbul bir duası
vardır."

BAYRAM NAMAZINA BİRŞEYLER YİYEREK GİDİLiR

6505 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam ashabına fıtır sadakasından yedirmedikçe Ramazan bayramı
günü bayram namazına çıkmazdı."

RAMAZANDA MÜSLÜMAN OLAN

6506 - Atiyye İbnu Süfyan radıyallahu anh anlatıyor: "Sakif
kabilesinin müslüman olmasını müzakere etmek üzere Resulullah aleyhissalatu
vesselam'a gönderilen heyetimizin bize anlattığına göre, heyet Ramazan ayında
O'na varmıştır. Aleyhissalatu vesselam, onları, mescidin içinde kurduğu çadırda
ağırlamıştır. Heyet müslüman olunca ayın geri kalan günlerinin orucunu
tutmuşlardır."

KADIN KOCANIN İZNİYLE ORUÇ TUTAR

6507 - Ebu Sa'id radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam kadınların kocalarından izin almaksızın (nafile) oruç
tutmalarını yasakladı."

MİSAFİR, NAFİLE ORUCUNU EV SAHİBİNİN İZNiYLE TUTAR

6508 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam'ın: "Bir kimse başkasının yanında misafir olunca,
ev sahibinden izin almadan oruç tutmasın" dediğini rivayet etmiştir."

ŞÜKÜRLE YİYEN ORUÇLU GİBİDİR

6509 - Sinan İbnu Senne el-Eslemi radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Şükreden oruçsuz kimseye, sabreden
oruçlunun sevabının misli verilir."

MU'TEKİF MESCİDE YERLEŞİR

6510 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma'nın anlattığına göre:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam itikafa girince, yatağı veya karyolası
onun için, tevbe sütununun gerisine konulurdu."

MU'TEKİF HASTA ZİYARET EDER, CENAZEYE KATILIR MI?

6511 - Hz. Enes İbnu Malik radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Mutekif (itikafta
olan), cenazeye katılır, hastayı ziyaret eder."

İTİKAFIN SEVABI

6512 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam mütekif hakkında: "O, günahları hapseder ve bütün
hayırları işlemiş gibi ona hayırlar kazandırır" buyurdular."

BAYRAM GECELERİNİ İHYA

6513 - Ebu Ümame radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Kim her iki bayramın da gecesini,
Allah'tan sevap umarak ibadetle geçirirse kalplerin öldüğü günde kalbi
ölmez."

ALTIN VE GÜMÜŞÜN ZEKATI

6514 - İbnu Ömer ve Hz. Aişe radıyallahu anhüma'nın anlattığına
göre: "Resulullah aleyhissalatu vesselam, her yirmi dinar ve daha fazlası
için yarım dinar (zekat) alırdı, kırk dinar için de bir dinar (zekat) alırdı.

BİR YILLIK MALA ZEKAT

6515 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam'ın: "Üzerinden bir yıl geçmedikçe, bir malda zekat
yoktur" dediğini işittim."

ZEKAT DÜŞEN MİKTAR

6516 - Hz. Cabir İbnu Abdillah radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Beş deveden aşağı
mal için zekat yoktur. Beş okiyyeden az (gümüş için de) zekat yoktur. Beş vask
miktarından az olan (hurma, üzüm ve hububat) için de zekat yoktur."

ZEKAT VERİRKEN NE DENİR?

6517 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Zekat verdiğiniz
zaman: "Allahım! Bu zekatı büyük bir sevaba vesile kıl, (hak sahibine
ödenip sevap beklenmeyen) bir borç kılma" demek suretiyle zekatın sevabını
istemeyi unutmayın."

DEVELERİN ZEKATI

6518 - Ebu Sa'idi'l-Hudri radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Beşten az olan
deve için zekat yoktur. Dört deve için de zekat yoktur. Deve sayısı beşe
ulaştımı, dokuz oluncaya kadar bir koyun gerekir. On deve olunca iki koyun
gerekir, ondört deveye kadar yine iki koyun gerekir, onbeşe ulaştı mı üç koyun
gerekir. Ondokuz olsa da üç koyun gerekir. Yirmi olunca dört koyun gerekir. Bu,
yirmidörde kadar böyledir. Deve sayısı yirmibeşe ulaşınca, otuzbeş oluncaya
kadar bu miktarın zekatı bir bint-i mehazdır (bir yaşını doldurmuş, ikinci
yaşına basmış dişi deve); eğer bintu mehaz yoksa bir ibnu lebün (iki yaşını
doldurup üçüncü yaşına basan erkek deve)dir. Eğer bir deve fazlalaşırsa
(otuzaltı olursa) zekatı bir bintu lebündur. Sayı kırkbeşi buluncaya kadar
zekat yine de bir bintu lebündur. Bu miktarı bir deve aşsa bir hıkka (üç yaşını
doldurup dörde basan dişi deve); bu, deve sayısı altmış oluncaya kadar
böyledir. Altmış deveyi aşınca yetmişbeş oluncaya kadar bir ceze'a (dört yaşını
doldurup beşinciye giren dişi deve) gerekir. Bu miktarı bir deve aşınca doksan
deveye kadar iki bintu lebün gerekir. Bu miktarı bir deve aşınca (Doksan bir
olunca) iki hıkka gerekir, bu, yüzyirmiye kadar böyledir. Bundan sonra her elli
deve için bir hıkka, her kırk için bir bintu lebun (zekat) gerekir."

DAVARIN ZEKATI

6519 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Müslümanların zekatları (sürülerini
suladıkları) su başlarında alınır. (Zekat memurları oralara gider, halk,
zekatını vermek için, zekat memurlarının ayağına gelmez)."

SADAKA TOPLAYANLAR

6520 - Abdullah İbnu Üneys radıyallahu anh'ın anlattığına göre:
"Kendisi Hz. Ömer radıyallahu anh'la birlikte bir gün zekat hakkında
müzakerede bulunmuşlardır. Hz. Ömer: "Sen, Resulullah aleyhissalatu
vesselam'ın sadakada yapılan hırsızlık hakkında: "Kim sadaka malından bir
deve veya koyun çalacak olsa, Kıyamet günü o çaldığı şeyi sırtına yüklenmiş
olarak gelir!" buyurduğunu işitmedin mi ?" demiş, Abdullah İbnu Üneys
de: "Evet işittim" diye cevap vermiştir."

ZEKAT GEREKTİREN MALLAR

6521 - Amr İbnu Şu'ayb an ebihi an ceddihi radıyallahu anhüma
anlatıyor: "Resulullah aleyhissalatu vesselam, (yerden çıkan mahsullerden)
şu beş şeyden zekat verilmesini teşri buyurdu: "Buğday, arpa, hurma, üzüm
ve darı."

ZEKAT İYİ MALDAN VERİLMELİ

6522 - Bera İbnu Azib radıyallahu anh'tan rivayet edildiğine
göre, bu yüce sahabi "Ey iman edenler! Kazandığınız şeylerin) ve yerden
sizin için çıkardığımız şeylerin temizlerinden infak ediniz ve malın kötüsünden
infak etmeye kalkmayın!" (Bakara 267) mealindeki ayet-i kerime hakkında
şöyle demiştir: "Bu ayet-i kerime Ensar radıyallahu anhüm hakkında nazil
oldu. Onlar, hurma toplama mevsimi gelince, kendi bahçelerinden taze hurma
salkımlarını devşirip Resulullah'ın mescidinde sütunlar arasına gerilmiş iplere
asarlardı. Bunlardan fakir muhacirler yerlerdi. Ensarilerden biri, bu kadar çok
salkımın arasında bir tane adi hurmalı salkımın bulunmasını caiz sanarak adi
hurmalar da bulunan bir salkım sokuşturmuştu. İşte bunu yapan zat hakkında
buyrularak "Zekatınızı, bozuk ve kötü hurmadan vermeye kalkmayın"
ihtarında bulunulmuştur. "Öyle kötü hurmalar ki, eğer size hediye edilmiş
olsaydı işinize yaramayan bir şeyi size gönderdiği için hissedeceğiniz öfkeden
dolayı, sahibinden utanç duyarak kabul edecektiniz" denmek istenmiştir.
Hak Teala hazretleri, bizim sadakalarımıza muhtaç olmadığını belirterek,
sadakayı kendi menfaatimiz için verdiğimizi, öyleyse iyi şeylerden vermemiz
gerektiğini ihtar etmiştir."

BALIN ZEKATI

6523 - Ebu Seyyare el Müte'i anlatıyor: "Ey Allah'ın Resulü,
benim bal arılarım var (zekat düşer mi?)dedim.

"Evet! Öşürünü ver!" buyurdu.

"Ey Allah'ın Reslulü! Arıları benim için muhafaza
buyur!" dedim, o da onları benim için muhafaza buyurdu."

ÖŞÜR VE HARAÇ

6524 - Ala İbnu'l-Hadrami radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam beni Bahreyn'e -veya Hecer'e- gönderdi.
Ben orada kardeşler arasında müşterek olan bir bağdan vergi almak üzere
giderdim. Kardeşin biri müslüman ise, müslümanın payına düşenden öşür,
müşrikten de harac alırdım."

VASK, ALTMIŞ SA'DIR

6525 - Hz. Cabir İbnu Abdillah radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Bir vask altmış
sa'dır."

YAKINLARA ZEKAT

6526 - Ümmü Seleme radıyallahu anha anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam bize sadaka vermemizi emretmişti. Abdullah İbnu Mesud'un
hanımı Zeyneb radıyallahu anhüma: "Kardeşimin yetim çocukları ile fakir
olan kocama versem bu, beni sadaka mükellefiyetinden kurtarur mu? Ben onlara
şöyle şöyle infak ediyorum!" dedi. Aleyhissalatu vesselam:
"Evet!" buyurdular. Ravi der ki : "Zeyneb san'atkar bir kadındı,
el işi yapardı."

EVLENMENİN FAZİLETİ

6527 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: Resulullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki:

"Nikah benim sünnetimdendir. Kim benim sünnetimle amel
etmezse benden değildir. Evleniniz! Zira ben, diğer ümmetlere karşı siz(in
çokluğunuz) ile iftihar edeceğim. Kimin maddi imkanı varsa hemen evlensin. Kim
maddi imkan bulamazsa (nafile) oruç tutsun. Çünkü oruç, onun için şehveti
kırıcıdır."

6528 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: Resulullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Sevişenler için nikah kadar sevgiyi
artırıcı bir şey görmedik veya görülmedi."

KOCANIN KADIN ÜSTÜNDEKİ HAKKI

6529 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Eğer bir kimsenin bir başkasına
secde etmesini emretseydim, kadına, kocasına secde etmesini emrederdim ve eğer
bir erkek karısına kırmızı bir dağdan siyah bir dağa ve siyah bir dağdan
kırmızı bir dağa taş taşımayı emretseydi, uygun olan, kadının bu emri yerine
getirmesidir."

6530 - Abdullah İbnu Ebi Evfa radıyallahu anh anlatıyor:
"Hz. Muaz Şam'dan dönünce Resulullah aleyhissalatu vesselam'a secde
etmişti. Aleyhissalatu vesselam hayretle : "Ey Muaz! Bu da ne?" dedi.
O açıkladı: "Şam'a gitmiştim, onların reislerine ve patriklerine secde
ettiklerine rastladım. İçimden, aynı şeyi size yapmak arzusu geçti."
Aleyhissalatu vesselam, bunun üzerine: "Bunu yapmayın! Zira, şayet ben,
bir kimseye, Allah'tan başkasına secde etmeyi emretseydim, kadına kocasına
secde etmesini emrederdim. Muhammed'in nefsi elinde olan Zat-ı Zülcelal'e yemin
ederim ki, bir kadın, kocasının hakkını eda etmedikçe Rabbinin hakkını da eda
edemez. Kadın (deve sırtındaki) semere binmiş iken kocası nefsini talep edecek
olsa, kadın bu isteğe mani olamaz."

6531 - Resulullah aleyhissalatu vesselam'ın azadlısı Sevban
radıyallahu anh anlatıyor: "Gümüş ve altın (biriktirme) ile ilgili ayet
(Tevbe 34) nazil olduğu zaman halk: "Öyleyse hangi malı
biriktirmeliyiz?" diye birbirlerine sordular. Hz. Ömer: "Bunu, ben
sorup size haber vereyim!" dedi ve hemen devesine atlayıp gitti. Ben de
peşinden gittim. Hz. Ömer: "Ey Allah'ın Resulü hangi maldan
edinelim?" diye sordu. Aleyhissalatu vesselam da: "Her biriniz,
şükreden bir kalp, zikreden bir dil, ahiret işinize yardımcı olacak mü'mine bir
kadın edinsin" buyurdular."

6532 - Ebu Ümame radıyallahu anh'ın rivayetine göre:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam şöyle buyurmuşlardır: "Mü'min,
Allah'a takvadan sonra en ziyade saliha bir zevceden hayır görür. Böylesi bir
kadına emretse itaat eder. Ona baksa sürur duyar, bir şeyi yapıp yapmaması
hususunda yemin etse, kadın bunu yerine getirerek onu yeminden kurtarır,
kadınından ayrılıp uzak bir yere gitse, kadın hem kendi namusu ve hem de adamın
malı hususunda hayırhah ve dürüst olur.

DİNDARLA EVLENMELİ

6533 - Abdullah İbnu Amr radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Güzellikleri
sebebiyle kadınlarla evlenmeyin. Çünkü güzelliklerinin onları (kibir ve gurur
sebebiyle) alçaltacağından korkulur. Onlarla mal ve mülkleri sebebiyle de
evlenmeyin, zira mal ve mülkün onları azdıracağından korkulur. Fakat onlarla
diyaneti esas alarak evlenin. Yemin olsun, burnu kesik, kulağı delik siyahi
dindar bir köle (dindar olmayan hür kadınlardan) efdaldir."

BEKARLAR EVLENDİRİLSİN

6534 - Üveym İbnu Saide radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Bakire kızlarla
evlenin. Çünkü onların ağızları daha tatlı, rahimleri daha doğurgandır, aza da
razı olurlar."

HÜR VE VELUD OLANLA EVLENİLSİN

6535 - Hz. Enes İbnu Malik radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam'ın şöyle söylediğini işittim: "Kim
Allah'a pak ve temizletilmiş olarak kavuşmak isterse hür kadınlarla
evlensin."

6536 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Evleniniz! Zira
ben (Kıyamet günü diğer ümmetlere karşı) çokluğunuzla iftihar edeceğim."

EVLENECEĞİN KADINA BAKMAK

6537 - Muhammed İbnu Mesleme radıyallahu anh anlatıyor: "Ben
bir kadınla evlenmek istedim ve kadını gizlice görmeye çalıştım. Sonunda onu
kendi hurma bahçesinde gördüm."

Bu açıklaması üzerine, kendisine: "Sen Resulullah'ın
ashabından olduğun halde bunu yaptın mı?" diye ayıpladılar. O da şöyle
cevapladı: "Ben Aleyhissalatu vesselam'ın "Allah bir kimsenin kalbine
bir kadınla evlenme arzusu attığı zaman, ona bakmasında bir beis yoktur!"
dediğini işittim."

6538 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: Mugire İbnu Şu'be bir
kadınla evlenmek istemişti. Resulullah aleyhissalatu vesselam kendisine:
"Git önce onu bir gör! Zira böyle yapman, aranızdaki ülfet ve sevginin
devamı için daha uygundur" buyurdular. O da öyle yaptı ve evlendiler.
Bilahare Mugire radıyallahu anh, aralarındaki uyumdan bahsettiler."

6539 - Mugire İbnu Şu'be anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam'a gelip evlenmek istediğim bir kadından bahsettim. Bana:
"Git onu bir gör! Bu, onunla muhabbet ve ünsiyetinizin devamı için daha
uygundur" dedi. Ben de Ensardan bir kadının yanına geldim, onu
ebeveyninden istedim ve Resulullah aleyhissalatu vesselam'ın sözünü onlara
haber verdim. Onlar sanki bundan hoşlanmadılar. Hıdr denen hususi hücresinde
bulunan kız bunu işitmişti: "Resulullah aleyhissalatu vesselam, sana
bakmanı emretmişse, bak! Aksi taktirde Allah aşkına bana bakma!" dedi.
Sanki kız da bu bakma işini büyütmüştü.

Muğire sözüne devamla dedi ki: "Ben kıza baktım ve onunla
evlendim." Muğire kızla aralarındaki uyuşmayı da zikretti."

DUL VE BAKİRE İLE İSTİŞARE

6540 - Adiyy İbnu Amire el-Kindi radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Dul kadın, kendi
arzusunu açıkça ifade eder, bakire kızın rızası sükutundan anlaşılır."

KIZIN GÖNLÜ OLMADAN EVLENDİRİLMEZ

6541 - İbnu Bureyde, babası Büreyde'den naklediyor: "Genç
bir kız, Resulullah aleyhissalatu vesselam'a gelerek: "Babam, hakirliğini
benimle gidermek için kardeşinin oğluyla evlendirdi" diye şikayette
bulundu.

Büreyde devamla der ki: "Resulullah aleyhissalatu vesselam
(bu nikahın kabul veya reddinde) yetkiyi kıza bıraktı. Kız da: "Ben
babamın yaptığı işi kabul ettim fakat babaların böyle yapmaya haklarının
olmadığının kadınlarca bilinmesini istedim" dedi."

KÜÇÜK KIZLARI BABALARI EVLENDİREBİLİR

6542 - Abdullah İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam, Hz. Aişe radıyallahu anha ile yedi
yaşında iken onunla nikahlandı, dokuz yaşında iken zifaf yaptı. Resulullah
aleyhissalatu vesselam, Hz. Aişe onsekiz yaşlarında iken vefat etti"

KÜÇÜK KIZI BABA DIŞINDA EVLENDİREN

6543 - Abdullah İbnu Ömer radıyallahu anhüma'nın anlattığına
göre, "Osman İbnu Maz'un radıyallahu anh vefat ettiği zaman, geride yetim
bir kızını bıraktı. İbnu Ömer der ki:

"Dayım Kudame ki kızın da amcasıydı- o kızı bana nikahladı.
Bu nikah işi, kızın babasının ölümünden sonra olmuştu. Kız, amcasının yaptığı
bu nikahtan hoşlanmadı ve Muğire İbnu Şu'be ile evlendirilmesini arzu etti.
(Kız buluğ çağına vardıktan) sonra amcası, onu Muğire ile evlendirdi."

VELİSİZ NiKAH CAİZ DEĞİL Mİ?

6544 - Hz. Aişe ve İbnu Abbas radıyallahu anhüm'ün anlattıklarına
göre, "Resulullah aleyhissalatu vesselam: "Veliden izinsiz nikah
sahih olmaz" buyurmuştur."

6545 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Kadın kadını
evlendiremez. Kadın kendi başına da evlenemez. Zani kadın kendi kendine evlenen
kadındır."

ŞİĞAR NİKAHI YASAKTIR

6546 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "İslam'da şiğar yoktur."

MEHİR

6547 - Ebu Saidi'l-Hudri radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam, Hz. Aişe radıyallahu anha'yı, elli
dirhem değerinde ev eşyası mukabilinde nikahladı."

NiKAH DUASI

6548 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Allah'a hamd
etmekle başlamayan her hayırlı işin bereketi güdüktür."

NİKAHI İLAN

6549 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Şu nikahı ilan edin ve bunun için
davul da döğün."

NiKAHDA DEF VE GÜFTE

6550 - Hz. Enes İbnu Malik radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam bir seferinde Medine-i Münevvere'nin
bir yerinden geçmişti. Bir kısım cariyelerin deflerini çaldıklarını ve şöyle
söylediklerini işitti: "Biz Beni Neccar'ın kızlarıyız Komşu olarak
Muhammed ne iyi!" Bunun üzerine Aleyhissalatu vesselam: "Allah da
bilir, ben sizleri cidden seviyorum" buyurdular."

6551 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Hz. Aişe
ensardan, bir yakını kızcağızı evlendirmişti. Resulullah gelince: "Genç
kızı (kocasına) gönderdiniz mi?" diye sordu. Evdekiler "evet!"
deyince "Kızla birlikte bir de çalgıcı gönderdiniz mi?" dedi.
Onlardan "Hayır göndermedik" cevabını alınca, Aleyhissalatu vesselam:
"Ensar, aralarında gazel okuma adeti mevcut olan bir cemaattir. Keşke
onlara: "Size geldik size geldik, size selam bize selam" deyiverecek
birini gönderseydiniz" buyurdular."

6552 - Mücahid merhum anlatyor: "Ben İbnu Ömer radıyallahu
anhüma ile beraberdim. Derken bir davul sesi işitti. Derhal iki parmağını iki
kulağına soktu ve oradan (hızla) uzaklaştı. Bunu üç kere yaptı. Sonra:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam da böyle yapmıştı" dedi."

MUHANNİS

6553 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam, erkeklere benzemeye çalışan kadına ve
kadınlara benzemeye çalışan erkeğe lanet etti."

DÜĞÜN YEMEĞİ

6554 - Ümmü Seleme ve Hz. Aişe radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam bize Fatıma'yı zifafa hazırlayıp, Ali
radıyallahu anha teslim etmemizi emretti. Hemen gidip ilk iş, Batha
taraflarından getirilen yumuşak topraktan Ali'nin evinin tabanına yaydık. Sonra
iki yastığın içerisine, ellerimizle dikmiş olduğumuz hurma lifi doldurduk.
Hurma ve kuru üzümle ziyafet hazırladık, üzerine tatlı su içtik. Sonra üzerine
elbise takılıp, su kabı asılacak bir ağaç parçasını getirip odanın bir kenarına
koyduk. Biz, Hz. Fatıma radıyallahu anhanın düğününden daha güzel bir düğün
görmedik."

DAVETE İCABET

6555 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Düğün yemeği ilk gün haktır, ikinci
gün meşrudur, üçüncü gün riya ve gösteriştir."

CİMA ESNASINDA TESETTÜR

6556 - Utbe İbnu Abdi's-Sülemi radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Biriniz hanımına
temas edeceği vakit örtünsün, eşekler gibi çırılçıplak soyunmasın."

DÜBÜRDEN TEMAS HARAMDIR

6557 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Allah, hanımına
dübüründen temas eden kimseye rahmet nazarıyla bakmayacaktır."

6558 - Huzeyme İbnu Sabit radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Allah, hakkı
beyanda haya talep etmez." Bunu üç kere tekrarladı, sonra şöyle devam
etti: "Kadınlara dübürlerinden temas etmeyin!"

AZL

6559 - Hz. Ömer radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam hür kadının izni olmadan ona azil yapmayı
yasakladı."

KIZ; HALA VEYA TEYZESİ ÜZERİNE NİKAHLANMAZ

6560 - Ebu Sa'idi'l-Hudri radıyallahu anh
anlatıyor: "Resulullah aleyhissalatu vesselsm'ı işittim, şu iki nikahı
yasaklamıştı: "Kişinin, kadınla kadının halasını, veya kadınla kadının
teyzesini bir nikahta birleştirmesi."

6561 - Ebu Musa radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Kadın, halası veya teyzesi üzerine
nikahlanamaz."

HÜLLECİYE LANET

6562 - Hz. İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam hulle yapana da yaptırana da lanet
etti."

6563 - Ukbe İbnu Amir radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam (bir gün): "Sizlere kiralık döl hayvanını haber
vereyim mi?" buyurdular. (Yanında bulunanlar: ) "Evet ey Allah'ın
Resulü! Haber verin!" dediler. "O hülle yapandır. Allah hülle yapana
da hülle yaptırana da lanet etsin!" buyurdular."

SÜT KARDEŞLİĞİ

6564 - Abdullah İbnu'z-Zübeyr radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Barsakları
birbirinden ayıran miktarda süt emilmedikçe evlenme yasağı hasıl olan emme vuku
bulmaz."

CARİYESİNİ AZAD EDİP NİKAHLAYAN

6565 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam, Hz. Safiyye radıyallahu anhhayı azad etti ve azadlığını
onun mehri kıldı ve onunla (hürre olarak) evlendi."

6566 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Köle,
efendisinin izni olmadan evlenirse, zani sayılır."

MUT'A NİKAHI HARAMDIR

6567 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Ömer
İbnu'l-Hattab halife olunca halka hitap etti ve dedi ki: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam mut'a nikahını bize üç kere helal kılmıştı, sonra onu
haram kıldı. Vallahi, mut'a nikahı yapan evli bir kimseyi duyarsam onu taşla
recmederim. Böyle birisi, recm olmaktan kendini kurtarabilmek için, bana,
Resulullah'ın, onu haram kıldıktan sonra tekrar helal kıldığına dair dört şahid
getirmelidir."

DENKLİK

6568 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Nutfeleriniz için (kadının)
hayırlısını tercih edin. Kendinize denk olanlarla evlenin, denklerinizin kızını
isteyin."

KADIN GÜNÜNÜ KUMASINA VEREBİLİR

6569 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam, zevce-i pakleri Safiyye Bintu Huyey radıyallahu anha'ya
bir sebeple kızmışlardı. Safiyye bana:

"Ey Aişe! "Resulullah aleyhissalatu vesselam'ı benden
razı edecek bir çaren var mı? Böyle bir çare bulursan ben Resulullah'ın bana
uğrama sırası olan bugünü sana vereceğim!" dedi. Ben de: "Evet
var!" dedim. Zaferanla boyalı olan başörtümü aldım, (nefis) kokusunu
neşretmesi için üzerine su çiledim. Sonra (bunu üzerime alarak) gidip
Resulullah aleyhissalatu vesselam'ın yanına oturdum. Aleyhissalatu vesselam:
"Ey Aişe! Benden uzak dur, bugün senin günün değil!" buyurdular. Ben
de: "Bu Allah'ın lütfudur, dilediğine verir" dedim ve (Safiyye ile
aramızda) olup biteni anlattım. Bunun üzerine Aleyhissalatu vesselam,
Safiyye'den razı oldu."

EVLENMEYE ARACI OLMA

6570 - Ebu Rühm radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "En hayırlı şefaatlerden biri,
evlenecek iki kişinin arasında yardımcı olmaktır."

6571 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: "(Bir gün) Üsame
radıyallahu anh kapının eşiğine takılıp düştü ve yüzü kanadı. Resulullah
aleyhissalatu vesselam:

"Ondan şu ezayı temizleyiver!" buyurdular. Ben ise
tiksindim (ve bunu yapmaktan imtina ettim). Bunun üzerine Aleyhissalatu
vesselam, onun kanını emip yüzünden atmaya başladı. Sonra da: "Eğer Usame
bir kız olsaydı onu süsleyip, (güzel) giydirecek ve (evlenmeye) cazip
kılacaktım" buyurdular."

KADINLARA İYİ MUAMELE

6572 - İbnu Abbas radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Sizin en hayırlınız, ehline karşı
en iyi davrananınızdır. Ben aileme en iyi olanınızım."

6573 - Abdullah İbnu Amr (İbni'I-As) radıyallahu anhüma
anlatıyor: "Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Sizin
en hayırlınız, kadınlarına karşı en iyi davrananlardır."

6574 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam benimle koşu yarışı yaptı. Yarışı ben kazandım."

6575 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam Safiyye Bintu Huyey radıyallahu anha ile evlenmiş olarak
Medine-i Münevvere'ye geldiği zaman, Ensar kadınları (yanıma) gelip ondan (ve
güzelliğinden bana) haber verdiler. Hz. Aişe devamla der ki:- "Kendimi
tanınmayacak bir hale getirip, üzerime örtu alıp (onu görmek üzere) ben de
gittim. Resulullah aleyhissalatu vesselam (açık olan) gözüme bakıp beni tanıdı.
Bunun üzerine ben hemen geri döndüm ve hızlıca yürüdüm. Aleyhissalatu vesselam
da peşimden gelerek bana yetişti ve beni kucakladı. Sonra: "(Safiyye'yi)
nasıl buldun?" diye sordu. Ben de: "Bırak (beni)! Yahudi kadınlardan
bir yahudi kadındır!" dedim."

6576 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: "Zeyneb (Bintu
Cahş) odama izinsiz olarak öfkeyle girinceye kadar (kumalarımın bana
kızdıklarını) bilmiyordum. (Zeyneb odama girdikten) sonra: "Ey Allah'ın
Resulü! Ebu Bekr'in kızının, kollarını sana sarması sana yeterli mi?" diye
çıkıştı, sonra da bana yöneldi. Ben de ondan yüzümü çevirdim, (söylediklerine
cevap vermedim). Öyle ki Aleyhissalatu vesselam (dayanamayıp): "Onu durdur
ve kendini müdafaa et!" dedi. Bunun üzerine Zeyneb'e yöneldim, (gereken
cevabı verdim. Öyle oldu ki) bana cevap veremez hale geldi ve sonunda ağzının
tükrüğünün kuruduğunu farkettim. Resulullah aleyhissalatu vesselam'ın (bu durumdan
memnun olarak) yüzünün güldüğünü gördüm."

6577 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: "Ben Resulullah
aleyhissalatu vesselam'ın yanında iken bebeklerimle oynardım. Aleyhissalatu
vesselam da benim kız arkadaşlarımı bana gönderirdi. Arkadaşlarımla beraber
oynardık."

GERDEĞİN MÜSTEHAB VAKTİ

6578 - Haris İbnu Hişam radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam, Ümmü Seleme radıyallahu anha ile
Şevval ayında nikahlandı ve Şevval ayında onunla gerdeğe girdi."

UĞUR VE UĞURSUZLUK NEDE VAR?

6579 -
Mıhmar İbnu Mu'aviye radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah aleyhissalatu
vesselam'ın şöyle söylediğini işittim: "Uğursuzluk yoktur. Ancak üç şeyde
uğur olabilir: Kadında, atta, evde."

6580 - Salim'in babası (Abdullah İbnu Ömer) radıyallahu anhüma
anlatıyor: "Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki:
"Uğursuzluk üç şeydedir: At, kadın ve evdedir."

Zühri der ki: "Bana Ebu Ubeyde İbnu Abdillah İbni Zeme'a,
büyük annesi Zeyneb'in Ümmü Seleme'den, onun bu üç şeyi sayıp bir de kılıncı
ilave ettiğini rivayet etti.

KISKANÇLIK

6581 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Kıskançlığın
bazısını Allah sever, bazısını da sevmez. Allah'ın sevdiği kıskançlık, kötülük
olduğunda kuvvetli zan beslendiği zaman duyulan kıskançlıktır. Allah'ın
hoşlanmadığı kıskançlık da zayıf bir ihtimal karşısında duyulan
kıskançlıktır."

6582 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: "Hz. Hatice
radıyallahu anha'ya duyduğum kadar hiçbir kadına karşı kıskançlık duymadım. Bu
da, Resulullah aleyhissalatu vesselam'ın onu çok zikretmesinden ileri gelmişti.
Nitekim Resulullah'ın Rabbi, ona, Hz. Hatice'yi cennette kamıştan İbnu Mace der
ki: yani altından mamul bir evle müjdelemesini emretmişti."

ERKEK, ÇOCUĞUNDAN ŞEKKE DÜŞERSE

6583 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Çölde
yaşayan bedevilerden biri Resulullah aleyhissalatu vesselam'a geldi ve:
"Ey Allah'ın Resulü! Karım, benim yatağımda siyah bir çocuk doğurdu. Biz,
asla aramızda siyah bulunmayan bir aileyiz dedi. Aleyhissalatu vesselam.
"Senin develerin var mı?" diye sordu. Adam "Evet, var!"
deyince: "Renkleri nedir?" diye sordu. Adam "Kızıl!" diye
cevap verdi. Aleyhissalatu vesselam "Aralarında siyah da var mı?"
dedi. Adam "Hayır!" deyince: "Peki boz deve var mı?" diye
sordu. Adam "Evet var!" deyince: "Pekiyi bu nereden oldu?"
diye sordu. Adam "Belki bir damara çekmiştir!" deyince: "Senin o
oğlun da bir damara çekmiş olabilir!" buyurdular."

ÇOCUK YATAK SAHİBİNE AİT

6584 - Hz. Ömer radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam, çocuğun yatak sahibine ait olduğuna hükmetmiştir."

6585 - Ebu Ümame el-Bahili anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam: "Çocuk yatağa aittir, zaniye mahrumiyet (veya
taşla öldürülmek) vardır" buyurdular.

KOCASINI ÜZEN KADIN

6586 - Ebu Ümame radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam'a bir kadın geldi, yanında iki de çocuğu vardı. Kadın
bunlardan birini sırtına almış, diğerini de yediyordu. Aleyhissalatu vesselam
onu görünce (takdirlerini) şöyle ifade buyurdular: "(Kadınlar çocuklarını karınlarında)
taşırlar, doğururlar ve onlara merhamet beslerler. Bunlar bir de kocalarına
eziyet vermeseler, namazlarını kılanlar cennete girerler!"

HARAM HELALİ HARAM KILMAZ

6587 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Haram, helali haram kılmaz."

TALAKTA ŞAKA YOK

6588 - Ebu Musa radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Bir kısım insanlara ne oluyor da
Allah'ın hududuyla oynarlar. Onlardan biri çıkıp: "(Ey kadın) seni
boşadım, sana dönüş yaptım, seni boşadım" der."

HAMİLENİN İDDETİ DOĞUMLA BİTER

6589 - Zübeyr İbnu'l-Avvam radıyallahu anh'ın anlattığına göre:
"Ümmü Külsüm Bintu Ukbe nikahı altında idi. Hanım, hamile olduğu halde
kendisine: "Bir talakla nefsimi boş kıl!" diye talepte bulundu. Bunun
üzerine o da hanımını bir talakla boşadı. Sonra namaza gitti. Döndüğünde
hanımını doğum yapmış buldu. Zübeyr: "Bu kadına ne oluyor? O, beni
aldattı, Allah da onu aldatsın!" dedi. Sonra Resulullah aleyhissalatu
vesselam'a gidip durumu anlattı. Aleyhissalatu vesselam: "İddet süresi,
beklenmedik bir anda sona ermiştir. Sen ona yeniden talip ol!"
demiştir."

BOŞAMA HEDİYESİ

6590 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: "Amra
Bintu'l-Cevn, zifaf için yanına geldiği vakit Resulullah aleyhissalatu
vesselam'dan istiazede bulunmuştu. Aleyhissalatu vesselam da: "(Ey kadın!)
Sen gerekten sığınılacak birisine (Allah'a) sığındın!" buyurup kadını
hemen boşadı. Üsame veya Enes'e emredip ona razıkiyye (denilen beyaz keten
kumaştan mamul) üç kat elbise verdi."

6591 - Amr İbnu Şuayb an ebihi an ceddihi radıyallahu anhüma
anlatıyor: "Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Kadın,
kocasının kendisini boşadığını iddia eder ve bu iddiasına adil bir şahit de
getirirse kocasından bu hususta yemin talep edilir. Boşamadım diye yemin ederse
şahidin şehadeti batıl olur. Yeminden imtina ederse bu imtinası ikinci şahid
yerine geçer."

MA'TUH, ÇOCUK VE UYUYANIN TALAKI

6592 - Ali İbnu Ebi Talib radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Kalem çocuktan,
mecnundan ve uyuyandan kaldırılmıştır."

MÜKREH VE UNUTANIN TALAKI

6593 - Ebu Zerr el-Gıfari radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Allah Teala
hazretleri ümmetimin hata, unutma ve mecbur edilme (ikrah) hallerini
affetmiştir."

6594 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Allah Teala hazretleri ümmetimden
hata, unutma ve zorlanma(nın günahını) affetmiştir."

NİKAHDAN ÖNCE TALAK

6595 - Misver İbnu Mahreme radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Nikahtan önce
talak yoktur. Temellükten önce de azadlık yoktur."

6596 - Hz. Ali radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Nikahtan önce boşama olmaz."

KADININ BOŞANMA TALEBİ MEKRUHTUR

6597 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Mazur bir sebep yokken kocasından
boşanma talep eden kadın cennetin kokusunu bile bulamaz. Halbuki cennetin
kokusu kırk yıllık yürüme mesafesinden duyulur."

6598 - Amr İbnu Şu'ayb an ebihi an ceddihi radıyallahu anhüma
anlatıyor: "Habibe Bintu Sehl, Sabit İbnu Kays, İbni Şemmas radıyallahu
anhüma'nın nikahı altında idi. Sabit ise kısa boylu çirkin bir adamdı. Habibe,
Aleyhissalatu vesselam'a gelerek: "Ey Allah'ın Resulü! Vallahi, Allah'tan
korkmasam, kocam yanıma girince suratına tüküreceğim (o kadar nefret
ediyorum)" der.Aleyhissalatu vesselam: "(Mehir olarak aldığın)
bahçeyi geri verir misin?" dedi. Kadın "evet!" dedi.

Ravi der ki: "Kadın bahçeyi Sabit'e iade etti. Resulullah
aleyhissalatu vesselam da onları ayırdı."

İLA

6599 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam, hanımlarının hücrelerine bir ay girmemeye yemin etti.
Böylece yirmidokuz gün onlardan ayrı kaldı. Otuzuncu akşam olunca yanıma girdi.
Kendisine: "Sen yanımıza tam bir ay girmemeye yemin etmiştin" dedim.
Parmaklarıyla işaret ederek: "Ay şöyledir" dedi (ve otuzu gösterdi).
"Ay şöyledir!" diyerek (iki elinin) parmaklarını saldı. Üçüncüde bir
parmağını tutup (yirmidokuzu gösterdi)."

6600 - Hz. Aişe anlatıyor: "Resulullah aleyhissalatu
vesselam ilada bulundu. Sebebi de hediyesinin Zeyneb Bintu Cahş tarafından
reddedilmiş olması idi. Bunun üzerine Aişe radıyallahu anha Aleyhissalatu
vesselam: "Zeyneb senin hediyeni muhakkak küçümsemiş olmalı" dedi.
Bunun üzerine öfkelenen Resul-ü Ekrem aleyhissalatu vesselam bütün
kadınlarından ila etti (ayrı kalmaya yemin etti.)."

Lİ'AN

6601 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Ensardan
bir erkek, Beliclan'dan bir kadınlaevlendi ve zifaf yapıp, kadının yanında
geceyi geçirdi. Sabah olunca: "Ben bu kadını bakire bulmadım!" dedi.
Durum Resulullah aleyhissalatu vesselam'a intikal ettirildi. Resulullah, kızı
çağırtıp meseleyi sordu. Kadın: "Hayır! Ben bakire idim!" dedi.
Aleyhissalatu vesselam'ın emri üzerine müla'ane yaptılar. (Koca) kadına mehrini
verdi."

6602 - Amr İbnu Şu'ayb an ebihi an ceddihi radıyallahu anhüma
anlatıyor: "Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Dört
sınıf kadın vardır ki, onlarla kocaları arasında müla'ane yapılmaz: Müslümanın
nikahı altındaki hıristiyan kadın, müslümanın nikahı altındaki yahudi kadın,
kölenin nikahı altındaki hür kadın, hür kişinin nikahı altındaki köle
kadın."

AZAD EDİLEN CARİYEDE MUHAYYERLİK

6603 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: "Berire üç hayız
müddetince iddet beklemekle emrolundu."

CARİYENİN İDDETİ

6604 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resulullah
aleyhisselatu vesselam buyurdular ki: "Köle kadının talakı ikidir, iddeti
de iki hayız müddetidir."

KÖLENİN BOŞAMASI

6605 - İbnu Abbas radıyallahu anhuma anlatıyor: "Bir adam
Resulullah aleyhissalatu vesselam'ın yanına gelerek: "Ey Allah'ın Resulü!
Efendim beni köle kadını ile evlendirmişti. Şimdi de hanımla aramı ayırmak
(boşandırmak) istiyor" dedi. Bunun üzerine Aleyhissalatu vesselam minbere
çıkarak şu hitabede bulundu:

"Ey insanlar! Sizden birine ne oluyor ki, kölesini cariyesi
ile evlendirip, sonra da aralarını ayırmak ister. Boşama yetkisi, şüphesiz
kadının bacağını tutan (kocay)a aittir, (kölenin efendisine ait
değildir)."

HZ.PEYGAMBER NASIL YEMİN EDERDİ?

6606 - Rifa'a İbnu Arabe el-Cüheni radıyallahu anh anlatıyor:
"Allah huzurunda şehadet ederim ki, Resulullah aleyhissalatu vesselam'ın,
and içtiği zaman kullandığı yemini şöyle idi: "Nefsimi kudret elinde tutan
Zat-ı Zülcelal'e yemin ederim."

İSLAMDAN BAŞKA BİR DİNLE YEMİN ETMEK CAİZ DEĞİL

6607 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam bir kimsenin: "Ben, öyleyse yahudi olayım!" diye
yemin ettiğini işitmişti. Şöyle buyurdular: "Yahudilik ona vacib
oldu!".

ALLAH ADINA YEMİN EDİLİNCE RAZI OL

6608 - İbni Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam, bir adamın kendi babası üzerine yemin ettiğini
işitmişti, derhal müdahale ederek: "Babalarınız üzerine yemin etmeyin. Kim
Allah üzerine yemin ederse doğru söylesin. Allah üzerine kendisi için yemin
edilen de razı olsun (söylenene inansın, tasdik etsin). Allah üzerine edilen
yemine razı olmayan (söyleneni tasdik etmeyen) kimse, Allah'a yakın (bir kul)
değildir" buyurdular."

YEMİN GÜNAHA GİRMEK VEYA PİŞMAN OLMAKTIR

6609 - Abdullah İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Yemin (sonuç ve
netice itibariyle) ya günaha girmektir yahut da pişman olmaktır."

KEFARETİNİ ÖDEYİP YEMİNİ BOZ

6610 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Kim sıla-i rahmi koparma veya uygun
olmayan (benzeri bir şey) hususunda yemin ederse, bu yeminden (meşru olan
kurtuluşu) onun gereğini yerine getirmemektir."

YEMİN KEFARETİNDE KAÇ KİŞİ DOYURULUR?

6611 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam (yerine getirmediği yemini için) kefaret olarak bir sa'
miktarı kuru hurma tasadduk etti. İnsanlara da böyle yapmalarını söyledi. Bunu
bulamayana "yarım sa' buğday" takdir etti."

YEMİN EDENİ KURTARIN

6612 - Safvan İbnu Abdirrahman el-Kureşi anlatıyor: "Fetih
günü babamı Aleyhissalatu vesselam'ın yanına getirdim ve: "Ey Allah'ın Resulü!
Babama hicretten birpay ayır!" dedim. Resulullah: "Artık hicret
kalmadı" buyurdular. Ben de gidip (Resulullah'ın hatırını hiç kırmadığı
sevgili amcası) Abbas radıyallahu anh'ın yanına gittim, "Beni tanıdın
mı?" dedim.

"Evet!" deyince, arzumu ona açtım, babama hicretten bir
nasip ayırması için Resulullah nezdinde şefaatte bulunmasını rica ettim. Kabul
etti ve Abbas, üzerinde cübbesi olmaksızın gömlekli olarak evinden çıktı
(huzur-u nebeviye gelip: ) "Ey Allah'ın Resulü! Falancayı ve onunla aramızdaki
(dostluğu) biliyorsun. O, size hicret üzere biat etmesi (ve böylece muhacir
olma sevabından bir pay alması) için, babasını getirdi" dedi. Bunun
üzerine Aleyhissalatu vesselam: "Artık hicret yok!" buyurdular. Abbas
hazretleri: "(Bu adamın babası ile hicret şartıyla biat etmesi için) senin
üzerine yemin ettim" dedi. Aleyhissalatu vesselam elini uzatıp adamın
elini meshetti ve: "Amcamı yemininden kurtardım, hicret yoktur!"
buyurdular."

"ALLAH'IN DİLEDİĞİ SONRA SENİN DİLEDİĞİN" DEMEK

6613 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Biriniz yemin edince sakın:
"Allah'ın dilediği ve senin dilediğin" demesin. Lakin şöyle desin:
"Allah'ın dilediği sonra senin dilediğin."

6614 - Huzeyfe İbnu'l-Yeman radıyallahu anh anlatıyor:
"Müslümanlardan bir adam r'üyasında ehl-i kitaptan birine rastlamış, o da
kendisine: "Siz (müslümanlar) bir de Allah'a ortak koşmasanız ne iyi
insanlarsınız. Ama şöyle diyerek (şirke düşüyorsunuz): "Allah'ın dilediği
ve Muhammed'in dilediği."

Rüya sahibi bu gördüğünü gelip Resulullah'a anlattı.
Aleyhissalatu vesselam da: "Vallahi ben sizin böyle söylediğinizi
bilmiyordum. (Öyleyse bundan böyle) şöyle söyleyin: "Allah'ın dilediği,
sonra Muhammed'in dilediği" buyurdular."

NEZRİNE UY

6615 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Bir adam
Resulullah aleyhissalatu vesselam'a gelerek: "Ey Allah'ın Resulü! Ben
Büvane nam mevkide bir deve kurban etmeye nezrettim" dedi. Aleyhissalatu
vesselam: "İçinde cahiliyeden kalma bir şey var mı?" dedi. Adam:
"Hayır!" deyince Resul-i Ekrem efendimiz: "Nezrini yerine
getir!" buyurdu."

6616 - Meymune Bintu Kerdem el-Yesariyye radıyallahu anha'nın
anlattığına göre: "Babasının terkisinde iken, babası Resulullah
aleyhissalatu vesselam'la karşılaşır ve der ki: "Ben, Büvane nam mevkide
deve kurban etmek üzere nezrettim." Aleyhissalatu vesselam: "Orada
put var mı?" diye sorar. Babas: "Hayır!" der. Aleyhissalatu
vesselam: "Öyleyse nezrini yerine getir!" emreder."

NEZİR BORCU İLE ÖLEN

6617 - Hz. Cabir İbnu Abdillah radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Bir kadın, Resulullah aleyhissalatu vesselam'a gelerek: "Annem öldü,
üzerinde oruç nezri vardı, onu yerine getirmeden vefat etti" dedi.
Resulullah aleyhissalatu vesselam: "Velisi ona bedel oruç tutsun!"
buyurdular."

KAZANCA TEŞVİK

6618 - Mikdam İbnu Ma'dikerb ez-Zübeydi radıyallahu anh
anlatıyor: "Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Kişi
elinin emeğiyle kazandığından daha temiz bir kazanç elde etmemiştir. Kişinin
nefsine, ailesine, çocuğuna ve hizmetçisine harcadığı sadakadır."

6619 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Emin, dürüst, müslüman tacir,
Kıyamet günü şehidlerle beraberdir."

6620 - Muaz İbnu Abdillah İbni Hudeyb'in amcası radıyallahu anh
anlatıyor: "Biz bir cemaatte idik. Başında ıslaklık olduğu halde
Resulullah aleyhissalatu vesselam çıkageldi. Birimiz ona: "Bugün sizi iyi
ve ferah görüyoruz" dedi. "Evet! Elhamdulillah öyledir!"
buyurdular. Sonra halk zenginlik hususunda sohbete daldılar. Aleyhissalatu
vesselam: "Muttaki için zenginliğin bir zararı yok!" buyurdular.
Devamla: "Ancak dediler, sıhhat, muttaki için zenginlikten daha
hayırlıdır. Gönül hoşluğu da bir nimettir."

MAİŞET TALEBİNDE İTİDAL

6621 - Ebu Humeyd es-Saidi radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Dünya talebinde
mutedil olun. Çünkü herkes, kendisi için yaratılmış olana müyesserdir
(kazanmaya hazırlanmıştır)."

6622 - Enes İbnu Malik radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Himmet yönüyle
insanların en yücesi hem dünya hem de ahiret işine himmet gösteren
mü'mindir."

6623 - Hz. Cabir radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Ey insanlar Allah'a karşı muttaki
olun ve (dünyevi) talepte mutedil olun. Zira, hiçbir kimse yoktur ki, (Allah'ın
kendisine taktir ettiği) rızkını eksiksiz elde etmeden ölmüş olsun. Rızkı
gecikse bile ona mutlaka kavuşacaktır. Öyleyse Allah'tan korkun ve talepte
mutedil olun, (gayr-ı meşru yollara sapmayın), helal olanı alın, haram olanı
terkedin."

KAZANÇ YOLUNU DEĞİŞTİRME

6624 - Enes İbnu Malik radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "(Meşru) bir işten
(helal rızık) kazanan kimse o işe devam etsin

6625 - Nafi anlatıyor: "Ben Şam ve Mısır'a ticaret malı
gönderiyordum. Irak'a da gönderdim ve mü'minlerin annesi Hz. Aişe'nin yanına
varıp kendisine: "Ey mü'minlerin annesi! Ben Şam'a ticarete gidiyordum,
şimdi Irak'a gidiyorum" dedim. Bunun üzerine: "Böyle yapma! Sana ve eski
ticaret yerine ne oldu? Zira ben, Resulullah aleyhissalatu vesselam'ın:
"Allah Teala hazretleri, sizden birine bir ciheti rızkına sebep kılarsa,
bu değişinceye veya güçleşinceye kadar onu terketmesin" buyurduğunu
işittim" dedi."

SAN'ATLAR

6626 - Ebu Hureyre radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "İnsanların en çok yalan
söyleyenleri boyacılar ve kuyumculardır."

MUHTEKİR KAYBEDER

6627 - Hz. Ömer radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki:

"Malını satışa arzeden rızka erer, muhtekir (pahalanması
için satmayıp bekleten)de lanete uğrar."

6628 - Hz. Ömer radıyallahu anh anlatıyor: "Resullullah
aleyhissalatu vesselam'ı işittim, buyurdular ki: "Müslümanlara bir gıda
maddesinde ihtikarda bulunanı Allah Teala hazretleri cüzzam ve iflasa mahkum
eder."

PARAYLA KUR'AN ÖĞRETİMİ

6629 - Ubey İbnu Ka'b radıyallahu anh anlatıyor: "Bir adama
Kur'an öğretmiştim. Bana bir yay hediye etti. Bunu Resulullah aleyhissalatu
vesselam'a haber verdim: "Eğer onu alırsan, ateşten bir yay almış
olursun" buyurdular. Ben de geri iade ettim."

HACCAMIN KAZANCI HELAL Mİ?

6630 - Hz. Ali radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam hacamat oldu ve bana emretti, ben de hacamat yapan zatın
ücretini ödedim."

6631 - Ukbe İbnu Amr radıyallahu anh anlatıyor: Resulullah
aleyhissalatu vesselam hacamat edenin (bu işten) kazancını yasakladı."

ALIŞ-VERİŞTE MUHAYYERLİK

6632 - Ebu Sa'idi'l-Hudri radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki : "Satış her iki
tarafın rızasıyla olur."

MEVCUT OLMAYAN ŞEY SATILAMAZ

6633 - Attab İbnu Esad radıyallahu anh'ın anlattığına göre:
"Resulullah aleyhissalatu vesselamonu Mekke'ye gönderdiği zaman kendisini,
satın alıp da henüz teslim alınmamış bir malın karından men etmiştir."

AKİBETİ MEÇHUL SATIŞ YASAK

6634 - İbnu Abbas radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam Bey'-i garar'dan (yani tahakkuk edip etmeyeceği
bilinmeyen akibeti meçhul satıştan) men etti."

PİYASAYA NARH KONAMAZ

6635 - Ebu Said radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam zamanında fiyatlar artmıştı. Halk müracaat ederek:
"Ey Allah'ın Resulü fiyatları siz düzenleseniz!" dedi. Aleyhissalatu
vesselam şu cevabı verdi: "Ben, sizden kimsenin kendisine yaptığım bir
zulmü talep etmez olduğu halde aranızdan ayrılmayı diliyorum "

ALIŞ-VERİŞTE MÜSAMAHA

6636 - Osman İbnu Affan radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Gerek satıcı ve
gerekse alıcı iken kolaylık gösteren kimseyi Allah cennete koydu."

PAZARLIK

6637 - Kayle Ümmü Beni Emmar radıyallahu anha anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam'ın yaptığı umrelerden birinde kendisine
Merve'de yaklaştım ve: "Ey Allah'ın Resulü! Ben alıp satan bir kadınım.
Bir şeyi satın almak istediğim zaman arzuladığımdan daha düşük bir fiyat teklif
ediyorum. Sonra yavaş yavaş artırarak arzuladığım fiyata geliyorum. Bir şeyi
satacağım zaman da, önce, almayı arzuladığım fiyattan daha yüksek bir fiyat
teklif ediyor, sonra yavaş yavaş inerek arzuladığım fiyata geliyorum, (böyle
yapmama ne dersin?)" dedim.

Şu cevabı verdi: "Ey Kayle, böyle yapma. Bir şey satın almak
istedin mi, düşündüğün fiyatı söyle, sana verilsin veya verilmesin."

Aleyhissaltu vesselam sonra şunu söylediler: "Bir malı
satmak istediğin zaman da versen de vermesen de (yüksek fiyat değil) satmak
istediğin fiyatı söyle."

6638 - Hz. Ali radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam güneş doğmazdan önce alış-veriş pazarlığı yapmaktan ve
süt vermekte olan hayvanları kesmekten men etti."

AŞILANMIŞ HURMA MALI OLAN KÖLE SATILMIŞSA

6639 - Ubade İbnu's-Samit radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam, müşteri (kendisine ait olmasını) şart
koşmamış ise, (satılan) hurma ağaçlarının (başında bulunan) meyvesinin,
ağaçları aşılayanın hakkı olduğuna ve keza, müşteri, (kölenin malının kendisine
ait olmasını) şart kılmadığı taktirde, kölenin malının satıcıya ait olduğuna
hükmetti."

TERAZİYİ AĞIR TUTUN

6640 - Hz. Cabir İbnu Abdillah radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Tarttığınız zaman
tartınızı ağır yapın."

6641 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam, Medineye geldiği vakit, halk ölçü-tartı işinde
insanların en kötüsü idi. Bunun üzerine Allah Teala hazretleri "Ölçü ve
tartıda hile yapanların vay haline" diye başlayan sureyi indirdi, Bundan
sonra ölçü ve tartıyı güzel yaptılar."

ALDATMA HARAMDIR

6642 - Ebu'l Hamra radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam'ı, yanında bir kap içinde bir miktar zahire satan bir
adamın yakınlarından geçtiğini gördüm. Mübarek elini kabın içine sokup (kontrol
ettikten sonra) adama: "Sen hile yapmışa benziyorsun. Bize hile yapan
bizden değildir" buyurdu."

KABZEDİLMEYEN YİYECEK SATILAMAZ

6643 - Hz. Cabir radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam, biri satıcının biri de alıcının ölçekleri olmak üzere
iki ölçekten geçmedikçe bir zahireyi satmayı yasakladı."

YİYECEKLERİN TARTILMASI BEREKET GETİRİR

6644 - Abdullah İbnu Büsr el-Mazini ve Ebu Eyyub radiyallahu
anhüma anlatıyor: "Resulullah aleyhissalatu vesselam'ın: "Zahirenizi
ölçünüz ki, sizin için bereketlensin" buyurdular."

ÇARŞILAR

6645 - Ebu Üseyd es-Saidi radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam Nebit çarşısına gidip ona baktılar ve:
"Burası size münasib bir çarşı değildir" buyurdular. Sonra bir başka
çarşıya gidip baktılar. Yine: "Burası da size uygun bir çarşı değil"
buyurdular. Sonra şu çarşıya döndü, içini dolaşıp (tedkik buyurdular) ve:

"İşte sizin çarşınız burasıdır! Sakın burası daraltılmasın
ve burada (satış ve alış) yapanlardan vergi alınmasın" buyurdular."

6646 - Selman radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam: "Kim sabah namazına giderse, iman bayrağıyla
gitmiş olur. Kim de çarşıya giderse o da iblis bayrağıyla gitmiş olur"
buyurdular.

ERKENDE BEREKET

6647 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam: "Allahın, ümmetim için perşembe günü ilk vaktin(de
yapılan iş)i mübarek kıl" diye dua ettiler.

6648 - İbnu Ömer radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam şöyle dua buyurdular: "Allahım, ümmetime, günün ilk
vakitlerin(de yaptıkları iş)i bereketlendir."

SÜTÜ MEMEDE BIRAKILAN HAYVANIN SATIŞI

6649 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Ey insanlar! Muhaffele, yani
müşteriyi aldatmak için sütü sağılmayıp memesinde kalan bir hayvanı satın alan
kimse üç gün muhayyerdir. (Hayvanı bu esnada geri verebilir.) Eğer geri verecek
olursa, hayvanla birlikte, sağdığı sütün iki mislini -veya sağılan sütünün
(kıymetinin) bir mislini buğday olarak demişti- geri versin."

6650 - Abdullah İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor:
"Doğru söyleyen ve doğruluğu (mucizelerle) tasdik edilen Ebu'l-Kasım
aleyhissalatu vesselam üzerine şehadet ederim ki, O bize şöyle buyurdular:
"Muhalleb (sütü memede hapsedilmiş) hayvanları satmak aldatmacadır ve
aldatma işi hiçbir mü'mine helal olmaz."

KÖLENİN MUHAYYERLİĞİ

6651 - Semüre İbnu Cündüb radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "(Satılan) kölenin
uhdesi (yani alıcısının muhayyerliği veya satıcısının zimmetinde olduğu müddet)
üç gündür."

MALIN KUSURU SÖYLENİR

6652 - Vâsile İbnu'l-Eska' radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kirn bir şeyi
ayıbını açıklamadan satarsa daima Allah'ın gadabına ve meleklerin lânetine
maruz kalır:"

ESİR AİLE EFRADI BİRBİRİNDEN AYRILMAZ

6653 - Abdullah İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a esirler getirildiği zaman, aile
efradını birbirinden ayırmak istemediği için hepsini bir kişiye verirdi."

SAYICA FAZLA HAYVANIN PEŞİN MÜBADELESİ

6654 - Hz. Enes radıyallahu anh'ın anlattığına göre:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, mü'minlerin annesi Safiyye radıyallahu
anhâ'yı yedi baş (cariye-köle) ile satın aldı."

FAİZ

6655 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Mirac gecesi, bir
kavme uğradım ki, karınları evler gibi iri idi. Bu karınların içi yılanlarla
dolu idi ve yılanlar dışardan gözüküyorlardı. Ben: "Ey Cibril bunlar
kimlerdir?"diye sordum. "Bunlar faiz yiyenler!" dedi."

6656 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Faiz yetrniş çeşit
günaha sebeptir. En hafifi kişinin anasıyla zina yapması gibidir."

6657 - Abdullah (İbnu Mes'ud) radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Faiz yetmişüç kapı
(çeşit)dir: '

6658 - Hz. Ömer radıyallahu anh anlatıyor: "Enson inen ayet,
faizle ilgili olan ayettir. Resûlullah aleyhissâlatu vesselâm onu bize
açıklamadan vefat etti. Öyleyse faizi de faiz şüphesi olan muameleyi de
bırakın."

VERESİYEDE BELLİ MİKTAR BELLİ MÜDDET ŞART

6659 - Abdullah İbnu Selam radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissâlatu vesselâm'a bir adam gelip: "Yahudilerden bir aileyi
kastederek "Falanın oğulları müslüman oldular. Ancak pek acıktılar, tekrar
İslâm'dan dönmelerinden korkuyorum" dedi. Aleyhissalâtu vesselâm:
"Kimin yanında birşeyler var?" diye sordu. Yahudilerden biri:
"Benim yanımda şu şu kadar nakit var, -zannedersem üçyüz dinar demişti-
Falan ailenin bahçesinden (alınacak meyve için) şu fiyatla selem akdini
yaparım)" dedi. Aleyhissalâtu vesselâm da: "Şu kadar vade ile şu
fiyata" olur, "falan ailenin bahçesinden (elde edilecek meyve"
kaydı) olmaz" buyurdu."

ORTAKLIK VE MUDÂRABE

6660 - Salih İbnu Süheyb, babası Süheyb (İbnu Sinan)'dan
naklediyor: "Resûlullah aleyhissâlatu vesselâm buyurdular ki: "Üç şey
vardır ki onlarda bereket vardır: "Belli bir vade ile olan satış, Mukâraza
(denilen ortaklık çeşidi), satmak için değil, ev için buğday-arpa
karışımı."

EVLADIN MALINDA BABANIN HAKKI

6661 - Hz. Câbir İbnu Abdillah radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Bir adam: "Ey Allah'ın Resûlü! Benim mal ve çocuğum var. Babam da
malımı kökünden kurutmak, tüketmek ister" dedi. Aleyhissâlatu vesselâm:
"Sen de malın da babana aitsiniz" buyurdular."

RASTLANAN SÜRÜ VE BAHÇEDEN İSTİFADE

6662 - Ebu Sa'id radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Bir çobanın (sürüsünün) yanına
geldiğin vakit, ona üç kere nida et! (Çoban) cevap verirse ne âla, vermezse,
fesada sebep olmadan (sürü sağıp götürmeden) sütünden iç. Bir bahçenin duvarına
geldin mi, bahçe sahibini üç kere çağır. Cevap verirse ne âla, (kendinden
isteyerek ihtiyacını gör), aksi taktirde fesada sebep olmadan
yiyebilirsin."

6663 - Ebu Hüreyre radıyallahu anh anlatıyor: "Bir sefer
sırasında biz Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'la birlikkte idik. Derken,
memeleri ida denilen bir bitki ile bağlanmış bir deve sürüsüne rastladık.
(Sütten istifade için) sürüye yaklaştık. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm bizi
çağırdı, hemen yanına gittik. "Bu develer müslüman bir aileye ait, bu
onların zaruri gıdalarıdır ve Allah'tan sonra (muhtaç oldukları) bereketleri
(hayırlı malları)dır. İçinde azıklarınız bulunan dağarcıklarınızın yanına
vardığınızda, onların içindeki erzakınızın çalınmış olması sizi sevirdirir mi?
Bunu adalete uygun bulur musunuz?" buyurdular. Ashab: "Hayır!"
deyince: "İşte bu (sizin yapmak istediğiniz) de öyle bir iştir"
buyurdu. Biz: "Yeyip içmeye muhtaç olursak ne dersiniz?" diye sorduk.
Şu cevabı verdi: "Yiyin fakat taşımayın, için fakat taşımayın!"

DAVAR BESLEME

6664 - Ümmü Hâni radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm bana "Koyun ve keçi edin. Zira onda bereket
vardır" buyurdular."

6665 - Urve el-Bârikî radıyallahu anhüma, "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın şu sözünü nakletmiştir: "Deve, sahipleri için
bir izzet vesilesidir. Koyun ve keçi de berekettir. Hayır, Kıyamete kadar atın
alnına bağlanmıştır."

6666 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Koyun ve keçi cennet
hayvanlarındandır."

6667 - Ebu Hüreyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm zenginlere koyun-keçi edinmelerini emretti ve buyurdu
ki: "Zenginlerin tavuk edinmeleri halinde, Allah, köylerin helak olmasına
izin verir."

KAZA

6668 - Hz. Ali radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm beni Yemen'e gönderdi. "Ey Allah'ın Resûlü dedim.
Sen beni gönderiyorsun. Halbuki ben gencim ve aralarında dâvâlarını hükme
bağlayacağım. Ben ise daha hükmetmeyi bilmiyorum!"

Ali devamla der ki: "Bunun üzerine Resûlullah eliyle göğsüme
vurdu ve: "Allahım, kalbine hidayet, diline hakta sebat ver!" diye
dua etti."

Ali der ki: "O günden sonra, iki kişi arasında verdiğim
hiçbir hükümde tereddüt etmedim."

RÜŞVET

6669 - Abdullah (İbnu Mes'ud) radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Halk arasında
hüküm veren hiç kimse yoktur ki, Kıyamet günü bir melek ensesinden tutmuş
olarak onu getirmesin. Sonra melek başını semaya kaldırır. Eğer (meleğe):
"Onu at!" diyen olursa melek onu cehennemin öyle derin bir çukuruna
atar ki, kırk yılda o çukurun dibine varabilir."

HAKİMİN HÛKMÜYLE HARAM HELAL OLMAZ

6670 - Hz. Ebu Hüreyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Muhakkak ki ben
bir insanım. Sizden bazısı, delilini beyanda diğerlerine nazaran daha
belâgatlıdır. Bu sebeple, ben, kimin lehinde diğer kardeşimin hakkından bir
parça kesersem, şüphesiz ona ateşten bir parça kesmiş olurum."

MAHKEMEDE YEMİN

6671 - Ebu Hüreyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Yaş bir misvak çubuğu için bile olsa,
şu minberimin yanında bile bile yalan yere yemin eden hiçbir köle ve cariye
yoktur ki ona cehennem vacip olmasın."

ÇALINMIŞ MALINI BULANIN ALMA HAKKI

6672 - Semure İbnu Cündeb radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Bir kimsenin bir
eşyası kaybolsa veya çalınsa, sonra bunu bir adamın satmakta olduğunu görse, o
mala sahibi ehaktır. Onu satın almış olan kimse satandan bedelini geri
alır."

BİRŞEYİ KIRAN HAKKINDA HÜKÜM

6673 - Benî Sûe kabilesinden bir adam anlatmıştır: "Ben Hz.
Aişe radıyallahu anhâ'ya: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın ahlâkını
bana haber ver!" demiştim. Şu cevapta bulundu: "Sen Kur'ân'ın
"Ve hiç şüphesiz sen pek yüce bir ahlâk üzerindesin" (Kalem 4)
ayetini okumadın mı?" (Aişe radıyallahu anhâ sözüne devamla) dedi ki:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm (bir gün) ashabıyla birlikte (hücremde)
idiler. Kendisine yemek yapmıştım. Hafsa da yemek yapmıştı. Ama yemeği
hazırlamada Hafsa benden önce davrandı. Ben cariyeme: "Git Hafsa'nın
yemeğini dök!" dedim. O(nun cariyesi) yemeği Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'ın önüne tam koyacağı sırada cariyem yetişip ona vurdu ve tabak
kırıldı, yemek ortalığa dağıldı. Resûlullah çabuk davranıp (kırıkları) bir
araya getirdi, deri sofra üzerine dökülen yemekleri topladı ve (ashabıyla)
yediler. Sonra Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm benim kabımı (kırılana bedel,
içindeki yemekle birlikte) Hafsa'ya gönderdi ve: "Kırılan kabınız yerine
bu kabı alınız, içerisindeki yemeği de yiyiniz" buyurdu." Aişe
devamla der ki: "Ben işlediğim (bu densizliğe hak ettiğim gücenmenin
izini) Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın mübarek yüzlerinde hiç
görmedim."

HATILINI KOMŞU DUVARA SAPLA

6674 - İkrime İbnu Seleme'den rivayet edildiğine göre:
"Belmuğire'den iki kardeşten biri duvarının üzerine hatıl koydurmamaya
köle azad etmek üzere yemin etti. Sonra Mücemmi' İbnu Yezid ile ensardan birçok
kimse yanına gelip:

"Şehadet ederiz ki, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm:
"Hiçbiriniz komşusunun hatılını duvarına saplamasına mani olmasın"
buyurdu" dediler. Adamcağız bunun üzerine: "Ey kardeşim! Senin
lehinde benim aleyhimde hüküm verilmiş oldu. Ben (koydurmayacağım diye köle
azadı üzerine) yemin etmiştim. Bari, sen benim duvarımın yanına bir direk koy
ve hatılını bu direk üzerine at (böylece benim de yeminim bozulmasın)"
dedi."

6675 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Sizden kimse, duvarına, komşusunun
hatıl saplamasına mâni olmasın."

YOLUN GENİŞLİĞİNDE İHTİLAF OLURSA

6676 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Yolun (genişliği hususunda)
ihtilafa düşerseniz yedi zira' yapın."

ZARARA ZARARLA MUKABELE YOK

6677 - Ubade İbnu's-Sâmit ve İbnu Abbâs radıyallahu anhüm
anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm şöyle hükmetmiştir:
"Zarara sokmak ve zarara karşı zarar vermek yoktur."

ZİLYED

6678 - Câriye (İbnu Zafer el-Hanefi) radıyallahu anh anlatıyor:
"Bir grup insan, aralarında yer alan ve sazlıktan mâmul bir çardağın
mülkiyeti hakkındaki ihtilaflarını çözdürmek üzere Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'a başvurdular. Aleyhissalâtu vesselâm, onlara, meselelerini çözmesi
için Huzeyfe radıyallahu anh'ı gönderdi. Huzeyfe gidince, kulübe kamışlarını
bağlayan ipin tesbit edildiği yere daha yakın olanlar lehinde hükmetti.
Huzeyfe, Aleyhissalâtu vesselâm'ın yanına dönünce nasıl hükmettiğini haber
verdi. Aleyhissalâtu vesselâm: "İsabet ettin ve güzel hükmettin!"
buyurarak taktirlerini ifad etti."

KÂİF

6679 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Kureyşliler
kâhine bir kadına gelip: "(Hz. İbrahim aleyhisselâm'ın ayak izinin
bulunduğu bilinen Makam-ı İbrahim'deki taşı kastederek) şu makam sahibine, iz
yönüyle en çok benzeyeni bize bildir!" dediler. Kâhine:

"Suyun sürüklediği kum kadar ince olan şu toprak üzerine bir
bez yayıp sonra da üzerinden yürürseniz, ben istediğinizi haber veririm!"
dedi. Söylendiği gibi bir bez yaydılar, sonra halk üzerinde yürüdü. Kâhine
kadın Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın ayak izini görünce: "Ona
benzemede bu, en ileri olanınız!" dedi. Bu hadiseden sonra yirmi yıl-veya
Allah'ın dilediği-kadar bir zaman geçince Allah Teâla hazretleri, Muhammed
Mustafa'yı peygamber olarak gönderdi."

ÇOCUĞA EBEVEYN HAKKINDA MUHAYYERLİK

6680 - Abdülhamîd İbnu Seleme'nin dedesi radıyallahu anh anlatıyor:
"(Boşanan) annesi ile babası, kendisini yanında tutmak hususunda ihtilafa
düşerek, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a başvurdular. Bunlardan biri kâfir,
diğeri müslüman idiler. Aleyhissalâtu vesselâm çocuğu (anne veya babadan birini
seçmede) muhayyer bıraktı. Çocuk kâfir olanı tercih etmişti ki, Aleyhissalâtu
vesselâm: "Allahım, onu doğruya yönelt!" diye dua buyurdu. Bunun
üzerine çocuk müslüman olana yöneldi. Böylece çocuğu müslüman olana
verdi."

MALINA ZARAR VERENE TASARRUF YASAĞI

6681 - Muhammed İbnu Yahya İbnu Habbân radıyallahu anh anlatıyor:
"O benim dedem Munkız İbnu Amr'dır. (Bir savaşta başından derin bir yara
almıştı. Bu yara onun dilini kırmıştı (normal konuşamıyordu). Buna rağmen o,
ticareti bırakmamıştı. Alış-verişte hep aldatılırdı. Bunun üzerine Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'a gelerek durumunu anlattı. Aleyhissalâtu vesselâm,
"Sen alış-veriş edince: "(Dinimizde) aldatma yok!" de! Ayrıca
sen, satın aldığın her malı geri verme hususunda üç geceye kadar muhayyersin.
(Bu üç günlük muhayyerlik müddetinden) sonra rızan varsa malı tut, yoksa malı
sahibine geri ver" buyurdu."

MÜFLİS

6682 - Hz. Cabir İbnu Abdillah radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, Muaz İbnu Cebel radıyallahu anh'ı
alacaklılarından kurtardı. Sonra onu Yemen'e âmil (vâli) olarak yolladı. Bunun
üzerine Hz. Muaz şöyle dedi: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, (elimde
mevcut) malımla beni borçlardan halâs etti, sonra da Yemen'e âmil tayin
etti."

ŞAHİTLİK İSTENMEDEN ŞEHADET

6683 - Cabir İbnu Semüre radıyallahu anh anlatıyor: "Hz.
Ömer radıyallahu anh bize Câbiye'de hitap etti ve dedi ki: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm, tıpkı benim sizin aranızdaki şu kalkmam gibi bizim
aramızda hitap için ayağa kalktı ve dedi ki: "Ashabım, bunları takip
edenler (tabiin) ve onları da takip edenler (etbauttabiin) hakkında bana
riayetkâr olun (benim hatırım için onlara da saygılı olun). Onlardan
(Etbauttâbiînden) sonra yalan yaygınlaşacak, öyle ki, kişi kendisinden şahitlik
istenmediği halde şehadette bulunacak, yemin talep edilmediği halde yemin
edecek."

BORÇLARDA ŞEHADET

6684 - Ebu Saidi'l-Hudri radıyallahu anh, Bakara suresinin
(meâlen) "Ey iman edenler! Birbirinize belirli bir müddet için
borçlandığınız zaman!" diye başlayan (ve müdayene ayeti olarak bilinen ve
Kur'ân-ı Kerim'in en uzun ayeti olan Bakara suresinin 282. ayetini)
"...Eğer bazınız bazınıza güvenirse -yani borcu, sened, şahidler veya
rehinle tevsik etmeye gerek duymazsa- kendisine güvenilmiş olan borçlu kimse
borcunu ödesin..." ayetine gelince: "Bu ayet, bundan önceki ayeti
neshetti" dedi".

ŞAHİDLİĞİ CAİZ OLMAYANLAR

6685 - Amr İbnu Şu'ayb an ebihi an ceddihi radıyallahu anhüma
anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "(İslâm
dinine göre) hâin erkek ve hâine kadının, müslüman iken hadd cezasına çarpılan
kimsenin şahidliği makbul değildir. Keza kin ile husumet sahibinin kin
beslediği kimse aleyhine şahidliği caiz değildir."

TEK ŞAHİD VE YEMİNLE HÜKÜM

6686 - Sürrak radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm bir erkeğin şahitliğini ve talibin (davacının) yeminini
geçerli saydı."

YALAN ŞAHİTLİK

6687 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Yalancı şahidin ayakları, (daha
şehadet mahallinden) ayrılmadan Allah Teâla hazretleri ona cehennemi vacip
kılar."

EHLİ KİTABIN BİRBİRİNE ŞAHİTLİĞİ

6688 - Hz. Câbir İbnu Abdillah radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm Ehl-i Kitab'ın birbirlerine şahitlik
etmelerine izin verdi."

ÖMRÂ

6689 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Ömrâ(nın mal
sahibininmenfaatine bir yönü) yoktur. Kim bir malı ömrâ kılarsa artık o mal,
ömrâ kılana aittir."

HİBEDEN DÖNME

6690 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Bağışını geri alan kimsenin durumu
şu köpeğin durumu gibidir: Yalını yer, iyice doyunca kusar. Sonra kusmuğuna
tekrar dönüp onu yer."

SEVAP ÜMİDİYLE HİBE

6691 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kişi, karşılığı verilmediği
müddetçe hibesini geri alma hakkına sahiptir."

KOCADAN İZİNSİZ KADININ HİBESİ

6692 - Ka'b İbnu Mâlik'in anlattığına göre: "Hanımı, kendine
ait bir zinet eşyasını Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a götürüp: "Ben
bunu tasadduk ediyorum" demiştir. Aleyhissalâtu vesselâm kendisine:
"Kadının kendi malından (da olsa) bağışı kocasının izni olmadan caiz
değildir. Acaba sen Ka'b'den izin aldın mı?" demiştir. Hanım
"Evet!" deyince, hanımın kocası Ka'b İbnu Mâlik'e (bir adam
göndererek): "Sen Hayre'ye zinetini tasadduk etmesine izin verdin
mi?" diye sordurmuş, Ka'b: "Evet!" deyince Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm kadının hibesini kabul buyurmuştur."

SADAKA ETTİĞİ ŞEYİ SATIN ALABİLİR Mİ?

6693 - Zübeyr İbnu'l-Avvam radıyallahu anh'ın anlattığına göre,
"Kendisi ğamr veya gamra denilen bir atı hibe olarak vermiş, sonra o attan
olduğu söylenen erkek veya dişi bir tayın satışa arzedildiğini görmüş, tayı
satın almayı bırakmıştır."

SADAKA ETTİĞİ ŞEY VERASETLE GELİRSE

6694 - Amr İbnu Şu'ayb an ebihi an ceddihi radıyallahu anhüma
anlatıyor: "Bir adam Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a gelerek;:
"Ben bahçemi anneme vermiştim. Şimdi o vefat etti. Benden başka da varis
bırakmadı (bahceye varis olabilir miyim?)" dedi. Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm şu cevabı verdi: "Senin sadakan tam oldu. Bahçen tekrar sana rücû
etti."

6695 - Ebu Ümâme ve Enes İbnu Mâlik radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm: "Ariyet, sahibine döner, minha
(intifası bağışlanan mal) sahibine iade edilir" buyurdular."

HAVALE

6696 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Borcunu ödemeye muktedir olan
kimsenin özürsüz olarak ödemeyi geciktirmesi zulûmdür. Sen alacaklı durumda
iken (alacağın) varlıklı ve güvenilir bir kimseye havale edilirse, bu havaleyi
kabullen."

ÖDEME NİYETİYLE BORÇLANAN

6697 - Abdullah ibnu Ca'fer radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Borç, Allah'ın
hoşlanmadığı bir şeye ait olmadığı müddetçe, Allah-u Zülcelal hazretleri,
borcunu ödeyinceye kadar borçlu ile birliktedir."

Ravi der ki: "Abdullah İbnu Ca'fer, vekil harcına derdi ki:
"Git, benim için borç al. Zira ben, Resûlullah'tan bu hadisi işittikten
sonra Allah'ın benimle olmadığı bir gece geçirmekten hoşlanmam."

ÖDEMEME NİYETİYLE BORÇLANAN

6698 - Süheyb el-Hayr radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kim ödememek kastıyla borca girerse
Allah'ın huzuruna hırsız olarak çıkar."

BORÇTA CİDDİYET

6699 - İbnu Ömer radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Üzerinde bir dinar veya bir
dirhemlik borçla ölen kimsenin borcu, onun hayır ve hasenatından ödenir. Orada
(mahşer yerinde) ne dinar ne de dirhem vardır."

BORÇLUYA MÜHLET

6700 - Büreyde el-Eslemî radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kim bir borçluya
mühlet verirse, her gün için bir sadaka sevabı kazanır. Kim onun borcunu vadesi
geldikten sonra tehir ederse, tehir ettiği müddetçe, her geçen gün (alacağı mal
kadar) sadaka yazılır."

BORCUNU İSTEMEDE ANLAYIŞ

6701 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, bir hak sahibine: "Sen hakkını
(borçludan) imkân nisbetinde günahlara girmeden al" buyurdular.

HAK SAHİBİ SÖZ SAHİBİDİR

6702 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Bir adam
gelerek Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'dan bir alacağını veya bir hakkını
talep etti. Bunu yaparken nezâkete uymayan bazı yakışıksız söz sarfetti.
Resûlullah'ın ashabı adama dersini vermek istediler. Ama Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm müsaade etmeyip: "Bırakın! Zira alacaklı kimsenin,
hakkını alıncaya kadar borçlu üzerinde söz hakkı vardır" buyurdular."

6703 - Ebu Sa'îdi'l-Hudrî radıyallahu anh anlatıyor: "Bir
bedevi Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a gelerek, Efendimizin uhdesinde
bulunan alacağını istedi ve bunu yaparken sert davrandı. Hatta: "Borcunu
ödeyinceye kadar seni tâciz edeceğim" dedi. Ashab-ı Kiram hazretleri
bedeviyi azarlayıp: "Yazık sana! Kiminle konuştuğunu bilmiyorsun
galiba!" dediler. Adam: "Ben hakkımı talep ediyorum" dedi.
Aleyhissalâtu vesselâm, ashabına: "Sizler niçin hak sahibinden yana
değilsiniz?" buyurdu ve Havle Bintu Kays radıyallahu anhâ'ya adam göndererek:
"Sende kuru hurma varsa benim borcumu ödeyiver. Hurmamız gelince borcumuzu
sana öderiz" dedi. Havle: "Hay hay! Babam sana kurban olsun Ey
Allah'ın Resûlü!" dedi. Kadın, Resûlullah'a borç verdi, O'da bedeviye olan
borcunu kapadı ve ayrıca yemek ikram etti. (Bu tavırdan memnun kalan) bedevi:
"Borcunu güzelce ödedin. Allah da sana mükafaatını tam versin" diye
memnuniyetini ifade etti: Aleyhissalâtu vesselâm da: "İşte bunlar (borcunu
hakkıyla ödeyenler) insanların hayırlılarıdır. İçindeki zayıfların,
incitilmeden haklarını alamadıkları bir cemiyet iflah olmaz"
buyurdular."

ÖDÜNÇ VERME

6704 - Kays İbnu Rûmi merhum anlatıyor: "Süleyman İbnu
Üzünâ, Alkame'ye, ödeneği gelme zamanına kadar bin dinar borç vermişti. Ödeneği
çıkınca, borcunu ondan istedi ve sert davrandı. O da hemen ödedi, ancak Alkame
Süleyman'a kızmıştı. Birkaç ay durup yanına geldi: "Ödeneğim gelinceye
kadar bana bin dirhem ver!" dedi. Süleyman yine: "Pekala!
Memnuniyetle!" dedi (ve ailesine yönelerek: ) "Ey Ümmü Utbe! Şu
yanındaki mühürlü keseyi getir!" diye seslendi. Kadın keseyi getirdi.
Süleyman, Alkame'ye:

"Vallahi işte ödediğin dirhemler! Ben bunlardan tek dirhemi
yerinden kımıldatmadım!" dedi. Bunun üzerine Alkame:

"Allah babandan razı olsun. O halde alacağını tahsil için
bana olan o kaba davranışın sebebi neydi?" dedi. Süleyman:

"Senden işittiğim hadisler!" cevabını verdi.

"Benden ne işitmiştin?"

"Sen İbnu Mes'ud radıyallahu anh'dan naklen Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın: "Bir müslümana bir şeyi iki kere borç olarak
veren hiçbir müslüman yoktur ki, onun bu davranışı, o şeyi bir kere sadaka
etmiş gibi sevap olmasın!" buyurmuştur.

Bunun üzerine Alkame: "Evet, İbnu Mes'ud bana böyle haber
vermişti!" diye te'yid etti."

6705 - Enes İbnu Mâlik radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Miraç gecesinde
cennetin kapısı üzerinde şu ibarenin yazılı olduğunu gördüm: "Sadaka on
misliyle mükafaatlandırılacaktır. Ödünç para onsekiz misliyle
mllükafaatlandırılacaktır." Ben: "Ey Cibril! Ödünç verilen şey ne
sebeple sadakadan daha üstün oluyor?" diye sordum." "Çünkü dedi,
dilenci (çoğu kere) yanında para olduğu halde sadaka ister. Borç isteyen ise,
ihtiyacı sebebiyle talepte bulunur."

6706 - Yahya İbnu Ebi İshak el-Hünâi anlatıyor: "Hz. Enes
radıyallahu anh'a: "Bizden bir adam, (din) kardeşine borç olarak mal
verir. Sonra malı alan kimse borç verene bir hediyede bulunur (bu hususta ne
dersin?)" diye sordum. Enes bana şu cevabı verdi: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Biriniz bir malı borç verse, sonra
alan da veren kimseye bir hediye vermek veya bineğine bindirmek istese, sakın o
hediyeyi almasın, bineğine de binmesin. Eğer aralarında borç alıp-vermezden
önce böyle (dostane) muameleler olmuşsa o başka."

ÖLÜNÜN BORCUNU ÖDEME

6707 - Said İbnu'l-Atval radıyallahu anh'ın anlattığına göre:
"Kerdeşi ölmüş ve üçyüz dirhem mal ve geride bakıma muhtaç horanta
bırakmıştır. Der ki: "Ben bu parayı ailesine harcamayı arzu ettim.
Aleyhissalâtu vesselâm: "Kardeşin borcundan dolayı hapsedilmiştir. Borcunu
sen ödeyiver" buyurdu. Sa'd da: "Ya Resûlullah! Ben onun yerine
borcunu ödedim. Yalnız bir kadının iddia edip şahitlendiremediği iki dinarı
ödemedim" dedi. Bunun üzerine Resûl-i Ekrem aleyhissalâtu vesselâm Sa'd'a:
"Sen kadına iddia ettiğini ver. Çünkü kadın gerçeği söylemektedir"
buyurdu."

ÜÇ BORCU ALLAH ÖDER

6708 - Abdullah İbnu Amr radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Şüphesiz, borç
sahibi (ödemeden) ölünce, borcu Kıyamet günü ondan alınır. Fakat şu üç sebeple
borçlanan kimse bu hükmün dışındadır:

1. Adamın gücü Allah yolunda (savaşta) zayıflar, o da Allah
düşmanına ve kendi düşmanına karşı kuvvetlenmek için borçlanır.

2. Bir adamın yanında bir müslüman ölür, onu kefenleyip gömecek
parası olmaz, bu maksatla borçlanır.

3. Bir adam, bekarlık sebebiyle nefsinden Allah'a karşı korku
hisseder. Dinine zarar gelir endişesiyle (borçlanarak) evlenir. Allah Teâla
hazretleri, Kıyamet günü, bunların borçlarını kendisi öder."

HZ. PEYGAMBERİN ZIRHI REHİNE İDİ

6709 - Esma Bintu Yezid radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm, zırhını bir yahudinin yanında, bir miktar zahire
mukabili rehine bırakılmış olarak vefat etti."

6710 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm vefat ettiği zaman, zırhı, otuz sa' arpa mukabili bir
yahudiye rehin bırakılmıştı."

REHİN GERİ ALINIR

6711 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Rehin, (borcun
ödenmesiyle) geri alınabilir."

İŞÇİNİN ÜCRETİ

6712 - Abdullah İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "İşçiye ücretini,
teri kurumadan önce veriniz."

KARIN TOKLUĞUNA ÜCRET

6713 - Utbe İbnu'n-Nüder anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın yanında idik. Ta-sin-mim suresini okudu. Hz. Musa
aleyhisselâm'ın kıssasına gelince: "Hz. Musa, fercinin iffeti (Hz.
Şuayb'ın kızıyla evlenme) ve karnının doyurulması mukabilinde sekiz veya onyıl
işçi olarak çalışmayı kabullendi" buyurdu."

6714 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Yetim olarak
büyüdüm, fakir olarak hicret ettim. Karnımı doyurma ve (yolculuk) sırasında
bazan binerek ayağımı dinlendirme nöbeti karşılığında İbnetu Gazvân'a işçi
oldum. Konakladıkları vakit onlara odun topluyordum. Bindikleri zaman da
develerini yürütmek için ezgi söylerdim. İslâm dinini bir nizam, Ebu Hureyre'yi
de imam (idareci) kılan Allah'a hamdolsun."

BİR KOVA SU BİR HURMAYA

6715 - İbnu Abbas radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'a (bir ara) maddi darlık isabet etti. Bu duruma Ali muttali
oldu. Hemen çıkıp, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın ihtiyacını görecek bir
gelir temini için iş aradı. Derken bir yahudiye ait bir bahçeye uğradı. Adama
her kovası bir kuru hurmaya onyedi kova su çıkarıverdi. Yahudi de hurmasından
onun için onyedi tane acve (denilen iyi hurma) seçip verdi. Ali radıyallahu anh
bunları Resûlullah'a getirdi."

6716 - Hz. Ali radıyallahu anh anlatıyor: "Ben bir hurma
mukabilinde bir kova su çıkarırdım ve hurmanın iyi, kuru olmasını şart
koşardım."

6717 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Ensardan
bir zat gelip: "Ey Allah'ın Resûlü! (Bugün) renginizi niye değişmiş
görüyorum?" diye sordu. Aleyhissalâtu vesselâm: "Açlıktan"
buyurdular. Ensari hemen evine döndü. Ama evinde (ikram edecek) birşey
bulamadı. Yiyecek aramaya çıktı. Derken hurmalık sulayan bir yahudiye rastladı:
Yahudiye: "Hurmalığını ben sulayayım ne dersin?" dedi. O da:
"Pekala!" dedi. Ensari: "Her kovaya bir hurma!" dedi ve
hurmanın içi kararmış, sertleşmiş ve adileşmiş olmamasını şart koştu, iyi hurmadan
alacağını söyledi. Sonra iki sa' hurma yapacak miktarda su çıkardı ve aldığı
hurmayı Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a getirdi."

ÜÇTE BİRE, DÖRTTE BİRE MUZÂRA'A

6718 - Tâvus'un anlattığına göre: "Muaz İbnu Cebel
radıyallahu anh, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, Hz. Ebu Bekr, Hz.Ömer ve
Hz. Osman zamanlarında araziyi, (mahsulünü) üçte bir, dörtte bir karşılığında
kiraya vermiştir. Bu kiralama işi, (o zamandan) şu günümüze kadar tatbik
edilegelmiştir."

HURMA VE ÜZÜM ORTAKLIĞI

6719 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm Hayber arazisini, hurmalıklarıyla, tarlalarıyla mahsulün
yarısı mukabilinde eski ahalisine (yahudilere müzâraa usulüyle) verdi."

6720 - Hz. Enes İbnu Mâlik radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm Hayber'i fethedince orayı yarıya ortağa
verdi."

MÜSLÜMANLAR ÜÇ ŞEYDE ORTAK

6721 - Hz. İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Müslümanlar üç
şeyde ortaktırlar: Suda, otta, ateşte. Bunlardan alınacak bedel de
haramdır."

Ebu Said dedi ki: "Sudan maksad) akarsudur.."

6722 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Üç şey vardırki (istenince)
vermemezlik edilmez: Su, ot ve ateş."

6723 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Ey Allah'ın
Resulü!" dedim, verilmemesi caiz olmayan şey nedir?"

"Su, tuz ve ateş!" buyurdular. Ben tekrar: "Ey
Allah'ın Resulü dedim. Evet suyu anladık öyledir, ama tuz ve ateş niye
öyledir?" dedim. Şu cevabı verdi:

"Ey Humeyrâ! Kim (isteyene) ateş verirse, bu ateşin
pişirdiği her şeyi tasadduk etmiş gibi sevap kazanır! Kim de tuz verirse, o
dabu tuzuntatlandırdığı her şeyi tasadduk etmiş gibi olur. Kim su bulunan yerde
bir müslümana bir içimlik su içirirse sanki bir köle azad etmiş gibi olur,
suyun bulunmadığı yerde içirirse, onu ihya etmiş gibi olur."

OTA MANİ OLMAK İÇİN SUYA MANİ OLUNMAZ

6724 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Suyun fazlası esirgenmez. Kuyunun
(ihtiyaçtan) artan kısmı da esirgenmez."

AKAR SUYUN KULLANIMINDA SIRA

6725 - Sâlebe İbnu Ebi Mâlik radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm Mehzur (isimli derenin) suyu (ile
arazilerin sulanması sırası) hususunda şu hükmü verdi:

"(Arazisi) yukarıda olan kimse (arazisi) aşağıda olan
kimsenin üstündedir (yani önce o sular). Yukarıdaki kimse (arazisini), su, ayak
topuklarına varıncaya kadar sular, sonra suyu kendisinden aşağıda olana
salıverir."

6726 - Ubâde İbnu's-Sâmit radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, hurmalıkların akar su ile sulanmaları
hususunda şöyle hükmetti: "Suyun başından itibaren önce üsttekiler
aşağıdakilerden önce sular. Su ökçeye (çıkacak kadar akmaya) bırakılır. Sonra
su bitişikteki aşağıya bırakılır. Bahçeler bitinceye veya su tükeninceye kadar
böyle yapılır."

SUYUN TAKSİMİ

6727 - Kesir İbnu Abdillah İbni Avf el-Müzeni'nin dedesi (Amr
İbnu Avf) radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm
buyurdular ki: "Sulama gününde önce atlardan başlanmalıdır."

KUYUNUN HARİMİ

6728 - Abdullah İbnu Muğaffel radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kim (sahipsiz bir
arazide) bir kuyu kazarsa, kendi hayvanlarına yatak olmak üzere kırk zirâlık
mesafe onun olur."

AĞACIN HARİMİ

6729 - Ubade İbnu's-Sâmit radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm bir hurma bahçesinde, bir adama ait
bir, iki, üç hurma ağacı hususunda hüküm verdi. Bahçe sahibi ile bu birkaç
ağacın sahipleri, bahçedeki hakları hususunda ihtilaf etmişlerdi. Aleyhissalâtu
vesselâm, bu münferid ağaçlardan her biri için, dipten itibaren dalının
uzandığı yere kadar ağacın harimi sayılacağına hükmetti."

6730 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Hurma ağacının harimi onun
dallarının uzunluğu kadardır."

AKARINI SATAN, PARASINI MİSLİNE YATIRSIN

6731 - Sa'id İbnu Hureys radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kim bir ev veya
akâr satıp elde ettiği parayı aynı cins (bir mülk)'e yatırmazsa, bu kimse,
aldığı bedelin hakkında mübarek kılınmamasına müstehak olur."

6732 - Huzeyfe İbnu'l-Yemân radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kim bir ev satar
da aldığı parayı emsaline yatırmazsa, o para, kendisine mübarek kılınmaz."

ARAZİYİ SATIŞTA KOMŞUYA HABER VER

6733 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Bir kimsenin arazisi olur da satmak
isterse, önce komşusuna arzetsin."

HUDUD BELİRİRSE ŞUF'A YOK

6734 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm taksim edilemeyen malda şüf'a hakkı
tanıdı. Eğer (taşınamaz mal taksim edilip) hududlar belli olursa artık şuf'a
hakkı yoktur."

ŞUF'A TALEBİ

6735 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Şuf'a (hakkı) devenin bağlı
bulunduğu ipi çözmek gibidir (ipi çözülen deve kaçırıldığı gibi, kullanılmayan
şuf'a hakkı da kaçırılır)."

6736 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Bir ortak diğer bir ortaktan önce
(üçüncü bir ortağın hissesini şuf'a yoluyla) satın aldığı zaman, diğer ortağın,
hisseyi satın alan ortağa karşı şuf'a hakkı yoktur. Büluğ çağına varmamış ortak
ve gâib (yani hazır bulunmayan) ortak için de şuf'a hakkı yoktur."

YİTİK, BULANA HELAL DEĞİL

6737 - Abdullah İbnu's-Sıhhîr radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Müslümanın
yitirdiği (herşey) ateş alevidir."

MÜDEBBER

6738 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Müdebber (efendisi ölünce azad
edilecek olan) köle, sülüs (yani sahibinin terekesinin üçte birin)den olmak
üzere muteber)dir."

ÜMMÜ VELED

6739 -
İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm buyurdular ki: "Kimin cariyesi, kendisinden bir çocuk doğurmuşsa,
o cariye (ümmü veled olur ve) kendisinin vefatından sonra hür olur."

6740 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın yanında (oğlu) İbrahim'in annesi zikredilmişti.
Aleyhissalâtu vesselâm: "Onu, oğlu İbrahim azad etti!"
buyurdular."

6741 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm aramızda hayatta iken, cariyelerimizi ve çocuklarımızın
annesi olan cariyelerimizi satardık, bunda bir beis görmezdik."

MÜKÂTEBE

6742 - Amr İbnu Şu'ayb an ebihi an ceddihi radıyallahu anhüma
anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:
"Kendisiyle yüzyirmi okiyye üzerinden mükâtebe yapılan bir köle, bütün
borcunu ödese de on okiyyelik (az bir şey dahi kalsa) o yine köledir."

6743 - Ümmü Seleme radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Siz kadınlardan birinin mukâtebe
yaptığı bir köleniz varsa, köleniz ödeyeceği meblağa sahip olduğu andan
itibaren onun yanında örtünmeniz (kaç-göç etmeniz) gerekir."

MAHREMİ KÖLE OLAMAZ

6744 - İbnu Ömer radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kim mahremi olan bir yakınına malik
(olma durumunu kazanır) ise o mahremi hürdür."

MALI OLAN KÖLE AZAD EDİLMİŞSE

6745 - Abdullah İbnu Mes'ud radıyallahu anh'ın azadlısı Umeyr'ın
anlattığına göre: "Abdullah kendisine: "Ey Umeyr! Seni ben, kolay bir
azadlama ile azadladım. Zira Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın: "Kim
bir köleyi azad eder ve (kölenin elindeki) malını zikretmezse mal kölenin
olur!" dediğini işittim. Sen bana elindeki maldan haber ver (ne
kadardır)?"

VELED-İ ZİNANIN AZADLISI

6746 - Resûlullah'ın azadlılarından Meymûne bintu Sa'd anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a veled-i zinadan sorulmuştu, şu cevabı
verdi: "Savaşırken giydiğim bir çift ayakkabı veled-i zinayı azad etmemden
daha hayırlıdır."

HADDLERİN TATBİKİ

6747 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Allah'ın had cezalarından birinin
yerine getirilmesi Allah'ın beldelerinde kırk gece yağan yağmurdan daha
hayırlıdır."

6748 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kur'an'dan tek bir ayeti inkâr
edenin boynunu vurmak helal olur. Kim "lâ ilâhe illallâhu vahdehû lâ
şerike leh ve enne Muhammeden abduhu ve Resûluhu (Allah birdir, ortağı yoktur,
Muhammed onun kulu ve elçisidir)" derse hiç kimsenin ona dokunma yetkisi
yoktur. Ancak, bir hadd suçu işlerse, ona cezası verilir."

6749 - Ubâde İbnu's-Sâmit radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Siz Allah'ın had
cezalarını (akrabalık ve diğer hususlarda size) yakın olan hakkında da uzak
olan hakkında da tatbik edin. Allah'ın hükmünü uygulamaktan sizi hiçbir
ayıplayıcının ayıplaması alıkoymasın."

ŞÜPHE VARSA HAD UYGULANMAZ

6750 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Hadd cezasını defedebildiğiniz
müddetçe defedin (suçun sübutunu zedeleyen delilleri esas alarak uygulamaktan
kaçının)."

6751 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kim müslüman kardeşinin ayıbını
örterse, Kıyamet günü Allah da onun ayıbını örter. Kim de müslüman kardeşinin
ayıbını açarsa Allah da onun ayıbını açıp evinin içinde bile rezil eder."

HADD CEZASINA ŞEFAAT OLMAZ

6752 - Mes'ud İbnu'l-Esved radıyallahu anh anlatıyor:
"(Fatıma isimli) kadın, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın evinden
kadifeyi çalınca biz bunu büyük bir hadise olarak değerlendirdik. Kadın
Kureyş'ten (taşınmış) birisiydi. Lehinde konuşmak üzere Resûlullah'a geldik:
"Biz onun cezasına mukabil kırk okiyyelik fidye verelim" dedik.
Aleyhissalâtu vesselâm: "Cezasını çekerek temizlenmesi onun için daha
hayırlıdır" buyurdular. Biz Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın sözündeki
yumuşaklığı görünce, Üsâme'ye geldik ve: "Git, kadın lehine Resûlullah'a
konuş (da eli kesilmesin)" dedik. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm bu
hali görünce (sertleşti ve) hutbe irad etmek üzere ayağa kalktı, şöyle söyledi:
"Aziz ve celil olan Allah'ın cariyelerinden bir cariyeye terettüp eden
Allah'ın haddlerinden birini (tatbik etmemem için) üzerimde niye bu kadar ısrar
ediyorsunuz? Muhammed'in nefsini kudret elinde tutan Zât-ı Zülcelâl'e yemin
olsun! Eğer o kadının tenezzül ettiği şeye (hırsızlığa) Muhammed'in kızı Fâtıma
tenezzül etseydi Muhammed (hiç çekinmeden) onun elini mutlaka keserdi."

KÖTÜLÜĞÜ ALENİ YAPAN

6753 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "(Zina suçu sebebiyle) herhangi
birini şahitsiz olarak recmetseydim, falann kadını recmederdim. Çünkü onun
konuşmasından, vaziyetinden ve yanına girip çıkanlardan dolayı ciddi bir şüphe
hasıl olmuştur."

CARİYEYE HADD TATBİKİ

6754 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Cariye zina ederse sopalayın, yine
zina yaparsa yine sopalayın, yine zina yaparsa yine sopalayın, yine zina
yaparsa yine sopalayın, sonra onu, (bu halini belirterek) bir örgü (ip)
bedeliyle de olsa satın!"

YAŞLI VE HASTAYA HADD GEREKİR

6755 - Said İbnu Sa'd İbnu Ubâde radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Evlerimiz arasında vücut yapısı noksan ve zayıf bir adam vardı. (Bir gün)
mahallenin cariyelerinden biriyle kötü vaziyette aniden yakalandı. Bunun
üzerine (babam) Sa'd İbnu Ubâde durumunu Aleyhissalâtu vesselâm'a duyurdu.
"Yüz sopa vurun!" emrettiler. Halk: "Ey Allah'ın Resulü! 0 buna
zayıftır, buna dayanamaz, yüz sopa vurursak ölür!" dediler. Efendimiz:
"Öyleyse, onun için yüz saçaklı bir hurma dalı alın ve ona o dal ile bir
kere vurun!" buyurdular."

MALINI MÜDAFAA EDERKEN ÖLEN ŞEHİTTİR

6756 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kimin malının yanına (gasbetmek
veya çalmak için) gidilir, bu maksatla mal sahibiyle mukatele edilir ve mal
sahibi öldürülürse, o kimse şehit olur."

6757 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kimin malı zulüm
yoluyla elinden alınmak istenir ve bu yolda öldürülürse, o kimse
şehittir."

HIRSIZA HADD

6758 - Âmir İbnu Sa'd'ın babası (Sa'd İbnu Ebi Vakkas)
radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm
buyurdular ki: "(Üç dirhemlik) kalkan değerinde (bir malın çalınmasıyla)
hırsızın eli kesilir."

KÖLE ÇALARSA

6759 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Humusa ait
kölelerden biri humus malından çalmıştı. Bu hâdise Resulullah'a haber verildi.
Hırsızın elini kesmedi. "(Hepsi de) Allah Teâla hazretlerinin malıdır,
bazısı bazısını çalmıştır" buyurdular."

YANKESİCİ

6760 - Abdurrahman İbnu Avf anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Muhtelis (yankesici) kimseye el
kesme cezası verilmez."

MEYVE VE SEBZEDE EL KESİLMEZ

6761 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Ne meyve sebebiyle
ne de keser (denen hurma göbeği) hırsızlığı sebebiyle el kesilmez."

MESCİDDE HADD UYGULANMAZ

6762 - Amr İbnu Şu'ayb an ebihi an ceddihi radıyallahu anhüma
anlatıyor: "Resülullah aleyhissalâtu vesselâm mescidlerde hadd
uygulanmasını yasakladı."

TA'ZİR

6763 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "On kamçıdan fazla
ta'zir cezası vermeyin."

ERKEK KARISINI YABANCI İLE YAKALARSA

6764 - Seleme İbnu'l-Muhabbık radıyallahu anh anlatıyor:
"Haddlerle ilgili ayet nazil olunca, kıskanç bir adam olan Ebu Sâbit, Sa'd
İbnu Ubâde'ye: "Sen hanımınla bir adamı yakalasan ne yapacağını zannedersin?"
denildi.

"Kılıncımı her ikisine de vurur (gebertirim)! Dört tane
şahit getirmemi mi bekleyeceğim? O vakte kadar herif işini tamamlar ve gider
bile veya "Şöyle bir vak'a gördüm deyip de bana hadd vurmalarını ve
ebediyen şahitlikten de düşmemi mi göze alacağım?" diye cevap verdi. Ravi
der ki: "Onun bu sözleri Resûlullah'a haber verildi. Aleyhissalâtu
vesselâm (önce): "Kılınç şahid olarak yeterlidir" ded ise de, sonra:
"Hayır! Sarhoşun ve kıskancın bu işte birbirini takip etmelerinden
korkarım!" buyurdular."

ÖLEN BABASININ HANIMIYLA EVLENEN

6765 - Muâviye İbnu Kurre radıyallahu anh babası (Kurre İbnu
İyâs)dan naklediyor: "Resülullah aleyhissalâtu vesselâm beni, babasının
hanımıyla evlenmiş olan bir adama göndererek boynunu vurmamı ve malını müsadere
etmemi emretti."

YABANCIYI BABA DİYE İDDİA EDEN

6766 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalatu vesselâm buyurdular ki: "Kim, kendisini babasından başkasına
nisbet ederse (yani onun oğlu olduğunu söylerse) veya mevlasından başka birini
mevla (efendi) edinirse, Allah'ın, meleklerin ve bütün insanların lâneti
üzerine olsun."

6767 - Abdullah İbnu Amr radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselâm buyurdular ki: "Kim (kendisine)
babasından başkasını (baba diye) iddia ederse cennetin kokusunu hiç
duymayacaktır. Halbuki onun kokusu beşyüz yıl uzaklıkta bulunup
(hissedilir)."

KABİLEDEN BİRİNİ İNKÂR EDEN

6768 - Eş'as İbnu Kays anlatıyor: "Kinde heyeti içerisinde
Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'a geldim. Heyet mensupları beni kendilerinden
üstün görürlerdi. Bu sebeple: "Ey Allah'ın Resülü! Bizden değil
misiniz?" dedim. "Biz, Beni Nadr İbni Kinânedeniz, anamızı
iffetsizlikle itham etmeyiz ve babalarımıza olan nisbetimizi reddetmeyiz!"
buyurdular.

Ravi devamla der ki: "Eş'âs İbnu Kays derdi ki:
"Kureyşli birinin, Nadr İbnu Kinâne'den olduğunu reddeden biri bana
getirilse, ona mutlaka (iftira etti diye) hadd celdesi tatbik ederim."

MUHANNİS

6769 - Safvân İbnu Ümeyye radıyallahu anh anlatıyor: "Biz
Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'ın yanında idik. Derken Amr İbnu Mürre
radıyallahu anh geldi ve: "Ey Allah'ın Resulü! Allah bana musibet takdir
etmiştir. Çünkü ben elimle def çalmaktan başka bir yolla rızıklanacağımı
zannetmiyorum. Öyleyse bana fuhşa ait olmayan şarkı hususunda izin verin!"
dedi. Aleyhissalâtu vesselâm şu cevapta bulundu: "Hayır! Sana izin
veremem, bunda bir hayır, bir rıza yoktur. Sen yalan söyledin ey Allah'ın
düşmanı! Allah seni temiz ve helal şeylerle rızıklandırdı, sen ise (kendi
iradenle) aziz ve celil olan Allah'ın rızkından sana helal kıldıkları yerine,
Allah'ın rızkından sana haram kıldığı rızkı ihtiyar ettin. Eğer bu yasaklama
hükmünü daha önce sana ulaştırmış olsaydım şimdi sana hak ettiğin cezayı
verirdim. Yanımdan kalk ve Allah'a tevbe et. Bilesin, bu yasaktan sonra (eski
işini) yaparsan seni acı bir şekilde döveceğim ve ibret olsun diye saçını traş
edeceğim, seni ailenden alıp sürgüne göndereceğim. Senin üstün başında
taşıdığın varlığını Medine gençlerine ganimet olarak helal kılacağım."

Ravi der ki: "Amr, (Resülullah'ın bu talimatından sonra,
öyle fena ve rüsvay bir vaziyette kalktı ki, bunun derecesini ancak Allah
bilir.

O çekip gidince Resülullah aleyhissalâtu vesselâm: "Bunlar
asilerdir. Böyleleri tevbe etmeden ölürse, aziz ve celil olan Allah onları,
Kıyamet günü, dünyada oldukları üzere muhannes (kadınlaşmış), çıplak ve
insanlara karşı bir ince yaprakla olsun örtülmemiş vaziyette haşredecektir,
ayağa kalktıkça yere yıkılacaklardır."

MÜSLÜMANI ZULMEN ÖLDÜREN

6770 - Ukbe İbnu Âmir el-Cüheni radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kim hiçbir şirk
koşmadan ve haram bir kana da bulaşmadan Allah'a kavuşursa (önünde sonunda)
cennete girecektir."

6771 - Bera İbnu Âzib radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm: "Şüphesiz dünyanın yok olması, Allah Teâla
nezdinde, bir mü'minin haksız yere öldürülmesinden daha ehvendir"
buyurdular."

6772 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kim bir mü'mini
öldürmeye yarım kelime kadar yardım etse, iki gözün arasına "Allah'ın
rahmetinden ümidsizdir" yazılı olduğu halde Allah Teâla hazretlerinin
huzuruna çıkacaktır."

KISAS NEREDE YOK?

6773 - Câriye İbnu Zafar radıyallahu anh anlatıyor: "Bir
adam bir başkasının ön kolunu bir kılıç vurarak mafsal olmayan bir yerden
koparıp attı. Kolu koparılan adam Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'a
müracaatla kolunu kesenden hakkını almasını istedi. Resülullah aleyhissalâtu
vesselâm kolu kesilene diyet ödemeyi emretti. Adam: "Ey Allah'ın Resülü!
Ben kısas istiyorum" dedi. Aleyhissalâtu vesselâm: "Diyetini al,
Allah diyeti hakkında mübarek kılacaktır" buyurdular ve kısasa
hükmetmediler."

6774 - Abbâs İbnu Abdilmuttalib anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Ne me'mûne (beyin zarına ulaşan
yara)da, ne câife (bedenin iç kısmına ulaşan yara)da, ne de münakkıla (kemiği
kırıp yerinden kaydıran yara)da kısas vardır. (Yani başkasını bu çeşit
yaralarla yaralayan kimseye kısas uygulanmaz, diyet alınır)."

KÂFİRİN DİYETİ

6775 - Amr İbnu Şuayb an ebihi an ceddihi radıyallahu anhüma
anlatıyor: "Resulullah aleyhissalâtu vesselâm, ehl-i kitap olan yahudi ve
hıristiyanların diyetinin müslümanların diyetinin yarısı olduğuna
hükmetti."

KATİL MAKTULE VARİS OLAMAZ

6776 - Amr İbnu Şuayb anlatıyor: "Benî Mudlic'ten bir adam
oğlunu öldürmüştü. Hz. Ömer ondan (diyet olarak) yüz deve aldı. Otuz hıkka (beş
yaşına basmış dişi deve), otuz ceze'a (dört yaşına basmış dişi deve) ve kırk da
halifa (hamile deve). Sonra: "Maktül'ün kardeşi nerededir? Ben Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm'dan: "Kâtile (maktulün malından) vâris olma hakkı
yoktur" dediğini işittim" dedi."

DİŞİN DİYETİ

6777 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm bir diş için diyet olarak beş deveye hükmetti."

PARMAKLARIN DİYETİ

6778 - Amr İbnu Şu'ayb an ebihi an ceddihi radıyallahu anhüma
anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:
"Parmakların hepsi diyette eşittirler. Herbirine onar deve diyet
vardır."

HÜR, KÖLEYE KARŞI ÖLDÜRÜLÜR MÜ?

6779 - Amr İbnu Şu'ayb an ebihi an ceddihi radıyallahu anhüma
anlatıyor: "Bir adam kölesini kasten ve taammüden öldürdü. Resülullah
aleyhissalâtu vesselam adama yüz sopa ile celde tatbik etti ve bir yıl da
sürgüne gönderdi ve müslümanların hisselerinin) içinden onun hissesini
sildi."

KISAS KILIÇLA YAPILIR

6780 - Nu'man İbnu Beşir ve Ebu Bekre radıyallahu anhüma
anlatıyor: "Resülullah aleyhissalatu vesselâm buyurdular ki: "Kısas
(cezası) ancak kılıçla icra edilir."

HERKES KENDİ CİNAYETİNDEN SORUMLU

6781 - Tarık el Muharibi radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'ı koltuk altlarının beyazlığı görülecek
kadar kollarını kaldırıp şöyle dediğini işittim: "Bilesiniz hiçbir anne
oğlunun günahından sorumlu tutulmaz, bilesiniz hiçbir anne oğlunun günahından
sorumlu tutulmaz."

6782 - Haşhâş el-Anberi radıyallahu anh anlatıyor:
"Beraberimde oğlum olduğıı halde Resûlullah aleyhissalatu vesselam'a
gelmiştim. Bilvesile: "Sen oğlunun günahından sorumlu tutulmazsın, o da
senin günahından sorumlu tutulmaz" buyurdular."

6783 - Üsame İbnu Şerik anlatıyor: "Resülullah aleyhissalatu
vesselam buyurdular ki: "Hiç kimse başka birinin günahından mesul
olmaz."

HEDER OLAN (TAZMİN EDİLMEYEN) ZARARLAR

6784 - Amr İbnu Avf anlatıyor: "Resülullah aleyhissalâtu
vesselam: "Acma (yani dilsiz hayvan)ın verdiği zarar hederdir. Maden
ocağında uğranılan zarar da hederdir" buyurdular."

6785 - Ubâde İbnu's-Sâmit anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselam şöyle hükmetti: "Madende uğranılan zarar hederdir,
kuyunun sebep olduğu zarar hederdir, dilsizin (hayvanın) sebep olduğu zarar
hederdir."

Acma: Deve, sığır, davar (koyun-keçi) ve başka hayvan
mânasınadır. Cübâr tazmini olmayan, ödettirilmeyen zarardır, heder de denir.

KASÂME

6786 - Amr İbnu Şuâyb an ebihi an ceddihi radıyallahu anhüma
anlatıyor: "Mes'ud'un oğulları Huvayyısâ ve Muhayyısa ile Sehl'in oğulları
Abdullah ve Abdurrahmân Hayber'den yiyecek temin etmek maksadıyla (Medine'den)
çıkıp gittiler. Orada Abdullah'a saldırıp öldürdüler. Durum Resülullah
aleyhissalâtu vesselam'a haber verilmişti. "(Abdullah'ın arkadaşlarına:
"Onun Hayber yahudileri tarafından öldürüldüğüne yemin ederseniz diyete)
müstehak olursunuz!" buyurdular. Onlar: "Ey Allah'ın Resülü!
Görmediğimiz şey hususunda nasıl yemin edelim!" dediler. Aleyhissalâtu
vesselam: "Öyle ise yahudiler yemin ederek isnat ettiğiniz suçtan berâet
ederler" buyurdu. Onlar: "Ey Allah'ın Resulü! (Yahudiler, yemin
etmekle berâet edebilince) bizi öldürürler" dediler. Neticede maktulün
diyetini, Aleyhissalâtu vesselâm kendi nezdinden karşıladı."

MÜSLE YAPILAN KÖLE HÜRDÜR

6787 - Zinba (Ebu Ravh) radıyallahu anh'ın anlattığına göre:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'ın yanına gelmişti. Aleyhissalatu
vesselam, onun kölesini hadımlaştırdığını öğrenince, köleyi müsle (işkence)
sebebiyle âzâd etti."

EMAN VERDİKTEN SONRA ÖLDÜREN

6788 - Rıfâ'a İbnu Şeddâd el-Fityâni demiştir ki: "Şayet Amr
İbnu'I-Hamık el-Huzâ'i'den işittiğim bir kelam (hadis) olmasaydı ben Muhtâr'ın
başı ile cesedini (ayırıp) arasında yürürdüm. Ondan, Aleyhissalâtu vesselâm'ın:
"Kim bir kimsenin kanına emân verir ve sonra da öldürürse o kimse Kıyamet
günü zulüm bayrağını taşır" buyurmuş olduğunu işittim."

HAMİLE KADINA KISAS

6789 - Muaz İbnu Cebel, Ebu Ubeyde İbnu'l-Cerrâh, Ubâde
İbnu's-Sâmit ve Şeddâd İbnu Evs radıyallahu anhüm ecmain'den rivayet edildiğine
göre Resülullah aleyhissalâtu vesselâm şöyle buyurmuştur: "Kadın,
taammüden bir kimseyi öldürdüğü vakit, hamile olduğu taktirde hemen öldürülmez,
çocuğunu doğurup bir bakıcıya vermesi beklenir. Keza zina yapacak olsa karnındakini
doğurup bir kadına verinceye kadar recmedilmez."

RESULULLAH'IN VASİYETİ

6790 - Hz. Enes anlatıyor: "Resülullah aleyhissalâtu
vesselâm'a ölüm vakti geldiği vakit, Aleyhissalâtu vesselâm'ın can çekişirken
yaptığı vasiyetin hepsi: "Namaz(ı ihmal etmeyin) ve sağ ellerinizin sahip
oldukları(nın yani kölelerinizin hukukuna riayet edin)" demek
olmuştur."

VASİYETE TEŞVİK

6791 - Hz. Enes anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm buyurdular ki: "Mahrum kişi, vasiyet etmekten mahrum kalan
kişidir."

6792 - Câbir İbnu Abdillah radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalatu vesselâm buyurdular ki: "Kim vasiyet yapmış
olarak ölürse doğru bir yol ve sünnet üzere ölmüş olur; takva ve şehadet üzere
ölmüş olur, mağfirete uğramış (günahları bağışlanmış) olarak ölmüş olur."

VASİYETTE ZULÜM

6793 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Kim varisinin mirasçılığı
(hakkı)ndan kaçarsa Allah Kıyâmet günü o kimsenin cennetten mirasçılığını
keser."

6794 - Muaviye İbnu Kurre babasından naklen anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kim, ölüm
yaklaşınca vasiyette bulunur ve vasiyeti de Allah'ın kitabına uygun olursa, bu
vasiyeti, onun hayatında vermeyi ihmal ettiği zekâtına kefâret olur."

SADAKA ÖLÜM SIRASINDA DEĞİL HAYAT BOYU VERİLMELİ

6795 - Büsr İbnu Cahhâş el-Kureşî radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm (bir gün) bir avucuna tükürdü, sonra bu
tükrüğü işaret parmağıyla göstererek buyurdular ki : "Allah Teâla
hazretleri diyor ki: "Ey Âdemoğlu! Sen nasıl olur da beni âciz yerine
koyar ve zekâtını ödemezsin! Halbuki ben seni şu tükrük damlası kadar bir sudan
yarattım. Sen, ne vakit ruhun şuraya gelince -eliyle boğazını gösterdi-
"Sadaka veriyorum!" dersin. Sadaka vermenin zamanı bu mu!"

6796 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Şüphesiz, Allah Teâla hazretleri,
(ahirete göndereceğiniz hayır) amellerinizi artırmak için, vefatınız zamanında
mallarınızın üçte birini size tasadduk etti (vasiyet etme yetkisini
verdi)."

6797 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Ey Ademoğlu! İki şey vardır ki,
hiçbirisi senin hakkın değildir ve ben onları rahmetimle sana bağışladım:

1) (Canını almak üzere) gırtlağından tuttuğum anda malından sana
(vasiyette bulunman için üçte bir nisbetinde) bir pay ayırdım, tâ ki onunla
seni temizleyeyim, günahlarından arındırayım.

2) Ecelin sona erdikten sonra kullarımın sana (kılacakları
cenaze) namazı."

VARİS LEHİNE VASİYET OLMAZ

6798 - Hz. Enes anlatıyor: "(Veda hutbesi sırasında) ben
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın devesinin (boynunun) altında idim. Devenin
salyası üzerime akıyordu. Efendimizin şöyle söylediğini işittim: "Allah
Teâla Hazretleri her hak sahibine hakkını vermiştir. Bilesiniz, vârise vasiyet
yoktur."

FERAİZ (VARİSLERİN PAY HAKLARI) İLMİNE TEŞVİK

6799 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Ey Ebu Hureyre, feraiz ilmini
öğrenin ve öğretin. Çünkü o, ilmin yarısıdır. O unutulan bir ilimdir ve o
ümmetimden çekip alınacak ilk ilimdir."

CEDDE (BÜYÜKANNE)NİN PAYI

6800 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm bir ceddeyi südüse (altıda bir'e) varis kıldı."

KELÂLE

6801 - Ömer İbnu't-Hattâb radıyallahu anh demiştir ki: "Üç
mesele vardır ki, şayet Resülullah aleyhissalâtu vesselâm onları açıklamış
olsaydı bu benim yanımda, dünya ve dünyanın içindeki şeylerden daha hayırlı
olacaktı: Kelâle,fâiz ve hilâfet."

KÂTİLİN MİRASI

6802 - Abdullah İbnu Amr anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm, Mekke'nin fethedildiği gün kalkıp şu beyanda bulundu:
"Kadın kocasının diyetine ve malına vâris olur. Erkek de karısının
diyetine ve malına varis olur, yeter ki bunlar birbirlerini öldürmüş
olmasınlar. Bunlardan biri diğerini taammüden öldürürse ne malına, ne de
diyetine hiçbir surette vâris olamaz. Bunlardan biri arkadaşını hatâen
öldürürse malına vâris olur, diyetine vâris olamaz."

ÇOCUĞUNU İNKÂR EDEN

6803 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Mulâane âyeti
nazil olduğu zaman Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:
"Kendilerinden olmayan bir kimseyi (yalan beyanla) bir kavme dahil eden
kadının, Allah'tan bekleyeceği hiçbir şeyi yoktur. Allah onu asla cennetine koymayacaktır.
Kendinden olduğunu bile bile çocuğunu inkâr eden erkeğe karşı Allah,
(rahmetini) perdeleyecek ve onu, şahidler huzurunda rezil-rüsvay
edecektir."

6804 - Amr İbnu Şu'ayb an ebihi an ceddihi radıyallahu anhüma
anlatıyor: "Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Bir
kimsenin, bilmediği bir nesebi iddia etmesi veya iç yüzü meçhul olsa bile bir
nesebi reddetmesi bir nankörlüktür."

ÇOCUK İDDİA ETME

6805 - Amr İbnu Şuayb an ebihi an ceddihi radıyallahu anhüma
anlatıyor: "Resülullah aleyhissalâtu vesselâm: "Nisbet edildiği
babasının ölümünden sonra ilhak edilmesi istenen çocuk, (adamın sağlığında
inkâr etmemiş olması şartıyla) babası olduğu söylenen adamın ölümünden sonra
mirasçılarının ilhak iddiasında bulundukları kimsedir."

Ravi der ki: "Aleyhissalâtu vesselâm onun hakkında şu hükmü
koydu: "Cinsi temasta bulunduğu sırada mülkiyetinde bulunan cariyeden
doğan çocuk, bu çocuğun, o adamın çocuğu olduğunu iddia eden mirasçılara
katılmış olur. Fakat mirasçıların yaptığı bu ilhak iddiasından önce (ölen
adamın) mirasçılar arasında taksim edilmiş olan malından o ilhak edilen kimseye
artık pay yoktur. (Şayet varsa) henüz taksim edilmemiş mirastan yetiştiği
miktardan kendine hissesi vardır. Nisbet edildiği babası (hayatta iken) onu
inkâr etmiş (yani onun kendi çocuğu olmadığını söylemiş) olma halinde, artık
(mirasçılar, ilhak iddiasında bulunsalar bile) o kimse mirasçılara katılmaz (ve
adamın çocuğu sayılmaz). Eğer çocuk, adamın, cinsi temasta bulunduğu sırada)
mâlik olmadığı bir cariyeden veya zina ettiği hür bir kadından olsa, (adamın
mirasçıları ilhak iddiasında bulunsa bile) çocuk, adamın evladından sayılmaz ve
çocuğa mirasçı olamaz; bu durumda kendisine nisbet edilen adam, çocuğun
kendisinden olduğunu te'yid etse bile hüküm böyledir. Çünkü o, zina mahsulü bir
çocuktur. Hür veya cariye olan annesinin mirasçılarına katılır."

MİRASLARIN TAKSİM ÇEŞİTLERİ

6806 - Abdullah İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Cahiliye devrinde
taksim edilmiş bir miras malı, o zamanki taksim üzere muteberdir. İslâm
dönemine intikal eden bir miras, artık İslâm'a göre taksim edilecektir."

ALLAH YOLUNDA CİHADIN FAZİLETİ

6807 - Ebu Sa'idi'l-Hudri radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Allah yolunda
cihad eden kimse Allah'ın şu garantisi altındadır: "Allah onu ya mağfiret
ve rahmetine dahil eder (şehit olur), yahud sevap ve ganimetle sağ salim geri
çevirir. Allah yolunda cihad eden kimsenin misali, hiç ara vermeden geceleri
hep namaz kılan, gündüzleri de hep oruç tutan kimse gibidir. Bu hal evine
dönünceye kadar böyledir."

BİR GAZİYİ TEÇHİZ ETMENİN FAZİLETİ

6808 - Hz. Ömer radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Kim Allah yolunda cihad eden bir
gaziyi tam olarak teçhiz ederse, o gazi ölünceye veya savaştan dönünceye kadar
sevabına iştirak eder."

ALLAH YOLUNDA NAFAKANIN FAZİLETİ

6809 - Hz. Ali, Ebu'd-Derda, Ebu Hureyre, Ebu Ümâme, Abdullah
İbnu Ömer, Abdullah İbni Amr, Hz. Câbir, İmran İbnu Husayn radıyallahu anhüm
ecmain anlatmışlardır: "Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:
"Kim evinde oturduğu halde; Allah yolunda (cihad edenlere) bir nafaka
gönderecek olursa, ona her bir dirhem karşılığında yediyüz dirhem (sevabı)
vardır. Kim de Allah yolunda bizzat cihad eder ve bu yolda mal harcarsa, ona da
herbir dirhem için yediyüzbin dirhem (sevabı) vardır."

Resülullah aleyhissalâtu vesselâm sözlerini şu ayetle tamamladı:
"Ve Allah dilediğine kat kat sevap verir" (Bakara 26l).

ALLAH YOLUNDA RİBAT

6810 - Abdullah İbnu'z-Zübeyr radıyallahu anh anlatıyor:
"Osman İbnu Affân radıyallahu anh bir hitabesinde şöyle dediler: "Ey
insanlar! Ben Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'dan bir hadis işitmiştim. Size
ve arkadaşlığınıza olan düşkünlüğüm (yani bu hadisi duyunca beni terkederek hep
cephelere koşacağınız endişem) bunu şimdiye kadar rivayetime mani oldu. (Şimdi
rivayet ediyorum. Artık) dileyen kendisine ribâtı (Allah yoluna bezli) seçsin,
dileyen de bıraksın. Efendimiz buyurmuştu ki: "Kim Allah Subhanehu yolunda
bir gece ribât (yani hududda ve tehlikeli yerde düşmana karşı bekleme)de
bulunursa, o tek gecesi bin günlük gece namazına ve bin günlük gündüz orucuna
bedel olur."

6811 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kim Allah yolunda murâbıt olarak
ölürse, kendisine, yapmakta olduğu salih amellerin ücreti (sanki ölmemiş gibi
Kıyamet gününe kadar verilir), rızkı da mütemadiyen verilir, kabirdeki hesaba
çekicilerden emin olur. Allah Teâla hazretleri onu, Kıyamet günü cehennem
korkusundan emin olarak diriltir."

6812 - Übey İbnu Ka'b radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Allah rızası için Ramazan ayı
dışında müslümanların avreti gerisinde (yani düşmanların gelmesinden korkulan
tehlikeli cephede), sevap umuduyla bir günlük ribât, sevap yönüyle yüz yıllık
oruçlu, namazlı ibadetten hayırlıdır. Müslümanların avreti gerisinde, ramazan
ayında Allah rızası için bir günlük ribât Allah indinde, orucuyla namazıyla bin
yıllık ibadetten daha hayırlı, sevabca daha büyüktür. Eğer Allah onu sağ-salim
ailesine kavuşturursa, bin yıl ona bir tek günah yazılmaz, sadece haseneleri
yazılır ve kendisine Kıyamete kadar ribât sevabı akıtılır."

ALLAH YOLUNDA NÖBET

6813 - Ukbe İbnu Âmir el-Cüheni radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Allah askerlerin
nöbetini tutan kimseye rahmet eylesin (veya eylemiştir)."

6814 - Enes İbnu Mâlik radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Allah yolunda bir
gece nöbetcilik, bir adamın ailesi içinde bin yılda kılacağı namaz ve tutacağı
oruçtan daha hayırlıdır, (bu zikredilen) yıl üçyüzaltmış gündür ve bir gün bin
yıl gibidir."

CİHADA ÇIKMAK

6815 - İbnu Abbas radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Cihada çağırıldığınız zaman cihada
koşun."

6816 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissaIatu vesselâm buyurdular ki: "Allah yolunda kim tek bir yürüyüş
yapsa, kendisine isabet eden toz, Kıyamet günü mislince misk olur."

DENİZ GAZVESİNİN FAZİLETİ

6817 - Ebu'd Derda radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalatu vesselâm buyurdular ki: "Denizde yapılan bir gazve (savaş),
sevapça karada yapılan on gazveye bedeldir."

DEYLEM'İN FETHİ VE KAZVİNİN FAZİLETi

6818 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Dünyanın ömründen bir tek gün bile
kalmış olsa, Ehl-i Beyt'imden bir adam melik oluncaya ve Deylem dağına ve
Konstantiniyye'ye (İstanbul'a) malik oluncaya kadar Allah, o günü
uzatacaktır."

6819 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalatu vesselâm buyurdular ki: "Dünyanın etrafını fethetmek sizlere
nasib kılınacak ve Kazvin denilen bir şehir size fethedilecektir. Sizden kim bu
gazveye kırk gün =veya kırk gece iştirak ederse, ona cennette üzerinde yeşil
zeberced taşı bulunan altından mamul bir sütun verilecektir. Bu sütun üzerinde,
kırmızı yakut taşlarından mamul bir kubbe (köşk) vardır. O kubbenin, altundan
mamul yetmişbin kapısı vardır, her kapı kanadının başında (huru'Iiyn denilen)
siyah gözlü bir zevce vardır."

ALLAH YOLUNDA CİHAD İÇİN AT BESLEMENiN FAZİLETİ

6820 - Temimu'd Dâri radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselam'ı işittim, buyurdular ki: "Allah yolunda kim bir at
(edinip) bağlar, kendi eliyle yemini verirse, yedirdiği her bir dâne için bir
sevap vardır."

ALLAH YOLUNDA ÇARPIŞMANIN FAZİLETİ

6821 - Hz. Enes İbnu Malik radıyallahu anh anlatıyor: "Ben
bir harbe katıldım. Abdullah İbnu Ravâha şöyle demişti : "Ey nefsim ! Seni
cennet(e sokacak olan mukatele)den hoşlanmıyor görüyorum. Allah'a yemin ederim
ki sen istesen de istemesen de savaşacaksın!"

6822 - Amr İbnu Abese radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselam'a gelip: "Ey Allah'ın Resulü! Cihadın hangisi en
faziletlidir?" dedim. "Kanı dökülen ve iyi cins atı yaralanan
mücahid(in cihadı en faziletli cihaddır)" buyurdular."

6823 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Allah yolunda yaralanan hiçbir
yaralı yoktur ki -ancak kimin O'nun yolunda yaralandığını Allah bilir- Kıyamet
günü, yarası, yaralandığı gündeki şekliyle getirilmiş olmasın: Kanı kan
renginde, kokusu misk kokusunda olarak."

ALLAH YOLUNDA ŞEHİD OLMANIN FAZİLETİ

6824 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselam'ın yanında şehitlerden bahsedilmişti.
Şöyle buyurdular: "Yeryüzü şehidlerin kanından kurumadan önce, onu,
hurilerden iki karısı, emzikli yavrularını çöl bir arazide kaybedip âniden
bulan anne heyecanıyla, her birinin elinde -dünya ve içindekilerden daha
değerli- birer takım elbise olduğu halde karşılarlar."

SİLAH

6825 - Sa'ib İbnu Yezid radıyallahu anhümâ anlatıyor:
"Resülullah aleyhissâlatu vesselam Uhud günü iki zırh giydi. Aleyhissalatu
vesselâm sanki ikisini de üst üste giymişti."

6826 - Hz. Ali radıyallahu anh anlatıyor: "Mugire İbnu Şu'be
radıyallahu anh, Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'la gazveye çıktığı vakit,
beraberinde bir mızrak taşırdı. Dönüşünde mızrağını atardı, ta ki onu, kendisi
için bir başkası taşıyıversin. Ali ona: "Senin bu yaptığını Resülullah 'a
haber vereceğim!" dedi (ve haber verdi). Aleyhissalatu vesselâm Mugire'ye:
"Öyle yapma! Eğer yaparsan yere attığın mızrak, yitik mal olarak
kaldırılmaz, (alan onu temellük eder)" dedi. "

SİLAH YERLİ OLMALI

6827 - Hz. Ali radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın elinde bir arabi yay vardı. Aleyhissalâtu vesselâm o
sırada elinde farisi bir yay olan bir adam görmüştü: "Bu nedir? At
onu!" buyurdular ve devamla: "Sizin şunu ve şunun benzerleri ile
(el-kanâ denen) mızrakları edinmeniz gerekir. Çünkü Allah Teâla hazretleri,
sizin için dini bunlarla güçlendirecek ve size muhtelif beldeler(in fethini)
müyesser kılacaktır" buyurdular."

ALLAH YOLUNDA ATMAK

6828 - İbnu Abbâs radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselam (bir defasında) ok atmakta olan (Eslem kabilesinden) bir
gruba rastlamıştı, (onları takdiren): "Ey İsmailoğulları! Atmaya devam
edin. Sizin atalarınız da (çok iyi) atıcılardı" buyurdular."

SAVAŞ SIRASINDA ALIM-SATIM

6829 - Harice İbnu Zeyd radıyallahu anhüma anlatıyor: "Bir
adamın, babam (Zeyd İbnu Sâbit)ten gazveye çıkıp, gazve sırasında alış-veriş ve
ticaret yapan kimse hakkında sorduğuna şahit oldum. Babam ona şu cevabı
vermişti:

"Biz Resülullah aleyhissalatu vesselâm ile Tebük (seferin)de
iken alıyor, satıyorduk. Resulullah bizi gördüğü halde yasaklamamıştı."

6830 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselam, Eksem İbnu'l-Cevn el-Huzâ'î'ye: "Ey Eksem! Kendi
kavminden olmayanlarla birlikte {kâfrlere karşı) savaş ki huyun güzelleşsin ve
arkadaşlarının yanında kıymetin olsun. Ey Eksem! (Yolculuk sırasında)
arkadaşların en hayırlısı (sayıca) dört olandır. Askeri birliğin en hayırlısı,
(miktarı) dörtyüz olandır. Ordunun en hayırlısı dörtbin olandır. Onikibin
kişilik ordu, sayı azlığı sebebiyle mağlub olmaz."

MÜBAREZE (TEKE TEK SAVAŞ) VE SELEB

6831 - Seleme İbnu'l-Ekvâ' anlatıyor: "Bir adamla teke tek
vuruştum ve herifi geberttim. Onun selebini (eşyalarını) Resülullah aleyhissalâtu
vesselâm bana verdi."

6832 - Semüre İbnu Cündeb radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm: "Kim bir kâfiri öldürürse seleb'i
onundur" buyurdular."

GULÜL (GANİMETTEN ÇALMA)

6833 - Ubâde İbnu's-Sâmit radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalâtu vesselâm Huneyn günü bize, ganimet malından bir devenin yanında
namaz kıldırdı. Namazdan sonra deveden bir parça yün alıp onu iki parmağı
arasına koydu sonra: "Ey insanlar! buyurdu. Şu yün parçası bile sizin
ganimetlerinizdendir. Bir iplik, bir iğne, bundan daha değerli, daha değersiz
bile olsa buraya getirin. Zira (getirmemek gulüldür yani hırsızlık); gulül ise,
Kıyamet günü yapan için ardır, ayıptır, ateştir."

NEFEL (GANiMETTEN AYRI OLARAK VERİLEN PARA)

6834 - Amr İbnu Şu'ayb an ebihi an ceddihi radıyallahu anhüma
anlatıyor: "Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'dan sonra nefel (yani
mücahide ganimetteki hissesinden başka bir şey) yoktur.Müslümanların kuvvetli
olanları (kazandıklarından) zayıf olanlara verirler. "

(Ravilerden) Recâ demiştir ki: "Süleyman İbnu Musa'nın şöyle
söylediğini işittim: "Mekhül bana Habib İbnu Mesleme'den rivayeten dedi
ki: "Resülullah savaşa giderken (askerlerden bazılarına diğerlerinden
fazla olarak) dörtte bir ve savaş dönüşünde üçte bir nisbetinde nefel (denen
ziyade bir ikram)da bulundu." Bunun üzerine Amr: "Ben sana babam
vasıtasıyla (sahabi olan) dedemden rivayet ediyorum, sen ise Mekhül'den hadis
rivayet ediyorsun" demiştir."

DEVLET BAŞKANININ SAVAŞA YOLLADIĞI ORDUYA TAVSİYESİ

6835 - Safvan İbnu Assâl radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalâtu vesselâm beni seriyyede savaşa gönderdi. (Yola
çıkarken) şu talimatı verdiler: "Allah'ın adıyla, Allah yolunda yürüyün.
Allah'ı inkâr edenlerle savaşın. İşkence yapmayın, (ahidde bulunduğunuz taktirde)
ahdinizi bozmayın, çocukları öldürmeyin."

ALLAH'A İSYANDA KULA İTAAT YOK

6836 - Ebu Said radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalâtu vesselam Alkame İbnu Mücezzez radıyallahu anh'ı, benim de içinde
bulunduğum bir askeri birliğin başında savaşa gönderdi. Kumandan gazvesinin
başına geçince veya yolda belli bir yere varınca, askerlerden bir grup,
kendisinden (ayrı gitmek) hususunda izin istedi. Onlara izin verdi. Başlarına
Abdullah İbnu Huzafe İbnu Kays es-Sehmi'yi sorumlu tayin etti. Ben onunla
savaşanlar içerisinde idim. Yolun bir yerine gelmiştik, (mola sırasında)
askerlerden bazıları ısınmak veya üzerinde (yemek) yapmak maksadıyla bir ateş
yaktılar. Komutanımız Abdullah -ki şakacı birisiydi- "sizin üzerinizde
itaat edilmek ve sözü dinlenmek hakkım yok mu?"diye sordu. Askerler:
"Elbette var!" dediler. "Öyleyse, dedi ne emredersem
yapacaksınız değil mi?" Askerler yine: "Elbette!" dediler. Bunun
üzerine komutan: "Şu halde size, şu ateşe atılmayı emrediyorum" dedi.
Askerlerin birkısmı kalkıp emri yerine getirmeye hazırlandılar. Abdullah,
onların ateşe atılacaklarına inanınca: "Kendinizi tutun, ben size şaka
yapmıştım" dedi.

Medine'ye dönünce, bu hadiseyi Resûlullah aleyhissalâtu
vesselam'a anlattılar. Efendimiz şöyle buyurdular: "Onlardan (yani
başınızdakilerden) kim size Allah'a isyanı emrederse ona itaat etmeyin."

BİATA VEFA GEREKİR

6837 - Ebu Saidi'l-Hudri radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Bilesiniz, Kıyamet
günü ahdini tutmayan her vefasıza vefasızlığının derecesine uygun bir bayrak
dikilecek (böylece vefasızlığı teşhir edilecek)tir."

HACCA GİTME

6838 - İbnu Abbas veya Fadl İbni Abbâs -veya bunlardan biri bir
diğerinden- anlatmıştır: "Resülullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki:
"Kim hacc yapmak isterse acele etsin. Çünkü olur ki insan hastalanır
(bineği) kaybolur, (gitmeye mani) bir iş zuhür eder."

HACCIN FARZ KILINMASI

6839 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Halk: "Ey
Allah'ın Resülü, haccetmek her sene farz mıdır?" diye sormuştu. "Eğer
"Evet!" desem bu vacip olur. Eğer vacip olsa, bunu yerine
getiremezsiniz, bu durumda yerine getirmezseniz azab görürsünüz"
buyurdular."

HACC VE UMRENİN FAZİLETİ

6840 - Hz. Ömer radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Hacc ve umreyi peşpeşe yapın. Çünkü
bunların peşpeşe yapılması, tıpkı körüğün demirin pasını temizlemesi gibi,
fakrı ve günahları temizler."

HACININ DUASINDAKİ FAZİLET

6841 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Hacılar ve umre
yapanlar Allah'ın elçileridir. Onlar Allah'a dua etseler, Allah onlara derhal
icabet eder (dualarını kabul eder). Eğer kendisinden af ve mağfret dileseler,
derhal onlara mağfiret eder."

6842 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resülullah aleyhissalâtu
vesselâm buyurdular ki: "Allah yolunda cihad eden, hacceden ve umre yapan
Allah'ın elçisidir. Çünkü Allah bunların yapılmasına kulları davet etti, onlar
da icabet ettiler. Buna mukabil onlar da O'ndan (dilediklerini istediler),
Allah da onlara istediklerini verdi."

ÖLENE BEDEL HACC

6843 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Bir adam
Resülullah aleyhissalâtu vesselam'a gelip: "Babama bedel haccedebilir
miyim?" diye sordu. Aleyhissalatu vesselem: "Evet! Babana bedel
haccet. Bu haccınla onu hayır yönüyle artırmasan bile şer yönüyle artırmış
olmazsın" buyurdular."

6844 - Ebu'l-Gavs İbnu Huseyn'in -ki el-Fur kabilesinden biridir
anlattığına göre: "Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'a babasının üzerine
vacib olmuş fakat eda etmeden ölmüş olduğu hacc hakkında sormuştu.
Aleyhissalâtu vesselâm: "Babana bedel haccet!" buyurdu ve ilave etti:
"Nezir orucu da böyle, ona bedel kaza edilir."

HAYATTA OLAN GÜÇSÜZE BEDEL HACC

6845 - Husayn İbnu Avf radıyallahu anh anlatıyor: "Ey
Allah'ın Resülü! Babama hacc farz oldu. Ancak binek üzerinde bağlanmadıkça hacc
yapmaya muktedir değil!" dedim. Aleyhissalâtu vesselâm bir müddet süküt
buyurup sonra: "Babana bedel haccet!" buyurdular."

MİKAT YERLERİ

6846 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalatu vesselâm bize hitap ederek buyurdular ki: "Medine halkının
ihrama gireceği yer Zülhuleyfe'dir. Şam halkının ihrama gireceği mikat yeri
Cuhfe'dir. Yemenlilerin mikat yeri Yelemlem'dir. Necid ahalisinin mikat mahalli
Karn'dır. Doğu (yani Irak) ahalisinin mikat yeri Zat-ı Irk'dır."
Aleyhissalatu vesselâm sonra, mübarek yüzlerini doğu taraftaki ufka çevirdi ve:
"Allahım onların (doğudakilerin) kalplerini İslâm'a çevir" diye dua
etti."

İHRAM

6847 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Ben
(Zülhuleyfe'deki) ağacın yanında, Resülullah'ın bindiği devesinin sefinelerinin
(yani çökük iken yere değen uzuvlarının) yanında idim. Deve ayağa kalkıp
doğrulunca, Aleyhissalâtu vesselam: "Allah'ım! Umre ve hacca beraber niyet
ederek davetine icabet ediyorum! Emrine âmâdeyim!" buyurdular. (Yani o
zaman ihrama girdiler). Bu (ihrama girme işi) Veda haccında idi."

İHRAMLIYA GÖLGELİK

6848 - Hz. Cabir İbnu Abdillah radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalatu vesselâm buyurdular ki: "Allah rızası için
gününü, akşama kadar, güneş altında telbiye çekerek geçiren hiçbir muhrim (hacc
veya umre için ihrama giren) yoktur ki günahları güneşle beraber batmasın ve
annesinin kendisini doğurduğu (günahsız) şekle dönmesin."

HACCDA İHRAMDAN ÇIKMA ŞARTI

6849 - Ebu Bekr İbnu Abdillah İbnü'z-Zübeyr radıyallahu anhüma
büyük annesinden -ravi der ki: Bu büyükanne Esma Bintu Ebi Bekr midir, yoksa
Su'da Bintu Avf mıdır bilemiyorum- naklediyor: "Resülullah aleyhissalâtu
vesselâm Dubâ'a Bintu Abdilmuttalib'in yanına girmişti, ona: "Ey halacığım
seni hacc yapmaktan alıkoyan mâni nedir?" diye sordu. Halası: "Ben
hastalıklı bir kadınım, (hastalığımın hacc menasikini yapmama) engel olmasından
korkuyorum" dedi. Bunun üzerine Aleyhissalatu vesselâm: "İhrama gir,
ancak (menasiki) ikmalden alıkonulduğun yerde ihramdan çıkmayı şart koş!"
buyurdular."

6850 - Dubâ'a (Bintu Zübeyr İbnü Abdilmuttalib) radıyallahu anhâ
anlatıyor: "Ben hasta iken Resülullah aleyhissalâtu vesselâm yanıma girdi
ve (bana): "Sen bu yıl hacca gitmek istemiyor musun?" buyurdular.
Ben: "Ey Allah'ın Resülü! Ben cidden hastayım" dedim. Aleyhissalâtu
vesselâm: "Sen hacca git ve ihrama girerken: "(Allah'ım!) beni hacc
menakisini tamamlamaktan alıkoyduğun yerde ihramdan çıkacağım" diyerekten
niyet et!" buyurdular."

HAREM-İ ŞERİFE GİRME ÂDÂBI

6851 - Abdullah İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Peygamberler Harem-i, Şerife yaya ve yalınayak olarak girerlerdi. Yine
yalınayak ve yaya olarak Beytullah'ı tavaf edip, menasiki (hacc ve umrenin
gereklerini) bu şekilde ifa ederlerdi."

HACERÜ'L-ESVED'İ İSTİLAM

6852 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm Hacerü'l-Esved'e yöneldi, sonra dudaklarını üzerine
koyup uzun müddet ağladıktan sonra ondan ayrıldı. Bir de baktı ki, Ömer
İbnu'I-Hattab da yanında, o da ağlıyor. Hemen: "Ey Ömer buyurdular, evet
gözyaşları burada dökülür."

TAVAFIN FAZİLETİ

6853 - Ata İbnu Ebi Rabah Ka'be'yi tavaf ederken İbnu Hişâm
radıyallahu anhüm'ün kendisine şöyle soru sorduğuna ve kendisinin şöyle cevap
verdiğine şahit oldum: "İbnu Hişâm: "Rükn-i Yemani hakkında bilgi
verir misin?" diye sordu. Atâ dedi ki: "Ebu Hureyre radıyallahu
anh'ın rivayetine göre, Aleyhissalatu vesselam demiştir ki: "Rükn-i Yemani
yetmiş(70) bin meleğe emanet edilmiştir. Kim (onun yanında): "Allahım!
Senden af, dünya ve ahirette âfiyet diliyorum. Rabbimiz! Bize dünyada iyiyi,
ahirette de iyiyi ver ve bizi cehennem azabından koru!" diye dua ederse o
melekler "âmin!" derler." Atâ, Hacerü'l-esved'in bulunduğu
köşeye gelince: "Ey Ebu Muhammed! Bu Hacerü'I-esved rüknü hakkında ne
işittin?" dedi. Ata şu cevabı verdi: "Ebu Hureyre radıyallahu anh
bana, ResÎulullah aleyhissalatu vesselâmın: "Kim hacerü'l-esvede
yönelirse, şüphesiz Rahmân (olan) Allah'a yönelmiş olur" buyurduğunu
anlattı.. "

İbnu Hişâm, Atâ'ya: "Ey Ebu Muhammed! Tavafın faziletiyle
ilgili ne işittiniz?" diye sordu. Atâ şu cevabı verdi: "Ebu Hureyre
radıyallahu anh, bana Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'ın: "Kim
Beytullah'ı yedi sefer tavaf eder, tavaf sırasında konuşmayıp sadece
"Sübhanallah, velhamdülillah ve lâilahe illallah, vallahu ekber velâ havle
velâ kuvvete illa billah" derse ondan on günah silinir ve on sevap
yazılır, onun bununla mertebesi on derece yükselir. Kim de tavaf sırasında
konuşursa sadece ayaklarıyla rahmete girer, tıpkı ayaklarıyla suya dalanlar
gibi."

HACC-I İFRAD

6854 - Hz. Cabir radıyallahu anh diyor ki: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm hacc-ı ifrâd yapmıştır."

6855 - Hz. Cabir radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm, Ebu Bekr, Ömer, Osman radıyallahu anhüm ecmain hacc-ı
ifrad yaptılar."

HACC-I KIRAN

6856 - Ebu Talha radıyallahu anh demiştir ki: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselam hacc ve umreyi beraber (yani hacc-ı kıran) yaptı."

6857 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalatu vesselam, ashabıyla birlikte (Veda Haccında Mekke'ye) geldikleri
zaman, ne o ne ashabı, umre ve hacc için (Ka'be'nin etrafında yedi defa
dolaşmak suretiyle) ancak bir kere tavaf ettiler."

HACCI FESHETMEK

6858 - Berâ İbnu'l-Azib radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalatu vesselam ve ashabı, haccda başımızda beraber
çıktılar. Biz (sahabilerin çoğu) hacc niyetiyle ihrama girdik. Mekke'ye
geldiğimiz vakit, Aleyhissalâtu vesselam: "Haccınızı umreye çevirin!"
buyurdular. Ashab: "Ey Allah'ın Resülü! Biz hacc niyetiyle ihrama
girmiştik! Şimdi onu nasıl umreye çevirelim?" dediler. Aleyhissalatu
vesselam:

"Size emrettiğime riayet edin, dediğimi yapın!"
buyurdular. Ashab, önceki itirazlarını tekrar etti, bunun üzerine Aleyhissalâtu
vesselam kızdı. (Ashab'ı koyup) gitti. Öfkeli haliyle Hz. Aişe'nin yanına
girdi. Aişe radıyallahu anhâ, Resülullah'ın öfkesini yüzünden okumuştu:
"Seni kim öfkelendirdi ? Allah da onu öfkelendirsin! dedi. Aleyhissalâtu
vesselam: "Nasıl öfkelenmeyeyim? Ben bir emirde bulunuyorum, emrim tutulmuyor!"
buyurdu."

UMRE

6859 - Talha İbnu Ubeydillah radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Hacc cihaddır.
Umre tatavvu (sünnet)dir."

RAMAZANDA UMRE

6860 - Herim İbnu Hanbeş radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Ramazan ayında
yapılan bir umre (sevap cihetiyle) bir hacca muâdildir."

ZÜLKADE AYINDA UMRE

6861 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm Zülkâde ayından başka bir ayda umre yapmamıştır."

MİNAYA ÇIKMA

6862 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma'nın anlattığına göre:
"Kendini (hacc sırasında) beş vakti (yani Zilhicce'nin sekizinci günü
öğle, ikindi, akşam, yatsı ve Arefe günü sabah namazlarını) Mina'da kılardı.
Sonra Resülullah aleyhissalatu vesselâm'ın da böyle yaptığını arkadaşlarına
haber verdi."

ARAFAT'TA DUA

6863 - Abbas İbnu Mirdas es-Sülemi radıyallahu anh'ın anlattığına
göre: "Resûlullah aleyhissalatu vesselam, Arafe günü akşamı ümmeti için
mağfiret duasında bulunmuştur. Rabb Teâla, duasına: "Ben, zalimler hariç
ümmetini mağfiret buyurdum. Zira ben zalimden mazlumun intikamını
alacağım" diye icabette bulunmuştur. Resülullah: "Ey Rabbim! Dilersen
mazluma (kendi katından bir lütuf olarak) cenneti verir, zalimi de
affedersin!" dedi. O akşam Rabb Teâla bu duasına icabet etmedi. Resülullah
aleyhissalâtu vesselam Müzdelife'de sabah namazını kılınca, önceki (cevapsız
kalan) duasını tekrar etti. Duasına, arzusu istikametinde cevap verildi.

Ravi devamla der ki: "Resülullah aleyhissalatu vesselam
bunun üzerine (memnuniyetinden) güldü -veya "tebessüm etti"
demiştir.- Hz. Ebu Bekr ve Ömer radıyallahu anhüma: "Annem babam sana
kurban olsunlar! Şimdiye kadar bu saatlerde hiç gülmemiştiniz. Sizi güldüren
şey nedir? Allah seni sevindirsin!" dediler. Aleyhissalatu vesselâm:
"Allah'ın düşmanı İblis, Rab Teâla hazretlerinin, ümmetimin hepsini
mağfiret buyurduğunu öğrenince, yerden toprak alıp kendi yüzüne saçtı ve
"Yazıklar olsun bana! Helak oldum, her emeğim boşa gitti!" diye
bağırıp çağırmaya başladı. Onun bu korku ve üzüntüsünü görmek beni
güldürdü" buyurdular."

ARAFAT'TAN MÜZDELİFE'YE DÖNÜŞ

6864 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: "Kureyşliler
dediler ki: "Biz Ka'be-i Muazzama sakinleriyiz (yani onun yanında ikamet
eden imtiyazlı kimseleriz). Biz (vakfe için) Harem-i Şerif'in dışına çıkmayız
(Arafat'a gitmeyiz, vakfemizi sadece Müzdelife'de taşradan gelenlerden ayrı
olarak yaparız)"dediler. Bunun üzerine Allah Teala hazretleri şöyle
buyurdular. (Meâlen): "Sonra siz de, halkın ifaza yaptığı (döndüğü) yerden
(yani Arafat'tan Müzdelife'ye) ifaza yapınız (akın akın dönünüz)" (Bakara
199).

MÜZDELİFE'DE VAKFE

6865 - Bilal İbnu Rabâh radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm bana, Müzdelife vakfesinin sabahında:
"Ey Bilâl! Halkı sustur -veya Halkı dinlet!" buyurdular. Sonra halka
şu hitabede bulundular:

"Allah Teâla hazretleri, şüphesiz, şu Müzdelife'nizde,
sizlere iyilik ve ihsanda bulunarak, günahkârlarınızı, hayır sahipleriniz
hatırına bağışladı. İyilerinize dilediğini verdi. Öyleyse Allah'ın adıyla
(buradan Mina'ya) hareket edin!"

AKABE CEMRESİ (İLK TAŞLAMA YERİ)NDE DURULMAZ

6866 - İbnu Abbas radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselam Akabe cemresine taş attığı zaman hemen geçiyor (orada
dua ve zikir için) durmuyordu."

TELBİYEYİ KESME ZAMANI

6867 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm Akabe cemresine (ilk taşlama)ya kadar telbiye getirdi
(Lebbeyk... dedi)."

6868 - Hz. Cabir İbnu Abdillah radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalatu vesselam, kurban günü, Mina'da halk(ın
suallerine cevap vermek üzere) oturdu. Bir adam yanına gelip: "Ey Allah'ın
Resûlü! Kurbanımı kesmezden önce traş oldum!" dedi. "Bir zararı
yok!" buyurdular. Sonra bir başkası gelip: "Ey Allah'ın Resûlü!
Taşlamaları yapmazdan önce kurbanımı kestim" dedi. "Bir zararı
yok!" buyurdular. O gün menasikle ilgili takdim ve tehirden her ne
sorulmuşsa mutlaka "Bir zararı yok!" diye cevap verdiler."

KURBAN BAYRAMINDA HUTBE

6869 - Cübeyr İbnu Mut'im radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm Mina'da Hayf (denilen dere kenarın)da ayağa kalkarak
şunları söyledi: "Benim sözümü işitip aynen tebliğ edenin yüzünü (Kıyamet
günü) Allah ak eylesin. Çünkü fıkıh (dolu hadisleri) yüklenen nice kimseler
vardır ki, fakih değildir. Nice hadis taşıyıcıları vardır ki kendilerinden daha
fakih olana hadis götürürler. Üç haslet vardır ki, bunlar oldukça mü'min kalbi
kin ve husümet taşımaz: Ameli Allah rızası için ihlaslı yapmak, müslüman
idarecilere hayırhah olmak, müslümanların cemaatine devam etmek... Çünkü
müslümanların duaları ona katılanların hepsini kuşatır."

6870 - Abdullah İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm Arafat'ta kulakları kesik gibi küçük
olan devesinin üstünde olduğu halde şöyle buyurdular: "Bugünün hangi gün
olduğunu, bu ayın hangi ay olduğunu, bu beldenin hangi belde olduğunu biliyor
musunuz?"

Halk: "Burası haram beldedir, bu ay haram aydır, bugün
kurban günüdür" diye cevap verdiler.

Aleyhissalâtu vesselâm sözlerine şöyle devam ettiler:
"Bilesiniz! Şurası muhakkak ki mallarınız, kanlarınız birbirinize karşı
haramdır, tıpkı şu ayınızın şu belde ve şu gündeki haramlığı gibi. Bilesiniz!
(Kıyamet günü) Havz'ın başına hepinizden önce ben geleceğim. Ben sizin
çokluğunuzla diğer ümmetlere karşı iftihar edeceğim. Sakın benim yüzümü kara
çıkarmayın. Haberiniz olsun! Ben pek çok kimseyi (şefaatimle) ateşten
kurtaracağım. Bazı kimseler de benden kurtarılacak (zebaniler onları
götüreceklerdir). Ben: "Ey Rabbim! (Zebanilerin benden kaçırdıkları) benim
sahabeciklerimdi (niye cehenneme götürülüyorlar?)" diyeceğim. Allah Teâla
hazretleri şöyle buyuracak: "Senden sonra onların neler ihdas ettiklerini
sen bilmiyorsun!"

ZEMZEM İÇME ADABI

6871 - Muhammed İbnu Abdirrahman İbni Ebi Bekr radıyallahu anhüm
anlatıyor: "Ben İbnu Abbas radıyallahu anhüma'nın yanında oturuyordum. Ona
bir adam gelmişti. "Nereden geliyorsun?" diye sordu. Adam:
"Zemzemden!" dedi. İbnu Abbâs: "Ondan gerektiği şekilde içtin
mi?" diye sordu. Adam: "Nasıl?" deyince açıkladı: "Zemzem içerken
kıbleye döneceksin. Besmele çekeceksin. Üç kere nefes alıp kana kana içeceksin.
İçip bitirince aziz ve celil olan Allah'a hamdedeceksin. Zira Aleyhissalâtu
vesselâm şöyle buyurdular: "Münafıklarla bizim aramızdaki fark, onların
zemzemi kana kana içmemeleridir."

6872 - Hz. Cabir radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Zemzem suyu ne maksatla içilirse o
maksatla faydalıdır."

MUHASSAB NAM MEVKİDE KONAKLAMA

6873 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resülullah aleyhissalâtu
vesselâm Mina'dan döndügü günü ertesi güne bağlayan gecenin sonunda Batha'dan
Medine'ye hareket etti."

VEDA TAVAFI

6874 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalatu vesselâm, hacının son amelinin (veda tavafı denilen) Ka'be'yi
tavaf etmek olmadıkça Mekke'den ayrılmasını yasakladı."

İHRAMLININ AV CEZASI

6875 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "İhramlı kişi deve
kuşu yumurtası kıracak olursa, o yumurtanın bedeline denk fidye
ödemelidir."

6876 - Ebu Sa'id radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselam buyurdular ki: "İhramlı yılanı, akrebi, saldırgan
yırtıcı hayvanı, kelb-i aküru (saldırgan köpek, kurt, aslan, kaplan vs.),
fasıkcık fareyi öldürebilir (bunları öldürdüğü için fidye ödemez)."

Ebıı Said'e fareye niye "fasıkcık" dendiği sorulmuştu.
"Çünkü (bir keresinde) Resülullah aleyhissalâtu vesselâm, onun yanmakta
olan kandilin fitilini evi yakmak üzere sürüklemesinden dolayı uykusundan
uyanmıştı" diye cevap verdi."

İHRAMLIYA AV HAYVANI YEMEK YASAKTIR

6877 - Hz. Ali radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm'a ihramlı iken av eti getirilmişti, onu yemedi."

6878 - Talha İbnu Ubeydillah radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm, bana bir vahşi eşek verdi ve
arkadaşlar arasında taksim etmemi emretti. O sırada arkadaşlarımın hepsi de
ihramlıydı."

DİŞİ VE ERKEK HAYVANLARDAN MEKKE'YE KURBAN GÖNDERME

6879 - İyas İbnu Seleme'nin babası (Seleme) radıyallahu anh'ın
anlattığına göre: "Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'ın kurbanlık develeri
arasında bir de erkek deve vardı."

MEKKE EVLERİNİ KİRAYA VERME

6880 - Alkame İbnu Nadle radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm, Hz. Ebu Bekr ve Hz. Ömer radıyallahu
anhümâ vefat ettikleri zaman Mekke'nin evlerine "sevâib (yani oturanların
mülkü değil, ihtiyaç sahiplerine terkedilmiş)" denmekte idi. Kim,
(meskene) muhtaç ise bu evlerde oturur, kim de muhtaç değilse ihtiyacı olanı
orada (kirasız) oturtur idi."

MEKKE'NİN FAZİLETİ

6881 - Safiyye Bintu Şeybe radıyallahu anhâ anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'ı Fetih yılında dinlemiştim. Şöyle
buyurdular:

"Ey insanlar! Allah arz ve semayı yarattığı gün Mekke'yi
haram kılmıştır. Orası Kıyamet gününe kadar haramdır. Bitkisi sürülmez, av
hayvanı ürkütülmez, buluntusu da sadece (sahibini bulmak üzere) ilan etmek için
alınır."

Bu esnada (amcası) Abbas radıyallahu anh: "İzhir otu hariç
(olsun!). Çünkü evler ve kabirler için ona ihtiyacımız var!" dedi.
Aleyhissalâtu vesselâm da: "İzhir otu hariç!" buyurdular."

6882 - Ayyaş İbnu Ebi Rebî'a el-Mahzûmî radıyallahu anh
anlatıyor: "Resülullah aleyhissalatu vesselâm buyurdular ki: "Bu
ümmet, şu haram yerlere hakkı olduğu hürmeti gösterdiği müddetçe hayır üzere
devam eder. Bu hürmete riayet etmediler mi helak olurlar."

MEDİNE'NİN FAZİLETİ

6883 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Ey Allahım!
İbrahim aleyhisselâm senin Halilindir, peygamberindir. Sen Mekke'yi İbrahim'in
diliyle haram kıldın. Ey Allahım! Ben de senin abdin ve peygamberinim. Ben de
(Medine'yi) iki kayalığı arasında kalan kısmıyla haram kılıyorum."

6884 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Uhud, şüphesiz bizi seven, bizim de
kendisini sevdiğimiz bir dağdır ve cennet bahçelerinden bir bahçenin
üstündedir. Ayr dağı da cehennem derelerinden bir derenin üzerindedir."

YAĞMUR YAĞARKEN KA'BE'Yİ TAVAF

6885 - Dâvud İbnu Aclân radıyallahu anh anlatıyor: "Babam
İkal ile birlikte yağmurlu bir günde tavafta bulunduk. Tavafımız bitince
Makam(-ı İbrahim)in arka kısmına geldik. Babam orada dedi ki: "Enes İbnu
Mâlik radıyallahu anh ile birlikte yağmur altında tavaf yaptım. Tavafı
bitirdiğimizde, buraya geldik, iki rek'at namaz kıldık. O zaman Enes
radıyallahu anh bize: "Tavafa yeniden başlayın. Zira mağfiret olundunuz.
Biz Resülullah aleyhissalâtu vesselam'la birlikte yağmur altında tavaf etmiştik
de bize böyle buyurmuştu" dedi."

YAYA OLARAK HACC YAPMAK

6886 - Ebu Said radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm ve ashab-ı kiram hazeratı radıyallahu anhüm ecmain,
Medine'den Mekke'ye yaya olarak hacc yaptılar. (Bu sırada) Aleyhissalâtu
vesselâm: "İzarlarınızı (=vücudun belden aşağısını örten peştemal) bellerinize
bağlayın" buyurmuş, sonra da bazan hızlı bazan yavaş yürümüştü."

RESULULLAH'IN KURBANLARI

6887 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm kurban kesmek istediği zaman iki tane büyük şişman çift
boynuzlu alaca, hadımlaştırılmış koç alırdı. Bunlardan birisini Allah'ın
birliğine ve kendisinin peygamberliğine şehadet eden ümmeti adına keser,
diğerini de Muhammed ve ÂI-i Muhammed aleyhissalâtu vesselam adına
keserdi."

KURBAN BAYRAMINDA KESİLEN KURBAN VACİB Mİ?

6888 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Maddi imkânı olup
da kurban kesmeyen namazgâhımıza sakın yaklaşmasın."

KURBAN KESMENİN SEVABI

6889 - Zeyd İbnu Erkam radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalâtu vesselâm'ın ashabı: "Ey Allah'ın Resulü
dediler, bayram günü kesilen şu kurban nedir?"

"Bu babanız İbrahim aleyhisselâm'ın sünnetidir"
buyurdular. Ashab: "Pekiyi, kurban kesmede bize ne gibi sevap var ey Allah
'ın Resûlü!" dediler.

"Kurbanın her bir kılı için bir sevap" buyurdular.
Ashab tekrar: "(Kesilen kurban, koyun kuzu gibi) yünlü ise ey Allah'ın
Resûlü (sevap nasıl olacak)?" diye sordular. Aleyhissalâtu vesselam:
"Yünün her bir kılı için de bir sevap var!" buyurdular."

MÜSTEHAB OLAN KURBANLAR

6890 - Yunus İbnu Meysere İbni Halbes radıyallahu anh anlatıyor:
"Ebu Sa'îd ez-Zürakkî -ki Resülullah aleyhissalatu vesselâm'ın
ashabındandır- ile birlikte kurbanlarımızı satın almaya çıktık.

Yunus der ki: "Ebu Sa'îd vücudca ne iri ne de alçak olan
siyah nişanlı bir koça işaret ederek bana dedi ki: "Bana şunu satın
al!" Ebu Saîd, sanki bu koçu Resülullah aleyhissalâtu vesselâm 'ın koçuna
benzetmişti."

6891 - İbni Abbas radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm zamanında (bir ara) develer miktarca azalmıştı. Ashabına
sığırların kurban edilmesini emretti."

KAÇ DAVAR BİR DEVE YERİNE GEÇER?

6892 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselam'a bir adam geldi ve: "Üzerimde bir deve (kurbanı)
borcu var. Ben onu satın alacak güçteyim. Ama deve bulamıyorum ki satın
alayım" dedi. Bunun üzerine Resülullah aleyhissalâtu vesselâm ona yedi
davar satın alıp kesmesini emretti."

KURBANIN ASGARİ YAŞ HADDİ

6893 - Ümmü Bilâl Binti Hilâl babasından naklediyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Koyun nev'inden
ceza' (yani altı ayını doldurmuş ve bir yılını doldurandan geri kalmayan dolgun
kuzu)nun bayram kurbanı olması câizdir."

KURBAN NİYETİYLE SATIN ALINAN HAYVAN SAKATLANIRSA

6894 - Ebu Saîdi'l-Hudri radıyallahu anh anlatıyor: "Kurban
etmek üzere bir koyun satın almıştık. Kurt kuyruğunu veya kulağını kaptı. Biz
durumu Resülullah aleyhissalatu vesselam'a sorduk. Bize onu kurban etmemizi
söyledi."

AİLE EHLİ YERİNE BİR DAVAR KURBAN ETME

6895 - Ebu Seriha radıyallahu anh anlatıyor: "Ben sünneti
bildikten sonra ev halkım beni (çok sayıda kurban kesmeye) zorladılar. Ev halkı
bir davarı veya iki davarı bayramda kurban ederlerdi. Şimdi (bir veya iki
davarı kurban etmekle yetinirsek) komşularımız bizi cimrilikle itham ederler."

BAYRAM NAMAZINDAN ÖNCE KURBAN KESİLMEZ

6896 - Uveymir İbnu Eşkar radıyallahu anh'ın anlattığına göre,
"Kurbanını bayram namazından önce kesmiş, sonra da durumu Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm'a açmıştır. Aleyhissalâtu vesselâm da kendisine:
"Kurbanını iade et (yeniden kes, o kurban yerine geçmez)" cevabında
bulunmuştur."

KURBAN ETİNDEN YEME

6897 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm kurban ettiği her deveden birparça etin alınmasını
emretti. (Toplanan) etler bir çömleğe konulup pişirildi. Sonra Resül-i Ekrem
aleyhissalâtu vesselâm ve beraberindekiler etten yediler ve et suyundan
içtiler."

AKIKA

6898 - Yezîd İbnu Abdi'I-Müzenî radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalatu vesselâm buyurdular ki: "Oğlan çocuk için
akika kurbanı kesilir, çocuğun başına kurban kanı değdirilmez."

FERÂ'A VE ATİRE

6899 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalatu vesselâm buyurdular ki: "(İslâm'da) ferâ'a ve atire kurbanı
kesmek yoktur."

KESİM GÜZEL OLMALI

6900 - Ebu Sa'î'di 'l-Hudrî radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'a koyunu kulağından tutarak yeden bir
adam uğradı. Aleyhissalâtu vesselâm hemen müdahale ederek: "Hayvanın
kulağını bırak da boynunun kenarından tut!" buyurdular."

6901 - Abdullah İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalatu vesselâm bıçakların bilenmesini ve hayvanlara
gösterilmemesini emretti ve şu tenbihte bulundu: "Biriniz hayvan
boğazlayınca boğazlamayı hızlı yapsın."

SAĞMAL HAYVAN KESME YASAĞI

6902 - Hz. Ebu Bekr radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm bana ve Ömer'e "Bizimle birlikte el-Vâkıfi'ye
gelin" buyurdular. Biz de ay ışığında gittik, bahçeye kadar ulaştık. Bize:
"Merhaba, hoşgeldiniz" dediler. Sonra bıçağı alarak davar sürüsünün
içerisinde dolaştı. Aleyhissalâtu vesselâm (bu esnada): "Sağmal olandan
sakın!" veya "Süt sahibi olandan" dedi.

HAYVANI HEDEF YAPMA YASAĞI

6903 - Ebu Sa'îdi'l-Hudrî radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah hayvanlara müsle (işkence) yapmayı yasakladı."

VAHŞİ EŞEKLERİN ETİ

6904 - Mikdam İbnu Ma'dikerb el-Kindî radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm birçok şeyi haram kıldı, hatta vahşi
eşekleri de zikretti."

MECUSİNİN KÖPEĞİ

6905 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Biz onların, yani
mecusilerin köpek ve kuşlarının avladıklarını yemekten nehyolunduk.

OK-YAYLA AVLANAN HAYVANIN HÜKMÜ

6906 - Adiyy İbnu Hâtim radıyallahu anh anlatıyor: "Ey
Allah'ın Resülü dedim, biz ok atan bir kavimiz; (bize ne tavsiye
buyurursunuz?)" Şu cevabı verdi: "(Ava) ok atıp (onu) deldiğin zaman
deldiğin (av)ı ye."

6907 - Temîmu'd-Dârî radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Ahir zamanda develerin
hörgüçlerini, koyunların kuyruklarını (hayvan canlı iken) kesen bir kavim olacak.
Bilesiniz! Canlıdan her ne kesilirse, o (meyte hükmündedir) murdardır
(haramdır)."

BALIK VE ÇEKİRGE AVI

6908 - Abdullah İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Bize iki hayvanın
ölüsünün yenmesi helâl kılındı: "Balık ve çekirge."

6909 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın zevceleri, çekirgeleri tabaklar üstünde birbirlerine
hediye ederlerdi."

ÖLDÜRÜLMESİ YASAK HAYVANLAR

6910 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalâtu vesselam göçeğen kuşu (surad), kurbağa, karınca
ve hüdhüd kuşunu öldürmeyi yasakladı."

KELERİ ÖLDÜRMENİN HÜKMÜ

6911 - Fâkih İbnu'l Muğîre'nin azadlı cariyesi Saibe radıyallahu
anha anlatıyor: "Hz. Aişe radıyallahu anhâ'nın yanına girmiştim. Odasında,
yere konulmuş bir mızrak gördüm. "Ey mü'minlerin annesi! Bununla ne
yapıyorsun?" diye sordum. Şu cevabı verdi:

"Biz bununla, su kelerleri öldürüyoruz. Çünkü Resulullah
aleyhissalâtu vesselâm bize bildirdi ki, Hz. İbrahim aleyhisselâm ateşe
atıldığı zaman yerdeki bütün hayvanlar ateşin sönmesine katıldı, sadece keler
katılmadı. Dahası o, ateşi (yanması için) üflüyordu. Bu sebeple Aleyhissalatu
vesselâm bunun öldürülmesini emir buyurdu."

KURT VE TİLKİ

6912 - Huzeyme İbnu Cez' radıyallahu anh anlatıyor: "Ey
Allah'ın Resulu dedim, ben, kara hayvanlarının hükmünü sormak üzere size
geldim. Tilki hakkında ne buyurursunuz?" Aleyhissalâtu vesselâm:
"Tilkiyi kim yiyor?" buyurdu. Ben bu sefer: "Kurt hakkında ne
buyurursunuz?" dedim. "Kendisinde hayır bulunan bir kimse kurdu yer
mi?" buyurdular."

KERTENKELE

6913 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm kertenkeleyi haram kılmadı. Lakin ondan tiksindi. O,
bütün çobanların yiyeceğidir. Allah Teâla hazretleri ondan birçok kimseleri
faydalandırır, yanımda olsaydı ben de yerdim."

SU YÜZÜNDE DURAN ÖLÜ BALIĞIN HÜKMÜ

6914 - Hz. Cabir radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalatu vesselâm buyurdular ki: "Denizin sahile attığı ve geri
çekilmekle sahilde bıraktığı avı yiyiniz. Denizde ölüp de su yüzüne çıkan avı
yemeyiniz."

KARGANIN HÜKMÜ

6915 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma der ki: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın "fâsık" dediği kargayı kim yer? Vallahi o
temiz hayvanlardan değildir."

6916 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Yılan fasıktır, akreb fasıktır,
fare fasıktır, karga fasıktır."

Kâsım İbnu Muhammed İbni Ebi Bekr radıyallahu anh'a: "Karga
yenilir mi ?" diye sorulmuştu. Şu cevabı verdi: "Resülullah aleyhissalâtu
vesselâm'ın ona "fasık" demesinden sonra onu kim yer?"

YEMEK YEDİRME

6917 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Selamı yaygınlaştırın, yemek
yedirin, Allah Teâla hazretlerinin size emrettiği şekilde kardeşler olun!"

BİR KİŞİLİK YEMEK İKİ KİŞİYE YETER

6918 - Ömer İbnu'l-Hattab radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Muhakkak ki bir
kişilik yemek iki kişiye yeter, iki kişilik yemek de üç ve dört kişiye yeter.
Dört kişilik yemek de beş-altı kişiye yeter."

YEMEK SIRASINDA ELİ YIKAMA

6919 - Enes İbnu Mâlik radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kim, evinin hayır
ve bereketini Allah Teâla hazretlerinin artırmasını diliyorsa, yemeğe otururken
ve yemekten kalkarken ellerini yıkasın."

6920 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm helâdan çıkmışlardı. Bu esnada bir
yemek getirildi. Bir adam: "Ey Allah'ın Resulü! Size abdest suyu
getirmeyeyim mi?" dedi. Efendimiz: "Namaz mı kılacağım ki, (şimdilik
gerek yok)" buyurdular."

DAYANARAK YEMEK

6921 - Abdullah İbnu Büsr radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'a bir koyun (parçası) hediye etmiştim.
Aleyhissâlatu vesselâm onu yemek üzere, dizlerinin üzerine oturdu. Bir bedevî:
"Bu ne biçim oturuştur?"dedi. Resülullah: "Allah beni mütevazi
bir kul olarak yarattı, kibirli, kasılan biri yapmadı" diye cevap
verdi."

YEMEK SIRASINDA BESMELE

6922 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm (bir defasında) Ashabından altı kişiyle beraber yemek
yiyordu. Bir bedevi gelerek (hazır) yemeği iki lokmada ye(yip bitir)di.
Resulullah aleyhissalâtu vesselâm: "Eğer bu (müsafir)
"Bismillah" deseydi, (yemek) hepinize yeterdi. Öyleyse biriniz yemek
yediği vakit "Bismillah" desin: Yemeğin başında "Bismillah"
demeyi unutacak olursa, (hatırlayınca) "Bismillahi fi evvelihi ve âhirihi
(başında da sonunda da bismillah)" desin!" buyurdular."

SAĞ ELLE YEMEK

6923 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm: "Herbiriniz sağ eliyle yesin, sağ
eliyle içsin, sağ eliyle alsın, sağ eliyle versin. Zira şeytan sol eliyle yer,
sol eliyle içer, sol eliyle verir, sol eliyle alır" buyurdular."

KENDİ ÖNÜNDEN YEMEK

6924 - İlbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Sofra konulunca, herkes kendi
önünden yesin, sofra arkadaşının önünden almasın."

TİRİTİ YEMEYE YANLARDAN BAŞLAMALI

6925 - Vâsile İbnu'l-Eskâ el-Leysî radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm, tirit (tabağın)ın ortasına elini
koyup: "Bismillah diyerek etrafından (kendinize yakın yerinden) yiyin,
orta kısmını bırakın. Zira yemeğe bereket ortasından gelir" buyurdular."

YEMEKTEN HİZMETÇİYE DE İKRAM

6926 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Birinize,
hizmetçisi, (hazırlamak için) zahmetini ve hararetini çektiği bir yemek
getirdiği vakit, onu da çağırsın ve kendisiyle beraber o da yesin. Eğer bunu
yapmazsa, hiç olsun bir lokma alıp eline koysun."

YEMEĞİN BAŞINDAN KALKILMAZ

6927 - Hz. Aişe radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm sofra kaldırılıncaya kadar yemeğin başından kalkılmasını
yasakladı."

6928 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Sofra kuruldumu, hiç kimse sofra
toplanıncaya kadar yemekten kalkmasın. Doysa bile, herkes bırakmadan, yemekten
elini çekmesin, yemeye devam etsin. Zira kişi (erken çekilirse) arkadaşını
mahçup eder, o da bırakır. Halbuki arkadaşının daha yemeye ihtiyacı
vardır."

YEMEĞE BUYUR ETME

6929 -
Esmâ Bintu Yezîd radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah aleyhissalâtu
vesselâm'a bir yemek getirilmişti. Bize de teklif edildi. "İştihamız yok"
dedik. Aleyhissalâtu vesselâm: "Açlıkla yalanı birleştirmeyiniz"
buyurdular."

MESCİDDE YEMEK

6930 - Abdullah İbnu'I-Hâris İbnu Cez ez-Zübeydî radıyallahu anh
anlatıyor: "Resülullah aleyhissalâtu vesselâm zamanında mescidde ekmek ve
et yerdik."

KABAK

6931 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Annem Ümmü
Süleym Resulullah aleyhissalâtu vesselâm'a benimle bir sepet taze hurma
gönderdi ama evinde bulamadım. Bana bir azadlısının kendisi için hazırladığı
bir yemeğe çağrıldığını, oraya gittiğini söylediler. Yanına ben de gittim.
Yemeğini yemekte idi. Aleyhissalâtu vesselâm kendisiyle beraber yemem için beni
de çağırdı."

Enes devamla der ki: "(Ev sahibi) etli ve kabaklı bir tirid
hazırlamıştı. Meğer Aleyhissalâtu vesselâm kabağı severmiş. Ben (bunu görünce)
kabağı toplayıp Aleyhissalâtu vesselâm'ın önüne yakın bırakmaya başladım.
Yemeği yediğimiz zaman Aleyhissalâtu vesselâm evine döndü. (Ben de hurma)
sepetini önüne sürdüm. Resülullah hurmayı yemeye ve taksim etmeye başladı,
sepetteki hurmayı böylece bitirdi."

6932 - Câbir (İbnu Târik) radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'ın evinde huzurlarına çıktım. Yanında
şu kabak vardı. "Bu nedir?"diye sordum. "Bu kabaktır, biz
bununla yemeğimizi artırıyoruz" buyurdular."

ET YEMEĞİ

6933 - Ebu'd Derdâ radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Dünya ve cennet ehlinin
yemeklerinin efendisi ettir."

6934 - Ebu'd-Derdâ radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm davet edildiği her yemeğe mutlaka icabet etti. Bir et
hediye getirildiği zaman da mutlaka kabul buyurdu."

ETİN EN GÜZEL TARAFI

6935 - Abdullah İbnu Cafer radıyallahu anh, İbnu'z-Zübeyr ve bir
grup için boğazladığı bir deveyi ikram ettiği sırada İbnu'z-Zübeyr'e rivayet
ettiğine göre: "Bir defasında ashab Aleyhissalâtu vesselâm'a etyemeği
sunarlarken kendisi Efendimizden şöyle söylediğini işitmiştir: "Etin en
güzeli (hayvanın) sırt etidir."

6936 - Hz. Enes İbnu Mâlik radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'ın önünden kebap artığı hiç
kaldırılmadı ve beraberinde tüylü yaygı taşınılmadı."

6937 - Abdullah İbnu'l-Hâris İbnu'l-Cez'ez-Zübeydî radıyallahu
anh anlatıyor: "(Bir gün) biz, Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'la
birlikte mescidde kızartılmış bir parça et yedik. Sonra ellerimizi çakıllarla
silip abdest almadan namaza durduk."

KADİD YANi GÜNEŞTE KURUTULMUŞ ET

6938 - Ebu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor: "(Bir gün)
Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'a bir adam gelmişti. (Bir müddet) Efendimizle
konuştu. Bu sırada adamcağız (duyduğu korkudan) omuzları titremeye başladı.
Bunun üzerine Aleyhissalâtu vesselam adama: "Sakin ol! Ben bir kral
değilim, ben kadîd (güneşte kurutulmuş et) yiyen bir kadının oğluyum"
buyurdular."

TUZ

6939 - Hz. Enes İbnu Malik radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm: "Katığınızın efendisi tuzdur" buyurdular.

ZEYTİNYAĞI

6940 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselam buyurdular ki: "Zeytinyağını yiyin ve onu
(bedeninize) sürünün. Çünkü o, mübarektir."

SÜT

6941 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm, kendisine süt sunulduğu vakit: "(Süt) bir
berekettir" veya "(Süt) iki berekettir" derdi."

KURU HURMA

6942 - Ubeydullah İbnu Ali İbni Ebi Râfi'în nenesi -ve Ebu
Rafi'in karısı- Selma radıyallahu radıyallahu anhüm anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "İçerisinde kuru hurma olmayan bir
ev, içerisinde yiyecek maddesi olmayan bir ev gibidir."

YAŞ HURMAYI KURU HURMAYLA YEMEK

6943 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Yaş hurmayı kuru hurmayla birlikte
yiyin. Eski hurmayı yeni hurmayla beraber yiyin. Zira şeytan (böyle yapmanıza)
kızar ve: "Ademoğlu, eskiyi yeni ile beraber yiyecek kadar (hayatta)
kaldı" der."

6944 - Hz. Ebu Bekr'in azadlısı Sa'd radıyallahu anhüma ki bu
Sa'd "Resûlullah aleyhissalatu vesselâm'a hizmet ediyordu ve Aleyhissalatu
vesseIâm onun hizmetini beğeniyordu- anlatıyor: "Resülullah aleyhissalâtu
vesselâm hurma yerken (açgözlülükle) ikrân yapmayı (ikişer ikişer yemeyi)
yasakladı."

HAS UNDAN YAPILAN EKMEK

6945 - Ebu Hâzım anlatıyor: "Ben Sehl İbnu Sa'd radıyallahu
anh'a: "Sen has undan yapılmış beyaz ekmek gördün mü?" diye
sormuştum. Sehl: "Resulullah aleyhissalâtu vesselâm vefat edinceye kadar,
beyaz ekmek görmedim" dedi. Ben tekrar: "Resülullah zamanında ashabın
eleği var mıydı?" dedim. "Aleyhissalâtu vesselâm vefat edinceye kadar
elek görmedim" dedi. "Öyleyse elenmemiş arpa ekmeğini nasıl
yiyordunuz?" dedim. "Biz onu üflerdik, içindeki kepekten uçan uçardı.
Kalan (kepek)leri de su ile yumuşatıp yoğururduk" cevabını verdi."

6946 - Ümmi Eymen radıyallahu anhâ'nın anlattığına göre:
"Kendisi bir unu eleyip ondan Aleyhissalâtu vesselâm için ekmek yapmıştır.
Resülullah: "Bu nedir?" diye sormuş, o da: "Bu bizim diyarda
yaptığımız bir yiyecektir. Ben ondan sizin için bir ekmek yapmak arzu
ettim" demiştir. Aleyhissalâtu vesselam da: "Şu eleyip ayırdığın
kepeği, öbürüne (un kısmına) geri kat, sonra yoğur (ve ekmek yap)"
buyurmuştur."

YUFKA EKMEK

6947 - Atâ anlatıyor: "Ebu Hureyre radıyallahu anh (bir ara)
kavmini ziyaret etmişti. -Râvi der ki: "Köyü de zannedersem Yuna idi-
Köylüler kendisine evvelkilerin yufka ekmeğinden bir yufka getirmişlerdi. Ebu
Hureyre ekmeği görünce ağladı ve "Resülullah aleyhissalâtu vesselâm şu
(lüks) ekmeği gözleriyle hiç görmedi" dedi."

FÂLÜZEC (BAL HELVASI)

6948 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Fâlüzeci
ilk işitmem şöyle oldu: "Cebrail aleyhisselâm Resülullah'a gelip:
"Ümmetine yeryüzü açılacak. O zaman onlara dünyalık bol bol akacak.
Öylesine akacak kifâlüzec bile yiyecekler" dedi. Bunun zerine
Aleyhissalâtu vesselâm: "Fâlüzec nedir?" diye sormuş, Cebrail
aleyhisselâm: "Yağ ve balı karıştırıp yapılan helva" diye
açıklamıştır. Resülullah bu haber karşısında hıçkıra hıçkıra ağlamıştır."

ARPA EKMEĞİ

6949 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm yün (elbise) giydi, yamalı papuç giydi." Enes şunu
da ilave etti: "Resülullah aleyhissalâtu vesselâm 'beşi ' yemeği yedi ve
sert elbise giydi."

(Enes'in râvisi) Hasen'e soruldu: "Beşi' dediğin yemek
nedir?" O şu cevabı verdi: "Arpanın iri öğütülmüşüdür, ağızdaki
lokmayı kişi, ancak bir yudum su ile yutabilirdi."

İKTİSATLI YEMEK

6950 - Atiyye İbnu Âmir el-Cüheni radıyallahu anh anlatıyor:
"Selman radıyallahu anh, yemek yerken, biraz daha yemesi için ısrar
edilince şöyle demişti: "(Yediğim miktar) bana yeter. Zira ben
Aleyhissalâtu vesselâm'ı işittim. Buyurmuşlardı ki: "Dünyada insanların
doyasıya en çok yiyeni, Kıyamet günü açlığı en uzun olacaktır."

6951 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Her iştiha duyduğunu yemen
israftandır."

EKMEK ATILMAZ

6952 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalatu vesselam hücreme girmişlerdi. Atılmış bir ekmek parçası gördüler.
Hemen onu alıp silerek yediler ve: "Ey Aişe! Kerim olana ikram et! (Yani
kıymetli olan ekmeğe hürmet et!) Zira şu ekmek, bir kavme nefret edip kaçmışsa
bir daha dönmemiştir" buyurdular."

AÇLIKTAN ALLAH'A SIĞINMAK

6953 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Allahım, açlıktan
sana sığınırım. Çünkü o, en kötü yatak arkadaşıdır. Hıyanetten de sana
sığınırım. Çünkü o, çok kötü iç duygusudur."

AKŞAM YEMEĞİNİ BIRAKMAYIN

6954 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalâtu vesselam buyurdular ki: "Akşam yemeğini bırakmayın, bir avuç
hurma ile de olsa akşamı yiyin. Çünkü akşamın terki insana (erken) ihtiyarlık
getirir."

MİSAFİR EDİNME

6955 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Hayır, misafir ağırlanan eve,
bıçağın deve hörgücüne ulaşmasından daha hızlı ulaşır."

6956 - İbnu Abbâs radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Hayır, içerisinde yemek yenen eve,
bıçağın deve hörgücüne ulaşmasından daha hızlı ulaşır."

6957 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Adamın misafirini
kapıya kadar uğurlaması sünnettendir."

ETLE YAĞI YEMEKTE BİRLEŞTİRME

6958 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Babam Ömer
yanıma girmişti. Ben o sırada sofradaydım. Sofranın başında kendisine yer
açtık. (Babam oturdu ve: ) "Bismillah" dedi. Sonra elini yemeğe vurup
bir lokma aldı. Sonra bir lokma daha alarak ikiledi. Sonra da: "Ben bu
yemekte bir yağ tadı aldım. Bu, etin yağının tadı değildir" dedi. Ben:
"Ey mü'minlerin emîri! Ben semiz et almak için çarşıya çıkmıştım. Pek
pahalı buldum. Bunun üzerine, bir dirhemlik zayıf et aldım. Ona bir dirhemlik
de yağ ilave ettim. Böylece bütün aile fertlerinin kemiklerden faydalanmasını
arzu ettim" dedim. (Babam) Ömer dedi ki: "Bu iki şey, Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın sofrasında asla biraraya gelmediler. Efendimiz birini
yediyse diğerini tasadduk etti."

Ben: "AI! ey mü'minlerin emîri. Ben bir kere yapmış
bulundum. Bundan böyle bu iki şey benim soframda da asla beraber
bulunmayacak!" dedim. Babam yine de: "Hayır! Ben bunu yapamam!"
dedi (ve yemedi)."

SOĞAN

6959 - Ukbe İbnu Âmir el-Cühenî radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm ashabına: "Soğan yemeyin!"
dedi. Arkadan gizli (yani alçak sesli) bir kelime ile "çiğ"
demiştir."

MEYVELER

6960 - Nu'man İbnu Beşîr radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a Taiften üzüm hediye gelmişti. Beni
çağırıp: "Şu salkımı al anana götür!" dedi. Aldım, ama anneme
ulaştırmazdan önce yiyip bitirdim. Birkaç gece sonra karşılaşmıştık. Bana:
"Salkımı ne yaptın, annene götürdün mü?" dedi. "Hayır!"
dedim. Bunun üzerine beni Guder (vefasız) diye tesmiye buyurdu."

6961 - Talha radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın yanına girmiştim. Elinde ayva vardı. Bana: "Ey
Talha! Şunu al, (ye)! Çünkü bu, kalbe rahatlık verir" buyurdular."

ŞARAP HER KÖTÜLÜĞÜN ANAHTARIDIR

6962 - Ebu'd-Derda radıyallahu anh demiştir ki: "Dostum
bana: "Şarap içme. Çünkü o her kötülüğün anahtarıdır!" diye tavsiyede
bulundu.

6963 - Habbab İbnu'I-Eret radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Şaraptan sakın!
Çünkü şarabın ağacı (asma) diğer ağaçların üstüne çıktığı gibi şarabın günahı
da diğer günahların üstüne çıkar."

6964 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh rivayet ediyor:
"Resülullah aleyhissalatu vesselâm buyurdular ki: "Dünyada şarap
içen, onu ahirette içemeyecektir."

6965 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "İçki müptelası
(=şarap düşkünü), (günah yönüyle) puta tapan gibidir."

6966 - Ebu'd-Derdâ radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "İçki mübtelası cennete
giremez."

6967 - Ebu Ümâme el-Bahilî anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalatu vesselâm buyurdular ki: "Ümmetimden bir zümre, şaraba bir
başka ad takarak onu içmedikçe geceler ve gündüzler tükenmeyecek (Kıyamet
gelmeyecek)."

HER SARHOŞ EDİCİ HARAMDIR

6968 - İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Her sarhoşluk veren şey
haramdır."

6969 -
İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resülullah aleyhissalâtu vesselam
buyurdular ki: "Her sarhoş edici haramdır, çoğu sarhoş eden şeyin azı da
haramdır."

BAZI KAPLARDA KURULAN ŞIRA

6970 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselam nakîr, müzeffet, dübba ve hanteme
(denilen kaplar)da şıra yapılmasını yasakladı ve:"Sarhoş eden her şey
haramdır" buyurdu."

6971 - İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Ben size bazı kaplarda nebîz (şıra)
yapmayı yasaklamıştım. Bilesiniz, tek başına kap bir şeyi haram kılmaz.
Sarhoşluk veren her şey haramdır."

6972 - Hz. Aişe radıyallahu anh şöyle demiştir: "(Ey
Rümeyse!), sizden biri her yıl kurban derisinden bir su kabı yapmaktan aciz
mi?"Aişe sözüne şöyle devam eder: "Resülullah aleyhissalâtu vesselâm
küpte, şunda ve şunda şıra yapmayı yasakladı. Ancak bu nevi kaplarda sirke
yapmayı yasaklamadı."

KAPLARIN AĞZININ ÖRTÜLMESİ

6973 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm bize kapların ağızlarının örtülmesini, tulumların
ağızlarının bağlanmasını ve (boş) kabın (ağzı yere gelecek şekilde) ters
çevrilmesini emretti."

6974 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Ben Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm için, geceleyin ağzı kapalı üç kap hazırlardım: Bir kap
abdest suyu için, bir kap misvakı için, bir kap içeceği için."

GÜMÜŞ KAPTAN İÇME

6975 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kim gümüş bir kaptan su içerse,
sanki karnına cehennem ateşi doldurmuş gibi olur."

KABIN İÇİNE SOLUMA

6976 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Biriniz su içerken kabın içine
solumasın. Tekrar yudumlamak isteyince kabı ağzından uzaklaştırıp (nefes alsın)
sonra dilerse yeniden içsin."

AVUÇLA SU İÇMEK

6977 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm yüzükoyun yatarak dudaklarımızla su içmemizi yasakladı.
Keza, tek bir avuçla, avuçlayarak içmemizi de yasakladı ve buyurdu ki:
"Sakın sizden kimse köpeklerin içtiği gibi suyu dudaklarıyla içmesin! Allah'ın
gazabına uğrayan kavim gibi tek eliyle de içmesin. Suyu çalkalamadıkça
geceleyin de içmesin, ağzı kapalı ise çalkalamaya gerek yok. Kim kapla içmeye
muktedir olduğu halde, tevazuyu düşünerek eliyle içerse Allah parmakları
adedince kendisine sevap yazar. Bu (avuç), Hz. İsa aleyhisselâm'ın kabı idi.
Çünkü o, kadehi atmış ve: "Öf! Bu dünya ile beraberdir!"
demişti."

CAM BARDAKTAN İÇMEK

6978 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın, cam bir bardağı vardı, (suyu) onunla içerdi."

TIP BOLUMU

6979 - Üsâme İbnu Şerik radıyallahu anh anlatıyor:
"Bedevileri gördüm. Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'a bize şu işi
yapmada bir günah var mı, şöyle davranmada günah var mı?" diye
soruyorlardı. Onlara şöyle cevap vermişti:

"Allah'ın kulları! Allah, (sizlerin sorduğu şeyleri işleyen
kimseden) günahı kaldırmıştır. Ancak din kardeşinin ırzından (şeref ve
haysiyetinden) bir şeyler kırpan kimse bu hükmün dışındadır. İşte haram olan
budur."

Bedeviler bu defa: "Ey Allah'ın Resülü! Hastalandığımız
zaman tedavi yollarını aramasak, bu günah mıdır?" diye sordular.
Aleyhissalâtu vesselâm:

"Tedavi arayın ey Allah'ın kulları! Zira, Allah Teâla
hazretleri koyduğu her hastalığa şifa da koymuştur, bundan sadece ihtiyarlık
hariçtir, (onun tedavisi yok)" buyurdıılar.

Bedeviler yine sordular: "Ey Allah 'ın Resülu! Kula verilen
(hasletler)in en hayırlısı hangisidir?" Aleyhissalâtu vesselâm:
"Güzel huy!" buyurdular."

6980 - Ebu Hizame radıyallahu anh anlatıyor: "(Bir gün)
Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'a: "Tedavi için kullandığınız ilaçlar
şifa isteğiyle okunan dualar ve (düşmanlardan) korunmak için kullandığımız
koruyucu şeyler hakkında ne dersiniz, bunlar Allah'ın kaderinden bir şeyi geri
çevirip değiştirir mi ?" diye sormuşlardı. "Bu saydıklarınız da Allah'ın
kaderindendir" diye cevap verdi."

6981 - Abdullah İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselam buyurdular ki: "Allah hiçbir
hastalık indirmedi ki şifasını da indirmemiş olsun."

6982 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm "geçmiş olsun" ziyareti için uğradığı bir
hastaya: "Bir şey yemek arzu ediyor musun?" diye sordu. Adam:
"Kek!" dedi. Resülullah: "Hay hay!" dedi ve hastaya kek
aradılar."

PERHİZ

6983 - Süheyb radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissaIatu vesselam'ın yanına gelmiştim, yanında ekmek ve kuru hurma vardı.
Bana: "Yanaş ve ye!" buyurdular. Bunun üzerine (yanaştım) ve hurmadan
yemeye başladım. Aleyhissalâtu vesselam: "Sende göz hastalığı bulunduğu
halde hurma mı yiyorsun?" dedi. Ben: "Diğer bir kenardan
çiğniyorum!" dedim. Aleyhissalâtu vesselâm tebessüm buyurdular."

HASTA YEMEĞE ZORLANMAZ

6984 - Ukbe İbnu Âmir el-Cühenî radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Hastalarınızı
yeyip içmeye zorlamayın. Zira Allah onları yedirir, içirir."

ÇÖREK OTU

6985 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Size şu çörek otunu tavsiye ederim.
Zira onda, ölümden başka her derde şifa vardır."

BAL

6986 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Her ay üç sabah
bal yalayan kimseye büyük bir bela (hastalık) gelmez."

6987 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm'a bal hediye edilmişti. Aramızda lokma lokma taksim
etti. Ben kendi payımı aldım, sonra ben: "Ey Allah'ın Resülü, bir lokma
daha isterim!" dedim. "Pekiyi!" buyurdu."

6988 - Abdullah (İbnu Mes'ud) radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Size şu iki şifayı
tavsiye ederim: "Bal ve Kur'an."

MANTAR VE MEDİNE'NİN ACVE HURMASI

6989 - Ebu Sa'îd ve Câbir radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalatu vesselâm buyurdular ki: "Mantar kudret
helvası (nevi)ndendir. Suyu göze şifadır. Acve hurması cennettendir ve cinnete
karşı şifadır."

6990 - Râfi' İbnu Amr el-Müzeni radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Acve (ismindeki
Medine hurması) ve Sahra (adındaki Mescidi Aksa'da yer alan taş)
cennettendir."

Râvi Abdurrahman derki: "Ben sahra kelimesini şeyhimin
ağzından dinledim."

6991 - Ebu Übey İbnu Ümmi Haram radıyallahu anhüma arılatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Sinameki ve sennüt
(yani tereyağı tulumuna konulan bal veya dereotu) yemenizi tavsiye ederim.
Çünkü bu iki şeyde sâm'dan başka her hastalığa karşı şifa vardır."

"Ey Allah'ın Resülü sâm nedir?" diye sorulmuştu.
"Ölüm!" buyurdular."

Râvi Amr dedi ki: "İbnu Ebî Able'nin söylediğine göre,
sennüt dereotudur, bazı başka alimler de "Bilakis, yağ tulumuna konan
baldır, şairin şu beytinde sennüt bu mânadadır" demiştir.

"Onlar tereyağı tulumundaki bal ile tereyağı gibidirler,
aralarında hıyanet yoktur. Onlar komşularına hile yapılmasına da mâni
olurlar."

NAMAZ ŞİFADIR

6992 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "(Bir
keresinde) Resülullah aleyhissalâtu vesselâm erken namaza kalktı. Ben de erken
kalktım ve biraz namaz kıldıktan sonra oturdum. "Resülullah aleyhissalâtu
vesselâm bana dönüp baktı ve (Farsça): "Karnın mı ağrıyor?" buyurdu.
Ben: "Evet! Ey Allah'ın Resulü!" dedim.

"Öyleyse kalk! Namaz kıl! Çünkü namazda şifa var!"
buyurdular."

IRKU'N-NESÂ'NIN İLACI

6993 - Enes İbnu Mâlik radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Irku'n-nesânın
(oturak hizasından topuğa kadar uzanan bir sinirin) ilacı, arabî bir koyunun
kuyruğudur. Bu kuyruk eritilip üç kısma ayrılır, sonra her sabah aç karnına bir
parça içilir."

HUMMA

6994 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın yanında hummadan bahsedilmişti. Aleyhissalâtu
vesselâm:

"Onun hakkında fena söz sarfetmeyin. Çünkü o, günahları
temizler, tıpkı ateşin demirdeki pası, curufu temizlemesi gibi"
buyurdular."

6995 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Humma (ateşli
hastalık), cehennemin körüklerinden bir körüktür. Siz onu soğuk su ile
kendinizden uzaklaştırın."

HACAMAT

6996 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Mirac sırasında yanlarından
geçtiğim her cemaat bana mutlaka "Ey Muhammed! Ümmetine hacamat olmalarını
emret!" demiştir."

6997 - Hz. Ali radıyallahu anh anlatıyor: "(Bir gün) Cebrail
Resülullah aleyhissalatu vesselam'a, Ahdaayn (boynun iki tarafındaki damar) hizasından
ve kâhilden (iki omuzun arası) hacamat olma emrini getirdi."

6998 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselam (bir keresinde) atından bir hurma kütüğü üzerine düşmüş
ve ayağı çıkmıştı."

Râvi Vekî' der ki: "Yani Resülullah aleyhissalatu vesselâm,
bir incinmeden dolayı ayağının üstünden hacamat ettirmiştir."

HANGİ AYDA HACAMAT OLMALI?

6999 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalatu vesselâm buyurdular ki: "Kim hacamat olmak isterse, ayın 17
veya 19 veya 2l'ini arasın. Sakın, kan fazlalaşmak suretiyle birinize galebe
çalıp onu öldürmesin."

7000 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma (azadlısına): "Ey Nâfi
bana kan galebe çaldı, benim için bir haccâm getir, getireceğin haccâm genç
olsun, yaşlı veya çocuk olmasın" dedi. Devamla İbnu Ömer dedi ki:
"Ben Resülullah aleyhissalatu vesselam'ın: "Aç karnına hacamat olma
idealdir, (onda şifa ve bereket vardır) aklı artırır. Hafızayı güçlendirir.
Hafız olmak isteyenlerin hıfzetme kabiliyetini artırır. Hacamat olmak isteyen
Allah'ın adıyla perşembe günü hacamat olsun. Cuma, cumartesi, pazar günlerinde
hacamat olmaktan kaçının. Pazartesi ve Salı günü de hacamat olunuz. Çarşamba
günü hacamat olmaktan kaçının: Çünkü o, Eyyub aleyhisselâm'ın belaya düştüğü
gündür. Cüzzâm ve alaca hastalığı da sadece çarşamba günü veya çarşamba gecesi
zuhür eder" dediğini işittim."

» **Bir Hadis**
» HADİS-İ ŞERİF:
» Bir Hadis-i Serif
» Evliyalar Ansiklopedisi