MARTESA E PEJGAMBERIT [SAL-LALL-LLAHU ALEJHI VE SEL-LEM]
ME SHUMË GRA

PYETJA: Pse Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] ka pasur nëntë gra, ndërkaq muslimanëve ua ka ndaluar martesën me më tepër se katër? Dëshiroj shpjegimin e kësaj urtësie në këtë çështje. Siç e dini, nëpërmes kësaj çështjeje misionarët dhe orientalistët tentojnë të fusin dilema dhe huti..

PËRGJIGJJA: Erdhi Islami dhe e gjeti poligaminë pa kritere, mospërkufizime dhe kushte të caktuara. Njeriu martohej me gra aq sa kishte dëshirë. Kjo kishte ndodhur te popujt e vjetër, saqë transmetohet në librat (pjesët) e Dhjatës së vjetër se Davudi ka pasur 100 gra, Sulejmani ka pasur 700 gra dhe 300 robëresha.
Kur erdhi Islami, e kishte ndaluar poligaminë. Ai i cili ishte i martuar më tepër se me katër gra, me rastin kur e pranonte Islamin, Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] i drejtohej duke i thënë: “Zgjedh prej tyre katër dhe lëshoi të tjerat”. Nuk mbeteshin nën mbrojtjen e tij më tepër se katër gra. Numri i kufizuar në katër nuk shtohet më tepër. Kushti themelor të cilin duhet plotësuar në martesën me më shumë gra është drejtësia midis grave. Nëse nuk plotësohet ky kriter, atëherë martesa duhet të përkufizohet vetëm me një grua. Lidhur me këtë i All-llahu i Madhërishëm, ka thënë: ”… Nëse i frikoheni padrejtësisë (ndaj tyre), atëherë vetëm me një…” (En-Nisa: 3) Ky është parimi të cilin e solli Islami. Mirëpo All-llahu e veçoi Pejgamberin [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] nga besimtarët e tjerë me diçka, e ajo është se ia lejoi atij martesën me ato bashkëshorte që i kishte, nuk e detyroi t’i lëshojë as t’i ndërrojë, por e la të jenë nën mbrojtjen e tij, (nuk e obligoi) ta shtojë numrin e tyre, e as ta ndërrojë ndonjërën prej tyre me ndonjë tjetër. “Prej tash e mbrapa ty nuk të lejohen më gra (të tjera) e as në vend të tyre të marrësh ndonjë tjetër, po edhe sikur të mahnit bukuria e tyre, përveç atyre që i ke në posedim.” (El-Ahzab: 52) Fshehtësia në këtë është se bashkëshortet e Pejgamberit [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] kanë një pozitë të veçantë, kanë një respekt të dalluar, të cilat Kur’ani i konsideron “nëna” të të gjithë besimtarëve. All-llahu i Madhërishëm ka thënë: ”Pejgamberi është më afër besimtarëve (dhe më i merituar) se sa vetë ata me vetveten, ndërsa bashkëshortet e tij janë nënat e tyre (nënat e besimtarëve dhe nuk u lejohet martesa me to) …” (El-Ahzab: 6) Nga segmentet e kësaj amësie shpirtërore për besimtarët është se atyre All-llahu ua kishte ndaluar martesën me dikë tjetër pas vdekjes së Pejgamberit [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem]. All-llahu i Madhërishëm ka thënë: ”… Juve nuk u takon ta mundoni Të dërguarin e All-llahut, e as të martoheni kurrë me gratë e tij, pas (vdekjes së tij)…” (El-Ahzab: 55) Kjo do të thotë se ajo grua të cilën e ka shkurorëzuar (lëshuar) Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] do të jetë gjatë tërë jetës e privuar nga martesa me ndonjë tjetër. Në anën tjetër, do t’i bëhet e ndaluar asaj t’i takojë shtëpisë së Pejgamberit [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem]. Kjo llogaritet dënim për mëkatin që nuk e kanë bërë. Të supozojmë sikur të ishte urdhëruar (Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem]) të zgjedhë katër prej nëntë grave të tij dhe tjerat t’i shkurorëzonte, katër prej tyre të zgjedhurave do të ishin nënat e besimtarëve, kurse pesë të tjerave do t’ju ndalohej ky nder, ky respekt. Kjo do të kishte qenë një çështje shumë e vështirë dhe mëkat për secilën prej tyre që do të kishte vëndosur që ta largojë nga familja e Pejgamberit [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] dhe t’ia hiqte atë nder, atë respekt të fituar.
Kjo ishte urtësia hyjnore e cila kishte kërkuar që të gjitha ato të mbeten bashkëshorte të tij. Specifikë, respektivisht, veçori e Të dërguarit fisnik, i cili bën përjashtim nga rregulli: “E tërë e mira është në duart e All-llahut, Ai ia jep atë kuj të dojë; All-llahu është dhurues i gjerë, i gjithëdijshëm”. (Ali Imran: 73)
Në thelb martesa me nëntë gra pse ka ndodhur? Kjo u bë me dije dhe filozofia e saj tanimë nuk është gjë e fshehtë. Vërtet të gjitha ato martesa të Pejgamberit [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] nuk kanë pasur karakter ashtu siç pretendojnë dhe siç mendohet ndër orientalistë e misionarë të cilët shpifin dhe plasojnë gënjeshtra për këtë pejgamber madhështor. Nuk ka qenë epshi ose ana seksuale faktor që e ka detyruar Pejgamberin [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] që të martohet me ndonjërën prej atyre grave. Po qe se ajo që shpifin shpifësit dhe gënjejnë gënjeshtarët të ishte e pranishme te ky pejgamber i madh, nuk do të kishim parë që pikërisht në prag të rinisë së tij dhe në fillim të jetës së tij të martohet me një femër e cila ishte 15 vjet më e vjetër se ai. Pejgamberi ishte në moshën 25 vjeçare ndërkaq Hadixhen e martoi në moshën dyzet vjeçare, e cila ishte e martuar më parë dy herë dhe kishte fëmijë me bashkëshortët tjerë. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] e kishte kaluar tërë jetën rinore me këtë femër të moshërritur si çift më i lumtur bashkëshortor. Madje vitin kur ajo ndërroi jetë e shpalli “vit i dëshpërimit”. Pejgamberi atë vazhdimisht e ka nderuar, e ka përmendur edhe pas vdekjes së saj, e përmendte atë me plotë dashuri dhe respekt, saqë Aisheja filloi t’ia ketë zili (nga përmendja e tepërt e Hadixhes nga ana e Pejgamberit), edhe pse ajo moti kishte vdekur.
Pas moshës 53 vjeçare të jetës së Pejgamberit [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem], pasi që kishte ndërruar jetë Hadixheja, pas emigrimit, Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] filloi të martohet me gra të tjera. Sevda Binti Zum’a, ishte femër e shtyer në moshë të cilën e martoi që të jetë zonjë e shtëpisë së tij.
Pastaj deshi t’i forcojë lidhjet mes tij dhe shokut, përcjellësit të tij, Ebu Bekrit “… kur që të dy ishin në shpellë…” (Et-Teube: 40) dhe e martoi të bijën e tij, Aishen. Aisheja ishte tejet e re, por këtë e bëri me qëllim që ta pushojë Ebu Bekrin shpirtërisht. Pas kësaj Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] vërejti se Ebu Bekri dhe Omeri që ishin ministra të tij, duhej të ishin në të njëjtin rang, kështu që martoi edhe bijën e Omerit, Hafsën. Ajo ishte e vejë dhe nuk ishte e bukur ose simpatike, gjithashtu edhe Ummi Selemen e kishte martuar të vejë. Bashkëshorti i saj, Ebu Seleme kishte vdekur dhe ajo (Ummi Seleme) mendonte se nuk ka burrë më të mirë, më të vlefshëm se Ebu Seleme. Ajo kishte emigruar bashkë me të, meqë të dy ishin keqtrajtuar për shkak të Islamit. Bashkëshorti i saj ia kishte mësuar çdo gjë që kishte dëgjuar prej Pejgamberit [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem], kështu që me rastin kur do të qëllohet me ndonjë fatkeqësi, të thotë: ”Ne jemi të All-llahut dhe ne te Ai përsëri do të kthehemi. O Zot më shpërblej mua në fatkeqësinë time dhe ma kompenso atë me diç më të mirë”. Kur e kishte theksuar këtë me rastin e vdekjes së bashkëshortit të saj, e kishte pyetur veten: Kush mund të ishte më i mirë prej njerëzve se Ebu Seleme? Mirëpo All-llahu i Madhërishëm ia kishte kompensuar asaj (një burrë) më të mirë se ai, e ai ishte I dërguari i All-llahut, Muhammedi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem], i cili e kishte fejuar që t’ia zbuste fatkeqësinë dhe thyerjen shpirtërore të saj, t’ia kompensojë burrin, pasi që me të kishte emigruar, kishte lënë familjen dhe ishte kthyer për hir të Islamit.
Gjithashtu, Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] e kishte martuar Xhuvejrie bint El-Harithin me qëllim që populli i saj ta pranojë fenë dhe t’i nxisë ata që ta dëshirojnë fenë e All-llahut. Shokët e Pejgamberit kishin zënë rob në luftën e Beni Mustalakut, por kur morën vesh se Xhuvejria është prej tyre, se Pejgamberi është martuar me të, i liruan femrat dhe meshkujt e zënë rob, për shkak se ata ishin bërë miq të Pejgamberit [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] dhe të tillët nuk bën të robërohen. Secila prej atyre bashkëshorteve kishte nga një urtësi.
Ummi Habibja, e bija e Ebu Sufjanit, kishte migruar me burrin e saj për në Abisini. Atij ia kishte shkruar All-llahu fatkeqësinë dhe ai njeri atje ishte larguar nga feja.
Kjo femër ishte e bija e Ebu Sufjanit, i cili kishte rezistuar kundër muslimanëve në krye të idhujtarëve. Ajo e kishte lënë prindin dhe kishte insistuar të migronte me bashkëshortin e saj, me qëllim që ta ruaj fenë e saj. Pastaj ndodhi ajo çka ndodhi me burrin e saj dhe ajo mbeti e vetme në tokë të huaj. Ç’duhej të bënte Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem], ta linte atë pa mbrojtje dhe kujdes? Jo. Vetë e mori iniciativën që asaj t’ia qartësojë shpirtin dhe t’ia zbusë dëshpërimin – fatkeqësinë. Pejgamberi kishte dërguar një emisar te Nexhashiu, të cilin e kishte autorizuar që ky t’ia martojë Ummi Habiben Pejgamberit dhë t’ia japë asaj “mehrin” në vend të Pejgamberit [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem]. Pejgamberi e kishte martuar Ummi Habiben, ndërkaq ndërmjet tij dhe asaj ishte deti dhe shkretëtira. Në martesën e Pejgamberit [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] me bijën e Ebu Sufjanit fshehet edhe një urtësi tjetër. Me rastin kur Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] e martoi bijën e Ebu Sufjanit, përmes kësaj martese dëshiroi të lë gjurmë të mira në shpirtin e Ebu Sufjanit, që sado pak ai ta ndalte armiqësinë kundër Pejgamberit [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem]. Me siguri në këtë mënyrë do të kishte minimizuar vrullin e tij në luftën kundër Pejgamberit [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem], pasi që ndërmjet tyre ishte lidhur kjo miqësi e re.
Nëse studiohet qëllimi i martesës me secilën nga gratë e tij, do të gjejmë urtësi të martesës, nga të cilat Pejgamberi ka synuar diç të arrijë. Pejgamberi nuk është martuar me to për shkak të epshit, kënaqësisë ose për shkak të të mirave të kësaj bote, por filozofia e martesës së tij me to ka qenë interesi që i ka lidhur njerëzit me këtë fe. Në veçanti kjo miqësi në vendet arabe ka vlerë, peshë dhe rëndësi shumë të madhe. Ky ishte synimi i Pejgamberit [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem], deshi t’i bashkojë ato (familjet e bashkëshorteve të tij) dhe t’i nxisë në Islam, të bëjë lidhjen e tyre me këtë fe, t’i zgjidhë problemet e shumta shoqërore e njerëzore përmes atyre martesave.
Motivi tjetër ka qenë që gratë e Pejgamberit [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] të jenë nëna të besimtarëve dhe mësuese të këtij ummeti pas Pejgamberit [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] në çështjet familjare dhe ato çështje që kishin të bënin me gjininë femërore. Që ato t’ua transmetonin njerëzve gjërat më specifike të jetës shtëpiake të Pejgamberit [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem], nga fakti se në jetën e Pejgamberit [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] nuk kishte gjëra të fshehura për njerëzit. Nuk ka njeri në histori të cilit i është treguar i gjithë jetëshkrimi pa iu pas fshehur diç nga jetëshkrimi i tij, me përjashtim të Pejgamberit [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem]. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] ka thënë: ”Tregoni, transmetoni nga unë…”, në shenjë arsimimi të ummetit dhe udhëzimi të tij.
Këtu ekziston edhe një urtësi tjetër, por nuk na mundëson vendi për shkoqitjen e saj të hollësishme, mirëpo po theksoj atë që është më karakteristike dhe më me rëndësi. Siç dihet, Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] ishte shembull për muslimanët në të gjitha segmentet që kanë të bëjnë me këtë jetë, pa marrë parasysh a bëhet fjalë për çështjet fetare ose jetësore. Në mesin e atyre çështjeve ishte mënyra e sjelljeve të bashkëshortit me bashkëshorten dhe familjen e tij.
Muslimani vëren shembullin e tij të mirë në Pejgamberin [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] kur është bashkëshort i gruas së vejë, beqare, të moshërritur, të re ose në moshë, e bukur qoftë apo jo, arabe qoftë ose jo, bijë e shokut qoftë apo e armikut.
Në të gjitha këto forma të këtyre mardhënieve bashkëshortore, njeriu gjen në jetën e Pejgamberit [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] formën më të plotë dhe më të përsosur.
Ai është shembull për çdo bashkëshort në shoqërim të mirë dhe solidaritet sipas rregullave, me një bashkëshorte qoftë ose me më shumë bashkëshorte, pa marrë parasysh se cila do të ishte ajo. Ai nuk do ta lërë bashkëshorten pa një udhëzim të drejtë të shoqërimit të mirë të jetës bashkëshortore të Pejgamberit [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem]. Ndoshta kjo do të kishte qenë urtësia më e lartë që shihet nga martesa e pejgamberit tonë, Muhammedit [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem], me më shumë se një grua.

Dr.Jusuf el Karadavi