Aq shumë janë shtuar devijimet në mesin e popullit tonë,saqë secili njeri i ndershëm dhe i moralshëm ka filluar ta ngre zërin e arsyes kundër këtyre dukurive negative, madje edhe në shumë gazeta gjejmë se këto zëra sa vijnë e shtohen.
Sa për ilustrim, në këtë temë do t’u paraqesim një shkrim që flet për një pasqyrë shumë të keqe që mbretëron në mesin e të rinjve tanë.
Në një gazetë ditore,një autor shqiptar në seksionin opinione/press e sjell një shkrim me titull “Multikulturalizmi, politika dhe vlerat morale”, nëntitullin “Prishja e moralit”, pasi që i tregon disa raste shumë të fëlliqura dhe shumë të poshtra, për të cilat turpërohem dhe më vjen inati t’i përmendi, ai pastaj shkruan:
“Këto ngjarje që janë duke ndodhur në këtë vend, janë vetëm në dëmin e krejt popullit shqiptar dhe nuk bënë që të heshtim aspak. Ne si shoqëri shqiptare në këtë vend,duhet të bëhemi shembull dhe pishtarë për të mirë t’i luftojmë dhe urrejmë të këqijat. Duhet që t’i lidhim ngushtë vlerat kombëtare me ato fetare, të mësojmë zotësitë e ndryshme shoqërore dhe të organizohemi për një të mirë të përbashkët. Të mos lejojmë qe amoralët të na udhëheqin, por të krijojmë kuadrot tona të ushqyera me moral dhe me mirësi,nëse e duam shqiptarinë!” (Gazeta “Lajm”, nr. 621, e hënë 14 maj. 2007).
Ky shkrim që e paraqitëm në këtë fillim na tregon se sa alarmante është gjendja në mesin e rinisë sonë dhe se ndërhyrja jonë për përmirësimin e kësaj gjendje duhet të jetë urgjente dhe kolektive. Nga ana tjetër, na detyron të shfaqim edhe një herë nevojën e madhe që ka populli ynë për rikthim të fesë në pozitën që ka pas dhe insistimin për futjen e mësimbesimit në shkollat tona. Njëherazi edhe na e shton brengosjen ndaj disa dukurive dhe tentimeve për ta nëpërkëmbur fenë dhe për t’i dhënë fesë drejtim negativ dhe destruktiv në shoqërinë tonë.
Vlerat që duhet t’i posedojë rinia jonë
Në këtë kohë të destruktivitetit të madh dhe degjenerimit, i cili është duke e sulmuar vazhdimisht rininë tonë, duhet të flasim për rikthim të vlerave tona të mirëfillta, që në origjinë janë fetare dhe pa të cilat nuk mund të ketë zhvillim të shëndoshë të popullit tonë.
Prej këtyre vlerave dhe cilësive, që doemos duhet t’i posedon rinia jonë, për të na garantuar një ardhmëri më të begatshme janë këto:
1.Morali
Tërësi rregullash, parimesh, dhe normash të sjelljeve që rregullojnë raportet ndërmjet anëtarëve të bashkësisë së caktuar shoqërore, duke përcaktuar mënyrën e sjelljes së individit ndaj rrethit, ndaj të tjerëve dhe ndaj vetvetes. Kurse, nga ana tjetër, paraqet edhe tërësi të forcave të brendshme që e shtyjnë njeriun të veprojë, të qëndrojë a të plotësojë një detyrë, gjendja e brendshme shpirtërore e dikujt. Në mungesë të kësaj force, shumë vështirë është të zhvillojmë një rini e cila do t’i siguron popullit tonë një ardhmëri të lumtur dhe të shëndoshë.
2. Nderi
Tërësia e vetive a e tipareve morale të njeriut, që burojnë nga parime të caktuara, që çmohen nga shoqëria dhe që shfaqen në sjelljet e në veprimet e tij në rrugë të drejtë, cipa e njeriut në shoqëri, që ai e ruan me krenari dhe që nuk lejon t’ia cenojnë askush.
Domethënë, përderisa te populli ynë turpi vlerësohet si aftësi dhe shkathtësi, kurse nderi si mendjelehtësi dhe papjekuri, nuk mund të ketë zhvillim të shëndoshë.
Madje, edhe dukuritë më degjeneruese morale që shfaqen në mesin e popullit tonë, nuk guxon askush t’i kundërshton e as ti konteston, sepse ato vetëm se janë bërë dukuri dhe trende që duhet të respektohen, përndryshe ai që i kundërshton dhe i konteston, del si jashtëtokësor dhe njeri i cili nuk ecë me trendet e kohës dhe vendit.
3. Virtyti
Virtyti është prirje dhe forcë e brendshme që ka njeriu për të bërë punë të mira; vetia më e mirë që ka ai, cilësi e lartë morale e njeriut, pastërti e përsosuri morale; kund. ves. (Shiko: “Fjalori i shqipes së sotme”, fq. 1463).
Virtyti është forcë e brendshme, e cila ushqehet me besim dhe madhërim të All-llahut, i cili është Mbikëqyrës i njerëzve, i Cili e di atë që e fsheh njeriu dhe atë që e publikon, andaj edhe në mungesë të besimit dhe frikës nga All-llahu, atëherë si ka mundësi që njeriu ta përsos moralin dhe të pajiset me virtyte?!
4. Dëlirësia
Dëlirësia nënkupton të qenët i pastër, pa pluhur, pa plehra, apo thënë më mirë, pastërti.
Të qenët i pastër nga shpirti, pastërti shpirtërore; të qenët i çiltër, çiltërsi; të qenët i ndershëm, ndershmëri. (“Fjalori i shqipes së sotme”, fq. 231).
Për këtë qëllim ka ardhur Islami dhe është dërguar Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, që t’u pastron njerëzve shpirtin dhe ai që punon për pastrimin e shpirtit të tij, ai i siguron vetes shpëtim.
All-llahu xh.sh. thotë:
“Zoti ynë, dërgo ndër ta, nga gjiu i tyre të dërguar që t’u lexojë atyre ajetet Tua, t’u mësojë atyre librin dhe urtësinë, e t’i pastrojë (prej ndytësisë së idhujtarisë) ata. S’ka dyshim se Ti je ngadhënjyesi, i dijshmi”. (El-Bekare: 129).
Në një ajet tjetër Allahu xh.sh. thotë:
“Pra, ka shpëtuar ai që e pastroi vetveten. E ka dështuar ai që e poshtëroi vetveten”. (Esh-Shems: 8-9).
5. Frikë-respekti
Njeriu zakonisht duhet të jetë i përmbajtur në jetën e vet dhe nuk duhet t’u lëshohet pasioneve të kësaj dynjaje dhe të jepet pas epsheve të veta.
Mu për këtë, All-llahu xh.sh. vazhdimisht kërkon prej besimtarëve që të jenë të përmbajtur dhe të kenë frikë-respekt, që në gjuhën e fesë ka kuptimi i takvallëkut. Madje, shpëtimin e njeriut dhe me automatizëm shpëtimin e shoqërisë e ka ndërlidhur me devotshmërinë duke thënë:
“… kini frikë All-llahun që ashtu të gjeni shpëtim”. (El-Bekare: 189).
“O ju që besuat, kini frikë All-llahun me sinqeritet të vërtetë dhe mos vdisni, pos vetëm duke qenë muslimanë (besimtarë)!” (Ali Imran: 102).
Pejgamberi sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, ka treguar se trim dhe luftëtar është ai që e lufton epshin e tij për hir të All-llahut xh.sh.,duke u thënë sahabëve (shokëve) të tij:
“A t’ju tregoj kush është besimtar? Besimtar është ai, të cilit njerëzit i besojnë për pasurinë dhe shpirtin e tij. Musliman është ai, nga dora dhe gjuha e të cilit janë rehat njerëzit, muxhahid është ai që lufton epshin e tij duke e respektuar All-llahun dhe muhaxhir është ai që i braktis gabimet dhe gjynahet”. (Sahih, “Es-sahiha”, 2, fq. 89).
Këto janë vetëm disa prej vetive që duhet t’i posedon një musliman i ri, nëse dëshirojmë t’i sigurojmë popullit tonë një ardhmëri të sigurt dhe të qetë. Së fundi, një njeri pa këto vlera dhe veti,është për t’u dyshuar se a ka mbetur diç nga njerëzishmëria e tij!