Kütüb i Sitte Hadis ansiklopedisi - tam 7.300 hadis

First topic message reminder :

Kütüb i Sitte Hadis
ansiklopedisi - tam 7.300 hadis

Kütüb i Sitte Hadis ansiklopedisi - tam 7.300 hadis - Faqe 10 Kutub-i-Sitte-Hadis-Ansiklopedisi

Kütüb i Sitte Hadis ansiklopedisi - tam 7.300 hadis - Faqe 10 Kutub-i-Sitte-Hadis-Ansiklopedisi

Kütüb-i Sitte nedir, Kütüb-i Sitte Hakkında

Meşhur
altı sahih hadis kitabı. Hadis mecmualarının en sahihleri kabul edilen; Buhârî
ve Müslim'in el-Câmiu's-Sahih'leri ile Ebu Davud, Tirmizi, Nesâî ve ibn
Mâce'nin Sünen'leri; hadis tasnifinin altın çağı olan Hicrî üçüncü yüzyılda
telif edilmiş olmak, mümkün mertebe sahih hadisleri ihtiva etmek, konulara göre
tasnif edilmek (alelebvâb)... gibi ortak özelliklerinden dolayı, daha sonraki
asırlarda Kütüb-i
Sitte:
Altı Kitap, ortak adıyla şöhret bulmuştur. Bazı âlimler, az da olsa zayıf ve
mevzu hadisler ihtiva ettiği için İbn Mâce'nin Sünen'i yerine İmam Mâlik'in
Muvatta'ı veya Dârimî'nin Sünen'ini Kütüb-i
Sitte'nin
altıncı kitabı kabul etmişlerdir.

Buhârî ve Müslim'in Câmi'leri, Sahıhayn (İki Sahih) adıyla, müellifleri daha
hayattayken büyük bir üne kavuşmuş, bunları Ebu Davud, Tirmizî ve Nesâi'nin
Sünen'leri takip etmiş ve hadis âlimleri arasında bu kitaplar Usûl-i Hamse (Beş
Temel) diye büyük bir kabul görmüştü. Ebu'l-Fazl Muhammed İbn Tahir el-Makdisî
(H.507)'nin Usûl-i Hamse'ye yazdığı ve sahabeyi alfabetik olarak sıralamak suretiyle
onlardan nakledilen, belirli kitaplardan bulunan hadislerin kaynağını göstermek
için yazıları kitaplar anlamına gelen etrafa İbn Mâce'nin Sünen'ini de eklemesi
ve Şurûti'l-Ümmeti's-Sitte (Altı İmamın Şartları) adlı kitabını telifiyle
muteber hadis kitaplarının grub adı bundan sonra, İbn Mâce'nin de ilave
edilmesiyle Kütüb-i
Sitte
olarak meşhur olmuştur.

Böyle bir isimlendirme, Kütüb-i
Sitte
içinde zayıf, hatta mevzu (bilhassa İbn Mâce'de) hiç bir hadis bulunmadığı,
onlar dışındaki hadis kitaplarında da sahih hadis olmadığı anlamına gelmez.
Nitekim Buhârî ve Müslim başta olmak üzere, Kütüb-i
Sitte
müelliflerinden hiç biri, kendi kitaplarına sahih hadislerin tamamını
aldıkları, kitaplarındakilerin dışında sahih hadis bulunmadığı şeklinde bir
iddiada bulunmamışlardır. Esasen bir hadisin sıhhati, hangi kitapta bulunduğuna
bakarak değil, onu nakleden kişilerin haline bakılarak tesbit edilebilir. Diğer
taraftan bu altı imam, kendilerinden önce derlenmiş olan yazılı ve sözlü hadis
kaynaklarından yararlanarak bu eserleri meydana getirmişlerdir. Bu değerli
eserlerin tasnifine, kendilerinden önceki çalışmalar zemin hazırladığı gibi,
hadis tasnifi onlardan sonra da devam etmiştir.

İlmî çevrelerde büyük bir kabul gören Kütüb-i
Sitte
ile ilgili çok sayıda ve hacimli çalışmalar yapılmıştır. Bunların büyük bir
kısmı bu kitapların şerhi (açıklaması), ravilerinin durumları, cem
(mükerrerleri çıkararak birlikte rivayet ettikleri hadisleri bir araya toplama)
ile ilgilidir. Kütüb-i
Sitte
hadislerini bir araya toplayıcı çalışmalardan biri, Beğavî'nin (H.516)
Mesâbîhu's-Sünne'sidir. Hadisleri, senedlerini hazfederek kitabına alan Beğavî
eserini Sünen tarzında tasnif etmiş, Kütüb-i
Sitte
ve Dârimî'nin Sünen'inde bulunan hadisleri 4434 hadiste toplamıştır. Bu konuda
yapılan önemli bir çalışma da İbnu'l-Esîr'in (H.606) Câmiu'l-Usûl li
Ehâdisi'r-Rasûl isimli eseridir. İbnu'l-Esîr, İbn Mâce hariç Kütüb-i
Sitte
ile Muvatta'da bulunan hadisleri,-mükerrerlerini çıkararak- alfabetik tarzda
tertib ettiği kitaplar ve onların alt başlıkları olan bablar halinde tasnif
etmiştir. 9523 hadis bulunan bu eser Kütüb-i
Sitte
adıyla Türkçeye tercüme edilmiştir. Kütüb-i
Sitte'yi
oluşturan kitaplar ve özellikleri:

1. Buhârî ve el-Câmiu's-Sahîh'i: Ebu Abdullah Muhammed b. İsmail el-Buhârî (H.
194-256/M.810-870) 40 yıl süren ilmî seyahatler esnasında toplamış olduğu engin
hadis malzemesini 16 yılda tasnif ederek, "el-Câmiu's
Sahîhu'l-Müsnedü'l-Muhtasar min Umûri Rasûlillahi (s.a.s) ve Sünenihi ve
Eyyâmih" adlı eserini yazmıştır. Hocası İshak b. Rahuye'nin,
"Rasûlüllah'ın sahih hadislerini muhtasar bir kitapta toplasanız"
tavsiyesiyle hareket eden Buhârî, 600.000 hadis arasında seçtiği 7275 hadisi,
97 kitap ve 3400 den fazla bab'a (alt bölüm) yerleştirmiş, konuları geldikçe
aynı hadisi bir kaç yerde daha tekrar etmiştir. Bu nedenle, mükerrerler
dışındaki toplam hadis sayısı 3-4 bin civarına inmektedir. Buhârî, tercüme
denilen bab başlıklarında konuyla ilgili âyet ve hadislerden iktibaslar yapar, âlimlerin
ve bazan kendisinin görüşlerine yer verir, direkt veya endirekt yollarla
tercihlerini ihsas ettirir. Tercemelerde verdiği hadis ve haberlerin çoğu
muallak (senedsiz veya eksik senedli)tır. Daha önceki hadis mecmualarında pek
görülmeyen bu usul Buhâri'ye hastır. Bu nedenle, "Buhârî'nin fıkhı
tercemelerindedir" sözü yaygınlaşmıştır. (Yekünü 1341 olan bu tür) muallak
hadisler, Buhârî'nin kitabına verdiği isimden de anlaşılacağı gibi, sahih
hadislerin dışındadır. Tercümelerde Buhârî'nin verdiği bilgiler, hadislerin
ihtiva ettiği fıkhı malumatı kavramada çok faydalıdır. Bütün âlimlerin
ittifakıyla hadis mecmualarının ensahihi kabul edilen el-Câmiu's-Sahîh,
türkçeye de tercüme edilmiş, mükerrerlerinin çıkarıldığı Tecrid'i de tercüme ve
şerhiyle, Diyanet İşleri Başkanlığınca basılmıştır.

2. Müslim'in el-Câmiu's-Sahîh'i: Ebu'l-Hüseyn Müslim b. Haccâc (H.202-261),
300.000 hadis arasından seçerek tasnif ettiği kitabına,
"el-Camiu'l-Müsnedü's-Sahîh" ismini vermiş, mukaddimede tasnif
metodunu açıklamıştır. Buhârî'nin yaptığı gibi bab başlıklarında bilgi
vermemiş, hatta, bab başlığı dahi tanzim etmemiş, sadece "bab"
demekle yetinmiştir. Bugün eldeki Müslim nüshalarında bulunan bab başlıkları,
eseri şerheden İmam Nevevî'ye aittir. Müslim kitabına, mevkuf ve maktu hadisleri
almamış, muallaklara ise çok az yer vermiş, hadisleri konularına göre bölmemiş,
hadisi en çok ilgili olduğu yerde nakletmiş, metin ve sened olarak benzerlerini
bir arada ve kısaltarak tekrar etmiştir. Bu yönüyle Müslim Buhârî'den daha
derli topludur. Bu ve benzeri özelliklerinden dolayı bazı âlimler (mesela
Mağribliler) Müslim'i Buhâri'ye tercih etmişlerdir. Müslim'in Câmi'i, 54 kitap,
1322 bab, mükerrerler dışında 3033 hadis ihtiva etmektedir. Kadı İyaz ve İmam
Nevevî başta olmak üzere pek çok âlim Müslim'i şerhetmiştir. Müslim, sade,
metin ve şerhli olarak türkçeye tercüme edilmiştir.

3. Tirmizi'nin Câmi'i: Ebu İsa Muhammed b. İsa et-Tirmizi'nin (H: 209-279)
Cami'i, es sünen ismiyle de maruftur. Devrin âlimlerinin tetkikine sunuları ve
takdir edilen Sünen-i Tirmizi, 46 kitap, 2496 bab ve 4000 hadis ihtiva
etmektedir. Hadisçilik açısından Müslim'e, fıkhu'l-hadis (hadislerde bulunan
çeşitli hükümler) yönünden de Buhârî'ye ait özellikleri, onlara yakın ölçüde
kitabında toplayan Tirmizi, bab başlığı altında hadisleri sıraladıktan sonra şu
işlemleri yapar; hadisin sıhhat durumunu (sahih, hasen, zayıf, hasen-sahih,
garib...), ravilerin durumunu, varsa seneddeki illetleri, hadisin diğer
tariklerini, sahabilerin o konudaki başka rivayetlerini, bu hadislerle ulemânın
nasıl amel ettiğini, ittifak ve ihtilaflarını... açıklar. Hadislerden istifade
için çok faydalı olan bu açıklamalar onları, amel edilebilir hale getirir.
Tirmizi üzerine de pek çok şerh yazılmış ve eser türkçeye tercüme edilmiştir.

4. Ebu Davud'un Sünen'i: Ebu Davud Süleyman b. Eş'as es-Sicistânî'nin (H:
202-275) kitabı, ahkâmla ilgili hadislerin tasnif edildiği Sünen türünün en
güzel örneğidir. Kitabına, 400.000 hadis arasından seçtiği 4000 hadisi
aldığını, bunların da dört hadiste özetlenebileceğini belirten Ebu Davud;
sahih, hasen, leyyin ve amel edilebilir derecedeki zayıf hadisleri Sünen'ine
aldığını söyler. Kitabında zayıf hadislerin mevcudiyetini kabul eden Ebu Davud,
muhaddislerin ittifakla terkettikleri herhangi bir hadisi Sünen'ine almamıştır.
40 kitaptan oluşan Sünen'e pek çok şerh yazılmış, eser türkçeye de tercüme
edilmiştir.

5. Nesâî'nin Sünen'i: Ebu Abdurrahman Ahmed b. Şuayb en-Nesâî (H: 215-303),
sahih ve zayıf hadislerden derlediği es-Sünenü'l-Kübrâ'sını istek üzerine,
sadece sahih hadisleri almak üzere ihtisar etti ve bu yeni eserine el-Müctebâ
adını verdi. Kütüb-i
Sitte
içinde Nesâî denince, işte bu Müctebâ kasdedilir. Sünenler içinde en az zayıf
hadis ve cerhedilmiş ravisi olan mücteba, Sahihayn'dan sonra üçüncü kitap
olarak kabul edilir. Nesâî, hadisler arasındaki çok küçük rivayet farklarını
dahi göstermiş ve rical tenkidinde büyük bir hassasiyet göstermiştir. 51 kitap
ve yaklabıh 2400 babtan oluşan Müctebâ, türkçeye çevrilmiştir.

6. İbn Mâce'nin Sunen Ebu Abdullah Muhammed b. Yezıd el-Kazvînî'nin (H:
209-273) Sünen'i, 37 kitap, 1515 bab ve 4341 hadis ihtiva eder. Bu hadislerin
büyük bir çoğunluğu, diğer beş kitapta (usûli hamse) mevcuttur veya sahih ve
hasen durumundadır. ibn Mâce'deki hadislerin 613 ünün isnadı zayıf, 99 unun
isnadı ise, yok hükmünde veya münker ya da yalanlanmıştır. Bilhassa, şahıs,
kabile ve şehirlerin faziletleriyle ilgili hadislerin çoğunun uydurma olduğu
söylenmiştir. Ancak, VI. asırdan sonra Kütüb-i
Sitte'nin
altıncı kitabı olarak kabul edilen İbn Mâce, tertibi, tekrardan uzak ve kısa
olusu ile oldukça değerlidir. Muhammed Fuad Abdülbâkı tahkikiyle yapılan baskı,
pek çok ilmî kolaylıklar sağlamış, eserdeki zayıf yönlere işaret edilmiştir. Bu
baskı esas alınarak Sünen, şerhi de yapılmak suretiyle türkçeye çevrilmiştir.

4491 - Muaviye İbnu Kurre, babası radıyallahu anh'tan naklen
anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Şam (Suriye) halkı fesada uğradımı artık (orada) sizin için
hayır yoktur. Ümmetimden bir grup, Kıyamet kopuncaya kadar, mansur (Allah'ın
yardımına mazhar) olmaya devam edecek, onları mahrum bırakanlar onlara zarar
veremiyecekler."

Ali İbnu'l-Medini: "Bunlar hadis ashabıdır" demiştir.

Tirmizi, Fiten 27, (2193).

4492 - İmran İbnu Husayn radıyallahu anhüma anlatıyor:
""Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ümmetimden bir grup (taife), hak üzerine savaşmaya devam
edeceklerdir. Onlar kendilerine meydan okuyanlara karşı muzafferdirler. Öyle
ki, bunların sonuncuları Mesih-Deccal'le de savaşırlar."

Ebu Davud, Cihad 4, (2484).

4493 - Hz. Ebu Hüreyre radıyallahu anh anlatıyor:
""Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ümmetim içinde beni en çok sevenlerden bir kısmı benden
sonra gelenler arasından olacak: Mallarını ve ailelerini feda pahasına, beni
görmeyi arzu edecekler."

Müslim, Cennet (2832).

4494 - Abdullah İbnu Büsr radıyallahu anh anlatıyor:
""Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kıyamet gününde, ümmetimin (iki alameti olacak: Biri) secde
sebebiyle alnındaki parlaklık, (diğeri de) abdest sebebiyle kollarındaki
parlaklıktır."

Tirmizi, Salât 427, (607).

4495 - Ebu Musa radıyallahu anh anlatıyor: ""Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Allah bir ümmete rahmet diledi mi, peygamberlerini
kendilerinden önce kabzeder ve onu ümmete bir öncü ve hazırlayıcı yapar. Bir
ümmetin helâkini de diledi mi, onları peygamberleri hayatta iken cezalandırır
da onun gözünün önünde onları helak eder. Böylece, o ümmetin, -inkâr ve
tekzibleri sebebiyle- helakleriyle peygamberin içi rahatlar."

Müslim, Fezail 24, (2288).

KUREYŞ'İN FAZİLETİ

4496 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor:
""Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "İnsanlar
hayırda da şerde de Kureyş'e tabidir."

Müslim, İmaret 3, (1819).

4497 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor:
""Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ey Allahım, Kureyş'in ilkine azab tattırdın, hiç olsun,
ahirine ihsanını tattır."

Tirmizi, Menakıb, (3904).

4498 - Hz. Ebu Hüreyre radıyallahu anh anlatıyor:
""Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kureyş kadınları, deveye binen kadınların en
hayırlılarıdır: Onlar, küçük çocuklara karşı daha şefkatli, kocalarının
mallarına karşı daha muhafızdırlar."

Ebu Hüreyre radıyallahu anh: "Meryem Bintu İmrân hiçbir
zaman deveye binmedi" derdi."

Buhari, Nikah 12, Enbiya 46, Nefahat 10; Müslim, Fezailu's-sahabe
210, (2529).

4499 - Abdullah İbnu Muti', babası radıyallahu anh'tan naklen
anlatıyor: ""Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm Mekke'nin fethedildiği
gün buyurdular ki:

"Bugünden sonra hiçbir Kureyşli, Kıyamete kadar sabren
öldürülemez."

(Ravi der ki "Kureyş'in Âsi (isim)lerinden Muti'den başka
kimse müslüman olmadı. Muti'nin ismi de Âsi idi. "Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm ona Mûti ismini taktı."

Müslim, Cihad 88-89, (1782).

BAZI ARAP KABİLELERİNİN FAZİLETİ

4500 - Hz. Ebu Hüreyre radıyallahu anh anlatıyor:
""Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Eslem kabilesini Allah selâmetli kılsın, Gıfar kabilesine
de mağfiret buyursun!"

Buhari, Menakıb 6; Müslim, Fezailu's-Sahabe 184, (2515, 2516).

4501 - Yine Ebu Hüreyre radıyallahu anh anlatıyor:
""Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kureyş, Ensar, Cüheyne, Mezeyne, Eslem, Eşca' ve Gıfâr
benim dostlarımdır. Onların da Allah ve Resûlünden başka dostları yoktur."

Buhari, Menakıb 6; Müslim, Fezailu's-Sahabe 189, 190,
(2520-2521); Tirmizi, Menakıb, (3945).

4502 - Ebu Musa radıyallahu anh anlatıyor: ""Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ben Eş'ari cemaatin geceleyin evlerine girerkenki Kur'an
okumalarını seslerinden tanırım. Gündüzleyin girerlerken evlerini görmemiş de
olsam, geceleyin Kur'an okuyuşları sebebiyle seslerinden evlerini tanırım.
Onlardan biri Hakîm'dir. Atlılara -yahut düşmana dedi- rastlayınca, onlara:

"Arkadaşlarım, kendilerini beklemenizi söylediler!"
dedi."

Buhari, Megazi 38, Humus 15, Menakıbu'l-Ensar 37; Müslim,
Fezailu's-Sahabe 166, (2499).

4503 - Yine Buhâri ve Müslim Ebu Musa'dan şu hadisi
kaydetmişlerdir:

"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:
"Eş'ariler, gazve sırasında azıkları tükenir, Medine'de de ailelerinin
yiyecekleri azalırsa, yanlarında bulunanları bir yangının üzerinde toplarlar
sonra onu tek bir kabla eşit olarak paylaşırlar. Onlar bendendir, ben de
onlardanım."

Buhari, Şirket 1; Müslim, Fezailu's-Sahabe 167, (2500).

4504 - Hz. Ebu Hüreyre radıyallahu anh anlatıyor: "Beni
Temim'i, haklarında Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'dan işittiğim üç şeyden
sonra hep sever oldum. Demişti ki: "Onlar Deccal'e karşı ümmetimin en şiddetlisidirler."
Onların zekâtları gelmiştir. Aleyhissalatu vesselam:

"Bu, kavmimizin zekâtlarıdır!" buyurdular. Hz. Aişe
radıyallahu anhâ'nın yanında onlardan bir esire kadın vardı,

"Onu azad et, çünkü o, Hz. İsmâil evlatlarından!"
buyurdular."

Buhari, Itk 13, Megazi 67; Müslim, Fezailu's-Sahabe 198, (2525).

4505 - Yine Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Kays'tan
bir adam:

"El Allah'ın Resûlü! Hımyer'e lânet et!" dedi.
Aleyhissalatu vesselam ondan yüzünü çevirdi. Adam aynı talebi tekrar edince,
Aleyhissalatu vesselam:

"Allah Hımyer'e rahmet kılsın. Onların ağızları selam,
elleri yiyecek, kendileri de emniyet ve iman ehli kimseler!"
buyurdu."

Tirmizi, Menakıb, (3985).

4506 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ezd kabilesi, Allah'ın yeryüzündeki ordusu (ve dininin
yardımcıları)dır. Halk onları alçaltmak ister, Allah ise onları yüceltir.
İnsanlar üzerine öyle bir zaman gelecek ki, o zaman kişi:

"Keşke babam Ezdi olsaydı! Keşke annem de Ezdi
olsaydı!" diye temennide bulunacak."

Tirmizi, Menakıb, (3933).

4507 - Hz. Ebu Hüreyre radıyallahu anh anlatıyor: "Tufeyl
İbnu Amr ed-Devsi, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a gelerek:

"Devs kabilesi helak oldu. (Allah'a) âsi oldu (ve İslam'a
girmekten) imtina etti. Onlara bir bedduada bulunnun!" dedi. Orada
bulunanlar, Aleyhissalâtu vesselâm'ın beddua yapacağını zannetti. Ama O:

"Allah'ım, Devs'e hidayet ver, onları imâna getir!"
buyurdu."

Buhari, Megazi 75, Cihad 100, Da'avat 59; Müslim,
Fezailu's-Sahâbe 197, (2524).

4508 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Sahabeler
radıyallahu anhüm. Aliyhissalâtu vesselâm'a müracaat ederek:

"Ey Allah'ın Resûlü! Taiflilerin okları bizleri yaralayıp
parçaladı. Aleyhlerine Allah'a bir bedduada bulunuverseniz!" dediler.
Aleyhissalâtu vesselâm:

"Allahım, Tâiflilere hidayet ver!" buyurdular!"

Tirmizi, Menakıb (3937).

4509 - Ebu Berze el-Eslemi radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, bir sahabiyi Arap kabilelerinden
birine irşad vazifesiyle gönderdi. Ancak kabile halkı ona hakaretler edip bir
güzel dövdüler. Sahabi, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a gelerek durumu
haber verdi. Aleyhissalâtu vesselâm:

"Eğer Ummân ahalisine gitmiş olsaydın onlar ne söverler ne
de seni döverlerdi" buyurdu."

Müslim, Fezailu's-sahabe 228, (2544).

4510 - Hz. Ebu Hüreyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Mülk (saltanat, idare) Kureyş'tendir. Kaza (davaları hükme
bağlama) Ensar'dadır, Ezân Habeşlilerdedir, emânet (güven) Ezd'dedir, yani
Yemen'dedir."

Tirmizi, Menakıb, (3932).

4511 - Ebu Sekine (ki Muharrerler'den bir kimsedir.) Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın bir sahabesinden naklen anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Sizi bıraktıkları müddetçe siz de Habeşlileri bırakın. Sizi
terkettikleri müddetçe Türkleri terkedin."

Ebu Davud, Melahim 8, (4302).

4512 - İmran İbnu Husayn radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm üç kabileye ikrah eder halde vefat
etti: Sakif, Beni Hanife, Beni Ümeyye."

Tirmizi, Menakıb, (3938).

ARAPLARIN FAZİLETİ

4513 - Selman-ı Farisi radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm bana:

"Bana buğzetme, dinini terketmiş olursun!" buyurdular.
Ben:

"Ey Allah'ın Resûlü, ben size nasıl buğzederim? Allah hidayeti
bana sizin elinizle ulaştırdı" dedim.

"Araba buğzedersin, böylece bana buğzetmiş olursun"
buyurdular."

Tirmizi, Menakıb, (3923).

4514 - Osman İbnu Affan radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim Arabı aldatırsa şefaatime giremez ve sevgim de ona
ulaşmaz."

Tirmizi, Menakıb, (3924).

ACEM VE RUM'UN FAZİLETİ

4515 - Hz. Ebu Hüreyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm Cum'a sûresini tilavet buyurdu:
"Onlardan diğer bir grup gönderdi ki(faziletçe) birincilere
yetişememişlerdir" (Cum'a 3) ayetine gelince, bir sahabe:

"Ey Allah'ın Resûlü! Bize kavuşamayacak olan bunlar
kimlerdir?" diye sordu. Aleyhissalatu vesselam elini Selman radıyallahu
anh'ın üzerine koyarak:

"Ruhumu kudret elinde tutan Zât-ı Zülcelâl'e yemin olsun,
eğer iman Süreyya yıldızında olsaydı, ona, bunnun kavminden bazı kimseler yine
de ulaşacaklardı." -Bir diğer rivayette: " Fars'tan bazı
kimseler"- buyurdu."

Buhari, Tefsir, Cum'a 1; Müslim, Fezailu's-Sahabe (2546);
Tirmizi, Menakıb, (3929).

4516 - Yine Ebu Hüreyre radıyallahu anh anlatıyor: "
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın yanında Acemler zikredilmişti, şöyle
buyurdular.

"Ben onlara -veya bazılarına- sizden -veya bazınızdan- daha
çok güven duyuyorum!"

Tirmizi, Menakıb, (3928).

4517 - Müstevred el-Kureşi radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ı işittim, diyordu ki:

"Rumlar insanların ekserisi olduğu bir sırada Kıyamet
kopar." (Bunu işiten) Amr İbnu'l-As radıyallahu anh atılarak:

"Söylediğine dikkat et!" dedi. Müstevrid:

"Ben Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'dan işittiğimi
söylüyorum! diye te'yid etti. Amr:

"Sen bunu söylersen, (bil ki) onlarda dört haslet vardır:
Fitne sırasında insanların en halimidirler. Musibete uğrayınca da onu en çabuk
atlatanıdırlar. Kaçtıktan sonra geri dönmede insanların en çabuğudurlar.
Miskin, yetim ve zayıflara en hayırlı olanlarıdır. Beşinci olarak hoş ve güzel
bir hasletleri de kralların zulümlerine en fazla karşı koyan kimseler
olmalarıdır."

Müslim, Fiten 35, (2898).

ÜVEYS EL-KARANİ

4518 - Üseyr İbnu Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Hz. Ömer
radıyallahu anh'a Yemenlilerin takviye kuvveti geldikçe her defasında onlara:

"Aranızda Üveys İbnu Âmir var mı?" diye sorardı.
Nihayet Üveys İbnu Âmir'e rastladı. Aralarında şu konuşma geçti:

"Sen Üveys İbnu Amir misin?"

"Evet!"

"Murad'dan, sonra da Karan'dan?"

"Evet!"

"Sende alaca hastalığı vardı, bir dirhem karad bir yer hariç
tamamını atlattın, değil mi?"

"Evet!"

"Senin bir annen olacak?"

"Evet!"

"Ben Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'dan işittim. Şöyle
diyordu: "Size, önce Muradi sonra da Karani olan Üveys İbnu Amir, Yemen
imdat kuvvetiyle gelecek. Onun alaca hastalığı vardı, dirhem kadar yer hariç
atlattı. Onun bir annesi var. O annesine karşı saygılıdır. O, (bir şey için)
yemin edecek olsa Allah (dilediğini yerine getirmek suretiyle) onun yemininden
halâs eder. Eğer ondan kendin için istiğfar talep edebilirsen et."

Benim için istiğfar ediver" dedi. O da istiğfar ediverdi.
Bunun üzerine Hz. Ömer ona:

"Nereye gidiyorsun?" diye sordu.

"Küfe'ye!"

"Senin için valisine mektup yazayım mı?"

"Ben (hususi muamele istemem, herkesle bir olmayı), avamdan
biri olmayı tercih ederim."

"Ravi der ki: "Müteakip sene Küfe'nin eşrafından biri
hacc yaptı ve Ömer'le karşılaştı. Ona Üveys rahimehullah'ı sordu.

"Ben onu, dedi, evi perişan, eşyası az bir halde
bıraktım!"

Hz. Ömer, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'dan işittiğini ona da
söyledi. Adam hacc'dan dönünce Üveys'e geldi ve:

"Benim için istiğfar ediver!" dedi.

"Sen hayırlı bir seferden yeni döndün, sen benim için
istiğfar et" dedi ve:

"Ömer'e mi rastladın?" diye sordu.

"Evet!" dedi. Bunun üzerine Üveys ona da istiğfarda
bulundu. Böylece halk onun ne olduğunu anladı. Bir müddet sonra o da (Küfe'yi
terkedip) geri gitti, rahimehullah."

Müslim, Fezailu's-Sahabe 225, (2542).

NECAŞİ RAHİMEHULLAH

4519 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: "Necaşi
rahimehullah öldüğü zaman biz onun kabrinin üzerinde uzun müddet bir nur
görüldüğünü konuşurduk."

Ebu Davud, Cihad 29, (2523).

ZEYD İBNU AMR İBNU NÜFEYL

4520 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'dan anlatarak der ki: "Aleyhissalatu vesselam, Zeyd İbnu Amr İbnu
Nüfeyl'e, Beldah'ın aşağı kısmında rastladı. Bu karşılaşma, Aleyhissalatu
vesselam'a henüz vahiy gelmeye başlamazdan önce idi. Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'a bir sofra ikram edildi, sofrada et de vardı. Aleyhissalatu vesselam
sofradan yemekten kaçındı ve onu Zeyd'e sundu. O da yemekten kaçındı. Sonra
Zeyd şunları söyledi:

"Ben sizin putlarınıza kestiğiniz etten yemem. Ben sadece
Allah'ın ismi zikredilerek kesilenden yerim."

Zeyd, Kureyş'i kestikleri sebebiyle ayıplar ve şöyle derdi:

"Koyunu Allah yarattı. Onun için gökten yağmur indirdi,
yerden de bitki çıkardı. Ama siz onu Allah'ın ismini zikretmeden
kesiyorsunuz."

Böylece, Zeyd onların bu davranışlarının münker olduğunu ortaya
koyuyordu."

4521 - Bir başka rivayette ise şöyle gelmiştir: "Zeyd İbnu
Amr İbnu Nüfeyl hakiki dini sorup, ona tabi olmak üzere (Varaka İbnu Nevfel ile
birlikte) Şam'a gitti. Orada bir yahudi alimine rastladı. Ona dinleri hakkında
sordu ve:

"Belki de dininize gireceğim, (bana onu tanıtın)!"
dedi. Yahudi:

"Sen, Allah'ın gadabından nasibini almadıkça bizim dine
giremezsin!" diye cevap verdi. Zeyd:

"Ben Allah'ın gadabından kaçarak buralara geldim, (gadab
değil, rıza ve rahmet arıyorum), elimden geldiğince, Allah'ın gadabından
herhangi bir pay almaya asla niyetim yok. Sen bana bir başkasını göster (de ona
gideyim)!" der. Yahudi alim:

"Ben hağflikten başka bir şeyi tanımıyorum!" cevabını
verir. Zeyd:

"Haniflik nedir?" der. Yahudi alim açıklar:

"Hz. İbrahim aleyhisselam'ın dinidir. O, ne yahudi ne de
hıristiyandı, Allah'tan başka bir şeye de tapmıyordu."

Zeyd onun yanından çıkınca hıristiyan alimlerinden biriyle
karşılaşır. Ona da aynı şeyleri söyler. O da:

"Sen Allah'ın lânetinden nasibini almadıkça bizim dinimize
giremezsin!" der. Zeyd ona da:

"Ben zaten Allah'ın lanetinden kaçarak bu diyarlara geldim.
Elimden geldiğince, ebeddiyyen Allah'ın lanetinden bir şey yüklenmeyeceğim. Sen
bana bir başkasını gösterebilir misin? der. O alim de:

"Hayır ben haniflikten başka bir şey bilmem!" cevabını
verir. Zeyd ona da: "Haniflik nedir?" diye sorar. Alim:

"Hz. İbrahim aleyhisselam'ın dinidir. O ne yahudi ne de
hıristiyandı, o sadece Allah'a tapardı" cevabını verir. Zeyd onların Hz.
İbrahim hakkındaki sözlerini işitince, oradan ayrılır. Dışarı çıkınca ellerini
kaldırıp:

"Allahım, seni şahid kılıyorum: Ben İbrahim aleyhisselâm'ın
dini üzereyim!" der."

Buhari, Menakıbu'l-Ensar 24, Zebaih 16.

4522 - Esma Bintu Ebi Bekr radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Zeyd İbnu Amr İbnu Nüfeyl'in ayakta dikilip sırtını Ka'be'ye dayayarak
şöyle söylediğini işittim:

"Ey Kureyş topluluğu! Vallahi ben hariç hiçbiriniz Hz.
İbrahim aleyhisselam'ın dini üzere değilsiniz!"

Zeyd diri didi toprağa gömülecek kızları (kurtarıp) hayatını
bağışlardı. Kızını öldürmek isteyen adama:

"Onu öldürme, onun külfetini ben üzerime alıyorum" der
ve kızı alırdı. Kız büyüyüp serpilince, babasına:

"Dilersen sana teslim edeyim, dilersen külfetini ben
çekeyim" der, (bakımına devam eder)di."

Buhari, Menakıbu'l-Ensâr 24.

EBU TALİB

4523 - Müseyyeb İbnu'l-Hazn anlatıyor: "Ebu Talib'in ölüm
anı gelince, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm yanına geldi. Başucunda Ebu
Cehil ile Abdullah İbnu Ebi Umeyye İbni'l-Muğire'yi buldu.

"Ey Amcacığım! bir kelimelik Lâilahe illallah de! Onunla
Allah indinde senin lehine şehadette bulunayım!" dedi. Ebu Cehil ve
Abdullah atılarak (Ebu Talib'e):

"Sen Abdulmuttalib'in dininden yüz mü çevireceksin?"
diye müdahale ettiler.. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, (kelime-i şehadeti)
ona arzetmeye devam etti. Onlar da kendi sözlerini aynen tekrara devam ettiler.
Öyle ki bu hal Ebu Talib'in son söz olarak, onlara:

"Ben Abdulmuttalib'in dini üzereyim!" demesine kadar devam
etti. Ebu Talib Lâilahe illallah demekten kaçınmıştı. Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm:

"Yasaklanmadığı müddetçe senin için istiğfar edeceğim!"
dedi. Bunun üzerine aziz ve celil olan Allah şu vahyi indirdi. "(Meâlen
"Akraba bile olsalar, onların cehennemlik oldukları ortaya çıktıktan sonra
müşrikler hakkında Allah'tan af dilemek ne Peygamber'e ve ne de iman edenlere
uygun düşmez" (Tevbe 113).

Cenab-ı Hak şu ayeti de Ebu Talib hakkında indirmiştir. (Mealen):
"Sen sevdiğin kimseyi hidayete erdiremezsin. Ancak Allah dilediğine
hidayet verir. Doğru yolda olanları en iyi bilen de O'dur" (Kısas 56).

Buhari, Menakıbu'l-Ensar 40, Cenaiz 81, Tefsir, Beraet 16, Kasas
1, Eyman 19; Müslim, İman 39, (34); Nesai, Cenaiz 102, (4, 90, 91).

4524 - Ebu Sa'id radıyallahu anh anlatıyor: "Ebu Talib
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın yanında zikredilmişti.

"Umulur ki, Kıyamet günü şefaatim ona fayda eder de, böylece
ateşten, topuklarına kadar yükselen sığ bir yere konur, yine de beyni
kaynar."

Buhari, Menakıbu'l-Ensar 40, Rikak 51; Müslim, İman 360, (210).

4525 - Hz. Abbas radıyallahu anh anlatıyor: "Ey Allah'ın
Resûlü dedim, amcana (istiğfarla yardım)dan seni alıkoyan nedir? O seni
koruyor, senin için kafirlere kızıyordu."

"Evet! dedi, olacak. O ateşin sığ bir yerindedir. Eğer ben
olmasaydım cehennemin en derin yerinde olacaktı."

Buhari, Menakıbu'l-Ensar 40, Edeb 115, Rikak 51; Müslim, İman
357, (209).

MALİK İBNU ENES RAHİMEHULLAH TEÂLA

4526 - Ebu Hüreyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"İnsanların ilim taleb etmek üzere seferlere çıkacakları
zaman yakındır. (O zaman) Medine aliminden daha bilginini bulamazlar."

Abdurrezzak, rivayetinde: "Bu (hadiste haber verilen alim)
Malik İbnu Enes'dir" demiştir.

Tirmizi, İlim 18, (2682).

BAYRAM

4527 - Abdullah İbnu Kurt anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Allah indinde günlerin en büyüğü Kurban bayramı günüdür,
bunu, fazilette Nefr günü (teşrik günlerinin ikinci günü) takib eder."

Ebu Davud, Menasik 19, (1765).

4528 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm Medine'ye geldiğinde Medinelilerin iki (bayram) günleri
vardı. O günlerde oynayıp eğlenirlerdi.

"Bu iki gün(ün mana ve mahiyeti) nedir?" diye sordu.

"Biz cahiliye devrinde bu günlerde eğlenirdik!"
dediler. Aleyhissalatu vesselam:

"Allah, bu iki bayramınızı onlardan daha hayırlı diğer iki
günle değiştirdi: Kurban bayramı, Fıtır bayramı" buyurdu..."

Ebu Davud, Salat 245, (1134); Nesai, Iydeyn 1, (3, 179).

ZİLHİCCEDE ON GÜN

4529 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm:

"Salih amellerin Allah'a en ziyade sevgili olduğu günler bu
on gündür!" buyurmuştu. Cemaatten:

"Allah yolundaki cihaddan da mı?" diye soran oldu.

"Cihaddan da! buyurdu. Ancak bir kimse, canını, malını
muhataraya atarak çıkar, hiçbir şeyle dönmezse (yani cihad sırasında ölürse) o
kimse hariç."

Buhari, Iydeyn 11; Ebu Davud, Savm 61, (2438); Tirmizi, Savm 52,
(757).

4530 - Tirmizi, bir diğer rivayette Ebu Hüreyre radıyallahu anh'tan
şu ziyadeyi kaydetmiştir: "Ondaki her bir günün orucu bir yıllık oruca
(sevabca) eşittir. Ondaki bir gece kıyamı (ibadetle ihya edilmesi) Kadir
gecesinin kıyamına (ihyasına) eşittir."

Tirmizi, Savm 52, (758).

AREFE GÜNÜ

4531 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Allah, hiçbir günde, arafe günündeki kadar bir kulu ateşten
çok azad etmez. Allah (mahlûkâta rahmetiyle) yaklaşır ve onlarla meleklere
karşı iftihar eder ve:

"Bunlar ne istiyorlar?" der."

Müslim, Hacc 436, (1348); Nesai, Hacc 194, (5, 251, 252).

4532 - Talha İbnu Ubeydillah İbni Kerîz radıyallahu anh
anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Günlerin en efdali arafe günüdür. (Faziletçe) cum'a'ya
muvafakat eder. O, cum'a günü dışında yapılan yetmiş haccdan efdaldir. Duaların
en efdali de arafe günü yapılan duadır. Benim ve benden önceki peygamberlerin
söylediği en efdal söz de: "Lâilahe illallah vahdehu lâ-şerikelehu. (Allah
birdir, ondan başka ilah yoktur, O'nun ortağı da yoktur) sözüdür."

İmam Malik "Duaların en efdali.." ibaresinden sonraki
kısmını Muvatta'da tahric etmiştir. Rezin ise rivayeti baştan sona kadar tam
olarak tahric etmiştir.

Muvatta, Hacc 346, (1, 422).

NISF-U ŞA'BÂN

4533 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Allah Teâla Hazretleri, Nısf-u Şa'ban gecesinde dünya
semasına iner ve Kelb Kabilesinin koyunlarının tüyünün adedinden daha çok
sayıda günahı affeder."

Tirmizi, Savm 39, (739), Rezin bu rivayette "Ateşe müstehak
olanlardan" ziyadesini kaydetmiştir.

CUM'A GÜNÜ

4534 - Evs İbnu Evs radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Cum'a, en hayırlı günlerinizden biridir. Hz. Adem
aleyhisselam(ın toprağı) o gün yaratıldı, o gün kabzedildi. (Kıyamette Sûr'a) o
gün üflenecek, sayha da o günde olacak. Öyleyse o gün bana salâvatı çok okuyun.
Zira salâvatlarınız bana arzedilir!"

Orada bulunanlar:

"Salavatlarımız size nasıl arzedilir? Siz çürümüş
olacaksınız!" dediler. Aleyhissalatu vesselam:

"Allah Teala Hazretleri, Arz'a peygamberlerin cesetlerini
yemeyi haram kıldı! buyurdular."

Ebu Davud, Salat 207, (1047); Nesai, Cum'a 5, (3, 91, 92).

4535 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Cum'a gecesi veya cum'a günü vefat eden hiçbir müslüman
yoktur ki, Allah onu kabir fitnesinden korumamış olsun."

Tirmizi, Cenaiz, 72, (1074).

4536 - Hz. Ebu Hüreyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm cum'a gününden bahis açıp dedi ki:

"Onda bir saat vardır; müslüman bir kul namaz kılar olduğu
halde, o saate erse, Allah'tan her ne istemişse onu Allah kendisine mutlaka
verir." Bunu söylerken (Resulullah) eliyle o vaktin azlığını
işaretliyordu."

Buhari, Cum'a 37, Talak 24, Da'avat 61; Müslim, Cum'a 13, (852);
Muvatta, Cum'a 15, (1, 108); Nesai, Cum'a 45, (3, 115, 116).

4537 - Ebu Bürde, babası Ebu Musa el-Eş'ari radıyallahu anh'tan
naklediyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın: "Cum'adaki icabet
saati imamın minbere oturduğu anla, namazdan çıkması anına kadar geçen
vakittir" dediğini işittim."

Müslim, Cum'a 16, (853); Ebu Davud, Salat 208, (1049).

4538 - Hz. Enes radıyallahu anh demiştir ki: "Cuma günü,
(duaların kabul edileceği) ümit edilen saati, ikindi namazından sonra güneşin
ufuktan kaybolması anına kadar arayın."

Tirmizi, Salat 354, (489).

MUHARREM

4539 - Ebu Hüreyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ramazan ayından sonra en faziletli oruç (ayı) şehrullah
olan Muharrem ayıdır. Farz namazdan sonra en efdal namaz da gece
namazıdır."

Müslim, Sıyam 202, (1163); Ebu Davud, Savm 55, (2429); Tirmizi,
Salat 324, (438); Nesai, Kıyamu'l-Leyl 7, (3, 207,. 208).

4540 - Hz. Ali radıyallahu anh'ın anlattığına göre bir adam ona
sorar:

"Ramazandan sonra hangi ayda oruç tutmamı tavsiye
edersiniz?"

Ali radıyallahu anh şu cevabı verir:

"Ben bu soruyu Resulullah'a soran kimseye rastlamamıştım.
Nihayet bir adam sordu. O zaman ben de yanlarında idim. Dedi ki: "Ey
Allah'ın Resûlü! Ramazandan sonra hangi ayda oruç tutmamı tavsiye
edersiniz?" Şu cevabı lutfettiler:

"Ramazan dışında da oruç tutmak istersen Muharrem ayında
tut. Çünkü o Şehrullah (Allah'ın ayı)dır. O ayda bir gün vardır ki, Allah onda
bir kavmin günahlarını affetti, bir başka kavmin günahını da affedecek."

Tirmizi, Savm 40, (741).

GECE

4541 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Gecede bir saat vardır ki, müslüman
bir kimsenin Allah'tan, dünya veya ahirete müteallik bir hayır talebi, o saate
rastlarsa, Allah dilediğini ona mutlaka verir. Bu saat her gecede vardır."

Müslim, Müsafirin 166, (757).

MEKKE'NİN FAZİLETİ

4542 - Hz. Ebu Zerr radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm: "Şurası muhakkak ki, (yeryüzündeki) ilk ev, mübarek
olsun ve içinde namaz kılınsın diye Mekke'de inşa edilen Kâ'be'dir"
buyurdular.

Ben: ^Sonra hangisi?" diye sordum. "Mescid-i Aksa"
buyurdular. Ben: "İkisi arasında ne kadar fark var?" dedim.
"Kırk yıl!" buyurdular."

Buhari, Enbiya 8, 40; Müslim, Mesacid 2, (520); Nesai, Mesacid 3,
(2, 32).

4543 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Haceru'l-Esved, cennetten indi. İndiği vakit sütten
beyazdı. Onu insanların günahları kararttı."

Tirmizi, Hacc 40, (877).

4544 - İbnu Amr İbni'l-As radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Rükn ve makam iki cennet yakutu idiler. Allah onların
nurlarını aldı. Eğer onların nurlarını almamış olsaydı, o ikisi mağrible maşrık
arasını aydınlatırdı."

Tirmizi, Hacc 49, (878).

4545 - el-Hudri radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Bu Beyt'e Ye'cüc ve Me'cüc'den sonra da hacc yapılacak umre
icra edilecek."

Buhari, Hacc 47.

4546 - Hz. Ebu Hüreyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Vallahi Meryem oğlu (Hz. İsa aleyhisselam), Feccu'r-Ravhâ
nam mevkide, hacc yapmak veya umre yapmak yahut da her ikisini de yapmak için
telbiye getirecektir."

Müslim, Hacc 216, (1252).

4547 - Hz. Aişe radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kâ'be'ye karşı bir ordu, saldırı tertipleyecek. Yerin bir
çölüne geldikleri vakit en öndekileri de en sondakileri de (tamamiyle) yere
batırılacak!" Ben söze girip: "Ey Allah'ın Resûlü, onların içerisinde
çarşı-pazar (ehli) olanlar, onlardan olma(dığı halde zorla katılan)lar da var.
Nasıl olur da hepsi birden yere batırılıp (cezalandırılır)? dedim.
Aleyhissalatu vesselam:

"Öndekileri de, arkadakileri de batırılır. Ancak, herbiri
niyetlerine göre diriltilir" buyurdular."

Buhari, Büyü 49; Müslim, Fiten 8, (2884).

4548 - Şakik'in bir rivayetine göre Şeybe İbnu Osman şöyle
anlatmıştır:

"Hz. Ömer radıyallahu anh Kâ'be'ye girdi. Orada bulunan
emvali görünce:

"Kâ'be'nin malını taksim etmedikçe çıkmayacağım" dedi.
Ben de: "Sen bunu yapamazsın" dedim. O: "Hayır, yaparım!"
dedi. Ben tekrar: "Sen onu yapamazsın!" dedim. O: "Niye?"
diye sordu. Ben de: "Çünkü onun yerini Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm
da, Hz. Ebu Bekir de gördü. Onlar mala senden daha fazla muhtaç idiler. Buna
rağmen o malı çıkarmadılar" dedim. Bunun üzerine kalkıp çıkıp gitti."

Buhari, İ'tisam 2, Hacc 48; Ebu Dâvud, Menasik 96, (2031).

4549 - Ebu Sa'id radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"(Ziyaret için) sadece üç mescide seyahat edilebilir:
Mescid-i Haram, Mescid-i Resûlullah, Mescid-i Aksâ."

Buharig, Fezailu's-Salat 6, Hacc 26, Savm 67; Müslim, Hacc 288,
(827); Tirmizi, Salat 243, (326).

4550 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Şu mescidimdeki namaz efdaldir." -Bir başka rivayette-
"Bu mescidimdeki bir nemez), Mescid-i Haram hariç bütün mescidlerde
kılınan bin namazdan daha hayırlıdır."

Buhari, Fazlu's-Salat 1; Müslim, Hacc 505, (1394); Muvatta, Kıble
9, (1, 196); Tirmizi, Salat 243, (325); Nesai, Mesacid 7, (2, 35).

4551 - Ebu Şüreyh el-Adevi radıyallahu anh anlatıyor:
"Mekke'ye asker sevkeden Amr İbnu Sa'id'e dedim ki:

"Ey emir, bana müsaade et. Fethin ferdası gününde Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın söylemiş bulunduğu bir hadisini hatırlatayım: Allah'a
hamd ve senadan sonra şöyle buyurmuştu: "Mekke'yi insanlar değil, Allah
haram kılmıştır. Allah'a ve ahirete inanan hiçbir mü'mine orada kan dökmek
helal olmaz. Ağaç sökmek de helal olmaz. Eğer biri çıkıp da Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın oradaki savaşını göstererek kan dökmeye ruhsat
vermeye kalkarsa kendisine şunu söyleyin: "Allah, Resûlüne izin vermişti,
ama size izin vermiyor!" Mekke'de bana bir gündüzün bir müddetinde (gün
doğumundan ikindiye kadar) izin verildi. Sonra bugün tekrar eski hürmeti
(haramlığı) ona geri döndü. Bu hususu, sizden burada hazır olanlar, hazır
olmayanlara ulaştırsın."

Ebu Şüreyh'e: "Amr sana ne dedi?" diye soruldu.

"Ey Ebu Şureyh bunu ben, senden daha iyi biliyorum.
"Harem", âsi olana, kan döküp kaçana, cinayet işleyip kaçana sığınma
tanımaz!" diye cevap verdi" dedi."

Buhari, İlm 37, Cezau's-Sayd 6, Megazi 50; Müslim, Hacc 446,
(1354); Tirmizi, Hacc 1, (89), Diyat 13, (1406); Nesai, Menasik 11, (5, 205,
206).

4552 - İbnu Abbas radıyallahu anhüm anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm Fetih günü buyurdular ki:

"Fetihten sonra artık hicret yoktur. Ancak cihad ve niyet
vardır. Öyleyse askere çağırıldığınız zaman hemen asker olun!"

Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm sözlerine şöyle devam etti:
"Allah, bu beldeyi semâvat ve arzı yarattığı zaman haram kıldı. Burası,
Kıyamete kadar Allah'ın haramıyla haramdır (onu insanlar haram kılmamıştır).
Benden önce kimseye orada kıtal helal olmadı. Bana da günün bir müddetinde
helal kılındı. Burası Kıyamete kadar Allah'ın haramıyla haramdır. (Allah'a ve
ahirete inanan hiçkimseye, orada kan dökmesi helal değildir. Ayrıca) onun
dikeni koparılmaz, av(hayvan)ı ürkütülmez, buluntusu da alınmaz (yerinde
bırakılır). Ancak ilan edip sahibini arayacak olanlar alabilir. Mekke'nin otu
da biçilmez!"

Abbas radıyallahu anh atılarak: "Ey Allah'ın Resûlü! İzhir
otu hariç olsun" dedi. Aleyhissalatu vesselam: "İzhir hariç!"
buyurdu."

Buhari, Cezau's-Sayd 9, Hacc 43, Cenâiz 77, Büyü' 28, Megazi 52;
Müslim, Hacc 445, (1353); Nesai, Hacc 110, (5, 203, 204); Ebu Davud, Menasik
90, (2017, 2018).

4553 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Mekke'de silah taşımak hiç kimseye
helal değildir."

Müslim, Hacc 449, (1356).

4554 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm Mekke'ye hitaben şöyle buyurdular:

"Sen ne hoş beldesin. Seni ne kadar seviyorum! Eğer kavmim
beni buradan çıkmaya mecbur etmeseydi, senden başka bir yerde ikâmet
etmezdim."

Tirmizi, Menakıb (3922).

4555 - Ya'la İbnu Ümeyye radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Harem'de mal
ihtikârı orada işlenen bir zulümdür."

Ebu Davud, Menasik 90, (2020).

4556 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm bana şöyle buyurdular:

"Biliyor musun, senin kavmin Kâ'be'yi yeniden inşa ederken
Hz. İbrahim'in atmış bulunduğu temellere (tam riayet etmeyip) inşaatı kısa
tuttu."

Ben: "Ey Allah'ın Resûlü dedim, inşaatı Hz. İbrahim'in
temellerine oturtmayacak mısın?" dedim.

"Kavmin küfre yakın omasa mutlaka yapardım!" buyurdu.

İbnu Ömer radıyallahu anhüma dedi ki: "Hz. Aişe radıyallahu
anha'nın bunu Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'dan işitmesine göre, ben
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın, Hıcr'ı takip eden iki rüknün istilâmını
terketmesini, Kâ'be'nin inşaatının Hz. İbrahim aleyhisselâm'ın temelleri
üzerine tamamlanmamış olmasıyla izah ederim."

Buhari, İlm 48, Hacc 42, Enbiya 8, Tefsir, Bakara 10, Temenni 9;
Müslim, Hacc 399, (1333); Muvatta, Hacc 104, (1, 363, 364); Nesai, Hacc 125,
(5, 214-216); Tirmizi, Hacc 47, (875).

4557 - Amr İbnu Dinar anlatıyor: "Câbir İbnu Abdillah
radıyallahu anh'ı işittim. Demişti ki: "Kâ'be inşa edilirken Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm ve (amcası) Abbas taş taşımakta idiler. Bir ara Abbas
radıyallahu anh, aleyhissalatu vesselam'a: "İzarını omuzuna koy da taşın
incitmesine mani olsun" dedi. O da öyle yapmıştı. Bu hadise peygamberlik
gelmezden önce idi. Birden yere yığıldı. Gözleri semaya dikilmiş kalmıştı.

"İzarım! İzarım! dedi ve derhal onu üzerine bağladı."

Bir rivayette şu ziyade var: "...Bayılıp düştü. Bundan sonra
hiç üryan görülmedi."

Buhari, Hacc 42, Salat 8, Menakıbu'l-Ensar 25; Müslim, Hayz 76,
(340).

4558 - Amr İbnu Dinar ve Ubeydullah İbnu Ebi Yezid dediler ki:
"Resûlullah zamanında Kâ'be'nin (etrafında ihata) duvarı yoktu. İnsanlar
Beytullah'ın etrafında namaz kılıyorlardı. Bu hal, Hz. Ömer zamanına kadar
devam etti. Ömer radıyallahu anh etrafına duvar çektirdi. Bu duvarın boyu
alçaktı. İbnu'z-Zübeyr yükseltti."

Buhari, Menakıbu'l-Ensar 25).

4559 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kâ'be'yi, Habeşlilerden bacakları ince bir adam tahrip
edecektir."

Buhari, Hacc 49; Müslim, Fiten 57, (2909); Nesai, Hacc 125, (5,
216).

4560 - Buhari'nin İbnu Abbas'tan kaydettiği diğer bir rivayete
göre, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm şöyle buyurmuştur: "Kâ'be'yi
yıkacak olan o ayrık iri ayaklı, güdük kafalı (koyu siyah) Habeşli'yi Kâ'be'nin
taşlarını birer birer söker halde görür gibiyim!"

Buhari, Hacc 49.

4561 - İbnu Amr İbni'l-As radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Habeşliler sizi
terkettikçe onları terkedin. Zira, Kâ'be'nin hazinesini sadece zü's-süvaykateyn
(ince bacaklı olan kimse) çıkaracaktır."

Ebu Davud, Melahim 11, (4309).

MEDİNE'NİN FAZİLETİ

4562 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm Medine'yi şu şu yer arasında kalan kısımlarıyla haram
ilan etti. "Kim bu haramı ihlâl edecek bir davranışta bulunursa, Allah'ın,
meleklerin ve bütün insanların lâneti onun üzerine olsun. Allah Kıyamet günü o
kimseden ne farz ne nafile (hiçbir hayır) kabul etmesin" (buyurdu)."

Buhari, Fezailu'l-Medine 1, İ'tisam 6; Müslim, Hacc 462, 463,464,
(1365, 1366, 1367).

4563 - Yine Sahiheyn'in bir rivayetinde anlatıldığına göre,
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm (Medine'nin dışına doğru) yürüdü. Önünde Uhud
görünmüştü:

"Bu dağ var ya, o bizi çok seviyor, biz de onu
seviyoruz" buyurdular. Medine'ye yönelince de:

"Ey Allahım! Hz. İbrahim Mekke'yi haram kıldığı gibi, ben de
(Medine'yi) iki dağı arasıyla haram kılıyorum. Allahım, (Medine halkını) müdd
ve sa'larınla mübarek kıl" buyurdular."

Buhari, Fezailu'l-Medine 6; Müslim, Hacc 462, (1365).

4564 - Hz. Ali radıyallahu anh anlatıyor: "Biz Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'dan Kur'ân-ı Ker'im ve bir de şu sahifede olandan başka
bir şey yazmadık.. (Bu sahifede bulunana gelince,) Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm buyurmuştu ki:

"Medine Ayr dağı ile Sevr dağı arasında kalan hudud
içerisinde haramdır. Kim orada bir bid'atte bulunur veya bid'atçiyi himaye
ederse, Allah, melekler ve bütün insanların lâneti onun üzerine olsun. allah
onun ne farz, ne nafile hiçbir hayrını kabul etmesin. Müslümanların
garantisinde ihanet ederse, Allah'ın meleklerin ve bütün insanların lâneti
üzerine olsun. Onun (Kıyamet günü) ne farz ve ne nafile hiçbir hayrı kabul
edilmez."

Buhari, Fezailu'l-Medine 1, Cizye 10, 17, Feraiz 21, İ'tisam 5;
Müslim, Hacc 467, (1370); Ebu Davud, Menasik 99, (2034, 2035), Tirmizi, Vela
ve'l-Hibe 3, (2128). Bu rivayetin metni Sahiheyn'e uygundur.

Ebu Dâvud'da şu ziyade var: "Otu yolunmaz, av hayvanı
ürkütülmez, yitik malı, onu ilan edecek olan alabilir. Hiç kimseye kıtal
maksadıyla orada silah taşımak caiz olmaz. Oradan ağaç kesilmez. Kişi devesini
otlatabilir."

4565 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Medine'nin sıkıntı ve meşakkatlerine ümmetimden sabır
gösteren herkese, Kıyamet günü şefaatçi ve (hayır ameline) şahid
olacağım."

Müslim, Hacc 484, (1378); Tirmizi, Menakıb, (3920).

4566 - Süfyan İbnu Ebi Züheyr radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Yemen fethedilecek. Bir grup insan, Medine'den oraya
aileleri ve kendilerine tabi olanlarla gidecekler. Halbuki bilselerdi, Medine
onlar için hayırlıydı. Şam da fethedilecek. Bir kavim Medine'den aileleri ve
kendilerine tabi olanlarla oraya göç edecekler. Bilselerdi Medine onlar için
hayırlı idi. Irak da fetholacak. Bir grup kimse ailesi ve kendilerine tabi
olanlarla Medine'den oraya taşınacaklar. Halbuki bilselerdi Medine onlar için
hayırlı idi."

Buhari, Fezailu'l-Medine 5; Müslim, Hacc 497, (1388); Muvatta,
el-Câmi' 7, (2, 887, 888).

4567 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ben karyeleri yiyen bir karye(ye hicret)le emrolundum. Buna
Yesrib diyorlar. Burası Medine'dir. Medine, tıpkı körüğün curufu ayırması gibi
insanları(n kötüsünü) defedip ayırır."

Buhari, Fezâilu'l-Medine 2; Müslim, Hacc 488, (1382); Muvatta,
el-Câmi' 4, (1, 886).

4568 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Medine'de ölmeye muktedir olan orada ölsün. Zira ben, orada
ölene şefaat ederim."

Tirmizi, Menakıb, (3913).

4569 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm Medine'ye geldiği vakit Ebu Bekr ve Bilâl radıyallahu
anhümâ hastalandılar. Ben yanlarına gittim:

"Ey babacığım, dedim. Kendini nasıl hissediyorsun? Ey Bilâl
sen nasılsın?" diye sordum. Hz. Ebu Bekr radıyallahu anh hummaya
yakalanınca: "Her insana "sabahın hayırlı olsun" denmiştir.
Halbuki ölüm ona ayakkabısının bağından daha yakındır" derdi. Hz. Bilal
radıyallahu anh da humma nöbetinden çıkınca sesini yükseltir ve (Mekke'ye
hasretini ifade eden şu beyitleri) terennüm ederdi:

"Bilmem ki! Mekke vadisinde etrafımı izhir ve celil otları
sarmış olarak bir gece daha geçirebilecek miyim? Mecenne suyuna ulaşacağım bir
gün daha gelecek mi? (Mekke'nin) Şâme ve Tafil dağları bana bir kere daha
görünecek mi?"

(Sonra Bilal şöyle beddua etti: "Allahım, bizi yurdumuzdan
çıkarıp bu cebalı diyara süren Şeybe İbnu Rebi'a, Utbe İbnu Rebi'a ve Ümeyye
İbnu Halef'e lanet et!)

Hz. Aişe der ki: "(Ben gidip, bunlardaki Mekke hasretini)
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a haber verdim. O, şöyle dua buyurdu:

"Allahım bize Medine'yi sevdir. Tıpkı Mekke'yi sevdiğimiz
gibi, hatta fazlasıyla! Allahım onun havasını şıhhatli kıl. Onun müddünü,
sâ'ını hakkımızda mübarek eyle. Onun hummasını al, Cuhfe'ye koy!"

Buhari,
Fezailu'l-Medine 11, Menakıbu'l-Ensâr 46, Mardâ 8, 22, 43; Müslim, Hacc 480,
(1376); Muvatta, Câmi' 14, (2, 890, 891).

4570 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm şöyle dua buyurdular: "Allahım! Mekke'ye verdiğin
bereketi iki katıyla Medine'ye de ver!"

Buhari, Büyü' 53, Kefaret 5, İ'tisam 16; Müslim, Hacc 465,
(1368); Muvatta, Câmi' 1, (2, 884, 885).

4571 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'a (yılın turfanda) ilk meyvesi getirildiği zaman şöyle
buyururlardı:

"Allahım, bize Medine'mizi, meyvelerimizi, müddümüzü,
sa'ımızı bereket üzerine bereketle mübarek kıl. Allahım, İbrahim senin kulun,
peygamberin ve halilindir. Ben de senin kulun ve peygamberinim. O sana Mekke
için dua etti. Ben de Medine için, onun Mekke hakkında yaptığı duayı bir misli
ziyadesiyle aynen yapıyorum." Resûlullah bu şekilde dua ettikten sonra
getirilen meyveyi, orada hazır olan çocuklardan en küçüğüne verirdi."

Müslim, Hacc 473, (1373); Muvatta, Câmi' 2, (2, (885); Tirmizi,
Da'avat 55, (3450).

4572 - Yine Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Medine'ye geçit veren dağ gediklerinde (birbiriyle
kenetlenmiş) melekler var. (Her gedikte (kınından çekilmiş) kılıçlarıyla
bekleyen iki meleğin) korumaları sebebiyle) Medine'ye ne veba ve ne de Deccâl
giremez."

Buhari, Fezailu'l-Medine 9, Tıbb 30, Fiten 27; Müslim, Hacc 485,
486, (1379, 1380); Muvatta, Câmi' 16, (2, 892); Tirmizi, Fiten 51, (2244).

Müslim'in rivayetinde şu ziyade var: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Mesih Deccl, doğu tarafından gelir.
Kasdı Medine'dir. Uhud'un arka tarafına iner. Derken (Medine'yi bekleyen)
melekler, onun yüzünü Şam tarafına çevirirler ve orada helak olur."

4573 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Mekke ve Medine hariç Deccal'ın çiğnemeyeceği memleket
yoktur. Mekke ve Medine'ye geçit veren yolların herbirinde saf tutmuş melekler
var, buraları korurlar. (Deccal) es-Sebbiha nâm mevkie iner. Sonra Medine
ahalisini üç sarsıntı ile sarsar. Bunun üzerine (şehirde bulunan) bütün kâfir
ve münafıklar (şehri terkederek Deccal'e) gelirler."

Buhari, Fezailu'l-Medine 9; Müslim, Fiten 123, (2943).

4574 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Evimle minberim arası cennet bahçelerinden bir bahçedir.
Minberim havuzumun üzerindedir."

Buhari, Fazlu's-Salat 5, Fezailu'l-Medine 11, Rikak 53, İ'tisam
16; Müslim, Hacc 502 (1392); Muvatta, Kıble 10, (1, 197).

4575 - el-Hudri radıyallahu anh anlatıyor: "İki kişi
"takva üzerine kurulmuş olan mescid" hakkında münakaşa ettiler. Biri:
"Bu Kuba mescididir!" dedi. Diğeri de: "O, Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın mescididir!" dedi.

(Bu münakaşayı işiten) Aleyhissalatu vesselam:

"Şu benim mescidimdir!" buyurdular."

Müslim, Hacc 514, (1398); Tirmizi, Tefsir, Tevbe, (3098); Nesai,
Mesacid 8, (2, 36).

4576 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"İslâm şehirlerinden en son harap olacak olan
Medine'dir."

Tirmizi, Menakıb, (3915).

4577 - Yine Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Medine'yi, taşıdığı yüce hayra rağmen terkedecekler. Onu
rızık arayanlar yani kuşlar ve kurtlar istila edecek. Oraya (en son gelecek)
iki çoban bu maksadla Müzeyne'den çıkıp koyunlarını azarlayacaklar. Fakat
Medine'yi vahşi hayvanlarla dolmuş bulacaklar. Seniyyetü'l-Vedâ'ya ulaştıkları
vakit yüzüstü düşe(rek ölecek)ler."

Buhari, Fezailu'l-Medine 5, Müslim, Hacc 499, (1389); Muvatta,
Câmi 8, (2, 888).

4578 - Yine Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"İman Medine'ye çekilecek, tıpkı yılanın deliğine çekilmesi
gibi."

Buhari, Fezailu'l-Medine 6; Müslim, İman 233, (147).

4579 - Cabir İbnu Semüre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Allah Teâla hazretleri Medine'yi Tâbe diye tesmiye
buyurdu."

Müslim, Hacc 491, (1385).

4580 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm bir seferden dönünce, Medine'nin duvarlarına bakar,
develerini hızlandırırdı. Eğer bir bineğin üzerinde ise, onu tahrik ederdi. Bu
davranışı Medine'ye sevgisinden ileri gelirdi."

Buhari, Fezailu'l-Medine 10, Umre 17; Tirmizi, Da'avat 44,
(3437).

4581 - Sa'd radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm Tebük'ten dönünce, (sefere katılmayıp Medine'de kalmış
olan) mütehallifinden bazıları onu karşıladılar. Bu sırada toz kaldırdılar.
Bunun üzerine beraberinde bulunanlardan bazıları burunlarını sardı. Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm yüzündeki sargıyı çıkardı ve: "Nefsimi kudret elinde
tutan zâta yemin olsun. Medine'nin tozu, her hastalığa şifadır!" buyurdu
ve O'nun devamla "Cüzzâmdan, barastan (ala tenlilikten)" diye
saydığını gördüm."

Rezin tahric etmiştir.

KUBA MESCİDİ

4582 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm her cumartesi günü Kuba mescidini binekli ve yaya olarak
ziyaret ederdi ve içinde iki rek'at namaz kılardı."

Buhari, Fazlu's-Salât 3, 4, İ'tisam 16; Müslim, Hacc 516, (1399);
Muvatta, Salat fi's-Sefer 71, (1, 167); Nesai, Mesacid 9, (2, 37); Ebu Davud,
Menasik 99, (2040).

4583 - Sehl İbnu Huneyf radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim evinden çıkıp Kuba mescidine gelir ve orada iki rek'at
namaz kılarsa bu ona bir umreye bedel olur."

Nesai, Mesaciid 9, (2, 37).

UHUD DAĞI

4584 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Uhud öyle bir dağdır ki biz onu severiz, o da bizi
sever."

Buhari, Cihad 71, 74, Enbiya 8, 27, Et'ime 28, Da'avat 36,
İ'tisam 16; Müslim, Hacc 504, (1393); Muvatta, Câmi' 10, (2, 889); Tirmizi,
Menakıb, (3918).

AKİK VE ZÜ'L-HULEYFE

4585 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm, Zü'l-huleyfe'de, vadinin içinde istirahatgâhında iken
yanına gelip kendisine: "Sen mübarek Batha'dasın!" diyen olmuş. Musa
İbnu Ukbe der ki: "Sâlim rahimehullah, Abdullah'ın devesini ıhdırdığı
mescidin yanına bizim de devemizi ıhdırırdı. Abdullah İbnu Ömer orada
Resûlullah'ın istirahat ettiği yeri araştırmak gayesiyle devesini ıhtırırdı.
Orası, vadinin dibindeki mescidin aşağısında, mescidle kıble arasında orta bir
yerdir."

Buhari, Hacc 16, Hars 15, İ'tisam 16; Müslim, Hacc 434, (1346);
Nesai, Hacc 24, (5, 126, 127).

4586 - İbnu Abbas Hz. Ömer radıyallahu anhüm ecmain'den naklen
anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın Akik vadisinde olduğu
sırada şöyle söylediğini işittim:

"Bana Rabbimden bir elçi geldi ve "Bu vadide namaz kıl
ve "Hacc için de umre(ye niyet ediyorum) de!" emretti."

Buhari, Hacc 16, Hars 15, İ'tisâm 16; Ebu Dâvud, Menâsik 24,
(1800).

4587 - İmam Mâlik'ten nakledildiğine göre, şöyle demiştir:
"Medine'ye giden hiç kimseye, en az iki rek'at namaz kılmadan Mu'arras'ı
geçmesi muvafık olmaz. Çünkü bana ulaştığına göre, Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm, orada gecelemiştir. Orası Medine'ye altı mil mesafededir."

Ebu Davud, Menâsik 100, (2045).

HİCAZ

4588 - Amr İbnu Avf radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Bu din Hicaz'a çekilecek. Tıpkı yılanın deliğine çekildiği
gibi. (Allah'a kasem olsun)! Yaban keçisinin dağın tepesine sığınması gibi, din
de Hicaz'a sığınacaktır. Bu din garip olarak başladı, tekrar garipliğe
dönecektir. Gariplere ne mutlu. O garipler ki, benden sonra insanların
sünnetimden bozdukları şeyi ıslah edecektir."

Tirmizi, İman 13, (2632).

4589 - Hz. Cabir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kalabalık ve kalp katılığı şarktadır. İman ise Hicaz
ahalisi içerisindedir."

Müslim, İman 92, (53).

ARAP YARIMADASI

4590 - Hz. Cabir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ı işittim, şöyle diyordu:

"Şeytan artık Arap yarımadasında namaz kılanların kendisine
ibadet etmelerinden ümidi kesti. Ancak onları aldatacaktır."

Müslim, Münafikûn 65, (2812).

4591 - İBnu Şihâb anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm buyurdular ki: "Cezîretü'l-Arab'ta iki din içtima edemez!"

İbnu Şihab devamla der ki: "Hz. Ömer bu meseleyi, kesin bir
kanaat ve yakin elde edinceye kadar araştırdı. Gördü ki, Resûlullah gerçekten
bunu söylemiş. Bunun üzerine Hayber yahudilerini sürgün etti."

Muvatta, Câmi' 18, (2, 892, 893).

Mâlik der ki: "Hz. Ömer radıyallahu anh, Necrân ve Fedek
yahudilerini sürgün etti. Hayber yahudilerine gelince, onlar kendilerine meyve
ve arazi gelirlerinden herhangi bir hak tanınmadan orayı terkettiler. Fedek
yahudilerinin (Durumu farklı idi; meyvenin yarısı, arazinin yarısı onlarındı.
Çünkü Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, onlarla meyve ve arazinin yarısı
üzerine sulh yapmış idi.) Hz. Ömer onlara meyvenin yarısını, arazinin yarısını;
altın, gümüş, ip ve semer nev'inden kıymet biçti ve onlara değerini vererek
onları da oradan sürdü."

4592 - Hz. Ömer radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın şöyle söylediğini işittim:

"Arap yarımadasından hıristiyan ve yahudileri mutlaka
çıkaracağım, orada müslüman olmayanı bırakmayacağım."

Said İbnu Abdilaziz der ki: "Arap yarımadası,
el-Vadi'(l-Kurâ)'dan Yemen'in uzak kısmına, Irak sınırına, denize kadar olan
kısımdır."

Müslim, Cihad 63; Ebu Davud, Harac 28, (3030); Tirmizi, Siyer 43,
(1606).

YEMEN

4593 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Size Yemenliler geldi. Onlar, ince ruhlu ve yufka yürekli
insanlardır. İman Yemenlidir, hikmet de Yemenlidir. Küfrün başı şark
cihetindedir. Böbürlenme ve kibirlenme deve besleyenlerdedir. Sükûnet ve vakar
koyun (besleyenler)dedir."

Buhari, Menakıb 1, Megazi 74, Bed'ü'l-Halk 14; Müslim, İman 84,
(52); Tirmizi, Fiten 61, (2244).

ŞAM

4594 - İbnu Amr İbni'l-As radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Bir hicretten sonra bir hicret daha olacak. Arz ehlinin
hayırlılarına Hz. İbrahim'in hicret ettiği yer (Şam) gereklidir. Arzda,
ahalisinin şerirleri kalır. Arzları, onları (öbür dünyaya) atar. Allah Teâla da
onlardan hoşlanmaz. Onları ateş, maymunlar ve hınzırlarla birlikte
haşreder."

Ebu Davud, Cihad 3, (2482).

4595 - Zeyd İbnu Sabit radıyallahu anh anlatıyor: "Biz bir
gün Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın yanında idik. Parçalar üzerinde Kur'ân
(ayetlerini) tanzim ediyorduk. Aleyhissalatu vesselam:

"Şam'a ne mutlu!" buyurdular. Ben: "Bu mutluluk
nereden geliyor ey Allah'ın Resûlü?" diye sordum.

"Çünkü, buyurdular, (Rahman'ın) melekleri onun üzerine
kanatlarını geriyorlar!"

Tirmizi, Menakıb, (3949).

4596 - İbnu Havâle radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Bu iş, sizin birkısım toplu gruplara ayrılmanıza müncer
olacak: Şam'da bir grup, Yemen'de bir grup, Irak'da bir grup!"

Ben: "Ey Allah'ın Resûlü! dedim. O güne erdiğim takdirde
(bunlardan en hayırlısı hangisi ise şimdiden) bana seçiverin!" dedim.

"Öyleyse dedi, sana Şam'ı tavsiye ederim! Çünkü orası,
Allah'ın, arzında mümtaz kıldığı yerdir. Allah kulları arasında seçkin olanları
oraya tahsis eder. Ancak (oraya gitmekten) imtina ederseniz, size Yemen'inizi
tavsiye eder, (oradaki) havuzlarınızdan içiin derim. Zira Allah, Şam ve
ahalisini (fitnelerden koruma hususunda) bana garanti verdi."

Ebu Davud, Cihad 3, (2483).

4597 - Ebu'd-Derdâ radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ğûta'daki savaş sırasında müslümanların sığınağı, Şam
şehirlerinin en hayırlısı olan Dımeşk denen şehrin yakınındadır."

Ebu Dâvud, Melâhim 6, (4298), Sünnet 9, (4639).

4598 - Abdurrahman İbnu Süleyman anlatıyor: "Acem
krallarından bir kral gelecek, Dımeşk hariç bütün şehirler üzerinde hakimiyet
kuracak."

Ebu Davud, Sünnet 9, (4639).

BEYTU'L-MAKDİS

4599 - Meymune radıyallahu anha anlatıyor: "Ey Allah'ın
Resûlü! dedim, bize Beytu'l-Makdis hakkında fetva verin!"

"Ona gidin, içinde namaz kılın!" buyurdular. -O zaman
her tarafta savaş vardı. (Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm bu durumu nazar-ı
itibara alarak sözlerini şöyle tamamladılar- "Gidip, içinde namaz
kılamıyorsanız, hiç olsun kandillerinde yanacak zeytinyağı gönderin!"

Ebu Dâvud, Salat 14.

VECC

4600 - Hz. Zübeyr radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Vecc (vadisin)in avı ve ağaçları haramdır. Allah için haram
kılınmıştır."

Ebu Davud, Menasik 97, (2032).

MESCİDÜ'L-AŞŞÂR

4601 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ı işittim. Buyurmuştu ki:

"Allah Teâla Hazretleri, Mescidu'l-Aşşâr'dan, Kıyamet günü
birkısım şehidleri ba's eder (yeniden diriltir) ki, Bedir şehidleriyle sadece
onlar kalkar."

Ebu Davud, Melahim 10, (4308).

Ebu Davud der ki: "Mescidu'l-Aşşâr, Übülle'de (Fırat)
nehrinin hemen yanındaki mesciddir."

BAZI NEHİRLER

4602 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Seyhan, Ceyhan, Fırat ve Nil cennet nehirlerindendir."

Müslim, Cennet 26, (2839).

HUSUSİ SALAVATLARIN FAZİLETİ

4603 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Beş vakit namaz, bir cuma namazı diğer cuma namazına, bir
ramazan diğer ramazana hep kefârettirler. Büyük günah irtikab edilmedikçe
aralarındaki günahları affettirirler."

Müslim, Taharet 14, (223); Tirmizi, Salat 160, (214).

4604 - Yine Ebu Hureyre anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm buyurdular ki:

"Sabah namazını (cemaatle) kılan, Allah'ın garantisi
altındadır. Sakın Allah, (ona verdiği garantisi sebebiyle) size bir ceza
vermesin!"

Rezin şunu ilave etti: "Kim bu garantiyi talep ederse onu
elde eder ve bir daha da kaçırmaz."

Tirmizi, Fiten 6, (2165).

4605 - Yine Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Gece ve gündüzde birkısım melekler nöbetleşe aranızda
bulunurlar. Bunlar sabah namazı ile ikindi namazında toplanırlar. Sonra sizi
geceleyin takip eden melekler (hesabınızı vermek üzere huzu-u ilahiye)
yükselir. Sizi çok iyi bilen Allah, bu meleklere sorar: "Kullarımı nasıl
bıraktınız?"

"Biz onları namaz kılıyorlarken bıraktık, biz onlara namaz
kılarlarken vardık!" derler."

Buhari, Mevakitu's-Salat 16, Bed'ü'l-Halk 6, Tevhid 23, 33;
Müslim, Mesacid 210, (632); Muvatta, Kâsru's-Salat 82, (1, 170); Nesai, Salat
21, (1, 240, 241).

4606 - Ammâre İbnu Rueybe radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Güneşin doğmasından ve batmasından önce namaz kılan hiç
kimse ateşe girmeyecektir. -Burada sabah ve ikindi namazları kastedilir-."

Müslim, Mesacid 213, (634); Ebu Dâvud, Salât 9, (427); Nesâi,
Salât 21, (1, 241).

4607 - Muâz İbnu Enes el-Cüheni radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim sabah namazından çıkınca, iki rek'atlik kuşluk namazını
kılıncaya kadar hayırdan başka bir şey söylemeden namaz kıldığı yerde oturur
beklerse, Allah onun günahlarını, denizin köpüğü kadar çok da olsa
bağışlar."

Ebu Davud, Salat 301, (1287).

4608 - Ümmü Habibe radıyallahu anha anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim hergün farzlar dışında oniki rek'at (nafile) kılarsa
Allah onun için cennette mutlaka bir ev inşa eder."

Ümmü Habibe der ki: "Bunu Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'dan işittiğim günden beri bu namazları terketmedim."

Müslim, Müsafirin 103, (728); Ebu Davud, Salat 290, (1250);
Tirmizi, Salat 306, (415); Nesai, Kıyamu'l-Leyl 66, (3, 261).

4609 - Zeyd İbnu Hâlid radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim güzelce abdest alır, sonra da iki rek'at namaz kılar ve
namazında gaflete yer vermezse Allah, (seğâirden olan) geçmiş günahlarını
mağfiret buyurur."

Ebu Davud, Salât 162, (905).

4610 - Said İbnu'l-Müseyyeb rahimehullah anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Bizimle münafıklar arasında yatsı ve sabah namazlarında
hazır bulunma farkı vardır. Onlar bu iki namaza muktedir olamazlar."

Muvatta, Salâtu'l-Cemâ'a 5, (1, 130).

4611 - Zeyd İbnu Sâbit radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kişinin evindeki namazı, benim şu mescidimde kılacağı
namazdan efdaldir; tabii ki farzlar hariç."

Ebu Davud, Salat 205, (1044), 340, (1447); Tirmizi, Salat 331,
(450); Muvatta, Salatu'l-Cemâ'a 4, (1, 130).

4612 - Abdülvahid İbni Ziyâd merhum, merfû olarak şunu rivayet
etmiştir: "Kişinin çölde kılacağı namazı, tamamladığı takdirde cemaatle
kılacağı namazdan efdaldir."

Rezin tahric etmiştir. Hadis, Ebu Davud'da gelmiştir. Salat 49,
(560).

Ebu Davud bu hadisi, Ebu Saidi'l-Hudri'den kaydettiği şu hadisin
arkasından rivayet eder: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:
"Cemaatle kılınan namaz yirmibeş namaza bedeldir. Kişi (cemaatle yolculuk
sırasında) çölde kılar da rükû ve secdelerini tam yaparsa, o zaman (sevabı)
elli misline ulaşır."

4613 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Cemaatle kılanan namaz münferid kılınan namazdan yirmiyedi
derece üstündür." -"Yirmibeş derece" diye de rivayet
edildi.-"

Buhari, Ezan 30, 31; Müslim, Mesacid 249, (650); Muvatta, Cemâ'a
1; Tirmizi, Salat 161, (215); Nesai, İmamet 42. (2. 103).

4614 - Ebu'd-Derda radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Köyde olsun, kırda olsun üç kişi olur da orada cemaatle
namaz kılınmazsa, şeytan onlara galebe çalmış demektir. Size cemaatle namaz
kılmanızı tavsiye ederim."

Ebu Davud, Salat 47, (547); Nesai, İmamet 48, (2, 106).

Rezin şu ziyadede bulunmuştur: "Zira insanın kurdu
şeytandır. Onu yalnız yakaladı mı yer."

4615 - Ebu Sa'iid radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm, namazı kılıp bitirdikten sonra bir adam gelip namaza
durdu. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm: "Şununla namaza durup ticaret
yapacak kimse yok mu?" buyurdular. Bunun üzerine bir adam kalkıp onunla
(ona uyarak) namaz kıldı."

Tirmizi, Salat 164, (220); Ebu Davud, Salat 56, (574).

4616 - Hz. Osman radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim yatsı namazını cemaatle kılarsa sanki gecenin yarısını
ihya etmiş gibidir. Kim de sabahı da cemaatle kılmışsa gecenin tamamını ihya
etmiş gibidir."

Müslim, Mesacid 260, (656); Muvatta, Cema'at 7, (1, 132); Ebu
Davud, Salat 18, (555); Tirmizi, Salat 165, (221).

4617 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim kırk gün, iftitah tekbirini kaçırmadan cemaatle namaz
kılarsa, kendisine iki beraet yazılır; ateşten beraet, nifaktan beraet."

Tirmizi, Salat 178, (241).

4618 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"İmam zamin, müezzin de mü'temendir. Allahım, insanlarımızı
irşad et, müezzinlere de mağfiret buyur."

Ebu Davud, Salat 32, (517); Tirmizi, Salat 153, (207).

4619 - Yine Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kişinin cemaatle kıldığı namaz, evinde ve işyerinde kıldığı
namazından yirmibeş kat daha sevablıdır. Çünkü, güzelce abdest alır, mescide
gider. Bu gidişte gayesi sadece ve sadece namazdır. Her adım atışında bir
derece yükseltilir, günahından da bini dökülür. Namazını kılınca, namazgahında
kıldığı müddetçe melekler ona mağfiret duasında bulunur ve: "Allahım ona mağfiret
et, Allahım ona rahmet et, Allahım onun tevbesini kabul et" derler. Bu
kimseye, orada eza vermedikçe, hadeste bulunmadıkça böyle devam eder."

Ebu Hureyre radıyallahu anh'a: "Hadeste bulunması ne
demek?" diye sorulmuştu: "Sesli veya sessiz yel bırakmadıkça!"
diye açıkladı. "Sizden biri, namazı beklediği müddetçe namazdadır."

Buhari, Ezan 30, Salat 87, Büyü 49; Müslim, Mesacid 246, (649);
Muvatta, Taharet 33, (1, 33); Ebu Davud, Salat 49, (559); Tirmizi, Salat 423,
(603).

4620 - Said İbnu'l-Müseyyeb rahimehullah anlatıyor:
"Ensardan biri ölmek üzere idi. Dedi ki: "Size bir hadis rivayet
edeceğim. Bunu da sadece sevap ümidiyle yapacağım. Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'ı işittim, şöyle buyurmuştu:

"Biriniz abdest alır ve abdestini güzel yapar sonra da namaza
giderse, sağ adımını her atışta, bu adım sebebiyle Allah mutlaka ona bir sevap
yazar; sol adımını attıkça da her seferinde mutlaka bir günahını döker.
-Öyleyse (mescide) yaklaşsın veya uzaklaşsın- mescide gelir ve cemaatle
namazını kılarsa mağfirete mazhar olur. Mescide geldiğinde namazın birkaç
rek'ati kılınmış; birkaç rek'ati kalmış ise yetiştiğini cemaatle kılıp,
kaçırdıklarını da tamamlamışsa, keza mağfirete mazhar olur. Eğer mescide
geldiğinde namazı kılınmış bulur ve tek başına tamamlarsa yine mağfirete mazhar
olur."

Ebu Davud, Salat 51, (563).

4621 - Ebu Ümame radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim evinden temizlenmiş olarak farz namaz için çıkarsa,
onun ecri, tıpkı ihrama girmiş hacının ecri gibidir. Kim de kuşluk namazı için
çıkar ve sırf bu maksadla yorulursa onun ücreti de umre yapanın ücreti gibidir.
Namaz kıldıktan sonra araya lağv (dünyevi kelam) sokmadan kılınan iknici namaz,
İlliyyin (denen cennetin yüce makamın)da yazılıdır."

Ebu Davud, Salat 49, (558).

4622 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Beni Selime
yurtlarını bırakarak Mescid-i Nebeviye yakın bir yere gelip yerleşmek
istediler. (Durumdan haberdar olan) Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm:

"(Yürüdüğünüz zamanki) adımların sevabını hesaba katmıyor
musunuz?" dedi. Bunun üzerine yerlerinde kaldılar."

Buhari, Fezailu'l-Medine 11, Ezan 33.

4623 - Hz. Büreyde radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Karanlıkta mescide gidenlere Kıyamet günü tam bir nura kavuşacaklarını
müjdele!"

Ebu Davud, Salat 50, (561); Tirmizi, Salat 165, (223).

HASTA ZİYARETİNİN FAZİLETİ

4624 - Hz. Ali radıyallahu anh diyor ki: "Bir hastayı
akşamleyin ziyaret eden hiçbir kimse yok ki beraberinde kendisine sabaha kadar
istiğfar edecek yetmişbin melekle çıkmış olmasın. Ayrıca onun cennette bir
baçesi de vardır. Kim de hasta ziyaretine sabahleyin gelirse onunla birlikte
yetmişbin melek çıkar, akşam oluncaya kadar ona istiğfar ederler. Onun da
cennette bir bağı vardır."

Ebu Davud, Cenaiz 7, (3098, 3099, 3100).

4625 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim güzel bir şekilde abdest alır, müslüman kardeşine,
sevap düşüncesiyle hasta ziyaretinde bulunursa, cehennemden yetmiş yılllık
yürüme mesafesi uzaklaştırılır."

Sabit dedi ki: "Ey Ebu Hamza, harîf nedir? diye Enes'ten
sordum. Bana: "Yıl!" diye cevap verdi."

Ebu Davud, Cenaiz 7, (3098).

4626 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor.
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim bir hastaya veya bir din kardeşine Allah rızası için
ziyarette bulunursa, bir münâdi ona nida eder: "(Dünyada da ahirette de)
iyi olasın (ahiret yolculuğun da) iyi olsun. (Bu davranışınla) cennette bir ev
hazırladın!" der."

Tirmizi, Birr 64, (2009); İbnu Mace, (Cenaiz 2, (1443).

BAZI MÜŞTEREK VE MÜTEFERRİK HADİSLERLE FAZİLETİ BELİRTİLEN AMEL
VE SÖZLER

4627 - Muaz İbnu Cebel radıyallahu anh anlatıyor: "Bir
seferde Resûlullah'la beraberdik. Bir gün yakınına tesadüf ettim ve beraber
yürüdük.

"Ey Allah'ın Resûlü, dedim. Beni cehennemden uzaklaştırıp
cennete sokacak bir amel söyle!"

"Mühim bir şey sordun. Bu, Allah'ın kolaylık nasib ettiği
kimseye kolaydır; Allah'a ibadet eder, Ona hiçbir şeyi ortak koşmazsın, namaz
kılarsın, zekât verirsin, ramazan orucunu tutarsın, Beytullah'a hacc
yaparsın!" buyurdular ve devamla: "Sana hayır kapılarını göstereyim
mi?" dediler.

"Evet ey Allah'ın Resûlü" dedim.

"Oruç (cehenneme) perdedir; sadaka hataları yok eder, tıpkı
suyun ateşi yoketmesi gibi. Kişinin geceleyin kıldığı namaz salihlerin
şiarıdır" buyurdular ve şu ayeti okudular. (Mealen): "Onlar ibadet
etmek için gece vakti yataklarından kalkar, Rablerinin azabından korkarak ve
rahmetini ümid ederek O'na dua ederler. Kendilerine rızık olarak verdiğimiz
şeyden de bağışta bulunurlar" (Secde 16)

Sonra sordu: "Bu (din) işinin başını, direğini ve zirvesini
sana haber vereyim mi?"

"Evet, ey Allah'ın Resûlü!" dedim. "Dinle
öyleyse" buyurdu ve açıkladı:

"Bu dinin başı İslâm'dır, direği namazdır, zirvesi
cihâddır!"

Sonra şöyle devam buyurdu: "Sana bütün bunları (tamamlayan)
baş amili haber vereyim mi?"

"Evet ey Allah'ın Resûlü!" dedim.

"Şuna sahip ol!" dedi ve eliyle diline işaret etti. Ben
tekrar sordum: "Ey Allah'ın Resûlü! Biz konuştuklarımızdan sorumlu mu
olacağız?"

"Anasız kalasıca Muâz! İnsanları yüzlerinin üstüne -veya
burunlarının üstüne dedi- ateşe atan, dilleriyle kazandıklarından başka bir şey
midir?" buyurdular."

Tirmizi, İman 8, (2619).

4628 - Ebu'd-Derdâ radıyallahu anh anlatıyor. "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim namazı kılar, zekâtı verir ve Allah'a hiçbir şeyi şirk
koşmadan ölürse, ona mağfiret etmek Allah üzerine bir hak olur. Hicret etse
veya doğduğu yerde ölse de!"

Dedik ki: "Ey Allah'ın Resûlü! Biz bunu halka anlatsak da
sevinseler olmaz mı?"

"Cennette yüz derece var. Her iki derece arasında arzla sema
arasındaki kadar mesafe var. Allah onu kendi yolunda cihad edenlere hazırladı.
Ben mü'minleri bindirebileceğim bir şey bulamamam sebebiyle onlar da (bu yüzden
cihada iştirak edemedikleri için) benden geri kalmalarına üzülmeleri suretiyle
mü'minlere meşakkat vermemiş olsaydım, hiçbir seriyyeden geri kalmaz, (her
birine) iştirak ederdim. Ben (cihad esnasında) öldürülüp, sonra tekrar
diriltilmeyi, tekrar öldürülmeyi isterim" buyurdular."

Nesai, Cihad 18, (6, 20).

4629 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Allah Teâla hazretleri şöyle ferman buyurdu: "Kim
benim veli kuluma düşmanlık ederse ben de ona harp ilan ederim. Kulumu bana
yaklaştıran şeyler arasında en çok hoşuma gideni, ona farz kıldığım (ayni veya
kifaye) şeyleri eda etmesidir. Kulum bana nafile ibadetlerle yaklaşmaya devam
eder, sonunda sevgime erer. Onu bir sevdim mi artık ben onun işittiği kulağı,
gördüğü güzü, tuttuğu eli, yürüdüğü ayağı (aklettiği kalbi, konuştuğu dili)
olurum. Benden birşey isteyince onu veririm, benden sığınma talep etti mi onu
himayeme alır, korurum. Ben yapacağım bir şeyde, mü'min kulumun ruhunu
kabzetmedeki tereddüdüm kadar hiç tereddüte düşmedim: O ölümü sevmez, ben de
onun sevmediği şeyi sevmem."

Buhari, Rikak 38.

4630 - Hz. Ebu Ümame radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Üç şey vardır; her birine Allah garanti vermiştir:
"Allah yolunda cihad etmek üzere yola çıkan kimse: Bu öldüğü takdirde
cennete koyma hususunda, ölmeyip döndüğü takdirde ganimet ve sevapla gelme
hususunda garantilidir. Mescide giden kimseye, öldüğü takdirde, Allah cennete
koyma hususunda garanti vermiştir. Kişi (fitne zamanında bulaşmayıp) evine
çekildiği takdirde Allah ona da garanti vermiştir."

Ebu Davud, Cihad 10, (2494).

4631 - Muaz İbnu Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Namaz, oruç ve zikir Allah yolunda infak üzerine yediyüz
misli katlanır."

Ebu Davud, Cihad 14, (2498).

4632 - Hz. Cabir radıyallahu anh anlatıyor: "Nu'man İbnu
Nevfel (bir gün) dedi ki: "Ey Allah'ın Resûlü! Farz namazlarımı kılsam,
ramazan orucumu tutsam, helali helal bilip haramı da haram tanısam ve bunlara
hiçbir ilave (hayır ve ibadet)de bulunmasam cennete gider miyim?"

Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm: "Evet!" buyurdular.
Nu'man: "Vallahi (bu farzlara) hiçbir ilavede bulunmayacağım!"
dedi."

Müslim, İman 16, (15).

4633 - El-Hâris el-Eş'ari radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Allah Teâla hazretleri, Yahya İbnu Zekeriyya
aleyhimâsselam'a, beş kelime söyleyip bunlarla amel etmesini ve onlarla amel
etmelerini Beni İsrail'e de söylemesini emir buyurdu. Ancak O, bu hususta ağır
aldı. İsa aleyhisselâm kendisine: "Allah sana beş kelime öretip onlarla
amel etmeni ve Beni İsrail'e de onlarla amel etmelerini emretmeni söyledi. Ya
sen bunları onlara emredersin veya bunları onlara ben emredeceğim" dedi.
Yahye aleyhisselam: "Onları emretmede benden önce davranacak olursan yere
batırılmam veya azab görmemden korkarım!" dedi ve halkı Beytu'l-Makdis'te
topladı. Mescid ağzına kadar doldu. Mahfillere de oturdular. (Söz alıp):

"Allah bana beş kelime gönderdi ve onlarla amel etmemi ve
size de amel etmenizi emretmemi bana emretti:

-Bunlardan birincisi Allah'a ibadet etmeniz, ona hiçbir ortak
koşmamanızdır. Allah'a ortak koşanın misali şudur: Bir adam, kendi öz malından
altın veya gümüş mukabilinde bir köle satın alır ve: "Bu benim evim, bu da
işim. (Çalış kazandığını) bana öde!" der. Köle çalışır, fakat kazancını
efendisinden başkasına öder. Kölenin böyle yapmasına hanginiz razı olur? Aynen
bunun gibi, Allah da size namazı emretti. Namaz kılarken (sağa-sola)
bakınmayın. Zira Allah yüzünü, namazda bulunan kulunnun yüzüne karşı diker, o
sağa sola bakmadığı müddetçe.

-Allah size orucu emretti. Bunun misali şu insanın misaline
benzer; O bir grup içerisindedir. Beraberinde bir çıkın içinde misk var. Herkes
onun kokusundan hoşlanmaktadır. Oruçlunun (ağzında hasıl olan) koku, Allah
indinde miskin kokusundan daha hoştur.

-Allah size sadakayı emretti. Bunun misali de şu adamın misaline
benzer: Düşmanlar onu esir edip ellerini boynuna bağlamışlar ve boynunu
vurmaları için cellatlara teslim etmişlerdir. Adam: "Ben az veya çok
(bütün malımı) vererek kendimi fidye mukabilinde kurtarmak istiyorum" der
ve nefsini fidye ödeyerek kurtarır.

-Allah size, Allah'ı zikretmenizi de emretti. Bunun da misali,
peşinden hızla düşmanın geldiği bir adamdır. Bu adam muhkem bir kaleye gelip,
düşmandan kendini korur. Kul da böyledir. Şeytana karşı kendisini sadece
zikrullahla koruyabilir."

Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm (burada hikayeyi tamamlayarak)
dedi ki: "Ben de size beş şeyi emrediyorum: Allah onları bana emretti.
Dinlemek, itaat etmek, cihâd, hicret ve cemaat. Zira, kim cemaatten bir
karışcık ayrılırsa boynundaki İslam bağını çıkarıp atmıştır, geri dönen hariç.
Kim de cahiliye davası güderse o cehennem molozlarından biridir!"

Bir adam: "Ey Allah'ın Resulü! O kimse namazını kılar,
orucunu tutar idiyse (yine mi cehennemlik)?" diye sordu. Aleyhissalatu
vesselam:

"Evet, namaz kılsa, oruç tutsa da! Ey Allah'ın kulları! Sizi
müslümanlar, mü'minler diye tesmiye eden Allah'ın çağrısı ile çağırın!"
buyurdular."

Tirmizi, Emsal 3, (2867).

4634 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Bu gece Rabbimden bir (melek, elçi olarak) geldi. -Bir
rivayette ise şöyle demiştir: "Rabbim bana en güzel bir surette
geldi" -ve: "Ey Muhammed!" dedi.

"Buyur Rabbim, emrindeyim!" dedim.

"Mele-i A'la(da bulunanların) nelerde yarıştıklarını biliyor
musun?" dedi.

"Hayır!" dedim. Bunun üzerine elini omuzlarımın arasına
koydu. Hatta onun serinliğini göğüslerimde hissettim. Derken semâvat ve arzda
olanları öğrendim. Sonra: "Ey Muhammed! Mele-i A'la (efradı) nelerde
yarışır biliyor musun?" dedi.

"Evet! Dereceler(i artıran ameller)de, keffâretlerde.
(Keffaretler ise)" yaya olarak cemaatlere gitmek, şiddetli soğuklarda
abtesti tam almak, namazdan sonra namaz beklemektir. Kiim bunlara devam ederse
hayır üzere yaşar, hayır üzere ölür, günah mevzuunda da annesinden doğduğu
gündeki gibi olur" dedim. Sonra tekrar: "Ey Muhammed!" dedi.

"Buyurun emrinizdeyim!" dedim.

"Namaz kıldığın vakit, dedi, şunu oku: "Allahım, senden
hayırları yapmamı, kötü şeyleri de terketmemi ve fakirleri sevmemi talep
ediyorum! Kullarına bir fitne arzu edersen, beni, fitneye düşmeden, yanına
al!"

(Gece bana gelen elçi -veya Rabbim- son olarak) dedi ki:
"Dereceler ise, selamı yaymak, yemek yedirmek, insanlar uyurken gece namaz
kılmaktır!"

Tirmizi, Tefsir, Sâd, (3231, 3232).

4635 - Hz. Ali radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Cennette birtakım odalar vardır. Dışları içlerinden, içleri
de dışlarından görülür."

Bunu işiten bir bedevi ayağa kalkıp: "Bu odalar kim(ler)e
ait ey Allah'ın Resulü?" diye sordu. Aleyhissalatu vesselam: "Sözü
güzel yapan, yemek yediren, oruca devam eden, gece herkes uyurken namaz kılan
kimse(lere) ait!" buyurdu."

Tirmizi, Birr 53, (1985).

4636 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Allah Teâla hazretleri diyor ki: "Ben, kulumun
hakkımdaki zannı gibiyim. O, beni andıkça ben onunla beraberim. O, beni içinden
anarsa ben de onu içimden anarım. O, beni bir cemaat içinde anarsa, ben de onu
daha hayırlı bir cemaat içinde anarım. O, şayet bana bir karış yaklaşacak
olursa, ben ona bir zira yaklaşırım. Eğer o, bana bir zira yaklaşırsa ben ona
bir kulaç yaklaşırım. Kim bana yürüyerek gelirse ben ona koşarak giderim. Kim
bana şirk koşmaksızın bir arz dolusu günahla gelse, ben de onu bir o kadar
mağfiretle karşılarım."

Buhari, Tevhid 15, 35; Müslim, Zikr 2, (2675), Tevbe 1, (2675).

4637 - Ebu Zerr radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm buyurdular ki:

"Allah Teâla hazretleri demiştir ki: "Kim bir hayır
işlerse ona sevabının on katı verilir veya arttırırım da. Kim bir günah işlerse
bunun cezası misli kadardır, veya affederim. Kim bana bir karış yaklaşırsa ben
ona bir zirâ yaklaşırım. Kim bana bir zirâ yaklaşırsa ben ona bir kulaç
yaklaşırım. Kim bana yürüyerek gelirse ben ona koşarak giderim. Kim bana hiçbir
şeyi şirk koşmaksızın, arz dolusu hata ile kavuşursa ben de onu bir o kadar
mağfiretle karşılarım."

Müslim, Zikr 22, (2687).

4638 - Ebu Malik el-Eş'ari radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Abdest imanın yarısıdır. Elhamdülilllah mizanı doldurur;
sübhanallah velhamdulillah arz ve sema arasını doldurur; namaz nurdur; sadaka
bürhandır; sabır ziyadır; Kur'ân ise lehine veya aleyhine bir hüccettir. Herkes
sabahleyin kalkar, nefsini satar; kimisi kurtarır, kimisi de helâk eder."

Müslim, Taharet 1, (223); Tirmizi, Da'avat 91, (3512); Nesai,
Zekat 1, (5, 5-6).

4639 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm bir gün:

"Bugün sizden kim oruçlu olarak sabahladı?" diye
sordular. Hz. Ebu Bekr radıyallahu anh: "Ben!" dedi. Aleyhissalâtu
vesselâm:

"Bugün kim bir cenâzeye kadıldı?" dedi. Yine Hz. Ebu
Bekr radıyallahu anh: "Ben!" dedi. Aleyhissalâtu vesselâm:

"Bugün kim bir fakire yedirdi?" dedi. Hz. Ebu Bekr
radıyallahu anh: "Ben!" dedi. Aleyhissalatu vesselam:

"Bugün kim bir hastayı ziyaret etti?" dedi. Bu sefer de
Hz. Ebu Bekr "Ben!" dedi. Bunun üzerine Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm:

"Bunlar bir kimsede biraraya geldi mi, o kimse mutlaka
cennete girer!" buyurdu."

Müslim, Zekât 87, (1028).

4640 - Hz. Ebu Zerr radıyallahu anh anlatıyor: "(Ashabtan
bazıları): "Ey Allah'ın Resûlü! Zenginler ücretleriyle gittiler. Onlar da
bizim gibi namaz kıldılar, bizim gibi oruç tuttular, mallarının artanından da
sadaka verdiler!" dediler. Aleyhissalatu vesselam:

"Allah size de tasadduk edeceğiniz şeyler verdi: Her bir
tesbih sadakadır, her bir tekbir sadakadır, her bir tahmid sadakadır, her bir
tehlil sadakadır, emr-i bi'l-ma'ruf sadakadır, nehy-i ani'l-münker sadakadır,
herbirinizin (hanımıyla) cimaı sadakadır!" buyurdu. Derken cemaatten:
"Ey Allah'ın Resûlü! Yani birimizin şehvetine mubaşeret etmesine ücret mi
var?" diye soranlar oldu. Aleyhissalâtu vesselâm:

"İhtiyacını haramla görmüş olsaydı bundan ona bir vebal var
mıydı, yok muydu ne dersiniz?" diye sual ettiler.

"Evet vardı!" demeleri üzerine:

"Öyleyse, ihtiyacını helal yolla gördü mü bunda onun için
ücret vardır!" buyurdular."

Müslim, Zekat 53, (1006).

4641 - Tirmizi'nin bir rivayetinde şöyle buyrulmuştur:
"Kardeşine karşı izhar edeceğin tebessümün bir sadakadır. Emr-i
bi'l-mâ'rufun ve nehy-i ani'l-münkerin sadakadır. Yolunu kaybeden kimseye yolu
gösterivermen sadakadır; gözü sakat kimse için görüvermen sadakadır; yoldan
taş, diken, kemik (gibi şeyleri) kaldırıp atman sadakadır; kovandan kardeşinin
kovasına su boşaltman sadakadır."

Tirmizi, Birr 36, (1957).

4642 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Üç şey vardır, bunlar kimde bulunursa, Allah onun üzerine
himayesini açar ve onu cennete koyar: "Zayıflara rıfk, anne-bebaya şefkat,
kölelere ihsan."

Tirmizi, Kıyâmet 49, (2496).

4643 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Üç kimse vardır ki, bunlara yardım Allah üzerine bir
haktır: Allah yolunda cihad eden; borcunu ödemek isteyen mükâteb, iffetini
korumak niyetiyle evlenen kimsi."

Tirmizi, Fezâilu'l-Cihâd 20, (1655); Nesai, Nikâh 5, (6, 61).

4644 - Hz. Ebu Zerr radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Üç kişi vardır, Allah onları sever, üç kişi de vardır Allah
onlara buğzeder.

Allah'ın sevdiği üç kişiye gelince: "Bir adam bir cemaate
gelir, onlardan Allah adına birşeyler ister, kendisiyle onlar arasında mevcut
bir karâbet sebebiyle istemez. Onun başvurduğu kimseler, istediğini vermezler.
İçlerinden biri cemaatin arkasına kayıp, isteyen kimseye gizlice ihsanda
bulunur. (Öyle gizli verir ki) onun verdiğini sadece Allah'la ihsanda bulunduğu
adam bilir.

(İkinci adam ise Bir cemaat yoldadır. Gece boyu da yürürler.
Derken (yorulurlar ve) uyku herşeyden kıymetli bir hal alır. Konaklarlar,
(başlarını koyup yatarlar.) Bir adam kalkıp bana karşı tevazu ve tazarruda
bulunur, ayetlerimi okur.

(Üçüncü adama gelince): Seriyyeye katılmıştır. Seriyye düşmanla
karşılaşır, hezimete uğrarlar. Ancak o ilerler, öldürülünceye veya başarıncaya
kadar savaşmaya devam eder.

Allah'ın buğzettiği üç kişiye gelince: Bunlar zâni ihtiyar,
kibirli fakir, zâlim zengindir."

Tirmizi, Cennet 25, (2571); Nesai, Zekat 75, (5, 84).

4645 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Yedi kişi var, Allah onları hiçbir gölgenin olmadığı
Kıyamet gününde kendi gölgesinde gölgeler:

-Adil imam,

-Allah'a ibadet içinde yetişen genç,

-Tekrar dönünceye kadar kalbi mescide bağlı olan kimse,

-Allah için birbirlerini seven, Allah rızası için biraraya gelip,
Allah rızası için ayrılan iki kişi,

-Güzel ve makam sahibi bir kadın tarafından davet edildiği halde;
"Ben Allah'tan korkarım" de(yip icabet etmey)en kimse,

-Allah'ı tek başına zikrederken gözlerinden yaş boşanan
kimse."

Buhari, Ezan 36, Zekat 16, Rikâk 24, Hudûd 19; Müslim 91, (1031);
Muvatta 14, (952, 953); Tirmizi, Zühd 53, (2392); Nesâi, Kudât 2, (8, 222,
223).

4646 - Yine Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim bir hidayete davette bulunursa, buna uyanların
sevaplarının bir misli ona gelir ve bu durum, onların ücretlerinden hiçbir şey
eksiltmez. Kim bir dalâlete çağrıda bulunursa, buna uyanların günahlarından bir
misli de ona gelir ve bu onların günahlarından hiçbir eksiltme yapmaz."

Müslim, İlm 16, (2674); Tirmizi, İlm 15, (2676); Ebu Davud,
Sünnet 7, (4609); Muvatta, Kur'an 41, (1, 218).

4647 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor. "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Hayra delâlet eden onu yapan gibidir."

Tirmizi, İlm 14, (2672).

4648 - Ebu Hüreyre radıyallahu anh anlatıyor:

"Allah Teâla hazretleri meleklerine şöyle emreder:
"Kulum kötü bir amel yapmak isteyince, onu yapmadıkça yazmayın. Yapınca,
onu aleyhine bir günah olarak yazın. Eğer benim rızamı düşünerek terketti ise
bunu onun lehine bir sevap yazın. Kulum iyi bir iş yapmak arzu edince, yapmasa
bile onu, lehine bir sevap yazın. Eğer onu yaparsa, en az on misli olmak üzere
yediyüz misline kadar ona sevap yazın."

Buhari, Tevhid 35; Müslim, İman 203, 205, (128, 129); Tirmizi,
Tefsir, En'âm (3075).

4649 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kulun gündüz veya gece amelini yazan hafaza melekleri,
yazdıklarını Allah'a yükseltirler. Allah sahifenin baş ve son kısmını hayırlı
bulursa, meleklere şöyle der: "Sizi şahid kılıyorum, ben kulumun
sahifesinin iki tarafı arasında kalan kısmını mağfiret ettim."

Tirmizi, Cenaiz 9, (981).

4650 - Amr İbnu Abese radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim müslüman olduğu halde, saçından bir kıl beyazlarsa, bu,
Kıyamet günü onun için bir nûr olur. Kim Allah yolunda bir ok atarsa, bu
düşmana değse de değmese de, atan için bir köle azadı yerine geçer. Kim mü'min
bir köleyi azad ederse bu onun için cehennemden bir azadlık vesilesi olur: Her
bir uzuv için bir uzvu ateşten kurtulur.

Tirmizi, Fezailu'-Cihad, (1634); Nesai, Cihad 26, (6, 26); Ebu
Davud, Itk 14, (3966).

4651 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kıyamet günü aziz ve celil olan Allah şöyle buyuracak:

"Ey ademoğlu! Ben hasta oldum beni ziyaret etmedin!"
Kul diyecek:

"Ey Rabbim, Sen Rabbülâlemin iken ben seni nasıl ziyaret
ederim?" Rab Teâla diyecek:

"Bilmedin mi, falan kulum hastalandı, fakat sen onu ziyaret
etmedin, bilmiyor musun? Eğer onu etseydin, yanında beni bulacaktın!"

Rab Teâla diyecek:

"Ey ademoğlu ben senden yiyecek istedim ama sen beni
doyurmadın?" Kul diyecek:

"Ey Rabbim, ben seni nasıl doyururum. Sen ki alemlerin
Rabbisin?" Rab Teâla diyecek:

"Benim falan kulum senden yiyecek istedi. Sen onu
doyurmadın. Bilmez misin ki, eğer sen ona yiyecek verseydin ben onu yanımda
bulacaktım." Rab Teâla diyecek:

"Ey Ademoğlu! Ben senden su istedim bana su vermedin!"
Kul diyecek:

"Ey Rabbim, ben sana nasıl su içirebilirim, sen ki Alemlerin
Rabbisin!" Rab Teâla diyecek:

"Kulum falan senden su istedi. Sen ona su vermedin. Bilmiyor
musun, eğer ona su vermiş olsaydın, bunu benim yanımda bulacaktın!"

Müslim, Birr 43, (2569).

4652 - Ebu Sa'id radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim temiz rızık yer ve sünnete uygun amelde bulunur, halk
da kendisinden bir kötülük gelmeyeceği hususunda güven duyarsa cennete girdi
demektir."

Bir adam: "Ey Allah'ın Resûlü ! Bugün insanlar arasında
böyleleri çoktur!" dedi. Aleyhissalatu vesselam da:

"Benden sonraki zamanlarda da olacaklar!"
buyurdu."

Tirmizi, Kıyamet 61, (2522).

4653 - Hz. Bera radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim sağmal bir hayvanı veya parayı (karz-ı hasen olarak)
iâreten verirse veya yolunu kaybedene yolunu gösterirse veya âmâyı sokağına
koyarsa kendisine bir köle azad edenin sevabı verilir."

Tirmizi, Birr 37, (1958).

4654 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Hz.
Peygamber aleyhissalatu vesselam'a soruldu:

"Ey Allah'ın Resûlü! Bir adam gizli olarak hayırlı ameller
yaparken bir de bakarsın halk buna muttali olmuştur da bu onun hoşuna
gitmiştir?" Aleyhissalatu vesselam:

"Bu kimsenin iki ücreti vardır: Gizli yapmanın ücreti ve
aleni yapmanın ücreti."

Tirmizi, Zühd 49, (2385).

4655 - Hz. Ebu Zerr radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah'a
soruldu: "Ey Allah'ın Resûlü! Kişi hayır yapsa halk da bu sebeple onu övse
(bunun hükmü nedir)?

"Bu mü'mine (Allah'ın razı olduğuna dair) peşin bir
müjdedir" buyurdular."

Müslim, Birr 166, (2642).

4656 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Allah için sefer yapanlar üçtür: Gâzi, hacı, umreci."

Nesai, Hacc 4, (5, 113).

4657 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Bir müslüman bir ağaç diker veya bir tohum eker de bunların
mahsülatından bir kuş veya insan veya hayvan yiyecek olsa, bu onun için bir
sadaka olur."

Buhari, Hars 1, Edeb 27; Müslim, Müsakat 12, (1553); Tirmizi,
Ahkâm 40,. (1382).

HASTALIK VE MUSİBETLER

4658 - Ebu Hureyre ve Ebu Said radıyallahu anhüma'nın
anlattıklarına göre, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm şöyle buyurmuştur:

"Mü'min kişiye bir ağrı, bir yorgunluk, bir hastalık bir
üzüntü hatta bir ufak tasa isabet edecek olsa, Allah onun sebebiyle mü'minin
günahından bir kısmını mağfiret buyurur."

Buhari, Marda 1; Müslim, Birr 52, (2573); Tirmizi, Cenaiz 1,
(966).

4659 - Hz. Cabir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm, Ümmü's-Saib radıyallahu anhâ'nın yanına girdi ve:

"Niye zangırdıyorsun, neyin var?" dedi. Kadın:
"Humma (sıtma)! Allah belasını versin!" dedi. Aleyhissalatu vesselam
da:

"Sakın hummaya sövme! Çünkü o, insanların hatalarını
temizlemektedir, tıpkı körüğün demirdeki pislikleri temizlediği gibi!"
buyurdular."

4660 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm bir hummalıyı ziyaret etmişti. Hastaya:

"Müjde! Zira Allah Teâla hazretleri diyor ki: "Humma
benim ateşimdir, ben onu mü'min kuluma musallat ederim, ta ki, ateşten tadacağı
nasibi(ni dünyada tadmış) olsun."

Rezin tahric etmiştir. (Ahmed İbnu Hanbel'in Müsned'inde
mevcuttur: 2, 440).

4661 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Allah bir kuluna hayır murad ettimi onun cezasını tacil
edip dünyada verir; bir kulu hakkında da kötülük murad ettimi onun günahlarını
tutar, Kıyamet günü cezasını verir."

Tirmizi, Zühd 57, (2398).

4662 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Mükâfaatın büyüklüğü belânın büyüklüğü ile (orantılıdır).
Allah bir cemaati sevdi mi onları musebete müptela eder. Kim bundan razı olursa
Allah da ondan razı olur, kim de razı olmazsa Allah da ondan razı olmaz."

Tirmizi, Zühd 57, (2398).

4663 - Hz. Cabir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kıyamet günü, afiyet ehli kimseler, bela ehline sevapları
verilince, dünyada iken derilerinin makaslarla kazınmış olmasını temenni
edecekler."

Tirmizi, Zühd 59, (2404).

4664 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Mü'min erkek ve kadının nefsinde, çocuğunda, malında bela
eksik olmaz. Tâ ki hatasız olarak Allah'a kavuşsun."

Muvatta, Cenaiz 40, (1, 236); Tirmizi, Zühd 57, (2401).

4665 - Mus'ab İbnu Sa'd, babası radıyallahu anh'tan naklediyor:
"Der ki:

"Ey Allah'ın Resûlü! dedim, insanlardan kimler en çok belaya
uğrar?"

"Peygamberler, sonra büyüklükte onlara ve bunlara yakın olanlar.
Kişi diyaneti nisbetinde belaya maruz kalır. Kim dininde şiddetli ve sağlam
olursa onun belası da şiddetli olur. Şayet dininde zayıflık varsa, allah onu da
diyaneti nisbetinde imtihan eder. Bela kulun peşini bırakmaz. Tâ o kul, hatasız
olarak yeryüzünde yürüyünceye kadar."

Tirmizi, Zühd 57, (2400).

4666 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Allah Teâla hazretleri ferman etti: "İzzetim ve
celalim hakkı için, mağfiret etmek istediğim hiç kimseyi, bedenine bir
hastalık, rızkına bir darlık vererek boynundaki günahlarından temizlemeden
dünyadan çıkarmayacağım."

Rezin tahric etmiştir.

4667 - Ebu Musa radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Bir kul, salih amel işlerken araya bir hastalık veya sefer
girerek ameline mani olsa, Allah ona sıhhati yerinde ve mukim iken yapmakta
olduğu salih amelin sevabını aynen yazar."

Buhari, Cihad 134; Ebu Davud, Cenaiz 2, (3091).

ÇOCUK ÖLÜMÜ

4668 - Ebu Sa'id radıyallahu anh anlatıyor: "Kadınlar
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a dediler ki:

"Ey Allah'ın Resulü! Sizden (istifade hususunda) erkekler
bize galip çıktı (yeterince sizi dinleyemiyoruz). Bize müstakil bir gün
ayırsanız!"

Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm bunun üzerine onlara bir gün
verdi. O günde onlara vaaz u nasihat etti, bazı emirlerde bulundu. Onlara
söyledikleri arasında şu da vardı:

"Sizden kim, kendinden önce üç çocuğunu gönderirse, onlar
mutlaka kendisine ateşe karşı bir perde olur!"

Bir kadın sormuştu: "Ey Allah'ın Resûlü! Ya iki çocuğu
ölmüşse?

"İki de olsa!" buyurmuşlardı."

Buhari, İlm 36, Cenaiz 6, İ'tisam 9; Müslim, Birr 152, (2633).

4669 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Mü'minlerden birinin üç çocuğu ölür ve ona da ateş değerse,
bu çok hafif bir alev yalamasıdır."

Buhari, Cenaiz 6, Eyman 9; Müslim, Birr 150-154, (2632-2635);
Muvatta, Cenaiz 38, (1, 235);

Tirmizi, Cenaiz 64, (1060); Nesai, Cenaiz 25, (4, 25).

4670 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ümmetimden kimin iki öncüsü varsa, onlarla birlikte cennete
girer!"

Hz. Aişe radıyallahu anha sordu: "Bir öncüsü olan?"

"Bir öncüsü olan da, ey (hayırda) muvaffak olan!"
buyurdular. Hz. Aişe tekrar sordu: "Ümmetinden hiç öncü göndermeyen?"

"Ben, ümmetimin öncüsüyüm, (şefaatimle onları cennete ben
sevkedeceğim. Hatta ben bütün öncülerin en büyüğüyüm. Çünkü, ücret, çekilen
meşakkate göre büyür). Benimki gibisine de hedef olmayacaklar. (Onların beni önden
göndermekten daha büyük bir kayıpları,daha acılı bir musibetleri yoktur ve
olmayacak da. Zira vahiy kesilmiş oldu.)"

Tirmizi, Cenaiz 64, (1062).

ÖLÜM VE ALLAH'A KAVUŞMA SEVGİSİ

4671 - Ubade İbnu's-Samit radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim Allah'a kavuşmayı severse, Allah da ona kavuşmayı
sever. Kim Allah'a kavuşmaktan hoşlanmazsa Allah da ona kavuşmaktan
hoşlanmaz!"

Hz. Aişe radıyallahu anha: "Biz ölmekten hoşlanmayız"
dedi. Aleyhissalatu vesselam:

"Kasdımız bu değil. Lâkin, mü'mine ölüm gelince, Allah'ın
rızası ve ikramıyla müjdelenir. Ona, önünde (ölümden sonra kendisini bekleyen)
şeyden daha sevgili birşey yoktur. Böylece O, Allah'a kavuşmayı sever, Allah da
ona kavuşmayı sever. Kâfir ise, ölüm kendisine gelince Allah'ın azabı ve
cezasıyla müjdelenir. Bu sebeple ona önünde (kendini bekleyenlerden) daha
menfur bir şey yoktur. Bu sebeple Allah'a kavuşmaktan hoşlanmaz, Allah da ona
kavuşmaktan hoşlanmaz."

Buhari, Rikak 41; Müslim, Zikr 14, (2683); Tirmizi, Cenaiz 67,
(1066); Nesai, Cenaiz 10, (4, 10).

MİRASIN SEBEPLERİ, MANİLERİ

4672 - Üsame İbnu Zeyd radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdu ki:

"Müslüman kimse kâfir kimseye varis olamaz; kafir de
müslümana varis olamaz."

Buhari, Feraiz 26; Müslim, Feraiz 1, (1614); Muvatta, Feraiz 10,
(2, 519); Ebu Davud, Feraiz 10, (2909); Tirmizi, Feraiz 15, (2108).

4673 - İbnu Amr İbni'l-As ve Hz. Cabir radıyallahu anhüm
anlatıyorlar: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"İki farklı din mensupları birbirlerine varis
olamazlar."

Ebu Davud, Feraiz 10, (2911); Tirmizi, Feraiz 16, (2109). Ebu
Davud'un rivayeti İbnu Amr'dan, Tirmizi'nin rivayeti Hz. Cabir'dendir.

4674 - Hz. Üsame radıyallahu anh'ın anlattığına göre (haccı
sırasında (Aleyhissalatu vesselam'a) denmiştir ki:

"Ey Allah'ın Resûlü! Yarın nereye ineceksin. Mekke'deki
evine mi?"

"Akil bize ev-bark bıraktı mı ki?" buyurdular. Akil ile
Tâlip, Ebu Tâlib'e varis olmuşlardı. Ne Ali ne de Câfer radıyallahu anhüma ona
varis olamamışlardı. Çünkü bu ikisi müslüman idiler. Akil ve Tâlib ise
kâfirdiler."

Buhari, Hacc 44, Cihad 180, Megazi 48; Müslim, Hacc 439, (1351);
Ebu Davud, Feraiz 10, (2910).

4675 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Katil vâris olamaz."

Tirmizi, Feraiz 17, (2110).

4676 - Said İbnu'l-Müseyyeb rahimehullah anlatıyor: "Hz.
Ömer radıyallahu anh, Arap (memleketinde) doğmadıkça, Acem'den birini varis
kılmaktan imtina etmiştir."

Muvatta, Feraiz 14, (2, 520).

Rezin şu ilavede bulundu: "Hamile olarak gelip Arap
(memleketinde) doğuran kadını da hariç kıldı. Bu durumda erkek, eğer ölürse
kadına varis olur. Eğer erkek ölürse, kadın da ona varis olur. Erkeğin
miras(taki pay nisbet)i Allah'ın kitabında vardır."

4677 - Ebu'l-Esved ed-Düeli anlatıyor: "Hz. Mu'az'a bir
yahudinin miras meselesi getirildi. Onun müslüman oğluna da mirastan pay verdi
ve dedi ki:

"İslam (galebe çalar, ona galebe çalınmaz), artar
eksilmez."

Ebu Davud, Feraiz 10, (2912, 2913).

4678 - Amr İbnu Şu'ayb, an ebihi an ceddihi tarikiyle anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Hür veya cariye bir kadınla kim zina yaparsa, bundan hasıl
olacak çocuk veled-i zinadır, ne o babasına, ne de babası ona varis
olamaz."

Tirmizi, Feraiz 21, (2114).

DEDE VE NİNE

4679 - İbnu'z-Zübeyr radıyallahu anhüma'nın anlattığına göre:
Ehl-i Küfe, kendisine yazarak dede hakkında sormuşlardı. O da şu cevabı
vermişti: "Hakkında Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın: "Ben bu
ümmet içerisinde birini kendime halil seçseydim, onu seçerdim" dediği
kimse, yani Ebu Bekr, dedeyi (miras meselesinde) baba yerine koymuştu."

Buhari, Fezâilu'l-Ashab 5.

4680 - İmrân İbnu Husayn radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a bir adam gelerek, "Oğlumun oğlu
vefat etti. Ondan miras hakkım nedir?" diye sordu. Aleyhissalatu vesselâm:

"Sana altıda bir var!" buyurdu. Adam dönüp gidince geri
çağırdı ve:

"Sana diğer bir altıda bir daha var!" buyurdu. Adam
dönüp gidince tekrar çağırdı ve:

"Diğer altıda bir, (hak değil) fazladan bir ikramdır!"
buyurdu."

Ebu Davud, Feraiz 6, (2896); Tirmizi, Feraiz 9, (2100).

Ebu Davud der ki: "Katâde şunu söyledi: "(Sahabe,
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın bu kimseyi, başka) hangi varisler olduğu
halde varis kıldığını bilmiyor." Katâde devamla der ki: "Dedenin
tevarüs ettiği en az miktar, altıda birdir."

4681 - Hz. Muaviye radıyallahu anh'ın anlattığına göre:
"Kendisine dedenin miras payından soran Zeyd İbnu Sâbit'e şöyle yazmıştır:
"Bana yazarak dededen soruyorsun. Doğruyu Allah bilir. Bu mesele, ancak
ümeranın -yani halifelerin- hükmedeceği meselelerden biridir. Ben sizden önce
iki halifeyi gördüm. Onlar ölenin tek bir kardeşi ile verasete iştirak eden
dedeye malın yarısını veriyorlardı. İki ve daha fazla kardeş olması halinde üçte
bir veriyorlardı. Erkek kardeşler çok da olsa dedenin payı üçte birden aşağı
düşmezdi."

Muvatta, Feraiz 1, (2, 510).

4682 - Büreyde radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm, büyükanneye, önünde, (ölenin) anne(si) olmadığı
takdirde, altıda bir pay koydu."

Ebu Davud, Feraiz 5, (2895).

KIZLAR VE KIZKARDEŞLER

4683 - Esved İbnu'l-Yezid anlatıyor: "Bize (Yemen'e), Muâz
radıyallahu anh, muallim ve emir olarak geldi. Ona, bir kızla bir kızkardeş
bırakarak ölen kimse(nin veraset durumu) hakkında sorduk. O, kız için yarım,
kızkardeşi için de yarıma hükmetti. O sırada Aleyhissalâtu vesselam
sağdı."

Buhari, Feraiz 6, 12; Ebu Davud, Feraiz 4, (2893).

4684 - Hüzeyl İbnu Şurahbil anlatıyor: "Ebu Musa radıyallahu
anh'a "Ölenin bir kızıyla kızkardeşinin oğlu ve (ana-baba bir)
kızkardeşinin miras payından soruldu. Dedi ki:

"Kız için yarı, (anne-baba bir) kızkardeş için de yarı.
(İbni Mes'ud'a gidin, ondan da sorun. O da benim söylediğime muvafakat
edecektir!) (Ebu Musa, fetvasında oğlan kardeşin kızına mirastan pay
vermemişti.) Bunun üzerine doğru İbnu Mes'ud'a sorulmaya gidildi ve Ebu
Musa'nın söylediği de kendisine haber verildi. İbnu Mes'ud radıyallahu anh dedi
ki: "(Eğer ben onun fetvasına uyarsam) dalalete düşmüş olurum ve
hidayetten ayrılanlara katılırım!"

Sonra ilave etti: "Onlar hakkında, Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'ın verdiği hükümle hükmedeceğim: "Kız için yarı, oğulun kızı
için, -üçte ikiyi tamamlamak üzere- altıda bir, geri kalan da kızkardeş
içiindir!"

Ebu Musa'ya İbnu Mes'ud'un sözü haber verildi. Bunun üzerine:

"Bu derin alim aranızda olduğu müddetçe (mişkillerinizi)
bana sormaya gelmeyin" dedi."

Buhari, Feraiz 7, 12; Ebu Davud, Feraiz 4, (2890); Tirmizi,
Feraiz 4, (2094).

ERKEK KARDEŞLER

4685 - Hz. Ali radıyallahu anh buyurmuştur ki: "Sizler şu
ayeti okuyorsunuz: "...Bu hisseler, onların borçları ödendikten ve
vasiyetleri yerine getirildikten sonradır..." (Nisa 12). Bilesiniz ki
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm vasiyyetin yerine getirilmesinden önce
borçlarının ödenmesine hükmetti. Anne-baba bir kız ve erkek kardeşler, baba
bir, anne ayrı kız ve erkek kardeşlerden önce birbirlerine varis olurlar.
Erkek, anne-baba bir erkek kardeşine, baba bir erkek kardeşinden önce varis
olur."

Tirmizi, Feraiz 5, (2095).

CENİN

4686 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm, ölü olarak düşürülen bir cenin için köle veya cariye
bir gurreye hükmetti. Sonra lehine bir gurreye hükmedilen kadın ölmüştü.
Aleyhissalatu vesselam, kadının mirasının oğullarına ve kocasına kalacağına,
diyetinin de asabesine kalacağına hükmetti.

Buhari, Feraiz 11, Tıbb 46, Diyat 25; Müslim, Kasame 35, (1681);
Tirmizi, Diyat 15, (1410), Feraiz 19, (2112).

4687 - Yine Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, doğan çocuk ağlar sonra ölürse, varis
olur ve ona varis olunur. Ağlamazsa (ölü doğarsa), ne varis olur ne de ona
varis olunur."

Ebu Davud, Feraiz 15, (2920).

MÜLÂ'ANE ÇOCUĞU

4688 - Mekhûl anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm,
mülâ'ane (ile ayrılan karı-kocanın) çocuğunun mirasını annesine kıldı, anneden
sonra da annenin varislerine kıldı."

Ebu Davud, Feraiz 9, (2907).

4689 - Vâsile İbnu'l-Eska' radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kadın üç mirası toplar. Azadlısı(nın mirası), buluntusu(nun
mirası), üzerine mülâ'anede bulunduğu çocuğu(nun mirası)."

Ebu Davud, Feraiz 9, (2906); Tirmizi, Feraiz 23, (2116).

MU'TEDDE (İDDET BEKLEYEN KADIN)

4690 - Muhammed İbnu Yahya İbni Hibban anlatıyor: "Dedem
Hibbân'ın iki hanımı vardı. Biri Haşimiye, diğeri Ensariye idi. Dedem,
Ensariye'yi, çocuğu meme verir halde boşadı. Kadının üzerinden bir yıl geçti,
sonra dedem öldü, kadın hâlâ hayız olmadı. Bunun üzerine:

"Ben kocama varis olurum, çünkü hayız olmadım!" dedi.
Dava Hz. Osman radıyallahu anh'a intikal etti. Hz. Osman kadının mirasa iştirak
etmesine hükmetti. Haşimiye kadın, bu kararı sebebiyle Hz. Osman'ı levmetti.
Hz. Osman:

"Bu, senin amcaoğlunun işidir. Böyle hükmetmemize o işaret
etti!" dedi. "Amcaoğlun" sözüyle Hz. Ali radıyallahu anh'ı
kasdetmişti.

Muvatta, Talak 43, (2, 572).

4691 - Abdurrahman İbnu Hürmüz el-A'rac anlatıyor: "Osman
İbnu Affân radıyallahu anh İbnu Mükemmil'in hanımlarını kendisine varis kıldı.
İbnu Mükemmil hasta iken hanımlarını boşamıştı."

Muvatta, Talâk 41, (2, 572).

4692 - Rebi'a İbnu Ebi Abdirrahman anlatıyor: "Abdurrahman
İbnu Avf'ın hanımı, ondan kendisini boşamasını talep etti. Abdurrahman:
"Adetten temizlenince bana haber ver!" dedi. Kadın haber verdi. O da
talak-ı bette ile (üç talakla) -veya baki kalan tek bir talakla- boşadı. Ne var
ki Abdurrahman o gün hasta idi. Hz. Osman, kadının iddeti tamamlanınca
kocasının malına onu da varis kıldı."

Muvatta, Talak 40, (2, 571, 572).

KELÂLE (NE EVLAD NE DE BABA BIRAKMADAN ÖLEN)

4693 - Zeyd İbnu Eslem radıyallahu anh anlatıyor: "Hz. Ömer
radıyallahu anh, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a kelâle(nin miras
hissesin)den sormuştu.

"Bu yaz nâzil olan, Nisa suresinin sonundaki ayet, bu
meselede sana yeterlidir" buyurdular.

Hadisin ravisi der ki: "Ebu İshak'a sordum: "Kelâle, ne
çocuk ne de baba bırakmadan ölen kimse değil mi?" Bana: "Böyle
zannettiler!" diye cevap verdi."

Muvatta, Feraiz 7, (2, 515); Müslim, Feraiz 9, (1617).

Yaz mevsiminde indiği için "Yaz âyeti" denen ayet
şudur. (Mealen):

"Senden fetva istiyorlar. De ki: "Varis olarak babası
ve çocuğu bulunmayan kimsenin mirası hakkında Allah size hükmünü bildiriyor:
Eğer bir kimse ölür ve kendisinin çocuğu olmayıp da bir kızkardeşi bulunursa,
mirasın yarısı onundur. Eğer kadın ölür de çocuğu olmayıp geride sadece erkek
kardeşi varis olarak bulunursa, mirasın tamamını alır. Varisler iki kızkardeş
ise, mirasın üçte ikisi onlara aittir. Eğer varisler hem erkek, hem de
kızkardeşler ise, erkeğe iki kız hissesi vardır." Allah şaşırırsınız diye
hükümlerini size böylece bildiriyor. Allah herşeyi hakkıyla bilir" (Nisa
176). kış mevsiminde indiği için kış ayeti denen ayet de, Nisâ suresinin baş
tarafındadır:

"Allah, miras taksimini size şöyle emrediyor: Size varis
olan çocuklarınızdan erkeğe iki kız hissesi vardır. Çocuklar, hepsi kız olmak
üzere ikiden fazla iseler, o zaman mirasın üçte ikisi onlarındır. Eğer çocuk
sadece bir kızdan ibaretse ona mirasın yarısı verilir. Eğer ölenin çocuğu
varsa, ölenin anne ve babasından herbirine altıda bir hisse vardır. Ölenin
çocuğu olmayıp da sadece anne ve babası onun mirasçısı ise, o zaman annenin
hakkı üçte birdir. Bu hükümler ölünün borçları ödendikten ve usulü dairesinde
vasiyeti yerine getirildikten sonra kalan mal içindir. Babalarınız ve
oğullarınızdan hangisinin size menfaatçe daha yakın olduğunu siz bilemezsiniz;
bu yüzden de onlar arasındaki miras taksimini size bıraktığımız takdirde
adaletsizlik edersiniz. Bu hisseler ise, Allah katından birer hak olarak size
emrolunmuştur. Muhakkak ki Allah herşeyi hakkıyla bilir ve her işini hikmetle
yerine getirir" (Nisa11).

ZEVİLERHAM

4694 - Muhammed İbnu Ebi Bekr İbni Hazm'ın anlattığına göre,
babasının sıkça şöyle söylediğini işitmiştir:

"Hz. Ömer radıyallahu anh pek çok defalar şöyle derdi:
"Halanın haline hayret ediyorum! Kendisine varis olunur, fakat o varis
olmaz."

Muvatta, Feraiz 9, (2, 517).

4695 - Ebu Musa radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Bir kavmin kızkardeşlerinin oğlu, kendilerindendir."

Ebu Davud, Edeb 121, (5122); Nesai, Zekât 96, (5, 106); Buhari,
Feraiz 24.

Nesâi'de şu ibare de gelmiştir: "Bir kavmin kızkardeşlerinin
oğlu, kendi nefislerindendir."

DİYETİN MİRASI

4696 - Said İbnu'l-Müseyyeb rahimehullah anlatıyor: "Hz.
Ömer radıyallahu anh diyor ki: "Diyet âkile üzerinedir. Öyle ise âkile(yi
teşkil edenler) diyete varis olurlar; kadın (âkileden olmadığı için) kocasının
diyetine varis olamaz." Dahhak İbnu Süfyan radıyallahu anh kendisine
(itiraz ederek) dedi ki: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, bana Eşyem
ed-Dıbâbi'nin hanımını kocasının diyetine varis kılmamı yazmıştı. Kadın bir
başka cemaatten idi." Bunun üzerine Hz. Ömer, önceki tatbikatından hemen
vazgeçti."

Ebu Davud, Feraiz 18, (2927); Tirmizi, Feraiz 18, (2111).

SADAKANIN MİRASI

4697 - Büreyde radıyallahu anh anlatıyor: "Bir kadın
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a gelip: "Ben anneme bir cariye tasadduk
etmiş idim. Şimdi annem, cariyeyi bırakarak vefat etti" (deyip, hükmünü
sordu). Aleyhissalatu vesselam:

"Sanna onun sevabı vacip olmuştur. Miras yoluyla da cariye
sana geri gelmiştir!" buyurdular."

Müslim, Sıyam 154, (1149); Tirmizi, Zekat 31, (667); Ebu Davud,
Vesaya 12, (2877), Zekat 31, (1656).

4698 - İmam Mâlik'e ulaştığına göre, "Ensardan bir zat,
ebeveynine bir bağışta bulundu. Bilahare ebeveyni vefat etti. Oğulları tekrar
bu mala veraset yoluyla sahip oldu. Bu bir hurmalıktı. Oğlan, Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'a bu hususta sual etti. Aleyhissalatu vesselam ona:

"Şurası muhakkak ki tasadduk sevabını aldın. Şimdi o malı
(Allah) sana miras olarak geri gönderdi" buyurdu.

Muvatta, Akdiye 54, (2, 760).

VARİSLER CEMAATİ

4699 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "(Cahiliye
devrinde ölen babanın) malı oğluna kalırdı. Vasiyet de valideyn için yapılırdı.
Allah Teâla hazretleri bundan dilediği kısmı neshedip erkeğin hissesini kadının
hissesinin iki misli kıldı, ebeveynden herbiri için (eğer çocuk varsa) altıda
bir, üçte bir kıldı. Kadına (çocuk varsa) dörtte bir kıldı. Zevc'e, (çocuk
yoksa) yarı, (çocuk varsa) dörtte bir miras payı kıldı."

Buhari, Vesâya 6, Tefsir, Nisa 5, Feraiz 10.

4700 - Zeyd İbnu Sâbit radıyallahu anh anlatıyor: "Oğulların
çocukları, kendileriyle ölü arasında başka bir erkek çocuk olmadığı takdirde,
ölenin çocuğu menzilesindedir: Oğlanların erkek çocukları, ölenin erkek
çocukları gibidir. Oğulların kız çocukları da ölenin kız çocuğu gibidirler.
Oğulların çocukları, oğullar gibi miras alırlar. Oğullar kendilerinden
aşağıdakilerin mirasına mani oldukları gibi, oğulların oğulları da
kendilerinden aşağıdakilerin miras almasına mani olurlar. Oğulun çocuğu, oğulla
birlikte miras alamaz.

Ölen kimse, bir kızla, bir oğulun oğlunu bıraksa, kız yarı alır,
geri kalanı da oğulun oğlu alır. Zira Aleyhissalatu vesselam şöyle buyurmuştur:

"Miras paylarını (Kur'an'da zikredilen) hak sahiplerine
verin. Geri kalan, (baba tarafından) en yakın erkeğe aittir."

Buhari, Feraiz 7.

4701 - Hz. Ali radıyallahu anh'tan biri anne bir erkek kardeş,
diğeri koca olan iki amca çocuğu hakkında sorulmuştu. Şu cevabı verdi:
"Koca için yarı anne bir erkek kardeş için altıda bir, geri kalan da
aralarında ikiye bölünür."

(Rezin tahric etmiştir.) Buhari'de muallak olarak gelmiştir.
Feraiz 15.

4702 - Zeynep radıyallahu anha anlatıyor: "Muhacir
kadınlardan bir kısmı Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a evlerinin darlığından
ve kendilerinin evlerden çıkarıldıklarından şikayet ettiler. Bunun üzerine
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, kadınların muhacir evlerine varis
kılınmalarını emretti."

Ebu Davud, Harac 37, (3080).

VELA'NIN MİRAS OLMASI

4703 - Amr İbnu Şuayb an ebihi an ceddihi radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Mala kim varis olursa velâ'ya da varis olur."

Tirmizi, Feraiz 22, (2115).

4704 - Amr İbnu Şuayb an ebihi an ceddihi radıyallahu anh
anlatıyor:

"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Velâ, erkeklerden en büyüğe aittir. Kadınlar, velâya (iki
durum dışında) varis olamazlar. Bu iki durum şudur: Bizzat azad ettikleri veya
azad ettiklerinin azad ettikleri."

Rezin tahric etmiştir.

4705 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Hz. Aişe radıyallahu
anha, azad etmek niyetiyle bir cariye satın almak arzu etti. Ancak, kölenin
sahibi velanın kendilerine ait olmasını şart koydu. Hz. Aişe durumu Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'a söyledi. Efendimiz:

"Bu şart sana mani olmasın, (zira batıldır); vela, köleyi
kim azad etmişse ona aittir!" buyurdu."

Müslim, Itk 15, (1505).

4706 - Ebu Bekr İbnu Abdirrahman İbni'l-Haris İbni Hişam
anlatıyor:

"Âs İbnu Hişam ölmüş, geride üç oğlan bırakmıştı. Bunlardan
ikisi bir anadan, biri de bir başka anadandı. Aynı anadan olan iki oğlandan
biri daha öldü. Bu da mal ve azadlılar bıraktı. Aynı anadan olan kardeşi mala
ve azadlıların velasına varis oldu. Sonra da mal ve velaya varis olan kardeş de
öldü, geriye bir oğlanla, baba bir kardeşini bıraktı. Oğlu: "Ben babamın sahip
olduğu şeylere sahibim!" dedi. Kardeşi de:

"Durum böyle değil. Sen sadece mala sahip olursun,
azadlıların velasına sahip olamazsın! Bilmez misin, kardeşim bugün ölseydi, ben
ona varis olmayacak mıydım?" dedi ve Hz. Osman radıyallahu anh nezdinde
dava açtılar. O, velanın ölen kerdeşe; malın da ölenin oğluna ait olduğuna
hükmetti."

Muvatta, Itk 22, (2, 784).

ASABE'NİN MİRASI

4707 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ben mü'minlere, kendi nefislerinden evlâyım. Öyleyse kim
üzerinde borcu olduğu halde ölür, bunu ödeyecek mal bırakmazsa, onu ödemek bana
aittir. Kim de mal bırakarak ölürse bu mal varislerine aittir. -Bir rivayette-
Kim bir mal bırakmışsa, buna, kim olursa olsun asabesi varis olur."

Buhari, Feraiz 4, 15, 25, Kefalet 5, İstikraz 11, Tefsir, Ahzab
1, Nafakat 15, Müslim, Feraiz 16, (1619); Tirmizi, Feraiz 1, (2091), Cenaiz 69,
(1070); Ebu Davud, Harac 15, (2955).

4708 - Mikdam radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim külfet bırakırsa yükü banadır. Kim de mal bırakırsa bu
varislerinedir. Ben varisi olmayanın varisiyim. Onun yerine diyet öderim, ona
varis de olurum. Dayı da varisi olmayanın varisidir, ona bedel diyet de öder.
Esirini de ona (fidye ödeyerek) kurtarıverir, ona varis de olur."

Ebu Davud, Feraiz 8, (2900).

4709 - Tirmizi'de Hz. Aişe radıyallahu anha'dan merfu olarak şu
rivayet gelmiştir: "Dayı sadece varisi olmayan varis olur."

Tirmizi, Feraiz 12, (2105).

4710 - Tirmizi'de Hz. Aişe radıyallahu anha'dan merfu olarak, şu
rivayet edilmiştir: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın bir azadlısı
vefat etti ve mal bıraktı. Geride ne evladı ne de bir yakını yoktu. Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm:

"Mirasını köyünden bir adama verin!" emretti."

Ebu Davud, Feraiz 8, (2902); Tirmizi, Feraiz 213, (2106).

4711 - Büreyde radıyallahu anh anlatıyor: "Bir adam
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a geldi ve: "Bende Ezd'den birisinin
mirası var. Ben onu verecek bir Ezdli bulamıyorum (ne yapayım?)" dedi.
Aleyhissalâtu vesselam:

"Git bir yıl bir Ezdli ara!" emretti. Adam bir yıl
sonra tekrar geldi ve "Mirası verecek bir Ezdli bulamadım!" dedi.
Aleyhissalatu vesselam:

"Git bak; karşılaşacağın ilk Huzâ'i'ye malı ver!"
buyurdu. Adam geri dönünce: "Adamı bana çağırın" emretti. Adam
çağırıldı. Gelince:

"Huza'a'nın en yaşlısına bak, malı ona ver!"
buyurdu."

Ebu Davud, Feraiz 8, (2903, 2904).

4712 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Bir kişi
ölmüş, geride azad ettiği bir köleden başka (varis) bırakmamıştı. Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm:

"Bu adamın geride bırraktığı bir adamı var mı?" diye
sordu.

"Hayır yok! Sadece azad etmiş olduğu bir kölesi var!"
dediler. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, mirasını azadlısına verdi."

Ebu Davud, Feraiz 8, (2905); Tirmizi, Feraiz 14, (2107).

4713 - Hz. Ömer radıyallahu anh anlatıyor: "Lakit (buluntu)
hürdür. (Ölünce) malı da beytülmale aittir. Sâibe de böyledir (hürdür)"
buyurdu."

Rezin tahric etmiştir. (Hadisi Buhari muallak olarak
kaydetmiştir: Feraiz 19.

RESÛLULLAH ALEYHİSSALÂTU VESSELÂM VE GERİDE BIRAKTIKLARININ
MİRASI

4714 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: "Hz. Fatıma
radıyallahu anha, Hz. Ebu Bekr radıyallahu anh'tan, Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'ın bıraktığı maldaki hissesini taksim edivermesini talap etti. Hz. Ebu
Bekr, ona şu cevabı verdi.

"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm: "Bize vâris
olunmaz, bıraktığımız sadakadır" buyurmuştu."

Hz. Fatıma bu cevaba öfkelendi ve Hz. Ebu Bekr'e küstü, ölünceye
kadar da konuşmadı. Zaten Aleyhissalâtu vesselâm'dan sonra altı ay kadar
hayatta kalmış (ve rahmet-i Rahman'a kavuşmuştu.)

Sonra Hz. Ömer radıyallahu anh bunu yaptı: Medine'deki sadakasını
Hz. Ali ve Abbas radıyallahu anhüma'ya verdi. Hayber ve Fedek'teki (sadakasını)
kendi elinde tuttu ve: "Bu iki arazi, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın
karşısına çıkan hakları ve hadiseleri içindi. (Şimdi) bu iki arazinin işi,
Resûlullah'tan sonra devlet işini eline alan halifenin tasarrufuna
kalmıştır" dedi." Ravi devam eder: "Bu iki yer, bugüne kadar
aynı minval üzere devam etmiştir."

Müslim, Cihad 52, (1759); Ebu Davud, Harac 18, (1968, 2969);
Nesai, Kasmu'l-Fey' 1, (7, 132); Buhari, Feraiz 4, -Buhari muhtasar olarak
almıştır-.

4715 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Hz.
Fatıma radıyallahu anhâ, Hz. Ebu Bekr radıyallahu anh'ın yanına gelip:

"Sana kim varis olacak?" diye sordu.

"Ehlim ve çocuğum!" cevabını alınca: "Öyleyse ben
niye babamın bıraktığına varis olamıyorum?" dedi. Bunun üzerine Hz. Ebu
Bekr:

"Ben Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın: "Bize varis
olunamaz!" dediğini işittim. Ancak ben, Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'ın geçimini sağladıklarının geçimlerini sağlarım. Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın nafaka verdiklerine ben de nafakalarını
veririm!" dedi."

Tirmizi, Siyer 44, (1608).

4716 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın hanımları, Resûlullah vefat ettiği zaman Hz. Osman'ı,
Hz. Ebu Bekr radıyallahu anhüma'ya gönderip miras hisselerini talep ettirmek
istediler. O zaman ben onlara: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm:
"Bize varis olunmaz, bıraktığımız sadakadır!" demedi mi (nasıl miras
talep edebilirsiniz?)" dedim (ve onları bu niyetten vazgeçirdim.)"

Buhari, Feraiz 3; Müslim, Cihad 51, (1758); Muvatta, Kelam 27,
(2, 993); Ebu Davud, Harac 19, (2976, 2977).

4717 - Amr İbnu'l-Haris el-Huzâi radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm (öldüğü vakit geride) ne diner, ne
dirhem, ne köle, ne cariye ne de başka bir şey bıraktı. Onun bıraktıkları beyaz
katırı, silahı ve yakınları için tasadduk ettiği bir tarladan ibaretti."

Buhari, Vesâsa 1, Cihad 61, 86, Humus 3, Megazi 83; Nesai, Ahbâs
1 (6, 229).

4718 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm (öldüğü vakit) ne dinar, ne dirhem, ne koyun ve ne de
deve bıraktı. Hiçbir vasiyette de bulunmadı."

Müslim, Vasiyyet 18, (1635); Ebu Davud, Vesaya 1, (2863); Nesai,
Vesaya 2, (6, 240).

4719 - Yunus İbnu Ubeyd Mevlâ Muhammed İbnu'l-Kasım anlatıyor:
"Muhammed İbnu'l-Kasım, beni, Bera İbnu Azib radıyallahu anh'a gönderip,
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın sancağının neden yapılmış olduğunu sormamı
emretti. (Ben de gidip sordum.) Şu cevabı verdi:

"Sancağı siyahtı, Kaplan alacası şeklinde olacak bezden dört
köşeli idi."

Ebu Dâvud, Cihad 76, (2591); Tirmizi, Cihad 10, (1680).

4720 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın Mekke'ye girdiği gün bayrağı beyaz renkliydi."

Tirmizi, Cihad 9, (1679); Ebu Davud, Cihad 76, (2592).

4721 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın bayrağı siyah, sancağı beyazdı."

Tirmizi, Cihad 10, (1681).

4722 - Simak İbnu Harb, -kavminden bir adamdan, bu da onlardan
bir başkasından naklen- anlattığına göre, adam: "Resûlullah'ın bayrağını
sarı gördüm!" demiştir."

Ebu Davud, Cihad 76, (2593).

4723 - Âsım el-Ahvel anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'ın su bardağını Enes İbnu Malik radıyallahu anh'ın yanında gördüm;
bardak çatlamıştı. Enes onu gümüş (halkalar) ile bağlayıp tutturmuştu."
Âsım ilaveten dedi ki: "O nudâr ağacından yapılmış geniş, (güzel) bir
bardaktı."

Ma'mer der ki: "Nudâr, Necid'de yetişen bir ağaç
çeşididir."

Enes der ki: "Ben bu bardakla, Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'a sayamayacağım kadar çok su verdim!"

Muhammed İbnu Sirin rahimehullah der ki: "Ben bu bardağı
gördüm. Onun demirden bir halkası vardı. Enes onun yerine gümüşten veya
altından bir halka koymak istemişti. Ebu Talha kendisine:

"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın yapmış olduğu bir şeyi
değiştirme!" dedi. O da bundan vazgeçti.

Enes radıyallahu anh der ki: "Ben bu kadehimle Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'a her çeşit meşrubat içirdim: Bal, nebiz, su ve
süt!"

Buhari, Eşribe 30, Humus 5, (Hadis bu veçhiyle Buhari'de mevcut
olmayıp Ahmed İbnu Hanbel'in Müsned'inde gelmiştir: ( 247).

FİTNE PATLAK VERİNCE YAPILACAK TAVSİYE

4724 - Ebu Ümeyye eş-Şa'bani anlatıyor: "Ey Ebu Sa'lebe
dedim, şu ayet hakkında ne dersin?" (Mealen): "Ey iman edenler! Siz
kendinize bakın. Siz doğru yolda oldukça, sapıtmış olanlar size zarar
vermez.." (Maide 105).

Bana şu cevabı verdi:

"Gerçekten bunu, iyi bilen birine sordun. Zira ben aynı şeyi
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a sormuştum. Demişti ki:

"Ma'rufa sarılın, münkerden de kaçının! Ne zaman uyulan bir
cimrilik, takip edilen bir hevâ, (dine, ahirete) tercih edilen dünyalık görür,
rey sahiplerinin(selefi dinlemeden) kendi reylerini beğendiklerini müşahade
edersen, o zaman kendine bak. İnsanlarla uğraşmayı bırak. zira (bu safhaya
gelince) arkanızda sabır günleri var demektir. O günler avuçta ateş tutmak gibi
(sıkıntılı)dır. O günlerde, sizin kadar amel yapabilen bir kimseye elli kişinin
ecri verilecektir."

Ebu Davud, Melahim 17, (4341); Tirmizi, Tefsir, Maide, (3060);
İbnu Mace, Fiten 21, (4014).

4725 - Vâkid İbnu Muhammed babasından, o da Abdullah İbnu Amr
İbni'l-As radıyallahu anhüma'dan anlattığına göre demiştir ki:

"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, (bir gün) parmaklarını
kenetledi ve dedi ki:

"Ey Abdullah İbnu Amr! Ahidleri bozulup şöyle karmakarışık
hale gelen birkısım ayak takımı (hezele) kimselerle başbaşa kalırsan ne
yaparsın?"

"Ne yapmamı tavsiye edersiniz, Ey Allah'ın Resûlü!"
dedim. Buyurdular ki:

"Güzel bulduğun şeyi yaparsın, kötü bulduğun şeyi de
terkedersin. Kendi yakınlarının (hallerini düzeltmeye) yönelirsin. O hezele
takımı (ile de), onların cemaatı ile de (uğraşmayı) terkedersin."

Buhari, Salat 88, Fiten 13; Ebu Davud, Melahim 17, (4342); İbnu
Mâce, Fiten 10, (3957).

4726 - Hz. Ebu Zerr radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm seslendiler:

"Ey Ebu Zerr!

"Buyurun, Ey Allah'ın Resûlü, emrinizdeyim!" dedim.

"İnsanlara (kitle halinde) ölüm isabet edip, kabirlerin
(ücretli) hizmetçiler tarafından kazılacağı zaman ne yapacaksın?"
buyurdular.

"Benim için Allah ve Resûlü neyi ihtiyar buyurursa onu
yaparım!" dedim.

"Sabrı tavsiye ederim!" buyurdular -veya sabredersin!
dediler- ve sonra bana tekrar seslendiler:

"Ey Ebu Zerr!"

"Buyurun ey Allah'ın Resûlü, sizi dinliyorum!" dedim.

"Zeyt mıntıkasının taşları kanda boğulduğunu gördüğün zaman
ne yapacaksın?"

"Allah ve Resûlü benim için neyi ihtiyar buyurursa
onu!" dedim.

"Sana kendilerinden olduğun yakınlarını tavsiye
ederim!" dedi. Ben sordum:

"Ey Allah'ın Resulü! (O zaman) kılıcımı alıp omuzuma
koymayayım mı?"

"Böyle yaparsan (fitneci) kavme ortak olursun!"
buyurdular.

"Bana ne emredersiniz!" dedim.

"Evine çekil!" buyurdular.

"Evime girilirse?" dedim.

"Eğer kılıcın parıltısının seni şaşırtacağından korkarsan,
elbiseni yüzüne ört. Gelen hem senin günahınla, hem de kendi günahıyla
dönsün!" buyurdular."

Ebu Davud, Fiten 2, (4261); İbnu Mace, Fiten 10, (3958).

4727 - Hz. Ebu Musa radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kıyametten hemen önce karanlık gecenin parçaları gibi
fitneler var. Kişi o fitnelerde mü'min olarak sabaha erer, akşama kâfir olur;
mü'min olarak akşama erer, sabaha kafir çıkar. O fitnede oturan, ayakta
durandan hayırlıdır. Yürüyen koşandan hayırlıdır. Öyleyse yaylarınızı kırın,
kirişlerinizi parçalayın, kılıçlarınızı da taşa vurun. Sizden birinin evine
girerlerse Hz. Adem'in iki oğlundan hayırlısı olsun (ölen olsun, öldüren
değil.)"

Ebu Davud, Fiten 2, (4259, 4262); Tirmizi, Fiten 33, (2205).

Ebu Davud, "koşandan" kelimesinden sonra şu ziyadeyi
kaydetmiştir: "Yanındakiler: "Bize ne emredersiniz (ey Allah'ın
Resûlü!)? dediler. "Evinizin demirbaşları olun!" buyurdu."

4728 - Ebu Sa'id radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kişinin en hayırlı malının, peşine takılıp dağ geçitlerini
ve yağmur düşen yerleri takip edeceği koyunu olacağı zaman yakındır. Böylece
dinini fitnelerden kaçırmış olur."

Buhari, İman 12, Bed'ü'l-Halk 14, Menakıb 25, Rikak 34, Fiten 14;
Muvatta, İsti'zan 16, (2, 970); Ebu Davud, Fiten 4, (4267); Nesai, İman 30, (8,
123, 124).

4729 - Ma'kıl İbnu Yesar anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm buyurdular ki:

"Herc (fitne) zamanında ibadet, tıpkı bana hicret
gibidir."

Müslim, Fiten 130, (2948); Tirmizi, Fiten 31, (2202).

4730 - Mikdad İbnu'l-Esved radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Bahtiyar, fitneden kaçınan kimse ile, belâlarla
karşılaşınca sabreden kimsedir. Ne mutlu ona!"

Ebu Davud, Fiten 2, (4263).

4731 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Yaklaşan bir şerden yazık Araplara! Elini çeken ondan
kurtulur."

Ebu Davud, Fiten 1, (4249).

İSMİ ZİKREDİLEN FİTNELER

4732 - Huzeyfe radıyallahu anh anlatıyor: "Hz. Ömer
radıyallahu anh'ın yanında idik. Bize:

"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın fitne hakkındaki
hadisini kim hafızasında tutuyor?" dedi. Ben atılıp: "Ben
biliyorum!" dedim.

"Sen iyi cür'etlisin, nasılmış söyle bakalım!" dedim.

"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ı işittim. Demişti ki:
"Kişinin fitnesi ehlinde, malında, çocuğunda, nefsinde ve komşusundadır.
Oruç, namaz, sadaka, emr-i bi'l-maruf ve nehy-i ani'l-münker bu fitneye kefaret
olur!"

Ömer radıyallahu anh atılıp: "Ben bu fitneyi kastetmemiştim.
Ben öncelikle denizin dalgaları gibi dalgalanacak (bütün cemiyeti sarsacak)
fitneyi kastetmiştim!" dedi. Bunun üzerine ben:

"Ey mü'minlerin emiri! O fitne ile sizin ne alakanız var!
Sizinle onun arasında kapalı bir kapı mevcut!" dedim.

"Bu kapı kırılacak mı, açılacak mı?" dedi.

"Hayır açılmayacak, bilakis kırılacak!" dedim. Hz. Ömer
(hayıflanarak):

"(Eyvah!) Öyleyse ebediyen kapanmayacak!"
buyurdu." Ravi der ki: "Biz Huzeyfe radıyallahu anh'a sorduk:

"Ömer bu kapının kim olduğunu biliyor muydu?"

"Evet dedi. Yarından önce bu gecenin olacağını bildiği
katiyette onu biliyordu. Ben size hadis rivayet ettim; boş söz (ve efsane) anlatmadım."

Huzeyfe radıyallahu anh'a soruldu:

"O kapı kimdir?"

"Ömer radıyallahu anh'tır!" buyurdu."

Buhari, Mevâkitu's-Salat 4, Zekat 23, Savm 3, Menakıb 25, Fiten
17, Müslim, Fiten 17, (144), Tirmizi, Fiten 71, (2259).

4733 - Müslim rahimehullah'ın bir rivayetinde (Huzeyfe
radıyallahu anh) anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ı işittim.
Demişti ki:

"Fitneler, tıpkı (kamışlardan örülen) hasır gibi,
(insanların kalbine) çubus çubuk atılır. Hangi kalbe bir fitne nüfuz ederse
onda siyah bir leke hasıl olur. Hangi kalp de onu reddederse onda beyaz bir
benek hasıl olur. Böylece iki ayrı kalp ortaya çıkar: Biri cilalı taş gibi
bembeyazdır; dinyalar durdukça buna hiçbir fitne zarar vermez. Diğeri ise,
alaca siyahtır. Tepetaklak duran testi gibidir; bu kalp, ne iyiyi iyi bilir, ne
de kötüyü kötü. O, hevadan (beşeri değerlerden) kendisine ne yutturulmuşsa, onu
(hak veya batıl) bilir."

Bu rivayette Huzeyfe radıyallahu anh der ki: "(Ey Ömer!)
Seninle o fitne arasında kapalı bir kapı vardır, kırılması yakındır!"

Hz. Ömer atıldı: "Ey babasız kalasıca! O kırılacak mı? Keşke
açılsaydı. Böylece tekrar (kapatılarak eski normal hale) dönülürdü!"

Huzeyfe der ki: "Ben ona bu kapı ile öldürelcek veya ölecek
bir şahsın kinaye edildiğini bildiren bir hadis söyledim. Mugalata (ve efsane
anlatıp boş laf) etmedim."

Ravi der ki: "Sa'd İbnu Tarık'a (hadiste geçen) "esvedü
mürbad" tabiri ne demektir" diye sordum.

"Siyah üzerinde şiddetli beyazlıktır" dedi. Ben tekrar
"el-Kûzu mechıyy" nedir? dedim. "Tepetaklak (ters çevrilmiş)
testi!" diye cevap verdi."

Müslim, İman 231, (144).

4734 - Hz. Ebu Bekr radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ümmetimden birkısım insanlar Dicle denen bir nehir yanında.
Basra denen geniş bir düzlüğe inerler. Nehrin üzerinde bir koprü vardır. Oranın
halkı (kısa zamanda) çoğalır ve muhâcirlerin (müslümanların) beldelerinden biri
olur. Ahir zamanda geniş yüzlü, küçük gözlü olan Beni Kantûra gelip nehir
kenarına inerler. Bundan böyle (Basra) halkı üç fırkaya ayrılır:

-Bir fırka sığır ve kır develerinin peşlerine takılıp (kır ve
ziraat hayatına dönerler, bunlar) helâk olurlar.

-Bir fırka nefislerini(n kurtuluşunu esas) alırlar (ve Beni
Kantûra ile sulh yolunu) tutarlar. Böylece bunlar küfre düşerler.

-Bir fırka da çocuklarını geride bırakıp onlarla savaşırlar. İşte
bunlar şehit olurlar."

Ebu Davud, Melahim 10, (4306).

4735 - Hassan İbnu Atiyye, Cübeyr ibnu Nüfeyr'den, o da
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın Zi-Mihber denen bir sahabisinden naklen
anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Rumlarla güvenilir bir sulh yapacaksınız. Onlar arkanızda
(başkalarına) düşman olacaklar, sizler (de diğer düşmanlarınızla) savaşacak ve
(Allah'ın keremiyle) yardıma mazhar olacaksınız; ganimet elde edecek, selamete
ereceksiniz. Sonra dönüp tepelikli bir çayıra ineceksiniz. Hıristiyanlardan
biri salibi kaldıracak ve: "Salib galebe çaldı!" diyecek.
Müslümanlardan bir adam öfkelenip onu (salibi) kıracak. Bunun üzerine Rum,
(antlaşmasına) ihanet edip büyük bir savaş için toplanacak. Müslümanlar da
silaha sarılıp savaşacaklar. Allah bu orduya şehadet lutfedecek."

Ebu Davud, Melahim 2, (4292, 4293)

4736 - Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın zevcelerinden Ümmü
Seleme radıyallahu anha anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm
buyurdular ki:

"Bir halifenin ölümü anında (ehl-i hal ve akd arasında)
ihtilaf olacak. (O zaman) Medine ahalisinden bir adam (Mehdi), kaçarak Mekke'ye
gidecek. Mekke halkından bir kısmı ona gelecek ve (fitne çıkar korkusuyla)
istemediği halde onu (evinden) çıkaracaklar. Rükn ile Makam arasında ona biat
edecekler. Onları (ortadan kaldırmak için) Şam'dan bir ordu gönderilecek. Ordu
Mekke-Medine arasındaki el-Beyda'da yere batırılacak. İnsanlar bu (kerameti)
görünce ona Şam'ın Ebdal'ı ve Irak ahalisinin velileri ona gelip biat ederler.
Sonra Kureyş'ten, dayıları Kelb kabilesinden olan bir adam zuhur eder ve (Mehdi
ve adamlarına) karşı bir ordu gönderir. Ama onlar bu orduya galebe çalarlar. Bu
ordu, Kelbi'nin (ihtirasıyla çıkarılmış) bir ordudur. Bu Kelbi'nin ganimetine
iştirak edemeyen zarara uğramıştır. (Mehdi), malı taksim eder. Halk arasında
peygamberlerinin sünnetini (ihya eder ve onun) ile amel eder. İslam yeryüzüne
yerleşir. Yedi yıl hayatta kalır. -Bazı raviler dokuz yıl demiştir.- Sonra ölür
ve müslümanlar cenaze namazını kılarlar.-

Ebu Davud, Melahim 1, (4286, 4288, 4289).

4737 - Hz. Sevban radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Size çullanmak üzere, yabancı kavimlerin, tıpkı sofraya
çağrışan yiyiciler gibi, birbirlerini çağıracakları zaman yakındır."

Orada bulunanlardan biri: "O gün sayıca azlığımızdan
mı?" diye sordu.

"Hayır, buyurdular. Bilakis o gün siz çoksunuz. Lakin sizler
bir selin getirip yığdığı çer-çöpler gibi hiçbir ağırlığı olmayan çer-çöpler
durumunda olacaksınız. Allah, düşmanlarınızın kalbinden size karşı korku
duygusunu çıkaracak ve sizin kalplerinize zaafı atacak!"

"Zaaf da nedir ey Allah'ın Resûlü?" denildi.

"Dünya sevgisi ve ölüm korkusu!" buyurdular."

Ebu Davud, Melahim 5, (4297).

4738 - Hz. Huzeyfe radıyallahu anh diyor ki: "Vallahi
bilemiyorum! Arkadaşlarım gerçekten unuttular mı yoksa unutmuş mu gözüküyorlar?
Allah'a kasem olsun, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, Kıyamete kadar gelecek
fitne başılardan üçyüz ve daha fazla etbaı bulunan herkesi, hiçbirini
bırakmadan, bize ismiyle, babasının ismiyle, kabilesiyle söyleyip haber
verdi."

Ebu Davud, Fiten 1, (4243).

İSMEN ZİKREDİLMEYEN FİTNELER

4739 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Karanlık gecenin parçaları gibi olan fitnelerden önce,
hayırlı ameller işlemede acele edin. O fitne geldi mi kişi mü'min olarak sabaha
erer de kâfir olarak akşama girer. Mü'min olarak akşama erer de kâfir olarak
sabaha ulaşır; dinini basit bir dünya menfaatine satar."

Müslim, İman 186, (118); Tirmizi, Fiten 30, (2196).

4740 - İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Bu ümmette dört (büyük) fitne olacak. Sonuncusunda Kıyamet
kopacak!"

Ebu Davud, Fiten 1, (4241).

4741 - Arfece radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Şerler ve fesadlar olacak. Kim, birlik içinde olan bu
ümmetin işinde tefrika çıkarmak isterse, kim olursa olsun kılıçla boynunu
uçurun." -Bir rivayette: "...onu öldürün!" denmiştir-."

Müslim, İmaret 59, (1852); Ebu Davud, Sünnet 30, (4762); Nesai,
Tahrim 6, (7, 93).

4742 - Hz. Muaviye radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm (bir gün) aramızda doğrulup buyurdular ki:

"Haberiniz olsun! Sizden önce Ehl-i kitap, yetmişiki millete
(dine) bölündüler. Bu ümmet ise yetmişüç fırkaya bölünecek. Bunlardan
yetmişikisi ateşte, sadece biri cennettedir. Bu da (Ehl-i Sünnet ve'l)
cemaattir."

Ebu Davud, Sünnet 1, (4597).

Bir rivayette şu ziyade var: "Ümmetimden birkısım gruplar
çıkacak, bunları bid'alar istila edecek, tıpkı kuduzun, buna yakalanan kimsede
hiçbir damar, hiçbir mafsal bırakmayıp her tarafını sardığı gibi, bu bid'a da
onların her hallerine sirayet edecek."

4743 - İbnu Amr İbni'l-As radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Beni İsrail üzerine gelen şeyler, aynıyla ümmetimin üzerine
de gelecektir. Öyle ki onlardan aleni olarak annesine gelen olmuşsa, ümmetimden
de bu çirkin işi mutlaka yapan olacaktır. Nitekim, Beni İsrail yetmişiki
millete (dine, fırkaya) bölünmüştü. Benim ümmetim de yetmişüç millete
bölünecektir. Bunlardan bir tanesi hariç hepsi ateştedir."

"Bu fırka hangisidir?" diye soruldu.

"Benim ve ashabımın üzerinde olduğu şeyden ayrılmayanlardır!"
buyurdular."

Tirmizi, İman 18, (2643).

4744 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm (birgün):

"Lât ve Uzza'ya (tekrar) tapılmadıkça gece ile gündüz
gitmeyecektir!" buyurdular. Ben atılıp: "Ey Allah'ın Resulü! Allah
Teâla Hazretleri "O Allah'ki Resûlünü hidayet ve hak dinle göndermiştir,
ta ki onu bütün dinlere galebe kılsın" (Saff 9) ayetini indirdiği zaman
ben bunun tam olduğunu zannetmiştim!" dedim. Aleyhissalatu vesselam
cevaben:

"Bu hususta Allah'ın dediği olacak. Sonra Allah hoş bir
rüzgâr gönderecek. Bunun tesiriyle kalbinde zerrre miktar imanı olanın ruhu
kabzedilecek. Kendisinde hiçbir hayır olmayan kimseler dünyada baki kalacaklar
ve bunlar atalarının dinlerine dönecekler!" buyurdular."

Müslim, Fiten 52, (2907).

4745 - Sevban radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ümmetim için saptırıcı imamlardan korkarım. Ümmetim arasına
kılıç bir kere girdi mi, artık Kıyamet gününe kadar kaldırılmaz. Ümmetimden
birkısım kabileler müşriklere iltihak etmedikçe, ümmetimden birkısım kabileler
putlara tapmadıkça Kıyamet kopmaz. Ümmetimde otuz tane yalancı çıkacak hepsi de
kendisinin peygamber olduğunu iddia edecek. Halbuki ben peygamberlerin mührüyüm
(sonuncusuyum) ve benden sonra peygamber de yoktur. Ümmetimden bir grup hak
üzerinde olmaktan geri durmaz. Onlara muhalefet edenler onlara zarar
veremezler. Allah'ın (Kıyamet) emri, onlar bu halde iken gelir."

Ali İbnu'l-Medini: "Bunlar ashabu'l-hadistir"
demiştir."

Müslim, İmaret 170, (1920); Ebu Davud, Fiten 1, (4252); Tirmizi,
Fiten 32, (2203, 2220, 2230). Hadisi, Müslim, Ebu Davud ve Tirmizi parça parça
rivayet etmişlerdir. Rezin ise bu lafızla (kaydettiğimiz şekilde tek bir
rivayet halinde) tahric etmiştir.

4746 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"İnsanlar öyle günler görecek ki, katil niçin öldürdüğünü,
maktul de niçin öldürüldüğünü bilemeyecek."

"Bu nasıl olur?" diye soruldu. Şu cevabı verdi:

"Herçtir! Öldüren de ölen de ateştedir."

Müslim, Fiten 56, (2908).

4747 - Üsame İbnu zeyd radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, Medine'nin Ütüm denen (eski ve yüksek)
binalarından birine yaklaşmıştı:

"Benim gördüklerimi sizler de görüyor musunuz?" buyurdular.
Yanındakiler: "Hayır" deyince, açıkladı:

"Ben, şu evlerinizin arasında birkısım fitnelerin yerlerini
görüyorum, tıpkı yağmur yerleri gibi."

Buhari, Fezailu'l-Medine 8, Mezalim 25, Menakıb 25, Fiten 4;
Müslim, Fiten 9, (2885).

4748 - Ebu Sa'id radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Müslümanlar arasına tefrika girip (iki fırkaya
ayrıldıkları) zaman dinden çıkan bir taife zuhur edecek. Onları, iki taifeden
halka en yakın olanı öldürecektir."

Müslim, Zekat 150, (1065); Ebu Davud, Sünnet 13, (4667).

4749 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Ümmetim çalımlı çalımlı yürüdü ve
meliklerin evladları, Rumlar ve İranlılar hizmetini yaptı mı, şerirleri
hayırlılarına musallat edilecektir."

Tirmizi, Fiten 64, 2262.

4750 - İbnu Amr İbni'l-As radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm bir gün:

"Size İran ve Bizans'ın hazineleri açılınca, nasıl bir kavim
olacaksınız?" diye sormuştu. Abdurrahman İbnu Avf: "Allah'ın
emrettiği şekilde oluruz!" dedi. Aleyhissalatu vesselam:

"Bilakis, sizler birbirinizle münafese (menfaat yarışı)
edecek, hasedleşecek sonra da birbirinizden yüz çevirecek ve kinleşeceksiniz.
Daha sonra da muhacirlerin miskin (ve zayıf olan)larına gidip birkısmını diğeri
üzerine valiler yapacaksınız."

Müslim, Zühd 7, (2962).

4751 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ümeranız hayırlı olanlarınızdan iseler, zenginleriniz
sehâvetkâr kimselerse, işlerinizi aranızda müşavere ile hallediyorsanız, bu
durumda yerin üstü (hayat), altından (ölümden) hayırlıdır. Eğer ümeranız
şerirlerinizden, zenginleriniz cimri ve işleriniz kadınların elinde ise, yerin
altı üstünden, (ölmek yaşamaktan) daha hayırlıdır. (Çünkü artık dini ikame
imkanı kalmaz)."

Tirmizi, Fiten 78, (2267).

4752 - Hz. Ali radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm (bir gün):

"Gençlerinizin fıska düştüğü, kadınlarınızın azdığı zaman
haliniz ne olur?" diye sormuştu. (Yanındakiler hayretle):

"Ey Allah'ın Resûlü, yani böyle bir hal mi gelecek?"
dediler.

"Evet, hatta daha beteri!" buyurdu ve devam etti:

"Emr-i bi'l-ma'rufta bulunmadığınız, nehy-i ani'l-münker
yapmadığınız vakit haliniz ne olur?" diye sordu. (Yanındakiler hayretle

"Yani bu olacak mı?" dediler.

"Evet, hatta daha beteri!" buyurdular ve sormaya devam
ettiler:

"Münkeri emredip, ma'rufu yasakladığınız zaman haliniz ne
olur?" (Yanında bulunanlar iyice hayrete düşerek):

"Ey Allah'ın Resûlü! Bu mutlaka olacak mı?" dediler.

"Evet, hatta daha beteri!" buyurdular ve devam ettiler:

"Ma'rufu münker, münkeri de ma'ruf addettiğiniz zaman
haliniz ne olur?" (yanindeki Ashab "Ey Allah'ın Resûlü! Bu mutlaka
olacak mı?" diye sordular.

"Evet, olacak!" buyurdular."

Rezin tahric etmiştir. Bu rivayet daha muhtasar olarak Ebu
Ya'lâ'nın Müsned'inde ve Taberâni'nin el-Mu'cemu'l-Evsat'ında tahric
edilmiştir. Heysemi, Mecma'u'z-Zevaid'de kaydetmiştir (7, 281).

4753 - Ebu Mâlik veya Ebu Amir el-Eş'ari radıyallahu anh
anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ümmetimden bir kavim, ferci (zinayı), ipeği, içkiyi,
çalgıyı helal addedecektir. Birkısım kavimler de bir dağın eteğine inecekler.
Onların sürüsünü, çoban sabahları yanlarına getirecek. (Fakir) bir adam da, bir
ihtiyacı için yanlarına gelecek. Onlar adama:

"Bize yarın gel! derler. Bunun üzerine Allah onları
geceleyin yakalayıverir ve dağı tepelerine koyarak birkısmını helak eder. Geri
kalanları da mesh ederek Kıyamete kadar maymun ve hınzırlara çevirir."

Buhari, Eşribe 6.

4754 - Hz. Huzeyfe radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'a halk hayırdan sorardı. Ben ise, bana da ulaşabilir
korkusuyla, hep şerden sorardım. (Yine bir gün

"Ey Allah'ın Resûlü! Biz Cahiliye devrinde şer içerisinde
idik. Allah bize bu hayrı verdi. Bu hayırdan sonra tekrar şer var mı?"
diye sordum.

"Evet var!" buyurdular. Ben tekrar: "Pekiyi bu
şerden sonra hayır var mı?" dedim.

"Evet, var! Fakat onda duman da var" buyurdular. Ben:
"duman da ne?" dedim.

"Bir kavim var. Sünnetimden başka bir sünnet edinir;
hidayetimden başka bir hidayet arar. Bazı işlerini iyi (ma'rûf) bulursun, bazı
işlerini kötü (münker) bulursun" buyurdular. Ben tekrar:

"Bu hayırdan sonra başka bir şer kaldı mı?" diye
sordum.

"Evet! buyurdular. Cehennem kapısına çağıran davetçiler var.
Kim onlara icabet ederek o kapıya doğru giderse, onlar bunu ateşe atarlar"
buyurdular. Ben: "Ey Allah'ın Resûlü! Ben (o güne) ulaşırsam, bana ne
emredersiniz?" dedim.

"Müslümanların cemaatine ve imamlarına uy, onlardan ayrılma.
(İmam sırtına (zulmen) vursa, malını (haksızlıkla) alsa da onu dinle ve itaat
et!)" buyurdular.

"O zaman ne cemaat ne de imam yoksa?" dedim.

"O takdirde bütün fırkaları terket (kaç)! Öyle ki, bir
ağacın köküne dişlerinle tutunmuş bile olsan, ölüm sana gelinceye kadar o
vaziyette kal" buyurdular."

Buhari, Fiten 11, Menakıb 25; Müslim, İmaret 51, (1847); Ebu
Davud, Fiten 1, (4244, 4245, 4246, 4247).

4755 - Abdurrahman İbnu Abdi'l-ka'be anlatıyor: "Mescide
girmiştim. Abdullah İbnu Amr İbni'l-As radıyallahu anhüma'yı gördüm: Ka'be'nin
gölgesinde oturuyordu. Ka'be'nin gölgesinde birçok kimse ona müteveccih olarak
oturmuştu. Ben de ona doğru oturdum. Şunu anlattı:

"Bir seferde Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'la
beraberdik. Bir yerde konakladık. Kimimiz çadırını tamir ediyor, kimimiz yerini
düzlüyor, kimimiz hayvanlarını güdüyordu. Derken Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'ın münadisi seslendi: "es-Salâtu câmi'a: "Haydin
namaza!" Resûlullah'a gittik, yanında toplandık.

"Benden önce her peygamber, ümmeti için hayır bildiği şeyi
onlara öğretmekle mükellef idi. Onlar için şer bildiği şeyden de onları inzar
etmesi (korkutması) gerekli idi. Bilesiniz, şu ümmetinizin afiyeti önce
gelenler hakkında kesin kılınmıştır. Sonrakiler belaya ve kötü addedeceğiniz birkısım
hallere maruz kalacaklardır. Birbirini takip eden fitneler gelecek. Mü'min:
"Bu fitne helâkimdir" diyecek. Sonra bu kalkacak, başka bir fitne
gelecek. "Helakim işte bundan, işte bundan" diyecek. Öyleyse, kim
ateşten uzak kalmayı ve cennete girmeyi dilerse, Allah'a ve ahiret gününe
inanır olduğu halde ölümü karşılasın. İnsanlara, onların kendisine nasıl
muamele etmelerini dilerse öyle muamelede bulunsun. Kim bir imama biat edip,
samimiyetle sadakat sözü vermiş ise, elinden geldikçe ona itaat etsin. Bir
başkası gelip, önceki ile münâzaaya girişecek olursan sonradan çıkanın boynunu
uçurun."

Ravi (Abdurrahman) der ki: "Abdullah İbnu Amr'a yanaştım ve:

"Allah aşkına söyle. Bu anlattıklarını bizzat kendin
Resûlullah aleyhissalâm'dan işittin mi?" dedim. Sorum üzerine eliyle kulak
ve kalbini tutarak:

"Evet kulaklarım işitti, kalbim de belledi" dedi. Ben:

"Ama, amcaoğlun Muaviye, bize mallarımızı aramızda batıl bir
şekilde yememizi, birbirimizi öldürmemizi emrediyor. Halbuki Allah Teâla
hazretleri (mealen): "Ey iman edenler! Birbirinizin malını haram şekilde
yemeyin; ancak karşılıklı rıza ile yaptığınız ticaret başkadır. Birbirinizi ve
kendinizi öldürmeyin. Canlarınızı da boşu boşuna tehlikeye atmayın. Şüphesiz ki
Allah size merhametlidir" (Nisa 29) buyuruyor" dedim. Biraz sustu
sonra:

"Allah'a itaatte ona itaat et, Allah'a isyanda ona isyan
et!" dedi."

Müslim, İmaret 46, (1844); Nesai, Bey'at 25, (7, 153); Ebu Davud,
Fiten 1, (4248); İbnu Mace, Fiten 9, (3956).

4756 - Hz. Cabir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm:

"Irak ehline bir ölçeklik yiyecek ve tek dirhemlik paranın
gelmeyeceği zaman yakındır!" buyurmuşlardı.

"Nereden?" diye soruldu.

"Acem diyarından. Onlar bunu yasaklayacak" buyurdu ve
devamla:

"Şam ehline de tek dinarlık paranın ve bir ölçeklik
yiyeceğin gelmeyeceği zaman yakındır!" buyurdular. Yine:

"Bu nereden gelmeyecek?" diye soruldu.

"Rum cihetinden!" buyurdular. Sonra (Hz. Cabir) bir
müddet sustu (ve ilave etti: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm dedi ki:

"Ümmetimin sonunda bir halife gelecek; malı sayı ile değil,
avuç avuç dağıtacak!)"

Müslim, Fiten 67, (2913).

4757 - Yine Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ümmetimin sonunda bir halife gelecek, malı sayarak değil,
avuçlayarak dağıtacak."

Hadisi (Hz. Cabir'den rivayet eden) Ebu Nadre ve Ebu'l-Alâ'ya:

"Bunun Ömer İbnu Abdilaziz olmasına ne dersiniz?" diye
sorulmuştu. Onlar:

"Hayır, (o değildir)!" dediler."

Müslim, Fiten 67, (2913).

4758 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm:

"Irak'a ölçeği ve dirhemi verilmeyecek. Şam'a da ölçeği ve
dinarı verilmeyecek. Mısır'a ölçeği ve dinarı verilmeyecek. Başladığınız yere
döneceksiniz" buyurdu ve üç kere tekrar etti. Buna Ebu Hureyre'nin eti ve
kanı şahit oldu."

Müslim, Fiten 33, (2896); Ebu Davud, Harac 29, (3035).

4759 - Hz. Cabir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "İblis'in arşı deniz üzerindedir.
Oradan askerlerini gönderip insanları fitneye atar. Bunlardan, yanında
mertebece en yüksek olanı en büyük fitneyi çıkarandır. Askerlerinden biri
gelip: "Şunu şunu yaptım!" der. İblis: "Hiçbir şey
yapmamışsın!" der. Sonra bir diğeri gelip: "Ben falanı(n peşini)
hanımıyla arasını açıncaya kadar bırakmadım!" der. İblis onu kendisine
yaklaştırıp: "sen ne iyisin!" der."

Müslim, Münafikûn 66-67, (2813).

4760 - Ebu'l-Bahteri anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'ı dinleyen bir zatın bana anlattığına göre Resûlullah demiştir ki:

"İnsanlar, günahları çoğalmadıkça helak
olmayacaklardır."

Ebu Davud, Melahim 17, (4347).

4761 - Seleme İbnu'l-Ekva' radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kim bize kılıç
kaldırırsa bizden değildir."

Müslim, İman 162, (99).

4762 - Ebu Musa ve İbnu Ömer radıyallahu anhüm anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim bize karşı silah taşırsa bizden değildir."

Buhari, Fiten 7; Müslim, İman 163, (100); Tirmizi, Hudûd 26,
(1459).

4763 - Abdullah İbnu'z-Zübeyr radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim kılıcını çeker sonra koyarsa kanı hederdir."

Nesai, Tahrim 26, (7, 117).

ASABİYET VE EHVA

4764 - Cündeb İbnu Abdillah radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim ummiyye (gayesi İslam olmayan) bir bayrak altında bir
asabiyete yardım ederken öldürülürse onun ölümü, cahiliye ölümü üzeredir."

Müslim, İmaret 57, (1850); Nesai, Tahrim 28, (7, 123).

4765 - Süraka İbnu Malik el-Cu'şemi radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"En hayırlınız, (zulme düşerek) günah işlemedikçe aşiretini
müdafaa edendir."

Ebu Davud, Edeb 121, (5120).

4766 - Vasile İbnu'l-Eska' radıyallahu anh anlatıyor: "Ey
Allah'ın Resûlü dedim, asabiyet nedir?"

"Asabiyet, buyurdular, zulümde kavmine yardım
etmendir."

Ebu Davud, Edeb 121, (5519).

4767 - Amr İbnu Ebi Kurre anlatıyor: "Huzeyfe radıyallahu
anh Medain'de iken, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın öfke halinde,
ashabından bazılarına sarfettiği sözleri anlatıyordu. Huzeyfe'den bunları
işitenlerden birkısmı Selmân radıyallahu anh'a gelip, Huzeyfe'nin
anlattıklarını kendisine söylüyorlardı. Selmân da onlara:

"Huzeyfe söylediğini daha iyi bilir!" diyordu. Onlar da
tekrar Huzeyfe'nin yanına dönüp kendisine:

"Biz senin söylediklerini Selman'a sorduk. Ne tasdik etti ne
de reddetti" dediler. Bunun üzerine Huzeyfe (Sebze tarlasında bulunan)
Selmân radıyallahu anhüma'nın yanına gidip:

"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'dan işittiğim şeyler
hususunda beni niye tasdik etmedin?" diye sordu. Selman da:

"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm öfkelenir ve öfkeli iken
konuşurdu. Razı olur ve rıza halinde de konuşurdu!" cevabını verdi ve
sonra devamla:

"Ey Huzeyfe! dedi. Sen, kalplerde, birkısım insanlara sevgi,
birkısım insanlara buğz hasıl edip aralarında ihtilaf ve ayrılıklara sebep olan
bu konuşmalardan vazgeçsen olmaz mı! Nitekim biliyorsun ki, Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm (bir gün) hutbesinde şöyle buyurmuştu: "Allahım!
Ben senin katından bir garanti talep ediyorum: Ümmetimden kime öfkeli halimde
(haksız yere) sebbetmiş veya lanet etmiş (veya vurmuş veya incitmiş) isem -ki
ben de ademoğluyum, tıpkı onların öfkelenmeleri gibi öfkelenirim. Halbuki sen
beni alemlere rahmet olarak gönderdin- bu (haksız sözümü) o kimseler için
Kıyamet günü rahmet, (zekat, ecir, yakınlık vesilesi, tuhûr) kıl. (Ta ki o
vesile ile sana yaklaşsın!)"

Ey Huzeyfe! Allah'a yemin olsun, ya bu konuşmalardan
vazgeçeceksin, yahut da seni Ömer İbnu'l-Hattab radıyallahu anh'a yazıp şikayet
edeceğim!"

Ebu Dâvud, Sünnet 11, (4659).

FİTNELERİN GELDİĞİ CİHET VE FİTNELERİN ÇIKTIĞI KİMSELER

4768 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Küfrün başı doğu cihetindedir. Övünme ve çalım satma işi at,
deve, sığır besleyenler, çadırda oturanlar arasındadır. Sükûnet de koyun
besleyenlerdedir."

4769 - Buhari'nin bir diğer rivayetinde denir ki:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"İman Yemenlidir. Fitne şu tarafta, şeytanın boynuzunun doğduğu
yerdedir."

4770 - Müslim'in rivayetinde şöyledir: "İman Yemenlidir.
Küfür de şark cihetindedir. Sükûnet koyun besleyenlerin yanındadır. Övünmek ve
çalım satmak feddâdların, yani at besleyip çadırda kalanların yanındadır."

Buhari, Bed'ü'l-Halk 15, Menakıb 1, Megazi 74; Müslim, İman 85,
(52); Muvatta, İsti'zan 15, (2, 920).

MÜSLÜMANLARIN BİRBİRLERİYLE SAVAŞLARI

4771 - Ahnef İbnu Kays radıyallahu anh anlatıyor: "Şu adamı
kastederek (evden) çıkmıştım. Yolda Ebu Bekre radıyallahu anh'a rastladım.

"Ey Ahnef nereye gidiyorsun?" dedi.

"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın amcaoğluna yardım
etmeyi arzu ediyorum!" dedim.

"Dön! dedi. Zira ben, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın
şöyle söylediğini işittim: "İki müslüman kılıçlarıyla birbirlerinin
üzerine yürürlerse öldüren de ölen de ateştedir!" (Bu söz üzerine Resûl-i
Ekrem'e): "Ey Allah'ın Resûlü! Katili anladık ama maktûl niye
ateşte?" diye sorulmuştu.

"Çünkü o da kardeşini öldürme hırsı taşıyordu!"
cevabını verdi. -Bir başka rivayette ise: "O da kardeşini öldürmek
istemişti" demiştir.-"

Buhari, Diyat 2, Fiten 10; Müslim Fiten 14, (2888); Ebu Davud,
Fiten 5, (4268); Nesai, Tahrim 29, (7, 125).

4772 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Sizden kimse kardeşine silahla
işarette bulunmasın. Zira, o bilemez, belki de şeytan elinde bir fesatta
bulunur da ateşten bir çukura düşer."

Buhari, Fiten 7; Müslim, Birr 126, (2617); Tirmizi, Fiten 4,
(2163).

4773 - Abdullah İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Müslümana sövmek fısktır, onunla çarpışmak da
küfürdür."

Buhari, Fiten 8, İman 36, Edeb 44; Müslim, İman 116, (64);
Tirmizi, İman 15, (2636); Nesai, Tahrim 27, (7, 132).

4774 - İbnu Abbas radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Benden sonra birbirinizin boynunu vuran kâfirler olarak
(dinden) dönmeyin."

Tirmizi, Fiten 28, (2194); Buhari, Fiten 8, Diyat 2; Ebu Davud,
Sünnet 16, (4686); Müslim, İan 66, (119); Nesai, Tahrim 28, (7, 127).

Nesai, İbnu Mes'ud'dan yaptığı bir rivayette şu ziyadeye yer
verir: "Kişi ne babasının ne de kardeşinin cinayetinden sorumlu
tutulmaz."

HZ. OSMAN'IN ŞEHİD EDİLMESİ

4775 - Abdullah İbnu Selâm'ın kerdeşioğlu, amcası (Abdullah İbnu
Selam) radıyallahu anh'tan naklediyor:

"Hz. Osman radıyallahu anh öldürülmek istendiği zaman yanına
geldim. Osman bana:

"Sen niye geldin?" diye sordu.

"Sana yardım edeyim diye geldim" dedim.

"Öyleyse halka çık. Onları benden uzaklaştır. Zira sen bana
hariçte olursan, yanımda olmaktan daha faydalı olursun!" dedi. Ben de
çıkıp: "Ey insanlar! Bilirsiniz, benim adım cahiliye devrinde falandı. Ama
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm beni Abdullah diye tesmiye buyurdu. Benim
hakkımda Kitabullah'ta birkısım ayetler nazil olmuştur. Şu ayet benim hakkımda
nazil olanlardan biridir:

"De ki: Söyleyin bana, eğer bu Kur'ân Allah tarafından
gönderildiği halde, onu inkar ettiyseniz ve İsrailoğullarından bir şahit de
Tevrat'a dayanarak onun hak kitap olduğuna şahitlik edip iman ettiği halde siz
iman etmeyi büyüklüğünüze yediremezseniz, zalim olmaz mısınız? Muhakkak ki,
Allah zalimler güruhuna yol göstermez" (Ahkâf 10). Keza şu ayet de benim
hakkımda nazil oldu: "İnkar edenler, "Sen Allah tarafından
gönderilmiş bir peygamber değilsin" diyorlar. De ki: "Sizinle benim
aramızda şahid olarak Allah ile O'nun kitapları hakkında bilgi sahibi olanlar
yeter" (Ra'd 43). Allah'ın size karşı kınına konmuş bir kılıcı var.
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın inmiş olduğu bu beldenizde melekler size
mücavir oldular. Öyleyse bu adamı öldürmekten Allah'tan korkun! Allah'tan
korkun! Allah'a yemin olsun eğer onu öldürürseniz, komşularınız olan melekleri
buradan tardetmiş olacaksınız ve Allah'ın size karşı kında tuttuğu kılıcı
kınından çıkartacaksınız ve artık o Kıyamete kadar kınına girmeyecek!"

Bu sözlerim üzerine:

"Şu yahudiyi öldürün! Osman'ı öldürün!" diye
bağrıştılar.

Tirmizi, Tefsir, Ahkâf.

CEMEL VAKASI

4776 - Abdullah İbnu Ziyâd anlatıyor: "Hz. Talha, Zübeyr ve
Hz. Aişe radıyallahu anhüm Basra'ya yürüyünce, Hz. Ali, Ammar İbnu Yasir ve
Hasan'ı (radıyallahu anhüm) gönderdi. Bu ikisi Küfe'ye yanımıza geldiler ve
minbere çıktılar. Hz. Hasan radıyallahu anh minberin yukarısında idi. Ammar
radıyallahu anh da ondan aşağıda idi. Biz onların etrafında toplandık. Ammar'ın
şöyle konuştuğunu işittim:

"Aişe, Basra'ya yürüdü. Muhakkak ki o, dünyada da ahirette
de Peygamber aleyhissalatu vesselam'ın zevcesidir. Ancak Allah sizi imtihan
ediyor: Kendisine mi itaat edeceksiniz, yoksa ona (Hz. Aişe'ye) mi?"

Buhari, Fezailu'l-Ashab 30, Fiten 17.

4777 - Şakik İbnu Abdillah anlatıyor: "Ben, Ebu Musa
el-Eş'ari, Ebu Mes'ud el-Ensari ve Ammar radıyallahu anhüm ile oturuyordum. Ebu
Mes'ud, Ammar'a:

"Senin arkadaşlarından herkese dilediğim takdirde bir kulp
takabilirim. Ama sen hariçsin. Senin hakkında bir şey söyleyemem. Senin,
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a arkadaş olduğum günden beri, ikinizin şu
işteki ağırlığınızdan başka bir kusurunuzu görmüş değilim!"

Ebu Mes'ud -zengin birisiydi- şu karşılıkta bulundu: "Ey
oğlum! İki hulle (takım) getir. Birini Ebu Musa'ya ver, diğerini de
Ammar'a!" Ve ilave etti: "Bunların içinde ikiniz cumaya gidin."

Buhari, Fiten 18, Fezailu'l-Ashab 30.

4778 - Kays İbnu Abbâd radıyallahu anh anlatıyor: "Ali
radıyallahu anh'a: "Söyle bize! (Savaş için) şu yürüyüşünü Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın bir emrini yerine getirmek üzere mi yapıyorsun, şahsi
bir içtihadın olarak mı?" diye sordum.

"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm bana bu yürüyüşü yapmam
için herhangi bir emirde bulunmadı. Ben bunu şahsi reyimle yapıyorum!"
cevabını verdi."

Ebu Davud, Sünnet 13, (4666).

HARİCİLER

4779 - Zeyd İbnu Vehb el-Cüheni -ki bu zat, Hz. Ali radıyallahu
anh Haricilerle savaşmak üzere yürüdüğü zaman beraberindeki orduda bulunuyordu-
anlatıyor: "Hz. Ali dedi ki: "Ey insanlar ben Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın şöyle söylediğini işittim:

"Ümmetimden bir grup çıkar. Kur'ân'ı öyle okurlar ki, sizin
okuyuşunuz onlarınkinin yanında bir hiç kalır. Namazınız da namazlarına göre
bir hiç kkalır. Orucunuz da oruçları yanında bir hiç kalır. Kur'ân'ı okurlar,
onu lehlerine zannederler. Halbuki o aleyhlerinedir. Namazları köprücük
kemiklerinden öteye geçmez. Okun avı delip geçmesi gibi dinden hemen çıkarlar.
Onlarla harb eden ordu(nun askerlerine) peygamberlerinin diliyle ne (kadar çok
ücret)ler takdir edilmiş olduğunu bilselerdi (başkaca) amel yapmaktan
vazgeçerlerdi. Onların alameti şudur: Aralarında pazusu olduğu halde kolu
olmayan bir adam olacak. Pazusu üzerinde meme ucu bir çıkıntı bulunacak. Bunun
üzerinde de beyaz kıllar bulunacak. Sizler Muâviye ve Şamlıların üzerine
gidecek, buradakileri terkedeceksiniz. Onlar da sizin (yokluğunuzdan istifade
ile) çoluk-çocuğunuza ve mallarınıza sizin namınıza halef olacaklar!."

(Hz. Ali ilave etti "O vallahi! Ben, onların bu kavim
olacağını kuvvetle ümit ediyorum. Çünkü onlar haram kan döktüler. Halkın
meradaki hayvanlarını gasbettiler. Öyleyse, Allah adına bunlar üzerine
yürüyün!"

Ravi der ki: "Haricilerin başında o gün, Abdullah İbnu Vehb
er-Râsibi olduğu halde, onlarla karşılaşınca Hz. Ali radıyallahu anh
askerlerine:

"Mızraklarınızı bırakın, kılıçlarınızı kınlarından çıkarın.
Çünkü ben, onların Harura günü size yaptıkları gibi yine size sulh teklif
edeceklerinden korkuyorum!" dedi. Bu emir üzerine döndüler, mızraklarını
bertaraf ettiler ve kılıçlarını sıyırdılar. Askerler onlara mızraklarını
sapladı. Öldürüp üst üste yığdı. O gün cengâverlerden sadece iki kişi isabet
alıp şehit düştü. Ali radıyallahu anh:

"Aralarında o sakat herifi arayın!" emretti. Aradılar,
fakat bulamadılar. Bizzat Ali kalkıp üst üste öldürülmüş insanların yanına
geldi.

"Bunları geri çekin!" dedi. Sonra yere gelen cesetler
arasında onu buldular. Onun bulunması üzerine Hz. Ali radıyallahu anh tekbir
getirdi ve:

"Allah doğru söyledi. Resûlü de doğru tebliğ etti"
dedi. Ubeyde es-Selmâni, Hz. Ali'ye doğrulup:

"Ey mü'minlerin emiri! Kendisinden başka ilah olmayan Allah
aşkına söyle. Sen bu hadisi Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'dan bizzat
işittin mi?" diye sordu. Ali radıyallahu anh:

"Kendinden başka ilah olmayan Allah'a yemin ederim,
evet!" dedi. Ubeyde Hz. Ali'ye üç sefer yemin verdi. O da ona üç sefer
yemin etti."

Müslim, Zekat 156, (1066).

4780 - Müslim, (bu hadisi) Abdullah İbnu Rafi'den de aynı şekilde
tahriç etmiştir. O rivayetin baş kısmında şu ziyade var: "Haruriyye, Ali
İbnu Ebi Talib radıyallahu anh'a karşı hurûc ettikleri zaman: "Hüküm
Allah'ındır" dediler. (Bu ibare Kur'an'dan bir iktibas olması hasebiyle)
Hz. Ali de: "Kendisiyle bâtıl murad edilen hak bir söz" dedi."

Müslim, Zekat 157, (1066).

4781 - Süveyd İbnu Gafle radıyallahu anh anlatıyor: "Ali
radıyallahu anh dedi ki: "Ben size Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'dan
bir hadis söyleyince, Allah'a yemin olsun Aleyhissalatu vesselam'ın söylemediği
bir şeyi söylemektense gökten atılmayı tercih ederim. Ancak benimle sizin
aranızda cereyan eden şeyler hakkında konuşunca, bilesiniz harp hiledir. Zira
ben Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın şöyle söylediğini işittim:

"Ahir zamanda yaşça küçük, akılca kıt birtakım gençler
çıkacak. Yaratılmışın en hayırlısının sözünü söylerler, Kur'ân'ı okurlar.
İmanları gırtlaklarından öteye geçmez. Okun avı delip geçtiği gibi dinden
çıkarlar. Onlara nerede rastlarsanız onları gebertin. Zira, onları öldürene,
Kıyamet günü, Allah'ın vereceği ücret var."

Buhari, Fezailu'l-Kur'ân 36, Menakıb 25, İstitâbe 6; Müslim,
Zekat 154, (1066); Ebu Davud, Sünnet 31, (4767); Nesai, Tahrim 26, (7, 119).

4782 - Ebu Said ve Enes radıyallahu anhüma anlatıyorlar:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ümmetimde ihtilaf ve ayrılıklar meydana gelecek, (Onlardan)
bir grup lafıyla güzel, ameliyle kötü olacak. Bunlar Kur'ân'ı okuyacaklar,
ancak köprücük kemiklerinden aşağı geçmeyecek. Bunlar, dinden tıpkı okun avu
delip geçmesi gibi çıkarlar. Onlar, ok kirişine dönmedikçe bir daha dine geri
gelmezler. Bunlar mahlukatın en şeriridir. Onları öldürene ve onlar tarafından
öldürülene ne mutlu! Onlar insanları Kitabullah'a çağırırlar, fakat kitaptan
zerre kadar nasipleri yoktur."

Yanında bulunan Ashab:

"Ey Allah'ın Resûlü dediler. Onların alameti nedir?"
diye sordular da:

"Tıraş olmak!" buyurdular."

Ebu Davud, Sünnet 31, (4765).Benzer bir rivayeti Ebu
Saidi'l-Hudri'den Sahiheyn kaydetmiştir. Buhari, Fezailu'l-Kur'an 36, Menakıb
25, Edeb 95, İstitabe 6, 7; Müslim, Zekat 143-148, (1064); Muvatta, Kur'ân 10,
(1, 204, 205); Nesai, Zekat 79, (5, 87), Tahrim 26, (7, 119).

4783 - Hz. Enes'ten gelen bir rivayette (Resûlullah şöyle)
buyurmuştur: "Onların alameti tıraş ve saçın yolunmasıdır. Onları
gördüğünüz zaman öldürün."

4784 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın Huneyn dönüşünde bir adam yanına geldi. Bu sırada Hz.
Bilâl'in eteğinde gümüş (para) vardı. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm bundan
avuç avuç alıp insanlara dağıtıyordu. Gelen adam:

"Ey Muhammed! Adil ol!" dedi. Aleyhissalatu vesselam
(öfkeli olarak):

"Yazık sana! Ben de adil olmazsam kim adil olabilir? Eğer
adil olmazsam zarara ve hüsrana düşerim!" buyurdular. Hz. Ömer atılıp:

"Ey Allah'ın Resûlü! Bana müsaade buyurun şu münafığın
kellesini uçurayım!" dedi. Aleyhissalatu vesselam:

"Halkın "Muhammed arkadaşlarını öldürüyor" diye
dedikodu yapmasından Allah'a sığınırım. Bu ve arkadaşları Kur'an okurlar (ama
okudukları) hançerelerini aşağı geçmez. Dinden, okun avı delip geçtiği gibi
çıkıp giderler!" buyurdular."

Buhari, Humus 16; Müslim, Zekât 142, (1063). Metin
Müslim'inkidir.

HAKEMEYN HADİSESİ VE YEZİD İBNU MUÂVİYE'YE BİAT VAKASI

4785 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Hz. Hafsa
radıyallahu anhâ'nın yanına girdim ve:

"(Ali ile Muaviye radıyallahu anhüma'nın Sıffin'deki
hadiseleri sebebiyle halka gelenleri görüyorsun. (Şimdi Harameyn ve başka yerde
hayatta kalan sahabeleri toplayıp fikirlerini almak istiyorlar.) Bu hilafet ve
emirlik meselesinde bana hiçbir hak tanımadılar (bu sebeple gitmek istemiyorum,
ne dersin?)" dedim.

"Katıl. Çünkü onlar seni bekliyorlar. Onlardan geri durmanı,
onların bir muhalefet saymalarından korkarım!" dedi ve Abdullah, oraya
gidinceye kadar Hafsa onu bırakmadı. (Hakemlerin hüküm vermesinden sonra) Hz.
Muaviye bir hutbe irad etti ve (Abdullah'la babası Ömer'i kastederek) dedi ki:

"Kim bu hilafet meselesi hakkında bizimle konuşmak isterse
kendini bize göstersin (meydana çıksın). Şurası muhakkak ki biz, halifeliğe
ondan da babasından da ehakkız."

Habib İbnu Mesleme der ki: "Abdullah'a: "Ona cevap
vermedin mi?" dedim. Abdullah cevaben:

"Bu işe senden daha ehak olan, İslam adına sana ve babana
karşı (Uhud'da, Hendek'te) mücadele vermiş olan Ali radıyallahu anh'tır!"
demek istedim. Fakat, herkesin arasına tefrika sokup, kan akıtacak ve
istemediğim bir manaya çekilecek bir kelime sarfetmekten korktum. Allah'ın
sabredene) cennette hazırladığı mükafaatları da hatırlayarak (Muaviye'ye
karşılık vermedim) demiştir. Habib İbnu Mesleme: "Bu tavrı takdir ederek:
"Sen bir fitneden (inayet-i ilahi ile) korunmuş ve (ciddi) bir felaketten
muhafaza edilmişsin!" dedm" der."

Buhari, Megazi 29.

4786 - İbnu'l-Müseyyeb radıyallahu anh anlatıyor: "İlk fitne
yani Hz. Osman radıyallahu anh'ın şehid edilmesi vukua geldiği zaman Ashab-ı
Bedr'den kimseyi hayatta bırakmadı. Sonra ikinci fitne yani Harra hadisesi
vukua geldi. Bu da Hudeybiye ashabından kimseyi hayatta bırakmadı. Sonra
üçüncüsü vukua geldi. O da insanlar arasında akıl ve kuvvet (sahabe)
bırakmadı."

Buhari, Megazi 11.

İBNU'Z-ZÜBEYR DEVRİ

4787 - Ebu Nevfel anlatıyor: "Abdullah İbnu'z-zübeyr
radıyallahu anhümâ'yı (Mekke'deki) Akabetü'l-Medine (denilen yerde) (asılmış)
gördüm. Kureyş ve diğer halk onun yanına gelmeye başlamıştı. Derken Abdullah
İbnu Ömer radıyallahu anhüma da geldi. Yanında durdu. "es-Selâmu aleyke ey
Ebu Hubeyb!" dedi ve bu selamı üç kere tekrar etti. Sonra sözlerine
devamla (üç kere de) "Vallahi seni bu işten men etmiştim (ama beni
dinlemedin)" deyip şunları söyledi: "Vallahi, benim biildiğime göre
sen, çok oruç tutan, çok namaz kılan, yakınlara çokça yardımcı olan bir
kimseydin. Vallahi, en kötüsü sen olan bir ümmet mutlaka en hayırlı bir
ümmettir!"

Haccâc'a, Abdullah İbnu Ömer radıyallahu anhüma'nın İbnu'z-Zübeyr
karşısındaki tavrı ve söylediği bu sözleri ulaştı. Derhal adam göndererek
İbnu'z-Zübeyr'in cesedini asılı olduğu kütükten indirip, yahudilerin
kabirlerine attırdı. Sonra annesi Esma Bindu Ebi Bekr radıyallahu anha'ya da
bir adam gönderip çağırttı. Fakat kadıncağız gitmekten imtina etti. Haccac
ikinci bir elçi gönderdi ve: "Ya bana kendi rızanla gelirsin ya da, sana
saç örgülerinden sürüyerek getirecek birisini gönderirim!" dedi. Esmâ yine
imtina edip:

"Sen, örgülerimden tutup beni sürükleyecek birini
gönderinceye kadar vallahi gelmeyeceğim!" dedi. Haccâc:

"Bana ayakkabılarımı gösterin!" dedi. Papuçlarını alıp,
çalımla koşup Esmâ'nın yanına girdi.

"Allah düşmanına ne yaptığımı gördün mü?" dedi.

"Ona dünyasını berbat ettiğini, onun da senin ahiretini
berbat ettiğini gördüm. Bana ulaştığına göre ona: "Ey iki kuşaklının
oğlu!" demişsin. Vallahi iki kuşaklı benim. Onlardan biriyle ben
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın ve Ebu Bekr'in (hicret sırasındaki)
yiyeceklerini bağladım. Diğeri de, kadının belinden ayırmadığı kuşağıdır. Şunu
ilave edeyim ki, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm bana: "Sakif'te bir
yalancı, bir de zalim var!" demişti. Yalancıyı gördük. Zalime gelince;
bunun da ancak sen olacağını zannediyorum!" dedi. Haccac, hiç cevap
vermeden yanından ayrıldı."

Müslim, Fezailu's-Sahabe 229, (2545)

Rezin şu ilavede bulundu: "Haccac (bilahare) demiş ki:
"Ben Esma'nın yanına onu üzmek için girmiştim, ama o beni üzdü."

HACCÂC

4788 - Zübeyr İbnu Adiy rahimehullah anlatıyor: "Hz. Enes
İbnu Mâlik radıyallahu anh'ın yanına girdik. Haccâc'ın bize yaptıklarını şikayet
ettik.

"Sabredin, buyurdu. Zira öyle günlerle karşılaşacaksınız ki,
her yeni gün, gidenden daha kötü olacak. Bu hal Rabbinize kavuşuncaya kadar
devam edecek. Ben bunu, Resûlunüz aleyhissalâtu vesselâm'dan işittim."

Buhari, Fiten 6; Tirmizi, Fiten 35, (2207).

4789 - İbnu Ömer radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Sakif'ten bir yalancı, bir de zalim çıkacaktır."

Tirmizi, Fiten 44, (2221).

4790 - Hişâm İbnu Hisân rahimehullah anlatıyor: "Haccac'ın
hükmen öldürdüğü insanların miktarı sayılmış. 120 bin kişiye ulaştığı
görülmüştür."

Tirmizi, Fiten 43, (2221).

BENÎ MERVAN

4791 - Sa'id İbnu Amr İbni Said İbni'l-As anlatıyor: "Ceddim
bana dedi ki: "Ben Ebu Hureyre radıyallahu anh ile beraber Medine
mescidinde oturuyordum. Yanımızda Mervan da vardı. Bir ara Ebu Hureyre
radıyallahu anh:

"Ben, sadık ve masduk olan Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'ın şöyle buyurduklarını işittim:

"Ümmetimin helâk olması, Kureyş'e mensup (aklı kıt) bir grup
çocukcağızların elleriyledir!"

Mervan: "Allah onlara lanet etsin!" dedi. Ebu Hureyre
der ki:

"Eğer ben dileseydim falan falan diye onları teker teker
ismen sayardım." Said rahimehullah dedi ki:

"Ben, Beni Mervan iktidar olduğu zaman dedemle birlikte
Şam'a gittim. Orada onları genç oğlanlar olarak görünce:

"Ebu Hureyre radıyallahu anh'ın kastetttiği bunlar
olmasın!" ded. Ben de: "Sen daha iyi bilirsin!" dedim."

Buhari, Fiten 3, Menakıb 25.

4792 - Hz. Huzeyfe radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm (bir gün):

"Bana İslâm telaffuz eden kaç kişi olduğunu sayıverin"
buyurdular. Biz: "Ey Allah'ın Resûlü! Bizim sayımız altı-yediyüze ulaşmış
olduğu halde, hakkımızda korku mu taşıyorsunuz?" dedik.

"Siz bilemezsiniz, (çokluğunuza rağmen) imtihan
olunabilirsiniz!" . Gerçekten öyle (belaya maruz kalıp) imtihan olunduk
ki, içimizden namazını gizlice kılanlar oldu."

Buhari, Cihad 181; Müslim, İman 235, (149).

4793 - Sahiheyn'de yine Huzeyfe radıyallahu anh'tan gelen bir
rivayet şöyledir: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"(Kıyamet günü, havz-ı kevserime birkısım gruplar da
gelecekler ki, onlar oradan uzaklaştırılacaklar. Ben: "Onlar benim
ashabımdır!" diyeceğim. Fakat,

"Sen, onların arkandan neler işlediklerini
bilmiyorsun!" denilecek."

Buhari, Rikak 53; Müslim, Fezail 32, (2297).

4794 - Müseyyeb İbnu Rafi' anlatıyor: "Bera İbnu Azib
radıyallahu anhüma'ya rastladım. Kendisine:

"Sana ne mutlu! Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'la sohbet
şerefine erdin. O'na (Hudeybiye'de) ağaç altında biat ettin!" demiştim.
Bana şu cevapta bulundu:

"Ey kardeşimoğlu! Biz ondan sonra ne bid'alar işledik sen
bilmezsin."

Buhari, Megazi, 35.

KADERE İMAN

4795 - Hz. Cabir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kul, hayrıyla, şerriyle kadere inanmadıkça, kendine (hayır
ve şerden) isabet edecek şeyi atlatamayacağını, (hayır ve şerden) kaçacak olan
şeyi de yakalayamayacağını bilmedikçe iman etmiş olmaz."

Tirmizi, Kader 10, 2145.

4796 - Ubâde İbnu's-Sâmit radıyallahu anh oğluna ölümü sırasında
demiştir ki: "Oğulcuğum, başına gelecek olan şeyin asla
atlatılamayacağını, kaçırdıklarını da yakalayamayacağını bilmedikçe sen,
imannın hakikatının tadını asla bulamazsın. Zira ben, Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'ın şöyle söylediğini işittim:

"Allah'ın ilk yarattığı şey kalemdir. Kalemi yarattı ve:
"Kıyamete kadar olacak şeylerin miktarlarını yaz!" dedi."

"Oğulcuğum, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'dan şunu da
işittim:

"Kim bu inanç dışında olarak ölürse benden değildir."

Ebu Davud, Sünnet 17, (4700); Tirmizi, Kader 17, (2156).

KADERLE AMEL

4797 - İbnu Amr İbni'l-As radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, elinde iki kitap olduğu halde yanımıza
geldi ve:

"Bu iki kitap nedir biliyor musunuz?" buyurdular.
Cevaben:

"Hayır, ey Allah'ın Resûlü! bilmiyoruz. Ancak bildirmenizi
istiyoruz!" dedik. Bunun üzerine sağ elindekini göstererek:

"Bu Rabbülâlemin'den (gelmiş) bir kitaptır. İçerisinde
cennet ehlinin isimleri mevcuttur. Hatta onların babalarının ve kabilelerinin
isimler de mevcuttur ve sonunda da icmal yapmıştır. Bunlara asla ne ilave
yapılır, ne de onlardan eksiltmeye yer verilir. Hiç değişmeden ebedi olarak
sabit kalır" buyurdular. Sonra sol elindekini göstererek:

"Bu da Rabbülâlemin'den bir kitaptır. Bunun içinde de ateş
ehlinin isimleri, onların atalarının isimleri ve kabilelerinin isimleri vardır.
En sonda da icmâllerini yapmıştır. Bunlara asla ne ziyade yapılır, ne de
eksiltmeye yer verilir!" buyurdular. Ashabı sordu:

"Öyleyse ey Allah'ın Resûlü, niye amel ediliyor? Madem ki her
şey önceden olmuş bitmiş, yazılmış ve artık yazma işinden fariğ olunmuş (bir
daha yapma gayreti de niye)?"

Resûlullah şu cevabı verdi:

"Siz amelinizle doğruyu ve istikameti arayın! İtidali
koruyun, Zira, cennetlik olan kimsenin ameli, cennet ehlinin ameliyle sonlanır;
(daha önce) ne çeşit amel yapmış olursa olsun. Keza cehennemlik olanın ameli de
cehennem ehlinin ameliyle sonlanır, hangi çeşit amel ile amel etmiş olursa
olsun!"

Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, sonra elindeki kitapları atıp,
elleriyle işaret ederek dedi ki:

"Rabbiniz kullardan artık fariğ oldu, birkısmı cennetlik,
birkısmı da cehennemliktir."

Tirmizi, Kader 8, (2142).

4798 - Hz. Ali radıyallahu anh anlatıyor: "Biz bir cenaze
vesilesiyle Baki'u'l-Ğarkad'da idik. Derken yanımıza Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm çıkageldi ve oturdu. Biz de etrafında (halka yapıp) oturduk. Elinde
bir çubuk vardı. Çubuğuyla yere birşeyler çizmeye başladı. Sonra:

"Sizden kimse yok ki, şu anda cennet veya cehennemdeki yeri
yazılmamış olsun!" buyurdular. Cemaat:

"Ey Allah'ın Resûlü, dedi. Öyleyse hakkımızda yazılana
itimad edip ona dayanmayalım mı?"

"Çalışın, buyurdular. Herkes kendisi için yaratılmış olana
erecektir. Cennetlik olanlar, saadet(e götüren) amelde (muvaffak) olacaktır.
Şekâvet ehli olanlar da şekâvet(e götüren) amelde (muvaffak) olacaktır!"

Sonra şu ayeti tilavet buyurdular. (Mealen): "Kim bağışta
bulunur, günahtan kaçınır ve dinin en güzelini tasdik ederse, biz de ona hayır
ve kolaylık yolunu kolaylaştırırız" (Leyl 5-7).

Buhari, Tefsir, Leyl, Cenaiz 83, Edeb 120, Kader 4, Tevhid 54;
Müslim, Kader 6, (2647); Ebu Davud, Sünnet 17, (4694); Tirmizi, Kader 3,
(2137), Tefsir, Leyl, (3341).

4799 - Hz. Cabir radıyallahu anh anlatıyor: "Süraka İbnu
Malik İbnu Cu'şem radıyallahu anh gelerek sordu:

"Ey Allah'ın Resûlü! Bize dinimizi açıkla. Sanki yeni
yaratılmış gibiyiz. Şimdi amel ne husustadır: Kalemlerin kuruduğu, miktarların
kesinleştiği şeylerde mi, yoksa istikbale ait şeylerde mi çalışacağız?"

"Hayır (istikbale ait şeylerde değil). Bilakis kalemlerin
kuruduğu, miktarların cereyan ettiği (kesinleştiği) hususta!" buyurdular.
Sürâka tekrar:

"Öyleyse niye amel edelim (boşa zahmet çekelim)?" diye
sordu. Aleyhissalâtu vesselâm:

"Çalışın! Herkes yaratıldığı şeye erecektir! Herkes,
(yazıldığı) ameliyle amil olacaktır!" buyurdular."

Müslim, Kader 8, (2648).

4800 - İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor: "Sâdık ve
Masdûk olan Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Sizden birinin yaratılışı, annesinin karnında kırk günde
cem olur. Sonra bu kadar müddetle "alaka" olur. Sonra bu kadar
müddette "mudga" olur. Sonra Allah bir meleği dört kelimeyle
gönderir: (Bu melek) rızkını, ecelini, amelini, şaki veya said olacağını yazar,
sonra ona ruh üflenir. Kendinden başka ilah olmayan zâta yemin olsun, sizden biri,
(hayatı boyunca) cennet ehlinin ameliyle amel eder. Öyle ki, kendisiyle cennet
arasında bir zirâlık mesafe kaldığı zaman ona yazısı galebe çalar ve cehennem
ehlinin ameliyle amel ederek cehenneme girer. Aynı şekilde sizden biri (hayatı
boyunca) cehennem ehlinin amelini işler. Kendisiyle cehennem arasında bir
ziralık mesafe kalınca yazısı ona galebe çalar ve cennet ehlinin amelini
işleyerek cennete girer."

Buhari, Kader 1, Bed'ü'l-Halk 6, Enbiya 1, Tevhid 28; Müslim,
Kader 1, (2643); Ebu Davud, Sünnet 17, (4708); Tirmizi, Kader 4, (2138).

Rezin şu ziyadede bulundu: "(Resûlullah) şunu da buyurdular:
"Nutfe düştü mü, kırk gün rahimde uçar. Sonra kırk günde alaka olur. Sonra
kırkgünde mudga olur. Bir nefis olarak yaratılma safhasına gelince, Allah onu
tasfir edecek (şekillendirecek) bir melek gönderir. Melek iki parmağının
arasında toprak olduğu halde gelir. Onu mudgaya karıştırır. Sonra onu yoğurur,
sonra da emredildiği üzere onu tasvir eder."

4801 - Âmr İbnu Vasıla anlatıyor: "Abdullah İbnu Mes'ûd
radıyallahu anh'ı dinledim. Demişti ki: "Şakî, annesinin karnında iken
şaki olandır. Said de başkasından ibret alandır." (Bunu işittikten sonra)
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın ashabından Huzeyfe denen zata uğradı ve
İbnu Mes'ud'un söylediğini anlattı ve sordu:

"Kişi amelsiz nasıl şakî olur?" Huzeyfe radıyallahu
anh:

"Buna hayret mi ediyorsun? Ben Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'ın şöyle söylediğini işittim:"

"Nutfenin (rahme düşmesinden sonra) kırkiki gece geçti mi,
Allah ona bir melek gönderir (ve onun vasıtasıyla) nutfeyi şekillendirir;
işitmesini, görmesini, derisini, etini, kemiğini yaratır. Sonra melek sorar:

"Ey Rabbim! Bu erkek mi, dişi mi?" Rabbin dilediğini
hükmeder, melek de yazar. Sonra sorar:

"Ey Rabbim! Eceli nedir?" Rabbin dilediğini hükmeder,
melek de yazar. Tekrar sorar:

"Ey Rabbim! Rızkı nedir?" Rabbin dilediğini hükmeder,
melek de yazar. Sonra melek elinde sahife olduğu halde çıkar. Artık buna ne bir
şey ilave eder ne de eksilir."

Müslim, Kader 3, (2645).

4802 - İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm (bir gün) aramızda doğrulup:

"(Hastalık nev'inden) hiçbir şey hiçbir şeye sirayet
etmez!" buyurmuşlardı ki bir bedevi:

"Ey Allah'ın Resûlü! Nasıl olur? Bir deve sürüsüne, kuyruğu
ile haşefesini uyuzlamış bir deve gelince hepsini uyuzlu yapar!" dedi.
Aleyhissalatu vesselâm:

"Pekalâ, birincisini kim uyuzladı? Ne sirayet, ne safer
(inancınızda hakikat) vardır. Şurası muhakkak ki, Allah her nefsi yaratmış,
onun hayatını, ölümünü, rızkını ve uğrayacağı musibetlerini yazmıştır."

Tirmizi, Kader 9, (2144).

4803 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm (bir gün):

"Allah Teâla hazretleri bir kulun hayrını diledi mi onu
istimal eder!" buyurmuştu. Kendisine: "Onu nasıl istimal eder?" diye
soruldu.

"Ölümden önce salih amel işlemede muvaffak kılar!"
buyurdu."

Tirmizi, Kader 8, (2134).

4804 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kişi vardır, uzun müddet cennet ehlinin amelini işler,
sonra da ameli cehennem ehlinin ameliyle hitam bulur. Yine kişi vardır, uzun
müddet cehennem ehlinin ameliyle amel eder de sonunda cennet ehlinin ameliyle
hitam bulur."

Müslim, Kader 11, (2651).

4805 - İbnu Amr İbni'l-Âs radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Allah (cin ve ins dahil) mahlukatını bir karanlık içinde
yarattı. Sonra üzerlerine kendi nurundan serpti. Bu nur, kimlere isabet ettiyse
hidayeti buldular, kimlere de isabet etmediyse sapıttılar. Bu sebeple diyorum
ki: "Kalem, Allah Teâla'nın ilmi hususunda kurumuştur."

Tirmizi, İman 18, (2644).

KADERE RIZA

4806 - Sa'd İbnu Ebî Vakkâs radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah

aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ademoğlunun saadet (sebepleri)nden biri de Allah Teâla'nın
hükmettiğine rıza göstermesidir. Şekâvet (sebepleri)nden biri de Allah Teâla'ya
istihareyi terketmesidir. Keza şekâvet (sebepleri) nden bir diğeri de Allah'ın
hükmettiğine razı olmamasıdır."

Tirmizî, Kader 15, (2152).

4807 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kuvvetli mü'min, Allah nazarında zayıf mü'minden daha
sevgili ve daha hayırlıdır. Aslında her ikisinde de bir hayır vardır. Sana
faydalı olan şeye karşı gayret göster. Allah'tan yardım dile, acz izhar etme.
Bir musibet başına gelirse: "Eğer şöyle yapsaydım bu başıma
gelmezdi!" deme. "Allah takdir etmiştir. Onun dilediği olur!"
de! Zira "eğer" kelimesi şeytan işine kapı açar."

Müslim, Kader 34, (2664).

ÇOCUKLARIN HÜKMÜ

4808 - Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: "Bir çocuk
ölmüştü. Ben: "Ne mutlu ona! Cennet kuşlarından bir kuş oldu!" dedim.
Aleyhissalâtu vesselâm:

"Sen Allah'ın cenneti de cehennemi de yarattığını, beriki
için de öteki için de ahali yarattığını bilmiyor musun?" buyurdular."

Müslim, Kader 30, (2662); Nesâi, Cenaiz 58, (4, 57); Ebu Davud,
Sünnet 18, (4713).

4809 - İbnu Abbas radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'dan müşriklerin çocukları hakkında sorulmuştu.

"Allah onları yarattığı zaman ne yapacaklarını iyi
biliyordu!" buyurdular."

Buhari, Kader 3, Cenâiz 93; Müslim, Kader 28, (2660); Ebu Davud,
Sünnet 18, (4711); Nesai, Cenaiz 60, (4, 59).

4810 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Hz. Adem ve Musa aleyhimâsselam münakaşa ettiler. Musa,
Adem'e:

"İşlediğin günahla insanları cennetten çıkaran ve onları
şekâvete (bedbahtlığa) atan sensin değil mi!" dedi. Adem de Musa'ya:

"Sen, Allah'ın risalet vermek suretiyle seçtiği ve hususi
kelamına mazhar kıldığı kimse ol da, daha yaratılmamdan (kırk yıl) önce
Allah'ın bana yazdığı bir işten dolayı beni ayıplamaya kalk (bu olacak şey
değil)!" diye cevap verdi." Resûlullah devamla dedi ki:

"Hz. Adem Musa'yı ilzam etti!"

Buhari, Kader 11, Enbiya 31, Tefsir, Tâ-ha 1, 3, Tevhid 37;
Müslim, Kader 13, (2652); Muvatta, Kader 1, (2, 898); Ebu Dâvud, Sünnet 17,
(4701); Tirmizi, Kader 2, (2135).

4811 - Ömer İbnu'l-Hattab radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Musa aleyhisselâm: "Ey Rabbim! Bizi ve kendisini
cennetten çıkaran Adem'i bize bir göster!" diye niyazda bulundu. Hak Teâla
ve Tekaddes hazretleri de babası Adem aleyhisselâm'ı ona gösterdi. Bunun
üzerine Hz. Musa:

"Sen babamız Adem misin?" dedi. Adem: "Evet!"
deyince:

"Yani sen, Allah'ın kendi ruhundan üflediği kimsesin. Sana
bütün isimleri öğretti, meleklere emretti ve onlar da sana secde ettiler öyle
değil mi?" diye sordu. Adem yine: "Evet!" dedi. Hz. Musa sormaya
devam etti:

"Öyleyse sen niye bizi ve kendini cennetten çıkardın?"

Bu soru üzerine Hz. Adem:

"Sen kimsin?" dedi. O: "Ben Musa'yım!"
deyince:

"Yani sen, Allah'ın risalet vererek mümtaz kıldığı kimsesin.
Sen Beni İsrail'in peygamberi, perde gerisinde Allah'ın konuştuğu kimsesin.
Allah seninle kendi arasına mahlukatından bir elçi de koymadı değil mi?"
dedi. Hz. Musa "Evet!" deyince; Hz. Adem:

"Öyleyse sen, (bu söylediğin şeyin) ben yaratılmazdan önce
Allah'ın (kader) kitabında yazılmış olduğunu görmedin mi?" dedi. Hz. Musa
"Evet!" deyince:

"Öyleyse Allah'ın kazası (hükmü) benden önce cereyan etmiş
bir şey hakkında beni niye levmediyorsun?" dedi."

Aleyhissalâtu vesselâm, devamla:

"Hz. Adem, Musa'yı ilzam etti. Hz. Adem Musa'yı ilzam etti.
Hz. Adem, Musa aleyhimesselâm'ı ilzam etti" buyurdular."

Ebu Dâvud, Sünnet 17, (4702).

KADERİYE'NİN ZEMMİ

4812 - Huzeyfe radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Her ümmetin mecusileri vardır. Bu ümmetin mecusileri
"kader yoktur!" diyenlerdir. Bunlardan kim ölürse cenazelerinde hazır
bulunmayın. Onlardan kim hastalanırsa ona ziyarette bulunmayın. Onlar Deccal
bölüğüdür. Onları Deccal'e ilhak etmek Allah üzerine bir haktır."

Ebu Davud, Sünnet 17, (4692).

4813 - Ebu Davud'un İbnu Ömer'den gelen merfu bir rivayetinde
şöyle buyrulmuştur:

"Kaderiye fırkası, bu ümmetin mecusileridir. Eğer
hastalanırlarsa ziyaret etmeyin, ölürlerse cenazelerine katılmayın."

Ebu Davud, Sünnet 17, (4691).

4814 - Yine Ebu Dâvud'da İbnu Ömer radıyallahu anhüma'dan gelen
merfu bir rivayette:

"Kader ehli ile düşüp kalkmayın, onlara dava açmayın"
buyurulmuştur..."

Ebu Dâvud, Sünnet 17, (4720).

4815 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ümmetimde iki sınıf vardır ki, onların İslâm'dan nasipleri
yoktur: Mürcie ve Kaderiye."

Tirmizi, Kader 13. (2150).

4816 - Nafi rahimehullah anlatıyor: "Bir adam İbnu Ömer
radıyallahu anhüma'ya gelerek:

"Falan kimse sana selam ediyor!" diyerek, Şamlı
birisinden selam getirdi. İbnu Ömer radıyallahu anhüma:

"Bana ulaştığına göre, o kimse kaderi inkâr ediyormuş. Eğer
o böyle bir bid'a fikre saplandı ise, sakın ona benden selam söyleme! Zira ben,
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ı işittim:

"Bu ümmette hasf (yere batırma), mesh (suret değişmesi) (ve
kazf= (taş yağması) olacak. Bu musibetler kaderi inkâr edenlere gelecek."

Ebu Davud, Sünnet 7, (4613); Tirmizi, Kader 7, (2153, 2154).

4817 - İbnu Amr İbni'l-Âs radıyallahu anhümâ anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Allah mahlukatın miktarlarını, semâvât ve Arzı yaratmazdan
ellibin sene evvel, Arşı da su üzerinde iken yazdı."

Müslim, Kader 16, (2653); Tirmizi, Kader 18, (2157),

4818 - Ebu Azze anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm buyurdular ki: "Allah bir kulunun bir memlekette ölmesini takdir
etti mi, onu oraya -veya orada bulunan bir şeye dedi- muhtaç kılar."

Tirmizi, Kader 11, (2148).

4819 - İmam Mâlik'e ulaştığına göre, İyâs İbnu Muâviye'ye,

"Kader hakkında fikrin nedir?" diye sorulmuş da o şu
cevabı vermiştir:

"(Benim fikrim) kızımın fikridir!" Bu sözle, onun
sırrını ancak Allah'ın bildiğini söylemek istemiştir. İyas, anlayışta darb-ı
mesel olmuştu. (Bir gün) bir adam ona kader hakkında sordu:

"Kadere inanmıyor musun?" dedi. Adam:

"Elbette inanıyorum!" deyince:

"Bu kadarı sana yeter! (Fazlası senin için mâlâyânîdir).
Zira Ali İbnu Hüseyin, babası (Hz. Ali İbnu Ebi Talib) radıyallahu anhüma'dan
bana nakletti ki, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm şöyle buyurmuşlardır:

"Kişinin mâlâyânî şeyleri terketmesi, onun müslümanlığının
güzelliğindendir!"

Yine ona ulaştığına göre Lokmân'a: "Sende gördüğümüz (bu
fazilet)in sebebi nedir?" diye sorulunca şu cevabı vermiştir:

"Emaneti eda, doğru söz ve beni ilgilendirmeyen şeyleri
terketmem!"

Rezin tahric etmiştir. (Rivayette geçen "Kişinin mâlâyânîyi
terketmesi İslâm'ının güzelliğindendir" şeklindeki Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın bu sözü şu kaynaklarda geçer: Muvatta, Hüsnü Hulk 3,
(2, 903); Tirmizi, Zühd 11, (2318, 2319); İbnu Mâce, Fiten 12, (2976);
Rivayetin sonundaki "Yine ona ulaştığına göre Lokman'a..." kısmı da,
Muvatta'da

gelmiştir (Kelam 17, 2, 990).

KANAATİN MEDHİ VE ONA TEŞVİK

4820 - Ubeydullah İbnu Mihsan el-Hutami radıyallahu anh
anlatıyor:

"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Sizden kim nefsinden emin, bedeni sıhhatli ve günlük
yiyeceği de mevcut ise sanki dünyalar onun olmuştur."

Tirmizi, Zühd 34, (2347); İbnu Mâce, Zühd 9, (4141).

4821 - Hz. Osman radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ademoğlunun şu üç şey dışında (temel) hakkı yoktur: İkamet
edeceği bir ev, avretini örteceği bir elbise, katıksız ekmek ve su."

Tirmizi, zühd 30, (2342).

4822 - Fudâle İbnu Ubeyd radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"İslâm hidayeti nasip edilen ve yeterli miktarda maişeti
olup, buna kanaat edene ne mutlu!"

Tirmizi, Zühd 35, (2350).

4823 - Ebu Saidi'l-Hudrî radıyallahu anh anlatıyor: "Ensar
radıyallahu anhüm'den bazı kimseler, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'dan bir
şeyler talep ettiler. Aleyhissalâtu vesselâm da istediklerini verdi. Sonra
tekrar istediler, o yine istediklerini verdi. Sonra yine istediler, o
istediklerini yine verdi. Yanında mevcut olan şey bitmişti; şöyle buyurdular:

"Yanımda bir mal olsa, bunu sizden ayrı olarak (kendim için)
biriktirecek değilim. Kim iffetli davranır (istemezse), Allah onu iffetli
kılar. Kim istiğna gösterirse Allah da onu gani kılar. Kim sabırlı davranırsa
Allah ona sabır verir. Hiç kimseye sabırdan daha hayırlı ve daha geniş bir
ihsanda bulunulmamıştır."

Buhâri, Zekât 50, Rikâk 20; Müslim, Zekat 124, (1053); Muvatta,
Sadaka 7, (2, 997); Ebu Dâvud, Zekât 28, (1644); Tirmizi, Birr 77, (2025);
Nesâi, Zekat 85, (5, 95).

Rezin rahimehullah şu ziyadede bulunmuştur: "İslâm'a girip,
yeterli miktarla rızıklandırılan ve verdiği bu miktara Allah'ın kanaat etmeyi
nasip ettiği kimse kurtuluşa ermiştir."

4824 - Ebu Ümâme radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ey âdemoğlu! Eğer fazla malını Allah yolunda harcarsan bu
senin için daha hayırlıdır, kendine saklarsan senin için zararlıdır. Kefâf
(yeterli miktar) sebebiyle levm edilmezsin. (Harcamaya), bakımları üzerinde
olanlardan başla. Üstteki el (yani veren), alttaki elden (yani alandan) daha
hayırlıdır."

Müslim, Zekât 97, (1036), Tirmizi, Zühd 32, (2344).

4825 - Hz. Ömer radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Siz Allah'a hakkıyla tevekkül edebilseydiniz, sizleri de,
kuşları rızıklandırdığı gibi rızıklandırırdı: Sabahleyin aç çıkar, akşama tok
dönerdiniz."

Tirmizi, Zühd 33, (2345).

TOKGÖZLÜLÜK

4826 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Zenginlik mal çokluğuyla değildir. Bilakis zenginlik göz
tokluğuyladır."

Buhari, Rikak 15; Müslim, Zekât 120, (1051); Tirmizi, Zühd 40,
(2374).

4827 - Yine Ebu Hüreyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"(Hakiki) fakir, kapı kapı dolaşırken verilen bir iki
lokmanın veya bir iki hurmanın geri çevirdiği kimse değildir. Fakat gerçek fakir,
ihtiyacını giderecek bir şey bulamayan ve halini anlayıp kendisine tasaddukta
bulunacak biri çıkmayan, (buna rağmen) kalkıp halktan birşey istemeyen
kimsedir."

Buhari, Zekat 53, Tefsir, Bakara 48; Müslim, Zekât 102, (1039);
Muvatta, Sıfatu'n-Nebiyy 7, (2, 923); Ebu Dâvud, Zekat 23, (1631, 1632); Nesai,
Zekat 76, (5, 85).

AZA RIZA

4828 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Sizden biri, mal ve yaratılışça kendisinden üstün olana
bakınca, nazarını bir de kendisinden aşağıda olana çevirsin. Böyle yapmak,
Allah'ın üzerinizdeki nimetini küçük görmemeniz için gereklidir."

Buhari; Rikâk 30; Müslim, Zühd 8, (2963); Tirmizi, Kıyamet 59,
(2515).

Rezin bir rivayette şu ziyadede bulundu: "Avn İbnu Abdillah
İbnu Utbe rahimehullah dedi ki: "Ben zenginlerle düşüp kalkıyordum. O
zaman benden daha heveslisi yoktu. Bir binek görsem benimkinden daha iyi
görürdüm; bir elbiseye baksam, benimkinden daha iyi olduğuna hükmederdim. Ne
zaman ki bu hadisi işittim, fakirlerle düşüp kalktım ve rahata erdim."

DİLENCİLİĞİN ZEMMİ

4829 - İbnu Ömer radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Sizden biri dilenmeye devam ettiği
takdirde yüzünde bir parça et kalmamış halde Allah'a kavuşur."

Buhari, Zekât 52; Müslim, Zekât 103, (1040); Nesâi, Zekât 83, (5,
94).

4830 - Semüre İbnu Cündeb radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"İstemeler bir nevi cırmalamalardır. Kişi onlarla yüzünü
cırmalamış olur. Öyle ise, dileyen (hayasını koruyup) yüz suyunu devam
ettirsin, dileyen de bunu terketsin. Şu var ki, kişi, zaruri olan (şeyleri)
iktidar sahibinden istemelidir."

Ebu Davud, Zekat 26, (1639); Tirmizi, Zekat 38, (681); Nesai,
Zekat 92, (5, 100).

4831 - Âiz İbnu Amr radıyallahu anh anlatıyor: "Bir adam
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'dan bir şeyler istedi. Aleyhissalâtu vesselâm
da verdi. Adam dönmek üzere ayağını kapının eşiğine basar basmaz, Aleyhissalâtu
vesselâm:

"Dilenmede olan (kötülükleri) bilseydiniz kimse kimseye birşey
istemek için asla gitmezdi!" buyurdular."

Nesâi, Zekat 83, (5, 94, 95).

4832 - Hz. Zübeyr radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kişinin iplerini alıp dağa gitmesi, oradan sırtında bir
deste odun getirip satması, onun için, insanlara gidip dilenmesinden daha
hayırlıdır. İnsanlar istediğini verseler de vermeseler de."

Buhari, Zekât 50, Büyü' 15.

4833 - Sevbân radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm (bir gün):

"Cenneti garanti etmem mukabilinde, insanlardan hiçbir şey
istememeyi kim garanti edecek?" buyurdular. Sevbân radıyallahu anh atılıp:

"Ben, (Ey Allah'ın Resûlü!)" dedi. Sevbân (bundan
böyle) hiç kimseden bir şey istemezdi."

Ebu Davud, Zekât 27, (1643); Nesai, Zekat 86, (5, 96).

4834 - Hz. Muâviye radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"İstemede ısrar etmeyin. Vallahi, kim benden bir şey ister,
ben ona vermek arzu etmediğim halde, ısrarı (sebebiyle) bir şey kopartırsa,
verdiğim o şeyin bereketini görmez."

Müslim, Zekat 99, (1038); Nesai, Zekat 88, (5, 97, 98).

4835 - İbnu'l-Firasi'nin anlattığına göre, babası radıyallahu
anh: "Ey Allah'ın Resûlü! (İhtiyacımı başkasından) isteyeyim mi?"
diye sormuş, Aleyhissalâtu vesselâm da:

"Hayır, isteme! Ancak istemek zorunda kalmışsan, bari
sâlihlerden iste!" buyurmuşlardır."

Ebu Davud, Zekat 28, (1646); Nesai, Zekat 84, (5, 95).

4836 - İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim, kendisini müstağni kılacak miktarda malı olduğu halde
isterse, Kıyamet günü, istediği şey suratında bir tırmalama veya soyulma veya
ısırma yarası olarak gelir!" Yanında bulunanlar:

"Kişiyi müstağni kılan (miktar) nedir?" diye sordular.

"Kırk dirhem altın veya o kıymette bir başka şey!" buyurdular."

Ebu Davud, Zekat 23, (1626); Tirmizi, Zekât 22, (650); Nesai,
Zekat 87, (5, 97); İbnu Mace, Zekât 26, (1840).

4837 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim (malını artırmak için) insanlardan dilenirse, o mutlak
surette ateş talep etmiş olur. Öyleyse ister azla yetinsin isterse çoğaltmayı
istesin, (artık kendisi bilir)!"

Müslim, Zekât 105, (1041).

4838 - Kabîsa İbnu Muhârik radıyallahu anh anlatıyor: "Sulh
için diyet (hamâle) ödemeyi kabullenmiştim. Bu hususta yardım istemek için
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ı aradım ve karşılaştık. (Meseleyi açınca):

"Bekle, bize sadaka malı gelecek. O zaman ondan sana da
verilmesini emrederim" buyurdular. Sonra da:

"ey Kabisa! İstemek, üç kişi dışında hiç kimseye helal
olmaz:

-Sulh diyeti (hamâle) kabullenen kimse. Buna, gereken miktarı
buluncaya kadar, istemesi helaldir. Ama o miktara ulaşınca, artık istemez.

-Afete uğrayıp malını kaybeden kimse. Buna da maişetini temin
edecek miktarı elde edinceye kadar istemesi helaldir.

-Fakirliğe uğrayan adam. Eğer kavminden üç kişi, "Falancaya
fakirlik isabet etti" diye ittifak ederlerse, geçimine yetecek miktarı
elde edinceye kadar istemesi helaldir. Bunlar dışında istemek, ey Kabîsa
haramdır."

Müslim, Zekât 109, (1044); Ebu Davud, Zekat 26, (1640); Nesai,
Zekat 86, (5, 96, 97).

4839 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Ensari bir zat
gelip Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'dan birşeyler istemişti.

"Evinde hiçbir şey yok mu?" buyurdular. Adam:

"Evet, dedi. Bir çulumuz var. Bir kısmıyla örtünüp, bir
kısmını da yaygı olarak yere seriyoruz! Bir de su içtiğimiz kabımız var."

"Onları bana getir!" diye emrettiler. Adam gidip
getirdi. Aleyhissalâtu vesselâm eşyaları eline alıp:

"Şunları satın alacak yok mu?" buyurdular. Bir adam:

"Ben bir dirheme satın alıyorum" dedi. Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm:

"Bir dirhemden fazla veren yok mu?" dedi ve iki üç
sefer tekrarlayarak (açık artırmaya çıkardı). Orada bulunan bir adam:

"Ben onlara iki dirhem veriyorum" dedi. Aleyhissalâtu
vesselâm eşyaları ona sattı. İki dirhemi alıp Ensari'ye verdi ve:

"Bunun biriyle ailen için yiyecek al, aline ver. Diğeriyle
de bir balta al bana getir!" buyurdular. Adam gidip bir balta alıp
getirdi. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, ona eliyle bir saplık geçirdi.
Sonra:

"Git, odun eyle, sat ve onbeş gün bana gözükme!"
buyurdu. Adam aynen böyle yaptı, sonra yanına geldi. Bu esnada on dirhem
kazanmış, bunun bir kısmıyla giyecek, bir kısmıyla da yiyecek satın almıştı.
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm:

"Bak, bu senin için, Kıyamet günü alnında dilenme lekesiyle
gelmenden daha hayırlıdır!" buyurdu ve sözlerine şöyle devam etti:

"Dilenmek, sersefil, fakra düşmüş veya rüsvay edici borca
batmış veya elem verici kana bulaşmış insanlar dışında, kimseye caiz
değildir."

Ebu Davud, Zekât 26, (1641); tirmizi, Büyü 10, (1218); İbnu Mace,
Ticârat 25, (2198).

4840 - Habeşi İbnu Cünade es-Selûli radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm Arafat'ta vakfede iken bir bedevi
gelerek ridasının bir ucundan tutup, ondan bunu istedi. Aleyhissalâtu vesselâm
da onu ona verdi. Adam ridayı beraberinde alıp gitti. Tam o sırada dilenmek
haram kılındı. bunun üzerine Aleyhissalâtu vesselâm:

"Sadaka zengine helal değildir; sağlığı yerinde güç kuvvet sahibine
de helal değildir. O, sersefil edici, fakre düşen, haysiyeti kırıcı borca
giren, eleme boğan kana bulaşan kimseler dışında hiç kimseye helal değildir.
Öyleyse, kim malını artırmak için insanlara el açarsa, bu, Kıyamet günü
suratında cırmalama yaralarına ve cehennemde yiyeceği kızgın taşlara dönüşür.
Öyleyse (buyursun) dileyen azla yetinsin, dileyen de çoğaltmaya çalışsın."

Tirmizi, Zekat 23, (653).

Rezin merhum şu ziyadede bulunmuştur: "Ben, bir adama
ihsanda bulunurum. Adam da onu koltuğunun altına koyarak alıp gider veya yiyip
midesine indirir. Halbuki bu, (eğer layık değilse) o adam için ateşten başka
bir şey değildir."

Resûlullah'ın bu sözü üzerine Hz. Ömer radıyallahu anh:

"Ey Allah'ın Resûlü! Öyleyse ateş olan bir şeyi niye
veriyorsunuz?" diye sordu. Aleyhissalatu vesselam:

"Allah benim cimri olmamı kabul etmedi, insanlar da benden
istememeyi kabul etmedi!" cevabını verdi. Orada bulunanlar:

"Dilenmeyi haram kılan zenginlik nedir?" diye sordular.
Aleyhissalatu vesselâm: "Sabah veya akşam yetecek kadar yiyecektir!"
buyurdular."

4841 - İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim kendisine gelen bir fakirliği hemen halka intikal
ettirirse (yani onlara açarak dilenmeye kalkarsa), onun fakirliğinin önüne
geçilmez. Kime de fakirlik gelir, o da bunu Allah'a açarsa, Allah ona er veya
geç rızkıyla imdat eder."

Tirmizi, Zühd 18, (2327); Ebu Davud, Zekat 28, (1645).

4842 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"İnsanların en şerlisi, "Allah rızası için"
diyerek dilenip de, istediği verilmeyen kimsedir."

İbnu Abbas derdi ki: "Allah rızası için" diyerek
istekte bulunmayın. Bu tabiri sadece Allah'tan isterken kullanın:"

Rezin tahric etti. Hadis Suyuti'nin el-Câmiu's-Sağir'inde
mevcuttur. (Feyzu'l-Kadir Şerhi 4, 159); Nesâi'de de, hadisin birinci kısmı,
uzun bir rivayetin bir parçası olarak geçer. Zekât 74, (5, 83-84).

4843 - Hz. Ali radıyallahu anh'tan anlatıldığına göre, Arafe günü
(dilenerek) insanlardan (sadaka) isteyen bir adam görür ve:

"Yani şu günde, şu yerde Allah'tan başkasından mı
istiyorsun?" der ve adama çubuğunu vurur."

Rezin tahric etmiştir.

4844 - Hz. Ömer radıyallahu anh şöyle hitap etmiştir:

"Ey insanlar! Bilin ki tamahkârlık fakirliktir, yeis
(tamahkâr olmamak) zenginliktir. Kişi bir şeye tamah göstermezse ondan müstağni
olur."

Rezin tahric etmiştir.

İHSANI KABUL ETMEK

4845 - İbnu Ömer radıyallahu anhümâ anlatıyor: "(Babası)
Ömer İbnu'l-Hattab radıyallahu anh dedi ki: "Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm, (zaman zaman) bana ihsânda bulunuyordu. (Her seferinde ben):

"(Ey Allah'ın Resûlü!) bunu, buna benden daha muhtaç olan
birine verseniz!" diyordum. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm da:

"Al bunu! Bu maldan, sen istemediğin ve gelmesini bekler
durumda olmadığın halde gelen birşey olursa onu al ve temellük et (yani kendi
malın kıl, malın olduktan sonra) dilersen ye, dilersen sadaka olarak bağışla.
(Bu vasıfta) olmayan mala nefsini bağlama!" buyurdular."

(Hadisi İbnu Ömer'den rivayet eden) Sâlim der ki: "Bu
(hadis) sebebiyle Abdullah, kimseden bir şey istemezdi, (kendiliğinden) gelen
bir şey olursa onu da reddetmezdi."

Buhari, Ahkam 17, Zekat 51; Müslim, Zekat 110, (1045); Nesai,
Zekat 94, (5, 105).

4846 - Amr İbnu Tağlib anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'a bir mal -veya bir şey- getirilmişti. Hemen onu taksim edip dağıttı.
(Ancak, bunu yaparken) bir kısmına verdi, birkısmınna vermedi. Kendilerine
verilmemiş olan kimselerin, sonradan hakkında dedikodu yaptıkları kulağına
geldi. Bunun üzerine, (uygun bir fırsatta, halka hitap etmek üzere doğruldu).
Allah'a hamd ve sena ettikten sonra:

"Sadede gelince; vallahi ben, birine verip diğerine
vermediğim olur (bu doğrudur, ancak) vermediğim, nazarımda, verdiğimden daha
çok sevgiye mazhardır. Ben birkısım insanlara, kalplerinde gördüğüm sabırsızlık
ve hırs sebebiyle veririm; bir kısmını da, Allah Teâla'nın kalplerine koymuş
bulunduğu zenginlik ve hayra havale eder (ve onlara bir şey vermem).

"Vallahi, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın (hakkımda
telaffuz buyurduğu) bu kelamına bedel kırmızı develerim olsaydı bu kadar
sevinmezdim."

Buhari, Cum'a 29, Humus 19, Tevhid 49.

KAZANIN KERAHETİ

4847 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim insanlar arasında kâdı tayin edilmiş ise, bıçaksız
boğazlanmış demektir."

Ebu Dâvud, Akdiye 1, (3571, 3572); Tirmizi, Ahkam 1, (1325).

4848 - Büreyde radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kadı üçtür: Biri cennetlik, ikisi cehennemliktir. Cennetlik
olan, hakkı bilip öyle hükmedendir. Hakkı bilip hükmünde (bile bile) adaletsiz
davranan cehennemliktir. Halka câhilâne hükümde bulunan da
cehennemliktir."

Ebu Dâvud, Akdiye 2, (3573).

4849 - Abdullah İbnu Mevhib anlatıyor: "Osman İbnu Affan,
İbnu Ömer radıyallahu anhüm'e: "Git insanlar arasında hükmet!" dedi.
Abdullah:

"Ey mü'minlerin emiri, beni bu vazifeden affetmez
misiniz?" diye ricada bulundu. Hz. Osman radıyallahu anh:

"Bundan niye kaçınıyorsun? Senin baban da kâdı idi"
diye ısrar etmek istedi. Ancak Abdullah dedi ki: "Doğru da, ben Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın:

"Kim kadı olur ve adâletle hükmederse, bu kimse başabaş
(sevap ve günahı eşit) ayrılmaya liyakat kazanmıştır" dediğini işittim.
Artık (Resûlullah'ın bu sözünden) sonra ne ümid edebilirim?" (Hz. Osman
bunun üzerine İbnu Ömer'e teklifte bulunmadı.)"

Tirmizi, Ahkâm 1, (1322).

ÂDİL VE ZÂLİM HÂKİM

4850 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim kadılık talep eder ve bunun gerçekleşmesinde
şefaatçilere başvurursa (iş) kendisine yıkılır (Allah'ın yardımı olmaz). Kime
de o iş zorla verilirse, Allah onu doğruya sevkedecek bir melek gönderir."

Ebu Dâvud, Akdiye 3, (3578); Tirmizi, 1, (1323, 1324).

4851 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim müslümanların kadılık hizmetini talep edip elde etse,
sonra adaleti zulmüne galebe çalsa cennete girer. Zulmü adaletine galebe çalsa,
ateş onundur."

Ebu Dâvud, Akdiye 2, (3575).

4852 - (Abdullah) İbnu Ebi Evfa anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kadı zulmetmedikçe, Allah Teâla hazretleri onunla
birliktedir (yardımcısıdır). Zulme yer verdiği zaman onu terkeder, artık şeytan
onunla beraber olur."

Tirmizi, Ahkâm 4, (1330).

MÜÇTEHİDİN SEVABI

4853 - Amr İbnu'l-Âs radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Hâkim içtihad eder ve isabet ederse kendisine iki ücret
(sevap) verilir. Eğer içtihad eder ve hata ederse ona bir ücret vardır."

Buhâri, İ'tisâm 21; Müslim, Akdiye 15, (1716); Ebu Dâvud, Akdiye
2, (3574); Tirmizi, Ahkâm 2, (1326); Nesâi, Kazâ 3, (8, 224).

4854 - Yahya İbnu Sa'îd anlatıyor: "Ebu'd-Derdâ, Selman-ı
Fârisi radıyallahu anhüma'ya:

"Arz-ı Mukaddese'ye gel!" diye yazmıştı. Selman ona
şöyle cevap yazdı:

"Arz kimseyi takdis etmez. İnsanı mukaddes kılan şey
amelidir. Bana ulaştığına göre, sen orada tabib kılınmışsın ve hastaları tedavi
ediyormuşsun. Eğer tedavi edebiliyorsan ne mutlu sana. Eğer mütetabbib isen,
insanları öldürüp cehennemlik olmaktan sakın!"

Ebu'd-Derdâ radıyallahu anh iki kişi arasında hükmedince, onlar
yanından ayrıldıkları vakit onlara bakar ve:

"Vallahi mütetabbibdir. Bana geri dönün. Kıssanızı bana iade
edin (meselenizi iyice tetkik edeyim)!" derdi."

Muvatta, Vasiyyet 7, (2, 769).

RÜŞVET HAKKINDA

4855 - Ebu Hureyre, İbnu Amr İbni'l-Âs radıyallahu anhüm
anlatıyor:

"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, hükümde rüşvet alan ve
rüşvet veren (ve aracılık eden) kimseyi lanetlemiştir."

Tirmizi, Ahkâm 9, (1336); Ebu Dâvud da bu hadisi sadece İbnu Ömer
radıyallahu anh'tan tahric etmiştir (Akdiye 4, (3580).

4856 - Mu'âz İbnu Cebel radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm beni Yemen'e göndermişti. (Hareket
edip) yürüdüğüm zaman arkamdan birini göndererek geri çağırdı. (Yanına
varınca):

"Sana niye adam gönderip (geri çağırdığımı) biliyor
musun?" buyurdular ve ilave ettiler:

"Benim iznim olmadan hiçbir şey almayacaksın. Zira bu
gulûldür (hırsızlık). Kim gulûl yaparsa, aldığı şeyle Kıyamet günü (Allah'ın
huzuruna gelir). İşte bu (hususu tenbih etmek için) seni çağırdım, artık işine
gidebilirsin."

Tirmizi, Ahkâm 8, (1335).

KADILIK ÂDÂBI

4857 - Hz. Ali radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm beni Yemen'e kadı olarak gönderdi. O sıralarda henüz
yaşım küçüktü, kazayı (hüküm vermeyi) bilmiyordum. (Beni takviye için):

"(Sen tereddüt etme, git! Bu vazife için) Allah kalbine
hidayet koyacak ve dilini de sâbit kılacak. Yanına iki hasım geldiği vakit,
birinciyi dinlediğin gibi, diğerini de dinlemeden sakın hüküm verme. Böyle
yapman (daha isabetli) karar vermen için gereklidir!" buyurdular.

Hz. Ali devamla der ki: "Ondan sonra hep kadılık yaptım.
Henüz, bir kerecik olsun hükümde tereddüde düşmedim."

Ebu Dâvud, Akdiye 6, (3582); Tirmizi, Ahkam 5, (1331); İbnu Mâce,
Ahkâm 1, (2310).

4858 - İbnu'z-Zübeyr radıyallahu anhüma dedi ki: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm, iki hasmın da kadı'nın önüne oturmasına
hükmetmiştir."

Ebu Dâvud, Akdiye 8, (3588).

4859 - Ebu Bekre radıyallahu anh'ın anlattığına göre, Sicistan'da
kadılık yapan oğlu Abdullah'a şöyle yazmıştır: "İki kişi arasında, öfkeli
olduğun zaman hüküm verme. Zira, ben Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın şöyle
söylediğini işittim: "Kimse, öfkeli iken, iki kişi arasında hüküm
vermesin."

Buhari, Ahkâm 13; Müslim, Akdiye 16, (1717); Tirmizi, Ahkâm 7,
(1334); Ebu Dâvud, Akdiye 9, (3589); Nesâi, Kudât 17, (8, 337, 238).

4860 - Avf İbnu Mâlik radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm iki kişi arasında bir hükümde bulunmuştu. Hasımlar
ayrıldıkları vakit, aleyhine hükmedilen kimse:

"Hasbiyallahu ve ni'me'l-vekil (Allah bana yeterlidir. O ne
iyi vekildir)!" dedi. (Bu sözü işiten) Aleyhissalâtu vesselâm:

"Allah Teâla hazretleri aczi levmediyor (kötülüyor). Fakat
sana akıllılık düşer. Ama bir şey sana galebe çalacak olursa o zaman
"hasbiyallahu ve ni'me'l-vekil" de!" buyurdular."

Ebu Dâvud, Akdiye 28, (3627).

4861 - Hz. Ömer, Hz. Ali ve diğer bir kısım Ashab radıyallahu
anhüm demişlerdir ki: "Kadı ve hâkim mescidde hüküm verebilir. Şâyet bir
haddle ilgili hüküm vermişlerse, bunun icrası mescidin dışında yapılır."

Buhâri, bab başlığı olarak kaydetmiştir. Ahkâm 19.

HÜKMÜN KEYFİYETİ

4862 - Hâris İbnu Amr İbni Ahî'l-Mugîre İbni Şu'be, Muâz
radıyallahu anh'tan naklen anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm
Muaz'ı Yemen'e gönderdiği zaman kendisine sorar: "Sana bir dâva geldiği
vakit nasıl hükmedeceksin?"

"Allah'ın kitabıyla hükmedeceğim" der Muâz.

"(Meseleyi Kitabullah'ta) bulamazsan?"

"Resûlullah'ın sünnetiyle hükmedeceğim."

"Ne Kitabullah'ta ve ne de Resûlullah'ın sünnetinde
bulamazsan?"

"Kendi re'yimle ictihad edeceğim, (hüküm vermekten) geri
durmayacağım."

Hz. Muaz der ki: "Bu cevabım üzerine Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm (memnun kaldı), göğsüme eliyle vurup:

"Allah'ın elçisinin elçisini, Allah'ın elçisini memnun
edecek usûlde muvaffak kılan Allah'a hamdolsun!" buyurdular."

Ebu Dâvud, Akdiye 11, (3592, 3593); Tirmizi, Ahkâm 3, (1327,
1328).

4863 - Ümmü Seleme radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm, odasının kapısında bir münakaşa işitmişti. Yanlarına
çıkıp:

"Ben bir beşerim. Bana ihtilaflılar gelir. Bunlardan biri,
diğerine nazaran daha belâgatlı (ikna edici) olur. Ben de onun doğru
söylediğini zanneder, lehine hükmederim. Ancak kime bir müslümanın hakkını
vermiş isem, bunun ateşten bir parça olduğunu bilsin. O ateşi ister yüklensin,
ister terketsin (kendisi bilir)" buyurdular."

4864 - Sahiheyn'in bir rivayetinde hadis şöyledir: "Ben de
sizin gibi bir insanım. Siz dâvalarınızın halli için bana geliyorsunuz.
Bazınızın hüccet yönüyle, diğer bazısından daha ikna edici olması, böylece
benim, işittiğime dayanarak onun lehine hükmetmem mümkündür. Kimin lehine,
kardeşinin hakkından bir şey hükmetmişsem (bilsin ki), onun için cehennemden bir
ateş parçası kesmiş oluyorum."

Burari, Şehâdât 27, Mezâlim 16, Hiyel 9, Ahkâm 20, 29, 31;
Müslim, Akdiye 5, (1713); Muvatta, Akdiye 1, (2, 719); Ebu Dâvud, Akdiye 7,
(3583, 3584); Tirmizi, Ahkam 11, (1339); Nesâi, Kudat 13, (8, 233).

4865 - Eş'as İbnu Kays'ın anlattığına göre, Humus'tan bir köleyi
Abdullah'tan yirmibin (dirhem)e satın almış ve Abdullah kölenin bedelini almak
üzere kendisine bir adam göndermiştir. Adam gelince Eş'as:

"Ben onu onbine satın aldım" dedi. Abdullah da:

"Öyleyse seninle benim arama (hakem olacak) bir kimse tayin
et!" dedi. Eş'as: "Benimle kendi aranda sen hakem ol!" dedi.
Bunun üzerine Abdullah:

"Ben Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın: "Alış-veriş
yapan iki kişi ihtilafa düşerlerse ve aralarında da delil yoksa, mal sahibinin söylediği
esas alınır veya (alış-verişi) terkederler" dediğini işittim"
dedi."

Ebu Dâvud, Büyü 74, (3511); Nesâi, Büyü 82, (7, 302, 303).
Nesai'de sadece müsned (Resûlullah'a ait) kısım kaydedilmiştir.

DÂVÂLAR VE BEYYİNELER

4866 - İbnu Amr İbni'l-As radıyallahu anhümâ anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm bana dedi ki: "Beyyine dâvacı
üzerine, yemin de dâvalı üzerine düşer."

Tirmizî, Ahkâm 12, (1341).

4867 - İbnu Abbâs radıyallahu anhümâ anlatıyor: "İki kadın
bir odada deri dikiyorlardı. Bunlardan biri avucuna bîz batırılmış olarak
dışarı çıktı. Bunu diğerinin yaptığını iddia etti. Dâva İbnu Abbâs radıyallahu
anhümâ'ya götürüldü. İbnu Abbâs dedi ki:

"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm şöyle buyurmuşlardı:
"Eğer insanlara sırf iddialarıyla, (delil olmadan) talep ettikleri
verilseydi, insanlar başkalarının kan ve mallarını istemeye kalkarlardı. Ancak
iddia sahibine beyyine gerekmektedir. İddiayı inkâr edene de yemin
gerekmektedir. (Bu kadına) Allah'ı (yalan yere yemin etmenin günahını)
hatırlatın. Ona şu âyeti okuyun: "Allah'ın ahdini ve yeminlerini az bir
pahaya değişenler, işte bunlar için ahirette hiçbir nasib yoktur" (Âl-i
İmrân 77).

Kadına bu hatırlatıldı. Bunun üzerine kadın suçunu itiraf
etti."

Buhari, Tefsir, Al-i İmran 3, Rükün 6; Müslim, Akdiye 2, (1711);
Ebu Dâvud, Akdiye 23, (3619); Tirmizi, Ahkâm 13, (1343); Nesâi, Kudât 35, (8,
248).

4868 - Yine İbnu Abbâs radıyallahu anhümâ anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm (iddia sahibi iki şahid bulamazsa) bir
yemin ve bir şahid(in yeterli olacağın)a hükmetmiştir."

Müslim, Akdiye 3, (1712); Ebu Dâvud, Akdiye 21, (3608).

4869 - Abdullah İbnu Ubeydillah İbni Ebî Müleyke anlatıyor:
"Beni Süheyb radıyallahu anh, Mervân nezdinde, iki ev ve bir odanın
kendilerine ait olduğunu, bunları (babaları) Süheyb'e Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'ın verdiğini iddia ettiler. Mervân: "Söylediğiniz şeye şahidiniz
var mı?" dedi. Onlar: "İbnu Ömer!" dediler. Mervan, İbnu Ömer'i
çağırdı. O, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın Süheyb radıyallahu anh'a iki
ev ve bir oda verdiğini söyledi. Mervân sadece onun şehâdediyle onlar lehine
hükmetti."

Buhari, Hibe 30.

4870 - Ebu Musa radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm zamanında iki kişi bir deve hakkında iddiada bulundular.
Her biri, iki tane şâhid getirdi. Bunun üzerine Aleyhissalatu vesselam deveyi
ikiye bölerek aralarında taksim etti."

Ebu Dâvud, Akdiye 22, (3613, 3614, 3615); Nesai, Kudât 34, (8,
248).

4871 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm (bir mal hususunda ihtilaf eden, fakat
beyyineleri olmayan) bir kavme yemin teklif etti. (İki taraf da) birden yemin
etmeye koştu. Bunun üzerine (önce) yemin (edecek tarafın tesbiti için) kur'a
çekilmesini emretti."

Buhari, Şehadat 24; Ebu Dâvud, Akdiye 22, (3616, 3617, 3618).

4872 - Ebu Gatafân İbnu Tarîf el Mürri anlatıyor: "Zeyd İbnu
Sâbit ve İbnu Mutî' aralarındaki bir ev sebebiyle (Medine Valisi) Mervân'a dava
açtılar. Mervân, minberde yemin etmesi şartıyla, evin Zeyd Sâbit'e ait olduğuna
hükmetti. Zeyd:

"Ben onun için şu yerimde yemin ederim!" dedi. Mervan
da:

"Hayır! Hukukun kesinleştiği yerde yemin edeceksin!"
dedi. Bunun üzerine Zeyd "Hakkım haktır" diye yemin etmeye başladı ve
minberde yemin etmekten imtina etti.

Mervan bu duruma hayret etti."

Muvatta, Akdiye 12, (2, 728).

YEMİNİN ŞEKLİ

4873 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm, yemin teklif ettiği bir adama:

"Kendinden başka ilah bulunmayan Allah'ın adıyla, o kimsenin
yani dava sahibinin senin yanında malı olmadığına yemin et!"
buyurdu."

Ebu Dâvud, Akdiye 24, (3620).

ADALET VE ŞEHADET

4874 - Amr İbnu Şuayb an ebîhi an ceddihi anlatıyor: Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Hain erkek ve hâine kadının, zani erkek ve zâniye kadının,
kardeşine kin taşıyan kimsenin şehâdeti caiz değildir."

Ebu Dâvud, Akdiye 16, (3600, 3601); İbnu Mâce, Ahkâm 30, (2366).

Tirmizi'de Hz. Aişe'den yapılan bir rivayette, hâine kelimesinden
sonra şu ziyade vardır: "Hadd-i kazf'la celde tatbik edilenin, şehadette
(yalanı) tecrübe edilmiş olanın, ev halkına hizmet edenin, kendisini nisbet
ettiği mevla ve akrabaları hususlarında müttehem olan (gerçek nesebini
gizleyen)in."

Tirmizi, Şehâdât 1, (2299).

4875 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Bedevînin, köylü aleyhindeki şehadeti câiz değildir."

Ebu Dâvud, Akdiye 17, (3602); İbnu Mâce, Ahkâm 30, (2367).

4876 - Eymen İbnu Hureym İbni Fâtik anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm:

"Yalan şehadet Allah'a şirkle bir tutulmuştur!"
buyurdular ve âyeti okudular. (Meâlen): "...Putlara tapmak gibi bir
pislikten ve yalan sözden de kaçının." (Hâcc 30).

Tirmizi, Şehâdât 3, (2300, 2301); Ebu Dâvud, Akdiye 15, (3599);
İbnu Mâce, Ahkâm 32, (2372).

4877 - Zeyd İbnu Hâlid radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Size şahidlerin en hayırlısını haber vermeyeyim mi: O
kendisine talep edilmezden önce şehâdet etmeye gelendir."

Müslim, Akdiye 19, (1719); Muvatta, Akdiye 3, (2, 720); Ebu
Dâvud, Akdiye 13, (3596); Tirmizi, Şehâdât 1, (2296).

4878 - Huzeyme İbnu Sâbit radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm bir bedeviden bir at satın almıştı.
Aleyhissalâtu vesselâm, onu eve kadar getirivermesini ve orada parasını
almasını söyledi. Bu sırada kendisi hızlı hızlı yürüdü; bedevi ise ağır ağır
yürüyordu. (Aralarında epeyce bir mesafe hasıl oldu. Bu sırada) bazı kimseler
bedeviye gelip at üzerinde pazarlık yapmaya başladılar. Onu Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın satın almış olduğunu kimse bilmiyordu. Bedevi,
Aleyhissalâtu vesselâm'a seslenip:

"Şu atı alacaksan al, değilse sattım!" dedi. Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm bedevinin bu sözünü işitince adama yönelip: "Ben
onu zaten senden satın aldım ya!" buyurdular. Ama bedevî:

"(Bu ne demek?) Vallahi ben onu sana satmadım!" dedi.
Aleyhissalâtu vesselâm: "Bilakis! Ben onu senden aldım" dedi. Bunun
üzerine bedevî:

"Bir şâhit getir!" demeye başladı. Hemen Huzeyme
atılıp:

"Ben şehadet ederim, siz onu satın aldınız!" dedi.
Aleyhissalâtu vesselâm, Huzeyme'ye gelerek: "Ne ile şehadet
ediyorsun?" diye sordu. Huzeyme:

"Sana olan tasdikim ile, Ey Allah'ın Resûlü!" dedi.
Bunun üzerine Aleyhissalâtu vesselâm Huzeyme'nin şehâdetini iki kişinin
şehadeti yerine koydu."

Ebu Dâvud, Akdiye 20, (3607); Nesâi, Büyü 91, (7, 302).

Rezin şu ziyadeyi ilave etti: "Bedevî: "Bu, Resûlullah
mı?" dedi. Ebu Hureyre kendisine: "Peygamberini tanımaman cahillik
olarak sana yeter. Allah Teâla Hazretleri doğru söyledi: "Bedeviler küfür
ve nifak yönünden daha şiddetli ve Allah'ın Resûlüne indirdiği emir ve
yasakları bilmemeye daha müsaiddirler" (Tevbe 97). Bedevi bunun üzerine
atı sattığını itiraf etti."

EHL-İ KİTABIN ŞEHADETİ

4879 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma şöyle hitap etmiştir:
"Ey müslümanlar! Peygamberiniz aleyhissalâtu vesselâm'a indirilen kitap,
Allah'ın en yeni kitabı ve içine hiçbir şey karışmamış olduğu halde, onu okuyup
durduğunuz halde, nasıl olur da Ehl-i Kitab'a (şer'î) birşey sormaktasınız?
Halbuki Allah Teâla Hazretleri, Ehl-i Kitab'ın Allah'ın kitabını değiştirip
elleriyle yeni bir kitap yazdıklarını, sonra da az bir menfaatı satın almak
için: "Bu, Allah katındandır" dediklerini haber vermektedir.
Bilesiniz, size gelen ilim, onlara soru sormanızı men etmektedir. Hayır!
Vallahi onlardan bir kişinin bile size inen kitaptan sizlere bir şey sorduğunu
görmüyoruz."

Buhari, İ'tisam 25, Şehâdât 29, Tevhid 42.

4880 - Şa'bi anlatıyor: "Müslümanlardan birine, Dakûka'da
ölüm geldi. Vasiyetine şâhidlik edecek hiçbir müslüman bulamadı. Bunun üzerine
Ehl-i Kitap'tan iki kişiyi vasiyetine şâhid kıldı. Bunlar Kûfe'ye geldiler. Ebu
Musa el-Eş'ari'yi bulup durumu haber verdiler. Bunlar ölenin tereke ve
vasiyetini beraberlerinde getirmişlerdi. Ebu Mûsa radıyallahu anh onlara:

"Bu hâdise, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm devrinden
sonra hiç görülmeyen bir hâdisedir" dedi. İkindi namazından sonra onlara,
ihânet etmedikleri, yalan söylemedikleri, vasiyeti tebdil etmedikleri,
gizlemedikleri, değiştirmedikleri, söylediklerinin o adamın vasiyeti,
getirdiklerinin de terikesi olduğuna dair yemin ettirdi. Sonra şehâdetlerini(n
gereğini yerine getirip) uygulamaya koydu."

Ebu Dâvud, Akdiye 19, (3605).

HAPİS VE TAKİP

4881 - Behz İbnu Hakîm an ceddihi anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm bir adamı bir töhmet sebebiyle hapsetti, sonra da
serbest bıraktı."

Ebu Dâvud, Akdiye 29, (3630); Tirmizi, Diyât 21, (1417); Nesai,
Sârık 2, (8, 67).

4882 - Yine Behz İbnu Hakîm aynı tarikten naklediyor:
"Kardeşi veya amcası, hutbe vermekte olan Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'a doğrulup: "Komşularım (ve kavmim, ashabın tarafından) niçin
tutulup hapsedildiler" dedi. Aleyhissalâtu vesselâm (cevap vermeyip)
yüzünü çevirdi. (Adam aynı sözü tekrar edince) ikinci sefer yüzünü çevirdi.
Sonra adam (saygıyı taşan) bir şey söyledi. Bunun üzerine Aleyhissalâtu vesselâm:
"Bunun komşularını salıverin!" buyurdu."

Ebu Dâvud, Akdiye 29, (3631).

RESÛLULLAH'IN HÜKME BAĞLADIĞI DÂVÂLAR

4883 - İbnu'z-Zübeyr radıyallahu anhümâ anlatıyor:
"Ensar'dan bir erkek, hurma ağaçlarını suladıkları Harre'nin su arkı
yüzünden Zübeyr radıyallahu anh'la ihtilafa düşüp Resûlullah'ın huzurunda
murâfa'a oldular. Resûlullah (ihtilaflarını dinledikten sonra) Zübeyr'e:

"Ey Zübeyr (önce) sen sula, suyu sonra da komşuna sal!"
buyurdular. Ensari bu hükme kızdı ve: "Böyle hükmetmen, o senin halaoğlun
olmasındandır!" dedi. Resûlullah bu söze çok kızdı, yüzü renk renk oldu
ve: "Ey Zübeyr! Önce sen sula, sonra duvara ulaşıncaya kadar da suyu
tut!" dedi. Zübeyr dedi ki: "Vallahi öyle zannediyorum ki şu âyet bu
hadise ile ilgili olarak indi.

(Meâlen): "Hayır öyle değil! Rabbine and olsun ki, onlar
aralarında kimi oraya kimi buraya çektikleri (kavga ettikleri) şeylerde seni
hakem yapıp sonra da verdiğin hükümden yürekleri hiçbir sıkıntı duymadan tam
bir teslimiyetle teslim olmadıkça iman etmiş olmazlar" (Nisa 65).

Buhari, Şirb 6, 7, 8, Sulh 12, Tefsir, Nisa 12; Müslim, Fezail
129, (2357); Ebu Dâvud, Adiye 31, (3637); Tirmizi, Ahkâm 26, (1363); Nesâi,
Kudât 26, (8, 245).

4884 - Sâ'lebe İbnu Ebi Mâlik radıyallahu anh anlatıyor:
"Kureyş'ten bir adamın Benî Kureyza'da bir payı vardı. Suyun paylaştıkları
Mehzûr ve Müzeynib vadisinin suyu hususunda ihtilafa düşerek Aleyhissâlatu
vesselâm'a müracaat ettiler. Resûlullah aralarında: "Su hakkı topuklara
kadardır. Üstteki, alttakine bundan fazlasına mâni olamaz" diye
hükmetti."

Muvatta, Akdiye 28, (2, 744); Ebu Dâvud, Akdiye 31, (3638); İbnu
Mâce, Rühûn 20, (2481).

4885 - Harâm İbnu Sa'd İbni Muhaysa anlatıyor: "Bera İbnu
Âzib radıyallahu anh'a ait bir at, Ensar'dan bir zâtın bahçesine girdi ve zarar
meydana getirdi. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, bunun üzerine: "Mal
sahibinin, malını gündüzleyin; hayvan (mevâşi) sahibinin de hayvanını geceleyin
muhâfaza etmesine hükmetti."

Muvatta, Akdiye 37, (2, 747, 748); Ebu Dâvud, Büyû' 92, (3569,
3570); İbnu Mâce, Ahkâm 13, (2332).

4886 - Râfi' İbnu Hadîc radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim başkasının tarlasına onların izni olmadan ekim yaparsa,
ektiğinde hiçbir hakka sahip olamaz, ona sadece nafakası verilir."

Tirmizi, Ahkâm 29, (1366); Ebu Dâvud, Büyû 33, (3403); İbnu Mâce,
Rühûn 13, (2466).

4887 - Ebu Saîd radıyallahu anh anlatıyor: "İki kişi, bir
hurma ağacının harîmi hususunda ihtilaf ederek Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'a başvurdular. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm ağacın ölçülmesini
emir buyurdular. Yedi veya beş zirâ olduğu tesbit edildi. Aleyhissalâtu
vesselâm (harîmin) o kadar olmasına hükmetti."

Ebu Dâvud, Akdiye 31, (3640).

KATİLDEN NEHY

4888 - Saîd İbnu'l-Âs radıyallahu anh hazretleri İbnu Ömer
radıyallahu anhüma'dan naklen anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm buyurdular ki: "Mü'min, haram kana bulaşmadıkça dininde genişlik
içindedir."

Said İbnu'l-Âs der ki: "İbnu Ömer radıyallahu anhüm
(Resûlullah'ın sözünden sonra şunu) söylediler: "Kişi, nefsini bulaştırdığı
takdirde, kurtuluşu olmayan çok ciddi amellerden biri, haksız yere haram kan
dökmesidir."

Buhari, Diyat 1.

4889 - Muâviye İbnu Ebi Süfyân radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Her günahı Allah'ın mağfiret buyurması muhtemeldir. Ancak
bilerek mü'mini öldüren veya kâfir olarak ölen kimse hâriç..."

Nesâi, Tahrim 1, (7, 81).

4890 - Büreyde radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Mü'minin öldürülmesi, Allah katında, dünyanın zevalinden
daha büyük (bir hâdise)dir."

Nesâi, Tahrim 2, (7, 83).

4891 - Ebu'l-Hakem el-Becelî anlatıyor: "Ebu Hüreyre ve Ebu
Saîd radıyallahu anhümâ'yı dinledim. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın şöyle
söylediğini müzâkere ediyorlardı:

"Eğer semâ ve arz ehli bir mü'minin kanını (haksız yere
dökmede) iştirak etselerdi, Allah her ikisini birden cehenneme atardı."

Tirmizi, Diyât 8, (1398).

4892 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"İman, ihanetle öldürmeye bağdır, mü'min ihanet suretiyle
öldürülmez."

Ebu Dâvud, Cihâd 169, (2769).

4893 - İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Yeryüzünde haksız yere öldürülen bir insan yoktur ki
katilin günahından bir misli Hz. Âdem'in ilk oğluna (Kâbil'e) gitmemiş olsun.
Çünkü o, haksız öldürme yolunu ilk açandır."

Buhâri, Diyât 2, Enbiya 1, İ'tisâm 15; Müslim, Kasâme 27, (1677);
Tirmizi, İlm 14, (2675); Nesâi, Tahrim 1, (7, 82).

4894 - Yine İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "(Kıyamet günü) bir
adam bir başkasının elinden tutmuş olarak gelir ve:

"Ey Rabbim! Bu, beni öldürdü!" der. Aziz ve celil olan
Allah da:

"Onu niye öldürdün?" diye sorar. Adam:

"İzzet senin için olsun diye öldürdüm!" der. Rab Teâla:

"İzzet benim içindir!" buyurur. Bir başka adam da bir
başkasının elinden tutmuş olarak gelir ve:

"Ey Rabbim! Bu, beni öldürdü!" der. Azîz ve Celîl olan
Allah:

"Onu niye öldürdün?" diye sorar. Adam:

"İzzet falancanın olsun diye öldürdüm!" der Rab Teâla:

"İzzet falancanın değildir!" buyurur. Adam (öbürünün)
günahıyla döner."

Nesai, Tahrim 2, (7, 84).

4895 - Mikdâd İbnu'l-Esved radıyallahu anh'ın anlattığına göre
şöyle demiştir:

"Ey Allah'ın Resûlü! Ben küffardan bir adama rastlasam ve
aramızda mukâtele çıksa. O kılıcıyla vurup elimin birini kesip atsa. Sonra adam
(sıkışıp) bana karşı bir ağaca sığınsa ve:

"Allah için müslüman oldum!" dese, bu sözünden sonra
ben onu öldürebilir miyim?" Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm:

"Hayır! Sakın onu öldürme" buyurdu. Ben ısrar ettim:

"Ama ey Allah'ın Resûlü! O benim bir elimi kesti ve sonra
müslüman olduğunu söyledi" dedim. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm:

"Hayır! Sakın onu öldürme, eğer öldürürsen, o adam, sen onu
öldürmezden önceki senin makamındadır ve sen de, onun söylediği kelimeyi
söylemezden önceki durumunda olursun!" buyurdular."

Buhari, Diyât 1, Megazi 11; Müslim, İman 155, (95); Ebu Dâvud,
Cihâd 104, (2644).

4896 - Hârise İbnu Mudarrıb anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm, Furât İbnu Hayyân'ın öldürülmesini emretti. Bu adam Ebu Süfyân'ın
casusu ve aynı zamanda Ensar'dan bir zâtın halîfi (müttefiki) idi. Derken o,
ensar'dan müteşekkil bir halkaya uğradı ve: "Ben müslümanım!" dedi.
Bunun üzerine:

"Ey Allah'ın Resûlü! Furât İbnu Hayyân "Ben
müslümanım" diyor!" denildi. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm da:

"Sizden bir kısım erkekler var. Kendilerini (dilleriyle
itiraf ettikleri) imanlarına havale ediyor(söylediklerini tasdik ediyor)uz.
İşte onlardan biri de Furât İbnu Hayyân'dır!" buyurdular."

Ebu Dâvud, Cihad 109, (2652).

KATLİN MÜBAH OLDUĞU YERLER

4897 - İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Allah'tan başka ilah olmadığına ve benim de Allah'ın Resûlü
bulunduğuma şehâdet eden kimsenin kanı, üç hal dışında helal değildir:

-Zina yapan dul.

-Cana can kısas.

-Dinden çıkıp cemâtten ayrılan."

Buhari, Diyat 6; Müslim, Kasâme 25, (1676); Ebu Dâvud, Hudûd 1,
(4352); Tirmizi, Diyat 10, (1402); Nesai, Tahrim 5, (7, 90, 91), Kasâme 5, (8,
13).

4898 - Muhârik anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'a bir adam gelerek: "Ey Allah'ın Resûlü! Bir adam gelip malımı
almaya kalkarsa (ne yapayım)?" dedi.

"Ona Allah'ı hatırlat!" cevabını verdi. Adam tekrar:

"Hatırlamazsa! (ne yapayım?)" dedi. Aleyhissalâtu
vesselâm:

"Etrafındaki müslümanlardan yardım talep et!" buyurdu.
Adam:

"Etrafımda hiç müslüman yoksa ne yapayım?" dedi.

"Öyleyse sultandan yardım iste!" buyurdu. Adam:

"Sultan benden uzaksa?" dedi. Aleyhissalâtu vesselâm:

"Bir ahiret şehidi oluncaya veya malını koruyuncaya kadar
malın için mücadele et!" buyurdular."

Nesâi, Tahrim 21, (7, 113).

4899 - Cündüb radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Sihirbaza tatbikedilecek hadd cezası
kılıçla vurmaktır."

Tirmizi, Hudûd 27, (1460).

4900 - Abdurrahman İbnu Sa'd İbnu Zürâre'nin anlattığına göre,
kendisine, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın zevcelerinden Hz. Hafsa
radıyallahu anhâ'nın müdebber kıldığı bir câriyesi, kendisine sihir yaptığı
için, sihri sebebiyle öldürtmüştür."

Muvatta, Ukûl 14, (2, 871).

KENDİNİ ÖLDÜRENİN HÜKMÜ

4901 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim kendisini dağdan atarak intihar ederse o cehennemlik
olur. Orada ebedî olarak kendini dağdan atar. Kim zehir içerek intihar ederse,
cehennem ateşinin içinde elinde zehir olduğu halde ebedî olarak ondan içer. Kim
de kendisine demir saplayarak intihar ederse, cehennemde ebedî olarak o demiri
karnına saplar."

Buhari, Tıbb 56; Müslim, İman 175, (109); Tirmizi, Tıbb 7, (2044,
2045); Nesâi, Cenâiz 68, (4, 66, 67); Ebu Dâvud, Tıbb 11, (3872).

4902 - Yine Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm ile birlikte Hayber gazvesinde hazır bulunduk.
Müslüman olduğunu söyleyen bir adam için, Efendimiz:

"Bu, ateş ehlindendir!" buyurdular. Savaş başlayınca
çok şiddetli şekilde savaştı ve yara aldı. Ashabtan bazısı: "Ey Allah'ın
Resûlü dedi, az önce ateş ehlinden dediğiniz kimse, çok şiddetli şekilde
kahramanca savaştı ve de öldü!" dediler. Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm, yine:

"Cehenneme (gitmiştir)" buyurdular. Bu cevap üzerine
müslümanlardan bazıları nerdeyse şüpheye düşecekti. Askerler bu halde iken,
Aleyhissalâtu vesselâm'a: "O asker henüz ölmemiş, ancak ağır şekilde
yaralanmış!" dediler. Gece olunca, adam yaraya dayanamadı. Kılıncının
keskin tarafını alıp üzerine yüklendi ve intihar etti. Durum Aleyhissalâtu
vesselâm'a haber verildi. Bunun üzerine:

"Allahuekber!" buyurdular ve devam ettiler:
"Şehâdet ederim ki, ben Allah'ın kulu ve Resûlüyüm!"

Sonra Hz. Bilal radıyallahu anh'a halk içinde şöyle ilan etmesini
emrettiler:

"Cennete sadece müslüman nefisler girecek. Şurası muhakkak
ki, (İslâm'ın lehine olan ameller kişinin imanına delil değildir), Allah bu
dini, fâcir bir kimse ile de güçlendirir."

Buhari, Cihad 182, Megazi 38, Kader 5; Müslim, İman 178, (111).

4903 - Câbir İbnu Semüre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a, intihar eden bir kimse haber
verilmişti:

"Ben üzerine namaz kılmıyorum!", buyurdular."

Ebu Davud, Cenâiz 51, (3185).

ÖLDÜRÜLMESİ CAİZ OLAN VE OLMAYAN HAYVANLAR

4904 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Hayvanlardan beş tanesi vardır ki bunların herbiri fâsıktır
(zararlıdır). Harem bölgesinde olsun, Hill (denen Harem dışı) bölgesinde olsun
bunlar öldürülür: Karga, çaylak, akrep, sıçan, kelb-i akûr (yırtıcılar)."

Buhari, Bed'u'l-Halk 16, Cezâ'u's-Sayd 7; Müslim, Hacc 66-67,
(1198); Muvatta, Hacc 90, (1, 357); Tirmizi, Hacc 21, (837); Nesai, Hacc 113,
(5, 208).

Müslim'in bir rivayetinde Hz. Aişe şöyle demiştir:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm beş fâsığın Hill'de ve Harem'de
öldürülmesini emretti." Ebu Davud, Ebu Hureyre radıyallahu anh'tan kaydettiği
bir rivayetinde, karga yerine "yılan" demiştir.

4905 - İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor: "Biz,
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm ile birlikte Mina'da iken, Velmürselât suresi
nâzil oldu. Aleyhissalâtu vesselâm onu okuyordu. Ben onu, kendi ağızlarından
öğrendim. Mübârek ağızları henüz surenin rutûbetini taşırken, üzerimize bir
yılan sıçradı. Aleyhissalâtu vesselâm:

"Öldürün şunu!" buyurdular. Hemen öldürmek üzere
atıldık. Fakat yılan önce davranıp kaçtı. Aleyhissalâtu vesselâm:

"Şerrinizden korundu, tıpkı siz de onun şerrinden
korunduğunuz gibi!" buyurdular."

Buhari, Cezâ'u's-Sayd 7, Bed'ü'l-Halk 14, Tefsir, Mürselât 1;
Müslim, Selam 137, (2234); Nesâi, Hacc 114, (5, 208, 209).

4906 - İbnu Ömer radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ı minber üzerinde şöyle söylerken dinledim:

"Yılanları öldürün. İki çizgili ve ebteri (engerek) de
öldürün. Çünkü bunlar, gözleri kapar (kör eder) ve hâmilelerde düşük
yaparlar."

Abdullah İbnu Ömer radıyallahu anhümâ der ki: "(Bir gün) ben
öldürmek için bir yılan kovalarken, Ebu Lübâbe radıyallahu anh bana:
"Öldürme onu!" diye nida etti. Ben: "Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm yılanların öldürülmelerini emir buyurdular!" dedim. O:

"Ama daha sonra ev yılanlarının öldürülmelerini
yasakladı!" dedi. Bunlar (ömürleri uzun olduğu için) avâmir denen ev
yılanları idi."

Buhari, Bedi'ü'l-Halk 14, Megazi 11; Müslim, Selam 128, (2233);
Muvatta, İsti'zân 31, (2, 975, 976); Ebu Dâvud, Edeb 174, (5252, 5253, 5254,
5255); Tirmizi, Ahkâm 2, (1483).

4907 - Ebu'l-Müseyyeb anlatıyor: "(Bir gün) Ebu Saîd
radıyallahu anh'ın yanına girmiştim, namaz kılıyor buldum. Onu beklemek üzere
oturdum. Derken evin bir köşesinde tavanı örten hurma dalları arasında bir
kıpırtı gördüm. Oraya bakınca bir yılan olduğunu gördüm. Öldürmek üzere
atıldım. Ebu Saîd oturmam için işaret etti. Tekrar yerime oturdum. Namazdan
çıkınca bana evde bir oda gösterdi ve: "Bu odayı görüyor musun?" diye
sordu. Ben: "Evet!" deyince devam etti:

"Onda, bizden evlenmesi yakın bir genç vardı. Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm ile birlikte Hendek (harbin)e gittik. Genç, gün
ortasında, ehline uğramak için Aleyhissalâtu vesselâm'dan izin istiyordu. Bir
gün ondan yine izin istedi. Aleyhissalatu vesselâm ona:

"Silahını beraberine al, ben Kureyza'dan sana bir zarar
gelir diye korkuyorum!" buyurdular. Adam silahını aldı. Ailesine geldi.
Hanımı iki kapı arasında ayakta duruyordu. Elindeki mızrağı ile, dürtmek üzere
kaadına eğildi. Adama kıskançlık gelmişti. Kadın ona:

"Mızrağını geri çek! Hele eve gir, beni dışarı çıkaran şeyi
bir gör!" dedi. Adam içeri daldı. Bir de ne görsün: Yatağın üzerine
çöreklenmiş iri bir yılan! Mızrağıyla ona yöneldi ve yılana sapladı. Sonra
çıkıp, süngüyü avluya dikti. Derken yılan üzerine atıldı. Bilemiyoruz, hangisi
evvel öldü; yılan mı, genç mi? Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a gelip, bu
durumu anlattık ve: "Dua edin, Allah ona tekrar hayat versin!" dedik.
Aleyhissalâtu vesselâm:

"Arkadaşınız için istiğfar ediverin!" buyurdular. Sonra
şu açıklamada bulundular:

"Medine'de müslüman olan cinler var. Onlardan birini
görürseniz, kendisine üç gün ihtarda bulunun. Eğer bundan sonra yine de
görünürse onu öldürün. Çünkü o bir şeytandır."

Müslim, Selam 139, (2236); Muvatta, İsti'zân 33, (2, 976, 977);
Ebu Dâvud, Edeb 174, (5256, 5257); Tirmizi, Ahkâm 2, (1484); (Bazı Tirmizi
nüshalarında Sayd bölümünde (17. bab'ta) gelmiştir.)

4908 - İbnu Ebi Leyla babasından anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'a ev yılanlarından sorulmuştu. Şu cevabı verdi:

"Evlerinizde onlardan birini görecek olursanız, ona:

"Size Hz. Nuh'un (gemiye sokarken) aldığı söz hakkı için ve
de Hz. Süleyman İbnu Dâvud'un sizden aldığı söz hakkı için bize zarar
vermemenizi ve bize görünmemenizi talep ediyorum" deyin. Eğer tekrar
dönerlerse öldürün."

Tirmizi, Ahkâm 2, (1485); Ebu Dâvud, Edeb 174, (5260).

4909 - İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Yılanların hepsini öldürün. Kim yılan(ın intikam
alacağın)dan korkarsa, benden değildir."

"Bir rivayette şöyle buyrulmuştur. "Gümüş çubuk gibi
olan uzun yılan hâriç, bütün yılanları öldürün."

Ebu Dâvud, Edeb 174, (5249, 5261); Nesâi, Cihad 48, (6, 51).

4910 - İbnu Abbâs radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim, yılanı (intikam) arar diye (öldürmez) bırakırsa bizden
değildir. Biz onlarla harbettiğimiz günden beri onlarla sulh yapmadık."

Ebu Dâvud, Edeb 174, (5250).

4911 - Hz. Abbâs radıyallahu anh'ın anlattığına göre: "Ey
Allah'ın Resûlü demiştir, biz Zemzem kuyusunu temizlemek istiyoruz. Fakat
içinde şu küçük yılan var."

Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm , yılanları öldürmesini
emretmiştir.

Ebu Dâvud, Edeb 174, (5251).

4912 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm keler için fuveysık (fâsıkcık) dedi ama,
"öldürün!" diye emrettiğini işitmedim."

Buhari, Bed'ü'l-Halk 14, Cezâu'-Sayd 7; Müslim, Selâm 145,
(2239); Nesâi, Hacc 115, (5, 209).

4913 - Sa'd İbnu Ebi Vakkâs radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm kelerin öldürülmesini emretti ve onu
fuveysika diye isimlendirdi."

Müslim, Selâm 147, (2240); Metin Müslim'den alınmadır. Ebu Dâvud,
Edeb 175, (5263, 5264); Tirmizi, Ahkâm 1, (1482). Bazı Tirmizi tertibinde Sayd
bölümünde 13. babta.)

KÖPEKLER

4914 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm av veya koyun veya çoban köpeği hariç diğer bütün
köpeklerin öldürülmesini emretti."

İbnu Ömer radıyallahu anh'a: "Ebu Hureyre, "veya ekin
köpeğini de diyor!" denilmişti, bunun üzerine: "Onun ekini var da
ondan!" cevabını verdi ve ilave etti:

"Biz Medine ve civarına gider, tek köpek bırakmaz, hepsini
öldürürdük. Hakkat biz, çölden gelmiş kadına refakat eden arkadaş köpeği bile
öldürürdük."

Buhâri, Bed'ü'l-Halk 14; Müslim, Musâkât 45, (1570); Muvatta,
İsti'zân 14, (2, 969); Tirmizi, Sayd 4, (1488); Nesâi, Sayd 9, (7, 184).

4915 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Köpek besleyen bir aile yoktur ki, her gün rızıklarından
iki kırât eksilmemiş olsun. Bundan av veya bekçi veya koyun köpeği hâriç
(bunları besleyenlerin rızkında eksilme olmaz)."

Bunu Rezin tahriç etti.

KARINCA

4916 - İbnu Abbas radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm dört hayvanın öldürülmesini yasakladı: "Karınca,
arı, hüdhüd, surad (sarı ve yeşil renkli ağaçkakan kuşu)."

Ebu Dâvud, Edeb 176, (5267).

ÂMMDEN (BİLE BİLE) KATLETME

4917 - Ebu Şüryeh radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim haksız yere, âmden (bile bile) öldürülürse velisi şu üç
şeyden birini tercihte muhayyerdir:

- Ya kısas ister.

- Ya affeder.

- Yahut diyet alır.

Eğer dördüncü bir şey istemeye kalkarsa alinden tutun (mâni
olun)!"

Sonra Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, şu âyeti tilavet
buyurdu. (Meâlen): "Kim bundan sonra tecâvüz ederse ona elîm bir azab
vardır" (Bakara 179)

Ebu Dâvud, Diyat 3, (4496), 4, (4504); Tirmizi, Diyât 13, (1406).

4918 - İbnu Ömer radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim mü'min bir kimseyi (âmden) öldürürse, katil bu sebeple
kısas olunur. Kim bu kısasa mâni olursa Allah'ın lânet ve gadabı onun üzerine
olsun. Allah onun ne farz ve ne nâfile hiçbir hayrını kabul etmez."

Rezin tahric etmiştir. Bu manada rivayet Sünenler'in bir kısmında
gelmiştir: Ebu Dâvud, Diyât 17, (4539, 4540, 4541); Nesâi, Kasâme 29, (8, 40).

HATA VE ÂMDEN (BİLE BİLE) HATA

4919 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim, aralarında taş atışması veya kamçı veya sopa darbı gibi
durumlarda mübhem şekilde öldürülürse (bunun hükmü) hataen öldürme hükmüne
tâbidir, diyeti de hata diyetidir. Kim bu diyetin yerine getirilmesine mâni
olursa Allah'ın lânet ve gadabı üzerine olsun. Onun hiçbir farz ve nafile hayrı
kabul edilmeyecektir."

Ebu Dâvud, Diyât 17, (4539, 4540), 28, (4591); Nesâi, Kasâme 29,
(8, 40).

4920 - Vâil İbnu Hucr radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'a bir adam geldi, bir başkasını kayışla bağlamış
getiriyordu.

"Ey Allah'ın Resûlü! Bu, kardeşimi öldürdü!" dedi.
Aleyhissalâtu vesselâm:

"Doğru mu, kardeşini mi öldürdün?" diye sordu. Getiren
adam:

"Şayet itiraz etmezsi, aleyhine beyyine getirebilirim!"
dedi. Öbürü:

"Evet kardeşini öldürdüm!" diye itiraf etti.
Aleyhissalâtu vesselâm:

"Nasıl öldürdün?" diye sordu. Adam açıkladı:

"O ve ben bir ağaçtan yaprak çırpıyorduk, bana küfredip beni
kızdırdı, ben de baltayla başına vurup öldürdüm."

Müslim, Kasame 32, (1680); Ebu Dâvud, Diyât 3, (4499, 4500,
4501); Nesai, Kasame 5, (8, 13-18).

Ebu Dâvud şu ziyadede bulundu: "Ben onu öldürmeyi
düşünmemiştim."

Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm: "Kendinden ödeyeceğin bir
şeyin var mı?" diye sordu. Adam:

"Beniş şu elbise ve baltamdan başka bir şeyim yodk!"
dedi. Aleyhissalâtu vesselâm:

"Ne dersin, kavmin seni satın alır mı (fidyeni öder
mi)?" buyurdu.

Adam:

"Ben kavmim nazarında o kadar kıymetli değilim ki!"
dedi. Bunun üzerine Aleyhissalâtu vesselâm kayıştan ipi getiren adama attı ve
"Al adamını!" buyurdu. Adam onu alıp oradan ayrıldı. Onlar dönünce
Aleyhissalâtu vesselâm:

"Eğer onu öldürürse, o da onun mislidir" buyurdular.
Adam geri gelip:

"Ey Allah'ın Resûlü! "Eğer onu öldürürse o da onun
mislidir" dediğiniz bana ulaştı. Oysa ben onu sizin emriniz üzerine
aldım" dedi. Aleyhissalâtu vesselâm:

"Sen onun hem kendi günahı ve hem de (öldürdüğü) arkadaşının
günahıyla dönmesini istemiyor musun?" buyurdu. Adam:

"Evet ey Allah'ın Resûlü!" deyince Aleyhissalâtu
vesselâm:

"Bu iş böyledir!" buyurdu. Bunun üzerine adam kayışı
atıp, adamı serbest bıraktı."

Müslim, Kasâme 32, (1680); Ebu Dâvud, Diyât 3, (4999, 4500,
4501); Nesai, Kasame 5, (8, 13-18).

4921 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm zamanında bir adam bir adamı öldürmüştü. Hadise
Aleyhissalâtu vesselâm'a geldi. (Meseleyi tahkikten sonra) katili, maktulün
velisine teslim etti. Katil:

"Ey Allah'ın Resûlü! Ben onu öldürmeyi kasdetmemiştim
(kazâen öldürdüm)!" dedi. Aleyhissalatu vesselam veliye:

"Eğen bu sözünde sâdık ise ve doğruyu söylüyorsa, bu durumda
onu öldürdüğün takdirde ateşe gidersin!" buyurdu. Bunun üzerine veli,
adamı salıverdi. Adam bir kayışla bağlı idi, kayışını sürüyerek uzaklaştı.
Bundan sonra kendisine zu'n-nis'a (kayışlı) adı takıldı."

Tirmizi, Diyat 13, (1407); Ebu Davud, Diyat 3, (4493); Nesai,
Kasame 5, (8, 13).

BABA VE EVLÂD ARASINDA KISAS

4922 - Süraka İbnu Mâlik radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın , oğlu sebebiyle babaya kısas
uyguladığına, fakat oğluna, babası sebebiyle kısas uygulamadığına şâhid
oldum."

Tirmizi, Diyât 9, (1399).

4923 - Ebu Rimse anlatıyor: "Babamla birlikte Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'a gittik. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm babama:

"Bu, oğlun mu?" diye sordu. Babam:

"Ka'be'nin Rabbine yemin olsun oğlum!" dedi. Resûlullah
tekrar:

"Hakikaten mi?" buyurdular. Babam: "Şehadet ederim
oğlumdur!" deyince. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, babamın yemini ve
benim babama benzerliğimin fazlalığı sebebiyle tebessüm buyurdular ve sonra:

"Bilesin! O senin cinayetinle sorumlu tutulamaz. Sen de onun
cinayetinden sorumlu olmazsın" buyurdular ve şu ayeti tilavet ettiler.
(Mealen): "Hiçbir günahkâr, başkasının günahını yüklenmez" (En'am
164).

Ebu Davud, Diyat 2, (4495); Nesai, Kasame 39, (8, 53).

CEMAATE BİR KİŞİ SEBEBİYLE, HÜR'E DE KÖLE SEBEBİYLE KISAS

4924 - İBnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Bir oğlan,
hile (suikast) suretiyle öldürülmüştü. Hz. Ömer radıyallahu anh:

"Bunun öldürülmesine San'a ahalisi iştirak etmiş olsaydı, bu
tek kişi yüzünden bütün San'a ahalisini öldürürdüm!" dedi."

4925 - Bir başka rivayet: "dört kişi bir çocuğu öldürmüştü.
Hz. Ömer dedi ki.." diye başlar, yukarıdaki gibi devam eder.

Buhari, Diyat 21; Muvatta, Ukûl 13, (2, 871).

4926 - İmam Mâlik anlatıyor: "Hz. Ömer radıyallahu anh, tek
bir kişi için beş veya yedi kişiyi öldürttü. Bunlar hile ile birini
öldürmüşlerdi. Hz. Ömer talimatında şunu da ilave etmişti: "Bu tek kişinin
öldürülmesine bütün San'a halkı katılmış olsaydı, hepsinin öldürülmesine
hükmederdim."

Muvatta, Ukûl 13, (2, 871).

4927 - Semüre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim kölesini öldürürse, biz de onu öldürürüz. Kim de
kölesinin (burnunu, kulağını keserek) sakatlarsa, biz de onun (burnunu,
kulağını keserek) sakatlarız."

Ebu Dâvud, Diyat 7, (4515, 4516, 4517, 4518); Tirmizi, Diyat 18,
(1414); Nesai, Kasame 9, (8, 21).

Nesai'nin rivayetinde şu ziyade var: "Kim kölesini iğdiş
ederse, biz de onu iğdiş ederiz."

KÂFİR SEBEBİYLE MÜSLÜMANA KISAS

4928 - Ebu Cuhayfe radıyallahu anh anlatıyor: "Hz. Ali
radıyallahu anh'a: "Ey müminlerin emiri! Yanınızda, Kur'ân'da bulunmayan
yazılı bir şey var mı?" diye sormuştum. Şöyle cevap verdi:

"Hayır! Daneyi yar(ıp ondan filizi çıkar)an ve insanı
yaratan Zâta kasem olsun! Bildiğim şeyler, Allah'ın, Kur'ân'da olanı anlamak
üzere kişiye verdiği anlayış ve bir de şu sahifede bulunanlardır.

"Pekiyi bu sahifede ne var?" dedim.

"Diyet(le ilgili ahkâm), esirlerin hürriyete kavuşturulması
(ile ilgili tavsiye ve teşvik), kâfir mukabilinde müslümanın
öldürülmeyeceği!" cevabını verdi."

Buhâri, Diyât 31, İlm 39, Cihâd 171; Tirmizi, Diyât 16, (1412);
Nesâi, Kasâme 12, (8, 23).

4929 - Kays İbnu Ubâd radıyallahu anh anlatıyor: "Ben ve
el-Eşter en-Nehâ'i, Hz. Ali radıyallahu anhüm'ün yanına gittik. Kendisine:

"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, bütün insanlara şâmil
olmayan hususi bir tâlimde bulundu mu?" dedik. Bize:

"Hayır! Ama şu sahifede bulunanlar var!" dedi ve
kılıncının kabzasından bir sahife çıkardı. İçerisinde şunlar vardı:
"mü'minlerin kanı eşittir. Onlar kendilerinden başkalarına karşı tek bir
el gibidirler. Onlar içlerinden en âdilerinin verdiği emana uyarlar. Haberiniz
olsun: Mü'min, kâfir mukabilinde öldürülmez; ahd (anlaşma) sahibi de anlaşma
müddeti esnasında (küfrü sebebiyle) öldürülmez. Kim bir cinayet işlerse
sorumluluğu kendine aittir (başkasını ilzâm etmez). Kim bir cinayet işler veya
câniyi himaye ederse, Allah'ın, meleklerin ve bütün insanların laneti üzerine
olsun!"

Ebu Dâvud, Diyat 11, (4530); Nesai, Kasame 8, (8, 19).

DELİ VE SARHOŞLARA KISAS

4930 - Yahya İbnu Saîd anlatıyor: "Mervân, Hz. Muâviye İbnu
Ebi Süfyan radıyallahu anhüma'ya: "Kendisine, bir adamı öldürmüş olan bir
deliyi getirdiklerini yazarak hükmünü sormuştu, şu cevabı aldı:

"Onu hapset, kısas yapma, çünkü deliye kısas yoktur."

Muvatta, Ukûl 3, (2, 851).

4931 - İmâm Mâlik'e ulaştığına göre, Mervân, Hz. Muâviye
radıyallahu anh'a yazarak: "Kendisine adam öldüren bir sarhoş
getirildiğini bildirir ve hükmünü sorar. Hz. Muâviye: "Onu öldür (kısas
uygula)!" cevabını verir."

Muvatta, Ukûl 15, (2, 872).

4932 - Hz. Ali radıyallahu anh anlatıyor: "Bir yahudi kadın
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a şetimde bulunuyor, hakaretler ediyordu. Bir
adam onu boğarak öldürdü. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm kadının kanını
bâtıl kıldı."

Ebu Davud, Hudûd 2, (4362).

4933 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Âma yani
gözleri kör bir zat, ümmü veled olan cariyesini, Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'a şetmettiği için öldürdü. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm cariyenin
kanını heder eddetti."

Ebu Davud, Hudûd 2, (4361); Nesai Tahrim 16, (7, 107, 108).

AKRABALARIN CİNAYETİ

4934 - Sa'lebe İbnu Zehdem el-Yerbû'î radıyallahu anh anlatıyor:
"Ensârdan bir grup insan gelip:

"Ey Allah'ın Resûlü! Şunlar Benî sa'lebe İbnu Yerbû'dur.
Cahiliye devrinde falan kimseyi öldürdüler!" dedi. Aleyhissalâtu vesselâm
sesini yükselterek:

"Bir kimse diğerinin cinayetinden sorumlu olmaz"
buyurdular."

Nesai, Kasame 39, (8, 53).

4935 - Târık el-Muhâribi anlatıyor: "Bir adam (gelerek):

"Ey Allah'ın Resûlü! Şunlar, Câhiliye devrinde falancayı
öldüren Benî Sa'lebe kabilesidir. Onlardan intikamımızı alıver!" dedi. Bu
söz üzerine Aleyhissalâtu vesselâm, ellerini öylesine kaldırdı ki, koltuk
altlarının beyazlığını gördüm. Şöyle diyordu: "Anne, çocuğu adına cinayet
işlemez (cinayeti kendi adınadır).!" Resûlullah bu sözü iki kere tekrar
ettiler."

Nesai, Kasâme 39, (8, 55).

DELİL OLMADAN ZANİYİ ÖLDÜREN

4936 - Sa'id İbnu'l-Müseyyeb merhum anlatıyor: "Şam ehlinden
bir kimse, hanımının yanında bir erkek yakalamıştı. Erkeği de kadını da
öldürdü. Muâviye radıyallahu anh, katil hakkında hüküm vermekte zorluk içinde
kaldı. Meseleyi Ali İbnu Ebi Talib'e sorması için Ebu Musa radıyallahu
anhüma'ya yazdı.

Hz. Ali radıyallahu anh: "Bu benim diyarımda (Irak'ta) vaki
olmayan bir hâdisedir, hükmünü bana sizin söylemenizi istiyorum!" dedi. Ebu
Musa radıyallahu anh da:

"Bu hususta sana sormam için bana Muâviye radıyallahu anh
yazmıştı" dedi. Hz. Ali radıyallahu anh:

"Ben Ebu'l-Hasan'ım! Eğer katil dört şahid getiremezse
ipiyle (maktul tarafa) verilir (kısas yapılır)!" buyurdu."

Muvatta, Akdiye 18, (2, 737).

AĞIR BİR CİSİMLE ÖLDÜRMENİN HÜKMÜ

4937 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Bir yahudi,
gümüş takıları için bir cariyeyi taşla öldürmüştü. Câriye Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'a getirildi. Henüz canını teslim etmemişti. Kadıncağıza
(birkısım isimler sayılarak): "Seni falanca mı öldürdü?" diye
soruldu. Başıyla: "Hayır!" diye işaret etti. "Seni falan mı
öldürdü?" diye bir başka isim zikredildi. Kadıncağız yine:
"Hayır!" manasında başıyla işaret etti. Üçüncü kere sordu. Bu sefer:
"Evet!" dedi ve başıyla işaret etti.

Bunun üzerine Aleyhissalâtu vesselâm adamı (yakalattı, adam
suçunu itiraf etti) o da iki taşla öldürdü, başını iki taş arasında ezdi."

Buhari, Diyat 7, 4, 5, 12, 13, Husûmat 1, Vesâya 5; Müslim,
Kasame 15, (1672); Ebu Davud, Diyaüt 10, (4527, 4528, 4529), 14, (4538);
Tirmizi, Diyat 6, (1394); Nesai Kasame 11, (8, 22).

İLAÇ VE ZEHİRLE ÖLDÜRME

4938 - Amr İbnu Şu'ayb an ebihi an ceddihi radıyallahu anhüma
anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim sahte doktorluk yapar ve kendisinden tedavi olunmazsa
bu kimse (sebep olacağı neticeyi) tazmin eder."

Ebu Dâvud, Diyat 25, (4586); Nesai, Kasame 38, (8, 52-53); İbnu
Mace, Tıbb 16, (3466).

4939 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Yahudilerden bir kadın Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a zehir katılmış
bir koyun hediye etti. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, (bidayette) kadına
dokunmadı."

Ebu Dâvud, Diyât 6, (4509).

DİŞ

4940 - İmrân İbnu Husayn radıyallahu anhüma anlatıyor: "bir
adam bir adamın elini ısırmıştı. Eli ısırılan, öbürünün ağzından elini (hızla)
çekti. Bu yüzden ısıranın iki dişi döküldü. Bunun üzerine ihtilaf edip
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm nezdinde dava açtılar.

"Biriniz diğerinin elini erkek deve gibi ısırmaya mı kalktı?
Bunun için sana diyet yok!" buyurdular."

Buhari, Diyat 18; Müslim, kasame 19, (1673); Tirmizi, Diyat 20,
(1416); Nesai, Kasame 17, (8, 28, 29).

Müslim'in bir diğer rivayetinde şu ziyade gelmiştir:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm: "Bana ne emrediyorsun? Elini
ağzına koymasını söyleyeyim de onu boğa gibi dişleyesin öyle mi? Ver elini de
ısırsın, sonra çık!" buyurdular."

4941 - Hz. Enes İbnu Mâlik radıyallahu anh anlatıyor:
"Halası Rübeyyi', bir genç kızın ön dişini kırmıştı. Ondan affetmesini
talep ettiler, kabul etmediler; diyet teklif ettiler, bunu da kabul etmediler.
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a gittilerse de, kız tarafı kısas talebinde
direndiler. Aleyhissalâtu vesselâm bunun üzerine kısas emretti.

Enes İbnu'n-Nadr: "Rübeyyi'nin dişi kırılır mı? Hayır! Seni
hak ile gönderen Zat-ı Zülcelal'e yemin olsun, onun dişi kırılmaz!" dedi.
Bunun üzerine Aleyhissalâtu vesselâm:

"Allah'ın öyle kulları var ki, (bir iş için) Allah'a yemin
etse, Allah onu boş çevirmeyip dilediğini yerine getirerek yemininde hânis
kılmaz" buyurdular."

Buhari, Diyat 19, Sulh 8, Tefsir, Bakara 23, Tefsir, Maide 6;
Müslim, Kasame 24, (1675); Ebu Davud, Diyat 39, (4595); Nesai, Kasame 16, (8,
27).

KULAK

4942 - İmran İbnu Husayn radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Fakirlere ait bir oğlan çocuğu, zenginlere ait bir oğlan çocuğunun
kulağını kopardı. Oğlanın ailesi Aleyhissalatu vesselâm'a gelip: "Ey
Allah'ın Resûlü! Bizler fakirleriz!" dediler. Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm câni tarafa bir ceza takdir etmedi."

Ebu Davud, Diyat 27, (4590); Nesai, Kasame 14, (8, 26).

TOKAT

4943 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma demiştir ki: "Bir adam,
Cahiliye devrinde yaşamış bir atamıza sövmüştü. (Babam) Abbas radıyallahu anh
ona bir tokat aşketti. Bunun üzerine adamın yakınları gelerek:

"O nasıl tokat aşkettiyse mutlaka biz de ona tokat
vuracağız!" dediler ve silahlarını kuşandılar. Bu durum Aleyhissalâtu
vesselâm'a ulaştı. Hemen gelip minbere çıktı ve: "Ey insanlar! Yeryüzü
ahalisinden kimin Allah katında en mükerrem olduğunu biliyorsunuz?"
buyurdular. Hepsi birlikte:

"Siz ey Allah'ın Resûlü!" cevabını verdiler
Aleyhissalâtu vesselâm:

"Bilesiniz! Abbâs bendendir, ben de ondanım! Ölülerimize
sövmeyin, aksi halde dirilerimizi üzersiniz!" buyurdular. bunun üzerine
halk gelip:

"Ey Allah'ın Resulü! senin gadabından Allah'a sığınırız,
bizim için mağfiret dileyiverin!" dediler."

Nesai, Kasame 21, (8, 33).

KISASIN YERİNE GETİRİLMESİ

4944 - İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Öldürme tarzında insanların en ölçülüsü, iman
sahipleridir."

Ebu Davud, Cihad 120, (2666); İbnu Mâce, Diyat 30, (2681, 2682).

4945 - Abdullah İbnu Zeyd el-Ensari radıyallahu anh anlatıyor:

"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm müsle (denen göz
çıkarmak, burun, dudak, kulak kesmek, karın deşmek gibi tecâvüzler)'den,
yağmacılıktan men etti."

Buhari, Mezalim 30, Zebaih 25.

4946 - İbnu Firas, Hz. Ömer radıyallahu anh'tan nakladiyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ı gördüm, (başkasının lehine olarak)
kendi nefsine kısas uyguluyordu."

Nesai, Kasame 23, (8, 34).

AFFETME HAKKINDA

4947 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ı, kendisine her ne zaman kısas bulunan bir dava
getirildiğinde, mutlaka her seferinde affetmeyi emrediyor gördüm."

Ebu Davud, Diyat 3, (4497); Nesai, Kasame 27, (8, 37, 38).

4948 - Hz. Büreyde radıyallahu anh anlatıyor: "Bir adam
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a bir adam getirip:

"Bu adam kardeşimi öldürdü!" diye şikayette bulundu.
Resûlullah da:

"Git sen de onu öldür, tıpkı kardeşini öldürdüğü gibi!"
buyurdular. Adamcağız şikayetçiye:

"Allah'tan kork, beni affet! Çünkü af senin için büyük bir
ücrete sebeptir.. Senin için de, kardeşin için de Kıyamet günü daha
hayırlıdır!" dedi. Adam da onu salıverdi. Durum Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'a haber verildi. Resûlullah (onu çağırtıp) sordu. Adam (câninin)
kendisine söylediklerini haber verdi."

(Ravi devamla) der ki: "(Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm):
"Onu azat et! Aslında onu azad etmen, onun için, Kıyamet günü onun sana
yapacağından daha hayırlıydı. O gün: "Ey Rabbim! diyecek, şuna sor
bakalım, beni niye öldürmüştü?"

Nesai, Kasame 6, (8, 18).

4949 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Maktulün kısas talep eden velilerine, (katillerden) birini
affederek kısastan kaçınmaları gerekir. Kadın dahi olsa, en yakın olan
başlasın."

Ebu Davud, Diyat 16, (4538); Nesai, Kasame 29, (8, 39).

KASÂME

4950 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Cahiliye
devrinde görülen ilk kasâme hadisesi, biz, Beni Hâşim içinde cereyan etmişti.
Beni Hâşim'dan (Amr İbnu Alkame İbni'l-Muttalib İbni Abdi Menâf adında) bir
erkeği, Kureyş'in bir başka koluna mensup (Hıdâş İbnu Abdillah İbni Ebi Kays
el-Amiri adında) bir adam ücretle tutmuştu. (Amr) develerle birlikte (Hıdâş'la)
yola çıktı. Beni Haşim'den bir kimse ona uğradı. Bu adamın deri çuvallarının
ipi kopmuştu.

"Bana yardım et, ip ver de şu çuvallarıma bağlayayım,
develer ürkmesin!" dedi, o da ona bir ip verdi ve onunla çuvalları
bağladı. Konakladıkları vakit bir tanesi hariç bütün develer bağlandı. Onu
ücretle tutan patron:

"Bu deve niye bağlanmadı?" diye sordu. Öbürü:
"Bunu bağlayacak ip yok!" dedi.

"Pekiyi onun bağı nerede?" diye sordu ve efendi
hizmetçiye bir sopa fırlattı. Meğerse onun eceli bu değnekte imiş. (Adam yaralanır,
fakat daha ölmeden) Yemenli bir zâz kendisine uğrar. Yemenliye sorar:

"Sen hacc mevsiminde Mekke'de hazır bulunur musun?"

Adam: "Bazan bulunurum, bazan bulunmam" der. Yaralı
ona:

"Benim için bir elçilik yapar mısın?" diye ilave eder.
Adam:

"Evet yapar (istediğinizi duyururum)" der. Yaralı:

"Sen hacc mevsiminde hazır bulunduğun zaman: "Ey
Kureyşliler!"

diye bağır. Sana "Buyur!" ettikleri vakit: "Ey
Hâşimoğulları!" de.! Onlar: "Buyur!" edince Ebu Tâlib'i sor.
Ona: "Benni falancanın bir ip sebebiyle öldürdüğünü haber ver!" der.

Bunu söyledikten sonra o işçi vefat eder.

Onu ücretle tutan patron, (Mekke'ye) dönünce Ebu Talib yanına
gelerek (öleni) sorup: "Arkadaşınıza ne oldu?" der. O da:

"Hastalandı, (tedavisi için) elimizden geleni yaptık. (Ama
maalesef) öldü, defin işini de ben üzerime aldım!" diye cevap verir. Ebu
Talib:

"O, senin bu alâkanı hak etmişti" der. Aradan bir
müddet geçer.

Sonra ölen ücretlinin vasiyette bulunduğu Yemenli zât hacc
mevsiminde gelir ve:

"Ey Kureyşliler!" diye seslenir. (Kureyşliler
toplanıp):

"İşte biz Kureyşlileriz!" derler. Bu sefer adam:

"Ey Hâşimoğulları!" der. Onlar:

"İşte biz Benî Hâşimiz!" derler. Adam bu sefer de:

"Ey Ebu Tâlib!" der. Kendisine: "İşte şu Ebu
Tâlib'tir!" derler. Adam:

"Bana falan kimse, size bir elçilik (yapmamı, bir haber)
tebliğ etmemi söylemişti. O da şu: Onu falan kimse bir ip yüzünden
öldürmüş" der. Bunun üzerine Ebu Tâlib ona gidip:

"Bizden üç şeyden birini seç: İstersen yüz deve öde, zira
sen bizim adamımızı öldürdün. (Bu iddiamızı inkar edecek olursan), dilersen,
kavminden elli kişi senin öldürmediğine dair yemin etsinler. Bunlara itiraz
edecek olursan, biz de seni onun sebebiyle öldüreceğiz.!" der. Adam
kavmine gelip durumu haber verir.

"Yemin edelim!" derler. Onlardan bir erkeğe nikâhlı
olup, doğum da yapmış olan Benî Haşimli bir kadın gelip:

"Ey Ebu Tâlib! Benim şu oğlumu o elli kişiden bir adam
yerine tutmanı, fakat ona, (yeminlerinin yaptırıldığı Ka'be rüknü ile

Makam-ı İbrahim arasında) yemin ettirilmemesini talep ediyorum!"
der. Ebu Talib bu kadının dilediği şekilde hareket eder. Derken onlardan bir
başka adam gelir ve:

"Ey Ebu Talib! Sen yüz deveye bedel elli kişinin yemin
etmesini diledin. Bu durumda her adama iki deve düşüyor. al şu iki deveyi benim
hesabıma kabul et, yeminlerin yapıldığı yerde bana yemin ettirme!" der.
ebu Tâlib bu iki deveyi kabul eder. Kırksekiz kişi de gelip yemin ederler.

İbnu Abbas radıyallahu anhüma der ki:

"Nefsimi kudret eliyle tutan Zât-ı Zülcelâl'e yemin olsun,
yeminleri üzerinden bir yıl geçmeden o kırksekiz kişiden hiçbir kımıldayan göz
kalmadı (hepsi helâk oldu)."

Buhari, Menakıbu'l-Ensâr 26; Nesai, Kasame 1, (8, 2-4).

4951 - Ebu Seleme İbnu Abdirrahman ve Süleyman İbnu Yesar,
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın bir sahabisinden naklen anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, kasâmeyi cahiliye devrindeki şekliyle
takrir edip kabul etti. Hatta, Hayber yahudileri aleyhine dava ettikleri bir
ölü için Ensârdan bir kısım insanlar arasında kasâmeye hükmetti."

Müslim, Kasame 8, (1670); Nesai, Kasame 2, (8, 5).

4952 - Seh! İbnu Ebi Hasme anlatıyor: "Abdullah İbnu Sehl ve
Muhayyısa İbnu Mes'ûd Hayber'e gittiler. O günlerde Hayber'le sulh yapılmıştı.
ODnlar (hususî işleri için) birbirlerinden ayrıldılar.

Muhayyısa, Abdullah İbnu Sehl'e rastladı; kan revan içindeydi,
son nefeslerini verdi. Muhayyısa, arkadaşını orada defnetti ve Medine'ye döndü.
Mes'ud'un iki oğlu Muhayyısa ve Huvayyısa, Abdurrahman İbnu Sehl ile birlikte
(durumu haber vermek üzere) Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın yanına gittiler.
Yaşça hepsinin küçüğü olan Abdurrahman konuşmaya başladı. Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm:

"Büyüğü büyükle, büyüğü büyükle!" diyerek müdahale
etti. Bunun üzerine o sustu, öbürleri anlattılar. Aleyhissalatu vesselâm:

"Elli yemin yapıp arkadaşınızın diyetini hak etmek ister
misiniz?" buyurdular. Onlar:

"Nasıl yemin ederiz, ne şâhid olduk, ne de gördük!"
dediler. Aleyhissalâtu vesselâm:

"Yahudiler elli yeminle sizi tebrie etsinler mi?"
buyurdular. Onlar:

"Biz kâfir insanların yeminine nasıl itibar ederiz?"
dediler. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm onların bu halleri üzerine, adamın
diyetini kendi nezdinden ödedi."

Buhari, Diyat 22, Sulh 7, Cizye 12, edeb 89, Ahkâm 38; Müslim,
Kasame 1, (1669); Muvatta, Kasame 1, (2, 877, 878); Ebu Davud, Diyat 8, 9,
(4520, 4521, 4523); Tirmizi, Diyat 23, (1422); Nesai, Kasame 3, (8, 5-12).

4953 - Amr İbnu Şu'ayb an ebihi an ceddihi radıyallahu anhüma
anlatıyor: "Muhayyisa'nın küçük oğlu Hayber'in kapısı önünde maktul
bulundu. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm:

"Öldüren hakkında iki şahid bul, katili sana ipiyle teslim
edeyim!" buyurdu. Muhayyısa:

"Ey Allah'ın Resûlü! Biz nereden iki şahid bulalım? Zira,
onların kapıları önünde katledildi" dediler. Aleyhissalatu vesselam:

"Öyleyse elli kere kasame yemini edersin" buyurdular.
Muhayyısa:

"Ey Allah'ın Resulü dedi, ben bilmediğim bir kimse hakkında
nasıl yemin ederim?" Aleyhissalatu vesselam:

"Onlardan elli kasame yemini talep edersin" buyurdular.
Muhayyısa:

"Ey Allah'ın Resulü! Onlar yahudidir, biz onlara nasıl yemin
teklif ederiz?" dedi. bunun üzerine ölenin diyetini Aleyhissalatu vesselam
onlara (yahudilere) hükmetti ve yarısıyla onlara yardımda bulundu."

Nesai, Kasame 4, (8, 12).

4954 - Yine Amr İbnu Şuayb an ebihi an ceddihi tarikinden
anlatıldığına göre, "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, Liyyetü'l-Bahre
nam mevkiin kenarında yer alan Bahretu'r-Ruğâ'da meskün Beni Nadr İbni Malik
kabilesinden bir adamı kasame yoluyla öldür(t)dü ve:

"katil de maktûl de kendilerinden!" buyurdu."

Ebu Davud, Diyat 8, (4522).

MUDARABE

4955 - Zeyd İbnu Eslem radıyallahu anh babasından naklen
anlattığına göre, "Ömer İbnu'l-Hattab'ın iki oğlu Abdullah ve Ubeydullah
radıyallahu anhüm, Irak'a giden bir orduya katılıp sefere çıktılar. Bu seferde,
Basra emiri olan Ebu Musa el-Eş'ari radıyallahu anh'a uğradılar. Ebu Musa
onlarla merhabalaşıp, kolaylık diledikten sonra:

"Size faydası dokunacak bir şey yapabilmeyi ne kadar
isterdim!" dedi ve az sonra hatırladı: "Evet evet! Şurada Allah'ın
malından mal var. Onu Ebirü'l-Mü'minin (Hz. Ömer)'e göndermek istiyorum. Ben
onu size karz olarak vereyim. Siz onunla Irak mallarından satın alın, sonra da
Medine'de satın. Sermayeyi emiru'l-mü'minin'e ödeyin, kâr da sizin olsun!"
dedi. Abdullah ve Ubeydullah:

"Bunu yapmak isteriiz" dediler ve yaptılar. Ebu Musa,
Hz. Ömer radıyallahu anhüma'ya onlardan malı almasını yazdı.

Medine'ye geldikleri vakit malı sattılar, kâr ettiler. Parayı Hz.
Ömer'e verdikleri zaman:

"Ebu Musa, her askere size yaptığı gibi borç veriyor
mu?" diye sordu. Oğulları, "Hayır!" dediler. Bunun üzerine Hz.
Ömer:

"Ebiru'l-mü'minin'in iki oğlu olduğunuz için borç vermiş.
(Olmaz böyle şey!) Sermayeyi de, kârı da getirin!" diye gürledi. Abdullah
sükût etti. Ubeydullah ise:

"Ey Emiru'l-mü'minin, bu davranış sana yakışmaz! Eğer bu
sermaye noksanlaşsa veya kaybolsa idi, biz tazmin edecektik" dedi. Fakat
Hz. Ömer:

"Kârı da getirin!" diye ısrar etti. Abdullah yine
sesini çıkarmadı. Ubeydullah (önceki söylediklerini tekrar ederek) karşılık
verdi. Bunun üzerine Hz. Ömer'in meclis arkadaşlarından bir adam:

"Ey Emiru'l-mü'minin! Bunu mudârabe saysan!" teklifinde
bulundu. Hz. Ömer de:

"Evet, onu mudarabe kıldım!" deyip, sermayeyi ve kârın
yarısını aldı. Abdullah'la Ubeydullah da diğer yarısını aldılar."

Muvatta, Kırâz 1, (2, 687, 688).

4956 - Alâ İbnu Abdirrahmân babası vasıtasıyla dedesi (Yakub
el-Medeni)'den naklediyor: "Osman İbnu Affan kendisine, çalıştırması için,
mudârabe olarak mal verdi ve kâr ikisinin oldu."

Muvatta, Kırâz 2, (2, 688).

HZ. İBRAHİM VE HZ. İSMAİL ALEYHİMASSELAM'IN KISSALARI

4957 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Hz. İbrahim
beraberinde Hz. İsmail aleyhimasselam ve onu henüz emzirmekte olan annesi
olduğu halde ilerledi. Kadının yanında bir de su tulumu vardı. Hz. İbrahim,
kadını Beyt'in yanında, Devha denen büyük bir ağacın dibine bıraktı. Burası
Mescid'in yukarı tarafında ve Zemzem'in tam üstünde bir nokta idi. O gün
Mekke'de kimse yaşamıyordu, orada hiç su da yoktu. İşte Hz. İbrahim anne ve
çocuğunu buraya koydu, yanlarına, içerisinde hurma bulunan eski bir azık dağarcığı
ile su bulunan bir tuluk bıraktı.

Hz. İbrahim aleyhisselam bundan sonra(emr-i ilahi ile) arkasını
dönüp (Şam'a gitmek üzere) oradan uzaklaştı. İsmâil'in annesi, İbrahim'in
peşine düştu (ve ona Kedâ'da yetişti).

"Ey İbrahim, bizi burada, hiçbir insanın hiçbir yoldaşın
bulunmadığı bir yerde bırakıp nereye gidiyorsun?" diye seslendi. bu sözünü
birkaç kere tekrarladı. Hz. İbrahim, (emir gereği) ona dönüp bakmadı bile.
Anne, tekrar (üçüncü kere) seslendi:

"Böyle yapmanı sana Allah mı emretti?" dedi. Hz.
İbrahim bunun üzerine: "Evet!" buyurdu. Kadın:

"Öyleyse (Rabbimiz hafizimizdir), bizi burada perişan
etmez!" dedi, sonra geri döndü. Hz. İbrahim de yoluna devam etti.
Kendisini göremeyecekleri Seniyye (tepesine) gelince Beyt'e yöneldi, ellerrini
kaldırdı ve şu duaları yaptı: "Ey Rabbimiz! Ailemden bir kısmınnı, senin
hürmetli Beyti'inin yanında, ekinsiz bir vâdide yerleştirdim -namazlarını
Beyt'inin huzurunda dosdoğru kılsınlar diye-. Ey Rabbimiz! Sen de insanlardan
mü'min olanlarrın gönüllerini onlara meylettir ve onları meyvelerle rızıklandır
ki, onlar da nimetlerinin kadrini bilip şükretsinler" (İbrahim 37).

İsmail'in annesi, çocuğu emziriyor, yanlarındaki sudan içiyordu.
Kaptaki su bitince susadı, (sütü de kesildi), çocuğu da susadı (İsmail bu esnada
iki yaşında idi). Kadıncağız (susuzluktan) kıvranıp ızdırap çeken çocuğa
bakıyordu. onu bu halde seyretmenin acısına dayanamayarak oradan kalktı,
kendisine en yakın bulduğu Safa tepesine gitti. Üzerine çıktı, birilerini
görebilirmiyim diye (o gün derin olan) vadiye yönelip etrafa baktı, ama kimseyi
göremedi. safa'dan indi, vadiye ulaştı, entarisinin eteğini topladı. Ciddi bir
işi olan bin insanın koşusuyla koşmaya başladı. Vadiyi geçti. Merve tepesine
geldi, üzerine çıktı, oradan etrafa baktı, bir kimse görmeye çalıştı. Ama
kimseyi göremedi. bu gidip-gelişi yedi kere yaptı. İşte (hacc esnasında) iki
tepe arasında hacıların koşması buradan gelir.

Anne, (bu sefer) Merve'ye yaklaşınca bir ses işitti. Kendi
kendine: "Sus" dedi ve sese kulağını verdi. O sesi yine işitti. Bunun
üzerine:

"(Ey ses sahibi!) sen sesini işittirdin, bir yardımın varsa
(gecikme)!" dedi. Derken Zemzem'in yanında bir melek (tecelli etti). Bu
Cebrail'di. Cebrail kadına seslendi: "Sen kimsin?" Kadın: "Ben
Hâcer'im, İbrahim'in oğlunun annesi..."

"İbrahim sizi kime tevkil etti?"

"Allah Teâla'ya."

"her ihtiyacınızı görecek Zât'a tevkil etmiş."

Ayağının ökçesi -veya kanadıyla- yeri eşeliyordu. Nihayet su
çıkmaya başladı. Kadın (boşa akmaması için) suyu eliyle havuzluyordu. Bir
taraftan da sudan kabına doldurdu. Su ise, kadın aldıkça dipten
kaynıyordu."

İbnu Abbas radıyallahu anhüma dedi ki: "Allah İsmail'in
annesine rahmetini bol kılsın, keşke zemzemi olduğu gibi akar bıraksaydı da
avuçlamasaydı. Bu takdirde (zemzem, kuyu değil) akar su olacaktı."

Kadın sudan içti, çocuğunu da emzirdi.

Melek, kadına:

"Zayi ve helak oluruz diye korkmayın! Zira, Allah Teâla
Hazretleri'nin burada bir Beyt'i olacak ve bunu da şu çocuk ve babası bina
edecek. Allah Teâla Hazretleri o işin sahiplerini zayi etmez!" dedi. Beyt
yerden yüksekti, tıpkı bir tepe gibi. Gelen seller sağını solunu aşındırmıştı.

Kadın bu şekilde yaşayıp giderken, oraya Cürhüm'den bir kâfile
uğradı. Oraya Kedâ yolundan gelmişlerdi. Mekke'nin aşağısına konakladılar.
Derken orada bir kuşun gelip gittiğini gördüler.

"Bu kuş su üzerine dönüyor olmalı, (burada su var). Halbuki
biz bu vadide su olmadığını biliyoruz!" dediler. Durumu tahkik için, yine
de bir veya iki atik adam gönderdiler. Onlar suyu görünce geri dönüp haber
verdiler. Cürhümlüler oraya gelip, suyun başında İsmail'in annesini buldular.

"Senin yanında konaklamamıza izin verir misin?"
dediler. Kadın:

"Evet! Ama suda hakkınız olmadığını bilin!" dedi. Onlar
da:

"Pekala!" dediler. Aleyhissalâtu vesselam der ki:

"Ünsiyet istediği bir zamanda bu teklif İsmail'in annesine
uygun geldi. Onlar da oraya indiler. Sonra geride kalan adamlarına haber
saldılar. Onlar da gelip burada konakladılar. Zamanla orada çoğaldılar. Çocuk
da büyüdü. Onlardan Arapça'yı öğrendi. Büyüdüğü zaman onlar tarafından en çok
sevilen, hoşlanılan bir genç oldu. Büluğa erince, kendilerinden bir kadınla
evlendirdiler. Bu sırada İsmail'in annesi vefat etti.

Derken Hz. İbrahim aleyhisselam, İsmail'in evlenmesinden sonra
oraya gelip, bıraktığı (hanımını ve oğlunu) aradı. İsmail'i bulamadı.
Hanımından İsmail'i sordu. Kadın:

"Rızkımızı tedarik etmek üzere (avlanmaya) gitti" dedi.
Hz. İbrahim, bu sefer geçimlerini, hallerini sordu. Kadın:

"Halimiz fena, darlık ve sıkıntı içindeyiz!" diyerek
şikayetvari konuştu. Hz. İbrahim:

"Kocan gelince, ona benden selam etve "kapısının
eşiğini değiştirmesini" söyle!" dedi. İsmail geldiği zaman, sanki bir
şey sezmiş gibiydi:

"Eve herhangi bir kimse geldi mi?" diye sordu. Kadın:

"Evet şu şu evsafta bir ihtiyar geldi. senden sordu, ben de
haberini verdim, yaşayışımızdan sordu, ben de sıkıntı ve darlık içinde
olduğumuzu söyledim" dedi. İsmail:

"sana bir tavsiyede bulundu mu?" dedi. Kadın:

"Evet! sana selam söylememi emretti ve kapının eşiğini
değiştirmeni söyledi!" dedi. İsmail:

"Bu babamdı. seninle ayrılmamı bana emretmiş. Haydi artık
ailene git!" dedi ve hanımını boşadı. Cürhümlülerden bir başka kadınla
evlendi.

Hz. İbrahim onlardan yine uzun müddet ayrı kaldı. Bilahare bir
kere daha görmeye geldi. Yine İsmail'i evde bulamadı. Hanımının yanına gelip,
İsmail'i sordu. Kadın:

"Maişetimizi kazanmaya gitti!" dedi. Hz. İbrahim:

"Haliniz nasıldır?" dedi, geçimlerinden, durumlarından
sordu. Kadın:

"İyiyiz, hayır üzereyiz, bolluk içindeyiz" diye Allah'a
hamd ve senada bulundu.

"Ne yiyorsunuz?" diye sordu. Kadın:

"Et yiyoruz!" dedi.

"Ne içiyorsunuz?" diye sorunca da:

"Su!" dedi. Hz. İbrahim:

"Allahım, et ve suyu haklarında mübarek kıl!" diye dua
ediverdi." Aleyhissalatu vesselam der ki:

"O gün onların hububatı yoktu. Eğer olsaydı Hz. İbrahim,
hububatları için de dua ediverirdi."

İbnu Abbas der ki: "Bu iki şey (et ve su) Mekke'den başka
hiçbir yerde Mekke'deki kadar sıhhata muvafık düşmez (karın sancısı yaparlar).
(Bu, Hz. İbrahim'in duasının bir bereketi ve neticesidir).

(Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm Hz. İbrahim'den anlatmaya
devam etti

"İbrahim (İsmail'in hanımına) dedi ki:

"Kocan geldiği zaman, benden ona selam söyle ve kapısının
eşiğini sabit tutmasını emret!" (Çünkü eşik, evin dirliğidir).

"Hz. İsmail gelince (evde babasının kokusunu buldu ve)
"yanınıza bir uğrayan oldu mu?" diye sordu. Kadın:

"Evet, bize yaşlı bir adam geldi, kılık kıyafeti
düzgündü!" dedi ve (ihtiyar hakkında) bir kısım övgülerden sonra:

"Benden seni sordu. Ben de haber verdim. Yaşayışımızın nasıl
olduğunu sordu, ben de hayır üzere olduğumuzu söyledim!" dedi. İsmail:

"Sana bir tavsiyede bulundu mu?" diye sordu. Kadın:

"Evet sana selam ediyor, kapının eşiğini sabit tutmanı
emrediyor" dedi. Hz. İsmail:

"Bu babamdı. Eşik de sensin, seni tutmamı, evliliğimizin
devamını emrediyor! (Sen yanımda değerli idin, kıymetin şimdi daha da
arttı" der ve kadın İsmail'e on erkek evlad doğurur.)

Sonra, Hz. İbrahim Allah'ın dilediği bir müddet onlardan ayrı
kaldı. Derken bir müddet sonra yanlarına geldi. Bu sırada Hz. İsmail Zemzem'in
yanındaki Devha ağacının altında kendisine ok yapıyordu. Babasını görünce ayağa
kalkıp karşılamaya koştu. Baba-oğul karşılaşınca yaptıklarını yaptılar
(kucaklaştılar, el, yüz, göz öpüldü).

Sonra Hz. İbrahim:

"Ey İsmail! Allah Teâla Hazretleri bana ciddi bir iş
emretti" dedi. İsmail de:

"Rabbinin emrettiği şeyi yap!" dedi. Hz. İbrahim:

"Bu işte bana sen yardım edecek misin?" diye sordu. O
da:

"Evet sana yardım edeceğim!" diye cevap verdi. Bunnun
üzerine Hz. İbrahim:

"Allah-Teâla Hazretleri, bana burada bir Beyt yapmamı
emretti!" diyerek etrafına nazaran yüksekçe bir tepeyi gösterdi."

(İbnu Abbas) dedi ki: "İsmail'le İbrahim işte orada
Ka'be'nin (daha önceki) temellerini yükselttiler. Hz. İsmail taş getiriyor, Hz.
İbrahim de duvarları örüyordu. Bina yükselince, Hz. İsmail, babası için (bugün
Makam olarak bilinen) şu taşı getirdi. Yükselen duvarı örerken, Hz. İbrahim
(iskele olarak) onun üstüne çıkıyordu. İsmail de ona (aşağıdan) taş veriyordu.
Bu esnada onlar:

"Ey Rabbimiz! (Bu hizmetimizi) bizden kabul buyur! Sen gören
ve bilensin!" diyorlardı."

İbnu Abbas der ki: "Hz. İsmail ve Hz. İbrahim binayı
yaparken (zaman zaman) etrafında dolaşarak: "Ey Rabbimiz (bu hizmetimizi)
bizden kabul buyur! Sen gören ve bilensin!" (Bakara 127) diye dua ediyorlardı."

Buhari, Enbiya 8.

ASHABU'L-UHDÛD

4958 - Hz. Süheyb radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Sizden öncekiler arasında bir kral vardı. Onun bir de
sihirbazı vardı. Sihirbaz yaşlanınca Kral'a: "Ben artık yaşlandım. Bana
bir oğlan çocuğu gönder de sihir yapmayı öğreteyim!" dedi. Kral da
öğretmesi için ona bir oğlan gönderdi. Oğlanın geçtiği yolda bir râhip
yaşıyordu. (Bir gün giderken) rahibe uğrayıp onu dinledi, konuşması hoşuna
gitti. Artık sihirbaza gittikçe, râhibe uğruyor, yanında (bir müddet) oturup
onu dinliyordu.

(Bir gün) delikanlıyo sihirbaz, yanına gelince dövdü. Oğlan da
durumu râhibe şikayet etti. Rahip ona:

"Eğer sihirbazdan (dövecek diye) korkarsan: "Ailem beni
oyaladı!" de; ailenden korkacak olursan, "beni sihirbaz oyaladı"
de!" diye tenbihte bulundu.

O bu halde (devam eder) iken, insanlara mani olmuş bulunan büyük
bir canavara rastladı. (Kendi kendine

"Bugün bileceğim; sihirbaz mı efdal, rahip mi efdal!"
diye mırıldandı. Bir taş aldı ve:

"Allahım! Eğer râhibin işi, sana sihirbazın işinden daha
sevimli ise, şu hayvanı öldür de insanlar geçsinler!" deyip, taşı fırlattı
ve hayvanı öldürdü. İnsanlar yollarına devam ettiler. Delikanlı râhibe gelip
durumu anlattı. Rahib ona:

"Evet! Bugün sen benden efdalsin (üstünsün)! Görüyorum ki,
yüce bir mertdebedesin. Sen imtihan geçireceksin. İmtihana maruz kalınca sakın
benden haber verme!" dedi. Oğlan anadan doğma körleri ve alaca hastalığına
yakalananları tedavi eder, insanları başkaca hastalıklardan da kurtarırdı. Onu
kralın gözlyeri kör olan arkadaşı işitti. Birçok hediyeler alarak yanına geldi
ve: "Eğer beni tedavi edersen, şunların hepsi senindir" dedi. O da:

"Ben kimseyi tedavi etmem, tedavi eden Allah'tır. Eğer
Allah'a iman edersen, sana şifa vermesi için dua edeceğim. O da şifa
verecek!" dedi. Adam derhal iman etti, Allah da ona şifa verdi.

Adam bundan sonra kralın yanına geldi. Eskiden olduğu gibi yine
yanına oturdu. Kral:

"Gözünü sana kim iade etti?" diye sordu.

"Rabbim!" dedi. Kral:

"Senin benden başka bir Rabbin mi var?" dedi. Adam:

"Benim de senin de Rabbimiz Allah'tır!" cevabını verdi.
Kral onu yakalatıp işkence ettirdi. O kadar ki, (gözünü tedavi eden ve Allah'a
iman etmesini sağlayan) oğlanın yerini de gösterdi. Oğlan da oraya getirildi.
Kral ona:

"Ey oğul! Senin sihrin körlerin gözünü açacak, alaca
hastalığını tedavi edecek bir dereceye ulaşmış, neler neler
yapıyormuşsun!" dedi. Oğlan:

"Ben kimseyi tedavi etmiyorum, şifayı veren Allah'tır!"
dedi. Kral onu da tevkif ettirip işkence etmeye başladı. O kadar ki, o da
râhibin yerini haber verdi. Bunun üzerine râhip getirildi. Ona:

"Dininden dön!" denildi. O bunda direndi. Hemen bir
testere getirildi. Başının ortasına konuldu. Ortadan ikiye bölündü ve iki
parçası yere düştü. Sonra oğlan getirildi. Ona da:

"Dininden dön!" denildi. O da imtina etti. Kral onu da
adamlarından bazılarına teslim etti.

"Onu falan dağa götürün, tepesine kadar çıkarın. Zirveye
ulaştığınız zaman (tekrar dininden dönmesini talep edin); dönerse ne âla, aksi
takdirde dağdan aşağı atın!" dedi. Gittiler onu dağa çıkardılar. Oğlan:

"Allahım, bunlara karşı, dilediğin şekilde bana kifayet
et!" dedi. Bunun üzerine dağ onları salladı ve hepsi de düştüler. Oğlan
yürüyerek kralın yanına geldi. Kral: "Arkadaşlarıma ne oldu?" dedi.

"Allah, onlara karşı bana kifayet etti" cevabını verdi.
Kral onu adamlarından bazılarına teslim etti ve:

"Bunu bir gemiye götürün. denizin ortasına kadar gidin.
Dininden dönerse ne âla, değilse onu denize atın!" dedi. Söylendiği
şekilde adamları onu götürdü. Oğlan orada:

"Allahım, dilediğin şekilde bunlara karşı bana kifayet
et!" diye dua etti. Derhal gemileri alabora olarak boğuldular. Çocuk yine
yürüyerek hükümdara geldi. Kral:

"Arkadaşlarıma ne oldu?" diye sordu. Oğlan.

"Allah onlara karşı bana kifayet etti" dedi. Sonra
Kral'a:

"benim emrettiğimi yapmadıkça sen beni
öldüremeyeceksin!" dedi. Kral: "O nedir?" diye sordu. Oğlan:

"İnsanları geniş bir düzlükte toplarsın, beni bir kütüğe
asarsın, sadağımdan bir ok alırsın. Sonra oku, yayın ortasına yerleştir ve:
"Oğlanın Rabbinin adıyla" dersin. Sonra oku bana atarsın. İşte eğer
bunu yaparsan beni öldürürsün!" dedi. Hükümdar, hemen halkı bir düzlükte
topladı. Oğlanı bir kütüğe astı. Sadağından bir ok aldı. Oku yayının ortasına
yerleştirdi. Sonra:

"Oğlanın Rabbinin adıyla!" dedi ve oku fırlattı. Ok
çocuğun şakağına isabet etti. Çocuk elini şakağına okun isabet ettiği yere
koydu ve Allah'ın rahmetine kavuşup öldü. Halk:

"Oğlanın Rabbine iman ettik!" dediler. Halk bu sözü üç
kere tekrar etti. Sonra krala gelindi ve:

"Ne emredersiniz? Vallahi korktuğunuz başınıza geldi. Halk
oğlannın Rabbine iman etti!" denildi. Kral hemen yolların başlarına
hendekler kazılmasını emretti. Derhal hendekler kazıldı. İçlerinde ateşler
yakıldı. Kral:

"Kim dininden dönmezse onu bunlara atın!" diye emir
verdi. Yahut hükümdara "sen at!" diye emir verildi.

İstenen derhal yerine getirildi. Bir ara, beraberinde çocuğu olan
bir kadın getirildi. Kadın oraya düşmekten çekinmişti, çocuğu:

"Anneciğim sabret. zira sen hak üzeresin!" dedi."

Müslim, Zühd 73, (3005); Tirmizi, Tefsir, Bürûc, (3337).

BEŞİKTE KONUŞANLARIN KISSASI

4959 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Üç kişi dışında
hiç kimse beşikte iken konuşmamıştır. Bunlar: Hz. İsa İbnu Meryem
aleyhima's-selam, Cüreyc'in arkadaşı.

Cüreyc, kendini ibâdete vermiş âbid bir kuldu. Bir manastıra
çekilmiş orada ibadetle meşguldü. Derken bir gün annesi yanına geldi, o namaz
kılıyordu.

"Ey Cüreyc! (Yanıma gel, seninle konuşacağım! Ben annenim)"
diye seslendi. Cüreyc:

"Allahım! Annem ve namazım (hangisini tercih edeyim?"
diye düşündü). Namazına devama karar verdi.

Annesi çağırmasını (her defasında üç kere olmak üzere) üç gün
tekrarladı. (Cevap alamayınca) üçüncü çağırmanın sonunda:

"Allahım, kötü kadınların yüzünü göstermedikçe canını
alma!" diye bedduada bulundu. Beni İsrail, aralarında Cüreyc ve onun
ibadetini konuşuyorlardı. O diyarda güzelliğiyle herkesin dilinde olan zâniye
bir kadın vardı.

"Dilerseniz ben onu fitneye atarım" dedi. Gidip
Cüreyc'e sataştı. Ancak Cüreyc ona iltifat etmedi.

Kadın bir çobana gitti. Bu çoban Cüreyc'in manastırı(nın dibi)nde
barınak bulmuş birisiydi. Kadın onunla zina yaptı ve hâmile kaldı. Çocuğu
doğurunca:

"Bu çocuk Cüreyc'ten!" dedi. Halk (öfkeyle) gelip
Cüreyc'i manastırından çıkarıp manastırı yıktılar, (hakaretler ettiler),
kendisini de dövmeye başladılar, (linç edeceklerdi). Cüreyc onlara:

"Derdiniz ne?" diye sordu.

"Şu fahişe ile zina yaptın ve senden bir çocuk
doğurdu!" dediler. Cüreyc:

"Çocuk nerede, (getirin bana?)" dedi. Halk çocuğu ona
getirdi. Cüreyc:

"Bırakın beni, namazımı kılayım!" dedi. Bıraktılar ve
namazını kıldı. Namazı bitince çocuğun yanına gitti, karnına dürttü ve:

"Ey çocuk! Baban kim?" diye sordu. Çocuk: "Falanca
çoban!" dedi. Bunun üzerine halk Cüreyc'e gelip onu öpüp okşadı ve:
"senin manastırını altından yapacağız!" dedi. Cüreyc ise:

"Hayır! Eskiden olduğu gibi kerpiçten yapın!" dedi.
Onlar da yaptılar.

(Üçüncüsü): Bir zamanlar bir çocuk annesini emiyordu. Oradan
şahlanmış bir at üzerinde kılık kıyafeti güzel bir adam geçti. Onu gören kadın:

"Allah'ım şu oğlumu bunun gibi yap!" diye dua etti.
Çocuk memeyi bırakarak adama doğru yönelip baktı ve:

"Allahım beni bunun gibi yapma!" diye dua etti. Sonra
tekrar memesine dönüp emmeye başladı."

Ebu Hureyre der ki: "Ben Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'ı, şehadet parmağını ağzına koyup emmeye başlayarak, çocuğun emişini
taklid ederken görür gibiyim."

(Resulullah anlatmaya devam etti

"(Sonra annenin yanından) bir kalabalık geçti. Ellerinde bir
câriye vardı. Onu dövüyorlar ve:

"(Seni zâni seni!) Zina yaparsın, hırsızlık yaparsın
ha!" diyorlardı. Câriye ise:

"Allah bana yeter, o ne iyi vekildir!" diyordu. Çocuğun
annesi:

"Allahım çocuğumu bunun gibi yapma!" dedi. Çocuk yine
emmeyi bıraktı, câriyeye baktı ve:

"Allahım beni bunun gibi yap!" dedi. İşte burada
anne-evlat karşılıklı konuşmaya başladılar: (Anne dedi ki:

"Boğazı tıkanasıca! Kıyafeti güzel bir adam geçti. Ben:
"Allahım, oğlumu bunun gibi yap" dedim. sen: "Allahım! Beni
bunun gibi yapma!" dedin. Yanımızdan cariyeyi döverek, zina ve hırsızlık
yaptığını söyleyerek geçenler oldu. Ben: "Allahım, oğlumu bunun gibi
yapma" dedim. sen ise: "Allahım, beni bunun gibi yap!" dedin).

Oğlu şu cevabı verdi:

"Güzel kıyafetli bir adam geçti. Sen: "Allahım, oğlumu
bunun gibi yap!" dedin, ben ise: "Allahım beni bunun gibi
yapma!" dedim. Yanımızdan bu câriyeyi geçirdiler. Onu hem dövüp hem de:
"Zina ettin, hırsızlık ettin!" diyorlardı. Sen: "Allahım, oğlumu
bunun gibi yapma!" dedin. Ben ise: "Allahım, beni bunun gibi
yap!" dedim. (Sebebini açıklayayım O atlı adam cebbâr zalimin biriydi. Ben
de: "Allahım beni böyle yapma!" dedim. "Zina ettin, hırsızlık
ettin!" dedikleri şu zavallı cariye ise ne zina yapmıştı, ne de çalmıştı!
Ben de "Allahım beni bunun gibi yap!" dedim."

Buhari, Enbuya 50, Amil fi's-Salât 7; Müslim, Birr 7, 8, (2550).
Metin Müslim'den alınmadır.

MAĞARA ASHABININ KISSASI

4960 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Sizden önce yaşayanlardan üç kişi yola çıktılar. (Akşam
olunca) geceleme ihtiyacı onları bir mağaraya sığındırdı ve içine girdiler.
Dağdan (kayan) bir taş yuvarlanıp, mağaranın ağzını üzerlerine kapadı.
Aralarında:

"sizi bu kayadan, salih amellerinizi şefaatçi kılarak
Allah'a yapacağınız dualar kurtarabilir!" dediler. Bunun üzerine birincisi
şöyle dedi:

"Benim yaşlı, ihtiyar iki ebeveynim vardı. Ben onları çok
kollar, akşam olunca onlardan önce ne ailemden ne de hayvanlarımdan hiçbirini
yedirip içirmezdim. Bir gün ağaç arama işi beni uzaklara attı. Eve döndüğümde
ikisi de uyumuştu. Onlar için sütlerini sağdım. Hâla uyumakta idiler. Onlardan
önce aileme ve hayvanlarıma yiyecek vermeyi uygun bulmadım, onları uyandırmaya
da kıyamadım. Geciktiğim için çocuklar ayaklarımın arasında kıvranıyorlardı.
Ben ise süt kapları elimde, onların uyanmalarını beklliyordum. Derken şafak
söktü:

"Ey Allahım! Bunu senin rızan için yaptığımı biliyorsan,
bizim yolumuzu kapayan şu taştan bizi kurtar!"

Taş bir miktar açıldı. Ama çıkacakları kadar değildi.

İkinci şahıs şöyle dedi:

"Ey Allahım! benim bir amca kızım vardı. Onu herkesten çok
seviyordum. Ondan kâm almak istedim. Ama bana yüz vermedi. Fakat gün geldi
kıtlığa uğradı, bana başvurmak zorunda kaldı. Ona, kendisini bana teslim etmesi
mukabilinde yüzyirmi dinar verdim; kabul etti. Arzuma nail olacağım sırada:

"Allah'ın mührünü, gayr-ı meşru olarak bozman sana
haramdır!" dedi. Ben de ona temasta bulunmaktan kaçındım ve insanlar
arasında en çok sevdiğim kimse olduğu halde onu bıraktım, verdiğim altınları da
terkettim.

Ey Allah'ım, eğer bunları senin rıza-yı şerifin için yapmışsam,
bizi bu sıkıntıdan kurtar."

Kaya biraz daha açıldı. Ancak onlar çıkabilecek kadar açılmadı.

Üçüncü şahıs dedi ki:

"Ey Allahım, ben işçiler çalıştırıyordum. Ücretlerini de
derhal veriyordum. Ancak bir tanesi (bir farak pirinçten ibaret olan) ücretini
almadan gitti. Ben de onun parasını onun adına işletip kâr ettirdim. Öyle ki
çok malı oldu. Derken (yıllar sonra) çıkageldi ve:

"Ey Abdullah! bana olan borcunu öde!" dedi. Ben de:

"Bütün şu gördüğün sığır, davar, deve ve köleler senindir.
Git bunları al götür!" dedim. Adam:

"Ey Abdullah, benimle alay etme!" dedi. Ben tekrar:

"Ben kesinlikle seninle alay etmiyorum. Git hepsini al
götür!" diye tekrar ettim. Adam hepsini aldı götürdü.

"Ey Allahım, eğer bunu senin rızan için yaptıysam, bize şu
halden kurtuluş nasip et!" dedi. Kaya açıldı, çıkıp yollarına devam
ettiler."

Buhari, Enbiya 50, Büyü' 98, İcâre 12, Hars 13, Edeb 5; Müslim,
Zikr 100, (2743); Ebu Dâvud, Büyû' 29, (3387).

KİFL KISSASI

4961 - İbnu Ömer radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Sizden önce yaşayanlar arasında Kifl adında biri vardı.
Bildiğinden hiç şaşmazdı. İhtiyaç içinde olduğunu bildiği bir kadına gelerek,
altmış dinar verdi. Kadından kâm almak üzere teşebbüse geçince kadın, titredi
ve ağladı. "Niye ağlıyorsun?" diye sorunca, kadın:

"Bu benim hiç yapmadığım (haram) bir amel. Bu günaha beni
razı eden de fakrımdır!" dedi. Adam da:

"Yani sen şimdi Allah korkusuyla mı ağlıyorsun? Öyleyse,
Allah'tan korkmaya ben senden daha layıkım! Haydi git, verdiğim para da senin
olsun. Vallahi ben bundan böyle Allah'a hiç asi olmayacağım!" dedi. Adam o
gece öldü. Sabah, kapısında şu yazılı idi:

"Alah Kifl'i mağfiret etti!"

Halk bu duruma şaşırdı kaldı. Allah o devrin peygamberine Kifl'in
durumunu vahyen bildirinceye kadar şaşkınlık devam etti."

Tirmizi, Kıyamet 49, (2498).

ÂD KAVMİNİ HELÂK EDEN RÜZGÂRIN KISSASI

4962 - Ebu Vâil, Rebi'a kabilesinden el-Hâris İbnu Yezid el-Bekri
adında bir adamdan naklen anlatıyor:

"Medine'ye gelmiştim, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın
yanına gittim. Mescid, cemaatle dolu idi. Orada dalgalanan siyah bayraklar
vardı. Hz. Bilal radıyallahu anh kılıcını kuşanmış, Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'ın yanında duruyordu. Ben: "Bu insanların derdi ne, (ne oluyor)?
diye sordum.

"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm Amr İbnu'l-Âs'ı,
Rebi'a'ya doğru göndermek istiyor, (onun hazırlığı var)!" dediler. Ben:

"Âd elçisi gibi olmaktan Allah'a sığınırım" dedim.
Aleyhissalâtu vesselâm: "Âd elçisi de nedir?" buyurdular. Ben:

"Bunu çok iyi bilen kimseye düştünüz. Âd (kavmi) kıtlığa
uğrayınca Kayl'ı kendileri için su aramaya gönderdi. Kayl da, Bekr İbnu
Muâviye'ye uğradı. O, buna şarap içirdi ve Mekke'de o sıralarda seslerinin ve
tegannisinin güzelliğiyle meşhur Cerâde isminde iki cariye de şarkılar söyledi.
(Bu suretle bir ay kadar kaldıktan) sonra, Mühre (İbnu Haydân Kabilesi'nin)
dağına müteveccihen oradan ayrıldı. Dedi ki:

"Ey Allahım! Ben sana ne tedavi edeceğim bir hasta, ne de
fiyesini ödeyeceğim bir esir için gelmedim. Sen kulunu, sulayıcı olduğun
müddetçe sula. Onunla birlikte Bekr İbnu Muâviye'yi de sula. -Böylece kendisine
içirdiği şarap için ona teşekkür eder.-

Bunun üzerine onun için üç parça bulut yükseltildi. Biri kızıl,
biri beyaz, biri de siyah. Ona: "bunlardan birini seç!" denildi. O,
bunlardan siyah olanını seçti. Ona:

"Âd kavminden tek kişiyi bırakmayıp helak edecek bu bulutu
toz duman olarak al!" denildi."

Bunu söyleyince Aleyhissalâtu vesselâm:

"(Onlara) sadece şu -yüzük halkası- miktarında rüzgâr
gönderildi" buyurdular ve arkasından şu meâldeki âyet-i kerimeyi tilavet
ettiler: "Âd (kavminin helâk edilmesinde) de (ibret vardır). hani onların
üzerine o kısır rüzgârı göndermiştik. Öyle bir rüzgâr ki, her uğradığı şeyi
(yerinde) bırakmıyor, mutlaka onu kül gibi savuruyordu" (Zariyat 41-42).

Tirmizi, Tefsir, Zariyat, (3269, 3270).

KEL, ALATENLİ VE ÂMÂ'NIN KISSASI

4963 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Benî İsrail'den üç kişi vardı: Biri alatenli, biri kel,
biri de âmâ. Allah bunları imtihan etmek istedi. Bu maksadla onlara (insan
suretinde) bir melek gönderdi.

Melek önce alatenliye geldi. Ve: "En çok neyi
seversin?" dedi. Adam:

"Güzel bir renk, güzel bir cild, insanları benden
tiksindiren halin gitmesini!" dedi. Melek onu meshetti. Derken çirkinliği
gitti, güzel bir renk, güzel bir cild sahibi oldu. Melek ona tekrar sordu:

"Hangi mala kavuşmayı seversin?"

"Deveye!" dedi, adam. Anında ona on aylık hamile bir
deve verildi.

Melek:

"Allah bunları sana mübarek kılsın!" deyip (kayboldu)
ve Kel'in yanına geldi.

"En ziyade istediğin şey nedir?" dedi. Adam:

"Güzel bir saç ve halkı ikrah ettiren şu halin benden
gitmesi!" dedi. Melek,keli elleriyle meshetti, adamın keli gitti.
Kendisine güzel bir saç verildi. Melek tekrar:

"En çok hangi malı seversin?" diye sordu. Adam:

"Sığırı!" dedi. Hemen kendisine hâmile biir inek
verildi. Melek:

"Allah bu sığırı sana mübarek kılsın!" diye dua etti ve
âmânın yanına gitti. Ona da: "En çok neyi seversin?" diye sordu.
Adam:

"Allah7ın bana gözümü vermesini ve insanları görmeyi!"
dedi. Melek onu meshetti ve Allah da gözlerini anında iade etti. Melek ona da:

"En çok hangi malı seversin?" diye sordu. Adam:

"Koyun!" dedi. Derhal doğurgan bir koyun verildi.

Derken sığır ve deve yavruladılar, koyun da kuzuladı. Çok
geçmeden birinin bir vâdi dolusu develeri, diğerinin bir vadi dolusu sığırları,
öbürünün de bir vadi dolusu koyunları oldu.

Sonra melek, alatenliye, onun eski hali ve heyetine bürünmüş
olarak geldi ve:

"Ben fakir bir kimseyim, yola devam imkanlarım kesildi. Şu
anda Allah ve senden başka yardım edecek kimse yok! Sana şu güzel rengi, şu
güzel cildi ve malı veren Allah aşkına bana bir deve vermeni talep ediyorum! Tâ
ki onunla yoluma devam edebileyim!" dedi. Adam:

"(Olmaz öyle şey, onda nicelerinin) hakları var!" dedi
ve yardım talebini reddetti. Melek de:

"Sanki seni tanıyor gibiyim!Sen ala tenli, herkesin ikrah
ettiği, fakir birisi değil miydin? Allah sana (sıhhat ve mal) verdi" dedi.
Ama adam:

"(Çok konuştun!) Ben bu malı büyüklerimden tevârüs
ettim!" diyerek onu tersledi. Melek de:

"Eğer yalancı isen Allah seni eski hâline çevirsin!"
dedi ve onu bırakarak kel'in yanına geldi. Buna da onun eski halinde kel birisi
olarak göründü. Ona da öbürüne söylediklerini söyleyerek yardım talep etti. Bu
da önceki gibi talebi reddetti. Melek buna da:

"Eğer yalancıysan Allah seni eski hâlinne çevirsin!"
deyip, âmâ'ya uğradı. Buna da onun eski hali heyeti üzere (yani bir âmâ olarak)
göründü. Buna da:

"Ben fakir bir adamım, yolcuyum, yola devam etme imkânım
kalmadı. Bugün, evvel Allah sonra senden başka bana yardım edecek yok! Sana
gözünü iade eden Allah aşkına senden bir koyun istiyorum; ta ki yolculuğuma devam
edebileyim!" dedi. Ama cevaben:

"Ben de âmâ idim. Allah gözümü iade etti, fakirdim (mal
verip) zengin etti. İstediğini al, istediğini bırak! Vallahi, bugün Allah adına
her ne alırsan, sana zorluk çıkarmayacağım!" dedi. Melek de:

"Malın hep senin olsun! Sizler imtihan olundunuz. Senden
memnun kalındı ama diğer iki arkadaşına gadap edildi" (ve gözden
kayboldu)."

Buhari, Enmiya 50, Müslim Zühd 10, (2964).

BİN DİNAR BORÇ ALANIN KISSASI

4964 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm Beni İsrail'den bin dinar borç para
isteyen bir kimseden bahsetti. Beni İsrail'den borç talep ettiği kimse:
"Bana şâhidlerini getir, onların huzurunda vereyim, şahid olsunlar!"
dedi. İsteyen ise: "Şahid olarak Allah yeter!" dedi. Öbürü: "Öyleyse
buna kefil getir" dedi. Berikisi "Kefil olarak Allah yeter"
dedi. Öbürü:

"Doğru söyledin!" dedi ve belli bir vade ile parayı ona
verdi. Adam deniz yolculuğuna çıktı ve ihtiyacını gördü. Sonra borcunu vadesi
içinde ödemek maksadıyla geri dönmek üzere bir gemi aradı, ama bulamadı. Bunun
üzerine bir odun parçası alıp içini oydu. Bin dinarı sahibine hitabeden bir
mektupla birlikte oyuğa yerleştirdi. Sonra oyuğun ağzını kapayıp düzledi. Sonra
da denize getirip:

"Ey Allahım, biliyorsun ki, ben falanndan bin dinar borç
almıştım. Benden şahid istediğinde ben: "Şahid olarak Allah yeter!"
demiştim. O da şahid olarak sana razı oldu. Benden kefil isteyince de:
"Kefil olarak Allah yeter!" demiştim. O da kefil olarak sana razı
olmuştu. ben ise şimdi, bir gemi bulmak için gayret ettim, ama bulamadım. Şimdi
onu sana emânet ediyorum!" dedi ve odun parçasını denize ettı ve odun
denize gömüldü.

Sonra oradan ayrılıp, kendini memleketine götürecek bir gemi
aramaya başladı. Borç veren kimse de, parasını getirecek gemiyi beklemeye
başladı. Gemi yoktu ama, içinde parası bulanan odun parçasını buldu. Onu
ailesine odun yapmak üzere aldı. (Testere ile) parçalayınca parayı ve mektubu
buldu.

Bir müddet sonra borç alan kimse geldi. Bin dinarla adama uğradı
ve:

"Malını getirmek için aralıksız gemi aradım. Ancak benni
getirenden daha önce gelen bir gemi bulamadım" dedi. Alacaklı:

"Sen bana bir şeyler göndermiş miydin?" diye sordu.
Öbürü:

"Ben sana, daha önce bir gemi bullamadığımı söyledim"
dedi. Alacaklı:

"Allah Teâla Hazretleri, senin odun parçası içerisinde
gönderdiğin parayı sana bedel ödedi. Bin dinarına kavuşmuş olarak dön"
dedi."

Buhari, Kefalet 1, (muallak olarak); Büyû 10(muallak ve mevsûl
olarak), İsti'zân 25 (muallak olarak).

MÜTEFERRİK HADİSLER

4965 - Hz. Selmân radıyallahu anh dedi ki: "Hz. İsa ile Hz.
Muhammed aleyhimesselâtu vesselam arasındaki fetret altıyüz senedir."

Buhari, Menâkıbu'l-Ensâr 53.

4966 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Tübba' mel'un mudur bilemiyorum. Keza Üzeyr peygamber midir
onu da bilemiyorum."

Ebu Davud, Sünnet 14, (4674).

4967 - Yine Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Eğer Beni İsrail olmasaydı, et kokuşmazdı. Eğer Havva
olmasaydı, kadınlar kocalarına hiçbir zaman ihânet etmezdi."

Buhari, Enbiya 1, 25; Müslim, Radâ' 63, (1470).

HZ. İSA VE MEHDİ

4968 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Nefsim kudret elinde olan Zât-ı Zülcelâl'e yemin ederim!
Meryem oğlu İsâ'nın, aranıza (bu şeriatle hükmedecek) adâletli bir hâkim olarak
ineceği, istavrozları kırıp, hınzırları öldüreceği, cizyeyi (Ehl-i Kitap'tan)
kaldıracağı vakit yakındır. O zaman, mal öylesine artar ki, kimse onu kabul
etmez; tek bir secde, dünya ve içindekilerin tamamından daha hayırlı
olur."

Sonra Ebu Hureyre der ki: "Dilerseniz şu ayeti okuyun.
(Mealen): "Kitap ehlinden hiçbir kimse yoktur ki, ölümünden önce onun
(İsa'nın) hak peygamber olduğuna iman etmesin. Kıyamet gününde ise İsâ onlar
aleyhine şâhitlik edecektir" (Nisa 159).

Buhari, Büyû' 102, Mezalim 31, Enbiya 49; Müslim, İman 242,
(155); Ebu Dâvud, Melâhim

14, (4324); Tirmizi, Fiten 54, (2234).

4969 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ümmetimden bir grup, hak için muzaffer şekilde mücadeleye
Kıyamet gününe kadar devam edecektir. O zaman İsa İbnu Meryem de iner. Bu
müslümanların reisi: "Gel bize namaz kıldır!" der. Fakat Hz. İsa
aleyhisselam: "Hayır! der, Allah'ın bu ümmete bir ikramı olarak siz
birbirinize emirsiniz!"

Müslim, İman 247.

4970 - İbnu Mes'ûd radıyallahhu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Dünyanın tek günlük ömrü bile kalmış olsa Allah, o günü
uzatıp, benden bir kimseyi o günde gönderecek."

İbnu Mes'ûd: "Resûlullah yahut da şöyle buyurmuştu der:
"...Ehl-i beytimden birini, ki bu zatın ismi benim ismime uyar, babasının
ismi de babamın ismine uyar. Bu zat, yeryüzünü, -eskiden cevr ve zulümle dolu
olmasının aksine- adalet ve hakkâniyetle doldurur."

Ebu Davud, Mehdi 1, (4282); Tirmizi, Fiten 52, (2231, 2232).

4971 - Ümmü Seleme radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Mehdi benim zürriyetimden, kızım Fâtıma'nın
evladlarındandır."

Ebu Davud, Mehdi 1, (4284).

4972 - Ebu İshâk anlatıyor: "Hz. Ali radıyallahu anh, oğlu
Hasan radıyallahu anh'a baktı ve: "Bu oğlum, Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'ın tesmiye buyurduğu üzere Seyyid'dir. Bunun sulbünden peygamberinizin
adını taşıyan biri çıkacak. Ahlakı yönüyle peygamberinize benzeyecek;
yaratılışı yönüyle ona benzemeyecek" dedi ve sonra da yeryüzünü adaletle
dolduracağına dair gelen kıssayı anlattı."

Ebu Davud, Mehdi 1, (4290).

DECCAL

4973 - Şâbi'nin, Fatıma Bintu Kays radıyallahu anhâ'dan nakline
göre Fatıma şöyle anlatmıştır: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm
buyurdular ki: "Temimu'd-Dâri hıristiyan bir kimse idi. Gelip biat etti ve
müslüman oldu. O, benim Mesih Deccâl'den anlattığıma uygun olan bir rivayette
bulundu. Bana anlattığına göre, Temim, bir gemiye binip denize açılmıştır.
Yanında Lahm ve Cüzâm kabilelerinden otuz kişi vardı. (Hava şartları iyi
olmadığı için) onlarla denizin dalgaları bir ay kadar oynadı. Sonunda güneşin
battığı esnada denizde bir adaya yanaştılar. Geminin kayıklarına binerek adaya
çıktılar. Derken karşılarına çok tüylü kıllı bir hayvan çıktı. Bunlar,
tüylerinin çokluğundan hayvanın baş tarafı neresi, arka tarafı neresi
anlayamadılar. (Şaşkın şaşkın

"Sen necisin, neyin nesisin?" dediler. O cevap verdi:

"Ben cessâseyim!"

"Cessase nedir?" denildi.

"Ey cemaat! Şu mannastıra kadar gelin! İçinde bir adam var,
o sizin haberinize müştaktır!" dedi. O, böylece bir adamdan söz edince,
biz onun bir şeytan olmasından korktuk. Hemen koşarak manastıra girdik. İçeride
bir adam vardı; hilkatçe gördüklerimizin en irisiydi ve elleri boynuna,
dizlerinden topuklarına demirle sıkı şekilde bağlanmıştı.

"Vah sana! Kimsin sen?" dedik.

"Benim haberimi alabilmişsiniz. Şimdi siz kimsiniz, bana
söyleyin!" dedi. Arkadaşlarım:

"Biz bir grup Arabız. Bir gemideydik, denizin coşkun bir
anına rastladık. Dalgalar bizi bir ay oynatıp oyaladı. Sonra şu adaya
yaklaştık, sandallara binip adaya çıktık. Tüylü ve çok kıllı bir hayvanla
karşılaştık. Tüyünün çokluğundan başı ne taraf, arkası ne taraf anlayamadık.
"Vah sana, nesin sen" dedik.

"Ben cessâseyim!" dedi. Biz: "Cessase de ne?"
dedik.

"Manastırdaki şu adama gelin, o sizin haberinize pek
müştaktır!" dedi. Biz de koşarak sana geldik. Biz onun bir şeytan
olmadığından emin olmadığımız için korktuk" dedik. Adam:

"Bana Beysân hurmalığından haber verin!" dedi. Biz:

"Onun neyinden haber soruyorsun?" dedik.

"Ben onun ağacından soruyorum, meyve veriyor mu?" dedi.

"Evet!" dedik.

"Öyleyse meyve vermeme zamanı yakındır!" dedi.

"Bana Taberiye gölünden haber verin!" dedi.

"Onun nesinden haber istiyorsun?" dedik.

"Onun suyunun çekilmesi yakındır!" dedi.

"Bana Zuğer gözesinden haber verin!" dedi.

"Sen onun neyinden haber istiyorsun?" dedik.

"Gözede su var mıdır? Orada su var mıdır?" dedi.

"Evet, onun çok suyu vardır! Sahipleri onun suyu ile ziraat
yapıyorlar!" dedik.

"Ümmilerin peygamberinden bana haber verin? O ne
yaptı?" dedi.

"O Mekke'den çıkıp Yesrib'e (Medine'ye) yerleşti"
dedik.

"Araplar O'nunla mukâtele etti mi?" dedi. Biz:

"Evet!" dedik.

"Onlara karşı ne yaptı?" dedi. Biz de, (onu ezmek için)
peşine düşen Araplara galebe çaldığını, Arapların kendisine itaat ettiklerini
haber verdik. (O da bize

"Bu, onların itaat etmeleri, kendileri için daha hayırlıdır.
Ben şimdi size kendimi tanıtayım: Ben Mesih Deccâl'im. Çıkış için bana izin
verilme zamanı yakındır. O zaman çıkıp yeryüzünde dolaşacağım. Kırk gün içinde
uğramadığım karye (köy) kalmayacak. Mekke ile Taybe (Medine) hariç. Bu iki
şehir bana haramdır. Onlardan birine her ne vakit girmek istersem, elinde yalın
kılıç bir melek beni karşılar, benim oraya girmeme mani olur. Onların her bir
geçidinde bir melek vardır, onları korur!" dedi." Sonra Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm çubuğuyla minbere dürterek:

"Bu Taybe'dir! Bu Taybe'dir! Bu Taybe'dir! Ben bunu size
anlattım değil mi?" buyurdular. Halk da: "Evet!" diye karşılık
verdi. bunun üzerine Aleyhissalâtu vesselâm:

"Temimi'd-Dâri'nin rivayetinin benim size ondan (Mesih
Deccâl'dan) Mekke ve Medine'den anlattığıma muvafık düşmesi hoşuma gitti.
Bilesiniz O Şam denizinde veya Yemen denizindedir. Hayır doğu tarafındandır.
Evet o doğu tarafından zuhur edecektir. O doğu tarafından zuhur
edecektir!" buyurdu ve eliyle doğu tarafına işaret etti."

Müslim, Fiten 119, (2942); Ebu Davud, Melahim 15, (4325, 4326);
Tirmizi, Fiten 66, (2254).

4974 - Ebu Sa'idi'l-Hudri radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm bize Deccal üzerine uzun bir hadis
rivayet etti. Bize anlattıkları meyanında şöyle de demişti:

"Deccal, Medine geçitlerine girmesi kendisine haram kılınmış
olarak çıkacak. Derken (Medine civarındaki) bazı ekimsiz yerlere kadar gelir. O
gün insanların en hayırlısı olan -veya en hayırlılarından- bir kimse onun
karşısına çıkar ve:

"Sen Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın bize haber verdiği
Deccâl'sin!" der. Deccâl de (kendi adamlarına):

"Ben şunu öldürüp sonra da diriltsem ne dersiniz? Bu işte
bir şüpheye düşer misiniz?" der. Oradakiler:

"Hayır!" derler. Deccal onu öldürür ve sonra diriltir.
Diriltildiği zaman adam:

"Allah'a yemin olsun. Senin hakkında hiçbir vakit
bugünkünden daha basiretli olmamıştım!" der. Deccal onu tekrar öldüreyim
mi di(yerek öldürmek isteye)cek, fakat musallat edilmeyecek."

Buhari, Fiten 27, Fedailu'l-Medine9; Müslim, Fiten 112, (2938).

4975 - Hz. Huzeyfe radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Deccal çıktığı vakit beraberinde su ve ateş vardır. Ancak
halkın ateş olarak gördüğü tatlı sudur; halkın su olarak gördüğü ise yakıcı bir
ateştir. Sizden kim o güne ererse, halkın ateş olarak gördüğüne düş(meyi kabul
et)sin. Çünkü o, tatlı soğuk sudur."

Buhari, Fiten 26, Enbiya 50; Müslim, Fiten 105, (2935); Ebu
Davud, Melâhim 14, (4315),

4976 - Ebu Saidi'l-Hudri radıyallahu anh'ın anlattığına göre,
Aleyhissalâtu vesselâm'a Deccâl'den sormuştur. Aleyhissalatu vesselam da şu
cevabı vermiştir:

"O (Deccâl) çıktığı gün (aynen bir insan gibidir) yemek yer.
Ben size, onun hakkında, benden önceki peygamberlerden hiçbirinin kendi
ümmetine anlatmadığı hususları anlatacağım: Onun sağ gözü meshedilmiştir
(görmez), pertlektir, göz hadakası yoktur, sanki hadakası çevrim içinde bir
balgam gibidir. Sol gözü de inciden bir yıldız gibidir. Onun beraberinde sanki
cennet ve ateşin birer misli vardır. Ancak hakikatta ateşi cennet, suyu da
ateştir. Haberiniz olsun! Onun yanında iki kişi vardır; köy halkını inzar
ederler. Bu ikisi köyden çıkınca Deccal'in ashabından ilki oraya girer."

Rezin tahric etmiştir. Hadisin kaynağı yok ise de, hadiste yer
alan mefhumların şahidleri Sahiheyn ve diğer kaynaklarda çoğunluk itibariyle
gelmiştir.

4977 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm Veda haccı sırasında (bir ara): "Halk susup
dinlesin!" buyurdular. Sonra Allah'a hamd ve senâda bulunup, arkadan Mesih
ve Deccal'den uzunu uzun söz ettiler ve buyurdular ki:

"Allah'ın gönderdiği her peygamber, ümmetini onunla inzar
etti. Nuh aleyhisselam ümmetini onunla inzar etti, ondan sonra gelen
peygamberler de. O, sizin aranızda çıkacak. Onun hali sizden gizli kalmayacak.
Rabbinizin tek gözlü olmadığı size kapalı değildir. O ise sağ gözü kör
birisidir. Onun gözü, sanki (salkımdan) dışa fırlamış bir üzüm dânesi gibidir.
(İki gözünün arasında ke-fe-re yani kâfir yazılmış olacaktır. Bunu her müslüman
okuyacaktır)."

Buhari, Fiten 27; Müslim, Fiten 100-103, (169)-(2933).

İBNU SAYYÂD

4978 - Muhammed İbnu'l-Münkedir anlatıyor: "Câbir İbnu
Abdillah radıyallahu anhüma, İbnu Sayyâd'ın Deccal olduğu hususunda yemin
ederdi. Ben:

"Sen Allah'a yeni de ediyorsun ha!" dedim. Bana şu
cevabı verdi:

"(Nasıl etmeyeyim?) Ömer İbnu'l-Hattâb radıyallahu anh'a,
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın yanında İbnu Sayyâd'ın Deccal olduğu
hususunda yemin ettiğini işittim. Buna rağmen aleyhissalâtu vesselâm kendisini
reddetmemişti."

Buhari, İ'tisam 23; Müslim, Fiten 94, (4929), Ebu Dâvud, Melahim
16, (4331).

4979 - İbnu Ömer radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Ömer
İbnu'l-Hattab radıyallahu anh, ashabtan bir grup içerisinde Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'la birlikte İbnu Sayyâd'a doğru gittiler, Onu, Beni
Megâle şatosunun yanında çocuklarla oynar buldular. O sıralarda bülûğa
yaklaşmış durumdaydı. İbnu Sayyâd, Aleyhissalâtu vesselam, eliyle sırtına
vuruncaya kadar (onların geldiğini) hissetmedi. Aleyhissalatu vesselam, omuzuna
vurup:

"Benim Allah'ın Resûlü olduğuma şehâdet ediyor musun?"
diye sordu. İbnu Sayyad ona bakıp:

"Şehadet ederim ki, sen ümmilerin peygamberisin!" dedi.
İbnu Sayyad da Resulullah'a:

"Sen, benim Allah'ın Resulü olduğuma şehadet eder
misin?" dedi. Aleyhissalatu vesselam onu reddetti ve:

"Ben Allah'a ve O'nun resullerine iman ettim!" buyurdu
ve sonra sordu:

"Pekiyi, ne görüyorsun?"

"Bana bir doğru sözlü (sadık), bir de yalancı (kâzib)
gelmektedir" diye cevap verdi. Bunun üzerine Aleyhissalatu vesselam:

"Sana bu iş karıştırıldı! (Sıdkı kizb; kizbi sıdk ile karıştırıyorsun)"
buyurdular. Sonra da Aleyhissalatu vesselam ona:

"Ben senin için (içimde) bir şey sakladım (bil bakalım!)
dedi. İbnu Sayyad:

"O dumandır!" diye cevap verdi. Aleyhissalatu vesselam:

"Sus, sen kendi kadrini hiçbir vakit aşamayacaksın!" buyurdular.
bunun üzerine Hz. Ömer radıyallahu anh:

"Ey Allah'ın Resulü! Bana müsaade buyurun şunun boynunu
vurayım!" dedi. Aleyhissalatu vesselam da:

"Eğer (Deccal) bu ise, sen ona musallat edilecek değilsin,
eğer bu Deccal değilse onu öldürmekte sana bir hayır yok!"
buyurdular."

Buhari, Cenaiz 80, Şehadat 3, Cihad 178, Edeb 97; Müslim, Fiten
85, 95, (2924, 2930); Ebu Davud, Melahim 16, (4329); Tirmizi, Fiten 63, (2250),
56, (2236).

Tirmizi, "Ben senin için (içimde) bir şey sakladım (bil
bakalım!)" sözünden sonra şu ibareyi ilave etti: "Onun için (içinde)
"O halde semanın apaşikâr bir duman getireceği günü gözetle
(Habibim)" (Duhan 10) ayetini gizlemişti."

4980 - Hz. Cabir radıyallahu anh anlatıyor: "İbnu Sayyad,
Harre savaşı sırasında kaybedildi."

Ebu Davud, Melahim 16, (4332).

KIYAMET ÖNCESİ FİTNELER

4981 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ayakkabıları kıldan bir kavimle savaşmadıkça Kıyamet
kopmaz. Siz, yüzleri kılıflı kalkanlar gibi, gözleri küçük, burunları yassı
olan bir kavmle savaşmadıkça Kıyamet kopmaz."

Buhari, Cihad 95, 96, Menakıb 25; Müslim, Fiten 62, (2912); Ebu
Davud, Melahim 9, (4303, 4304); Tirmizi, Fiten 40, (2216); Nesai, Cihad 42, (6,
45).

4982 - Yine Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "rumlar, A'mak ve
Dâbık nam mahallere inmedikçe Kıyamet kopmaz. Onlara karşı Medine'den bir ordu
çıkar. Bunlar o gün Arz ehlinin en hayırlılarıdır. Bu ordunun askerleri
savaşmak üzere saf saf düzen alınca, rumlar:

"Bizden esir edilenlerle aramızdan çekilin de onları
öldürelim!" derler. Müslümanlar da:

"Hayır" Vallahi sizinle, kardeşlerimizin arasından
çekilmeyiz" derler. Bunun üzerine (müslümanlar) onlarla harb eder.
bunlardan üçte biri inhizama uğrar. Allah ebediyen bunların tevbesini kabul
etmez. Üçte biri katledilir, bunlar Allah indinde şehitlerin en
faziletlileridir. Üçte biri de muzaffer olur. Bunlar ebediyen fitneye
düşmezler. Bunlar İstanbul'u da fethederler. (Fetihten sonra) bunlar, kılıçlarını
zeytin ağacına asmış ganimet taksim ederken, şeytan aralarında şöyle bir nida
atar:

"Mesih Deccal, ailelerinizde sizin yerinizi aldı!"

Bunun üzerine, çıkarlar. Ancak bu haber bâtıldır. Şam'a
geldiklerinde (Deccal) çıkar. Bunlar savaş için hazırlık yapıp safları tanzim
ederken, namaz için ikamet okunur. Derken İsa İbnu Meryem iner ve onlara gitmek
ister. Allah'ın düşmanı, Hz. İsa'yı görünce, tıpkı tuzun suda erimesi gibi,
erir de erir. Eğer bırakacak olsa, (kendi kendine) helak oluncaya kadar eriyecekti.
Ancak Allah onu kudret eliyle öldürür; öyle ki onlara, harbesindeki kanını
gösterir."

Müslim, Fiten 34, (2897).

4983 - Yine Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm (bir gün):

"Bir tarafı karada bir tarafı da denizde olan bir şehir
işittiniz mi?" diye sordular. Oradakiler: "Evet!" deyince, şöyle
buyurdular:

"İshakoğullarından yetmişbin kişi bu şehre sefer
tertiplemedikçe Kıyamet kopmaz. Askerler şehre gelince konaklarlar. Ancak
silahla savaşmazlar, tek bir ok dahi atmazlar. "Lâilâhe illallahu vallahu
ekber!" derler. Bunun üzerine şehrin kara tarafı düşer. Sonra askerler
ikinci kere, "Lâilâhe illallahu vallahu ekber!" derler, şehrin diğer
tarafı da düşer. Sonra tekrar "Lâilahe illalllahu vallahu ekber!"
derler. Bu sefer onlara (kapılar) açılır. Oradan şehre girerler ve şehrin
ganimetini toplarlar. Ganimetleri aralarında taksim ederlerken, yanlarına bir
münâdi gelip: "Deccal çıktı!" diye bağırır. Askerler her şeyi bırakıp
geri dönerler."

Müslim, Fiten 78, (2920).

4984 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Yahudilerle savaşacak ve onları öldüreceksiniz. Öyle ki taş
dahi: "Ey müslüman! işte yahudi, arkamda (saklandı), gel, öldür onu!"
diyecek."

Buhari, Cihad 94, Menakıb 25; Müslim, Fiten 79, (2921); Tirmizi,
Fiten 56, (2237).

4985 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Müslümanlardan iki grup aralarında savaşmadıkça Kıyamet
kopmaz. Bunlar aralarında büyük bir savaş yaparlar, fakat dâvaları
birdir."

Buhari, Fiten 24, Menakıb 25, İstitabe 8; Müslim, İman 248,
(157), Fiten 17, (157).

4986 - Hz. Huzeyfe radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Nefsim yed-i kudretinde olan Zât-ı Zülcelâl'e yemin olsun!
İmamınızı öldürmedikçe, kılıçlarınızı birbirinize kullanmadıkça, dünyanıza
şerirleriniz varis olmadıkça Kıyamet kopmaz."

Tirmizi, Fiten 9, (2171).

4987 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm: "Herc artmadıkça Kıyamet
kopmaz!" buyurmuşlardı. (Yanındakiler

"Herc nedir ey Allah'ın Resûlü?" diye sordular.

"Öldürmek! Öldürmek!" buyurdular."

Müslim, Fiten 18, (157).

4988 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kıyamet kopmazdan önce gece karanlığının parçaları gibi
fitneler olacak. (O vakit) kişi mü'min olarak sabaha erer de kâfir olarak
akşama kavuşur. Mü'min olarak akşama erer, kâfir olarak sabaha kavuşur. Birçok
kimseler azıcık bir dünyalık mukabilinde dinlerini satarlar."

Tirmizi, Fiten 30, (2196).

RESÛLULLAH'TAN SONRA KIYAMET YAKINDIR

4989 - Sehl İbnu Sa'd radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm:

"Ben Kıyamet şöyle yakın olduğu halde gönderildim!"
buyurdular ve şehadet parmağıyla orta parmağını yanyana gösterdiler."

Buhari, Rikâk 39, Tefsir, Nâzi'at 1, Talâk 25; Müslim, Fiten 132,
(2950).

4990 - Müstevrid İbnu Şeddâd el-Fihrî radıyallahu anh anlatıyor:

"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm: "Ben Kıyamet'in
kopacağı aynı saatte gönderildim. Ancak, şunun şunu geçmesi gibi ben Kıyamet
saatini geçip biraz evvel geldim!" buyurdular ve orta parmağı ile şehadet
parmağını gösterdiler."

Tirmizi, Fiten 39, (2214).

» **Bir Hadis**
» HADİS-İ ŞERİF:
» Bir Hadis-i Serif
» Evliyalar Ansiklopedisi