Kütüb i Sitte Hadis ansiklopedisi - tam 7.300 hadis

First topic message reminder :

Kütüb i Sitte Hadis
ansiklopedisi - tam 7.300 hadis

Kütüb i Sitte Hadis ansiklopedisi - tam 7.300 hadis - Faqe 12 Kutub-i-Sitte-Hadis-Ansiklopedisi

Kütüb i Sitte Hadis ansiklopedisi - tam 7.300 hadis - Faqe 12 Kutub-i-Sitte-Hadis-Ansiklopedisi

Kütüb-i Sitte nedir, Kütüb-i Sitte Hakkında

Meşhur
altı sahih hadis kitabı. Hadis mecmualarının en sahihleri kabul edilen; Buhârî
ve Müslim'in el-Câmiu's-Sahih'leri ile Ebu Davud, Tirmizi, Nesâî ve ibn
Mâce'nin Sünen'leri; hadis tasnifinin altın çağı olan Hicrî üçüncü yüzyılda
telif edilmiş olmak, mümkün mertebe sahih hadisleri ihtiva etmek, konulara göre
tasnif edilmek (alelebvâb)... gibi ortak özelliklerinden dolayı, daha sonraki
asırlarda Kütüb-i
Sitte:
Altı Kitap, ortak adıyla şöhret bulmuştur. Bazı âlimler, az da olsa zayıf ve
mevzu hadisler ihtiva ettiği için İbn Mâce'nin Sünen'i yerine İmam Mâlik'in
Muvatta'ı veya Dârimî'nin Sünen'ini Kütüb-i
Sitte'nin
altıncı kitabı kabul etmişlerdir.

Buhârî ve Müslim'in Câmi'leri, Sahıhayn (İki Sahih) adıyla, müellifleri daha
hayattayken büyük bir üne kavuşmuş, bunları Ebu Davud, Tirmizî ve Nesâi'nin
Sünen'leri takip etmiş ve hadis âlimleri arasında bu kitaplar Usûl-i Hamse (Beş
Temel) diye büyük bir kabul görmüştü. Ebu'l-Fazl Muhammed İbn Tahir el-Makdisî
(H.507)'nin Usûl-i Hamse'ye yazdığı ve sahabeyi alfabetik olarak sıralamak suretiyle
onlardan nakledilen, belirli kitaplardan bulunan hadislerin kaynağını göstermek
için yazıları kitaplar anlamına gelen etrafa İbn Mâce'nin Sünen'ini de eklemesi
ve Şurûti'l-Ümmeti's-Sitte (Altı İmamın Şartları) adlı kitabını telifiyle
muteber hadis kitaplarının grub adı bundan sonra, İbn Mâce'nin de ilave
edilmesiyle Kütüb-i
Sitte
olarak meşhur olmuştur.

Böyle bir isimlendirme, Kütüb-i
Sitte
içinde zayıf, hatta mevzu (bilhassa İbn Mâce'de) hiç bir hadis bulunmadığı,
onlar dışındaki hadis kitaplarında da sahih hadis olmadığı anlamına gelmez.
Nitekim Buhârî ve Müslim başta olmak üzere, Kütüb-i
Sitte
müelliflerinden hiç biri, kendi kitaplarına sahih hadislerin tamamını
aldıkları, kitaplarındakilerin dışında sahih hadis bulunmadığı şeklinde bir
iddiada bulunmamışlardır. Esasen bir hadisin sıhhati, hangi kitapta bulunduğuna
bakarak değil, onu nakleden kişilerin haline bakılarak tesbit edilebilir. Diğer
taraftan bu altı imam, kendilerinden önce derlenmiş olan yazılı ve sözlü hadis
kaynaklarından yararlanarak bu eserleri meydana getirmişlerdir. Bu değerli
eserlerin tasnifine, kendilerinden önceki çalışmalar zemin hazırladığı gibi,
hadis tasnifi onlardan sonra da devam etmiştir.

İlmî çevrelerde büyük bir kabul gören Kütüb-i
Sitte
ile ilgili çok sayıda ve hacimli çalışmalar yapılmıştır. Bunların büyük bir
kısmı bu kitapların şerhi (açıklaması), ravilerinin durumları, cem
(mükerrerleri çıkararak birlikte rivayet ettikleri hadisleri bir araya toplama)
ile ilgilidir. Kütüb-i
Sitte
hadislerini bir araya toplayıcı çalışmalardan biri, Beğavî'nin (H.516)
Mesâbîhu's-Sünne'sidir. Hadisleri, senedlerini hazfederek kitabına alan Beğavî
eserini Sünen tarzında tasnif etmiş, Kütüb-i
Sitte
ve Dârimî'nin Sünen'inde bulunan hadisleri 4434 hadiste toplamıştır. Bu konuda
yapılan önemli bir çalışma da İbnu'l-Esîr'in (H.606) Câmiu'l-Usûl li
Ehâdisi'r-Rasûl isimli eseridir. İbnu'l-Esîr, İbn Mâce hariç Kütüb-i
Sitte
ile Muvatta'da bulunan hadisleri,-mükerrerlerini çıkararak- alfabetik tarzda
tertib ettiği kitaplar ve onların alt başlıkları olan bablar halinde tasnif
etmiştir. 9523 hadis bulunan bu eser Kütüb-i
Sitte
adıyla Türkçeye tercüme edilmiştir. Kütüb-i
Sitte'yi
oluşturan kitaplar ve özellikleri:

1. Buhârî ve el-Câmiu's-Sahîh'i: Ebu Abdullah Muhammed b. İsmail el-Buhârî (H.
194-256/M.810-870) 40 yıl süren ilmî seyahatler esnasında toplamış olduğu engin
hadis malzemesini 16 yılda tasnif ederek, "el-Câmiu's
Sahîhu'l-Müsnedü'l-Muhtasar min Umûri Rasûlillahi (s.a.s) ve Sünenihi ve
Eyyâmih" adlı eserini yazmıştır. Hocası İshak b. Rahuye'nin,
"Rasûlüllah'ın sahih hadislerini muhtasar bir kitapta toplasanız"
tavsiyesiyle hareket eden Buhârî, 600.000 hadis arasında seçtiği 7275 hadisi,
97 kitap ve 3400 den fazla bab'a (alt bölüm) yerleştirmiş, konuları geldikçe
aynı hadisi bir kaç yerde daha tekrar etmiştir. Bu nedenle, mükerrerler
dışındaki toplam hadis sayısı 3-4 bin civarına inmektedir. Buhârî, tercüme
denilen bab başlıklarında konuyla ilgili âyet ve hadislerden iktibaslar yapar, âlimlerin
ve bazan kendisinin görüşlerine yer verir, direkt veya endirekt yollarla
tercihlerini ihsas ettirir. Tercemelerde verdiği hadis ve haberlerin çoğu
muallak (senedsiz veya eksik senedli)tır. Daha önceki hadis mecmualarında pek
görülmeyen bu usul Buhâri'ye hastır. Bu nedenle, "Buhârî'nin fıkhı
tercemelerindedir" sözü yaygınlaşmıştır. (Yekünü 1341 olan bu tür) muallak
hadisler, Buhârî'nin kitabına verdiği isimden de anlaşılacağı gibi, sahih
hadislerin dışındadır. Tercümelerde Buhârî'nin verdiği bilgiler, hadislerin
ihtiva ettiği fıkhı malumatı kavramada çok faydalıdır. Bütün âlimlerin
ittifakıyla hadis mecmualarının ensahihi kabul edilen el-Câmiu's-Sahîh,
türkçeye de tercüme edilmiş, mükerrerlerinin çıkarıldığı Tecrid'i de tercüme ve
şerhiyle, Diyanet İşleri Başkanlığınca basılmıştır.

2. Müslim'in el-Câmiu's-Sahîh'i: Ebu'l-Hüseyn Müslim b. Haccâc (H.202-261),
300.000 hadis arasından seçerek tasnif ettiği kitabına,
"el-Camiu'l-Müsnedü's-Sahîh" ismini vermiş, mukaddimede tasnif
metodunu açıklamıştır. Buhârî'nin yaptığı gibi bab başlıklarında bilgi
vermemiş, hatta, bab başlığı dahi tanzim etmemiş, sadece "bab"
demekle yetinmiştir. Bugün eldeki Müslim nüshalarında bulunan bab başlıkları,
eseri şerheden İmam Nevevî'ye aittir. Müslim kitabına, mevkuf ve maktu hadisleri
almamış, muallaklara ise çok az yer vermiş, hadisleri konularına göre bölmemiş,
hadisi en çok ilgili olduğu yerde nakletmiş, metin ve sened olarak benzerlerini
bir arada ve kısaltarak tekrar etmiştir. Bu yönüyle Müslim Buhârî'den daha
derli topludur. Bu ve benzeri özelliklerinden dolayı bazı âlimler (mesela
Mağribliler) Müslim'i Buhâri'ye tercih etmişlerdir. Müslim'in Câmi'i, 54 kitap,
1322 bab, mükerrerler dışında 3033 hadis ihtiva etmektedir. Kadı İyaz ve İmam
Nevevî başta olmak üzere pek çok âlim Müslim'i şerhetmiştir. Müslim, sade,
metin ve şerhli olarak türkçeye tercüme edilmiştir.

3. Tirmizi'nin Câmi'i: Ebu İsa Muhammed b. İsa et-Tirmizi'nin (H: 209-279)
Cami'i, es sünen ismiyle de maruftur. Devrin âlimlerinin tetkikine sunuları ve
takdir edilen Sünen-i Tirmizi, 46 kitap, 2496 bab ve 4000 hadis ihtiva
etmektedir. Hadisçilik açısından Müslim'e, fıkhu'l-hadis (hadislerde bulunan
çeşitli hükümler) yönünden de Buhârî'ye ait özellikleri, onlara yakın ölçüde
kitabında toplayan Tirmizi, bab başlığı altında hadisleri sıraladıktan sonra şu
işlemleri yapar; hadisin sıhhat durumunu (sahih, hasen, zayıf, hasen-sahih,
garib...), ravilerin durumunu, varsa seneddeki illetleri, hadisin diğer
tariklerini, sahabilerin o konudaki başka rivayetlerini, bu hadislerle ulemânın
nasıl amel ettiğini, ittifak ve ihtilaflarını... açıklar. Hadislerden istifade
için çok faydalı olan bu açıklamalar onları, amel edilebilir hale getirir.
Tirmizi üzerine de pek çok şerh yazılmış ve eser türkçeye tercüme edilmiştir.

4. Ebu Davud'un Sünen'i: Ebu Davud Süleyman b. Eş'as es-Sicistânî'nin (H:
202-275) kitabı, ahkâmla ilgili hadislerin tasnif edildiği Sünen türünün en
güzel örneğidir. Kitabına, 400.000 hadis arasından seçtiği 4000 hadisi
aldığını, bunların da dört hadiste özetlenebileceğini belirten Ebu Davud;
sahih, hasen, leyyin ve amel edilebilir derecedeki zayıf hadisleri Sünen'ine
aldığını söyler. Kitabında zayıf hadislerin mevcudiyetini kabul eden Ebu Davud,
muhaddislerin ittifakla terkettikleri herhangi bir hadisi Sünen'ine almamıştır.
40 kitaptan oluşan Sünen'e pek çok şerh yazılmış, eser türkçeye de tercüme
edilmiştir.

5. Nesâî'nin Sünen'i: Ebu Abdurrahman Ahmed b. Şuayb en-Nesâî (H: 215-303),
sahih ve zayıf hadislerden derlediği es-Sünenü'l-Kübrâ'sını istek üzerine,
sadece sahih hadisleri almak üzere ihtisar etti ve bu yeni eserine el-Müctebâ
adını verdi. Kütüb-i
Sitte
içinde Nesâî denince, işte bu Müctebâ kasdedilir. Sünenler içinde en az zayıf
hadis ve cerhedilmiş ravisi olan mücteba, Sahihayn'dan sonra üçüncü kitap
olarak kabul edilir. Nesâî, hadisler arasındaki çok küçük rivayet farklarını
dahi göstermiş ve rical tenkidinde büyük bir hassasiyet göstermiştir. 51 kitap
ve yaklabıh 2400 babtan oluşan Müctebâ, türkçeye çevrilmiştir.

6. İbn Mâce'nin Sunen Ebu Abdullah Muhammed b. Yezıd el-Kazvînî'nin (H:
209-273) Sünen'i, 37 kitap, 1515 bab ve 4341 hadis ihtiva eder. Bu hadislerin
büyük bir çoğunluğu, diğer beş kitapta (usûli hamse) mevcuttur veya sahih ve
hasen durumundadır. ibn Mâce'deki hadislerin 613 ünün isnadı zayıf, 99 unun
isnadı ise, yok hükmünde veya münker ya da yalanlanmıştır. Bilhassa, şahıs,
kabile ve şehirlerin faziletleriyle ilgili hadislerin çoğunun uydurma olduğu
söylenmiştir. Ancak, VI. asırdan sonra Kütüb-i
Sitte'nin
altıncı kitabı olarak kabul edilen İbn Mâce, tertibi, tekrardan uzak ve kısa
olusu ile oldukça değerlidir. Muhammed Fuad Abdülbâkı tahkikiyle yapılan baskı,
pek çok ilmî kolaylıklar sağlamış, eserdeki zayıf yönlere işaret edilmiştir. Bu
baskı esas alınarak Sünen, şerhi de yapılmak suretiyle türkçeye çevrilmiştir.

ALEYHİSSALÂTU VESSELÂM'IN SIFATLARI VE AHLÂKLARI

5501 - Hz. Ali'nin evladlarından Muhammed'in oğlu İbrahim
anlatıyor: "Hz. Ali radıyallahu anh Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ı
vasfettiği zaman şöyle derdi: "Resûlu-i Ekrem aleyhissalâtu vesselâm
efendimiz çok uzun boylu olmadığı gibi, (azaları) birbirine girmiş kısa boylu
da değildi, orta boylu bir insandı.

Saçları kıvırcık değildi, düz de değildi, dalgalıydı. Şişman
değildi, yuvarlak yüzlü de değildi, yanakları uzuncaydı.

Rengi kırmızıya çalan, beyazdı. Gözleri siyah ve kirpikleri
uzundu, göğsünde göbeğine kadar inen kıldan bir hat vardı. El ve ayaklarının
parmakları kalıncaydı. Eklem yerleri ve iki küreğinin birleşme yeri olan omurga
iri idi.

Bir tarafa dönünce (sadece başını çevirmez) bütün vücudunu
çevirirdi. Yürüyünce, yamaçtan iniyormuşcasına öne meylederek yürürdü.

İki omuzu arasında peygamberlik mührü vardı. O, peygamberlerin
mührü (sonuncusu) idi. İnsanların en iyi kalplisi, en şecaatlisi ve en doğru
sözlüsü idi. O ahlâkça herkesten yüce, muâşere yönüyle de en geçimlisi idi. Onu
âniden gören ondan heybet duyardı; bilerek beraber olan, kalpten severdi. Onu
vasfeden şöyle derdi: "Ben ne O'ndan önce, ne de ondan sonra O'nun
gibisini görmedim."

Resul-ü Ekrem çabuk konuşmazdı; her işitenin anlayacağı şekilde
teker teker konuşurdu."

Tirmizi, Menakıb 19, (3642).

5502 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Ehl-i Kitap
saçlarını düz salınmaya bırakırlar, müşrikler de ayırırlardı. Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm ise, (vahiy yoluyla) emredilmediği hususlarda Ehl-i
Kitaba uygun hareket etmekten hoşlanırdı. Bu sebeple saçını alnından serbest
bıraktı. Bilahare (bütün müşrikler müslüman olduktan sonra) saçlarını
(alnından) ayırdı."

Buhâri, Libas 70, Menakıb 23, Fezâilu'l-Ashâb 52; Müslim, Fezail
90, (2336); Ebu Dâvud, Tereccül 10, (4188 ); İbnu Mâce, Libâs 36, (3632).

5503 - Hz. Enes radıyallahu anh'ın anlattığına göre,
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın saçındaki aklardan sorulunca (Enes)
şöyle cevap vermiştir:

"Allah O'nu, beyazla çirkinleştirmemiştir." "

Bir rivayette de şöyle demiştir: "O, kişinin başında ve
sakalında bulunan beyazları yolmasını mekruh addederdi. Ve (Enes radıyallahu
anh): "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm saçlarını boyamadı. Beyaz kıl
(onda nâdirdi ve sadece) alt dudağında, şakaklarında ve başında bir nebzecik
vardı" derdi."

Müslim, Fezâil 104, 105 (2341).

5504 - Ebu Cuhayfe radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalatu vesselam'ı gördüm, sadece alt dudağında yani anfetesinde beyaz
gördüm."

Buhari, Menakıb 23; Müslim, Fezail 106, (2342).

5505 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ı, berber onu tıraş ederken gördüm. Ashabı etrafını çevirmişti.
Aleyhissalâtu vesselâm'ın tek kılının yere düşmesini istemiyorlar, birinin
eline düşsün istiyorlardı..."

Müslim, Fezail 75, (2325).

PEYGAMBERLİK MÜHRÜ VE MÜTEFERRİK ŞEYLER

5506 - Abdullah İbnu Sercis radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm ile birlikte ekmek ve et yedim ve:
"Ey Allah'ın Resulü! Allah seni mağfiret buyursun!" dedim. Bana:
"Seni de!" diye karşılıkta bulundu.

Râvi der ki: "(İbnu Sercis'e): "Resûlullah sana
istiğfarda mı bulundu?" diye soruldu. O: "Evet, "Seni de!"
dedi" diye cevap verdi ve sonra şu ayeti okudu. (Meâlen): "Kendi
günahın için de, mü'min erkek ve mü'min kadınlar için de Allah'an af dile..."
(Muhammed 19). İbnu Sercis devamla dedi ki:

"Sonra etrafında döndüm, iki omuzu arasında peygamberlik
mührünü gördüm. Sol kürek kemiğinin geniş tarafında idi, yumruk gibi ve
üzerinde siğiller emsâli benler vardı."

Müslim, Fezâil 112, (2346).

5507 - Câbir İbnu Semüre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın peygamberlik mührü, iki omuzu
arasında idi. Tıpkı bir güvercin yumurtası büyüklüğünde kırmızı bir yumru
(gudde=bez) idi."

Tirmizi, 42, (3647).

5508 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Ben
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'dan daha güzelini hiç görmedim. Sanki güneş
mübarek yüzlerinde yürüyor gibiydi. Yürürken Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'dan daha hızlı yürüyen kimse de görmedim. Sanki yer O'nun ayağı
altında dürülüyor gibiydi. Biz O'nunla beraber yürürken kendimizi zorlardık. O
ise, aldırmazdı."

Tirmizi, Menakıb 26, (3650).

5509 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm konuşurken (ağır ağır konuşurdu. Öyle ki) eğer biri
çıkıp, kelimeleri saymak istese sayardı. O, sözü sizin gibi peş peşe
getirmezdi."

Buhâri, Menâkıb 23; Müslim, Fezâilu's-Sahâbe 19, (2493), Zühd 71;
Tirmizi, Menâkıb 20, (3643); Ebu Dâvud, İlm 7, (3654, 3655).

5510 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm, söylediği bellensin diye kelamını üç kere tekrar
ederdi."

Tirmizi, Menâkıb 21, (3644).

5511 - Abdullah İbnu Selam radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalatu vesselam, oturup konuştuğu zaman, (vahiy
bekleyerek veya mele-i A'la'ya iştiyak duyarak) çok sık nazarını semaya
çevirirdi."

Ebu Dâvud, Edeb 21, (4837).

5512 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "(Annem) Ümmü
Süleym, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm için yere bir post serer, O da
üzerinde kaylûle (öğle uykusu) kestirirdi. Aleyhissalâtu vesselâm uyanınca
annem O'nun terini ve kıllarını toplardı. Bunları bir şişede toplar, sonra onu
sürünme maddesine katardı."

(Râvi devamla der ki): "Hz. Enes radıyallahu anh muhtazar
(can çekişme halinde) olunca, kefenine sürülecek hanûta bundan katılmasını
vasiyet etti."

Buhâri, İsti'zan 41; Müslim, Fezail 84, (2331); Nesaî, Zinet 119,
(8, 218 ).

5513 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Medine'de bir
panik olmuştu. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, Ebu Talha radıyallahu anh'tan
el-Mendûb denen (ağır yürüyüşlü) atını istiâreten aldı ve bindi. Dönüşünde:
"Bir şey görmedik. Ancak atı çok hızlı bulduk" buyurdu."

5514 - Bir başka rivayette şöyle gelmiştir: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm insanların en iyisi, en cömerdi ve en şecaatlisi idi.
Nitekim bir gece, Medine halkı umumi bir korku yaşamıştı. Halk (korkunun
kaynağı olan) sesin geldiği tarafa yöneldi. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm
ise, herkesten önce o cihete gitmiş, haberi tahkik etmiş ve geri dönmüştü,
onları yarı yolda karşıladı. Ebu Talha radıyallahu anh'ın çıplak atı üzerinde
idi. Boynunda kılıncı asılıydı. Şöyle diyordu:

"Korkulacak bir şey yok, korkulacak bir şey yok."

Sonra, "Bu atı pek hızlı bulduk" dedi. Halbuki at, ağır
yürürdü."

Buhari, Cihad 46, 82; Müslim, Fezâil 48, (2307); Ebu Dâvud, Edeb
87, (4988 ); Tirmizi, Cihad 14, (1685).

5515 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm iki iş arasında muhayyer bırakılırsa, mutlaka en
kolayını tercih ederdi. Yeter ki bu, günah olmasın. Eğer bir iş günah idiyse,
günaha karşı insanın en uzak duranı idi. Aleyhissalâtu vesselâm kendisi için
hiç intikam aramadı. Ama Allah'ın bir haramı ihlâl edilince o zaman Allah için
intikam alırdı."

Buhari, Menâkıb 23, Edeb 80, Hudud 10, 42; Müslim, Fezâil 77,
(2327); Muvatta, Husnü'l-Hulk 2, (2, 903); Ebu Dâvud, Edeb 5, (4785).

5516 - Câbir İbnu Semüre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'la birlikte ilk namazı kıldım. Sonra
Aleyhissalâtu vesselâm ehline gitti. Onunla ben de çıktım. Onu birkısım
çocuklar karşıladı. Derken onların yanaklarını bir bir okşamaya başladı. Benim
yanağımı da okşadı. Elinde bir serinlik ve hoş bir koku hissettim. Elini sanki
attar havanından çıkarmış gibiydi."

Müslim, Fezâil 80, (2329).

5517 - İbnu Ebi Evfa radıyallahu anhümâ anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, zikri çok yapar, lağvı (hoş sözü) de
az yapardı, namazı uzatırdı, hutbeyi de kısa yapardı. Dul ve miskinlerle
beraber yürümekten ar duymazdı, onların ihtiyaçlarını mutlaka yerine
getirirdi."

Nesai, Cuma 31, (3, 109).

5518 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'la birlikte yürüdüm. Üzerinde kenarı sert, Necrâni bir
hırka vardı. Ona bir bedevi arkadan yetişerek hırkadan tutup şiddetle çekti.
Boynunun derisine baktığımda, şiddetle çekilen hırkanın kenarının zedeleyip iz
bıraktığını gördüm. Bedevi:

"Ey Muhammed! Yanındaki Allah'ın malından bana da
verilmesini emret" dedi. Aleyhissalâtu vesselâm ona yönelik baktı ve
güldü. Sonra da bir ihsanda bulunulmasını emretti."

Buhari, Libas 18, Humus 19, Edeb 68.

5519 - Yine Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm sabah namazını kılınca, Medine'nin hizmetçileri
ellerinde su bulunan kaplar olduğu halde kendisine gelirlerdi. Aleyhissalâtu
vesselâm da hiçbirini ihmal etmeden kaplara elini batırırdı. Bazan sabahları
hava soğuk olurdu, Aleyhissalâtu vesselâm yine de elini suya batırırdı."

Müslim, Fezâil 74, (2324).

5520 - Hudri radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın bir taksimde bulunduğu bir sırada, bir adam gelerek
üzerine eğildi. Aleyhissalâtu vesselâm da elindeki hurma dalını adama dürtüp
yüzünden yaraladı. Sonra da: "Gel! Kısas yap!" buyurdu. Adam:

"Affettim ey Allah'ın Resûlü!" dedi."

Ebu Dâvud, Diyât 15, (4536); Nesâi, Kasâme 20, (8, 32).

ALEYHİSSALÂTU VESSELÂM'IN ALÂMETLERİ

5521 - Hz. Ali İbnu Ebi eTalib radıyallahu anh anlatıyor:
"Babam anlatmış ve demişti ki: "Kureyş büyüklerinden bir grubla Şam'a
gitmiştik; beraberimde Muhammed aleyhissalâtu vesselâm da vardı. Yolda bir
rahib(in manastırın)a yaklaştık ve yakınına konakladık. Develerimizi çözmüştük
ki rahib yanımıza geldi. Daha önceki gelişlerimizde yanımıza hiç uğramamıştı.
Aramızda dolaşmaya başladı ve Muhammed'i (bulup) elinden tuttu ve:

"Bu âlemlerin efendisidir!" dedi. Kureyş büyükleri ona:

"Bu söylediğini nereden biliyorsun?" diye sordular.
Adam:

"Ben onun sıfat ve evsafını bize indirilen kitapta bulmuşum!
Nitekim siz yaklaştığınız zaman, O'na secde etmedik ne taş, ne ağaç kaldı,
hepsi de secde ettiler. Bu cansız şeyler ancak bir peygambere secde ederler. Ben
O'nu ayrıca peygamberlik mührüyle de biliyorum, bu mühür omuz başındaki düz
kemiğe baş kısmının aşağısında bulunur, elma büyüklüğündedir" dedi. Sonra
bizden ayrıldı, yemek hazırlayıp getirdi. Muhammed o sırada, develeri
gözetliyordu. Yanımıza geldiğinde üzerinde ona gölge yapan bir bulut vardı.
Yaklaşınca, halkın kendinden önce ağacın gölgesini kaptıklarını gördü. O da
güneşte oturdu. Ağacın gölgesi, üzerine meyletti, onlar güneşte kaldılar.
Râhib:

"Bakın, ağacın gölgesi O'nun üzerine meyletti" dedi. Rahib
onların yanında iken, bu çocuğu Allah aşkına Rum (diyarın)a götürmeyin diye
ricada bulundu ve: "Eğer O'nu götürürseniz, taşıdığı sıfatlarıyla O'nu
tanırlar ve öldürürler" dedi. O, bu hususta Allah'ın adını vererek onlara
ricada bulunurken, yan tarafına bir göz attı. Manastırına doğru gelen yedi Rum
gördü. Onları karşıladı ve:

"Niye geldiniz?" dedi.

"Rahiplerimiz bize Araplar arasında çıkacak bir peygamberin
bu ayda memleketimize doğru gelmekte olduğunu söylediler. (Buralara giriş
sağlayan) her yola bir grup insan çıkarıldı. Biz de senin su yoluna
gönderildik" dediler. Rahip: "Sizden daha hayırlı birini geride
bıraktınız mı?" dedi. Onlar:

"O şahsın senin yolunun üzerinde olduğu bize haber
verildi!" dediler. Rahib: "Allah'ın icra etmek istediği bir iş hakkında
ne dersiniz, insanlardan bunu geri çevirebilecek biri var mı?" diye sordu.
Onlar: "Hayır!" dediler. Rahip:

"Öyleyse şu kimseye biat edin. Zira bu, gerçek
peygamberdir" dedi. Onlar da ona biat ettiler, Rahiple birlikte orada
kaldılar. Sonra rahip bize döndü, ve:

"Allah için söyleyin, bunun velisi kim?" dedi. Beni
kastederek: "Şu" dediler. Rahib bana hususi şekilde, geri dönmemiz
için ricada bulundu. Ben de O'nu içlerinde, Hz. Ebu Bekr'in gönderdiği,
Bilâl'in de bulunduğu bir grup kimse ile geri çevirdim. Rahip O'na kek ve
zeytinyağından azık koydu."

Bu rivayeti Tirmizi, (Menâkıb 5, (3624) Ebu Musa el-Eş'âri
radıyallahu anh'tan tahric etmiştir.

Rivayete: "Ebu Talib Şam için yola çıktı...." diye
başlar ve yukarıda kaydedildiği şekilde zikreder. Yukarıdaki metni Rezin, Hz.
Ali radıyallahu anh'ın babasından rivayeti olarak, kaydedilen elfazla tahric
etmiştir.

5522 - Atâ İbnu Yesâr rahimehullah anlatıyor: "Abdullah İbnu
Amr İbni'l-As radıyallahu anhüma'ya rastladım ve: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın Tevrat'ta zikredilen vasıflarını bana söyle"
dedim. Bunun üzerine hemen:

"Pekala dedi ve devam etti: Allah'a yemin olsun! O,
Kur'an'da geçen bazı sıfatlarıyla Tevrat'ta da mevsuftur (ve şöyle denmiştir: )
"Ey peygamber, biz seni insanlara şahid, müjdeleyici ve korkutucu (Ahzâb
45) ve ümmiler için de koruyucu olarak gönderdik. Sen benim kulum ve elçimsin.
Ben seni mütevekkil diye tesmiye ettim. O, ne katı kalpli, ne de kaba biri
değildir. Çarşı pazarda rastgele bağırıp çağırmaz. Kötülüğü kötülükle kaldırmaz,
bilakis affeder, bağışlar. Allah, bozulmuş dini onunla tam olarak ikame etmeden
onunla kör gözleri, sağır kulakları, paslanmış kalpleri açmadan onun ruhunu
kabzetmez."

Buhâri, Büyû' 50, Tefsir, Feth 3.

5523 - Abdullah İbnu Selam radıyallahu anh anlatıyor:
"Tevrat'ta Hz. Muhammed aleyhisselâm'ın sıfatı ve İsa İbnu Meryem'in de
O'nunla birlikte defnedileceği yazılıdır.

Ebu Mevdûd el-Medenî der ki: "(Resûlullah'ın kabrinin
bulunduğu) hücrede bir kabir yeri var."

Tirmizi, Menâkıb 3, (3621).

5524 - Ebu Musa radıyallahu anh anlatıyor: "Habeşistan'ın
sahibi (kralı) Necaşî merhum'u işittim, demişti ki:

"Ben şehadet ederim ki Muhammed Allah'ın Resûlüdür. O, Hz.
İsa aleyhisselâm'ın geleceğini müjdelediği zâttır. Eğer ben, şu saltanatın
başında olmasaydım ve üzerimdeki insanlarla ilgili yük bulunmasaydı onun
ayakkabılırını taşımak üzere yanına giderdim."

Ebu Davud, Cenâiz 62, (3205).

5525 - İbnu Abbâs radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Bana Ebu
Süfyan İbnu Harb anlattı ve dedi ki: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm
ile aramızda sulh(-u Hudeybiye) olduğu bir sırada Şam'a gitmiştim. Ben orada
iken, Herakliyus'a, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'dan bir mektup getirildi.
Mektubu Dıhyetu'l-Kelbî getirmişti. Onu Busra emirine teslim etti. O da, Rum
Kralı Herakliyus'a ulaştırdı. Herakliyus:

"Peygamber olduğunu zanneden şu adamın kavminden buralarda
birileri var mı?" diye sordu. Ona "evet var!" dediler ve ben bir
grup Kureyşliyle birlikte çağırıldım. Yanına girdik. Bizi önüne oturttu.

"Ona nesebce en yakın olan kimdir?" dedi. Ben atıldım:

"Benim!" dedim. Bunun üzerine beni, arkadaşlarım
arkamda kalacak şekilde önüne oturttu. Sonra tercümanını getirtti.

"Şunlara söyle, ben şuna, o peygamber olduğunu zanneden
kimse hakkında soracağım. Eğer cevaplarında bana yalan söylemeye kalkarsa, onu
tekzib etsinler!" dedi. Ebu Süfyan der ki:

"Allah'a yemin olsun. Eğer yalanım, aleyhime tesir hâsıl
eder korkusu olmasaydı, cevaplarım sırasında yalan söylerdim. Sonra Herakliyus,
tercümanına:

"Sor şuna! O zâtın aranızdaki nesebi nasıldır?" dedi.
Ben:

"O, aramızda asîl bir nesebe sahiptir" dedim. O tekrak
sordu:

"O'nun ecdadı arasında kral var mı?

"Yok!" dedim.

"Siz onu bu iddiasından önce hiç yalanla itham ettiniz
mi?" dedi. Ben:

"Hayır!" dedim.

"Ona insanların eşraf takımı mı tabi oluyor, zayıflar takımı
mı? dedi.

"Zayıflar takımı!" dedim.

"Artıyorlar mı azalıyorlar mı?" dedi. Ben:

"Eksilmiyorlar, bilakis artıyorlar" dedim. O tekrar
sordu:

"Dine girdikten sonra hoşnutsuzlukla dininden vazgeçen,
irtidad eden oldu mu?"

"Hayır!" dedim.

"Onunla hiç savaştınız mı?" dedi. Ben:

"Evet!" dedim.

"Onunla savaşınız nasıl oldu?" dedi.

"Harb onunla bizim aramızda münavebeli oldu. O bize karşı
kazandı, biz de ona karşı kazandık!" dedim.

"Verdiği sözden caydığı oldu mu?" dedi.

"Hayır! Ancak, aramızda bir sulh var, bu esnada ne yapacak
bilmiyoruz!" dedim.

Ebu Süfyân der ki: "Allah'a yemin olsun o konuşmamız
esnasında, (aleyhte) bundan başka bir şey söyleme imkanı bulamadım."
Herakliyus sormaya devam etti:

"Muhammed'den önce bu sözü söyleyen bir başkası var
mıydı?" dedi.

"Hayır!" dedim. Bunun üzerine tercümanına:

"Söyle ona! Ben sana "aranızdaki nesebi" nden
sordum, sen onun asaletli biri olduğunu söyledin. İşte peygamberler de
böyledir, hep kavimleri arasında neseb sahiplerinden gönderilirler. Ben sana
"ecdadı içinde kral var mı?" diye sordum "yok!" dedin. Ben
de "eğer ecdadı arasında bir kral olsaydı bu ecdadının kraliyetini arayan
bir adam" diyecektim. Ben, "ona tabi olanlar" dan sordum:
"Cemiyetin zayıf takımı mı yoksa eşraf kesimi mi?" diye. Sen
"zayıflar!" dedin. Peygamberlere tabi olanlar işte bunlardır. Ben
sana "bu iddiasından önce onu hiç yalanla itham ettiniz mi?" diye
sordum, sen "hayır!" dedin. Böylece anladım ki o, ne insanlara ne de
Allah'a yalan söyleyecek biri değildir. Ben sana "dine girdikten sonra,
hoşnut olmayarak dininden dönen oldu mu?" diye sordum, sen
"Hayır!" dedin. İman böyledir, onun neşesi kalplere bir girdi mi, bir
daha solmaz. Ben senden "onlar artıyorlar mı, eksiliyorlar mı?" diye
sordum, sen arttıklarını söyledin. İman işi böyledir, tamamlanıncaya kadar
artarlar. Ben sana "onlarla savaştınız mı?" diye sordum, sen
savaştığınızı, savaşın aranızda münâvereli cereyan ettiğini, onların size,
sizin de onlara galebe çaldığını söyledin. Peygamberler de böyledir, imtihandan
geçirilirler, sonunda âkibet onların olur. Ben, sana "verdiği sözden
döndüğü olur mu?" dedim, sen olmadığını söyledin. Peygamberler de
böyledir, sözlerinden dönmezler. Ben, "Bu iddiayı ondan önce söyleyen
oldumu?" diye sordum. sen "Hayır!" dedin. Ben "Eğer bu sözü
ondan önce biri söylemiş olsaydı, "Bu adam, kendinden önce söylenmiş bir
sözü tamamlamaya çalışan birisi" diyecektim.

Herakliyus sonra: "Size ne emrediyor?" diye tekrar soru
sordu. Biz:

"Namaz, zekat, sıla-i rahim ve iffet" dedik. Bunun
üzerine herakliyus dedi ki:

"Eğer, senin söylediklerin gerçekse, O peygamberdir! Ben
onun çıkacağını biliyordum. Ancak sizin aranızdan çıkacağını zannetmiyordum.
Eğer, O'na kavuşabileceğimden emin olsam karşılaşmayı çok isterdim. Yanında
olsaydım, ayaklarına su dökerdim. O'nun hakimiyeti, ayaklarımın altında olan şu
diyarlara kadar uzanacaktır.

Sonra Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın mektubunu getirtti ve
okuttu. Şöyle diyordu: "Bismillahirrahmanirrahim.

Allah'ın elçisi Muhammed'den Rum'un büyüğü Herakliyus'a,

Selam hidayete tabi olanlara olsun.

Emmâ ba'd! Seni İslâm'a çağırıyorum. İslâm'a gir, selâmeti bul!
Allah da ecrini iki kat versin. Yüz çevirirsen, bütün tebeanın günahı üzerine
olsun. "Ey Ehl-i Kitap! Sizinle bizim aramızda müşterek olan bir söze
gelin: Allah'tan başkasına ibadet etmeyelim. Ona hiçbir şeyi ortak koşmayalım,
Allah'ı bırakıp da birbirimizi Rabb edinmeyelim.! Eğer onlar yüz çevirirse siz
deyin ki: "Şâhit olun, biz müslümanlarız" (Âl-i İmran 64).

Herakliyus, mektubun okunuşunu tamamlayınca, yanında sesler
yükseldi ve gürültüler arttı. Bize emretti, çıkarıldık. Ben arkadaşlarıma:

"İbnu Ebi Kebşe'nin işi ciddidir. Şu Benî Asfer'in
(Rumların) kralı ondan korkuyor!" dedim. Allah İslâm'ı bana nasib edinceye
kadar onun galip geleceği inancını taşıdım.

Herakliyus, ileri gelen cemaatini hep davet etti, kendine ait
sarayların birinde toplandılar. Onlara:

"Ey Rum cemaati! Ebedî bir kurtuluşunuz ve şu saltanatınızın
bekasına ne dersiniz?" dedi. Bunun üzerine, hep birden vahşi eşekler gibi
ürküp kapılara koştular. Ancak hepsini kapatılmış buldular. Herakliyus onları
geri çağırdı.

"Ben sizin dindeki salâbetinizi imtihan ettim. Sizde
gördüğüm durum hoşuma gitti!" dedi. Bunun üzerine, ona secde ettiler ve
ondan razı oldular."

Buhâri, Bed'ü'l-Vahy 1, İmân 37, Şehâdât 28, Cihâd 11, 99, 102,
122, Cizye 13, Tefsir, Âl-i İmrân 4, Edeb 8, İsti'zan 24, Ahkâm 40; Müslim,
Cihad 73, (1773); Tirmizi, İsti'zan 24, (2718 ).

5526 - İbnu Abbâs radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Cinler
semaya yükselip, orada vahyi dinliyorlardı. Bir tek kelime işitince, ona
doksandokuz tane de (kendilerinden) ilave ediyorlardı. O tek kelime hak, ilave
edilenler batıldı. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm gönderilince, semadaki
yerlerine yükselmeleri şihâblarla (göktaşları) önlendi. Bundan önce gökte
şihablar (bu kadar çok) atılmazdı. İblis onlara:

"Nedir bu? Herhalde mühim bir hadise var!" dedi.
Askerlerini gönderdi. Onlar Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ı Mekke'de iki
dağın arasında namaz kılıyor buldular. İblise tekrar dönüp gördüklerini haber
verdiler. O da:

"Arzda meydana gelen hadise işte bu! (Sizin semadan haber
almanız bu sebeple engelleniyor) dedi."

Tirmizi, Tefsir, Cin, (3321)

VAHYİN BAŞLANGICI

5527 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'a vahiy olarak ilk başlayan şey uykuda gördüğü salih
rüyalar idi. Rüyada her ne görürse, sabah aydınlığı gibi aynen vukua geliyordu.
(Bu esnada) ona yalnızlık sevdirilmişti. Hira mağarasına çekilip orada,
ailesine dönmeksizin birkaç gece tek başına kalıp, tahannüs'de bulunuyordu.
-Tahannüs ibadette bulunma demektir.- Bu maksadla yanına azık alıyor, azığı
tükenince Hz. Hatice radıyallahu anha'ya dönüyor, yine aynı şekilde azık alıp
tekrar gidiyordu. Bu hal, kendisine Hira mağarasında Hak gelinceye kadar devam
etti. Bir gün ona melek gelip:

"Oku!" dedi. Aleyhissalâtu vesselâm:

"Ben okuma bilmiyorum!" cevabını verdi. (Aleyhissalâtu
vesselâm hâdisenin gerisini şöyle anlatır: "Ben okuma bilmiyorum deyince)
melek beni tutup kucakladı, takatım kesilinceye kadar sıktı. Sonra bıraktı.
Tekrar:

"Oku!" dedi. Ben tekrar:

"Okuma bilmiyorum!" dedim. Beni ikinci defa kucaklayıp
takatım kesilinceye kadar sıktı. Sonra tekrar bıraktı ve: "Oku!"
dedi. Ben yine: "Okuma bilmiyorum!" dedim. Beni tekrar alıp, üçüncü
sefer takatım kesilinceye kadar sıktı. Sonra bıraktı ve:

"Yaratan Rabbinin adıyla oku! O, insanı bir kan pıhtısından
yarattı. Oku! Rabbin kerimdir, o kalemle öğretti. İnsana bilmediğini
öğretti" (Alâk 1-5) dedi."

Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm bu vahiyleri öğrenmiş olarak
döndü. Kalbinde bir titreme (bir korku) vardı. Hatice'nin yanına geldi ve:

"Beni örtün, beni örtün!" buyurdu. Onu örttüler. Korku
gidinceye kadar öyle kaldı. (Sükûnete erince) Hz. Hatice radıyallahu anhâ'ya,
başından geçenleri anlattı ve:

"Nefsim hususunda korktum!" dedi. Hz. Hatice de:

"Asla korkma! Vallahi Allah seni ebediyen rüsvay
etmeyecektir. Zira sen, sıla-i rahimde bulunursun, doğru konuşursun, işini
göremeyenlerin yükünü taşırsın. Fakire kazandırırsın. Misafire ikram edersin.
Hak yolunda zuhur eden hadiseler karşısında (halka) yardım edersin!" dedi.
Sonra Hz. Hatice, Aleyhissalâtu vesselâm'ı alıp Varaka İbnu Nevfel İbni esed
İbni Abdi'l-Uzzâ İbni Kusay'a götürdü. Bu zat, Hz. Hatice'nin amcasının oğlu
idi. Cahiliye devrinde hıristiyan olmuş bir kimseydi. İbranice (okuma) yazma
bilirdi. İncil'den, Allah'ın dilediği kadarını İbranice olarak yazmıştı.
Gözleri âma olmuş yaşlı bir ihtiyardı. Hz. Hatice kendisine:

"Ey amcamoğlu! Kardeşinin oğlunnu bir dinle, ne
söylüyor!" dedi. Varaka Aleyhissalâtu vesselâm'a:

"Ey kardeşimin oğlu! Neler de görüyorsun?" diye sordu.
Aleyhissalâtu vesselâm gördüklerini anlattı. Varaka da O'na:

"Bu gördüğün melektir. O Hz. Musa'ya da inmiştir. Keşke ben
genç olsaydım (da sana yardım etseydim); keşke, kavmin seni sürüp çıkardıkları
vakit hayatta olsaydım!" dedi. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm:

"Onlar beni buradan sürüp çıkaracaklar mı?" diye sordu.
Varaka:

"Senin getirdiğin gibi bir din getiren hiç kimse yok ki,
O'na husumet edilmemiş olsun! O gününü görürsem, sana müessir yardımda
bulunurum!" dedi. Ancak çok geçmeden Varaka vefat etti ve vahiy de fetrete
girdi (Kesildi)."

Buhari, Bed'ü'l-Vahy, Enbiya 21, Tefsir, Alâk Ta'bir 1; Müslim,
İman 252, (160); Tirmizi, Menakıb 13, (3636).

5528 - Yahya İbnu Ebi Kesir anlatıyor: "Ebu Seleme İbnu
Abdirrahman'a Kur'an'dan ilk inenin ne olduğunu sordum.

"Ya eyyühe'l-Müddessir (ey örtüsüne bürünmüş)!
(suresi)dir!" dedi. Ben:

"İyi ama, başkaları ilk inenin İkra'bismi Rabbikellezi halâk
(suresi) dir diyorlar" dedim. Bunun üzerine Ebu Seleme:

"Ben bu hususta Hz. Câbir radıyallahu anh'a sormuştum. O
bana:

"Sana, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın söylediğinden
başka bir şey söylemeyeceğim. Aleyhissalâtu vesselâm:

"Bir ay kadar Hira mağarasına mücavir oldum (itikafa
girdim). Mücaveretimi (itikafımı) tamamlayınca, dağdan indim. Derken bana bir
seslenen oldu. Sağıma baktım, hiçbir şey görmedim. Soluma baktım, yine bir şey
görmedim. Arkama baktım bir şey görmedim. Derken başımı kaldırdım, bir şey
gördüm, ama (bakmaya) dayanamadım. Hemen Hatice'nin yanına geldim:

"Beni örtün!" dedim. Derken şu âyetler nazil oldu.
(Mealen): "Ey örtüsüne bürünen! Kalk! (İnsanları ahiretle) korkut! Rabbini
büyükle, elbiseni temizle. Pislikten kaçın.." (Müddessir suresi). Bu vahiy
namaz farz kılınmazdan önceydi."

Buhari, Bed'ü'l-Vahy, Bed'ül-Halk 6, Tefsir, Müddessir, Tefsir,
Alak, Edeb 118; Müslim, iman 257, (161).

5529 - Hz. Ömer radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'a vahiy indiği zaman, yüzünün yakınlarında arı uğultusu
gibi bir ses işitilirdi. Bir gün, O'na vahiy indirildi. Bir müddet öyle kaldı.
Sonra o hal açıldı. O da Mü'minûn suresinden ilk on ayeti okudu:

"Mü'minler kurtuluşa ermiş, umduklarına kavuşmuşlardır.
Onlar namazlarını Allah'tan korkarak, hürmet ve tevazu içinde ve tâdil-i erkân
ile kılarlar. Onlar dünya ve ahiretlerine faydası dokunmayan her türlü şeyden
yüz çevirirler. Onlar nail oldukları her türlü nimetin zekatını aksatmadan
verirler. Onlar namuslarını korurlar. Ancak hanımlarına ve cariyelerine karşı
müstesna; bunlarla olan yakınlıklarından dolayı kınanmazlar. Kim helal sınırını
aşarak bunların ötesine geçmek isterse, işte öyleleri haddini aşmış olanlardır.
O mü'minler ki, Allah'a ve kullara karşı olan emânet ve mesuliyetlerini yerine
getirirler ve sözlerinde dururlar. Onlar namazlarını devamlı olarak, vaktinde
ve şartlarına riayet ederek kılarlar. İşte onlar vârislerin ta kendileridir.
Onlar Firdevs cennetine vâris olurlar. Onlar orada ebedi olarak
kalacaklardır" (Mü'minûn, 1-11).

Arkadan dedi ki: "Kim bu on ayeti yerine getirirse cennete
girer."

Sonra kıbleye yöneldi ve ellerini kaldırıp:

"Allahım (hayrımızı) artır, bizi (iyilik yönüyle)
noksanlaştırma. Bize ikram et, zillete düşürme. Bize ihsanda bulun, mahrum
etme. Bizi tercih et, (düşmanlarımızı) bize tercih etme. Allahım, bizi râzı
kıl, bizden de razı ol!" buyurdular."

Tirmizi, Tefsir, Mü'minun, (3172).

5530 - İbnu Abbâs radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'a inen en son ayet Ribâ ayetidir."

Buhari, Bakara 53).

5531 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm, hacc mevsiminde vakfe mahallinde kendini hacılara arzediyor:
"Beni kavmine götürecek bir kimse yok mu? Kureyş, Rabbimin kelamını tebliğ
etmeme mani oldu" diyordu."

Ebu Dâvud, Sünnet 22, (4734); Tirmizi, Sevabu'l-Kur'ân 24,
(2926).

İSRÂ

5532 - Hz. Enes radıyallahu anh Mâlik İbnu Sa'sa'a radıyallahu
anh'tan naklen anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, onlara,
Mirac'a götürüldüğü geceden anlatarak demiştir ki:

"Ben Ka'be'nin avlusunda Hatîm kısmında -belki de Hıcr'da
demişti- yatıyordum. -Bir rivayette şu ziyade var: Uyku ile uyanıklık arasında
idim.- Derken bana biri geldi, şuradan şuraya kadar (göğsümü) yardı. -Bu
sözüyle boğaz çukurundan kıl biten yere kadar olan kısmı kasdetti.- Kalbimi
çıkardı. Sonra bana, içerisi imanla (ve hikmetle) dolu, altından bir kab
getirildi. Kalbim (çıkarılıp su ve zemzem ile) yıkandı. Sonra içerisi (imanla)
doldurulup tekrar yerine kondu. Sonra merkepten büyük katırdan küçük beyaz bir
hayvan getirildi. Bu Burak'tı. Ön ayağını gözünün gittiği en son noktaya
koyarak yol alıyordu. Ben onun üzerine bindirilmiştim. Böylece Cibril
aleyhisselâm beni götürdü. Dünya semasına kadar geldik. Kapının açılmasını
istedi.

"Gelen kim?" denildi.

"Cibril!" dedi.

"Beraberindeki kim?" denildi.

"Muhammed aleyhissalâtu vesselâm!" dedi.

"Ona Mirac daveti gönderildi mi?" denildi.

"Evet!" dedi.

"Hoş gelmişler! Bu geliş ne iyi geliştir!" denildi.

Derken kapı açıldı. Kapıdan geçince, orada Hz. Adem
aleyhisselam'ı gördüm.

"Bu babanız Adem'dir! Selam ver O'na!" dendi. Ben de
selam verdim. Selamıma mukabele etti. Sonra bana:

"Salih evlad hoş gelmiş, salih peygamber hoş gelmiş!"
dedi. Sonra Hz. Cebrail beni yükseltti ve ikinci semaya geldik. Kapıyı çaldı.

"Bu gelen kim?" denildi.

"Ben Cibril'im!" dedi.

"Beraberindeki kim?" denildi.

"Muhammed!" dedi.

"Ona Mirac daveti gönderildi mi?" denildi.

"Evet!" dedi.

"Hoş gelmişler! Bu geliş ne iyi geliş!" dediler. Derken
bize kapı açıldı. İçeri girince, Hz. Yahya ve Hz. İsa aleyhimâsselam ile
karşılaştım. Onlar teyze oğullarıydı. Hz. Cebrail:

"Bunlar Hz. Yahya ve Hz. İsa'dırlar, onlara selam ver!"
dedi. Ben de selam verdim. Onlar da selamıma mukabelede bulundular. Sonra:

"Hoş geldin salih kardeş, hoş geldin salih peygamber"
dediler. Sonra Cebrail beni üçüncü semaya çıkardı. Kapıyı çaldı.

"Bu gelen kim?" denildi.

"Cibril'im!" dedi.

"Yanındaki kim?" denildi.

"Muhammed'dir!" dedi.

"Ona Mirac daveti gitti mi?" denildi.

"Evet!" dedi.

"Hoş gelmişler! Bu geliş ne iyi geliş!" denildi. Kapı
bize açıldı. İçeri girince Hz. Yusuf aleyhisselam'la karşılaştık. Cebrail:

"Bu Yusuf'tur! Ona selam ver!" dedi. Ben de selam
verdim. Selamıma mukabele etti. Sonra:

"Salih kardeş hoş gelmiş, salih peygamber hoş gelmiş!"
dedi. Sonra Cebrâil beni dördüncü semaya çıkardı. Kapıyı çaldı.

"Bu gelen kim?" denildi.

"Cibril'im!" dedi.

"Beraberindeki kim?" denildi.

"Muhammed!" dedi.

"Ona Mirac davetiyesi indi mi?" denildi.

"Evet!" dedi.

"Hoş gelmişler! Bu geliş ne iyi geliş!" dediler. Kapı
açıldı. İçeri girdiğimizde, Hz. İdris aleyhisselam ile karşılaştık. Hz.
Cebrâil:

"Bu İdris'tir, ona selam ver!" dedi. Ben selam verdim.
O da selamıma mukabele etti. Sonra bana:

"Salih kardeş hoş geldin, salih peygamber hoş geldin!"
dedi. Sonra Hz. Cebrail beni yükseltti. Beşinci semaya geldik. Kapıyı çaldı.

"Kim bu gelen?" denildi.

"Ben Cibril'im!" dedi.

"Beraberindeki kim?" denildi.

"Muhammed!" dedi.

"Ona Mirac daveti indirildi mi?" denildi.

"Evet!" dedi.

"Hoş gelmişler! Bu geliş ne iyi geliş!" denildi. Kapı
açıldı. İçeri girince, Hârun aleyhisselam ile karşılaştık. Cebrail
aleyhisselam:

"Bu Hârun aleyhisselâm'dır. Ona selam ver!" dedi. Ben
selam verdim, o da selamıma mukabelede bulundu ve:

"Salih kardeş hoş geldin, salih peygamber hoş geldin!"
dedi. Sonra Cebrail beni yükseltti ve altıncı semaya geldik. Kapıyı çaldı.

"Bu gelen kim?" denildi.

"Ben Cibril!" dedi.

"Beraberindeki kim?" denildi.

"Muhammed!" dedi.

"Ona Mirac daveti indirildi mi?" denildi.

"Evet!" dedi.

"Hoş gelmişler! Bu geliş ne iyi geliş!" dendi. Kapı
açıldı. İçeri girince, Hz. Musa aleyhisselam ile karşılaştık. Hz. Cebrail:

"Bu Hz. Musa'dır! Ona selam ver!" dedi. Ben selam
verdim, o da selamıma mukabelede bulundu. Sonra:

"Salih kardeş hoş geldin, salih peygamber hoş geldin!"
dedi. Ben onu geçince ağladı. Kendine: "Niye ağlıyorsun?" denildi.

"Çünkü dedi, benden sonra bir delikanlı peygamber oldu. Onun
ümmetinden cennete gidecekler benim ümmetimden cennete gideceklerden daha
çok!" dedi. Sonra beni yedinci semaya çıkardı ve kapıyı çaldı.

"Bu gelen kim?" denildi.

"Cibril'im!" dedi.

"Beraberindeki kim?" denildi.

"Muhammed!" dedi.

"Ona Mirac daveti indirildi mi?" denildi.

"Evet!" dedi.

"Hoş gelmişler! Bu geliş ne iyi geliş!" denildi. İçeri
girince, Hz. İbrahim aleyhisselam ile karşılaştık. Cebrail:

"Bu baban İbrahim'dir, ona selam ver!" dedi. ben selam
verdim. O da selamıma mukabele etti. Sonra:

"Salih oğlum hoş geldin, salih peygamber hoş geldin!"
dedi.

Sonra Sidretü'l-Müntehâ'ya çıkarıldım. Bunun meyveleri (Yemen'in)
Hecer testileri gibi iri idi, yaprakları da fil kulakları gibiydi. Cebrail
aleyhisselâm bana:

"İşte bu Sidretü'l-Müntehâ'dır!" dedi.

Burada dört nehir vardı: İkisi bâtınî nehir, ikisi zâhirî nehir.

"Bunlar nedir, ey Cibrîl?" diye sordum. Hz. Cebrâil:

"Şu iki batıni nehir cennetin iki nehridir. Zahiri olanların
biri Nil, diğeri Fırat'tır!" dedi. Sonra bana el-Beytü'l-Ma'mur
yükseltildi. Sonra bana bir kabta şarap, bir kapta süt, bir kapta da bal
getirildi. Ben sütü aldım. Cebrail aleyhisselâm:

"Bu (aldığın), fıtrat(a uygun olan)dır, sen ve ümmetin bu
fıtrat (yaratılış) üzerindesiniz!" dedi.

Resûlullah devamla dedi ki: "Sonra bana, her günde elli
vakit olmak üzere namaz farz kılındı. Oradan geri döndüm. Hz. Musa
aleyhisselâm'a uğradım. Bana:

"Ne ile emrolundun?" dedi.

"Gece ve gündüzde elli vakit namazla!" dedim.

"Ümmetin, her gün elli vakit namaza muktedir olamaz. Vallahi
ben, senden önce insanları tecrübe ettim. Benî İsrail'e muamelelerin en
şiddetlisini uyguladım (muvaffak olamadım). Sen çabuk Rabbine dön, bunda
ümmetine hafifletme talep et!" dedi. Ben de hemen döndüm (hafifletme
istedim, Rabbim) benden on vakit namaz indirdi. Musa aleyhisselâm'a tekrar
uğradım. Yine:

"Ne ile emrolundun?" dedi.

"Benden on vakit namazı kaldırdı!" dedim.

"Rabbine dön! Ümmetin için daha da azaltmasını iste!"
dedi. Ben döndüm. Rabbim benden on vakit daha kaldırdı. Dönüşte yine Musa
aleyhisselam'a uğradım. Aynı şeyi söyledi. Ben, beş vakitle emrolunmama kadar
bu şekilde Hz. Musa ile Rabbim arasında gidip gelmeye devam ettim. Bu sonuncu
defa da Hz. Musa'ya uğradım. Yine:

"Ne ile emredildin?" dedi.

"Her gün beş vakit namazla!" dedim.

"senin ümmetin her gün beş vakit namaza da tâkat getiremez.
Rabbine dön, hafifletme talep et!" dedi.

"Rabbimden çok istedim. Artık utanıyorum, daha da
hafifletmesini isteyemem! Ben beş vakte razıyım. Allah'ın emrine teslim
oluyorum!" dedim. Musa aleyhisselâm'ı geçer geçmez bir münadi (Allah
adına) nida etti:

"Farzımı kesinleştirdim, kullarımdan hafiflettim de!"

Bir rivayette şu ziyade geldi: "Namazlar (günde) beştir. Ve
onlar ellidir de. İndimde hüküm değişmez artık!"

Buhari, bed'ü'l-Halk 6, Enbiya 22, 43, Menâkıbu'l-Ensâr 42;
Müslim, İman 264 (164); Tirmizi, Tefsir, İnşirah, (3343); Nesâî, Salât 1, (1,
217-218 ).

5533 - Nesâi'nin bir rivayetinde şöyle gelmiştir:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, beş vakit namazla gönderilince, Hz.
Musa aleyhisselam kandisine:

"Rabbine dön! Daha da azaltmasını talep et. Çünkü, Benî
İsrail'e iki namaz farz etmişti, onları kılmadılar!" dedi. Bunun üzerine
aziz ve celil olan Rabbime tekrar dönüp daha da hafifletmesini istedim. Rabb
Teâla şu cevabı verdi:

"Semavat ve arzı yarattığım zaman ben sana ve ümmetine elli
vakit namaz yazmıştım. Öyleyse elli olan beştir. Sen ve ümmetin bunları
kılın!" Böylece anladım ki, bu beş vakit namaz Rabbim Teâla'dan kesin bir
emirdir. Hemen Hz. Musa'ya döndüm. O yine "Dön!" dedi. Fakat ben, artık
geri dönmedim."

Nesai, Salet 1, (1, 223,-224).

5534 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kureyş beni tekzib ettiği vakit, Hıcr'da doğruldum. Allah
Teâla hazretleri Beytu'l-Makdis'i bana tecelli ettirdi. Ben onlara onun
alametlerini birer birer haber vermeye başladım. Hem Beytu'l-Makdis'e bakıyor
hem de haber veriyordum."

Buhari, Menâkıbu'l-Ensâr 41, Tefsir, İsra 3; Müslim, İman 276,
(170); Tirmizi, Tefsir, Beni İsrail, (3132).

5535 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"İsra gecesinde Hz. Musa'ya uğradım. Kırmızı kum tepesinin
yanındaki kabrinde namaz kılıyordu."

Müslim, Fezail 164, (2375); Nesâî, Kıyamu'l-Leyl 15, (3, 215).

HZ. PEYGAMBER'İN GAYBTAN HABER VERMESİ

5536 - Câbir İbnu Semüre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kisra ölünce, ondan sonra başka kisra yoktur. Kayser de
öldü mü ondan sonra kayser yoktur. Nefsimi kudret elinde tutan Zat-ı Zülcelal'e
yemin olsun, siz her ikisinin de hazinelerini Allah yolunda
harcayacaksınız."

Buhari, Menakıb 25, Humuz 8, Eyman 3; Müslim, Fiten 77, (2919).

5537 - Adiyy İbnu Hatim radıyallahu anh anlatıyor: "Ben
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın yanında iken bir adam geldi ve fakirlikten
şikayet etti. Derken biri daha gelip, o da yol kesilmesinden şikayet etti.
(Aleyhissalâtu vesselâm bana dönerek: )

"Ey Adiyy dedi, sen Hire şehrini gördün mü?"

"Hayır görmedim, ancak işittim!" dedim. Bunun üzerine:

"Eğer ömrün biraz uzarsa, devesine binen bir kadının
Hire'den (tek başına) kalkıp Ka'be'yi tavaf edeceğini mutlaka göreceksin. O bu
seyahatini yaparken Allah'tan başka hiçbir şeyden korkmayacak!"

Adiyy der ki: "İçimden, kendi kendime: "Memlekete
dehşet saçan Tayy eşkiyaları nereye gidecek?" dedim. Resûlullah sözlerine
devam etti:

"Eğer ömrün olursa Kisra'nın hazinelerinin de fethedildiğini
göreceksin!"

"Kisra İbnu Hürmüz mü?" diye araya girdim.

"Evet İbnu Hürmüz olan kisra!" buyurdu ve devam etti:

"Eğer hayatın uzarsa mutlaka göreceksin: "Kişi eli
altın ve gümüş parayla dolu olduğu halde bunu tasadduk etmek üzere fakir
arayacak fakat kendinden onu kabul edecek bir tek adam bulamayacak. Her
biriniz, mutlaka bir gün gelecek aranızda herhangi bir perde, bir tercüman
olmaksızın Allah'la karşılaşacaksınız. O zaman Allah Teâla hazretleri:

"Sana tebliğ getiren bir peygamber göndermedim mi?"
diye soracak. Muhatabı: "Evet gönderdin!" diyecek. Rabb Teâla:

"Ben sana mal vermedim mi, ikram etmedim mi?" diye soracak,
kul:

"Evet! Ey Rabbim, verdin!" deyip sağına bakacak,
cehennemden başka bir şey görmeyecek, soluna bakacak cehennemden başka bir şey
görmeyecek."

Adiyy der ki: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın şöyle
söylediğini işittim:

"Bir hurmanın yarısı da olsa onu sadaka olarak vererek
ateşten korunun! Kim yarım hurma bulamazsa güzel bir sözle korunsun!"

Yine Adiyy radıyallahu anh dedi ki:

"Ben Hire'den kalkıp, Beytullah'ı tavaf eden ve Allah'tan
başka kimseden korkmayan yaşlı kadını gördüm. Kisra İbnu Hürmüz'ün hazinelerini
fethedenler arasında ben bizzat bulundum. Eğer sizlerin ömrü uzun olursa
mutlaka, Ebu'l-Kasım aleyhissalâtu vesselâm'ın şu söylediğini de göreceksiniz:
"Kişi, eli altın veya gümüşle dolu olarak çıkacak, onu kendinden (sadaka olarak)
kabul edecek adam bulamayacak."

Buhari, Menakıb 25).

5538 - Hz. Ebu Zerr radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Sizler Mısır'ı fethedeceksiniz. Orası (paraya)
"kîrat" denilen yerdir. Oranın halkına hayır tavsiye edin. Onların
bir zimmet, bir de rahim (hakkı) vardır."

Müslim, Fezailu's-Sahâbe 226, (2543).

5539 - Hz. Sevbân radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Allah Teâla hazretleri yeryüzünü benim için dürüp topladı,
ben de doğusunu da batısını da gördüm. Ümmetimin mülkü, bana gösterilen yerlere
kadar uzanacaktır. bana iki hazine verildi: Kırmızı ve beyaz hazineler. Ben
Rabbimden, ümmetimi umumî bir kıtlıkla helak etmemesini, ümmetime kendi
nefislerinden başka bir düşman musallat edip çoğunluğu helak etmelerine meydan
vermemesini talep ettim.

Rabbim Teâla hazretleri bu isteklerime şöyle cevap verdiler:

"Ey Muhammed! Bir hüküm verdim mi artık o geri alınmaz. ben
senin ümmetine "Onları umumi bir kıtlıkla helak etmeyeceğim, kendileri
dışında, çoğunu helak edecek bir düşman da musallat etmeyeceğim, hatta
yeryüzünün her tarafında bulunanlar, onlar aleyhinde toplansalar da. Ama kendi
aralarında birbirlerini helak edecekler."

Müslim, Fiten 19, (2889); Tirmizi, Fiten 14, (2177); Ebu Davud,
Fiten 1, (4252).

5540 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm bir gün: "Halınız var mı?" diye sordular.

"Bizde halı da nasıl olsun?" dedim.

"Şurası muhakkak ki o da olacak!" buyurdular. Nitekim
dediği gibi oldu. Gün geldi ben hanımıma (israf ve mekruh addettiğim için):

"Şu halını benden bari uzak tut!" diye çıkıştığım
vakit:

"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm: "Sizlerin de
halıları olacak!" dememiş miydi?" diye karşılık verdi."

Buhari, Menakıb 25, Nikah 62; Müslim, Libas 39; Ebu Davud, Libas
45, (4145); Tirmizi, Edeb 26, (2775); Nesai, Nikah 83, (6, 136).

5541 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Muhakkak ki, Allah bu ümmet için, her yüz senenin başında,
kendisine dini tecdîd edecek kimse(ler) gönderecektir."

Ebu Davud, Melahim 1, (4391).

5542 - Huzeyfe radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm aramızda doğrulup, o günden Kıyamet'e kadar olacak her
şeyden bahsetti. Onu belleyen belledi ve unutan da unuttu. Şu arkadaşlarım da
bunu bilirler. (Resûlullah'ın haber verdiği ve fakat) unutmuş olduğum o
şeylerden biri vukua gelip görünce, öylesine canlı hatırlıyorum ki, tıpkı,
kişinin gördüğü bir şahsın yüzünü, o şahıs kaybolunca hatırlamadığı halde
bilahare karşılaşınca hemen tanıyıvermesi gibi."

Buhari, Kader 4; Müslim, Fiten 23, (2891); Ebu Davud, Fiten 1,
(4240).

5543 - Yine Huzeyfe radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm, Kıyâmet'e kadar gelecek her şeyi bana haber verdi.
Onlardan her ne varsa Aleyhissalâtu vesselâm'a sordum. sadece "Medine
halkını Medine'den kim çıkaracak?" bunu sormadım."

Müslim, Fiten 24,. (2891).

5544 - Amr İbnu Ahtab el-Ensâri radıyallahu anh anlatıyor:

"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm bir gün bize sabah
namazını kıldırıp minbere çıktı. Öğle vakti girinceye kadar hitap etti. Sonra
minberden inip namaz kıldı. Tekrar minbere çıkıp ikindi vakti girinceye kadar
bize hitap etti. İnip ikindiyi kıldı, sonra tekrar minbere çıktı, güneş
batıncaya kadar bize konuştu. Bu konuşmalarda Kıyamet gününe kadar olacak
(hadisatı) bize haber verdi. Bunları en iyi bilenimiz, en belleyişli
olanımızdır."

Müslim, Fiten 25, (2892).

5545 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Hayber
fethedildiği zaman, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a zehir katılmış bir
koyun (kızartması) hediye edildi. Aleyhissalâtu vesselâm:

"Yahudilerden burada olanları bana toplayın!"
emrettiler ve derhal toplanıp getirildiler.

"Size bir şey sorsam doğru söyleyecek misiniz?"
buyurdu. Onlar:

"Evet!" deyince: "Babanız kimdir?" buyurdu.

"Falancadır!" dediler.

"Yalan söylediniz, bilakis babanız falandır!" buyurdu.

"Doğru söyledin!" dediler.

"Önceki gibi bana doğru söyleyecek misiniz?" diye
tekrar sordu.

"Evet! Zaten biz sana yalan söylesek sen onu anlayacaksın,
tıpkı babamız hakkındakini anladığın gibi" dediler.

"Cehennem ehli kimdir?" dedi.

"Biz orada az kalacağız. Orada bize siz halef
olacaksınız!" dediler.

"Defolun! Vallahi biz ebediyyen size cehennemde halef
olmayacağız!" buyurdu. Sonra da:

"Size bir şey sorsam bana doğru söyleyecek misiniz?"
buyurdu.

"Evet!" dediler.

"Bu koyuna zehir koydunuz mu, koymadınız mı?" dedi.

"Evet, koyduk!" dediler.

"Pekiyi bunu niye yaptınız?" buyurdu.

"Yalancı (bir peygamber) isen, senden kurtulmayı arzu ettik.
Hakiki bir peygamber isen, bu zehir sana asla zarar vermez!"
dediler."

Buhari, Cizye 7.

5546 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın hanımlarından bazıları: "Ey Allah'ın Resûlü!
Hangimiz sana daha çabuk kavuşacak?" diye sordular. O da:

"Kolu en uzun olanınız!" diye cevap verdi. Onlar da bir
karış alıp kollarını ölçtüler. En uzun kollusu Sevde idi. Bilahare anladık ki,
kolunun uzunlu (ndan murad) sadaka imiş. Zaten o sadaka vermeyi severdi. İlk
önce o, Aleyhissalâtu vesselâm'a kavuşmuştu."

Buhari, Zekat 11; Nesai, Zekat 59, (5, 66, 67).

5547 - Müslim'in diğer bir rivayeti şöyledir: "Bana
kavuşmada en çabuğunuz kolu en uzun olanınızdır!"

Hz. Aişe devamla der ki: "Kol yönüyle kim daha uzun diye
uzunluk ölçüşmesi yaptılar. En uzunumuz Zeyneb (Bintu Cahş) idi. Çünkü o,
eliyle çalışır ve kazandığını sadaka olarak fukaraya verirdi."

Müslim, Fezailü's-Sahabe 101, (2452).

5548 - Hilâl İbnu Amr anlatıyor: "Hz. Ali radıyallahu anh'ı
dinledim. Demişti ki: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Maverâunnehr'den bi adam çıkacak, ona el-Hâris Harrâs
(çiftçi) (el-Hâris İbnu Harrâs) denecek. (Ordusunun) önünde Mansûr denen bir
adam olacak. Bu zât Âl-i Muhammed için (malıyla, hazineleriyle, silahıyla
zemin) hazırlayacak, hilafeti mümkün kılacaktır. Tıpkı Kureyş'in Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'a mümkün kıldığı gibi. Ona yardımcı olmak her müslümana
vâcib olmuştur -veya ona icabet etmesi vacip olmuştur" dedi-"

Ebu Davud, Mehdî 1, (2452).

5549 - İbnu Ebi Kesir anlatıyor: Ebu Sehm radıyallahu anh dedi
ki:

"Bana (Medine'de) bir kadın uğramıştı. Böğründen tuttum,
sonra saldım. Sabahleyin Aleyhissalâtu vesselâm halktan biat almaya başladı.
Yanına ben de gittim.

"Dün kıdını tutan değil misin sen?" diye sordular.

"Evet! Ama bir daha yapmayacağım ey Allah'ın Resûlü!"
dedim. Benim biatımı da aldı."

(Rezin tahric etmiştir. Hadis, Ahmed İbnu Hanbel'in Müsned'inde
mevcuttur (5, 293).

CANSIZLARIN RESÛLULLAH'A KONUŞMALARI, BOYUN EĞMELERİ

5550 - Hz. Ali radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'la Mekke'de idim. Beraberce bir tarafına gitmiştik. Onun
karşısına çıkan her ağaç, her dağ ona selam veriyor ve: "Allah'ın selamı
üzerine olsun ey Allah'ın Resûlü!" diyordu."

Tirmizi, Menakıb 8, (3630).

5551 - Câbir İbnu Semüre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Mekke'de bir taş var, peygamberlik geldiği zaman günler
boyu bana velam verdi, şu anda o taşı biliyorum."

Müslim, Fezail 2, (2277); Tirmizi, Menakıb 7, (3628 ).

5552 - İbnu Abbâs radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Bir bedevî
gelerek Aleyhissalâtu vesselâm'a:

"Senin Allah elçisi olduğunu ne ile bileyim?" dedi.
Aleyhissalâtu vesselâm: "Hurma ağacından şu salkımı çağırmamla. O benim
Allah'ın elçisi olduğuma şehadet eder!" dedi ve onu çağırdı. Salkım,
ağaçtan inmeye başladı. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın yanına düştü ve:
"Selam senin üzerine olsun ey Allah'ın Resûlü!" dedi. Sonra
Aleyhissalâtu vesselâm ona:

"Haydi yerine dön!" emrettiler. Salkım yerine döndü ve
eski yerine kaynadı. Bedevi (bu manzara karşısında) müslüman oldu."

Tirmizi, Menâkıb 9, (3632).

5553 - Ma'n İbnu Abdirrahman anlatıyor: "Babam merhumu
dinledim. Diyordu ki:

"Mesruk'a sordum: "Kur'an'ı dinledikleri gece,
cinleri(n geldiğini) Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a haber verdi?"
Bana şu cevabı verdi: "Baban, yani İbnu Mes'ud bana bildirdi ki:
"Onların yani cinlerin geldiğini bir ağaç haber verdi."

Buhari, Menakıbu'l-Ensâr 32; Müslim, Salet 153, (450).

5554 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm bir hurma kütüğüne dayanarak hitapta bulun(ur)du.
(Duyulan ihtiyaç üzerine) ona bir minber yaptılar, onun üzerinde hutbe vermeye
başladı. Hurma kütüğü (Aleyhissalâtu vesselâm'ın kendisini terketmesi üzerine)
bir deve inleyişi gibi inleyip ağlamaya başladı. Bunun üzerine Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm minberden inip kütüğü meshedip okşadı. Kütük inlemeyi
bırakıp sükûnet buldu."

Tirmizi, Menâkıb 9, (3631).

YİYECEK VE İÇECEKLERİN ARTIP BEREKETLENMESİ

5555 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ı ikindi namazının vakti girince gördüm. Halk abdest
alacak su arıyordu, bulamadılar. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a abdest
suyu getirildi. Hemen elini içine koydu ve halka ondan abdest almalarını
emretti. Enes der ki: "Ben suyun parmaklarının altından kaynadığını
gördüm. Halk en sonuncuya varıncaya kadar abdestini aldı."

Buhari, Vudü 32, Menakıb 25; Müslim, Fezail 5, (2279); Muvatta,
Tahâret 32, (1, 32); Nesai, Tahâret 61, (1, 60); Tirmizi, Menakıb 12, (3635).

5556 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Hudeybiye günü,
halk susadı. Aleyhissalâtu vesselâm'a geldiler. Resûlullah'ın önünde deriden
mamul bir su kabı vardı, abdest aldı. Halk ona doğru sokuldu. Bunun üzerine:

"Neyiniz var?" diye sordu.

"Yanımızda abdest almaya ve içmeye önünüzdekinden başka
suyumuz kalmadı!" dediler. Aleyhissalâtu vesselâm, derhal ellerini kaba
koydu. Derken, parmaklarının arasından su kaynamaya başladı, tıpkı gözelerin
kaynaması gibiydi. Hepimiz ondan içtik."

Hz. Câbir'e:

"O gün kaç kişiydiniz?" denildi.

"Eğer, dedi biz yüzbin de olsak su yetecekti, ama biz
binbeşyüz kişi idik" cevabını verdi."

Buhari, Menakıb 25, Megazi 35, Tefsir, Feth 5, Eşribe 31; Müslim,
İmaret 67, (1856).

5557 - Hz. Bera radıyallahu anh'tan rivayete göre demiştir ki:

"Siz Fetih deyince Mekke'nin fethini anlıyorsunuz. Evet
Mekke'nin fethi bir fetihtir. Ancak biz sahabiler, fetih deyince, Hudeybiye
günündeki Bey'atu'r-Rıdvan'ı anlardık. Biz o zaman, Aleyhissalâtu vesselâm'ın
yanında bindörtyüz kişi idik. Hudeybiye bir kuyu(nun adı)dır. Biz o kuyunun
suyunu tamamen aldık, tek damla bırakmadık. Bu durum aleyhissalâtu vesselâm'a
ulaşmıştı. Derhal kuyunun yanına geldi, kenarına oturup bir kap su istedi.
Elini yıkadı, ağzına su alıp (kuyuya püskürttü) ve dua etti. Sonra suyu kuyuya
döktü. ("Onu bir müddet terkedin" dedi.) Biz kuyuyu terkedip biraz
uzaklaştık. Az sonra kuyu bize ve bineklerimize yetecek kadar su saldı."

Buhari, Enbiya 25, Megazi, 35.

5558 - İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor: "Biz
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın mucizelerini bereket addederdik, siz ise
onları bir korkutma vesilesi sayıyorsunuz. Biz Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'la birlikte bir seferde bulunuyorduk. Suyumuz azaldı.

"Bana (bir parça) artık su arayın!" buyurdular.
İçerisinde azıcık su bulunan bir kap getirdiler. Aleyhissalâtu vesselâm elini
içine soktu ve:

"Haydi temiz, mübarek suya gelin. Bereket Allah Teâla
hazretlerindendir!" buyurdular. Yemin olsun, suyun, parmaklarının
arasından kaynadığını gördüm. Vallahi biz, yenmekte olan taâmın tesbihini
işitirdik."

Buhari, Menakıb 25; Tirmizi, Menakıb 14, (3637); Nesai, Tahâret
61, (1, 60).

5559 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Biz
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'la beraber bir seferde idik. Derken bir ara
halkın azığı tükendi. Bineklerinden bazısını kesmek istediler. Hz. Ömer,
(Aleyhissalâtu vesselâm'a müracaat ederek):

"Ey Allah'ın Resûlü! Ben cemaatin geri kalan yiyeceklerini
toplasam da sen onlar üzerine -bereketlenmeleri için- dua ediversen daha iyi
olur, bineklerimizi kesmeyiz)!" dedi. Aleyhissalâtu vesselâm da öyle
hareket etti. Buğdayı olan buğdayını, hurması olan hurmasını, (hurma) çekirdeği
olan da çekirdeğini getirdi."

"Çekirdekle ne yapıyorlardı?" diye sorulunca açıkladı:

"Halk onu emiyor, üzerine de su içiyorlardı. Resûlullah dua
buyurdu. (Taam öylesine bereketlendi ki) herkes azık kaplarını yiyecekle
doldurdu. (Aleyhissalâtu vesselâm bu ilahi ikram karşısında: ) "Şehâdet
ederim ki Allah'tan başka ilah yoktur ve ben O'nun resulüyüm. Bu iki kaziyede
şüpheye düşmeden Allah'a kavuşan cennete gidecektir" buyurdu."

Müslim, İman 44, (27).

5560 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Hendek'in
kazılması sırasındaydı. Aleyhissalâtu vesselâm'ın çok acıktığını gördüm.
Hanımıma gelerek:

"Yanında yiyecek bir şey var mı, Aleyhissalâtu vesselâm'ı
çok acıkmış gördüm" dedim. İçerisinde bir sa' kadar arpa bulunan bir
dağarcık çıkardı. Bizim, evcilleşmiş bir koyuncuğumuz vardı. Zevcem koyunu
kesti, arpayı da öğüttü. Ben işimi bitirinceye kadar o da bitirdi. Koyunu onun
çömleğine parçaladım. Sonra Aleyhissalâtu vesselâm'ın yanına döndüm. Hanımım:

"Sakın beni Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a karşı mahcup
etmeyesin!" dedi. Ben, Aleyhissalâtu vesselâm ve beraberindekilerin yanına
geldim ve gizlice:

"Ey Allah'ın resûlü! Bir hayvancağızımız vardı kestik, evde
bulunan bir sa' kadar arpayı da öğüttük. Haydi siz ve beraberinizdekiler bize
buyurun!" dedim. Ama Resûlullah yüksek sesle:

"Ey Hendek halkı! Câbir size ziyafet hazırlamış! Haydi
buyurun!" diye bağırdı. (Bana da):

"Ben gelinceye kadar tencereyi ocaktan indirmeyin,
hamurunuzu da ekmek yapmayın!" buyurdular. Ben (eve) geldim. Halktan önce
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm geldi. Ben hanımıma uğramıştım. Bana:

"Yaptığını gördün mü, (beni mahcup edeceksin), alacağın
olsun" dedi. Ben de: "Senin söylediğini yaptım" dedim. Hemen
hamuru çıkardım. Aleyhissalâtu vesselâm içine tükrüğünden koydu ve bereketle
dua etti, sonra tencereye yöneldi, ona da tükrük koyup bereketle dua etti.
Sonra zevceme:

"Ekmek yapacak bir kadın çağır, seninle ekmek yapsın!
Tencereden de kepçeyle al, onu ocaktan indirme!" diye talimat verdi.
Gelenler bin kadardı. Allah'a yemin olsun hepsi de (doyuncaya kadar) yedi ve
sofradan ayrıldı. Tenceremiz, olduğu gibi kaynıyordu. Hamurumuz ise, ekmek
yapılıyor olduğu halde aynen (eksiksiz) duruyordu."

Buhari, Megazi 29, Cihad 188; Müslim, Eşribe 141, (2039).

5561 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Bir gün,
elimde birkaç hurma olduğu halde Hz. Peygamber aleyhissalâtu vesselâm'ın yanına
geldim ve: "Ey Allah'ın Resûlü, şunlara bereketle bir dua ediverin!"
dedim. Hemen onları bir araya getirip, sonra onların bereketi için bana dua
etti. Sonra:

"Bunları al, şu erzak kabına koy. Her ne zaman bundan bir
şey almak isteyince, elini içine daldır ve al. Sakın, içindekileri döküp
dağıtma!" buyurdular. Ben de öyle yaptım. Ben bundan şu şu kadar vask
miktarında Allah yolunda tasaddukta bulundum. Ayrıca biz ondan hem kendimiz
yedek hem de başkalarına yedirdik. Onu belimden hiç ayırmadım. Bu hal, Hz.
Osman'ın şehid edildiği güne kadar devam etti. O zaman koptu. (Rezin şu ilavede
bulundu: "ve düştü, buna çok üzüldüm."

Tirmizi, Menakıb, (3838 ).

RESULULLAH'IN DUASININ MAKBUL OLMASI

5562 - Hz. İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm Ka'be'nin yanında namaz kılarken, Ebu
Cehl ve arkadaşları da orada oturuyorlardı. Bir gün öncesi bir deve kesilmişti.
Ebu Cehl arkadaşlarına: "Falan ailenin kestiği devenin işkembesini kim
getirip, secdeye gidince Muhammed'in omuzları arasına bırakacak?" dedi.
Oradakilerin en bedbahtı fırlayıp, işkembeyi kaptığı gibi, Aleyhissalâtu
vesselâm secdeye kapanınca iki omuzu arasına bıraktı. Buna hepsi güldüler,
(keyflerinden) birbirlerinin üzerine eğilmeye başladılar. Ben (biraz
uzaklarında) ayakta durmuş onlara bakıyordum. Eğer bir destekcim olsaydı onu
sırtından atardım. Resulullah secdede idi, başını kaldırmıyordu. Derken biri
kalkıp Hz. Fâtıma radıyallahu anhâ'ya haber verdi. O, henüz küçük bir
kızcağızdı geldi, işkembeyi sırtından yere attı. Sonra onlara yönelip,
hakaretler savurdu. Aleyhissalâtu vesselâm namazını tamamlayınca, sesini
yükseltti ve hepsine bedduada bulundu. Resûlullah dua etti mi üç kere tekrar
ederdi, bir şey isteyince de üç kere isterdi. Namazı bitince:

"Allah'ım, Kureyş (in helâkini) sana havale ediyorum!"
dedi ve üç kere tekrar etti. Resûlullah'ın sesi kulaklarına gelince, onlardan
gülme gitti. Duasından korkuya düştüler. (Beddua edince bu onlara çok ağır
geldi. Zira onlar, bu beldede yapılan duaların kabul edildiğini biliyorlardı.)
Sonra Resûlullah:

"Ey Allah'ım, Ebu Cehl İbnu Hişam'ı, Utbe İbnu Rebî'a'yı,
Şeybe İbnu Rebî'a'yı, Velid İbnu Utbe'yi, Ümeyye İbnu Halef'i, Utbe İbnu Ebî
Muayt'ın helâklerini sana havale ediyorum" dedi. bir yedinciyi de
zikretmişti, aklımda tutamadım. Muhammed'i hak ile gönderen Zat-ı Zülcelal'e
yemin olsun, Resûlullah'ın ismen zikrettiği bu adamları, Bedir günü hep yerlere
serilmiş gördüm. Bunlar, sonra da kuyuya, Bedir kuyusuna sürüklenip
atıldılar."

Buhari, Vudü' 69, Salat 109, Cihad 98, Cizye 21, Menakıbu'l-Ensar
29, Megazi, 7; Müslim, Cihad 107, (1794); Nesai, Tahâret 192, (1, 161).

5563 - Hz. Câbir İbnu Abdillah radıyallahu anh'ın anlattığına
göre, "Babası öldüğü zaman bir yahudiye otuz vask borç bıraktı. Hz. Câbir
radıyallahu anh yahudiden, bu borcun ödenmesi için biraz müddet talep etti.
Ancak yahudi, tehir kabul edmedi. Hz. Câbir, Aleyhissalâtu vesselâm'a gelerek,
yahudi nezdinde şefaatçi olmasını talep etti. Resûlullah yahudiye, (bu otuz
vasklık) borca bedel bir hurmalığın meyvesini alması için konuştu. Yahudi kabul
etmedi. Bunun üzerine Aleyhissalâtu vesselâm hurmalığa girdi, içerisinde
yürüdü. Sonra Cabir'e:

"Hurmayı kes, ona borcunu (tamamıyla) öde!" buyurdu.
Câbir hurmayı kesti, yahudiye otuz vask borcunu ödedi. Geriye onyedi vask hurma
da arttı.

Cabir, durumu haber vermek üzere Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'a gitti. Aleyhissalâtu vesselâm ikindiyi kılıyordu. Namazı bitince
fazlalığı haber verdi.

"Bunun Ömer İbnu'l-Hattab'a haber ver!" buyurdular. Ben
de gidip ona söyledim. Ömer: "Ben, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm
içinde yürüyünce hurmada bereket hasıl olacağını anlamıştım" dedi."

Buhari, Büyü 51, İstikraz 8, 9, 18, Sulh 13, Vesaya 36, Menakıb
25, Megazi 18; Nesai, Vesaya 4, (6, 245, 246); Ebu Davud, Vesaya 17, (2884).

5564 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Ben
müşrike annemi İslâm'a davet ediyordum, fakat hep imtina ediyordu. Bir gün yine
davette bulunmuştum, bana Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm hakkında hoşuma
gitmeyen sözler işittirdi. Ağlayarak Aleyhissalâtu vesselâm'a gittim.

"Niye ağlıyorsun?" diye sordu.

"Ey Allah'ın Resûlü dedim, annemi İslâm'a davet ediyordum,
hep bana imtina etti. Bugün de aynı davette bulundum, bu sefer sizin hakkınızda
hoşuma gitmeyen sözler sarfetti. Ebu Hureyre'nin annesine hidayet vermesi için
Allah'a dua ediverin!" dedim.

Bu talebim üzerine Aleyhissalâtu vesselâm:

"Allahım! Ebu Hureyre'nin annesine hidayet et"
buyurdular. Ben, Aleyhissalâtu vesselâm'ın duasına sevinerek huzurlarından
ayrıldım. Anneme geldiğim zaman, kapıya yöneldim. Kapı kapalıydı. Annem ayak
seslerimi işitti.

"Ebu Hureyre! Yerinde dur (içeri girme)!" diye
seslendi. Ben su şırıltılarını işittim, yıkanıyordu. Yıkandı, entarisini giydi,
alelacele başörtüsünü koydu ve kapıyı açtı.

"Şehadet ederim ki Allah'tan başka ilah yoktur, Şehadet
ederim ki Muhammed Allah'ın elçisidir!" diyordu. Ben hemen Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'a döndüm. Sevinçten ağlıyordum.

"Ey Allah'ın Resulü! Müjde dedim. Allah senin duanı kabul
buyurdu. Ebu Hureyre'nin annesine hidayet nasib etti!"

Aleyhissalâtu vesselâm Allah'a hamdetti ve hayırlı sözler
söyledi."

Müslim, Fezâilu's-Sahâbe 158, (2491).

5565 - Ebu Zeyd İbnu Ahtab anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm eliyle yüzümü okşadı ve bana dua etti."

Urve der ki: "Ben onu yüzyirmi sene kadar yaşadıktan sonra
gördüm, yüzünde sayılabilecek kadar sayıda beyaz kıl vardı."

Tirmizi, Menakıb 10, (3633).

5566 - Yezîd İbnu Ebi Ubeyd anlatıyor: "Ben, Seleme
İbnu'l-Ekva' radıyallahu anh'ın bacağında bir darbe izi gördüm.

"Bu da ne?" diye sordum. Şu açıklamayı yaptı.

"Bana Hayber günü isabet etmişti. Halk: "Seleme isabet
aldı" diye bağırdı. Sonra Resûlullah'a götürüldüm. O yara üzerine üç kere
nefes etti. Şu ana kadar hiç acı duymadım!"

Ebu Dâvud, Tıbb 19, (3894).

RESULULLAH'IN EZA'DAN KORUNMASI

5567 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "(Bir gün)
Ebu Cehl: "Muhammed, aranızda, hâlâ yüzünü toprağa sürtüyor mu?"
dedi.

"Evet" cevabını alınca:

"Lat ve Uzza'ya yemin olsun! Onu böyle yaparken görürsem
boynuna ayaklarımla basacağım -veya: Ben de O'nun yüzünü yere batıracağım"
dedi. Sonra bir gün, Resûlullah namaz kılarken boynuna basmak üzere yaklaştı.
Fakat birdenbire O'nu bırakıp geri döndüğünü ve elleriyle korunduğunu gördüler.

"Sana ne oldu?" dediler.

"Benimle onun arasında ateşten bir hendek, korkunç bir şey
ve birtakım kanatlar var!" cevabını verdi. Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm da:

"Eğer bana yaklaşsaydı melekler onu uzuv uzuv kapıp
parçalayacaktı!" buyurdu. Bunun üzerine Allah Teâla hazretleri şu ayeti
inzal buyurdu. (Meâlen): "Fakat insan, kendisini ihtiyaçtan uzak görünce
azgınlaşır. Dönüş ancak Rabbinedir. Allah'ın kulunu namaz kılmaktan alıkoyanı
gördün mü? Gördün mü o kâfiri? Eğer o doğru yol üzerinde olsa yahut kötülükten
sakınmayı tavsiye etse daha hayırlı olmaz mıydı? Gördün mü o kâfiri? Eğer o
yalanlayıp haktan yüz çevirirse, Allah'ın kendisini gördüğünü bilmez mi?
Andolsun ki, eğer o inkâr ve isyanına son vermezse, biz onu alnından yakalayıp
cehenneme sürükleriz. Zira o, pek yalancı ve günahkar bir alındır. O kavmini
yardıma çağırsın. Biz de zebânileri çağıracağız. Hayır sen ona aldırma, secde
et ve Rabbine yaklaş" (Alak-6-19).

5568 - Hz. Cabir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm ile birlikte Necid istikametine gazveye çıktık.
Resûlullah'a öğle vakti, sık ağaçlı bir vadide yetiştik. Derken Aleyhissalâtu
vesselâm bir ağacın altına indi. Kılıncını da dallardan birine astı. Askerler
vâdi içerisinde dağılıp ağaçların gölgelerine sığındılar.

Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm (bizi çağırdı. Yanına gelince,
anlattı):

"Ben uyurken yanıma bir adam geldi, kılıncımı aldı. Derken
derhal uyandım. Herif tepemde dikilmişti, elinde de kınından sıyrılmış kılınç
vardı.

"Seni benden kim kurtarabilir?" dedi.

"Allah!" cevabını verdim. Derhal kılıncı kınına soktu.
İşte o, şu oturan adamdır!" buyurdular. Aleyhissalâtu vesselâm (intikam
maksadıyla) adama dokunmadı. O, kavminin lideri idi. Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm affedince, adamlarının yanına döndü. Ayrılırken:

"Allah'a yemin olsun size karşı harb eden bir kavimle
beraber olmayacağım!" dedi."

Buhari, Cihad 87, 84, Megazi 31, 32; Müslim, Müsafirin 311,
(843).

RESÛLULLAH'A SORULANLAR

5569 - Hz. Sevbân radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'a yahudilerden bir âlim geldi.

"Ey Muhammed, Allah'ın selâmı üzerine olsun!" dedi.
Bunu der demez adamı öyle bir ittim ki, nerdeyse yere yıkılacaktı.

"Beni niye ittin?" dedi.

"Niye ey Allah'ın Resûlü demiyorsun?" dedim.

"Ben O'nu, ailesinin kendine koyduğu isimle
çağırıyorum!" dedi. Aleyhissalâtu vesselâm:

"Ailemin bana koyduğu isim hakikaten Muhammed'dir!"
buyurdu. Adam: "Size bir şey sormaya geldim" dedi. Aleyhissalâtu
vesselâm:

"Sana söylediğim takdirde işine yarayacak mı?" dedi.
Adam:

"Kulaklarımla dinlerim!" dedi. Aleyhissalâtu vesselâm:

"Sor!" buyurdular. Adam:

"Kıyamet günü, yer ve gökler başka bir yer ve gök olup kılık
değiştirdiği zaman, insanlar nerede olacaklar?" dedi. Resûlullah:

"Köprünün (Sırat'ın) önünde, karanlıkta" buyurdular.
Adam:

"Köprüyü ilk geçen kim olacak?" dedi.

"Muhacirlerin fakirleridir" buyurdu.

"Cennete girince onlara ne armağan edilecek?" dedi.

"Balık ciğerinin ziyadesi!" buyurdular.

"Bunun arkasından ne yiyecekler?" dedi.

"Onlara cennetin etrafında otlayan cennet öküzü
kesilecek!" buyurdular.

"Bunun üstüne ne içecekler?" dedi.

"Selsebîl denen cennetteki bir gözenin suyundan"
buyurdular. Adam: "Doğru söyledin!" dedi ve ilave etti:

"Ben sana bir peygamber veya bir veya iki kişiden başka hiç
kimsenin bilemeyeceği bir şey sormak için geldim" dedi. Aleyhissalâtu
vesselâm:

"Söylediğim takdirde sana faydası olacak mı?"
buyurdular.

"Kulaklarımla dinlerim" dedi.

"Sor!" buyurdular.

"Sana çocuktan sorucağım" dedi. Aleyhissalâtu vesselâm:

"Erkeğin suyu beyazdır. Kadının suyu ise sarıdır. İkisi
birleşir ve erkeğin menisi kadının menisine üstün gelirse Allah'ın izniyle
çocuk erkek olur. Kadının menisi erkeğin menisine üstün gelirse çocuk Allah'ın
izniyle kız olur" buyurdular. Yahudi:

"Vallahi doğru söyledin! Sen gerçekten hak
peygambersin" dedi ve ayrıldı. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm:

"Bu adam bana soracağını sordu. Ben bunlardan birşey
bilmiyordum. Tâ ki Allah onları bana bildirdi" buyurdular."

Müslim, Hayz 34, (315).

MÜTEFERRİK MUCİZELER

5570 - İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor: "Ay,
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm zamanında iki parçaya bölündü. Aleyhissalâtu
vesselâm bunun üzerine: "Şahid olun!" buyurdu."

5571 - Bir diğer rivayette "...Biz Mina'da Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm ile beraberken, ay iki parçaya ayrıldı. Bir parçası
dağın arkasında, bir parçası dağın önünde idi. Bize: "Şahid olun!"
buyurdu."

Buhari, Menakıb 27, Menâkıbu'l-Ensâr 36, Tefsir,
Ihterebetu's-Sâ-a 36; Müslim, Münâfıkûn 44, (2800); Tirmizi, Tefsir, Kamer,
(3281, 3283).

5572 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Ey Allah'ın
Resûlü!" dedim. Uhud'dan daha kötü bir gün yaşadın mı?"

"Senin kavminden neler çektim neler. Onlardan en kötü hal
Akabe günü başıma geldi. O zaman kendimi İbnu Abdiyalil İbni Abdi Külâl'e
arzetmiştim. Teklif ettiğim şeye müsbet cevap vermedi. Ben de üzgün vaziyette
yüzümün doğrultusunda yürüdüm. Karnu's-Se'âlib nam mevkide kendime gelebildim
ve başımı kaldırdım. Baktım ki, bir bulut bana gölge yapıyor. Bir de ne
göreyim, bulutun içerisinde Cibrîl aleyhisselâm! Bana bağırdı ve:

"Allah Teâlâ Hazretleri, kavminin sana neler söylediğini,
seni nasıl reddettiğini işitti. Sana dağlar meleğini gönderdi, tâ ki kavmin
hakkında dilediğini emredesin!" dedi. Bunun üzerine dağlar(a müekkel)
melek bana seslenip, selam verdikten sonra:

"Ey Muhammed! Allah Teâla Hazretleri, kavminin sana
söylediği sözü işitti. Ben dağlar meleğiyim. Allah beni sana dilediğini
emretmen için gönderdi. Öyleyse haydi ne dilersen dile! Eğer üzerlerine iki
Ahşeb'i kapamamı dilersen kapayayım!" dedi."

Aleyhissalâtu vesselâm:

"Hayır! Bilakis, Allah'ın onların sulbünden Allah'a ihlâsla
ibadet edip hiçbir şeyi ortak koşmayacak kimseler çıkarmasını dilerim"
dedi."

Buhari, Bed'ü'l-Halk 6, Tevhid 9; Müslim, Cihâd 111, (1795).

5573 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Cinlerden bir ifrit, dün akşam, namazımı bozdurmak için
üzerime atıldı. Allah ona galebe çalmama imkân verdi. Ben de onu boğazından
yakaladım. Hatta onu, mescidin direklerinden birine bağlamayı arzu ettim, ta ki
sabah olunca hepiniz onu göresiniz. Ancak, kardeşim Süleyman aleyhisselâm'ın şu
sözünü hatırladım: "...Ve benden sonra kimseye nasib olmayacak bir mülkü
bana ihsan et" (Sad 35). Allah da onu hor ve hakîr olarak geri
çevirdi."

Buhari, Salat 75, Amel fi's-Salat 10, Bed'ül-Halk 11, Enbiya 40,
Tefsir, Sâd; Müslim, Mesacid 39, (541).

HZ. AİŞE RADIYALLAHU ANHÂ

5574 - Urve merhum, Hz. Aişe radıyallahu anhâ'dan şunu
nakletmiştir: "Hz. Peygamber aleyhissalâtu vesselâm bana dedi ki:

"Rüyamda sen bana üç gece gösterildin: Melek seni bana bir
ipek parçası içerisinde getirdi ve "Bu senin zevcendir, aç onu!"
dedi. Ben de açtım, içindeki sendin. Ben: "Bu rüya Allah katından ise, onu
gerçekleştirecektir" dedim."

Buhari, Nikâh 9, 35, Ta'bîr 20, 21; Müslim, Fezâilu's-Sahâbe 79;
Tirmizi, Menakıb (3875).

5575 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm, ben altı yaşında iken benimle evlendi. Medine'ye
geldik. Benî'l-Hâris İbnu'l-Hazrec kabilesine indik. Ben hummaya yakalandım.
Saçlarım döküldü. (İyileşince) saçım yine uzadı. Annem Ümmü Rumân, ben arkadaşlarımla
salıncakta oynarken, bana geldi, benden ne istediğini bilmeksizin yanına
gittim. Elimden tuttu. Evin kapısında beni durdurdu. Evimizde, Ensârdan bir
grup kadın vardı. "Hayırlı, bereketli olsun!", "Uğurlu mübarek
olsun!" diye dualar, tebrikler ettiler. Annem beni onlara teslim etti.
Onlar kılık-kıyafetime çeki düzen verdiler. Beni, (kuşluk vakti aniden)
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm(ın gelişinden) başka bir şey şaşırtmadı.
Annem beni O'na teslim etti. O gün ben dokuz yaşında idim."

Buhari, Nikâh 38, 39, 57, 59, 61; Müslim, Nikah 69, (1422); Ebu
Dâvud, Nikâh 34, (2121); Edeb 63, (4933, 4934, 4935, 4936, 4937); Nesai, Nikah
29, (6, 82).

HZ. HAFSA RADIYALLAHU ANHÂ

5576 - İbnu Ömer radıyallahu anhümâ anlatıyor: "(Kız
kardeşim) Hafsa radıyallahu anhâ, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın Bedir
Gazvesi'ne katılan ashabından olup, Medine'de vefat etmiş bulunan Huneys İbnu
Huzâfe es-Sehmî radıyallahu anh'tan dul kalınca (babam) Hz. Ömer radıyallahu
anh, (kız kardeşimi evlendirmek için harekete geçerek bazı teşebbüslerde
bulunmuştur. Bu teşebbüslerini bana şöyle) anlattı:

"Önce Hz. Osman İbnu Affân radıyallahu anh'a rastladım,
Hafsa'yı ona teklif ettim ve: "Dilersen sana Hafsa Bintu Ömer'i
nikâhlayayım" dedim.

"Hele bir düşüneyim!" dedi. Birkaç gece bekledim. Sonra
ona rastladım. Teklifi tekrar arzettim.

"Şimdilik evlenmemeyi uygun gördüm!" dedi. (Ben bu
menfi cevaba kızdım.) Sonra Hz. Ebu Bekr radıyallahu anh'a rastladım. O na da:
"Dilersen sana Hafsa Bintu Ömer'i nikâhlayayım!" dedim. Hz. Ebu Bekr
sustu ve bana hiçbir cevap vermedi. Osman'a kızdığımdan daha çok Ebu Bekr'e
kızdım. Birkaç gün aradan geçti. Sonra Hafsa'yı Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm istedi ve O'na nikâhlayıp verdim. Sonra bana Hz. Ebu Bekr rastladı ve:
"Hafsa'yı bana teklif ettiğin zaman sana hiçbir cevapta bulunmayışımdan
dolayı belki de bana kızdın" dedi. Ben de: "Evet kızmıştım!"
deyince şu açıklamayı yaptı:

"Sen o teklifi yaptığın zaman beni cevap vermemeye sevkeden
şey, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın Hafsa'yı zikretmiş olduğunu bilmemdi.
Aleyhissalâtu vesselâm'ın sırrını ifşa etmek istemedim. Eğer Hafsa'yı o
terketseydi teklifinizi ben kabul edecektim."

Buhari, Nikah 33, 36, 46, Megazi 11; Nesai, Nikah 30, (6, 83).

5577 - Hz. Ömer İbnu'l-Hattâb radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm, Hafsa radıyallahu anhâ'yı boşamıştı, sonra geri
döndü."

Ebu Dâvud, Talak 38, (2283); Nesâi, Talak 75, (6, 213).

HZ. ÜMMÜ SELEME RADIYALLAHU ANHÂ

5578 - Hz. Ümmü Seleme radıyallahu anhâ anlatıyor: "İddetim
sona erince, Hz. Ebu Bekr radıyallahu anh bana (bir elçi göndererek) istetti ve
evlenme teklif etti. Ben kabul etmedim. Derken Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm, Hz. Ömer radıyallahu anh'ı göndererek kendisi için Ümmü Seleme'yi
istetti. Ümmü Seleme, Ömer'e: "Resûlullah'a haber ver: Ben çok kıskanç bir
kadınım, ayrıca benim çok çocuğum var, bir de velilerimden hiçbiri burada hazır
değil!" dedi. O da gidip, Resûlullah'a aktardı. Aleyhissalâtu vesselâm,
Ömer'e:

"Ona dön ve kendisine söyle ki: "Kıskançlığına gelince,
senden onu gidermesi için Allah'a dua edeceğim. Çocuklarına gelince, onların
himayesi de görülecektir. Velilerin meselesine gelince, onlardan hazır veya
gaib hiç biri bu evliliği yadırgamayacak" buyurdular. Bunun üzerine Ümmü
Seleme oğluna: "Ey Ömer! Kalk! Resûlullah'la beni nikâhla" dedi. O da
nikâhladı."

Nesâi, Nikah 28, (6, 81).

ZEYNEB RADIYALLAHU ANHÂ

5579 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Zeyneb'in iddeti
tamamlanınca, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, Zeyd radıyallahu anh'a:
"Git onu bana (kendinden) iste!" dedi. Zeyd gitti. Zeyneb'e geldiği
zaman hamurunu yoğuruyordu. Zeyd der ki: "Onu gördüğüm zaman içimde bir
zorluk hissettim, ona bakamaz hale geldim. Sırtımı ona çevirerek, geri geri
yaklaştım ve: "Ey Zeyneb! beni Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm gönderdi.
Seni istiyor" dedim. Zeyneb: "Ben (istihare yoluyla) Rabbimle
istişare etmeden bir şey yapacak durumda değilim!" dedi ve kalkıp
mescidine gitti. Derken Resûlullah'a vahiy geldi. Aleyhissalâtu vesselâm kalkıp
izin almadan Zeyneb'in evine girdi. Zeyd der ki: Gündüzün ilerlemesiyle
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın bize ekmek ve et yedirdiğini gördük.

Yemekten sonra hak çıkmış, bazı kimseler evde kalmış sohbet
ediyordu. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm da çıktı, peşinden ben de çıktım.
Hanımlarının hücrelerine birer birer uğrayıp selâm vermeye başladı. Onlar:
"Ey Allah'ın Resûlü (yeni) hanımını nasıl buldun?" diyorlardı.

Hz. Enes radıyallahu anh der ki: "Bilemiyorum, "Halk
çıktı!" diye ben mi haber verdim, başkası mı haber verdi. Aleyhissalâtu
vesselâm gelip evine girdi. Ben de beraber girmek istedim. Benimle kendi
arasına perde çekti. Örtünme ayeti nâzil oldu. Halk, kendilerine verilen
öğütten derslerini aldı: "Ey iman edenler! Yemek için dâvet olunmadan
Peygamber'in evine girip de orada yemek vaktini beklemeyin. Davet edildiğinizde
ise girin, fakat yemeğinizi yedikten sonra sohbete dalmadan dağılın. Bu
hareketiniz Peygamber'e eziyet verir. O da size bunu açıklamaktan sıkılır.
Allah ise hakkı açıklamaktan çekinmez" (Ahzâb 53).

Müslim, Nikah 87, (1428 ); Nesai, Nikâh 26, (6, 79).

ÜMMÜ HABİBE RADIYALLAHU ANHÂ

5580 - Ümmü Habîbe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Kendisi,
Ubeydillah İbnu Cahş'ın nikâhı altında idi. Habeşistan'da kocası ölünce, Necaşi
merhum, onu Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a nikahlayıp dörtbin dirhem mehir
verdi. Onu Şürahbil İbnu Hasene ile birlikte Aleyhissalâtu vesselam'a gönderdi.
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm kabul etti."

Ebu Davud, Nikah 29, (2107, 2108 ); Nesai, Nikâh 66, (6, 119).

SAFİYYE RADIYALLAHU ANHÂ

5581 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm Hayber'e geldi. Allah kaleyi fethetmeyi müyesser
kılınca, kendisine Safiyye Bintu Huyey İbnu Ahtab'ın güzelliğinden bahsedildi.
Safiyye'nin kocası savaş sırasında öldürülmüştü. Kadın daha yeni evlenmişti.
Aleyhissalâtu vesselâm, ganimetten pay olarak kendisine onu seçti. Oradan
Safiyye ile birlikte çıktılar. Revhâ nem mevkiye geldiler. Aleyhissalâtu
vesselâm orada gerdek yaptı. Sonra küçük bir yaygı içerisinde hays (denen
hurma, yağ ve keş'ten mamul bir yemek) hazırladı. Sonra bana:
"Etrafındakileri çağır!" buyurdu. Bu, Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'ın Safiyye için verdiği düğün yemeği idi. Sonra oradan Medine'ye
hareket ettik. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm Safiyye için, bineğinin
terkisine bir örtü seriyordu. Sonra devesinin yanında çömelip dizini dayadı.
Safiyye radıyallahû anhâ, dizine basarak deveye bindi."

Buhari, salat 12, Esan 6, Salatu'l-Havf 6, Cihad 102, 130,
Menâkıb 27, Megazi 38; Müslim, Nikah 464, (1367); Ebu Davud, Harâc ve'l-İmaret
21, (2996, 2997, 2298 ); Nesai, Nikah 79, (6, 131-134).

HZ. CÜVEYRİYE RADIYALLAHU ANHÂ

5582 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor:
"Beni'l-Mustalik'ten Cüveyriye Bintu'l-Hâris, Sâbit İbnu Kays İbni Şemmâs
radıyallahu anh'ın hissesine düşmüştü (esaretten kurtulmak için mukâtebe
anlaşması yaptı). O, çok güzel bir kadındı, gözde onun için bir hisse vardı
(gören göz haz duyardı). Mukâtebe bedelini ödemede yardım talep etmek üzere
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a geldi.

Hz. Aişe devamla der ki: "Cüveyriye kapıda durduğu vakit onu
görünce durumu hoşuma gitmedi (Resûlullah'ın onu beğenip evlenmeye
kalkacağından korktum). Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın da benim onda
gördüğüm (güzelliği) göreceğini derhal anladım.

"Ey Allah'ın Resûlü dedi. Ben Hâris'in kızı Cüveyriye'yim.
Durumum size meçhul değil. Ben Sâbit İbnu Kays'ın hissesine düştüm. Fakat
hürriyetime kavuşmak için onunla mukâtebe yaptım. Size, mukâtebe (bedelini
ödemem)de yardım istemek üzere geldim. Resûlullah:

"Sana ondan daha hayırlısını söylesem ne dersin?"
buyurdular. Cüveyriye: "O nedir?" dedi.

"Senin yerine mukâtebe ücretini ödeyeyim ve seni zevce
olarak alayım?" buyurdular. Cüveyriye de: "Kabul ediyorum!"
dedi. (Bunun üzerine, Sabit İbnu Kays'a adam göndererek Cüveyriye'yi ondan
talep etti. Sabit: "O senindir, Ey Allah'ın Resûlü! Annem babam sana feda
olsun!" dedi. Aleyhissalâtu vesselâm mukâtebe ücretini hemen ödedi.
Cüveyriye ile evlendiğini işitince ellerindeki esirleri salıp azad ettiler ve:
"Bunlar Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın artık akrabalarıdır (esir
olarak tutulamazlar)!" dediler. Hz. Aişe devamla der ki: "Kavmine
ondan daha hayırlı bir kadın görmedik; onun sebebiyle Benî Mustalik'ten yüz
aile halkı azad olundu."

Ebu Davud, Itk 2, (3931).

İBNETU'L-CEVN

5583 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "İbnetu'l-Cevn
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın yanına girince: "Senden Allah'a
sığınırım!" dedi. Aleyhissalâtu vesselâm da:

"Gerçekten büyüğe sığındın. Ailene dön!"
buyurdular."

Buhari, Talak 3; Nesai, Talak 14, (6, 150).

ÜMMÜ ŞERÎK

5584 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ'nın anlattığına göre, "Ümmü
Şerik, Aleyhissalâtu vesselâm'a nefsini hibe edenlerdendir."

(Teysir, hadisin kaynağını Nesai olarak gösterir ise de,
Nesai'nin el-Mücteba olarak meşhur olan Sünen'inde mevcut değildir, es-Sünenü'l-Kübâ'sında
olabilir.)

5585 - Sâbit rahimehullah anlatıyor: "Ben Hz. Enes
radıyallahu anh'ın yanında idim. Onun yanında bir kızı vardı. Enes dedi ki:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a bir kadın gelerek nefsini ona arzetti
ve: "Ey Allah'ın Resûlü! Senin bana ihtiyacın var mı?" dedi. Bunun
üzerine Enes'in kızı: "Bu kadının hayası ne kadar az! Ne ayıp, ne
ayıp!" dedi. Enes:

"Hayır, o senden daha hayırlı! Resûlullah'a rağbet ve arzu
duydu ve nefsini ona arzetti" buyurdu."

Buhari, Nikah 32, Edeb 79; Nesâi, Nikah 25, (6, 78-79).

5586 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Hz. Ebu Bekr
radıyallahu anh gelip (Hz. Peygamber'in huzuruna girmek için) izin istedi.
kapıda oturmuş bekleyen insanlar vardı. Onlara izin verilmemişti. Hz. Ebu
Bekr'e izin verildi, o da girdi. Girince, Aleyhissalâtu vesselâm'ı etrafında
zevceleri toplanmış olduğu halde sessiz oturuyor buldu. Derken Hz. Ömer de izin
istedi, ona da aynı halde iken izin verdi. Hz. Ebu Bekr: "Ben Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ı güldürecek bir şey söyleyeceğim!" dedi ve sordu:

"Ey Allah'ın Resûlü! Hârice'nin kızı benden nafaka istese
ben de kalkıp boğazını kessem ne dersiniz?" dedi. Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm güldü ve: "Şu etrafında gördüklerinin hepsi benden nafaka
istiyorlar!" dedi. Ömer, hemen kalkıp boğazını kesmek üzere Hafsa'ya
yöneldi. Hz. Ebu Bekr de kalkıp boğazını kesmek üzere Aişe'ye yöneldi. Her
ikisi de:

"Demek siz Resûlullah'tan onda olmayan şeyi istiyorsunuz
ha!" diyordu. Onlar: "Allah'a yemin olsun! Biz ondan asla olmayan
şeyi istemiyoruz!" dediler. Sonra Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm
onlardan bir ay ayrı durdu. Arkadan şu ayet nâzil oldu. (Meâlen): "Ey
Peygamber! Hanımlarına de ki: "Eğer dünya hayatını ve zevkini
istiyorsanız, gelin boşanma bedelini verip sizi güzellikle serbest bırakayım.
Eğer Allah'ı, Resûlünü ve âhiret yurdunu istiyorsanız, şüphesiz ki, sizden
iyilik yapan ve iyi kullukta bulunanlar için Allah pek büyük bir mükâfaat
hazırlamıştır" (Ahzâb 28-29)

Hz. Câbir devamla der ki: "Bunun üzerine Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm Hz. Aişe radıyallahu anhâ'dan başlayarak şöyle dedi:

"Ben sana bir husus arzedeceğim. Cevap vermede acele
etmemeni dilerim, ebeveyninle de istişâre ettikten sonra cevap ver."

"O husus nedir ey Allah'ın Resûlü?" diye Aişe sorunca,
Aleyhissalâtu vesselâm ayeti tilavet buyurdu. Bunun üzerine Hz. Aişe hemen:
"Yani sizi tercih meselesinde mi âilemle istişâre edeceğim? Asla! Ben
Allah'ı ve Resûlünü ve âhiret yurdunu tercih ediyorum. Senden ricam,
kadınlarından hiçbirine benim şu söylediğimi haber vermemendir!" dedi.
Aleyhissalâtu vesselâm:

"Onlardan biri sormaya görsün, ben hemen cevap veririm. Zira
Allah beni zorlaştırıcı ve şaşırtıcı olarak değil, öğretici ve kolaylaştırıcı
olarak gönderdi!" buyurdular."

Müslim, Talak 29, (1428 ).

EVLENMEYE TEŞVİK VE TERĞİB

5587 - Ma'kıl İbnu Yesâr radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a bir adam gelerek: "Ben (evlenmek
üzere) asaletli ve güzel bir kadın buldum. Ancak kısırdır, çocuk doğurmuyor.
Onunla evleneyim mi?" diye sordu. Aleyhissalâtu vesselâm:

"Hayır evlenme!" buyurdular. Sonra adam ikinci sefer
geldi, yine aynı cevabı aldı. Adam üçüncü sefer de gelince: "(Ey
insanlar!) vedûd (çok seven) ve velûd (çok doğuran) olanla evlenin. Zira ben
(Kıyamet günü) diğer ümmetlere karşı çokluğunuzla övüneceğim"
buyurdular."

Ebu Davud, Nikah 4, (2050); Nesâi, Nikah 11, (6, 65-66).

5588 - Abdullah İbnu Amr İbni'l-As radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Dünya bir meta'dır. Dünya metâının en hayırlısı saliha
kadındır."

Müslim, Radâ' 64, (1467); Nesai, Nikah 15, (6, 69).

5589 - İbnu Ebi Necih rahimehullah anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm: "Kadını olmayan erkek miskindir, miskindir!"
buyurmuşlardır. Yanındakiler:

"Çokça malı olsa da mı?" dediler.

"Evet çokça malı olsa da!" buyurdular. Sözlerine
devamla: "Kocası olmayan kadın da miskînedir miskînedir!" buyurdular.
Yanındakiler:

"Çokça malı olsa da mı?" dediler. Aleyhissalâtu
vesselâm:

"Evet kadının çok malı olsa da!" buyurdular.

Rezin tahric etti.

5590 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kadın dört hasleti için nikâhlanır: Malı için, haseb ve
nesebi için, güzelliği için, dini için. Sen dindarı seç de huzur bul."

Buhari, Nikâh 15; Müslim, Radâ' 53, (1466); Ebu Dâvud, Nikâh 2,
(2047); Nesâi, Nikâh 13, (6, 68 ).

5591 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Evlendiğim
zaman Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm bana:

"Nasıl biriyle evlendin (dulla mı bakire ile mi?) diye
sordular.

"Bir dul aldım!" dedim.

"Niye bâkire değil? O seninle sen de onunla mülâtefe
ederdiniz!" buyurdular."

Buhari, Nikah 10; Müslim, Radâ' 54, (715); Ebu Dâvud, Nikâh 3,
(2048 ); Tirmizi, Nikâh 4, 13 (1086, 1100); Nesâi, Nikâh 6, 10 (6, 61-65).

5592 - Yine Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Şurası muhakkak ki kadın, şeytan suretinde gelir, şeytan
suretinde gider. Biriniz bir kadında hoşuna giden bir husus görürse, hemen
hanımına gelsin; zira bu, nefsinde uyananı giderir."

Müslim, Nikah 9, (1403); Ebu Davud, Nikah 44, (2151); Tirmizi,
Nikah 9, (1158 ).

KIZ İSTEME, NİKÂH DUASI VE NAZAR

5593 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm, kişiyi, kardeşi bir kızı isteme sırasında o kıza talip
olmaktan nehyetti. "Ne zaman isteyen vazgeçer veya kendine izin verirse o
takdirde tâlib olabilir" buyurdu."

Buhari, Nikah 45; Müslim, Nikâh 49-56, (1412-1414); Muvatta,
Nikâh 1, (2, 523); Ebu Dâvud, Nikâh 18, (2081); Nesâî, Nikah 19, (6, 71);
Tirmizi, Nikâh 38, (1134).

5594 - İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm bize hâcet duasını öğretti. Şöyleydi: "Hamd Allah'a
mahsustur. O'ndan yardım dileriz, O'ndan af talep ederiz, nefsimizin
şerlerinden, amellerimizin kötülerinden O'na sığınırız. Allah kime hidayet
verirse onu saptıracak yoktur. Allah kimi de saptırmışsa, onu da hidayete
erdirecek yoktur. Allah'tan başka ilah olmadığına şehadet ederim. Muhammed'in
O'nun kulu ve resûlü olduğuna da şehadet ederim. Ey iman edenler, adını
zikrederek birbirinize talepte bulunduğunuz Allah'tan ve aranızdaki akrabalık
bağın(ı koparmak)tan korkun! Şurası muhakkak ki Allah üzerinizde
murâkıbtır" (Nisa 1). "Ey iman edenler! Allah'tan hakkıyla korkun.
Sakın ha müslümanlar olmaktan başka şekilde ölmeyin" (Âl-i İmrân 102).
"Ey iman edenler Allah'tan korkun ve sağlam bör söz söyleyin. Tâ ki Allah
sizin işlerinizi salaha çıkarsın ve günahlarınızı da affetsin. kim Allah ve
Resûlüne itaat ederse büyük bir kurtuluşa ermiş olur." (Ahzab 70-71).

Ebu Davud, Nikah 33, (2118 ); Tirmizi, Nikah 16, (1105); Nesai,
Cum'a 24, (3, 105).

5595 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"İçerisinde teşehhüd bulunmayan bir dua, kesilmiş el
gibidir."

Tirmizi, Nikâh 16, (1106); Ebu Davud, Edeb 22, (4841).

5596 - Benî Süleym'den bir adam anlatmıştır: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'dan Ümame Bintu Abdilmuttalib radıyallahu anhâ'yı
istedim, onu bana teşehhüd okumadan nikâhladı."

Ebu Davud, Nikah 30, (2120).

5597 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Biriniz bir kadının talibi olunca, onun kendini evlenmeye
davet eden yerini görmeye muktedirse, onu hemen yapsın."

Ebu Dâvud, Nikah 19, (2082).

5598 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Adamın
biri Ensârdan bir kadınla evlenmişti. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm:
"Kadına baktın mı?" diye sordu. Adam: "Hayır" deyince:

"Git, kadına bak. Çünkü ensarın gözlerinde bir şey
vardır!" buyurdular."

Müslim, Nikâh 74, (1424); Nesâi, Nikah 23, (6, 77).

5599 - Hz. Muğire radıyallahu anh'ın anlattığına göre, o bir
kadın istemiştir. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm kendisine: "Ona bak!
Zira bakman, aranızdaki uyum için daha muvafıktır!" buyurdular."

Tirmizi, Nikâh 5, (1087); Nesai, Nikâh 17, (6, 69).

NİKÂH ÂDABI

5600 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Nikâhı ilân edin, onu mescidlerde yapın. Üzerine de def
vurun."

Tirmizi, Nikâh 6, (1089).

5601 - Yine Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Bir
kadını, ensârdan bir erkekle evlendirmiştik. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm:
"Ey Aişe! Eğlenceniz yok mu? Zira ensâr eğlenceyi sever!"
buyurdular."

Buhari, Nikah 63.

5602 - Muhammed İbnu Hâtıb el-Cumahi anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "(Nikâh'da) haramla helâli ayıran
fark, def ve sestir."

Tirmizi, Nikâh 6, (1088 ); Nesâi, Nikah 72, (6, 127, 128 ).

5603 - Amr İbnu Şu'ayb an ebihi an ceddihi anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Biriniz bir kadınla evlenir veya bir köle satın alırsa
şöyle dua etsin: "Allahım, ben bunun hayırlı olmasını ve hayırlı bir
yaratılış üzere olmasını diliyorum. Onun şerrinden ve şerli bir tabiat üzere
olmasından sana sığınıyorum.

Eğer bir deve satın alırsa, eliyle hörgücünün üstenden tutup aynı
şeyi söylesin."

Ebu Dâvud, Nikâh 46, (2160).

5604 - Zeyd İbnu Eslem radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Biriniz bir kadınla evlenir veya bir hizmetçi (köle) satın
alırsa, perçeminden tutup ona bereketle dua etsin. Bir deve satın alınca
hörgücünün tepesinden tutup, şeytân-ı racîm'e karşı Allah'a istiâzede
bulunsun."

Muvatta, Nikâh 52, (2, 547).

5605 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm, evlenen bir kimseyi şöyle tebrik ederdi: "Allah
sana (evliliği) mübarek kılsın, üzerine bereket indirsin, ikinizin arasını
hayırda birleştirsin."

Ebu Davud, Nikâh 37, (2130); Tirmizi, Nikâh 7, (1091).

5606 - Hasan(-ı Basrî) anlatıyor: "Akil İbnu Ebi Tâlib
radıyallahu anh, Beni Cüşem'den bir kadınla evlenmişti. Onu: "Kaynaşma ve
oğullar" dileyerek tebrik ettiler. Fakat o: "Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'ın kullandığı tabirlerle dua edin: "Allah size (evliliği) mübarek
etsin ve size bereket versin" deyin!" dedi."

Nesai, Nikah 73, (6, 128 ).

5607 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm benimle Şevvâl'de nikâh yapmıştı. Şevvâl'de gerdek
yaptı. Yanında hangi kadını benden daha bahtlı idi?"

(Urve der ki: "Hz. Aişe radıyallahu anhâ) yakınlarından olan
kadınları şevvâl ayında gerdeğe sokmayı müstehab addederdi."

Müslim, Nikah 73, (1423); Tirmizi, Nikah 9, (1093); Nesai, Nikah
77, (6, 130).

5608 - İbnu Abbâs radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Sizden kim hanımına temas etmek isteyince: "Allah'ın
adıyla! Allahım, bizi şeytandan uzak tut ve şeytanı da bize vereceğin nasipten
uzak tut!" dese, sonra da Allah bu temastan onlara bir evlad nasip etse,
şeytan ona ebediyen zarar vermez."

Buhari, Bed'ü'l-Halk 11; Müslim, Nikâh 116, (1434); Ebu Dâvud,
Nikâh 46, (2161); Tirmizi, Nikâh 8, (1092).

NİKÂH AKDİ

5609 - İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor: "Biz
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm ile birlikte gazveye çıkmıştık. Beraberimizde
kadın yoktu. "Husyelerimizi aldırmayalım mı?" diye sorduk. Bizi
bundan yasakladı, sonra da muvakkat istifade hususunda bize ruhsat tanıdı.
Herhangi birimiz, bir elbise mukabilinde kadınla, bir müddet için nikâh
yapıyorduk."

Buhari, Tefsir, Mâide 9, Nikah 6, 8; Müslim, Nikâh 38, (1404).

5610 - Seleme İbnu'l-Ekvâ radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm Evtas gazvesi yılında mut'aya ruhsat
verdi, sonra da onu yasakladı."

Buhari, Nikâh 31 (tâ'lik olarak); Müslim, Nikah 18, (1405).

5611 - İbnu Abbas radıyallahu anhümâ anlatıyor: "İslâm'ın
evvelinde mut'a vardı. Kişi, hakkında bilgisi olmayan (tanımadığı) bir beldeye
gelince, oradan yerli bir kadınla, orada kalacağını tahmin ettiği müddet
miktarınca nikâh yapardı. Kadın, böylece onun eşyasını muhafaza eder, gerekli
işlerini görürdü. Bu hal: "Onlar namuslarını korurlar. Ancak
"hanımlarına" ve "câriyelerine" karşı müstesna, bunlarla
olan yakınlıklarından dolayı kınanmazlar" (Mü'minûn 6) meâlindeki ayet
nazil oluncaya kadar devam etti. (Bu ayet gelince mut'a haram ilân edildi.)

İbnu Abbâs radıyallahu anhümâ der ki: "Bu ikisi dışındaki
bütün fercler (cinsi tatmin yolları) haramdır."

Tirmizi, Nikâh 28, (1122).

5612 - Muhammed İbnu'l-Hanefiyye anlatıyor: "Hz. Ali, İbnu
Abbas radıyallahu anhüm'e dedi ki:

"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm Hayber gazvesi günü,
kadınlarla mut'ayı, ehlî eşek etlerinin yenmesini haram kıldı."

Buhari, Megazi 38, Nikâh 31, Zebâih 28, Hiyel 3; Müslim, Nikâh
29, (1407); Muvatta, Nikâh 41, (2, 542); Tirmizi, Nikah 28, (1121); Nesai,
Nikah 71, (6, 125, 126).

5613 - Hz. Cabir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm ve Hz. Ebu Bekr radıyallahu anh zamanında bir avuç hurma
ve un mukabilinde birkaç gün boyu devam eden mut'a nikahı yapardık. Bu hal, Hz.
Ömer radıyallahu anh'ın Amr İbnu Hureys hâdisesi vesilesiyle mut'ayı
yasaklamasına kadar devam etti."

Müslim, Nikah 16, (1405).

5614 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm şiğâr nikahını yasakladı. Bu, kişinin kızını veya
kızkardeşini, karşılığında kızını veya kız kardeşini almak üzere bir erkeğe
vermesi, aralarında mehir ödemeyi kaldırmalarıdır."

Buhari, Nikah 28, Hiyel 3; Müslim, Nikâh 57, (1415); Muvatta,
Nikâh 24, (2, 535); Ebu Davud, Nikah 15, (2074); Tirmizi, Nikah 29, (1124);
Nesai, Nikah 60, 61, (6, 111, 112).

5615 - Urve rahimehullah anlatıyor: "Hz. Aişe radıyallahu
anhâ bana anlattı ki: Cahiliye devrinde dört çeşit nikâh mevcuttu: Bunlardan
biri, bugün (dinimizin meşru kıldığı ve) herkesçe tatbik edilen nikâhtır: Kişi,
kişiden kızını veya velisi bulunduğu kızı ister, mehrini verir, sonra onunla
evlenir.

Diğer bir nikâh çeşidi şöyleydi: Kişi, hanımı hayızdan
temizlenince: "Falancaya git, ondan hamilelik talep et" der ve
hanımını ona gönderirdi. -Kadının o yabancı erkekten hâmile kaldığı
anlaşılıncaya kadar, kocası ondan uzak durur, temasta bulunmazdı. O adamdan
hamileliği açıklık kazanınca, zevcesi dilerse onunla zevciyât muamelelerine
başlardı. Bu nikâh çeşidine asaletli bir evlat elde etmek için başvurulurdu.
İşte bu nikaha nikahu'l-istibza denirdi.

Diğer bir nikâh çeşidi şöyleydi: On kişiden az bir grup toplanır,
bir kadının yanına girerler ve hepsi de ona temasta bulunurdu. Kadın hâmile
kalıp doğum yaparsa, doğumdan birkaç gün sonra, kadın onlara haber salar,
hepsini çağırırdı. Hiçbiri bu davete icabet etmekten kaçınamaz, kadının yanına
gelirdi. Kadın onlara: "Hadisenizi hatırlamış olmalısınız. İşte şimdi
doğum yaptım. Ey falan, çocuk senindir" der, çocuğu bunlardan dilediğine
nisbet ederdi. Adamın buna itiraz etmeye hakkı yoktu.

Diğer dördüncü nikâh çeşidi şöyleydi: Çok sayıda insan toplanıp
bir kadının yanına girerlerdi. Kadın gelenlerden hiçbirine itiraz edemezdi. Bu
kadınlar fahişe idi. Kapılarının üzerine bayraklar dikerlerdi. Bu kadınlarla
temas arzu eden herkes bunların yanına girebilirdi. Bunlardan biri hamile
kaldığı takdirde, çocuğunu doğurduğu zaman, o adamlar kadının yanında
toplanırlar ve kâifler çağırırlardı. Kâifler bu çocuğun, onlardan hangisine ait
olduğunu söylerse nesebini ona dâhil ederlerdi. Çocuk da ona nisbet edilir,
onun çocuğu diye çağrılırdı. O kimse bunu reddedemezdi.

Muhammed aleyhissalâtu vesselâm hak ile gönderilince, bütün
cahiliye nikâhlarını yasakladı, sadece insanların bugün tatbik etmekte olduğu
nikâhı bıraktı."

Buhari, Nikah 36; Ebu Davud, Talak 33, (3272).

VELİLER VE ŞÂHİDLER

5616 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalâtu vesselâm: Hangi kadın velisinin izni olmaksızın nikâhlanırsa onun
nikâhı bâtıldır!" buyurdular ve bunu üç kere tekrar ettiler. Devamla:
"Eğer kocası zifaf yaptıysa, kadının fercinden helal addetmiş olması
sebebiyle mehir kadınındır. Eğer (veliler) ihtilafa düşerlerse, sultan, velisi
olmayanların velisidir"

Ebu Davud, Nikâh 20, (2083); Tirmizi, Nikâh 14, (1102).

5617 - Yine Ebu Dâvud ve Tirmizi'de Ebu Musa radıyallahu anh'tan
gelen bir rivayette: "Resülullah aleyhissalâtu vesselam: "Velisiz
nikâh yoktur!" demiştir."

Tirmizi, Nikâh 14, (1101); Ebu Dâvud, Nikah 20, (2085).

5618 - Hz. Semüre radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Hangi kadını, (seviyesi eşit) iki veli (iki ayrı şahsa)
nikâhlamışsa, kadın o iki veliden önce davranana aittir. Kim iki kişiye bir şey
satmışsa, o satılan şey birinci kimseye aittir."

Ebu Dâvud, Nikâh 22, (2088 ); Tirmizi, Nikâh 19, (1110); Nesâi ,
Büyü' 96, (7, 314).

5619 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Hangi köle, efendilerinin izni olmadan evlenirse
zânidir."

Ebu
Dâvud, Nikâh 17, (2078 ); Tirmizi, Nikâh 20, (1111, 1112).

5620 - Hz. İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Dul nefsine velisinden ehaktır. Bakireden nefsi hususunda
izin alınır, onun izni sükütudur."

Müslim, Nikâh 66, (1421); Muvatta, Nikâh 4, (2, 524); Tirmizi,
Nikâh 12, (1108 ); Ebu Dâvud, Nikâh 26, (2098 ); Nesâi, Nikah 31, 32, (6, 84).

5621 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselam: "Dul kadın kendisiyle istişare
edilmeden nikâhlanamaz, bâkire de izni sorulmadan nikahlanamaz"
buyurmuşlardır. Ashabı sordu:

"Ey Allah'ın Resülü! Onun izni nasıl olur?"

"Sükut etmesiyle!" buyurdular."

Buhari, Nikah 41, Hiyel 3; Müslim, Nikâh 64, (1419); Tirmizi,
Nikah 17, 18, (1107, 1109); Ebu Dâvud, Nikâh 24, (2092, 2093); Nesâi, Nikah 33,
(6, 85).

5622 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Bâkire bir
kız, Resülullah aleyhissalatu vesselam'a gelerek, kendisi istemediği halde,
babasının evlendirdiğini söyledi. Resulullah aleyhissalâtu vesselâm, (bu
nikahı) kabul edip etmemede kızı muhayyer bıraktı."

Ebu Dâvud, Nikah 25, (2096).

5623 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Bir genç kız
Resulullah aleyhissalatu vesselam'a gelerek: "Babam beni kendisinin oğluna
nikâhladı, ta ki benimle onun alçaklığını gidersin. Ama ben istemiyorum"
dedi. Aleyhissalâtu vesselam, babasına adam göndererek getirtti ve evlenme
işini kıza bıraktı. Bunun üzerine kız: "Ey Allah'ın Resülü! Ben şimdi,
babamın yaptığına izin verdim. Esasen, ben kadınlara bu meselede babalara
(icbar) yetkisi olmadığını göstermek istedim!" dedi."

Nesâi, Nikah 36, (6, 87); İbnu Mace, Nikâh 12, (1874).

5624 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kızları hakkında kadınlarla istişare edin!"

Ebu Davud, Nikâh 24, (2095).

KÜFÜVLÜK (DENKLİK)

5625 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalâtu vesselam buyurdular ki:

"Dini ve ahlâkı sizi memnun eden birisi kız talep ederse onu
evlendirin. Böyle yapmazsanız, yerzüzünde fitne ve geniş bir fesad çıkar."

Tirmizi, Nikâh 3, ( 1084.

5626 - Yine Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Ebu
Hind, Resülullah'ı bıngıldak kısmından hacamat etmişti. Aleyhissalatu vesselâm:

"Ey Beni Beyâza, Ebu Hind'i evlendirin, onunla
evlenin!" buyurdu ve şunu ilave etti: "Eğer tedavi için başvurduğunuz
şeylerin birinde hayır varsa bu hacâmattır:

Ebu Dâvud, Nikâh 27, (2102).

5627 - Büreyde radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselam buyurdular ki:

"Dünya ehlinin değer verdiği, peşinden koştuğu şey
maldır."

Nesai, Nikah 9, (6, 64).

5628 - Hz. Aişe radıyallahu anh anlatıyor: "Ebu Huzeyfe İbnu
Utbe İbni Rebi'a İbni Abdi Şems radıyallahu anh -ki bu zat Bedir gazvesine
katılmıştı- Sâlim'i evlat edinmiş ve kardeşinin kızı Hind Bintu'I-Velid İbni
Utbe İbni Rebi'a ile evlendirmişti. Sâlim ise, ensardan bir kadının azadlısı
idi: Nitekim, Resülullah aleyhissalâtu vesselam da Zeyd radıyallahu anh'ı evlat
edinmişti. Cahiliye devrinde kim bir adamı evlat edinirse, halk bu adamı evlat
edinen kimseye nisbet ederek çağırırdı. O, ayrıca yeni babasına varis de
olurdu. Bu tatbikat Rab Teâla'nın şu kavl-i şerifleri nazil oluncaya kadar
devam etti. (Meâlen): "Onları kendi babalarına nisbet edin. Allah katında
doğru olanı budur. Eğer babalarının kim oI duğunu biliyorsanız, zaten onlar
sizin din kardeşleriniz ve dostlarınızdır. (Ahzab 5)

Buhari, Nikâh 15, Megazi 11; Nesâi, Nikâh 8, (6, 63-64); Ebu
Dâvud, Nikah 10, (2061).

5629 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Celde ile
cezalandırılmış zâni kimse ancak kendisi gibi biriyle evlen(ebil)ir."

Ebu Davud, Nikah 5, (2052).

MÜEBBED HARAMLIK

5630 - İbnu Abbas radıyallahu anhümâ'dan nakledildiğine göre:
"Nesebten yedi, sıhriyetten de yedi kişi haram edilmiştir" demiş ve
şu ayeti okumuştur. (Mealen): "Size şu kadınları nikahlamak haram kılındı:
Anneleriniz, kızlarınız, kızkardeşleriniz, halalarınız, teyzeleriniz, erkek
kardeşlerinizin kızları, kızkardeşlerinizin kızları, sizi emzirmiş olan süt
anneleriniz, süt kardeşleriniz, hanımlarınızın anneleri, aranızdan zifaf geçmiş
olan kadınlarınızdan doğan üvey kızlarınız. Eğer zifaf geçmemişse onların
kızlarını nikâhlamakta size günah yoktur. Öz oğullarınızın hanımlarını
nikâhlamanız ve iki kızkardeşi birden nikahınız altına almanız da size haram
kılındı..." (Nisa 23).

Buhâri, Nikâh 24.

5631 - Amr İbnu Şu'ayb an ebihi an ceddihi anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Bir erkek bir kadınla nikâh yapar ve temasta bulunursa,
artık o kadının kızını nikahlaması ona helal olmaz. Eğer kadına temas etmemişse
kızını nikahlayabilir. Bir erkek bir kadını nikahlarsa, kadına temas etmiş olsa
da olmasa da kadının annesiyle artık nikahlanamaz."

Tirmizi, Nikah 25, (1117).

5632 - Hz. Ali radıyallahu anh şöyle dediler: "Kadınların
anneleri, kızla olan nikâh akdine vaty (temas) inzimâm etmedikçe haram olmaz.
Anneye duhûl (temas) olmadıkça da kız haram olmaz."

Hadisin kaynağı Teysir'de sehven Tirmizi olarak zikredilmiştir.
Câmi'u'I-Usul'de Rezin'in ilavesi olduğu belirtilmiştir.

RADA' (SÜT EMME)

5633 - Hz. Ali radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Aziz ve Celil olan Allah, nesebten
haram ettiğini sütten de haram etti."

Tirmizi, Radâ' 1, (1146).

5634 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Ebu'l-Ku'ays'ın
kardeşi Eflah, örtünmeyi emreden ayet indikten sonra yanıma girmek için izin
istedi. Ben:

"Allah'a yemin olsun, Resulullah aleyhissalâtu vesselâm'dan
izin istemedikçe ben ona girme izni vermeyeceğim! Çünkü onun kardeşi
Ebu'l-Ku'ays beni emziren kimse değildir, beni Ebu'I-Ku'ays'ın hanımı
emzirdi!" dedim. Derken yanıma Aleyhissalâtu vesselâm girdiler.

"Ey Allah'ın Resulü dedim, Ebu'l-Ku'ays'ın kardeşi EfIah
yanıma girmek için izin istedi. Ben sizden sormadıkça izin vermekten imtina
ettim!" dedim. Resulullah aleyhissalâtu vesselâm: "Amcana izin
vermekten seni alıkoyan sebep ne?" buyurdular. Ben:

"Ey Allah'ın Resülü! dedim. Beni emziren erkek değil. Beni
onun hanımı emzirdi" dedim. Resûlullah yine:

"Sen onun girmesine izin ver. Zira o senin amcandır, Allah
iyiliğini versin" buyurdular.

(Urve devamla derki: ) İşte bu sebeple Hz. Ayşe radıyallahu anhâ:

"Neseb sebebiyle haram kıldıklarınızı emme sebebiyle de
haram kılın!" derdi."

Buhâri, Humus 4, Şehâdat 7, Nikâh 20; Müslim, Radâ' 2, (1444);
Muvatta, Radâ' 2, (2, 601,602); Tirmizi, Radâ' 1, (1147); Ebu Dâvud, Nikâh 7,
(2055); Nesâi, Nikâh49, (6, 99).

5635 - Hz. Ali radıyallahu anh anlatıyor: "Ben: "Ey
Allah'ın Resûlü! Siz niye bizi bırakıp da Kureyş'e rağbet
gösteriyorsunuz?" demiştim. Bana:

"Yanınızda rağbet göstereceğim bir (kadın) var mı?"
dedi. Ben:

"Elbette! Hamza'nın kızı var!" dedim. Bunun üzerine:

"O bana helal olmaz. Çünkü o, benim süt kardeşimin
kızıdır" buyurdular."

Müslim, Radâ' 11, (1446); Nesâi, Nikah 50, (6, 99).

5636 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Yanımda oturan
bir erkek olduğu halde, Resulullah aleyhissalâtu vesselâm odama girdi. Bu hal,
ona bir hayli ağır geldi (ve rengi değişti), öfkesini yüzünden okudum. Bunun
üzerine:

"Ey Allah'ın Resûlü! Bu benim süt kardeşimdir!" dedim..

"Siz kadınlar süt kardeşlerinizi iyi düşünün! Çünkü süt
kardeşliği, açlıktan dolayı hasıl olur!" buyurdular. "

Buhâri, Nikâh 21, Şehâdât 1; Müslim, Radâ' 32, (1455); Ebu Dâvud,
Nikâh 9, (2058 ); Nesâi, Nikâh 51, (6, 102).

5637 - Yine Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Bir veya iki emme ile (süt kardeşliği) haramlığı hâsıl
olmaz."

Müslim, Radâ' 17, (1450); Tirmizi, Radâ' 3, (1150); Ebu Davud,
Nikâh 19, (2063); Nesâî, Nikâh 51, (6, 201).

5638 - Katâde anlatıyor: İbrahim en-Nehâ'î'ye yazarak emme
(radâ') hakkında sordum. Bana: "Şureyh bize Hz. Ali ve İbnu Mes'ud
radıyallahu anhümâ'nın, "Emmenin azı da çoğu da haramı sabit kılar"
dediklerini yazdı." Ebuş-Şa'şa el-Muhâribi ise: "Hz. Aişe radıyallahu
anhâ'dan: "Resülullah'ın: "Bir iki emme harama sebep olmaz"
dediğini rivayet etmiştir" dedi."

Nesai, Nikah 51, (6, 102).

5639 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Kur'ân olarak
inenler meyanında "Ma'lüm on emme ile haram sabit olıur" âyeti de
vardı. Sonra (Rab

Teâla) onları, malum beş emme ile neshetti. Bu (beş emme)
âyetleri, Kur'ân'ın okunan ayetleri arasında iken Aleyhissalâtu vesselâm vefat
etti."

Müslim, Radâ' 24, (1452); Muvatta, Radâ' 17, (2, 608 ); Ebu
Dâvud, Nîkâh 11, (2062); Tirmizi, Radâ' 3, (1150); Nesâî, Nikâh 51, (6,100).

5640 - Hz. İbnu Abbas radıyallahu anhümâ demiştir ki: "İki
yıl içerisindeki emme tek bir emmeden ibaret de olsa bu, (evlenmeyi) haram
kılar."

Muvatta, Radâ' 4, (2, 602).

5641 - Abdullah İbnu Dinâr anlatıyor: "Bir adam İbnu Ömer
radıyallahu anhüma'ya büyüğün emmesinden sormuştu. Şu cevabı verdi:

"Bir adam Ömer radıyallahu anh'a gelip: "Benim,
kendisine temasta bulunduğum bir cariyem vardı. Hanımım bunu önlemeye azmetti
ve cariyeyi emzirdi ve bana da: "Sakın ha! Vallahi ben cariyeni
emzirdim!" dedi. (Şimdi ne yapmalıyım?" diye) sordu. Babam Ömer ona
şöyle cevap verdi:

"Hanımını çatlat: Git cariyene temasta bulun. Çünkü (harama
sebep olan) emme küçüklükte olan emmedir."

Muvatta, Radâ' 13, (2, 606).

5642 - Yahya İbnu Sa'îd anlatıyor: "Bir adam gelerek Ebu
Musa radıyallahu anh hazretlerine şöyle bir soru sordu:

"Ben hanımımın memesinden bir miktar süt emdim ve bu mideme
kadar ulaştı. (Hanım bana haram mı oldu?)" Ebu Musa:

"Ben hanımının sana haram olmasından başka bir şey
görmüyorum!" dedi. İbnu Mes'ud da vardı. Araya girip: "Adama verdiğin
fetvaya bak!" dedi. O da:

"Pekiyi, sen ne diyorsun?" dedi. İbnu Mes'ud:

"İki yaş içerisinde olan emme için haram vardır!"
buyurdu. Bunun üzerine Ebu Musa radıyallahu anh:

"Şu âlim, aranızda olduğu müddetçe bana bir şey
sormayın!" dedi."

Muvatta, Radâ' 14, (2, 607); Ebu Dâvud, Nikâh 213, (2059, 2060).

5643 - Ümmü Seleme radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Evlenmeyi haram kılan emme, çocuk memede iken, barsağı
yoracak kadar olan emmedir. Bu da, sütten kesmenin şer'î müddetin)den önce
olmalıdır."

Tirmizi, Radâ' 5, (1152).

5644 - Ukbe İbnu'l-Hâris radıyallahu anh'ın anlattığına göre,
"Ukbe, Ebu İhâb İbnu Aziz'in kızı (Ümmü Yahya) ile evlenmişti. Kendisine
(siyah) bir kadın gelerek:

"Ben Ukbe'yi ve onun evlendiği kızı emzirmiştim!" dedi.
Ukbe kadına:

"Ben senin onu (gerçekten emzirdiğini bilmiyorum. Bana (daha
önce) söylemedin de!" dedi. (Ebu İhab ailesine gidip sordu. Onlar
bilmediklerini söylediler. Ukbe bunun üzerine) bineğine atlayarak Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ı görmek üzere Medine'ye gitti. Aleyhissalâtu vesselâm:

"(Süt kardeşi olduğunuz) söylendikten sonra nasıl
beraberliğiniz devam eder? (Onu derhal bırak!)" buyurdular. Ukbe hemen
hanımından ayrıldı. Kadın da bir başka koca ile nikâh yaptı."

Buhari, Şehâdâd 4, 13, 14, İlm 26, Büyü' 3, Nikâh 23; Tirmizi,
Radâ' 4, (1151 ); Ebu Dâvud, Akdiye 18, (3603, 3604); Nesâi, Nikah 57, (6,109).

5645 - İbnu Abbâs radıyallahu anhümâ'nın anlattığına göre:
"Kendisine, iki hanımı olan bir adamdan sorulmuş, "Bu adamın hanımlarından
biri bir kızı, diğeri de bir oğlanı emzirmiştir. Acaba; bu kızla oğlan
birbirlerine helal olur mu?" denmiştir. İbnu Abbâs:

"Hayır, çünkü erkeğin suyu birdir!" demiştir."

Muvatta, Radâ 5, (2, 602, 603); Tirmizi, Radâ' 2, (1149).

5646 - Haccâc İbnu Haccâc, babası radıyallahu anh'tan anlatıyor:

"Ey Allah'ın Resûlü dedim, benden emmenin üzerinde kalan
hakkını giderecek olan şey (kefâret) nedir?"

"Erkek veya kadın bir köle (azadı)dır!"
buyurdular."

Ebu Davud, Nikâh 12, (2064); Tirmizi, Radâ' 6, (1153); Nesâî,
Nikâh 56, (6, 108 ).

MÜEBBED HARAM GEREKTİRMEYEN DURUMLAR

5647 - İbnu Ahbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "ResûIullah
aleyhissalâtu vesselâm hala ile teyzenin teyze ile teyzenin veya hala ile
halanın aynı adamın nikâhında birleştirilmesini mekruh addetti."

Ebu Dâvud, Nikâh 13, (2067); Tirmizi, Nikâh 30, (1125).

Bir rivayette: "(Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm) kadının
halası veya teyzesi üzerine nikâhlanmasını yasakladı" denmiştir.

5648 - Şa'bî anlatıyor: "Hz. Câbir radıyallahu anh'ı
dinledim. "Resulullah aleyhissalâtu vesselam kadının halası veya teyzesi
üzerine nikahlanmasını yasakladı" demişti."

Buhari, Nikah 27; Nesai, Nikah 48, (6, 98 ).

5649 - Altı kitapta da Ebu Hureyre radıyallahu anh'tan şu hadis
kaydedilmiştir: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm kadının halası üzerine,
kadının teyzesi üzerine nikahlanmasını yasakladı."

Ravi devamla dedi ki: "Biz, kadının babasının teyzesini de
aynı makamda görürüz."

Buhâri, Nikâh 27; Müslim, Nikâh 37, (1408 ); Muvatta, Nikâh 20,
(2, 532); Ebu Dâvud, Nikâh 13, (2065, 2066); Tirmizi, Nikah 30, (1126); Nesai,
Nikah 47-48, (6, 96-98 ).

5650 - Dahhâk İbnu Firuz babasından naklen diyor ki: "Ey
Allah'ın Resülü, dedim. Ben müslüman olduğum zaman nikâhımda iki kızkardeş
vardı,

(ne yapayım?)"

"Onlardan dilediğin birini boşa!" emrettiler."

Ebu Dâvud, Talâk 25, (2243); Tirmizi, Nikâh 34, (1129).

5651 - Kabîsa İbnu Zaeyb anlatıyor: "Hz. Osman radıyallahu
anh 'a bir adam: "Köle olan iki kızkardeş, bir kişinin nikahı altında
birleştirilebilir mi ?"

diye sordu. Hz. Osman:

"Onların bu şekilde nikâhlanmasını bir âyet helâl, bir ayet
de haram kıldı. Ben ise, böyle bir şeyi yapmayı sevmem!" dedi. Adam Hz.
Osman'ın yanından çıktı. Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'ın ashabından bir
kimseye rastladı. Bu meseleyi ona da sordu. O da:

"Bana gelince, yetki benim elimde olsa, bunu yapan birini
bulduğum taktirde ona mutlaka ibretâmiz bir ceza veririm!" dedi.

İbnu, Sihâb rahimehullah: "Bu cevabı veren zâtın Ali İbnu
Ebi Talib radıyallahu anh olduğunu zannediyorum" dedi. İmâm Mâlik:
"Böyle bir sözü Zübeyr radıyallahu anh'ın söylediği bana ulaştı"
demiştir."

Muvatta, Nikâh 34, (6, 538-539).

5652 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Bir adam
hanımını üç talakla boşadı. Kadınla bir başka adam evlendi, ancak bu adam da
kadını temasdan önce boşadı. (Kadın tekrar önceki kocasına dönmek istemişti.)
Resûlullah aleyhisalâtu vesselâm'a bu hususta soruldu:

"Hayır! İkincisi kadının balcığından tatmadıkça önceki
tadamaz!" buyurdular."

Buhari, Libas 6, Şehâdât 3, Talâk 4, 7, 37, Edeb 68; Müslim, Nikâh
115, (1433); Muvatta. Nikâh 18, (2, 531); Ebu Dâvud, Talâk 49, (2309);Tirmizi,
Nikâh 26, (1118 ); Nesai, Talâk 9, 10, (6, 146, 147).

5653 - Zübeyr İbnu Abdirrahman İbnü'z-Zübeyr el-Kurazî anlatıyor:
"Rifâ'a İbnu Simvâl, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm zamanında, hanımını
üç talakla boşadı. Ondan sonra kadın Abdurrahman İbnu'z-Zübeyr'le evdendi.
Abdurrahman, kadına temasa muktedir olmadığı için, ondan yüz çevirdi ve
ayrıldılar. Kadını boşamış olan eski kocası Rifa'a kadınla yeniden nikâhlanmak
istedi. Arzusunu Resûlullah'a açtı. Aleyhissalâtu vesselâm Rifa'a'ya onunla
evlenmesini yasakladı ve "Kadın balcığı tadıncaya kadar, sana helal
olmaz" buyurdu."

Muvatta, Nikâh 17, (2, 531).

5654 - Zeyd İbnu Sâbit radıyallahu anh'ın anlattığına göre,
"kendisi bir cariyeyi üç kere boşayıp sonra satın alan bir adam hakkında
"Bu cariye, bir başka kocaya varmadıkça ona helal olmaz"
diyordu."

Muvatta, Nikah 30, (2, 537).

5655 - İbnu Muhammed İbni İyâs anlatıyor: "İbnu Abbâs, Ebu
Hureyre ve İbnu'l-As radıyallahu anhüm'den kocası tarafından duhûlden
(temastan) önce üç talakla boşanan bâkire kız (bu ilk kocası ile yeniden nikah
yapmak istese nasıl olur? diye) soruldu. Hepsi de:

"Bir başka zevce ile evlenmedikçe eskisine helal
olmaz!" dediler."

Muvatta, Talâk 37, (2, 570).

5656 - Hz. Ali, Hz. Câbir ve Hz. İbnu Mes'ud radıyallahu anhüm,
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın "hulle yapana da hulle yaptırana da
lanet ettiğini" anlattılar."

Tirmizi, Nikâh 27, (1119,1120); Ebu Dâvud, Nikâh 16, (2076,
2077); Nesâî, Talâk 13, (6,149).

5657 - Misver İbnu Mahreme radıyallahu anhüm anlatıyor: "Hz.
Ali radıyallahu anh nikâhı altında Fatma radıyallahu anh olduğu halde Ebu
Cehl'in kızına tâlib oldu. Bunu işiten Hz. Fâtıma, Resülullah aleyhissalâtu
vesselâm'a gelerek:

"Kavmin, kızları için senin hiç gadablanmayacağını
zannediyor. İşte Ali, Ebu Cehl'in kızıyla evlenecek!" dedi. Bunun üzerine
Aleyhissalâtu vesselâm kalktı (minbere çıktı) şehadet getirdi ve şu hitabede
bulundu:

"Emmâ ba'd! Ben Ebu'l-Âs İbnu'r-Rebî'e (kızımı) nikâhladım.
Bana konuştu ve doğruyu söyledi (vaadetti ve vaadini tuttu.Şurası muhakkak ki
ben helal olanı haram kılmıyorum, haramı da helal kılmıyorum). Fâtıma benden
bir parçadır. Onu üzen beni de üzer. Allah'a yemin olsun Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın kızı Allah düşmanının kızıyla ebediyyen biraraya
gelmeyecektir!"

Râvi der kî: "Ali istemekten vazgeçti."

5658 - Bir diğer rivayette şöyle gelmiştir: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın minberde şöyle söylediğini işittim:

"Benî Hişam İbnu'l-Muşre ailesi, kızlarını Ati İbnu Ebi
Talib'le eşlendirmek için benden izin istiyor. Ben izin vermedim, vermiyorum ve
vermeyeceğim! Ancak, Ebu Tâlib'in oğlu kızımı boşayıp, kızlarını almak isterse
o başka! Şunu iyi bilin, Fâtıma benden bir parçadır. Onu üzen beni de üzer. Ona
eziyet olan bana da eziyet olur."

Buhârî, Fezâilu'l-Ashab 16, 12, 29, Cum'a 29, Humus 5, Nikâh 109,
Talâk 13; Müslim, Fezâilu's-Sahâbe 96, (2449); Ebu Dâvud, Nikâh 13, (2071);
Tirmizi, Menâkıb, (3866).

5659 - İbnu şihâb anlatıyor: Âbdullah İbnu Âmir, Hz. Osman
radıyallahu anh'a bir cariye hediye etti. Bu cariyeyi Basra'da satın almıştı ve
onun kocası da vardı. Osman: "Ben ona yaklaşmam, onun kocası var!"
dedi. Bunun üzerine İbnu Âmir, kocasını râzı etti ve cariyeden ayırdı."

Muvatta, Büyü' 7, (2, 617).

5660 - İmam Mâlik'e ulaştığına göre, "İbnu Abbas ve İbnu
Ömer radıyallahu anhüm'e, nikahı altında hür bir kadın olduğu halde bunun
üzerine bir cariye nikâhlamak isteyen bir adam hakkında soruldu. Bunlar, adamın
ikisini cemetmesini mekruh addettiler."

Muvatta, Nikâh 31, (2, 536).

NİKÂHl FESHEDEN ŞEYLER, FESHETMEYEN ŞEYLER

5661 - İbnu'l-Müseyyeb rahimehullah anlatıyor: "Hz. Ömer
radıyallahu anh dedi ki: "Kim, kendisinde delilik veya cüzzam veya baras
(alaten) bulunan biriyle evlenir ve temasta da bulunursa, mehir tamamiyle
kadının olur. Ancak bu, kadının velisi üzerinde erkeğe bir borç olur."

(Muvatta, Nikâh 9, (2, 526).

5662 - Yine İbnu'l-Müseyyeb anlatıyor: "Hz. Ömer radıyallahu
anh buyurdular ki: "Bir kadın kocasını kaybeder, nerede olduğunu da,
bilemezse dört yıl bekler, sonra dört ay on gün oturur, sonra nikâhı
(başkasına) helal olur."

Muvatta, Talâk 52, (2, 575).

5663 - Yine İbnu'l-Müseyyeb, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın
ashabından, Nadre İbnu'l-Ektem denen ensârdan bir zattan naklen kaydettiğine
göre, demiştir ki:

"Ben bâkire bildiğim bir kadınla evlendim, gerdeğe girince
hâmile olduğunu gördüm. (Durumu Resûlullah'a arzettiğim vakit) Aleyhissalâtu
vesselâm:

"Fercinden istifaden sebebiyle mehir onundur, çocuk da sana
köledir" buyurdu ve aramızı ayırdı. İlâveten: "Çocuğu doğurunca had
uygulayın!" emretti."

Ebu Davud, Nikâh 38, (2131, 2132).

5664 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Bir
hıristiyan kadın, bir zımmînin nikâhı altında iken, kocasından bir müddet önce
müslüman olsa, artık kocasına haram olur."

Buhari, Talâk 20.

5665 - Yine İbnu Abbâs radıyallahu anhüm anlatıyor: "Bir
adam önce kendisi müslüman olup geldi; sonra da hanımı müslüman olup geldi.
Kocası:

"Ey Allah 'ın Resulü! Hanımım da benimle birlikte müslüman
olmuştu!" dedi. Aleyhissalatu vesselâm, hanımını kendisine iade
etti."

Ebu Dâvud, Talâk 23, (2238 ); Tirmizi, Nikâh 43, (1144).

5666 - Yine İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Bir
kadın müslüman oldu ve (yeni bir erkekle) evlendi. Bunun üzerine (eski) kocası Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'a gelerek:

"Ey AIlah'ın Resulü! Ben de müslüman olmuştum. Hanımım
müslüman olduğumu da biliyor" dedi. Aleyhissalâtu vesselâm, kadını ikinci
kocasından ayırıp eski kocasına iade etti."

Ebu Dâvud, Talâk 23, (2239); İbnu Mâce, Nikah 60 (2008 ).

5667 - Yine İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm kızı Zeyneb'i, Ebu'l-As İbnu'r-Rebî'e,
altı yıl sonra eski nikâhı ile geri verdi, (ne nikâh, ne mehir) hiçbir şeyi
yenilemedi."

Ebu Dâvud, Talâk 24, (2240); Tirmizi, Nikâh 43, (1143).

5668 - Amr İbnu Şu'ayb an ebihi an ceddihi radıyallahu anh
anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm (kızı) Zeyneb radıyallahu
anhâ'yı kocası (Ebu'l-Âs'a) yeni bir nikah, yeni bir mehirle iade etti."

Tirmizi, Nikâh 43, (1142); İbnu Mace, Nikâh 60, (2010).

5669 - İbnu Şihâb anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm zamanında, birkısım kadınlar, kendi yurtlarında müslüman oldular.
Bunlar hicret de etmediler. Bunlar İslâm'a girdikleri zaman kocaları kâfir
idiler. Bunlardan biri Velîd İbnu'I-Mugîre'nin kızıydı. Bu kadın Safvân İbnu
Ümeyye'nin nikâhı altında idi. Bu hanım Fetih günü müslüman olmuş, kocası
Safvân da İslâm'dan kaçmıştı. Aleyhissalâtu vesselâm peşinden amcasının oğlu
Vehb İbnu Umeyr'i, kendisine bir emân alâmeti olarak şahsi rıdasıyla birlikte
gönderdi. (Resülullah onu İslâm'a çağırıyor ve yanına gelmeye davet ediyordu;
(gelince bakacak), İslâm hoşuna giderse kabul edecekti, gitmezse kendisine iki
ay müsaade edecekti.

Safvân, Aleyhissalâtu vesselâm'ın yanına rıdasıyla birlikte
gelince, yüksek sesle (halkın arasında) bağırarak:

"Ey Muhammed! İşte Vehb İbnu Umeyr! Senin rıdanı bana
getirdi ve senin beni yanına davet ettiğini, İslâm hoşuma giderse kabul
edeceğimi, gitmezse bana iki ay mühlet tanıyacağını söyledi" dedi.
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm kalkıp: "Ey Ebu Vehb (devenden)
in!" buyurdu. Fakat o:

"Hayır, vallahi, meseleyi benim için açıklığa
kavuşturmadıkça inmem!" dedi. Bunun üzerine Aleyhissalâtu vesselâm:
"Sana, daha fazla, dört ay mühlet tanıyorum" buyurdular.

Sonra Resülullah Havâzin tarafına Huneyn seferine çıktı. (Sefer
hazırlığı sırasında) Safvân'a adam göndererek çağırtıp, emaneten silah ve başka
harp malzemesi vermesini talep etti. Safvân:

"Zorla mı, gönül rızasıyla mı istiyorsun?" dedi.
Aleyhissalâtu vesselâm:

"Gönül rızasıyla!" buyurdu. Safvân (yanında bulunan)
silah vs.yi iane olarak verdi. Sonra Safvân kâfir olduğu halde Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm'la birlikte döndü. Huneyn gazvesine, Tâif'in fethine
katıldı. Bu esnada henüz kâfirdi. Ama hanımı müslüman olmuştu. Aleyhissalâtu
vesselâm aralarını ayırmadı. Bu hal Safvân radıyallahu anh'ın müslüman oluşuna
kadar devam etti. Müslüman olduktan sonra hanımı eski nikâhıyla onun yanında
kaldı. Safvân ile hanımının müslüman oluşu arasında iki ay kadar bir zaman
mevcuttur."

Muvatta, Nikah 44, (2, 543, 544).

5670 - İbnu Ömer radıyallahu anhümâ, bir kölenin nikâhı altında
bulunan bir cariye, hürriyetine kavuşacak olursa, (bu azadlıktan sonra)
kendisine

kocası temas etmedikçe (bu evliliğe devam edip etmemede) muhayyer
olduğunu söylerdi."

Muvatta, Talâk 26, (2, 562).

5671 - İmam Mâlik rahimehullah'a ulaştığına göre, "Hz. Ömer
veya Hz. Osman- radıyallahu anhümâ, bir erkeği "hürüm" diye nefsiyle
aldatıp evlenen ve birçok çocuk doğuran cariye hakkında "adam, çocukların,
köle emsalleriyle fidyelerini öder" diye hükmetmiştir." İmâm Mâlik;
"Bu kıymet, nazarımda en adilidir" demiştir. Rezin tahric etmiştir.

Muvatta, Akdiye 23, (2, 741).

KADINLAR ARASINDA ADALET

5672 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalâtu vesselam buyurdular ki:

"Kimin iki hanımı olur ve aralarında adaletli davranmazsa
Kıyamet günü (vücudunun) yarısı düşük olarak gelir."

Diğer bir rivayette "Bir tarafı eğri (mefluç) olarak"
denmiştir."

Ebu Dâvud, Nikâh 39, (2133); Tirmizi, Nikâh 42, (1141); Nesâi,
İşretü'n-Nisâ 2, (63).

5673 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm gece taksiminde adalete riayet eder ve derdi ki:

"Ey Allahım! Bu taksim benim iktidarımda olanda yaptığım bir
taksimdir. Senin muktedir olup benim muktedir olmadığım şeyden dolayı beni
levmetme!" Benim muktedir olmadığım" dediği şeyle kalbi
kastederdi."

Ebu Dâvud, Nikâh 39, (2134); Tirmizi, Nikâh 42, (1140); Nesâi,
İşretu'n-Nisâ 2, (7, 64)

5674 - Yine Hz. Aişe anlatıyor: "Sevde Bintu Zeme'a
radıyallahu anhâ, gününü Aişe'ye hibe etti. Böylece Resülullah aleyhissalâtu
vesselâm Aişe'ye iki gün ayırıyordu. Bir kendi günü, bir de Sevde'nin
günü."

Buhari, Nikâh 98; Müslim, Radâ' 47, (1463).

5675 - Yine Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm hastalandığı zaman kadınlarını çağırdı, yanında
toplandık.

"Ben sizleri teker teker dolaşacak durumda değilim. Uygun
görürseniz Aişe'nin yanında kalmama müsaade edin, orada kalayım"
buyurdular. Kadınlar da kendisine izin verdiler."

Ebu Dâvud, Nikâh 39. (2137).

5676 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın yanında dokuz hanım vardı. Kadınlara uğrama işini
sıraya koyunca, birinci kadına ikinci bir uğrayışı dokuz gün sonra oluyordu.
kadınlar, her akşam, Resûlullah'ın o gün geleceği odada toplanıyorlardı. (Bir
gün) toplanma yeri Hz. Aişe'nin odasıydı. Zeyneb gelmişti. Resûlullah ona elini
uzâttı. Hz. Aişe:

"Bu Zeyneb'tir, (bilmiyor musun)?" dedi. Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm da elini geri çekti. Derken Hz. Aişe ile Hz. Zeyneb
birbirlerine çıkıştılar. Karşılıklı çekişme birbirlerinin yüzüne toprak atmaya
kadar gitti. (Bu esnada mescidde) ikaamet getirildi. Bu sırada Hz. Ebu Bekir
geçiyordu, onların seslerini işitti.

"Ey Allah'ın Resulü! Çık ve şunların ağızlarına toprak
saç!" dedi. Aleyhissalatu vesselam çıktı."

Müslim, Radâ' 46, (1462).

5677 - Yine Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm, hanımlarına gece ve gündüzleyin aynı saatlerde
ziyarette bulunurdu. Onlar onbir tane idiler. Enes'e: "Buna takat
getirebiliyor muydu?" denmişti. O: "Biz ona otuz kişinin gücü
verildiğini konuşurduk" diye cevap verdi."

Buhârî, Gusl 12; Nesâî, Nikah, 1, (6, 53, 54).

5678 - Yine Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Bâkire, dul
üzerine nikâhlanırsa, bakirenin yanında yedi gün kalınması, sonra taksimat
yapılarak sıraya konması; dul nikâhlandığı zaman, yanında üç gün kalıp sonra
taksimat yapılıp sıraya konması sünnettendir."

Buhâri, Nikâh 100, 101; MüsIim,Radâ' 44, (1461); Muvatta,
Radâ`15, (2, 530); Ebu Dâvud, Nikah 35; (2124); Tirmizi, Nikâh 41, ( 1139).

5679 - Yine Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm Safiyye radıyallahu anhâ'yı aldığı zaman yanında üç gece
ikamet etti. Safiyye dul idi."

Ebu
Dâvud. Nikâh 35. (2123).

5680 - Ebu Bekr İbnu Abdirrahmân, Ümmü Seleme radıyallahu
anhâ'dan anlatıyor: "Resülullah aleyhissalâtu vesselâm benimle evlendiği
zaman, yanımda üç gün ikâmet etti ve dedi ki:

"Sana ehlinden bir tahkir sözkonusu değil. Dilersen senin
yanında yedi gün ikamet ederim. Ancak seninle yedi gün kalırsam diğer
hanımlarımın yanında da yedi gün kalırım."

Müslim, Radâ' 41, (1460); Muvatta, Nikâh 14, (2, 529); Ebu Dâvud,
Nikah 35; (2122).

AZL VE GAYLE HAKKINDA

5681 - Ebu Said radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'la birlikte Beni'I-Müstalik gazvesine çıktık. Arap
esirlerinden çokça esir ele geçirdik. Kadınlara karşı arzu duyduk. Çünkü
üzerimizde bekarlık şiddet kesbetmişti. Hep azil yapmak istiyorduk ve:
"Aramızda Resûllullah aleyhissalâtu vesselâm varken, ona sormadan azil
yapmak olur mu?" dedik ve sorduk.

"Hayır! buyurdular. Bunu yapmamanız gerekir. Kıyamete kadar
geleceği takdir edilen her canlı mutIaka yaratılacaktır (siz tedbirinizle önüne
geçemezsiniz)."

Buhâri, Nikâh 96, Buyü' 109, Itk 13, Megâzi 32, Kader 4, Tevhid
18; Müslim, Nikah 125, (1438 ); Muvatta, Talâk 95; Ebu Dâvud, Nikah 49, (2171);
Tirmizi, Nikâh 40, (1138 ); Nesâi, Nikah 55, (6,107).

5682 - Esmâ Bintu Yezid İbnu's-Seken radıyallahu anha anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'ın: "Çocuklarınızı gizlice
öIdürmeyin. Çünkü gayl, biniciye atının üzerinde ulaşır ve atından aşağı
atar" dediğini işittim."

Ebu Davud, Tıbb 16, (3881); İbnu Mâce, Nikâh 61, (2012).

NÜŞUZ (DİKBAŞLILIK)

5683 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ: "Eğer bir kadın kocasının
geçimsizliğinden veya kendisinden yüz çevirmesinden korkarsa, bazı
fedâkarlıklarla sulh olup aralarını düzeltmelerin de onlar için bir günah
yoktur. Sulh ise daha hayırlıdır.." (Nisa 128 ) ayeti hakkında dedi ki:
"Bu âyet, şöyle bir kadın hakkında inmiştir: "Bir erkeğin nikâhı
altındadır, ancak erkek onunla beraberliği fazla istememektedir, onu boşayıp
bir başkasıyla evlenmeyi arzulamaktadır. Ona kadın: "Beni boşama, yanında
tut, dilersen bir başkasıyla da evlen. Sen bana infak ve gece ayırma hususunda
serbestsin" der. İşte ayette geçen şu meal bu mânayadır: "Bazı
fedakârlıklarla sulh olup aralarını düzeltmelerinde onlar için bir günah
yoktur. Sulh ise hayırlıdır."

Buhâri, Sulh 4, Mezâlim 11, Tefsir, Nisâ 23, Nikâh 95; Müslim,
Tefsir 14 (3021).

NİKÂH MEVZUUNA GİREN BAŞKA MESELELER

5684 - Hz. Ömer radıyallahu anh demiştir ki: "Bir adam bir
kadınla eşlenir, nikâh sırasında kadını kendi memleketinden dışarı çıkarmama
şartını kabul ederse, bilahare kadın razı olmadıkça, onu dışarı
çıkaramaz."

Tirmizi, Nikâh 31, (1127).

5685 - Hz. Ali radıyallahu anh'dan anlatıldığına göre: "Bu
meseleden (nikâhta koşulan şarta uyma meselesinden) sorulmuştur da, o şu cevabı
vermiştir: "Allah Teâla hazretlerinin şartı kadının koştuğu şarttan da,
onun şartını kabul edenden de önce gelir!"

Tirmizi, Nikâh 31, (1127).

5686 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Bir adam
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a gelerek:

"Ey Allah'ın Resûlü! Hanımım değen eli reddetmiyor!"
dedi. Aleyhissalâtu vesselâm: "Onu uzaklaştır!" emretti. Adam:
"Nefsimin ona takılmasından korkuyorum" deyince:

"Öyleyse ondan faidelen!" buyurdular."

Ebu Dâvud, Nikâh 4, (2049); Nesâi, Nikah 12, (6, 67).

5687 - İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kadın kadına bir örtünün altında mübaşeret etmemelidir, onu
tutup kocasına vasfeder de adam görmüş gibi olur."

Ebu Dâvud, Nikâh 44, (2150); Tirmizî, Edeb 38, (2793); Buhârî,
Nikâh 118 ).

5688 - Atâ İbnu Yesâr rahimehullah anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm Hz. Fatıma radıyallahu anhâ'ya çehiz olarak kadife bir
örtü, bir su kabı ve içerisi izhirle doldurulmuş bir minder verdi."

Nesâî, Nikâh 81, (6, 135).

5689 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Ey
Allah'ın Resûlü dedim, ben genç bir insanım, günahtan korkuyorum, evlenecek
maddi imkân da bulamıyorum, hadımlaşmayayım mı?" dedim. Aleyhissalâtu
vesselâm bana cevap vermedi. Ben bir müddet sonra aynı şeyi tekrar söyledim.
Yine cevap vermedi. Sonra:

"Ey Ebu Hureyre! buyurdu. Senin karşılaşacağın şey hususunda
artık kalem kurumuştur. Bu durumda ister hadımlaş ister bırak."

Buhârî, Nikâh 8; Nesâî, Nikâh 4, (6, 59).

5690 - Ma'mer anlatıyor: "Süfyan-ı Sevrî merhum (bir gün)
bana:

"Ailesinin bir yıllık -veya yarı yıllık yiyeceğini cemeden
kimse hakkında bir şey işittin mi?" diye sormuştu. O anda ne söyleyeceğim
aklıma gelmedi. Ama sonradan İbnu Ş'ihâb'ın bize tahdis ettiği bir hadisi
hatırladım. Hâdis İbnu Şihâb'a Mâlik İbnu Evs'ten, ona Hz. Ömer radıyallahu
anh'tan gelmişti. Hadiste Aleyhissalâtu vesselâm'ın, Beni'n-Nadir hurmalığını
satıp ailesi için bir yıllık yiyeceklerini ayırdığı belirtilmekte idi."

Rezin tahric etti. Buhari, Nafakât 3; Müslim, Cihâd 49, (1757).

NEZİRDEN NEHY

5691 - Saîd İbnu'I-Hâris anlatıyor: "İbnu Ömer radıyallahu
anhümâ'yı şöyle söyler işittim: "Siz nezretmekten yasaklanmadınız mı?
Resülullah aleyhissalâtu vesselâm demişti ki: "Nezir; olacak bir şeyi ne
öne alır ne de geriye bıraktırır. Ancak onunla cimriden mal çıkarılmış
olur."

Buhârî, Kader 6, Eyman 26; Müslim, Nezr 3, (1639); Ebu Dâvud,
Eymân 26, (3287); Nesâî, Eymân 24, (7, 15,16).

5692 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Nezir, ademoğluna, Allah'ın kendisine takdir etmediği
hiçbir şeyi yakınlaştırmaz. Ancak nezir, kadere muvafık olur. Nezir sayesinde,
cimrinin kendi arzusu ile çıkarmak istemediği, cimriden çıkarılır."

Buhârî, Kader 6, Eymân 26; Müslim, Eymân 7, (1640); Ebu Dâvud;
Eymân 26, (3288 ); Tirmizi, Nüzûr 10, (1538 ); Nesâî, Eymân 25, (7,16).

TAATE YÖNELİK NEZİR

5693 - Hz. Aişe radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın şöyle söydediğini işittim:

"Kim Allah'a itaat etmeye nezrederse hemen itaat etsin. Kim
de Allah'a isyan etmeye nezrederse, sakın isyan etmesin."

Buhârî, Eyman 28; Muvatta, Nüzür 8, (2, 476); Ebu Davud, Eymân
22, (3289); Tirmizi, Nüzûr 2; (1526); Nesâî, Eymân 28, (7,17); İbnu Mâce,
Kefârat 16, (2126).

NAMAZLA İLGİLİ NEZİR

5694 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Bir kadın
hastalanmıştı, şöyle bir nezirde bulundu: "Allah Teâla hazretleri bana
şifa verirse, buradan gidip Mescid-i Aksâ'da namaz kılacağım." Sonra kadın
iyileşmişti. Hemen yol hazırlığı yaptı. Hz. Meymune radıyallahu anhâ'ya geldi,
selam verip kararını anlattı. Meymune, kadına:

"Hele otur, hazırladığını (burada) ye. Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın mescidinde namaz kıl. Zira ben O'nun şöyle
söylediğini işittim:

"Şu mescidimde kılınan bir namaz, Kâ'be Mescidi hâriç bütün
mescidlerde kılınan bin namazdan daha hayırlıdır."

Müslim, Hacc 510, (1396).

5695 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Fetih günü bir
adam kalkıp: "Ey Allah'ın Resûlü dedi. Ben aziz ve celil olan Allah'a
nezirde bulundum ve dedim ki: "Eğer Mekke'nin fethini sana müyesser
ederse, Beytu'I Makdis'te iki rek'at namaz kılacağım." Resülullah
aleyhissalatu vesselâm adama:

"Sen şurada kıl!" cevabında bulundu. Adam talebini
tekrar etti:

"Sen şurada kıl!" buyurdu. Adam bir kere daha tekrar
edince:

"Öyleyse sen bilirsin" buyurdular."

Ebu Dâvud, Eymân 24, (3305).

ORUÇLA İLGİLİ NEZİR.

5696 - Hakîm İbnu Ebî Hürre el-Eslemi'nin anlattığına göre,
"İbnu Ömer radıyallahu anhümâ'nın -önceden belirttiği bir günde oruç
tutmaya nezreden bir kimsenin, nezrettiği o günü, Kurban veya Ramazan
bayramlarına rastladığı taktirde, nezrini yerine getirip getirmeyeceği
hususunda- şöyle dediğini işitmiştir: "Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'da sizin için güzel örnek vardır. O, ne Kurban ne de Ramazan
bayramlarında oruç tutmamıştır. Üstelik o günlerde oruç tutmayı uygun da
görmemiştir:" Soru sahibi sorusunu tekrar edince İbnu Ömer:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm nezre uymayı emretmiştir, iki bayram
gününde oruç tutmayı da nehyetmiştir" demiştir. Soru sahibi sorusunu yine
tekrar edince eski cevabına ilavede bulunmamıştır."

Buhârî, Eymân 32, Savm 67; Müslim, Siyâm 142, (1139).

5697 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüm anlatıyor: "Resülullah
aleyhissaIâtu vesselâm hutbe verirken, güneşte ayakta duran bir adam gördü.
Bunun niye orada durduğunu sordu.

"Bu Ebu İsraîl'dir, güneşte durarak oruç tutmaya, yiyip
içmemeye, gölgede oturmamaya ve konuşmamaya nezretmiştir!" dediler.
Aleyhissalâtu vesselâm: "Ona söyleyin; gölgelensin ve konuşsun, ancak
orucunu tamamlasın" buyurdular."

Buhârî, Eymân 31, Muvatta, Eymân 6, (2, 475); Ebu Dâvud, Eymân
23, (3300).

5698 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "(Babam) Ömer
radıyallahu anh (bir gün) dedi ki:

"Ey Allah'ın Resulü! Ben cahiliye devrinde bir gün itikaf
yapmayı nezretmiştim. -Bir rivayette Mescid-i Haram'da bir gece denmiştir.-
(Bunu ifa etmem gerekir mi?)" Resülullah aleyhissalâtu vesselâm:
"Nezrini yerine getir!" buyurdular."

Buhârî, İ'tikâf 5, 15, 16, Humus 19, Megâzî 54, Eymân 29; Müslim,
Eymân 27, (1656); Ebu Dâvud, Eymân 32, (3325); Tirmizî, Eymân 11, (1539);
Nesâî, Eymân 36, (7, 21, 22).

HACCLA İLGİLİ NEZİR

5699 - Ukbe İbnu Amir radıyallahu anh anlatıyor:
"Kızkardeşim, Beytullah'a yalın ayak yürüyerek gitmeye nezretmişti. Bu
hususta Resûlullah'a sormamı talep etti. Ben de sordum. Aleyhissalâtu vesselâm:

"Yürüsün ve binsin!" buyurdular."

Buhari, Cezâu's-Sayd 27; Müslim, Nezr 11, (1644); Ebu Dâvud,
Eyman 23, (3293, 3294, 3299); Nesâi, Eyman 3, (7, 19).

5700 - Tirmizi'nin rivayetinde şu ziyade vardır: "...ayağı
çıplak ve başı da örtüsüz olarak Resûlullah: "(Allah, kızkardeşinin
meşakkati sebebiyle bir şey yapacak değildir.) Ona emredin, başını örtsün,
hayvanına binsin, (kefaret olarak) üç gün oruç tutsun" buyurdu."

Tirmizi, Nüzûr 16, (1544),

5701 - İbnu Abbas radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Ukbe'nin
kız kardeşi, yürüyerek hacc yapmaya nezretmişti. Ukbe onun bu işi yaya olarak
yapamayacağını Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a söyledi. Aleyhissalâtu
vesselâm:

"Allah, kızkardeşinin yayan yürümesinden müstağnidir. Binsin
ve bir deve kurban etsin!" buyurdular."

Bir rivayette: "Allah, kızkardeşinin Beytullah'a yayan
yürümesi sebebiyle bir şey yapacak değildir" buyrulmuştur.

Ebu Dâvud, Eyman 23, (3295, 3296, 3297).

5702 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm, iki oğlunun omuzlarına ardılmış olarak yürümekte olan
bir ihtiyar görmüştü.

"Bunun derdi ne de böyle yürüyor" diye sordu.

"Yürümeye nezretmiş!" dediler.

"Şurası muhakkak ki, Allah bu biçarenin kendine eziyet
etmesinden müstağnidir" buyurdular ve hayvanına binmesini
emrettiler."

Buhari, Eyman 31, Sayd 27; Müslim, Nüzûr 9, (1642); Ebu Dâvud,
Eyman 23, (3301); Tirmizi, Nüzûr 9, (1537); Nesâi, Eyman 42, (7, 30).

MALLA İLGİLİ NEZİR

5703 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ demiştir ki: "Kim
"Malım Kâ'be yolunda feda olsun!" diye nezrederse, ona yemin kefâreti
gerekir. Kim de bağışlayacağı malı tayin edip belirlerse, o malı çıkarması
gerekir, hatta bu mal üçte birden fazla bile olsa."

Bu hadisin "...yemin kefareti gerekir" ibaresine kadar
olan kısmını, Muvatta'da İmam Malik tahric etmiştir. Geri kalan kısmını ise
Rezin tahric etmiştir.

Muvatta, Nüzûr 17, (2, 481).

5704 - İmam Malik'ten rivayete göre, "kendisine, "Malım
Allah yolunda sadakadır" diyen kimse hakkında sorulmuştu, şu cevabı verdi:

"Üçte birini sadaka yapar. Zira, Aleyhissalâtu vesselâm, Ebu
Lübâbe radıyallahu anh: "Günahı işlemiş bulunduğum kavmimin yurdunu
terkedip, sana mücavir olacağım. Malımı da Allah ve Resûlüne tasadduk
edeceğim" dediği vakit: "Bu maldan üçte birinin bağışı sana kifâyet
eder" demişti."

Muvatta, Nüzûr 16, (2, 481).

5705 - Amr İbnu Şu'ayb an ebihi an ceddihi radıyallahu anh
anlatıyor: "Bir kadın (gelerek): "Ey Allah'ın Resûlü! Ben senin
yanıbaşında def çalmaya nezrettim!" dedi. Aleyhissalâtu vesselâm:

"Nezrini yerine getir!" buyurdular."

Ebu Davud, Eyman 27, (3315).

5706 - Rezin şu ziyadeyi kaydetti: "Kadın dedi ki: "Ey
Allah'ın Resulü! Çıktığın gazveden sağ-salim ganimetle dönersen sana (zafer
alâmeti olarak) def çalıvereceğim diye nezrettim!"

Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm bu talep üzerine: "Eğer
nezretti isen haydi nezrini yerine getir, yoksa böyle bir şey yapma!"
buyurdular."

Rezin'in ziyadesi İbnu Hibbân'ın Sahih'inde geçmektedir (6,
286-287).

5707 - Sâbit İbnu'd-Dahhâk radıyallahu anh anlatıyor: "Bir
adam, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a: "Ben şu şu yerde bir kurban
kesmeye nezrettim!" dedi. Zikrettiği yer cahiliye insanlarının kurban
kestikleri bir yerdi. Aleyhissalâtu vesselâm:

"Orada, kendisine ibadet edilen cahiliye putlarından biri
var mı?" diye sordu. Adam:

"Hayır!" deyince:

"Pekiyi orada, onların bayramlarından bir bayram kutlanıyor
mu?" diye sordu. Onlar yine "hayır!" deyince:

"Öyleyse nezrini yerine getir!" emrettiler."

Ebu Dâvud, Eyman 27, (3313).

MA'SİYETLE İLGİLİ NEZİR

5708 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ma'siyette (günah şeylerde) nezir yoktur. Bunun kefâreti de
yemin kefâretidir."

Ebu Dâvud, Eymân 23, (3292); Tirmizi, Nüzûr 1, (1524); Nesâî,
Eymân 41, (7, 26).

5709 - İbnu Amr İbnu'I-Âs radıyallahu anhümâ anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ancak, kendisiyle Allah Teâla hazretlerinin rızası talep
edilen şeylerde nezir vardır. Sıla-ı rahmı koparma üzerine de yemin
yoktur."

Ebu Dâvud, Eymân 15, (3273, 3274).

5710 - İmrân İbnu Husayn radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdullar ki:

"Ne bir mâsiyette ne de insanoğlunun mâlik olmadığı bir
şeyde nezir yoktur."

Nesâi, Eymân 14, (7, 28 ); Müslim, Nezr 8, (1641); Ebu Dâvud,
Eyman 28, (3316).

5711 - Yahya İbnu Sa'id radıyallahu anh anlatıyor: "Kasım
İbnu Muhammed'in şöyle söylediğini işittim: "İbnu Abbâs radıyallahu
anhüma'ya bir kadın gelip:

"Ben oğlumu kurban etmeye nezrettim! (Ne dersin?)"
dedi. İbnu Abbâs ona:

"Oğlunu kesme, yeminine karşı keffârette bulun!" diye
cevap verdi. Bu cevap karşısında orada bulunan yaşlı bir zat:

"Bu nezirde nasıl keffâret olur?" dedi. İbnu Abbâs
açıkladı:

"Allah Teâla hazretleri Kur'ân-ı Kerim'de: "Hanımlarına
zıhâr yapanlarınız bilsin ki, bu sözleriyle hanımları onların anneleri olmuş
olmaz. Gerçekten onlar çirkin ve asılsız bir söz söylüyorlar..." (Mücâdele
2) buyurmuş, sonra da gördüğün gibi, bu zıhârda bulunanlara keffâret takdir etmiştir."

Muvatta, Nüzûr 7, (2, 476).

5712 - Muhammed İbnu Münteşir anlatıyor: "Bir adam, Allah,
düşmanından kurtardığı taktirde kendisini kurban etmeye nezretmişti. Durumu
gelip İbnu Abbâs radıyallahu anhümâ'ya sordu. O da, hizmetçisi Mesruk'a
sormasını söyledi. Adam ona sorunca, Mesrûk:

"Sen kendini kurban etme. Çünkü, eğer mü'min biriysen,
mü'min bir canı öldürmüş olacaksın; yok eğer kâfirsen, cehenneme gitmede
acelecilik etmiş olacaksın. En iyisi, bir koç satın al, bunu müslümanlar için
kes. Çünkü İshâk aleyhisselâm senden daha hayırlıdır. O bir koç ile
fidyelendi" diye cevap verdi. Adam bu cevabı İbnu Abbas radıyallahu
anhümâ'ya haber verdi. Bunun üzerine:

"Sana, ben de böyle fetva vermeyi düşünmüştüm!"
dedi."

Rezin tahric etmiştir.

5713 - Ukbe İbnu Âmir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurmuştur ki:

"Nezir keffâreti, başka bir şey zikredilmemişse yemin
keffâretidir."

Müslim, Nüzûr 13, (1645); Ebu Dâvud, Eymân 31, (3323); Tirmizî,
Nüzür 4, (1528 ).

5714 - İmrân İbnu Husayn radıyallahu anhümâ anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Nezir iki çeşittir: Kimin nezri Allah'a taatla ilgiliyse bu
nezir Allah içindir. Bunda vefa gerekir. Kimin nezri de Allah'a masiyetle
ilgili ise işte bu nezir şeytan içindir, bunda vefa yoktur. Böyle bir nezirde
bulunan kimse, nezri için, yeminde olduğu gibi keffarette bulunur."

Nesâî, Eymân 41, (7, 28, 29).

NİYET VE İHLAS

5715 - Hz. Ömer radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalatu vesselâm buyurdular ki:

"Ameller niyetlere göredir. Herkese niyet ettiği şey vardır.
Öyleyse kimin hicreti Allah'a ve Resülüne ise, onun hicreti Allah ve
Resülünedir. Kimin hicreti de elde edeceği bir dünyalığa veya nikâhlanacağı bir
kadına ise, onun hicreti de o hicret ettiği şeyedir."

Buhâri, Bed'ü'l-Vahy 1, Itk 6, Menâkıbu'l-Ensâr 45, Nikâh 5,
Eymân 23, Hiyel 1; Müslim, İmâret 155, (1907); Ebu Dâvud, Talâk 11, (2201);
Tirmizi, Fedâilu'I-Cihâd 16, (1647); Nesâî, Tahâret 60, (1, 59, 60).

5716 - İbnu Ömer radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Allah bir kavme azap indirdi mi, o azab, kavmin içinde
bulunan herkese isabet eder. Sonra, (Kıyamet gününde) herkes niyetlerine (ve
amellerine) göre diriltilirler."

Buhari, Fiten 19; Müşlim, Sıfatu'l-Cenne 84, (2879).

5717 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim kırk sabah Allah'a ihlâslı olursa, kalbinden lisanına
hikmet çeşmeleri akmaya başlar."

Rezîn tahric etmiştir. Hadis Hilyetü'I-Evliya'da Ebu Eyyüb
el-Ensariden merfu olarak kaydedilmiştir, (5,189); keza hadisi
Câmi'u's-Sagîr'de de bulmaktayız (Feyzu'l-Kadir 6, 43).

NASİHAT VE MEŞVERET

5718 - Temîmu'd-Dâri radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm: "Din nasihatten (hayırhahlıktan) ibarettir!"
demişti. Biz sorduk: "Ey Allah'ın Resûlü! Kimin için hayırhah
olmaktır?"

"Allah için, Allah'ın kitabı için, Resûlü için ve
müslümanların imamları ve hepsi için!" buyurdular."

Müslim, İman 95, (55); Ebu Davud, Edeb 67, (4944); Nesâî, Bey'at
31, (7, 156).

5719 - Kime ilme müstenid olmayan bir fetva verilmişse, bunun
günahı ona fetva verene aittir. Kim, bir kardeşine, gerçeğin başka olduğunu
bile bile, farklı bir irşadda bulunursa ona ihanet etmiş olur."

Ebu Dâvud, İlm 8, (3657).

5720 - Ümmü Seleme ve Ebu Hureyre radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Müsteşar mü'temendir."

Tirmizi, Edeb 57, (2823, 2824), Zühd 39, (2370); Ebu Davud, Edeb
123, (5128 ); İbnu Mace, Edeb 37, (3745).

UYUMA VE UYANMA ADABI

5721 - Abbad İbnu Temîm'in amcasından naklettiğine göre,
"Amcası, Resülullah aleyhissalâtu vesselâmı mescidde, ayaklarından birini
diğerinin üzerine koymuş vaziyette sırtüstü yatarken görmüştür."

Buhârî, Salât 85, İsti'zân 44; Müslim, Libâs 75, (2100); Muvatta,
Kasru's-salât 87, (1, 173); Ebu Dâvud, Edeb 36, (4866); Tirmizî, Edeb 19,
(2766); Nesâî, Mesacid 28, (2, 50).

İmam Malik şu ziyadeyi kaydetmiştir: "İbnu'I Müseyyeb'ten
bana ulaştığına göre Hz. Ömer ve Osman radıyallahu anhümâ da böyle
yaparlardı."

5722 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Biriniz sırtüstü uzanıp, sonra da ayak ayak üstüne
atmasın."

Müslim, Libâs 74, (2099); Ebü Dâvud, Edeb 36, (4865); Tirmizî,
Edeb 20, (2767, 2768 ).

5723 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm karnı üzerine yatmış bir adam görmüştü;
hemen müdahale edip: "Bu Allah Teâla Hazretlerinin sevmediği bir
yatıştır!" buyurdular."

Tirmizî, Edeb 21, (2769).

5724 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm, kişinin korkuluğu olmayan damda uyumasını
nehyetti."

Tirmizî, Edeb 82, (2858 ).

5725 - Ümmü Seleme ailesinden biri rivayet etmiştir:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın yatağı, insanın kabrine konduğu
şekildeydi, mescid de baş tarafındaydı."

Ebu Davud, Edeb 106, (5044).

5726 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm geceleyin kalktı, kazayı hacette bulundu. Yani bevletti.
Arkadan ellerini ve yüzünü yıkadı. Sonra, tekrar uyudu."

Ebu Dâvud, Edeb 105, (5043).

5727 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ı Ka'be'nin avlusunda gördüm, elleriyle şöyle ihtiba
edip oturmuştu" dedi ve ihtiba oturuşunu (göstererek) tarif etti. Bu kurfusâ
idi."

Buhârî, İsti'zân 34.

5728 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ'nın anlattığına göre,
"Kişinin (namazda) elini boş böğrüne koymasını mekruh addederdi ve:
"Bunu yahudiler yapar"derdi."

Rezin tahric etmiştir. Ancak Buhârî bunu bir bab başlığında
muallak olarak kaydetmiştir. Buhârî, Enbiyâ 50.

NİFAK

5729 - İbnu Amr İbni'l-As radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Dört haslet vardır; kimde bu hasletler bulunursa o kimse
halis münafıktır. Kimde de bunlardan biri bulunursa, onu bırakıncaya kadar
kendinde nifaktan bir haslet var demektir: Emanet edilince hiyanet eder,
konuşunca yalan söyler, söz verince sözünde durmaz, husûmet edince haddi
aşar."

Buhâri, İman 24, Mezâlim 17, Cizye 17; Müslim, İman 106, (58 );
Ebu Dâvud, sünnet 16, (4688 ); Tirmizi, İman 14, (2634); Nesâi, İman 20, (8,
116).

5730 - Hz. Huzeyfe radıyallahu anh anlatıyor: "Nifak
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm devrinde vardı. Şimdi ise, imandan sonra
küfür vardır."

Buhârî, Fiten 21.

5731 - Esved rahimehullah anlatıyor: "Hz. Abdullah İbnu
Mes'ud radıyallahu anh'ın ders halkasında idik. Huzeyfe radıyallahu anh geldi
ve yanımızda durup bize selâm verdi ve:

"Nifak, siz en hayırlı bir kavme indirildi" dedi. Esved
de (hayretle):

"Sübhânallah, Azîz ve Celîl olan Allah: "Münafıklar
cehennemin en aşağı derekesindedir" (Nisa 145) buyuruyor" dedi. Bunun
üzerine Abdullah tebessüm etti. Huzeyfe de mescidin bir kenarına oturdu. Derken
Abdullah kalktı ve arkadaşları da dağıldılar. Huzeyfe beni çağırmak için bana
bir çakıl attı, yanına geldim. Bana: "Abdullah'ın gülmesi tuhafıma gitti,
halbuki o benim söylediğimi bilen birisi. Yemin olsun nifak, siz (Tâbiîler)den
daha hayırlı bir kavme indirildi. Onlar (nifaktan) sonra tevbe ettiler. Allah
da tevbelerini kabul etti" dedi."

Buhâri, Tefsir, Nisâ 25.

5732 - İbnu Ebi Müleyke rahimehullah anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın ashabından olup da Bedir gazvesine katılanlardan otuz
kadarına yetiştim. Hepsi de kendi hesabına nifaktan korkuyorlar ve dinlerinde
fitneye düşmekten kendilerini emniyette hissetmiyorlardı."

Buhari, İman 36 (Bab başlığında kaydetti.)

YILDIZLAR

5733 - İbnu Abbâs radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim, Allah'ın zikrettiğinin gayrısı için yıldızlar ilminden
bir bab iktibas ederse sihirden bir şu'be iktibas etmiş olur. Müneccim
kâhindir; kâhinde sihirbazdır, sihirbaz da kâfirdir."

Rezin tahric etmiştir.

5734 - Bir diğer rivayette şöyle gelmiştir:Kim yıldızlarla ilgili
bir ilim iktibas etmişse sihirden bir şube iktibas etmiş demektir. (Yıldız
ilmi) arttıkça (sihir ilmi de) artar."

Ebu Dâvud, Tıbb 22, (3905).

5735 - Zeyd İbnu Hâlid radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm Hudeybiye'de, bize, geceleyin yağan
yağmurun peşinden sabah namazı kıldırmıştı. Namazı bitince cemaatın önüne geçti
ve:

"Rabbiniz ne dedi biliyor musunuz?" buyurdu. Cemaat:
"Allah ve Resûlü bilir!" dediler.

"Allah Teâla Hazretleri: "Kullarımdan bir kısmı bana
mü'min, bir kısmı da kâfir olarak sabahladı. "Allah'ın fazlı ve
rahmmetiyle bize yağmur yağdırdı" diyen bana mü'min, yıldızları da inkâr
edici olarak sabahladı.Kim de: "Falanca falanca yıldız sayesinde bize
yağmur yağdırıldı" dediyse o da bana kâfir, yıldıza mü'min olarak sabaha
erdi" dedi!" buyurdular."

Buhari, Ezan 156, İstiska 28, Meğazi 35, Tevhid 35; Müslim, İman
125, (71); Muvatta, İstiska 4, (1, 192); Ebu Davud, Tıbb 22, (3906); Nesai,
İstiska 16, (3, 165).

5736 - Ebu Said radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Eğer Allah Teâla hazretleri, kullarından yağmuru beş yıl
tutup sonra gönderecek olsa, insanlardan bir grubu kâfir olur ve: "Micdeh
yıldızı sebebiyle yağmura kavuştuk!" derdi."

Nesâî, İstiska 16, (3,165).

5737 - Katâde rahimehullah demiştir ki: "Allah bu yıldızları
üç şey için yaratmıştır: Onları semânın zineti kıldı, (semâya yükselip haber
toplayan) şeytanlara atılacak taşlar kıldı, kendileriyle istikâmet tayin edilen
alâmetler kıldı. Kim yıldızlar hakkında başka yorumlar yapmaya kalkarsa hata
eder ve nasibini zayi eder, kendisini ilgilendirmeyen ve bilgisi olmayan hatta
bilmekte peygamler ve meleklerin bile acze düştükleri bir hususta kendini
külfete sokar."

5738 - Rebi'de aynısını rivayet etmiş ve şu ziyadeyi
kaydetmiştir: "AIlah'a yemin olsun. Allah hiç kimsenin ne yaşamasını, ne
ölmesini, ne de rızkını herhangi bir yıldıza bağlamıştır. Bunu söyleyenler
Allah hakkında yalan düzüyorlar ve kendilerine bahaneler uydur(up
avun)uyorlar."

Rezin tahriç etmiştir. Buhârî, önceki kısmı, başından "...
bilgisi olmayan" ibaresine kadar muallak olarak kaydetmiştir. (Bed'ül-Halk
3).

HİCRETLER

5739 - Bera İbnu'l-Âzib radıyallahu anh anlatıyor: "Hz. Ebu
Bekr radıyallahu anh, evinde babama uğradı. Ondan bir semer satın aldı. (Babam)
Azib'e:

"Benimle oğlunu gönder, onu evime kadar götürüversin!"
dedi. Babam bana:

"Hay onu götürüver!" dedi. Ben de götürüverdim. Babam
onunla beraber çıktı, bedelini alacaktı. Babam, Ebu Bekr'e:

"Ey Ebu Bekr! Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'la (hicret
ettiğin) gece ne yaptınız?" diye sordu.

"Evet o gece yürüdük. Ertesi günü de öğle vaktine kadar
yürüdük. Yolumuz tenha idi, hiç kimseye rastlamadık. Önümüze uzun bir kaya
çıktı. Kayanın henüz güneşin değmediği bir gölgesi vardı. Yanına konakladık.
Ben kayanın yanına geldim. Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'ın duldasında
uyuması için eIimle bir yeri düzledim. Sonra oraya bir post yayıp:

"Ey Allah'ın Resülü! (Siz biraz istirahat buyurup şurada)
uyuyun, ben etrafınızı gözetlerim!" dedim. Derken yatıp uyudu, ben de
çıkıp etrafını gözetlemeye başladım. Kayaya doğru sürüsüyle gelmekte olan bir
çobanla karşılaştım. O da bizim gibi gölgeye sığınmak istiyordu.

"Sen kimlerdensin ey delikanlı?" diye sordum. Medine
veya Mekke'den bir adama aitti. Ben tekrar:

"Koyununda süt var mı?" dedim.

"Evet!" dedi.

"Sağar mısın?" dedim.

Tabii dedi ve sağmak üzere bir koyun yakaladı.

"Memede kıl, toz-toprak çer-çöp olabilir, bunları bir
çırp!" dedim. Dediğimi yaptı, beraberindeki bir kaba bir miktar süt sağdı.
Benim de yanımda Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm için taşıdığım bir kap
vardı. İçmede, abdestte onu kullanırdı. (Sütü kendi kabıma aktararak)
Aleyhissalâtu vesselâm'ın yanına geldim. Uyuyordu. Uyandırmak istemedim.
Uyanıncaya kadar yanında durdum. Süte biraz su kattım, dibi serinledi.

"Ey Allah'ın Resülü, buyurun için!" dedim. O içti ben
de memnun oldum. Sonra: "Yola koyulma vakti gelmedi mi?" dedi.

"Evet!" dedim. Güneşin zevâlinden sonra hareket ettik.
Peşimize Sürâka İbnu Mâlik İbni Cu'şem düştü. Biz sert bir arazide yürüyorduk.

"Ey Allah'ın Resülü, bize yaklaştı!" dedim.

"Üzülme! Allah bizimledir!" buyurdu. Aleyhissalâtu
vesselâm, Sürâkaya beddua etti. Derhal atının ön ayağı karnına kadar yere
saplandı. Sürâka:

"Anladım ki, siz bana ilendiniz. Ne olur benim için dua
edin. Allah için ben de takipçileri sizden geri çevireceğim!" dedi.
Aleyhissalâtu vesselâm dua ediverdi, adam kurtuldu ve geri döndü. Yol boyu her
kime rastladı ise:

"Ben size bedel burada gereken (aramayı) yaptım (kimse
yok)!" dedi. Böylece her kime rastladı ise geri çevirdi. Hülasa, bize
verdiği sözü tuttu."

Buhâri, Menâkıbu'l-Ensâr 45. Lukata 11, Menâkıb 25, Eşribe 12;
Müslim, Zühd 75, (2009).

5740 - Hz. Ebu Bekr radıyallahu anh anlatıyor: "Biz mağarada
iken müşriklerin ayaklarını görüyordum. Onlar bu sırada başlarımızın üstünde
idiler.

"Ey Allah'ın Resûlü dedim, onlar ayaklarının aşağısına bir
bakacak olsa bizi mutlaka görürler!" dedim. Bunun üzerine:

"Ey Ebu Bekr!" buyurdular, "Üçüncüleri Allah olan
iki kişi hakkında ne zannediyorsun?"

Buhârî, Fezâilu'l-Ashâb 2, Menâkıb 45, Tefsîr, Berâet 1; Müslim,
Fezâilu's-Sahâbe 1, (2381); Tirmizî, Tefsîr, Tevbe, (3095).

5741 - Abdullah lbnu Sa'dî radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın yanına bir heyet olarak geldik. Ben:

"Ey Allah'ın Resülü! Muhakkak ki ben, arkamda, artık
hicretin sona erdiğini zanneden bir kavim bıraktım" dedim. Aleyhissalâtu
vesselâm:

"Küffârla kıtal edildiği müddetçe, hicret sona
ermeyecektir" buyurdu."

Neâî, Bey'at 15, (7, 146).

5742 - Ya'la İbnu Ümeyye anlatıyor: "Fetih günü babam
Ümeyye'yi getirip: "Ey Allah'ın Resûlü! Babamla hicret şartı üzere bey'at
yap!" dedim. Ama O:

"Onunla cihad etme şartı üzerine bey'at yaparım, artık
hicret sona ermiştir" cevabını verdi."

Nesâî, Bey'at 15, (7,145).

5743 - Sehl İbnu Sa'd radıyallahu anh anlatıyor: "(Sahabîler
lslâmi takvimin başlangıcını tesbit ederken) ne Resulullah aleyhissalâtu
vesselâm'ın bi'set zamanına, ne de vefat zamanına itibar etmediler. Fakat
Medine'ye gelişine itibar ettiler."

Buhari, Menakıbu'l-Ensar 48 ).

RESULULLAH'IN HEDİYELERİ

5744 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Hediyeleşin, zira hediye, kalpteki kuşkuları giderir. Komşu
kadın, komşusu kadından gelen (hediyeyi) hakir görmesin, bir koyun paçası olsa
bile."

Tirmizî, Vela ve'l-Hibe 6, (2131).

5745 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm, hediyeyi kabul eder, ona karşılıkta bulunurdu."

Buhari, Hibe 11; Ebu Dâvud, Buyû' 87, (3536); Tirmizî, Birr 34,
(1954).

5746 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Bana bir koyunun inciğe kadar ayağı hediye edilse kabul
ederim, böyle bir yemeği yemeye çağırılsam icabet ederim.

Tirmizi, Ahkâm 10, (1338 ).

5747 - Hz. Ali radıyallahu anh anlatıyor: "Kisra Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'a bazı şeyler hediye etti, Aleyhissalâtu vesselâm ondan
bu hediyeleri kabul etti. Diğer krallar da ona hediyede bulundular, o da
onlardan bunu kabul etti."

Tirmizî, Siyer 23, (1576).

5748 - İyâz İbnu Himâr radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a bir hediyede bulunmuştum. Bana:
"Müslüman mı oldun?" diye sordu.

"Hayır! dedim.

"Ben müşriklerin hediyesini almaktan menolundum!"
buyurdular (ve hediyemi almadılar)."

Ebu Dâvud, Harâc 35, (3057); Tirmizî, Siyer 24, (1577).

5749 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Bir
bedevî Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a genç bir deve hediye etti.
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm ona mukabil altı genç deve verdi. Bedevî,
memnun kalmadı. Bu hal, Aleyhissalâtu vesselâm'a ulaştı. Allah'a hamd ü senadan
sonra:

"Falan kimse bana bir deve hediye etti. Ben ona mukabil altı
deve verdim. Buna rağmen memnun olmamış. (Allah'a) yemin olsun, (Şu günden
sonra muhacirler), Kureyşliler, Ensârîler, Sakîtliler veya Devsliler dışında
kimseden hediye almamaya azmettim" buyurdular."

Tirmizî, Menâkıb, (3940, 3941); Ebu Dâvud, Buyü' 82, (3537);
Nesâi, Umrâ 5, (6, 280).

5750 - Ebu Ümâme radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim bir kimse için şefaatçi olur, o da bu şefaatine karşı
bir hediyede bulunursa hediyeyi kabul ettiği taktirde, riba kapılarından büyük
bir kapıya girmiş olur."

Ebu Dâvud, Büyü' 84, (3541).

5751 - Ubade İbnu's-Sâmit radıyallahu aanh anlatıyor: "Ben
ehl-i Suffa'dan birkısım insanlara yazı ve Kur'ân'ı öğretmiştim. Onlardan bir
adam bana bir yay hediye etti. Ben de: "(Bu yay) benim için (büyük) bir
mal değil, onunla Allah yolunda atış yaparım, gidip Resûlullah Aleyhissalâtu
vesselâm'a soracağım" dedim. Gidip sordum:

"Ey Allah 'ın Resûlü! dedim. Kendilerine yazı ve Kur'ân
öğrettiğim kimselerden biri bana bir yay hediye etti. Bu benim için bir mal da
değil. Ben onunla Allah yolunda atış yaparım!" dedim. Aleyhissalâtu
vesselâm bana:

"Eğer ateşten bir takı takınmayı seversen kabul et!"
diye cevap verdi."

Ebu Dâvud, Büyü' 37, (3417).

HİBE

5752 - İbnu Abbâs ve İbnu Ömer radıyallahu anhüm anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Bir kimse bir atiyyede bulunur veya bir hibede bulunursa,
sonradan atiyye ve hibesinden rücü etmesi ona helal olmaz, sadece baba çocuğuna
yaptığı bağıştan dönebilir."

5753 - Bir rivayette: "Atiyye veya hibesinden dönen,
kusmuğuna dönen köpek, gibidir" denmiştir."

Ebu Dâvud, Büyü' 83, (3539); Tirmizî, Büyü' 52, (1299); Nesâî,
Hibe 2, (6, 265); İbnu Mâce, Hibe 2, (2377).

5754 - Yine İbnu Abbas radıyallahu anhüma'dan merfu olarak şu
hadis kaydedilmiştir: "Kusmuğuna rücü eden köpek gibi hibesinden dönen kimsenin
kötü örneği bize yakışmaz."

Buhârî, Hibe 14, 30, Hiyel 14; Müslim, Hibât 5, (1622); Ebu
Dâvud, Büyü' 83, (3538 ); Tirmizî, Büyü' 62, (1298 ); Nesâi, Hibe 2, (6, 265).

5755 - Nu'mân İbnu Beşîr radıyallahu anhümâ'nın anlattığına göre,
"babası onu (Nu'man'ı) Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a getirmiş ve:
"Ey Allah'ın Resülü! Ben bu oğluma bir köle bağışladım! (Sen bu bağışıma
şahid ol!" demiştir. Aleyhissalâtu vesselâm:

"Her çocuğuna böyle bir bağışta bulundun mu?" diye
sormuş, babası "hayır!" deyince: "Öyleyse bağışından dön!"
emretmiştir."

Buhâri, Hibe 2, 11, Şehâdât 9; Müslim, Hibât 9, (1623); Muvatta,
Akdiye 39, (2, 751); Ebu Davud, Büyü' 85, (3542, 3543, 3544, 3545); Tirmizî,
Ahkâm 30, (1367); Nesâî, Nahl 1, (6, 558-261).

5756 - İbnu Amr İbni'l-As anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm Mekke'yi fethettigi zaman şu hitabede bulundu:

"Bilesiniz! Kocasının izni olmadan bir kadının (kocasının
malından) bağışta bulunması caiz değildir."

5757 - Bir başka rivayette de şöyle gelmiştir: "Kocasının
nikahında olduğu müddetçe, bir kadına malından hibede bulunması câiz
degildir."

Ebu Dâvud, Büyu' 86, (3546, 3547).

VASİYETE TEŞVİK

5758 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Hakkında vasiyet edebileceği bir malı bulunan müslüman
kimsenin, vasiyeti yanında yazılı olmaksızın iki gece geçirmeye hakkı
yoktur."

Buhârî, Vesâya 1; Müslim, Vasiyyet 4, ( 1627); Muvatta, Vasiyyet
1, (2, 761 ); Ebu Dâvud, Vesâya 1, (2863); Tirmizi, Cenâiz 5, (974); Nesâi,
Vesâya 1, (6, 238, 239).

5759 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma: "Ölen mal bırakmışsa
ebeveyn ve akrabalarına vasiyette bulunsun.." (Bakara 180) âyeti hakkında
demiştir ki : "Miras âyeti neshedinceye kadar vasiyet bu şekilde vacib
idi."

Ebu Dâvud, Vesâyâ 5, (2869).

VASİYETİN ZAMANI

5760 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm'a: "Hangi sadaka efdaldir?" diye sorulmuştu:

"Sağlıklı ve fakirlikten korkup, zenginliğe ümit bağladığın,
mala karşı cimri olduğun halde tasadduk etmen! Bu şekilde tasadduku, can
boğazına gelip de falana şu kadar, feşmekana bu kadar diyeceğin zamana kadar
devam ettir. O sırada (yaptığın tasaddukun sana bir faydası yoktur, çünkü
malın, artık) zâten birilerinin olmuştur."

Buhâri, Vesâya 7, Zekât 11; Müslim, Zekât 92, (1032); Ebu Dâvud,
Vesâya 3, (2865); Nesai, Vesaya 1, (6, 237).

SADAKANIN MİKTARI

5761 - Sa'd İbnu Ebi Vakkâs radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalâtu vesselam Veda haccı senesinde, bende şiddet
peyda eden bir ağrı sebebiyle yatmakta olduğum hastalıgım için bana geçmiş
olsun ziyaretine geldi.

"Ey Allah'ın Resûlü dedim. Gördüğünüz gibi ağrım çok
şiddetlendi. Ben mal mülk sahibi bir kimseyim. Bana vâris olacak tek kızımdan
başka kimsem yok. Malımın üçte ikisini tasadduk etmek istiyorum!" dedim.
Hemen "Hayır, olmaz!" buyurdular.

"Yarısı?" dedim. Yine "olmaz!" buyurdular.

"Üçte biri? dedim.

"Üçte birini mi? Üçte bir de çok. Senin vârislerini
zenginler olarak bırakman, halka ihtiyaçlarını açan fakirler olarak bırakmandan
daha hayırlıdır. Sen azîz ve celîl olan Allah'ın rızasını arayarak her ne
harcarsan, -hatta bu, hanımının ağzına koyduğun bir lokma bile olsa- mutlaka
onun sebebiyle mükâfaatlanacaksın" buyurdular. Ben:

"Ey Allah'ın Resülü dedim. Ben arkadaşlarımdan sonra burada
kalacak mıyım?" dedim.

"Eğer geri kalır, kendisiyle Allah'ın rızasını düşündüğün
bir amel yapacak olursan bu ameller sebebiyle mutlaka derecen artacak, merteben
yükselecektir. şunu da söyleyeyim. Sen daha yaşayacaksın. Öyle ki Allah seninle
birkısım kavimlere hayır ulaştıracak, diğer birkısımlarına da şer"
buyurdular. Resulullah aleyhissalâtu vesselâm sonra, şöyle dua ettiler:

"Allahım! Ashabının hicretini tamama erdir. Onları gerisin
geri (başarısızlıkla) çevirme!" Ve sözlerini (Hicret evi olan) Mekke'de
ölmüş olan Sa'd İbnu Havle hakkında sarfettikleri "Lakin zavallı, Sa'd
İbnu Havle'dir!" mersiyesiyle tamamladılar."

Buhâri, Cenâiz 37, Vesâya 2, 3, Fezâilu'l-Ashâb 49, Megâzi 77,
Nafakât 1, Marza 13,16, 43, Ferâiz 6; Müslim, Vesâya 5, (1628 ); Muvatta 4, (2,
763); Tirmizi 6, (975); Ebu Dâvud, Vesâya 2, (2864); Nesâî, Vesâya 3, (6, 241,
243).

VARİSE VASİYET

5762 - Amr İbnu Hârice radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselm devesinin üzerinde hitabede bulundu. Ben
devenin boynunun altında idim. Deve durmadan geviş getiriyor, hayvanın salyası
omuzlarımın arasına akıyordu. İşte bu esnada Aleyhissalâtu vesselâm'ın şu
sözünü işittim;

"Allah Teâla Hazretleri her hak sahibine hakkını verdi. Bu
sebeple varislerden biri Iehine vasiyet yoktur."

Tirmizi Vesâya 5, (2122); Nesâî Vesaya 5, (6, 247).

5763 - Talha İbnu Musarrıf anlatıyor: "İbnu Ebî Evfâ
radıyallahu anh: "Resûlullah vasiyette bulundu mu?" diye sordum.

"Hayır dedi. Ben tekrar:

"Öyleyse, kendi vasiyette bulunmaksızın halka nasıl vasiyeti
farz kılar veya emreder" dedim.

"Kitabullah'ı vasiyet etti " diye cevap verdi."

Buhârî, Vesâya 1, Megâzî 83, Fezâilu'l-Kur'ân 18; Müslim, Vasiyet
16, (1634); Tirmizî, Vesâya 4, (2120); Nesâî, 2 (6, 240).

5764 - Esved İbnu Yezîd anlatıyor: "Hz. Aişe radıyallahu
anhâ'nın yanında, Hz. Ali'nin Resulullah aleyhissalâtu vesselâm'ın vasîsi
olduğunu söylemişlerdi:

"Resulullah ona ne zaman vasiyette bulundu? Öleceği sırada o
benim göğsüme yaslanmış vaziyette idi, bir leğen getirtti. Kucağımda
bükülmüştü, öldüğünü bile hissetmedim. Öyleyse ona ne zaman vasiyet etti"
diye itiraz etti."

Buhârî, Vesâya 1, Megâzî 83; Müslim, Vasiyyet 19, (1636); Nesâî,
Vesâya 2, (6, 240).

5765 - Amr İbnu şu'ayb an ebîhi an ceddihî anlatıyor: "As
İbnu Vâil es-Sehmî (kendi adına) yüz kölenin azad edilmesini vasiyet etti. Oğlu
Hişam, ona bedel, elli tanesini azad etti. Oğlu Amr da ona bedel geri kalan
elliyi âzad etmek istedi ve:

"Hele Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a bir sorayım!"
dedi, ona gelip:

"Ey Allah'ın Resûlü! Babam, kendi adına, yüz köle azad
edilmesini vasiyet etmişti. Hişam onun adına elli köle azad etti! Benim üzerime
de elli tanesi kaldı. Onun adına ben azad edebilir miyim?" dedim.
Aleyhissalâtu vesselâm, bana: "Eğer o müslüman idiyse, ona bedel azad
etseniz veya ona bedel sadaka verseniz veya ona bedel hacc yapıverseniz bu onâ
ulaşırdı" buyurdular."

Ebu Dâvud, Vesâya 16, (2883).

YETİMİN VASİSİ

5766 - Ebu Zerr radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ey Ebu Zerr! Ben seni zayıf bir kimse görüyorum. Ben kendim
için sevdiğimi senin için de aynen severim. Öyleyse iki kişi üzerine emir
olmayasın, yetim malına da velilik yapmayasın."

Ebu Dâvud, Vesâya 4, (2868 ); Nesâi, Vesâya 10, (6, 255).

5767 - Amr İbnu Şu'ayb an ebihi an ceddihi anlatıyor: "Bir
adam Aleyhissalâtu vesselâm'a gelerek: "Ben fakirim, hiçbir şeyim yok,
üstelik bir de yetimim var!" dedi. Aleyhissalâtu vesselâm:

"Yetimin malından ye! Ancak bunu yaparken ne israfa kaç, ne
aceleci ol, ne de kendine mal et" buyurdular."

Ebu Dâvud, Vesâya 8, (2872); Nesâî, Vesaya 11, (6, 256).

5768 - Hz. Ali radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm'dan iki şey öğrendim: "İhtilamdan sonra yetimlik
kalmaz, geceye kadar gün boyu sessiz durmak yoktur."

Ebu Dâvud, Vesâya 9, (2873).

VAAD

"Abdullah İbnu Ebi'l-Humsâ radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'a daha bi'set (peygamberlik) gelmezden
önce bir şey satın almıştım. O alış-verişten ona hâla bir miktar (borç)
bakiyesi kalmıştı. Ben o kalanı, kendisine yerinde vermeyi vaadettim. Ama bunu
unuttum. Üç gün geçtikten sonra hatırladım, geldiğimde o hâlâ (sözleştiğimiz)
yerindeydi.

"Ey genç, bana meşakkat verdin, ben üç gündür burada seni
bekliyorum!" buyurdular."

Ebu Dâvud, Edeb 90, (4996).

5769 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Bahreyn'in sadaka malı geldimi sana şöyle şöyle (avuç avuç)
vereceğim" dedi ve üç kere eliyle gösterdi. Bahreyn'in malı gelmezden önce
Aleyhissalâtu vesselâm vefat etti. Mal Hz. Ebu Bekr'e gelince, bir münadi ile
halka şöyle ilanda bulundu:

"Kime Resülullah'ın bir vaadi veya bir borcu var idiyse bana
gelsin!"

Câbir der ki: "Ben hemen Hz. Ebu Bekr radıyallahu anhâ'ya
gittim ve Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'ın: "Bahreyn'in sadaka malı geldimi
ben sana şöyle şöyle vereceğim" deyip üç kere iki eliyle işaret yaptığını
söyledim. Bunun üzerine Hz. Ebu Bekr bana derhal verdi.

Câbir der ki: "Bundaıı sonra da Ebu Bekr'e rastladım ve yine
istedim. Ama bu sefer vermedi. Sonra tekrar ona geldim, yine vermedi, sonra
üçüncü sefer geldim yine vermedi. Ben de:

"Sana bir geldim vermedin, sonra bir daha geldim yine
vermedin, bir kere daha geldim yine vermedin. Ya bana verirsin, ya da seni bana
karşı cimri bileceğim" dedim. Bunun üzerine:

"Bana karşı cimri bileceğim mi dedin? Cimrilikten daha kötü
hangi hastalık var?" dedi ve bunu üç kere tekrar etti ve devam etti:

"Ben seni reddettiğim her defasında (içimden) sana vermek
istedim" dedi. (Bana bir avuç avuçlayıp verdi).

5770 - Muhammed İbnu Ali anlatıyor: "Câbir İbnu Abdillah'ı
dinledim. Diyordu ki:

"Hz. Ebu Bekr'e geldim. Ebu Bekr bana (birkaç avuç avuçlayıp
verdikten sonra) "şunları bir say!" dedi. Ben de saydım. Hepsi beşüz
taneydi. Hz. Ebu Bekr: "Bunun iki mislini al!" dedi."

Buhârî, Hibe 18, Kefâlet 3, Şehâdât 28, Humus 17; Müslim, Fezâil
60, (2314).

VEKÂLET

5771 - Hakîm İbnu Hizâm radıyallahu anh'ın anlattığına göre,
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, kendisine bir dinar vererek kurbanlık
bir koç almaya gönderdi. Çarşıdan bir dinara bir kurbanlık satın aldı. Ancak
onu (beriye gelince) iki dinara sattı. Geri dönüp bir dinara bir koç satın
aldı. Böylece Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a bir dinar ve bir koçla geldi.
Resûlullah dinarı tasadduk etti. Hakîm'e de bu ticaretinde mübarek kılması için
Allah'a dua etti."

Ebu Dâvud, Büyü' 28, (3386); Tirmizi, Büyu' 34, (1257).

VAKIF

5772 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Hz. Ömer
radıyallahu anh Hayber'de (ganimetten) bir arazi sahibi oldu. (Bunu tasadduk
etmesini emreden bir rüyayı üst üste üç gün görmesi üzerine) Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'a gelerek."

"Ey Allah'ın Resülü! Ben Hayber'de bir tarlaya sahip oldum.
Şimdiye kadar yanımda böylesine değerli bir arazim hiç olmadı. Bu tarla için
bana ne emir buyurursunuz?" diye sordu. Aleyhissalâtu vesselâm:

"Dilersen onun aslını (Allah için) hapset ve (gelirini)
tasaddut et!" buyurdular. Bunun üzerine Hz. Ömer radıyallahu anh araziyi
tasadduk etti ve aslının satılamayacağını ve satın alınamayacağını, vâris
olunamayacağını, hibe edilemeyeceğini söyledi.

Râvi der ki: "Ömer bu araziyi fakirlere, akrabalara, kölelere,
Allah yolunda harcamalara ve yolculara bağışladı. -Bir rivayette misafirlere de
denmiştir.- Onun işlerini üzerine alanın ondan maruf üzere yemesinde veya bir
dostuna yedirmesinde bir beis yoktur, yeter ki, malı kendine sermaye
yapmasın."

Buhârî, Şurüt 19, Vesâya 28, İmân 33; Müslim, Vasiyyet 15,
(1632); Ebu Dâvud, Vesâya 13, (2878 ); Tirmizî, Ahkâm 36, (1375); Nesâî, Ahbâs
1, (6, 230); İbnu Mâce, Sadakât 4, (2396).

5773 - Yahya İbnu Sa'id anlatıyor: "Abdülhamid İbnu Abdillah
(İbni Abdillah) İbni Ömer İbni'I-Hattâb radıyallahu anhüm, Hz. Ömer'in sadaka
(kıldığı arazinin vakfiyesini) bana istinsah ediverdi. Şöyle yazılıydı:
"Rahman ve Rahim olan Allah'ın adıyla. Bu, Allah'ın kulu Ömer'in Semş (nam
arazi) hakkında yazdığı (vakfiyename)dır." Burada (Râvi Yahya İbnu Sa'id)
Hz. Ömer'le ilgili haberinde Nâfi'in İbnu Ömer'den naklettiğinin benzerini
anlattı ve: "Bir malı kendinin kılmaksızın" dedi. Yine o
Vakfiyanemede şu da vardı: "(Mütevellinin ihtiyacından sonra) onun
mahsulünden her ne artarsa, bu, (sayılan diğer ödeme mahallerindeh başka)
dilenciler ve yoksullar içindir."

Devamla der ki: "Kıssayı aynen nakletti ve dedi ki:
"Semğ'in velisi dilerse, oranın mahsulünden ödeyerek köle satın alıp,
arazinin işlenmesinde kullanır. Bunu Mu'aykib yazdı. Abdullah İbnu'l Erkâm
şahid oldu."

Bismillahirrahmanirrahim. Bu, Allah'ın kulu mü'minlerin emiri
Ömer'in vasiyetidir. Eğer ona (Ömer'e) bir şey olursa (yani Ömer ölürse); Semş,
Sırma İbnu'I Ekva', ve orada(ki işleri yürütmek üzere) bulunan köle, Hayber'de
bulunan yüz hisse ve orada bulunan köle, Vadi(l-Kura) da Muhammed aleyhissalatu
vesselâm'ın bana taam olarak verdiği yüz (vask)ın idaresi; yaşadığı müddetçe
Hafsa'ya aittir (Hafsa'dan) sonra onun idaresi, Hafsa'nın ailesinden re'y
sahibi birine aittir, o şartla ki bu emval satılmaz; satın alınmaz. (Mütevelli,
ihtiyaçtan artan mahsulü) dilenci, muhtaç ve akrabalardan münasib gördüklerine
infak eder." (Bu vakfın idaresini üzerine alan mütevellinin) bundan
yemesinde, yedirmesinde veya o paradan köle satın almasında bir mahzur
yoktur."

Ebu Dâvud, Vesâya 13, (2879).

YEMİN KELİMESİ VE KENDİSİYLE YEMİN EDİLENLER

5774 - İbnu Abbas radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm yemin teklif ettiği bir kimseye şöyle söyledi:

"Haydi! Kendinden başka ilah olmayan Allah'a kasem ederek o
kimsenin yani iddia sahibinin sende hiçbir şeyi olmadığına yemin et!"

Ebu Davud, Akdiye 24, (3620).

5775 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalatu vesselâm'ın yaptığı yeminlerin çoğu şöyleydi: "Kalpleri çeviren
zâta yemin olsun, hayır!"

Buhari, Eyman 3, Kader 14, Tevhid 11; Muvatta, Nuzûr 14; Ebu
Dâvud, Eymân 16, (3263); Tirmizi, Nüzûr 12, (1540);Nesai, Eyman 2, (7, 2, 3).

5776 - Ebu Sa'îd radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm yeminde mübalağa edince: "Hayır! Ebu'l-Kâsım'ın
nefsini elinde tutan Zât-ı Zülcelâl'e yemin olsun ki..." derdi."

Ebu Davud, Eymân 12, (3264); İbnu Mâce, Kefârât 1, (2090).

5777 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Yemin
ettiği zaman Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'ın yemini: "Hayır! Allah'a
istiğfar ederim ki..."şeklindeydi."

Ebu Dâvud, Eymân 12, (3265).

5778 - Katile Bintu Sayfi -ki Cüheyne'den bir kadındır-
radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'a bir
yahudi uğradı ve:

"Siz müslümanlar Allah'a benzerler koşuyor ve şirke
düşüyorsunuz ve diyorsunuz ki: "Allah istedi ben de istedim." Yine
diyorsunuz ki: "Kâ'be'ye yemin olsun!"

Bunun üzerine Resülullah aleyhissalatu vesselam ashâba, yemin
etmek istedikleri zaman "Kâ'be'nin Rabbına kasem olsun!" demelerini
ve "Allah istedi sonra da ben istedim" demelerini emretti."

Nesâi, Eyman 9, (7, 6).

KENDİSİYLE YEMİN EDİLMESİ YASAK OLANLAR

5779 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissaIâtu vesselâm, Hz. Ömer radıyallahu anh'ın, babasını zikrederek yemin
ettiğini işitmişti:

"Allah Teâla hazretleri, sizleri babanızı zikrederek yemin
etmekten nehyetti. Öyleyse kim yemin edecekse Allah'a yemin etsin veya
sussun" buyurdu."

Buhârî, Eymân 4; Müslim, Eymân 1, (1646); Ebu Dâvud, Eymân 5,
(3250); Tirmizi, Eymân 8, (1534); Nesâî, Eyman 5, (7, 4, 5).

5780 - Büreyde radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim yemin eder ve "... İslâm'dan beri olayım!"
derse, eğer sözünde yalancı ise, dediği gibi olur, yalancı değil de gerçeği
söylemişse İslâm'a sâlim olarak dönemeyecektir."

Ebu Dâvud, Eymân 9, (3258 ); Nesâî, Eymân 8. (7,6).

5781 - Büreyde radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kim emanetle yemin ederse bizden degildir!"

Ebu Dâvud, Eymân 6, (3253).

5782 - İbrahim Nehai merhum anlatıyor: "Biz çocukken,
(büyüklerimiz) bizi şehadet ve ahd ile yemin etmekten menederlerdi."

Buhâri, Eyman 10.

5783 - Büreyde radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim yemin eder ve "... İslâm'dan beri olayım!"
derse, eğer sözünde yalancı ise, dediği gibi olur, yalancı değil de gerçeği
söylemişse İslâm'a sâlim olarak dönemeyecektir."

Ebu Dâvud, Eymân 9, (3258 ); Nesâî, Eymân 8. (7,6).

YALAN YEMİN

5784 - İmrân İbnu Husayn radıyallahu anhümâ anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim, (mahkeme gereği, yapması icabeden) bir yeminde yalan
yere yemin ederse bu yemini sebebiyle cehennemdeki yerini hazırlamış
olur."

Ebu Dâvud, Eymân 1, (3242).

5785 - İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalâtu vesselâm: "Kim müslüman bir kimsenin malı hakkında yalan
yere yemin ederse, (Kıyamet günü) Allah'la karşılaştığında O'nu kendisine karşı
gadablanmış bulur!" buyurdular. Sonra Resulullah aleyhissalâtu vesselâm bu
sözlerini tasdik eden ayetleri Allah Teâla'nın kitabından okudular: "(Ahir
zaman peygamberine iman hususunda) Allah'a verdikleri ahdi ve ettikleri yemini,
az bir dünya malı karşılığında değiştirenlere gelince, onların ahirette hiçbir
nasîbi yoktur. Kıyamet gününde Allah onlara ne bir hitapta bulunur, ne
rahmetiyle nazar eder ve ne de onları temize çıkarır. Onların hakkı pek acı bir
azabtır" (Âl-i İmrân 77).

Buhâri, Eymân 17; Müslim, İman 234, (138 ); Ebu Dâvud, Eyman 2,
(3243); Tirmizî, Tefsîr, Âl-i İmrân, (2999).

5786 - İyâs İbnu Sa'lebe el-Hârisî radıyallahu anh anlatıyor:

"Resulullah aleyhissalatu vesselâm buyurdular ki: "Kim
müslüman bir kimsenin hakkını, yemini ile ele geçirirse artık onun için
cehennem vacib olmuştur. Allah Teâla ona cenneti de mutlaka haram
kılmıştır."

"Ey Allah'ın Resulü! Az bir şey olsa da mı?" diye
sormuşlardı.

"Misvak ağacından bir çubuk bile olsa!" cevabını
verdi."

Müslîm, İmân 218, (137); Muvatta, Akdiye 11, (2, 727); Nesâî,
Kadâ 29, (8, 246).

YEMİNİN YERİ

5787 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Şu minberimin yanında kim günaha sebep olan bir yemin
ederse, hatta bu, yeşil bir misvak çubuğu için dahi olsa, mutlaka cehennemdeki
yerini hazırlamış olur."

Muvatta, Akdiye 10, (2, 727);. Ebu Dâvud, Eymân 3, (3246); İbnu
Mace, Ahkâm 9, (2325).

YEMİNDE İSTİSNA

5788 - İbnu Ömer radıyallahu anhuma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim yemin eder ve "inşaallah!" derse istisna
yapmış olur. Dilerse rücü eder, dilerse hânis olması mevzubahis olmadan
terkeder."

Muvatta, Eyman 10, (2, 477); Ebu Dâvud, Eymân 11, (3261, 3262);
Tirmizî, Eymân 7, (1531); Nesâî, Eyman 18, 39, (7, 12, 25); İbnu Mâce, Kefârat
6, (2105-2106).

5789 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Süleyman aleyhisselâm (bir gün):

"Bugün, kesinlikle doksan kadınıma uğrayacağım. Hepsi de
Allah yolunca cihad edecek bir yiğit doğuracak!" dedi. Arkadaşı (veya
melek) ona:

İnşaallah de bari!" uyarısında bulundu. Ama Hz. Süleyman
inşaallah demedi.

Söylediği gibi, o gün, bütün hanımlarına uğradı. Kadınlardan
sadece biri hâmile kaldı. O da yarım insan doğurdu."

Resulullah aleyhissalâtu vesselam sözüne devamla:

"Nefsimi elinde tutan Zât'a yemin olsun! Eğer Süleyman
aleyhisseİâm inşaallah!" demiş olsaydı hepsi de Allah yolunda atlı olarak
cihad eden çocuklara sahip olacaktı" buyurdu."

Buhâri; Enbiya 40, Eymân 3; Müslim, Eymân 23; (1654); Nesâi,
Eymân 39, 40, (7, 25).

YEMİNİ BOZMAK

5790 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim bir şey hususunda yemin eder, sonra da hilafını daha
hayırlı görürse, derhal kefâret vererek yemininden vazgeçsin ve yemin ettiği
husustan daha hayırlı olanı yapsın."

Müslim, Eymân 12, (1650); Muvatta, Eymân 11, (2, 478 ); Tirmizî;
Eymân 6; (1530).

5791 - Hz. Ebu Musa radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ben, Allah'a yemin ederek söylüyorum: İnşaallah, herhangi
bir şeye yemin edince, yeminimin aksini yapmayı daha hayırlı görecek olsam,
yeminimi kefaretler, hayırlı gördüğüm şeyi yaparım."

Buhârî; Eymân 14; Müslim, Eyman 10, (1649); Ebu Dâvud, Eymân 17,
(3276); Nesâi, Eymân 15, (7, 910), Sayd 33, (7, 206).

5792 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Hz. Ebu Bekr
radıyallahu anh, aziz ve celil olan Rabbimiz yemin kefaretini indirinceye kadar
yaptığı yeminlerinde hiç hânis olmadı. Ayet inince dedi ki: "Artık; bir
yemin edip, sonra aksini yapmanın daha hayırlı olduğunu görecek olsam, (yeminim
yerini bulsun diye direnmem) derhal daha hayırlı gördüğüm hususu yapar, yeminim
için de kefâret öderim."

Buhari, Eymân 1.

NİYYET

5793 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Yemin, yemin isteyenin niyetine göredir."

Bir diğer rivayette: "Senin yeminin arkadaşının seni
kendisiyle tasdik ettiği şeye göredir" denmiştir.

Müslim, Eymân 21, (1653); Ebu Dâvud, Eymân 8, (3255); Tirmizi,
Ahkâm 19, (1354).

LAĞV

5794 - Hz. Aişe anlatıyor: "Şu ayet kişinin kullandığı
"Vallahi hayır!", "Billahi evet!" gibi sözler sebebiyle
nazil olmuştur. (Meâlen): "Allah yeminlerinizde kasıtsız olarak
yanılmanızdan dolayı sizi mes'ul tutmaz, fakat ettiğiniz yeminleri bozmanızdan
dolayı sizi mesul tutar. Bozulan bir yeminin kefareti ise.."' (Maide 89).

Buhâri, Eymân 14; Muvatta, Eymân 9, (2, 477); Ebu Davud, Eyman
28, (3254).

TEVRİYE

5795 - Süveyd İbnu Hanzala radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a gitmek üzere yola çıkmıştık.
Beraberimizde Vâil İbnu Hucr radıyallahu anh da vardı. Yolda onu, bir düşmanı
yakaladı. Herkesi yemin etmeye zorladılar. Ben, "o, kardeşimdir" diye
yemin ettim. Bunun üzerine onu serbest bıraktılar. Resülullah'a gelince olup
biteni anlattım. "(Önümüzü kesen) grup herkesi yemine zorladı, ben de onun
kardeşim olduğuna yemin ettim" dedim.

"Doğru söylemişsin, müslüman müslümanın kardeşidir!"
buyurdular."

Ebu Dâvud, Eymân 8, (3256); İbnu Mâce, Kefârât 14, (2119).

İHLAS

5796 - İbnu Abbas radıyallahu anhümâ anlatıyor: "İki kişi
Resûlullah aleyhissâlatu vesselâm'ın huzurunda murâfaa olundular. Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm müddeiden (davacıdan) beyyine (delil, şahid) talep etti.
Adamın beyyinesi yoktu. Bunun üzerine davalıdan yemin talep etti. O,
kendisinden başka ilah bulunmayan Allah'a kasem etti. Resûlullah aleyhissâlatu
vesselâm:

"Hayır, sen (iddia edileni) yaptın. Velâkin Lailahe illallah
sözündeki ihlas sebebiyle mağfiret olundun" buyurdu."

Ebu Dâvud, Eymân 16, (3275).

LICÂC

5797 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissâlatu vesselâm: "Biz öne geçecek
sonuncularız!" buyurdular. Keza:

"Birinizin ailesine karşı yaptığı yemininde inadlaşması,
Allah nazarında Rab Tealâ'nın farz kıldığı kefareti ödemesinden daha ağır bir
günahtır!" buyurdu."

Buhârî, Eyman 1; Müslim, Eymân 26, (1655).

KEFARET

5798 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissâlatu vesselâm buyurdular ki:

"Sizden kim yemin eder ve yemininde: "Lât ve Uzza'ya kasem
olsun!" derse hemen "Lailâhe illallah!" desin. Kim de
arkadaşına: "Gel seninle kumar oynayalım" derse hemen (birşeyler)
tasadduk etsin!"

Buhâri, Eymân 5, Tefsir, Necm, Edeb 74, İsti'zân 52; Müslim,
Eymân 5, (1647); Ebu Dâvud, Eymân 4, (3247); Tirmizi, Nüzür 17, (1545); Nesâî,
Eymân 11, (7, 7).

5799 - Sa'd İbnu Ebi Vakkâs radıyallahu anh anlatıyor: "Bir
grup kimse, bazı şeyleri tezekkür ediyorduk. Ben o sırada cahiliyeden yakın
zamanda çıkmıştım. "Lât ve Uzza'ya kasem olsun!" diyerek yemin
ediverdim. Arkadaşlarım bana: "Söylediğin şey ne fena! Çirkin bir söz
ettin!" dediler. Ben hemen Aleyhissalâtu vesselâm'a gelip durumu anlattım.

"Allah'tan başka ilah yoktur, o tektir, şeriksizdir. Arz ve
semânın mülkü O'na aittir. Bütün hamdler de O'nadır, O her şeye kâdirdir!"
de! Sol tarafına üç kere üfle. Taşlanmış şeytandan Allah'a sığın, sonra bir
daha (bu çeşit yemine) dönme!" buyurdular."

Nesâi, Eymân 12, (7, 7-8 ).

NEFİSLE İLGİLİ EDEBE GİREN HADİSLER

5800 - İbnu Abbâs radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Ben
Resûlullah aleyhissâlatu vesselâm'ın terkisinde idim. Bana şu nasihatta
bulundu:

"Yavrum! Allah'a karşı (emir ve yasaklarına uyarak edebini)
koru, Allah da seni (dünya ve âhirette) korusun! Allah'ı(n üzerindeki hukukunu)
koru ki O'nu karşında (dünya ve âhiretin fenalıklarına karşı hâmi) bulasın
-veya önünde demişti: Bollukta Allah'ı tanı ki, darlıkta da O, seni tanısın.
(Dünya ve âhiretle ilgili) bir şey isteyince Allah'tan iste. Yardım talep
edeceksen Allah'tan yardım dile. Zira kullar, Allah'ın yazmadığı bir hususta
sana faydalı olmak için biraraya gelseler, bu faydayı yapmaya muktedir
olamazlar. Allah'ın yazmadığı bir zararı sana vermek için biraraya gelseler,
buna da muktedir olamazlar. Kalemlerin mürekkebi kurudu ve sayfalar dürüldü.
Sen, yakînî bir imanla, tam bir rıza ile Allah için çalışmaya muktedir
olabilirsen çalış; şayet buna muktedir olamazsan, hoşuna gitmeyen şeyde,
sabırda çok hayır var. Şunu da bil ki Nusret(i ilahi) sabırla birlikte gelir,
kurtuluş da sıkıntıyla gelir, zorlukta da kolaylık vardır, bir zorluk iki
kolaylığa asla galebe çalamayacaktır."

Rezin bu elfazla tahric etmiştir. Tirmizi'de muhtasar olarak
kaydedilmiştir. Sıfatu'l-Kıyâmet 60, (3518 ).

5801 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Bir gün,
Resûlullah aleyhissâlatu vesselâm ashâbına: "Şu kelimeleri kim benden)
alıp onlarla amel edecek ve onlarla amel edecek olana öğretecek?"
buyurdular. Ben hemen atılıp:

"Ben! Ey Allah'ın Resûlü!" dedim. Aleyhissalâtu
vesselâm elimden tuttu ve beş şey saydı:

- Haramlardan sakın, AIlah'ın en âbid kulu ol!

- Allah'ın sana ayırdığına razı ol, insanların en zengini ol!

- Komşuna ihsanda bulun, mü'min ol.

- Kendin için istediğini başkaları için de iste, müslüman ol!

- Fazla gülme. Çünkü fazla gülmek kalbi öldürür."

Tirmizi, Zühd 2, (2306); İbnu Mace, Zühd 24, (4217).

5802 - Yine Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Rabbım bana dokuz şey emretti:

- Gizli halde de aleni halde de Allah'tan korkma(mı),

- Öfke ve rıza halinde de adâletli söz (söylememi),

- Fakirlikte de zenginlikte de iktisad (yapmamı),

- Benden kopana da sıla-ı rahm yapmamı,

- Beni mahrum edene de vermemi,

- Bana zulmedeni affetmemi,

- Susma halimin tefekkür olmasını,

- Konuşma halimin zikir olmasını,

- Bakışımın da ibret olmasını,

- Ma'rufu (doğru ve güzel olanı) emretmemi."

Rezin tahric etmiştir.

5803 - Hz. Ali radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselam'ın kılıncının kabzasında şu ibareyi bulduk.

"Sana zulmedeni affet. Sana küsene git, sana kötülük yapana
iyilik yap! Aleyhine de olsa hakkı söyle!"

Rezin tahric etmiştir.

5804 - Zeydu'I-Hayr radıyallahu anh anlatıyor: "Ey Allah'ın
Resulü dedim, Allah'ın rızasını arzu eden kimselere ve Allah'ın rızasını arzu
etmeyen kimselere Allah'ın koyduğu alâmet nedir, bana haber verin!"
Cevaben:

"Ey Zeyd sen nasıl sabahladın?" diye sordu.

"Hayrı ve hayır ehlini seviyorum: Eğer hayır yapmaya
muktedirsem yapmaya koşuyorum. Eğer yapamaz, kaçırırsam bu sebeple üzülüyorum
ve onu yapmaya, şevkim daha da artıyor!" dedim. Bunun üzerine
Aleyhissalâtu vesselâm:

"İşte bu söylediklerin Allah'ın rızasını arayanlara Allah'ın
koyduğu alâmettir. Eğer Allah senin başka bir şey olmanı isteseydi, seni ona
hazırlardı" buyurdular."

Hadisi Rezin tahriç etmiştir.

5805 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resülullah
aleyhissâlatu vesselâm buyurdular ki:

"İtidal (orta yol üzere olmak), teenni(li davranmak), hal ve
gidişi iyi olmak peygamberliğin yirmidört cüzünden bir cüzdür."

Muvatta, Şi'r 17 (2, 954, 955); Ebu Dâvud, Edeb 2, (4776).

5806 - Ebu Eyyub radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissâlatu vesselâm buyurdular ki:

"Dört şey vardır, bunlar geçmiş peygamberlerin
sünnetlerindendir: Haya, koku sürünme, evlenme, misvak kullanma."

Tirmizi, Nikâh 1, (1080).

5807 - Abdulmüheymin İbnu Abbas İbni Sa'd es-Sâidi, babası
tarikiyle dedesinden naklediyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm
buyurdular ki: "Teenni Allah Teâlâ'dandır, acele de şeytandan."

Tirmizi, Birr 66, (2013).

5808 - İbnu Abbâs radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissâlatu vesselâm Eşeccü Abdi'l-Kays 'a dedi ki:

"Muhakkak ki sende, Allah ve Resülünün sevdiği iki haslet
var; hilm ve teenni."

Tirmizi, Birr 66, (2012); Müslim, İman 25, (17).

5809 - Ebu Dâvud merhum, Abdu'l-Kays heyetinde dahil olan
Zâri'den naklettiği ve uzunca bir kıssanın da bulunduğu rivayetinde şu ziyadeye
yer verir: "Resûlullah aleyhissâlatu vesselâm kendisine bunları söyleyince
o (Eşecc):

"Ey Allah'ın Resûlü! Bu iki hasletle ben (şahsi gayretimle)
mi ahlâklandım yoksa Allah mı cibilliyetime (yaratılışıma, tabiatıma)
koydu?" diye sordu. Aleyhissalâtu vesselâm da:

"Allah Teâla Hazretleri seni o iki haslet üzere
yarattı!" buyurdular. Bu cevap üzerine Eşecc:

"Allah ve Resûlünün sevdiği iki haslet üzere beni yaratan
Allah'a hamd olsun!" dedi."

Ebu Dâvud, Edeb 161, (5225).

5810 - Sa'd İbnu Ebi Vakkâs radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissâlatu vesselâm buyurdular ki: "Teennî, âhiretle
ilgili olanlar dışında, her amelde güzeldir."

Ebu Dâvud, Edeb 11, (4810).

5811 - İbnu Ömer radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Resulullah
aleyhissâlatu vesselâm buyurdular ki:

"Kim Allah adına sığınma talebinde bulunursa ona sığınma,
verin, kim Allah adına isterse ona verin, kim sizi davet ederse ona icabet
edin; kim size bir iyilik yaparsa karşılıkta bulunun, şayet verecek bir şey
bulamazsanız kendinizi, ona karşılığını vermiş görünceye kadar dua edin."

Nesai, Zekât 72, (5, 82); Ebu Dâvud, Zekât 38, (1672).

5812 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Sakın sizden kimse Allah hakkında hüsnüzânda bulunmadan son
nefesini vermesin."

Müslim, Cennet 81, (2877); Ebu Dâvud, Cenâiz 17, (3113).

5813 - Sahiheyn ve Tirmizi de Ebu Hureyre'den gelen diğer bir
hadiste Resûlullah şöyle buyurmuştur:

"Allah Teâla Hazretleri şöyle buyurdu: "Ben, kulumun
benim hakkımdaki zannına göreyimdir."

Müslim ve Tirmizi'nin rivayetinde şu ziyade vardır: "O bana
dua edince ben onunlayım."

Buhâri, Tevhid 35; Müslim, Zikr 1, (2675); Tirmişi, Zühd 51,
(2389).

5814 - Ebu Davud ve Tirmizi'de Ebu Hureyre'den gelen bir
rivayette Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın şöyle söylediği kaydedilmiştir:

"Allah Teâlâ hakkında hüsnüzan, güzel ibadettendir."

Tirmizi, Da'avât 146, (3604); Ebu Dâvud, Edeb 89, (4993).

5815 - Hz. Ebu Zerr radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullâh
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Her nerede olursan ol Allah'tan ittikâ et ve kötülüğün
arkasından iyilik yap, bu onu yok eder. İnsanlara iyi ahlakla muamele et."

Tirmizi, Birr 55, (1988 ).

5816 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'dan ateşe insanları en çok atan şeyin
ne olduğu soruldu.

"Ağız ve ferc!" buyurdular. En ziyade neyin insanları
cennete soktuğundan sordular:

"Allah'a takva ve güzel ahlak!" buyurdular."

Tirmizi, Birr 62, (2005).

5817 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm'a soruldu: "Mü'minlerden hangisi efdal
(enfaziletli)dir?"

"Ahlakça en güzelleridir!" cevabını verdi. Tekrar
soruldu:

"Pekiyi, mü'minlerden hangisi en akıllıdır?"

"Ölümü en çok zikreden ve kendilerine gelmezden önce onun
için en iyi hazırlığı yapanlardır. İşte akıllılar bunlardır."

Rezin tahric etmiştir. İbnu Mâce, Zühd 31, (4259).

5818 - Hz. Semüre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Haseb maldır, kerem takvadır."

Tirmizi, Tefsir, Hucurât, (3268 ).

5819 - Hz. Ebu Bekre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'a "Hangi insan daha hayırlıdır?" diye
sorulmuştu:

"Ömrü uzun, ameli de güzel olandır" buyurdular."

"Öyleyse insanların kötüsü kimdir?" diye soruldu:

"Ömrü uzun, ameli kötü olandır!" buyurdular."

Tirmizi, Zühd 22, (2331).

5820 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm (bir gün):

"Size en hayırlınızın ve en şerlinizin kim olduğunu haber
vermiyeyim mi?" buyurdular ve bunu üç kere tekrar ettiler. Cemaat:
"Evet, haber veriniz!" dedi.

"En hayırlınız, kendisinden hayır umulan ve şerri
dokunmayacağı hususunda emin olunandır; en şerliniz de kendisinden hayır ümit
edilmeyen ve şerrinden de emin olunmayan kimsedir."

Tirmizi, Fiten 76, (2264).

5821 - İbnu Amr İbni'l-As radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"İki haslet vardır, bunlar kimde bulunursa Allah onu
şükredici ve sabrediciler arasına kaydeder:

- Diyanette kendinden üstün olana bakıp, ona uymak.

- Dünyalıkta kendinden aşağı olana bakıp, Allah'ın kendine vermiş
olduğu üstünlüğe hamdetmek.

İşte böyle olan kimseyi Allah şükredici ve sabredici olarak
yazar.

Kim de diyanette kendinden aşağı olana bakar, dünyalıkta da
kendinden üstün olana bakar ve elde edemediğine üzülürse Allah onu şükredici ve
sabredici olarak yazmaz."

Tirmizi, Kıyamet 59, (2514).

5822 - Ukbe İbnu Amir radıyallahu anh anlatıyor: "Bir gün):
"Ey Allah'ın Resûlü! Kurtuluşumuz nasıl olacak?" diye sormuştum,
şöyle cevap verdiler: "Dilini tut, evini genişlet, günahlarına da
ağla!"

Tirmizi, Zühd 61, (2408 ).

5823 - İmam Malik anlatıyor: "Bana ulaştığına göre, Lokman
Hekîm'e: "Sende gördüğümüz bu (meziyetin mahiyeti) nedir? diye
sormuşlardı. (Bununla onun faziletlerini kastetmişlerdi). Şu cevabı verdi:

"Doğru sözlülük, emaneti yerine getirmek, beni
ilgilendirmeyen şeyi terketmek."

Bir rivayette şu ziyade gelmiştir: "Vaadime vefakârlık
etmek."

Muvatta, Kelam 17, (2, 990).

5824 - İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kendisi ateşe haram edilen ve
kendisine de ateşin haram kılındığı kimseyi size haber vermeyeyim mi? Ateş,
(halka) her yakın olana, yumuşak huylu ve insanlara kolaylık gösterene haram
kılınmıştır."

Tirmizi, Kıyamet 46, (2490).

5825 - Hz. Sevbân radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kim şu üç şeyden beri olarak ölürse
cennete girer: - Kibir, - Gulûl, - Borç."

Tirmizi, Siyer 21, (1572, 1573).

5826 - Hudri radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Halîm olan zelle sahibidir, hakîm olan tecrübe
sahibidir."

Tirmizi, Birr 86, (2034).

5827 - Hz. Huzeyfe radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Sakın sizden kimse kararsız olup
da: "Ben insanlarla beraberim, eğer insanlar iyilik yaparsa ben de iyilik
yaparım, kötülük yaparsa ben de kötülük yaparım" demesin. Aksine,
nefsinizi sâbit tutun, halk iyilik yaptımı siz de iyilik yapın, kötülük yaparsa
zulme yer vermeyin."

Tirmizi, Birr 63, (2008 ).

5828 - Huzeyfe radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Bir mü'minin nefsini alçaltıp zelil
kılması muvafık değildir."

Orada bulunanlar: "Kişi nefsini nasıl zelil kılare?"
dediler.

"Tâkat getiremeyeceği belaya karşı kendini ileri
sürer!" buyurdular."

Tirmizi, Fiten 67, (2255).

5829 - Hz. Muâviye radıyallahu anh'ın anlattığına göre, Hz. Aişe
radıyallahu anhâ'ya: "Bana bir mektupla vasiyetini yaz, fakat çok şey
yazma!" diye bir mektup yolladı. Hz. Aişe de cevaben şöyle yazdı:

"Selam üzerine olsun! Emmâ ba'd: Ben Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın: "Kim halkın öfkesini dinlemeden Allah'ın
rızasını ararsa insanların sıkıntısına karşı Allah kifayet eder. Kim de
Allah'ın öfkesini dinlemeden halkın rızasını ararsa, Allah onu insanlara havale
eder" dediğini işittim; selâm üzerine olsun!"

Tirmizi, Zühd 65, (2416).

5830 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Mü'min saftır, kerimdir. Fâcir, hilekârdır, leimdir
(alçaktır)."

Ebu Dâvud, Edeb 6, (4790); Tirmizi, Birr 41, (1965).

5831 - Yine Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Mü'min, bir (yılanın) deliğinden iki defa sokulmaz."

Buhari, Edeb 83; Müslim, Zühd 63, (2998 ); Ebu Dâvud, Edeb 34,
(4862)

5832 - Yine Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Ramazan girip
çıktığı halde günahları affedilmemiş olan insanın burnu sürtülsün. Anne ve
babasına veya bunlardan birine yetişip de onlar sayesinde cennete girmeyen
kimsenin de burnu sürtülsün. Ben yanında zikredildiğim zaman bana salât
okumayan kimsenin de burnu sürtülsün!"

Tirmizi, Da'avât 110, (3539).

5833 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Bir adam:
"Ey Allah'ın Resûlü babam nerededir?" diye sormuştu.

"Cehennemde!" buyurdular. Adam (gitmek üzere) geri
dönünce, Aleyhissalâtu vesselâm adamı çağırdı ve:

"Muhakkak ki, benim babam da senin baban da ateşteler!"
buyurdu."

Müslim, İman 347, (203); Ebu Dâvud, Sünnet 18, (4718 ).

5834 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"İsa aleyhisselam hırsızlık yapan bir adam görmüştü:

"Hırsızlık mı yaptın?" dedi. Adam:

"Asla! Kendisinden başka ilah olmayan Zat'a yemin
olsun" diye cevap verince Hz. İsa:

"Allah'a inandım, gözlerimi tekzib ettim!" dedi."

Buhari, Enbiya 48; Müslim, Fezail 149, (2368 ); Nesâî, Kudât 36,
(8, 249).

5835 - İmam Malik anlatıyor: "Bana ulaştığına göre, bir adam
İbnu'z-Zübeyr radıyallahu anhüma'ya şöyle yazdı: "Haberiniz olsun: Takva
ehlinin birkısım alâmetleri vardır ki, bunlar sayesinde kendileri bilinebilir,
onlar da bunları bilirler: Şöyle ki müttakî:

- (İhtilaf halinde) verilen hükme razı olur,

- Nimetlere şükreder,

- Belâya sabreder,

- Dilinden doğru çıkar,

- Kur'ân'ın ahkâmını kendine yol yapar.

İmam, çarşılardan bir çarşı (gibi)dir, hak ehlinden ise, ehl-i
hak, hak (yükünü) ona yıkar; bâtıl ehlinden ise, batıl ehli de batıl (yükünü)
ona yıkar."

Rezin tahric etmiştir.

NEFSİN AFETLERİ

5836 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular:

"Üç kişi vardır ki, Allah Kıyamet gününde onlarla ne
konuşur, ne onlara nazar eder, ne de onları günahlarından arındırır, onlara
elim bir azab vardır:

- Sahrada, fazla suyu bulunduğu halde ondan yolcuya vermeyen
kimse. Kıyamet günü Allah onun karşısına çıkıp: "Bugün ben de senden
fzlımı (lütfumu) esirgiyorum, tıpkı senin (dünyada iken) kendi elinin eseri
olmayan şeyin fazlasını esirgediğin gibi" der.

- İkindi vaktinden sonra, bir mal satıp müşterisine Allah
Teâlâ'nın adını zikrederek bunu şu şu fiyatla almıştım diye yalandan yemin
ederek, muhatabını inandıran ve bu suretle malını satan kimse.

- Sırf dünyevi bir menfaat için bir imama biat eden kimse; öyle
ki, dünyalıktan istediklerini verirse biatında sadıktır, vermezse sadık
değildir."

Buhari, Şirb 2, Hiyel 12; Müslim, İman 173, (108 ); Ebu Dâvud,
Büyü' 62, (3474, 3475); Nesâi, Büyû', 6, (7, 247).

5837 - Hz. Ebu Zerr radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm: "Üç kişi vardır, Kıyamet gününde Allah onlara ne
konuşur, ne nazar eder ne de günahlardan arındırır, onlar için elim bir azab
vardır!" buyurdu ve bunu üç kere de tekrar etti. Ben: "Ey Allah'ın
Resûlü! Öyleyse onlar büyük zarara ve hüsrana uğramışlardır. Kimdir
bunlar?" dedim. Şöyle saydılar:

"(Elbisesini kibirle, yerlere kadar salıp) süründüren,
yaptığı iyiliği başa kakan, malını yalan yeminlerle reklam eden kimseler!"

Müslim, İman 171, (106); Ebu Dâvud, Libas 28, (4087, 4088 );
Tirmizî, Büyû' 5, (1211); Nesâî, Büyû' 5, (7, 245).

5838 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Üç kişi vardır, Kıyamet günü Allah Teâla hazretleri onlara
konuşmaz, nazar etmez, günahlardan da arındırmaz, onlara elim bir azab vardır:

- Zina eden yaşlı,

- Yalan söyleyen devlet reisi,

- Büyüklenen fakir."

Müslim, İman 172, (107); Nesâî, Zekât 77, (5, 86).

5839 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Üç kişi vardır, Kıyamet günü Allah onlara nazar etmez: Anne
ve babasının hukukuna riayet etmeyen kimse, erkekleşen kadın ve deyyûs
kimse."

Nesâî, Zekat 69, (5, 81).

5840 - Yine Nesâî'nin bir rivayetinde Resûlullah şöyle
buyurmuştur:

"Üç kişi vardır, cennete girmeyecektir: Anne babasının
hukukuna riayet etmeyen kimse; içki düşkünü olan kimse; verdiğini başa kakan
kimse."

Nesâî, Zekat 69, (5, 81).

5841 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Allah Teâla
hazretleri şöyle dedi: "Üç kişi vardır, Kıyamet günü ben onların hasmıyım:
"Benim adıma (yemin) edip sonra gadreden kimse, hür bir kimseyi satıp parasını
yiyen kimse, bir işçiyi ücretle tutup çalıştırdığı halde, ücretini vermeyen
kimse."

Buhari, Büyü' 106).

5842 - Sehl İbnu Sa'd radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kim bana çeneleri ile bacakları
arasındaki şeyler hususunda garanti verirse, ben de ona cennet hususunda
garanti veririm."

Buhari, Rikâk 23, Hudud 19; Tirmizi, Zühd 61, (2410).

5843 - Ebu berze el-Eslemi radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Sizin hakkınızda
en ziyade korktuğum şey, zenginlik hırsı ile karınlarınızın ve ferçlerinizin
şehvetleri bir de fitnelerin şaşırtmalarıdır."

Rezin tahric etmiştir. (Hadis Ahmed İbnu Hanbel'in Müsned'inde
gelmiştir: 4, 420, 423.

5844 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Zani bir kimse, zina yaptığı sırada mü'min olarak zina
yapmaz, hırsız da çaldığı sırada mü'min olarak hırsızlık yapmaz, içkici, içki
içtiği sırada mü'min olduğu halde içki içmez; insanların, onun yüzünden,
gözlerini kendine kaldıracakları kadar nazarlarında kıymetli olan bir şeyi
mü'min olarak yağmalamaz."

Buhari, Mezalim 30, Eşribe 1, Hudud 1, 20; Müslim, İman 100,
(57); Ebu Dâvud, Sünnet 16, (4689); Tirmizi, iman 11, (2627); Nesâî, Sârık 1,
(8, 64).

5845 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kişi zina edince
iman ondan çıkar ve başının üstünde bir bulut gibi muallak durur. Zinadan
çıkınca iman adama geri döner."

Ebu Dâvud, Sünnet 16, (4690); Tirmizi, İman 11, (2627).

Tirmizi şu ziyadede bulunmuştur: "Ebu Câfer el-Bâkır
Muhammed İbnu Ali'nin: "Bunda imandan çıkıp İslâm'a geçiş vardır"
dediği rivayet edilmiştir."

5846 - Hz. Cündüb radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim (başkalarının kusurlarını teşhir edip herkese)
duyurursa, Allah da (onun kusurlarını) duyurur. Kim de riya yaparsa Allah da
onun riyasını ortaya çıkarır."

Buhari, Rikak 36; Müslim, Zühd 48, (2987).

5847 - Ebu Saidi'l-Hudri radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"İnsanlara merhametli olmayana Allah Teâla merhamet
etmez."

Tirmizi, Birr 16, (1923).

5848 - Câbir İbnu Abdillah el-Ensâri radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Zulümden kaçının. Zira zulüm, Kıyamet günü karanlıklar
olacaktır. Cimrilikten de kaçının, zira cimrilik, sizden öncekileri helak
etmiş, onları birbirlerinin kanlarını dökmeye, haramlarını helal addetmeye
sevketmiştir."

Müslim, Birr 56, (2578 ).

5849 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"İnsanda bulunan en şerli şey aşırı cimrilik ve şiddetli
korkudur."

Ebu Davud, 22 (2511).

5850 - Ebu Bekr es-Sıddik radıyallahhu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Mü'mine zarar veren veya hile yapan mel'ûndur."

Tirmizi, Birr 27, (1942).

5851 - Ebu Sırma radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim mü'mine zarar verirse Allah da onu zarara uğratır. Kim
de mü'mine meşakkat verirse, Allah da ona meşakkat verir."

Tirmizi, Birr 27, (1941).

5852 - Ebu Temime radıyallahu anh anlatıyor: "Arkadaşları
kendisine: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm size çok şeyler söyledi,
öyleyse bize de bir tavsiyede bulunun!" demişlerdi.

"İnsanda ilk (çürüyüp) kokacak olan yeri karnıdır. Öyleyse,
kim, karnına temiz olandan başka bir şey girdirmeyebilirse mutlaka bunu
yapsın!" tavsiyesinde bulundu."

Buhari, Ahkam 9.

5853 - Ebu Bekre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "İşleyene daha dünyada cezası
çarçabuk gelmeye en layık günah zulüm ve sıla-ı rahmin koparılmasıdır, bu cezanın
dünyada gelmesi, ahiretteki cezaya kefaret değildir."

Ebu Davud, Edeb 51, (4902); Tirmizi, Kıyamet 58, (2513).

5854 - İyaz İbnu Hımâr radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Allah Teâla
hazretleri, bana: "Mütevâzi olun, öyle ki, kimse kimseye zulmetmesin,
kimse kimseye karşı böbürlenmesin" diye vahyetti."

Ebu Dâvud, Edeb 48, (4895).

5855 - Hz. Ebu Bekr es-Sıddik radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Cehennem, bozguncu, cimri ve başa kakıcı her insana
yakındır."

Bir rivayette de şöyle buyrulmuştur: "Cennete ne bozguncu,
ne cimri ne de başa kakıcı giremez."

Tirmizi, Birr 41, (1964).

5856 - İbnu Amr İbni'l-As radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Yiyiniz, tasadduk ediniz, giyiniz. Fakat bunları yaparken
israfa ve tekebbüre kaçmayınız."

Nesâi, Zekat 66, (5, 79). Hadisi Buhari, bab başlığında
kaydetmiştir (Libas 1).

5857 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Ey Allah'ın
Resulü dendi, herbirimiz içinde, (bazan, öylesine çirkin) bir şeyn ârız
olduğunu görür ki, bunu söylemektense o şeyin bir korparçası olup (kendisini
yakması) ona daha sevimli gelmektedir!"

Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm bu söze şöyle mukabelede
bulundu:

"Allahuekber, Allahuekber, Allahuekber!) Şeytan'ın hilesini
vesveseye çeviren Allah'a hamd olsun!"

Ebu Dâvud, Edeb 118. (5112).

5858 - Ebu Zümeyl rahimehullah anlatıyor: "İbnu Abbas
radıyallahu anhüma'ya (bir gün): "İçimde duyduğum bu (fena) şeyler de
ne?" diye sormuştum. Bana:

"Ne hissediyorsun ki?" dedi. Ben:

"Vallahi (onlar çok fena!) dilime alamam!" dedim.

"Şekk nev'inden bir şey mi ?" dedi ve güldü. Sonra
açıkladı:

"Bu (çeşit vesveseler)den hiç kimse kurtulamaz. Nitekim
Allah Teâla hazretleri (Resûlüne) şu ayeti inzal buyurmuştur. (Mealen):
"Eğer sana indirdiğimiz (kitapta anlatılan bu kıssalar) hakkında bir
şüphen varsa, senden evvel indirilmiş olanları okuyanlara sor. Andolsun ki, sana
Rabbinden hak (olan kitap) gelmiştir, sakın şüphe edenlerden olma!" (Yunus
94).)

İbnu Abbas bana dedi ki: "Eğer içinde herhangi bir vesvese
bulursan şöyle de: "O (Allah), hem evveldir, hem ahirdir, hem zâhirdir,
hem bâtındır. O herşeyi bilendir" (Hadid 3).

Ebu Dâvud, Edeb 118, (5110).

5859 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim, görmediği halde rüya görme iddiasına kalkarsa (Kıyamet
günü) arpa daneciğine düğüm atması teklif edilir. Kim de kendisinden
hoşlanmadıkları halde, bir grubun konuşmasını dinleme gayretine düşerse Kıyamet
günü kulağına erimiş kurşun dökülür. Kim bir sureti tasvir ederse (Kıyamet
günü) azaba uğrar ve bu yaptığına ruh üflemesi emredilir, ama üfleyemez"

Buhâri, Ta'bir 45; Ebu Dâvud, Edeb 96, (5024); Tirmizi, Rü'ya 8,
(2284).

5860 - Vâsile İbnu'l-Eska' radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Şurası muhakkak ki, en büyük yalanlardan biri, kişinin
kendisini babasından başka birisine nisbet etmesi veya görmediği bir şeyi
gözlerinin gördüğünü iddia etmesi, yahut da Resülullah aleyhissalâtu
vesselâm'ın söylemediği bir şeyi O'na söyletmesidir"

Buhâri, Menakıb 5

5861 - Ebu Kılâbe merhum anlatıyor: "Sabit İbnu Dahhâk
radıyallahu anh anlatmıştı: "Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular
ki: Kim, bile bile, yalan yere İslâm'dan başka bir din ile yemin ederse, bu
kimse dediği gibidir. Kim kendisini bir şeyle öldürüp (intihar ederse) Kıyamet
günü o şeyle azab verilir. Kişnin gücü dışında olan bir şey üzerine yaptığı
nezir muteber değildir. Mü'mine lanet etmek onu öldürmek gibidir. Bir mü'mine
küfür nisbet etmek onu öldürmek gibidir. Kim kendisini bir şeyle keserse
Kıyamet günü onunla kesilir. Kim malını çok göstermek için yalan bir iddiada
buiunursa, Allah onun azlığını artırır."

Buhâri, Eyman 7, Cenaiz 84, Edeb 44, 73; Müslim, İman 176, (110);
Tirmizi, İman 16, (2638 ); Ebu Davud, İman 9, (3257); Nesâi, Eyman 7, (7, 5,
6).

5862 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Bir kavimde
gulûl (denen devlet malından hırsızlık) zuhur ederse, Allah o kavmin kalplerine
korku atar. Bir kavim içinde zina yayılırsa orada ölümler artar. Bir kavim,
ölçü ve tartılarda (hile yaparak) miktarı azaltırsa Allah ondan rızkı keser.
Bir kavmin (mahkemelerinde) haksız yere hükümler verilirse, o kavimde mutlaka
kan yaygınlaşır. Bir kavm ahdinden dönüp gadre yer verirse, Allah onlara
mutlaka düşmanlarını musallat eder."

Muvatta, Cihâd 26, (2, 460).

5863 - Yine İbnu Abbâs radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"İnsanlar arasında Allah'ın en çok buğzettiği üç kişi
vardır:

Harem'de sapıtıp haktan ayrılan,

İslâm'a girdiği halde cahiliye sünnetini arayan,

Haksız yere, kanını dökmek için bir adamdan kan talep eden."

Buhâri, Diyât 9.

5864 - Muğire İbnu şu'be radıyallahu anh'ın anlattığına göre
"Hz. Muaviye radıyallahu anh kendisine: "Resülullah aleyhissalatu
vesselâm'dan işittiğin bir şeyi bana yaz" diye mektup yazmıştır. O da Hz.
Muâviye'ye şunu yazmıştır: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın şöyle
söylediğini işittim:

"Allah Teâla hazretleri, sizin için üç şeyi mekruh addetti.

Dedikodu,

Malın ziyâı.

Çok sual!.."

Buhâri, Zekât 53, Edeb 6; Müslim, Akdiye 35, (539).

5865 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Siz birkısım
ameller işliyorsunuz ki, onlar sizin nazarınızda kıldan daha ince (daha
ehemmiyetsiz)dir. Halbuki biz onları, Resülullah zamanında helake atıcılardan
addederdik."

Buhâri, Rikâk 32.

5866 - Vâsıle İbnu'l-Eskâ' radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselam buyurdular ki: "Kardeşine karşı
şamata yapma. Allah ona afıyet sana da belayı verir."

Tirmizi, Kıyamet 55, (2508 ).

5867 - Ebu'd Derda radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Bir şeye karşı sevgin seni kör ve sağır eder (de onun
eksiklerini görmez, kusurlarını işitmez olursun)"

Ebu Dâvud, Edeb 125, (5130).

5868 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Şeytan insanoğlunda, kanın cereyanı
gibi cereyan eder."

Ebu Dâvud, Sünnet 18, (4719).

5869 - İmam Mâlik rahimehullah'a ulaştığına göre, "Ümmü
Seleme radıyallahu anhâ, Efendimiz'den sormuştur:

"Ey Allah'ın Resûlü! Aramızda salihler mevcut iken bizler
helak mi olacağız?" Aleyhissalâtu vesselâm:

"Evet, buyurmuşlardır, pislik (zina) artarsa!"

Muvatta, Kelam 22, (2, 991).

5870 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Hanımını kocasına karşı, köleyi efendisine karşı ayartan
bizden değildir!"

Ebu Dâvud, Talâk 1, (2175), Edeb 135, (5170).

5871 - Yine Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Size şerlilerinizi haber vereyim mi? Onlar, tek başlarına
yiyenler, kölelerini dövenler, yardımı esirgeyenlerdir."

Rezin tahriç etmiştir.

DİLİN AFETLERİ

5872 - Ebu Sa'idi'l-Hudri radıyallahu anh, Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'dan anlatıyor:

"Ademoğlu sabaha erdimi, bütün azaları, dile temenna edip:
"Bizim hakkımızda Allah'tan kork. Zira biz sana tabiyiz. Sen istikamette
olursan biz de istikâmette oluruz, sen sapıtırsan biz de sapıtırız!"
derler."

Tirmizi, Zühd 61, (2409).

5873 - Süfyan İbnu Abdillah radıyallahu anh anlatıyor: "Ey
Allah'ın Resûlü dedim, uyacağım bir amel tavsiye et bana!" şu cevabı
verdi:

"Rabbim Allah'tır de, sonra doğru ol!"

"Ey Allah'ın Resûlü dedim tekrar. Benim hakkımda en çok
korktuğunuz şey nedir?" Eliyle dilini tutup sonra: "İşte şu!"
buyurdu."

Tirmizi Zühd 61, (2412).

5874 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Allah'a ve ahiret gününe inanan kimse ya hayır koşuşsun ya
da sussun."

Tirmizi, Kıyamet 51, (2502).

Tirmizi'nin İbnu Ömer radıyallahu anh'tan yaptığı diğer bir
rivayette Resûlullah: "Kim susarsa kurtulur" buyurmuştur.

5875 - Ali İbnu'l-Huseyn, Ebu Hureyre radıyallahu anh'tan
naklediyor:

"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kişinin mâlâyâni şeyleri terki İslâm'ının güzelliğinden
ileri gelir."

Tirmizi, Zühd 11, (2318, 2319); Muvatta, Hüsnü'l-Hulk 3. (2,
903).

5876 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Bir adam
ölmüştü, diğer biri, Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'ın işiteceği şekilde
onun için şöyle söyledi: "Cennet mübarek olsun!" Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm sordu:

"Nereden biliyorsun? Belki de o mâlâyâni konuştu veya
kendisini zengin kılmayacak bir miktarda cimrilik etti!"

Tirmizi, Zühd 11, (2217).

5877 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselam buyurdular ki:

"Kul (bazan), Allah'ın rızasına uygun olan bir kelamı,
ehemmiyet vermeksizin sarfeder de Allah onun sebebiyle cennetteki derecesini
yükseltir. Yine kul (bazan) Allah'ın hoşnutsuzluğuna sebep olan bir kelimeyi
ehemmiyet vermeksizin sarfeder de Allah, o sebeple onu cehennemde yetmiş yıllık
aşağıya atar."

Buhâri, Rikak 23; Müslim, Zühd 49, (2988 ); Muvatta, 4, (2, 985);
Tirmizi, Zühd 10, (2315).

5878 - Kays İbnu Ebi Hâzım rahimehullah anlatıyor: "Hz. Ebu
Bekr radıyallahu anh, Zeyneb adında Ahmesli bir kadının yanına girmişti. Onun
hiç konuşmadığını gördü: "Nesi var, niye konuşmuyor?" diye sordu.
Oradakiler:

"Hiç konuşmadan hacc yapıyor!" dediler. Hz. Ebu Bekr
kadına:

"Konuş. Zira bu yaptığın helal değil, bu cahiliye
işidir" dedi. Kadın da konuşmaya başladı. Önce:

"Sen kimsin?" diye sordu. Hz. Ebu Bekr:

"Muhacirlerden biriyim!" dedi.

"Hangi muhacirlerdensin?"

"Kureyş'ten."

"Kureyş'ten kimlerdensin?"

"Oo! Sen çok soru sordun! Ben Ebu Bekr'im."

"Allah'ın cahiliyeden sonra bize lutfettiği bu güzel din
üzerine ne kadar baki kalacağız?"

"İmamlarınız müstakim (doğru yolda) oldugu müddetçe
bakisiniz.

"İmamlar ne demek?"

"Kavmindeki reisler ve eşraflar var ya, halka emrederler
halk da onlara itaat eder?"

"Evet!"

"İşte onlar imamlardır."

Buhâri, Menakıbu'l-Ensâr 26.

5879 - Hz. Büreyde radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Münafığa "efendi" demeyin. Zira eğer o, seyyid
olursa Allah'ı kızdırırsınız."

Ebu Dâvud, Edeb 83, (4977).

5880 - Ümmü Habibe radıyallahu anha anlatıyor: "Resulullah
Aleyhissalatu vesselam buyurdular ki:

"Ademoğlu'nun, emr-i bi'l-ma'ruf veya nehy-i ani'l-münker
veya Allah Teâla hazretlerine zikir hariç bütün sözleri lehine değil,
aleyhinedir."

Tirmizi, Zühd 63, (2414).

5881 - İbnu Amr İbni'l-Âs radıyallahu anhümâ anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Allah Teâla hazretleri, insanlardan, sığırların dilleriyle
toplamaları gibi, dilleriyle toplayan belâgat sahiplerine buşzeder."

Tirmizi, Edeb 82, (2857).

5882 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kim, insanların kalbini çelmek için kelamın kullanılışını
öğrenirse, Allah Kıyamet günü, ondan ne farz ne nafile hiçbir ibadetini kabul
etmez!"

Ebu Dâvud, Edeb 94, (5006).

5883 - İbnu Mesûd radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Kelamda ileri gidenler helak oldular. Kelamda ileri
gidenler helâk oldular!.Kelamda ileri gidenler helak oldular!"

Müslim, İlm 7 (2670); Ebu Davud, Sünnet 6, (4609).

5884 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Meşrık
cihetinden iki adam geldi ve bir hitabede bulundular. Onların beyanlarındaki
güzellik herkesin hoşuna gitti. Bunun üzerine Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm:

"Beyanda mutlaka bir sihir var!" buyurdular."

Buhâri, Tıbb 51; Muvatta, Kelam 7, (2, 986); Ebu Dâvud, Edeb 94,
(5007); Tirmizi, Birr 81, (2029).

5885 - Ebu Ümame radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ben, haklı bile olsa münâkaşayı terkeden kimseye cennetin
kenarında bir köşkü garanti ediyorum. Şaka bile olsa yalanı terkedene de
cennetin ortasında bir köşkü, ahlakı güzel olana da cennetin en üstünde bir
köşkü garanti ediyorum."

Ebu Davud, Edeb 7, (4800).

5886 - İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalatu vesselam buyurdular ki:

"Sana günah olarak, husümeti devam ettirmen yeterlidir
(çünkü bu, gıybete kapı açar)."

Tirmizi, Birr 58, (1995).

5887 - Hz. Ebu Bekre radıyallahu anh anlatıyor: "Resulullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Sizden kimse: "Ramazanın tamamında (namaza) kalktım,
tamamında orucumu tuttum" demesin."

(Hadisi Ebu Bekre'den rivayet eden Hasan Basri der ki: )
"Bilemiyorum, Aleyhissalatu vesselam bu sözüyle kişinin nefsini tezkiye
etmiş olmasını mı mekruh addetti veya "uyumak da lazım yatmak da" mı
de(mek iste)di?"

Ebu Davud, Savm 47, (2415); Nesâî, Sıyam 6, (4, 130).

5888 - Sehl İbnu Hanif radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Sakın biriniz: "Nefsim pis oldu!" demesin,
aksine: "Nefsim kötü oldu" desin."

Buhâri, Edeb 100; Müslim, Elfaz 17, (2251); Ebu Dâvud, Edeb 84,
(4978 ).

5889 - İmam Mâlik'e Yahya İbnu Saidden ulaştığına göre "Hz.
İsa yolda bir domuza rastlar. Ona: "Selametle yoldan çekil!" der.
Yanında bulunanlar: "Bunu şu domuz için mi söylüyorsun?" diye
sorarlar. (O ise domuz kelimesini diliyle telafuz etmekten çekindiğini ifade
eder ve: )

"Ben, dilimin, çirkin şeyi söylemeye alışmasından
korkuyorum!" cevabını verir."

Muvatta, Kelâm 4, (2, 985).

5890 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm bir adamdan kendisine menfi bir söz ulaştığı vakit:
"Falan niye böyle söylemiş?" demezdi. Fakat: "İnsanlara ne
oluyor da şöyle şöyle söylüyorlar?" derdi."

Ebu Dâvud, Edeb 6, (4788 ).

5891 - İbnu Ömer radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm huyurdular ki:

"Allah'ın zikri dışında kelamı çok yapmayın. Zira, Allah'ın
zikri dışında çok kelam, kalbe kasvet (katılık) verir. Şunu bilin ki,
insanların Allah'a en uzak olanı kalbi katı olanlardır."

Tirmizi, Zühd 62, (2413).

5892 - Ebu Mâlik el-Eş'ari radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Ümmetimde dört şey
vardır, cahiliye işlerindendir, bunları terketmeyeceklerdir:

-Haseble iftihar

-Nesebi sebebiyle insanlara ta'n,

-Yıldızlardan yağmur bekleme,

-(Ölenin ardından) mâtem!"

Resülullah sözlerine şöyle devam etti: "Matemci kadın, şayet
tevbe etmeden ölecek olursa, Kıyamet günü üzerinde katrandan bir elbise, uyuzlu
bir gömlek olduğu halde (kabrinden) kaldırılır."

Müslim, Cenâiz 9, (934).

5893 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Bir adam,
Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'ın huzuruna girmek için izin istemişti.
Aleyhissalâtu vesselâm: "Bu aşiretin kardeşi ne kötü!" buyurdu. Ama
adam girince ona iyi davrandı, yumuşak sözle hitap etti. Adam gidince:

"Ey Allah'ın Resulü! Adamın sesini işitince şöyle şöyle
söyledin. Sonra yüzüne karşı mültefit oldun, iyi davrandın" dedim. Şu
cevabı verdi:

"Ey Aişe! Beni ne zaman kaba buldun? Kıyamet günü, Allah
Teâla hazretlerinin yanında mevkice insanların en kötüsü, kabalığından korkarak
halkın kendini terkettiği kimsedir."

Buhâri, Edeb 38, 48; Müslim, Birr 73, (2591); Muvatta,
Hüsnü'l-Hulk 4; (2, 903, 904); Ebu Davud, Edeb 6, (4791, 4792, 4793); Tirmizi,
Birr 59, (1997).

5894 - Adiyy İbnu Hatim radıyallahu anh anlatıyor:
"Resulullah aleyhissalatu vesselâm'ın yanında bir adam bir hitabede
bulundu ve dedi ki: "Kim Allah ve Resûlüne itaat ederse doğru yolu bulmuş,
kim de o ikisine isyan ederse doğru yoldan sapmıştır."

Resulullah aleyhissalatu vesselam: "Sen ne kötü hatipsin.
Şöyle söyle: "...Kim Allah ve Resülüne isyan ederse..."
buyurdular."

Müslim, Cum'a 48, (810); Ebu Davud, Edeb, 85, (4981), Salat 229,
(1099); Nesai, Nikah 40, (6, 90).

5895 - Huzeyfe radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Allah'ın istediği ve falanın
istediği" demeyin, lâkin şöyle deyin: "Allah'ın istediği, sonra da
falanın istediği."

Ebu Dâvud, Edeb 84, (4980).

5896 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalatu vesselâm buyurdular ki:

"Bir kimsenin "İnsanlar helak oldu!" dediğini
duyarsanız, bilin ki o, kendisi, herkesten çok helak olandır."

Müslim, Birr 139, (2623); Muvatta, Kelam 2, (2, 989); Ebu Davud;
Edeb 85, (4983).

5897 - Yine Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ümmetimin hepsi affa mazhar olacaktır, günahı aleni
işleyenler hariç. Kişinin geceleyin işledigi kötü bir ameli Allah örtmüştür.
Ama, sabah olunca o: "Ey falan, hu gece ben şu şu işleri yaptım!"
der. Böylece o, geceleyin Allah kendini örtmüş olduğu halde, sabahleyin,
üzerindeki Allah'ın örtüsünü açar. İşte bu, günahı aleni işlemenin bir
çeşididir."

Buhâri, Edeb 60; Müslim, Zühd 52, (2990).

5898 - Avf İbn Mâlik radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Halka kıssa (mevize, nasihat) anlatma işini emir veya
(emirin tayin edeceği) memur veya tekebbür sahibi yapar."

Ebu Dâvud, İlm 13, (3665).

MUHTELİF NEV'E GİREN HADİSLER

5899 - Ebu Sa'idi 'l-Hudri radıyallahu anh anlatıyor: "Bir
gün Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm bize ikindi namazı kıldırdı. Sonra bir
hutbede bulundu.Bu hutbede, Kıyamet vaktine kadar olacak her şeyi bize haber
verdi. Bunu belleyen belledi, unutan unuttu. Söyledikleri arasında şu da vardı:

"Dünya câziptir, tatlıdır. Allah sizi buraya halife olarak
göndermiştir, nasıl amel edeceğinize bakmaktadır.

- Aman uyanık olun, dünyadan kaçının, kadından kaçının.

- Aman uyanık olun! Kimseyi, insanların korkusu, bildiği bir
hakikati söylemekten alıkoymasın!"

Ravi der ki: "(Bunu söyleyince) Ebu Said merhum ağladı.
Sonra sözlerine devam etti:

"Vallahi öyle şeyler gördük ki, korktuk. Resülullah'ın
söyledikleri arasında şu da vardı:

- Haberiniz olsun! Kıyamet günü, her bir vefasız için vefasızlığı
nisbetinde bir bayrak dikilecektir. Baş imamın (devlet reisinin)
vefasızlığından daha büyük bir vefasızlık olmayacaktır. Onun bayrağı kıçının
yanına dikilir."

O günkü bellediklerimiz meyanında şu da vardı:

- Haberiniz olsun! İnsanoğlu çok çeşitli tabakalar halinde
yaratılmıştır:

- Kimisi vardır, mü'min olarak doğar, mü'min olarak yaşar, kâfir
olarak ölür.

- Kimisi vardır, kâfir olarak doğar, kâfir olarak yaşar, mü'min
olarak ölür.

- Kimisi vardır, kâfir olarak doğar, kâfir olarak yaşar, kâfir
olarak ölür.

- Haberiniz olsun kimisi vardır yavaş öfkelenir, (öfkesinden)
çabuk döner; kimisi vardır çabuk öfkelenir, çabuk döner; kimisi vardır, yavaş
öfkelenir, yavaş döner. İşte bunlar birbirlerini dengeler.

- Haberiniz olsun onlardan birkısmı vardır; çabuk döner, çabuk
kızar. Bilesiniz bunların en hayırlısı ağır ötkelenen, çabuk dönendir; en
şenlileri de çabuk ötkelenip yavaş dönendir.

- İnsanlardan borcunu iyi ödeyen, (başkasındaki alacağını) iyi
talep eden vardır. Kimisi de kötü öder, iyi talep eder; kimi de kötü talep
eder, iyi öder, bunlar birbirlerini dengeler. Bilesiniz birkısmı vardır kötü
öder, kötü talep eder. Bilesiniz bunların en hayırlısı iyi ödeyen, iyi talep
edendir; en kötüleri de kötü ödeyen, kötü talep edendir.

Bilesiniz! Öfke âdemoğlunun kalbinde bir kordur. Gözlerinin
kızarmasını, avurtlarının şişmesini görmüyor musunuz! Kim, öfkeden bir
başlangıç hissederse, yere yaslansın, (ötkesi geçinceye kadar öyle
kalsın)."

Ebu Said dedi ki: "Biz (bu sırada) gündüzün aydınlığı devam
ediyor mu diye güneşe bakmaya başladık. Bunun üzerine Aleyhissalâtu vesselâm:

"Haberiniz olsun! Dünyanın ömründen geçmiş kısmına nisbeten
geri kalan kısmı, şu gününüzden geçen kısma nazaran geri kalan kısmına nisbeti
gibidir."

Tirmizi, Fiten 26, (2192).

5900 - İyâz İbnu Hımar radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Rabbim, bugün bana öğrettiği şeylerden bilmediklerinizi
size öğretmemi emretti. (Ve buyurdu ki): "Benim bir kula verdiğim her mal
helaldir. Ben bütün kullarımı hanif (=müslüman, hakka taraftar) olarak
yarattım. Ancak şeytanlar onlara gelip (fıtri) dinlerinden alıp götürdüler,
kendilerine helal kıldığım şeyleri haram kıldılar. Kendisine bir güç vermediğim
şeyi bana şirk koşmalarını emrettiler."

Allah Teâla hazretleri arz ehline baktı ve Ehl-i kitaptan
birkısmı hariç, onların Arap, Acem hepsine öfkelendi ve dedi ki:

"Ben seni, imtihan etmek ve seninle de (başkasını) imtihan
etmek üzere gönderdim. Sana, suyun yıkayıp (yok edemeyeceği) bir kitap
gönderdim. Ta ki sen onu uyurken de uyanıkken de okuyasın!"

Allah Teâla hazretleri bana, Kureyş'i ateşe vermemi (onlarla
savaşmamı) emretti. Ben:

"Ey Rabbim, bu durumda onlar başımı yararlar ve bir ekmek
parçasına çevirirler!" dedim.

"Öyleyse, seni çıkardıkları gibi sen de onları (Mekke'den)
çıkar! Onlara karşı gazada bulun da biz de sana yardım edelim; infakta bulun
biz de sana infak edelim. Sen bir ordu gönder, biz de sana onun beş misli
(yardımcı melek ordusu) gönderelim. Sana itaat edenlerle birlik ol, asilere
karşı savaş!" buyurdu. Cennetlikler üç kısımdır:

- Kuvvet sahibi, adaletli, sadaka veren ve muvaffak olanlar.

- Bütün yakınlarına ve müslümanlara karşı merhametli ve yumuşak
kalpli olanlar.

- İffetli, namuslu ve çoluk çocuk sahibi olanlar."
Resulullah devamla dedi ki:

- Cehennem ehli de beş kısımdır:

- Aklı olmayan zayıflar. Bunlar, aranızda tâbi olarak bulunurlar,
hiçbir ehle ve mala tâbi değildirler.

- Tamahkârlığını izhar etmeyen hâin kişiler. Böylesi, bir kapıyı
çalsa mutlaka ihanet eder.

- Akşam, sabah her fırsatta malın ve ehlin hususunda seni aldatan
adamlar.

- Cimrilik ve yalanı da zikretti.

- Bir de kötü huylu kaba sözlü insan."

Resûlullah devamla buyurdular ki:

- Allah Teâla hazretleri, bana mütevazi olmanızı emretti. Öyle
ki, hiç kimse hiç kimseye karşı böbürlenmesin, hiç kimse hiç kimseye karşı
tecavüzde bulunmasın."

Müslim, Cennet 63, (2865).

5901 - Ebu Ümâme radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Allah Teâla hazretleri her hak sahibine hakkını verdi.
Öyleyse varis lehine vasiyet yoktur. Çocuk yatağa aittir. Zâni için mahrumiyet
vardır.

Gerçek hesapları Allah'a aittir. Kim kendisini babasından
başkasına nisbet eder veya hakiki velisinden başkasını veli gösterirse, Kıyamet
gününe kadar Allah'ın lâneti üzerine olsun."

Resûlullah devamla dedi ki:

- Kadın, kocasının evinden onun izni olmadan (başkasına) infak
edemez!"

Kendisine: "Ey Allah'ın Resûlü! Yiyecek de mi?"
denildi.

- Bu, mallarınızın en kıymetlisidir!" buyurdular. Sonra
sözlerine şöyle devam ettiler: "Ariyet (olarak alınan sahibine) ödenir.
Minha (olarak alınan sahibine) geri verilir. Borç ödenir, kefil olan borçlu
sayılır."

Tirmizi, Vesâya 5, (2121); Ebu Dâvud, Büyû' 90, (3565).

5902 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Üzümü kerm diye isimlendirmeyin. "Vay şu dehrin
mahrumiyet ve hüsranına!" diye kahırlı söz söylemeyin. Zira Allah'ın
kendisi dehr'dir."

Buhâri, Edeb 101; Müslim, Elfaz 516, (2246, 2247); Ebu Davud,
Edeb 81, (4974); Muvatta, Kelam 3, (2, 984).

5903 - Vâil İbnu Hucr radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kerm demeyin, fakat ıneb ve habele
(asma) deyin."

Müslim, Elfâz 12, (2248 ).

5904 - Abdullah İbnu Habeşi radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kim bir sidre
ağacını keserse, Allah onun başını cehenneme uzatır."

Ebu Dâvud, Edeb 171, (5239).

Bu hadis hakkında kendisine sorulunca Ebu Dâvud şu cevabı
vermiştir:

"Bu hadis muhtasardır. Manası şudur: "Kırda bayırda
yolcuların ve hayvanların gölgesinden istifade ettikleri bir sidre ağacını, o
ağaçta herhangi bir hak sahibi olmayan bir kimse, haksız olarak keserse Allah
onun başını cehenneme uzatır" demektir."

5905 - Hasan İbnu İbrahim anlatıyor: "Hişâm İbnu Urve'ye
sidre ağacının kesilmesi hakkında (caiz mi, değil mi diye) sordum. Bu sırada
Urve'nin kasrına dayalı vaziyette idi, şöyle cevap verdi:

"Şu kapıları, kapı kanatlarını hep görmüyor musun? Bunların
hepsi Urve'nin sidre ağacındandır. Urve onu tarlasından kesmiş ve: "Bunda
bir beis yok!" demişti." Bir başka rivayete göre, Hişâm, soru sahibi
Hasan İbnu İbrahim'e cevabında şöyle devam etmiştir: "Ey Iraklı ! Bu
(yasak hikayesi, senin getirdiğin bir bid'adır." Hasan İbnu İbrahim,
Hişam'a: "Hayır bid'a sizin canibinizden geldi. Ben Mekke'de şöyle
söyleyeni işittim: "Allah sidre ağacını kesen kimseye lanet etsin!)"

Ebu Dâvud, Edeb 171, (5241).

5906 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Yanlarında yüzü
dağlanarak en vurulmuş bir merkep olduğu halde Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'a

uğrayanlar oldu: "Bunu böyle enleyenlere Allah lânet
etsin!" buyurdular ve yüze vurmaktan ve yüzü enlemekten nehyettiler."

Müslim, Libâs 106, (2116); Ebu Dâvud, Cihad 56, (2564); Tirmizi,
Cihad 30, (1710).

5907 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm, yüzünden enlenmiş bir merkeb görmüştü, bunu uygun
bulmadığını belirtti ve:

"Allah'a yemin olsun! (Ben olsaydım) eni bu hayvanın yüzünün
en uzak noktasına vururdum!" buyurdu. Sonra emir verdi, kendi merkebinin
sağrılarına en vuruldu. Böylece sağrıları ilk dağlayıp (en vuran) Aleyhissalâtu
vesselâm oldu."

Müslim, Libas 108, (2118 ).

5908 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Abdullah İbnu
Ebî Talha'yı, tahnîk ediversin diye Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a
götürdüm. Onu elinde en vurma şişi olduğu halde zekat develerini enlerken
buldum."

Buhârî, Libas 22, Zekât 69, Zebâih 35; Müslim, Libâs 112, (2119);
Ebu Dâvud, Cihad 57, (2563).

5909 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Karanlık çöktüğü zaman veya gece
geldiği zaman çocuklarınızı dışarı salmayın. Çünkü şeytanlar bu esnada her
tarafa yayılırlar. Yatsı vaktinden bir müddet geçince, onları serbest bırakın.
Kapını kapa, Allah'ın ismini zikret. Kandilini söndür, Allah'ın ismini zikret.
Yemek kabının ağzını kapa ve Allah'ın ismini zikret, (kapayacak bir şey
bulamadığın taktirde (çubuk gibi) herhangi bir şeyi üzerine uzatıp koymak
suretiyle de olsa (bunu yap)! Zira şeytan, kapalı kapıyı açamaz. Kandilleri
söndürün, zira fasıkçık (fare), olur ki, fitili çeker de ev halkını
yakar."

Buhâri, Bed'ü'l-Halk 11, 14, Eşribe 22, İsti'zân 49, 50; Müslim,
Eşribe 96, (2012); Muvatta, Sıfatu'n-Nebi 21, (2, 928, 929); Ebu Dâvud, Eşribe
22, (3731, 3732, 3733, 3734); Tirmizi, Et'ime 15, (1813).

5910 - Hz. İbnu Abbâs radıyallahu anh anlatıyor: "Bir fare
gelerek çektiği bir fitili Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'ın önüne, üzerinde
oturmakta olduğu hasır minderin üstüne bırakıp gitti. Fitil, hasırdan bir
dirhem kadar bir yer yaktı. Bunun üzerine Aleyhissâlatu vesselâm:
"Uyuyacağınız zaman kandillerinizi söndürün. Zira şeytan, böylelerine
rehberlik edip böylesi işler yaptırarak sizi yakar" buyurdular."

Ebu Dâvud, Edeb 173, (5247).

5911 - Ebu Müsa radıyallahu anh anlatıyor: "Medine'de bir
ev, geceleyin aile halkı içinde olduğu halde yandı. Durumları Aleyhissalâtu
vesselâm'a haber verilmişti: "Bu ateş var ya! Sizin düşmanınızdır.
Uyuduğunuz zaman onu söndürün de size zarar vermesin!" buyurdular."

Buhâri, İsti'zân; Müslim, Eşribe 101, (2016).

5912 - Ali İbnu Ömer İbni Ali İbni'l-Hüseyn İbni Ali radıyallahu
anhüm anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ayaklar çekildikten sonra (evlerden dışarı) çıkmayı azaltın.
Çünkü Allah Teâla hazretlerinin hirkısım hayvanatı vardır, bu saatten sonra
(yuvalarından çıkıp) ortalığa yayılırlar."

Ebu Dâvud, Edeb 115, (5103).

5913 - Râfi' İbnu Hadîc radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm Medine'ye geldiğinde, Medineliler hurma
telkîh ediyorlardı:

"Ne yapıyorsunuz?" diye onlara sordu. Medineliler:

"Bu, eskiden beri yapmakta olduğumuz bir şey!" deyip
(açıkladılar). Aleyhissalâtu vesselâm da: "Eğer bunu yapmasanız belki de
sizin için daha iyi olur!" buyurdular. Bunun üzerine Medineliler o işi
bıraktılar. Hurma ağaçları (o yıl çağla) döktü (ve meyve tutmadı).

Durum Aleyhissalâtu vesselâm'a haber verilince şöyle buyurdular:

"Bilin ki, ben bir beşerim. Size dininizle ilgili bir emirde
bulunursam onu derhal alın. Eğer kendi re'yime dayanan bir şey emredersem,
bilin ki ben bir insanım!"

Müslim, Fezail 140, (2362).

5914 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Horozların
öttüğünü işittiğiniz vakit, AIlah'tan lütuf ve ikramını talep edin. Zira onlar
bir melek görmüştür. Merkebin anırmasını işittiğiniz zaman şeytandan Allah'a
sığının. Çünkü o da bir şeytan görmüştür."

Buhârî, Bed'ü'l-Halk 15; Müslim, Zikr 82, (2729); Ebu Dâvud, Edeb
115, (5102); Tirmizi, Da'avat 58, (3455).

5915 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Geceleyin köpeklerin havlamasını ve
merkeplerin anırmasını işittiğiniz zaman, şeytandan Allah'a sığının. Çünkü
onlar, sizlerin görmediklerinizi görürler."

5916 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "İyne usuluyle alış-verişte bulunur,
sığırların peşine düşer ziraate razı olur ve cihadı da terkederseniz, Allah
size öyle bir zillet verir ki, dininize tekrar rücü etmedikçe o zilleti
kaldırmaz."

Ebu Dâvud, Büyû' 56, (3462).

5917 - Ebu Ümame radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın saban ve diğer bir ziraat aleti görünce: "Bunun
girdiği bir eve, Allah mutlaka zillet de sokar!" dediğini işittim."

Buhâri, Hars 2.

5918 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm Kisrâ'ya ve Necâşi'ye -bu Necâşî üzerine cenaze namazı
kıldığı Necâşi değildir- ve bütün inatçı cebbarlara, onları aziz ve celil olan
Allah'a davet eden mektuplar yazdı."

Müslim, Cihad 75, (1774); Tirmizi, İsti'zân 23, (2717).

5919 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm Kisra'ya memtubunu göndermişti. Kisra, mektubu okuyunca
yırttı. Aleyhissalâtu vesselâm da "paramparça olmaları için" beddua
etti."

Buhârî, İlm 7.

5920 - Üsâme İbnu Zeyd radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm üzerinde semer bulunan bir merkebe
bindi, altında Fedek kadifesi vardı. Üsâme'yi de arkasına aldı. Beni'l-Haris İbnu'I-Hazrec'te
oturan Sa'd İbnu Ubâde radıyallahu anh'a, Bedir savaşından önce geçmiş olsun
ziyaretine gitti: Beraberce giderken, aralarında Abdullah İbnu Ubey İbnu
Selül'ün de bulundugu bir cemaate rastladılar, oturuyorlardı. Abdullah İbnu
Ubey o sırada henüz müslüman olmamıştı. Cemaatte müslümanlar, müşrikler,
putperest olanlar, yahudiler, müslümanlar karışık vaziyette idi. Bu cemaatte
Abdullah İbnu Ravâha radıyallahu anh da vardı. Onlara Resûlullah'ın bindiği
merkebin kaldırdığı toz isabet edince, Abdullah İbnu Ubey burnunu örtüsüyle
sarıp: "Bizi toz içinde bırakma!" diye homurdandı. Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm cemaate selam verip durdu. Merkepten inip onları Allah'a
davet etti, onlara Kur'ân okudu. Abdullah İbnu Ubey, Aleyhissalâtu vesselâm'a:

"Be adam! Bundan daha güzel bir şey yok. Eğer söylediğin hak
ise, bizim cemaatimizi rahatsız etme, evine dön! Kim sana gelirse ona
anlat!" dedi. Bunun üzerine Abdullah İbnu Ravâha da:

"Evet ey Allah'ın Resulü! Sen bizim toplantılarımıza gel!
Zira biz bunu istiyoruz!" dedi. Bundan sonra müslümanlar, müşrikler ve
yahudiler aralarında atıştılar. Nerdeyse birbirleriyle kapışacaklardı.
Resülullah aleyhissalâtu vesselâm onları yatıştırmak için gayret sarfetti ve
sustular.

Resûlullah da bineğine atlayarak yoluna devam etti ve Sa'd İbnu
Ebi Vakkâs'ın yanına gelip evine girdi. Aleyhissalâtu vesselâm ona:

"Ey Sa'd! Ebu Hubab'ın ne dediğini işittin mi?" dedi.
Ebu Hubab'la Abdullah İbnu Ubey'i kastediyordu. "Şöyle şöyle söyledi"
buyurdu. Sa'd İbnu Ubade:

"Ey Allah'ın Resûlü! Onu affet, Sana Kitab'ı gönderen Zat-ı
Zülcelâl'e kasem olsun. Allah'ın sana indirdiği Hak geldiği zaman, bu beldenin
ahalisi, ona taç giydirmeye, sarık sarmaya ittifak etmişlerdi. Allah Teâla
hazretleri sana verdiği bu hakikatla onun başa geçmesini engelleyince, bu onun
boğazına takıldı. İşte, şahid olduğun densizliği ona yaptıran da budur!"
dedi. (Bu açıklama üzerine) Resûlullah onu bağışladı.

Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm ve ashabı, müşrikleri ve Ehl-i
Kitabı Allah'ın emrettiği üzere bağışlıyorlar, onların eza ve cefalarına
sabrediyorlardı. Allah Teâla hazretleri şöyle buyurmuştu: "Muhakkak siz,
malınızda ve canınızda imtihan olunacaksınız ve sizden önce kendilerine kitap
verilmiş olanlardan ve Allah'a ortak koşanlardan pek çok incitici sözler
işiteceksiniz. Eğer sabreder ve takvaya sarılırsanız, işte bu, uğrunda azim ve
sebat edilmeye değer işlerdendir" (ÂI-i İmran 186). Rab Teâla bir başka
ayet-i kerimede de şöyle buyurmuştur: "Kitap ehlinden çoğu, imanınızdan
sonra sizi tekrar inkâra döndürmek isterler. Bu, kendilerine hak iyice belli
olduktan sonra nefislerinde duydukları kıskançlık yüzündendir. Allah'ın emri
gelinceye kadar onlara aldırış etmeyin ve onları kınamayın. Muhakkak ki, Allah
her şeye hakkıyla kâdirdir" (Bakara 109).

Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, Allah'ın buradaki emrini afla
te'vil ediyordu. Bu hal Allah'ın onlarla (savaşa) izin vermesine kadar devam
etti. (İzin gelince) Aleyhissalâtu vesselâm Bedir gazvesini yaptı. (Bu savaşta)
Allah Teâla hazretleri Kureyş'in ileri gelenlerinin canlarını aldı.
Aleyhissalâtu vesselâm ve ashabı zafer ve ganimet elde ederek ve Kureyş'in
ileri gelenlerini de esir alarak döndüler. Abdullah İbnu Ubey İbni Selül ve
beraberindeki putperest müşrikler:

"Bu (İslam) hadisesinin artık talihi döndü!" dediler.
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a İslâm üzere biat ettiler ve müslüman
oldular."

Buhâri, Cihâd 127, Tefsir, Al-i İmrân 15, Mardâ 15, Libâs 98,
Edeb 115, İsti'zân 20, Müslim, Cihâd 116, (1798 ).

5921 - Halid İbnu Ma'dân anlatıyor: "Muâviye İbnu Ebi Süfyan
radıyallahu anhümâ'ya (hilafeti esnasında) Mikdâm İbnu Ma'dikerb, Amr
İbnu'I-Esved ve Kınnesrin ahalisinden Beni Esedli bir adam bir heyet halinde
geldiler.

Hz. Muâviye, Mikdâm'a:

"Hasan İbnu Ali radıyallahu anhümâ'nın vefat ettiğini
biliyor musun?" dedi. Haberi işiten Mikdam "İnnâ lillah ve inna
ileyhi râciûn!" diyerek (üzüntüsünü ifade) etti). Ona falan (Muâviye):

"Bunu bir musibet mi addediyorsun?" dedi. Mikdâm:

"Niye musibet addetmiyeyim? Resülullah aleyhissalâtu
vesselâm onu kucağına almış, "Bu bendendir. Hüseyin ise Ali radıyallahu
anhümâ'dandır!" buyurmuştu dedi. Beni Esed'den olan adam da (Hz.
Muaviye'ye yaranmak için, Hz. Hasan'ın ölümünü bir fitnenin sönmesine
teşbihen):

"Allah bir ateşi söndürdü!" diye söze karıştı. Mikdâm:

"Bugün ben, seni kızdırmaya ve hoşlanmadığın şeyleri sana
duyurmaya devam edeceğim!" dedi. Sonra şöyle seslendi: "Ey Muaviye!
Eğer doğru söylersem beni tasdik et, yalan söylersem beni tekzib et!" Hz.
Muâviye radıyallahu anh: "Pekala öyle yapacağım" dedi. Mikdâm:

"Allah aşkına söyle! Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın
altın takınmayı sakladığını işittin mi?" dedi. Hz. Muâviye:
"Evet!" dedi. Mikdâm:

"Allah aşkına söyle! Resûlullah'ın ipek giymeyi yasakladığını
biliyor musun?" diye sordu. Hz. Muâviye: "Evet biliyorum!" dedi.
Mikdâm tekrar sordu:

"Allah aşkına söyle! Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın
vahşi hayvan derisini giymeyi, üzerlerine binmeyi yasakladığını biliyor
musun?" Muâviye yine:

"Evet biliyorum!" diye cevapladı. Hz. Muâviye'nin bu
sözü üzerine Mikdâm dedi ki:

"Allah'a kasem olsun ey Muâviye, bütün bunları ben senin
evinde gördüm.

Hz. Muâviye şu cevabı verdi:

"Ey Mikdâm, anladım ki senin elinden bana kurtuluş yok
(söylediklerin hep doğru)!"

Halid (İbnu Velid) der ki: "Hz. Muâviye, Mikdâm radıyallahu
anhümâ ya diğer iki arkadaşına (Amr İbnu'I-Esved ve Esedli adam) nazaran daha
çok ihsan ve atâda bulunulmasını emretti. Ayrıca (Mikdam'ın) oğluna (beytû'I-
mal'den) ikiyüz (dirhem) tahsisatta bulundu. Mikdâm ise (Hz. Muaviye'nin
verdiği) ihsanları arkadaşlarına dağıttı. Esedli ise aldıklarından kimseye
birşey vermedi.

Bu durum Hz. Muaviye'ye ulaşınca.. "Mikdam kerem sahibi
cömert birisidir. Elini açmıştır. Esedli adam ise mâlik olduğu şeyi iyi tutan
birisidir" dedi."

Ebu Dâvud, Libâs 43, (4131 ); Nesâi, Fere've'l-Atîre 12, (7,
176).

5922 - Abdullah İbnu Amr el-Huzâî, babası radıyallahu anh'tan
naklediyor: "Resülullah aleyhissalâtu vesselâm, Fetih'ten sonra beni
çağırdı ve benimle, Mekke'ye Ebu Süfyân'a, Kureyşliler arasında dağıtması için,
biraz mal göndermek istedi. Bana: "Kendine bir arkadaş ara!" buyurdu.
Derken bana Amr İbnu Ümeyye ed-Damri geldi ve: "Duydum ki, sen Mekke'ye
gidecekmişsin ve yanına bir arkadaş arıyormuşsun!" dedi.

"Evet!" dedim.

"Ben sana arkadaşım!" dedi. Ben hemen Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm'a gelip:

"Kendime bir arkadaş buldum!" dedim.

"Kim?" buyurdular.

"Amr İbnu Ümeyye'dir!" dedim.

"O, kavminin yöresine gelince ona karşı muteyakkız ol! Çünkü
evvel adam şöyle demiş: "Bekri arkadaşına güvenme!" buyurdular!
Derken yola çıktık, Ebva'ya kadar geldik. Amr: "Benim, kavmimle bir işim
var. Beni burada biraz beklemeni arzu ediyorum!" dedi. Ben de: "İşin
rast gelsin!" dedim. Ayrılınca, Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'ın
sözünü hatırlayıp devemi hızlandırdım, (Ebva'dan) çıkıp deveyi hızlı yürümeye
zorladım. Ezâfir'e gelince, Amr'ın bir grup adamla karşımdan geldiğini gördüm.
Devemi daha da hızlandırdım ve onu geçtim. Kendine hedef olmaktan kurtulduğumu
anlamıştı, yanındakiler geri döndü. Amr (tek başına) bana yetişti ve:

"Kavmimle bir işim vardı! (İşimi görüp bitirdim)" dedi.
Ben de:

"Pekala!" dedim. Yolumuza devam edip Mekke'ye geldik.
Ben emanet malı Ebu Süfyân radıyallahu anh'a teslim ettim."

Ebu Dâvud, Edeb 34, (4861). (Hadisin senedi zayıftır).

5923 - Hemmâm İbnu Münebbih anlatıyor: "Ebu Hureyre
radıyallahu anh bize pekçok hadis söylemişti. (Bir defasında) şöyle dedi:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Sizden öne yaşayanlardan bir adam, bir kimseden bir akâr
satın aldı. Bu akârı satın alan kimse, orada, içinde altın bulunan bir küp
buldu. Satana gelip: "Altınını al! Ben senden akârı satın aldım, altını
satın almadım!" dedi. Satan da: "Ben sana araziyi içinde bulunan
herşeyiyle birlikte sattım!" dedi. (Anlaşamayınca) bir adamı hakem tayin
ettiler. Adam (onları dinledikten şonra): "Sizin çocuklarınız var
mı?" dedi. Onlardan biri: "0ğlum var", diğeri de "kızım
var!" dedi. Hakem:

"Oğlanla kızı evlendirin! Bu paradan ikisi için harcayın ve
tasaddukta bulunun" dedi."

Buhâri, Enbiya 50; Müslim, Akdiye 21, (1721).

5924 - İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "İnsanları, içinde binmeye mahsus
tek hayvan olmayan yüz develik bir sürü gibi, bulursun."

Buhâri, Rikâk 35; Müslim, Fedâilu's-Sahabe 232, (2547); Tirmizî,
Emsâl 7, (2876).

5925 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Mürâr yoluna kim çıkacak? Gerçekten ondan, günah olarak,
Benî İsrail'den affedilen kadar günah affedilecek!"

Oraya ilk çıkan Beni Hazrec'ten bizim süvarimiz oldu. Sonra
herkes peşpeşe oraya geldi. Aleyhissalâtu vesselâm:

"Kızıl devenin sahibi (olan bedevi hariç hepiniz mağfirete
erdiniz!" buyurdular. Biz adamın yanına gelip: "Gel! Sana da
Resûlullah istiğfarda bulunuversin!" dedik. O ise bir yitiğini arıyordu.

"Yitiğimi bulmam, benim için, arkadaşınızın istiğfarından
hayırlıdır!" dedi."

Müslim, Münafık 12, (2880).

5926 - İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"İslâm'ın değirmeni otuzbeş veya otuzaltı veya otuzyedi
(yıl) döner. Eğer, (dini terkederek kendilerini) helak ederlerse, daha önce
helak olanların yolunu tutmuş oturlar. Dinleri ayakta kalırsa, onlar için
yetmiş yıl ayakta kalır!"

Ben dedim ki: "(Bu yetmiş yıllık müddet) zikri geçen
(otuzbeş yıllık müddet)ten sonra mı başlayacak, yoksa geçen kısım buna dahil
mi?"

"Mezkür müddet buna dahildir!" buyurdular. "

Ebu Dâvud, Fiten 1, (4254).

5927 - Sâd İbnu Ebî Vakkâs radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ümid ederim ki Allah, ümmetimi Rabbinin nezdinde yarım gün
tehirden âciz kılmayacaktır."

Sa'd'a: "Yarım gün ne kadardır?" diye sorulmuştu:
"Beşüz yıl" diye cevap verdi."

Ebu Dâvud, Melâhim 18, (4350).

5928 - İsa İbnu Vâkid radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Yüzseksen (hicrî) yılı gelmiş
olsaydı, ümmetime bekârlık ve dağların başlarında ruhbanlığı helâl
kılardım."

Rezin tahric etmiştir.

5929 - Ümmü Seleme radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm fareye fuveysika der ve şunu ilave ederdi:

"Ben bunu meshe uğramışlardan biliyorum. Çünkü o, kendisine
(içmesi için) deve sütü konulsa onu içmez. Ama koyun sütü verilse onu
içer."

Rezin tahriç etmiştir. Buhâri'de kaydedilmiştir (Bed'ü'l-Halk 15;
Müslim, Zühd 62, (2997).

5930 - İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor: "Ey Allah'ın
Resulü! Maymun ve domuzlar Allah Teâla'nın mesh ettiği insanlardan mı?"
diye sorulmuştu. Şu cevabı verdi: "Allah Teâla hazretleri bir kavmi helak
etti mi ona nesil (devam) vermez. Maymun ve domuzlar daha önce de vardı."

Müslim, Kader 33, (2663).

5931 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm (bir gün): "Aranızda muğarribler görüldü mü?"
diye sordu. Ben:

"Muğarribler de ne?" dedim.

"Onlar kendilerine cinlerin iştirak ettikleri
kimselerdir!" buyurdular."

Ebu Dâvud, Edeb 116, (5107).

5932 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüm anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Bâdiyede (kırda, sahrada, köyde)
yaşayan kabalaşır, av peşinde koşan gaflete düşer. Sultanın kapısına gelen
fitneye düşer. Kişi sultana yakınlığını artırdığını nisbette Allah'tan uzaklaşır."

Ebu Dâvud, Sayd 4, (2859, 2860); Tirmizi, Fiten 69, (2257);
Nesâi, Sayd 24, (7,195).

5933 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Ömrün biraz uzarsa
ellerinde sığır kuyruğu gibi birşeyler taşıyan birtakım insanları çok geçmeden
göreceksin. Onlar Allah'ın gadabına uğrayarak sabaha ererler, Allah'ın neşetine
uğrayarak akşama ererler."

Resûlullah bir başka rivayette de: "Ateş ehlinden iki sınıf
vardır, henüz onları görmedim: Yanlarında sığır kuyruğu gibi birşeyler taşıyıp
onu insanlara vuran insanlar; giyinmiş, çıplak kadınlar ki bunlar Allah'a
taatten dışarı çıkmışlardır. Bunlar, başkalarını da baştan çıkarırlar. Başları
deve hörgücü gibidir. Bu kadınlar cennete girmek şöyle dursun, kokusunu dahi
almazlar. Halbuki onun kokusu şu şu kadar uzak mesafeden duyulur"
buyurdular."

Müslim, Cennet 53, (2857), 52, (2128 ).

5934 - Semüre İbnu Cündüb radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm derinin iki parmak arasında dilinmesini
yasakladı."

Ebu Dâvud, Cihad 74.

5935 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Ben
Resûlullah'ın kimseyi dinden başka bir şeye nisbet ettiğini görmedim."

Ebu Dâvud, Edeb 86, (4987).

5936 - İbnu Abbâs radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm (namazda) emrolunduğu yerde açıktan okudu, emrolunduğu
yerde sükût etti (gizli okudu). "Ve senin Rabbin unutkan değildir"
(Meryem 64); "Andolsun ki, Allah'ın Resulünde sizin için (her hususta)
güzel bir örnek vardır" (Ahzab 21).

Buhari, Ezân 105.

5937 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ben size (kendiliğimden) ne bir şey veriyor, ne de sizi bir
şeyden menediyorum: Ben sadece bir memurum (Allah'ın emrine göre
veriyorum)."

Bir rivayette de şöyle demiştir: "Ben (sadece, emre uygun
şekilde) taksim ediyicim, emredildiğim yere koyarım."

Buhâri, Humus 7; Ebu Dâvud, Harac 13, (2949).

5938 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm (Allah'ın emir ve yasaklarını tebliğ eden) me'mur bir
kul idi. Bize (Al-i Beytine) insanlardan ayrı olarak üç şey dışında hiçbir
tefrikte bulunmadı. O üç şey de şunlardır:

- Abdesti mükemmel yapmamızı emretti.

- Sadaka yemememizi emretti.

- Merkebi at üzerine aşırmamamızı emretti."

Tirmizi, Cihad 23, (1701); Nesâî, Taharet 106, (1, 89).

5939 - Abdullah İbnu Amr İbni'l-As radıyallahu anhüma anlatıyor:

"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm bize (bazan) sabah
oluncaya kadar Beni İsrail kıssası anlatırdı. Anlatma işini farz namaz için
kalkınca bırakırdı."

Ebu Dâvud; İlm 11, (3663).

5940 - Alkame İbnu Abdillah babasından naklediyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm müslümanlar arasında (tedâvülü) câiz
olan sikke (dökülmüş paraların) bir kusur olmadan kırılmasını yasakladı."

Ebu Davud, Büyü' 50, (3449).

5941 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Bir adam
Resûlullah aleyhissalâtu vesselam'a gelerek: "Hayvanımı bağlayarak mı
yoksa serbest bırakarak mı Allah'a tevekkül edeyim?" diye sormuştu. Ona:
"Bağla ve tevekkül et!" buyurdu."

Tirmizi, Kıyamet 61, (2519).

5942 - İbrahim Nehâi anlatıyor: "Dahhâk İbnu Kays, Mesrük'u
işçi olarak kullanmak istemişti. Umâre tu'bnu Ukbe ona:

"Hz. Osman radıyallahu anh'ın katillerinden bâki kalmış bir
adamı isti'mal mi edeceksin?" dedi. Mesruk rahimehullah da ona:

"Abdullah İbnu Mes'ud radıyallahu anh bana rivayet etti ki:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm baban Utbe'yi öldürmek istediği zaman;
(baban):

"Çocuklara kim hâmi olacak?" dedi. Aleyhissalatu
vesselam da: "Ateş!" buyurdular. Ben senin için Resûlullah'ın
(münasib görüp) razı olduğuna ben de razıyım!" dedi."

Ebu Davud, Cihad 128, (2686).

5943 - Huzeyfe radıyallahu anh anlatıyor: "Necrân'ın iki
sahibi Seyyid ve Âkıb, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a geldiler. Onunla
mülâane yapmak istiyorlardı.

Bunlardan biri arkadaşına:

"Bunu yapma! Eğer (Muhammed gerçek) bir peygamberse ve bize
lanette bulunursa biz bir daha felah bulamadığımız gibi, bizden sonra gelecek
nesiller de iflâh olmazlar!" dedi. Resûlullah'a gelip:

"Biz sana istediğini vereceğiz, bizimle emin birini gönder.
Bizimle emin olmayanı gönderme!" dediler. Aleyhissalâtu vesselam:

"Ben sizinle gerçekten hakkıyla emin bir adam
göndereceğim" buyurdu. Bunun üzerine Resûlullah'ın ashabı (bu övülen şahıs
olabilmek için) ona yaklaştı. Aleyhissalâtu vesselâm: "Ey Ebu Ubeyde İbnu'l-Cerrâh,
sen kalk!" emretti. Ebu Ubeyde kalkınca, Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm: "İşte şu bu ümmetin eminidir!" buyurdular."

Buhâri, Fedâilu'l-Ashâb 21, Meğazi 72, İcazetu Haberi'l-Vahid 1.

5944 - Yine Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Şeytanlar için develer vardır. Şeytanlar için evler vardır.
Şeytanlara ait develere gelince, ben, onları gördüm. (Şöyle ki): Biriniz,
yedeğinde, iyi beslediği seçkin develerle (yola) çıkar, bunlardan hiçbirine binmez.
Yol esnasında yürümekten kesilmiş (bir din) kardeşine rastlar, devesine onu da
almaz (işte bu develer şeytana aittir, çünkü gösteriş ve tefâhur için
beslenmiştir). Şeytana ait evlere gelince, onların, (müreffeh) insanlar
tarafından (seyahata çıkınca kullanılan ve) ipeklerle örtülmüş kafeslerden
(hevdeç) başkası olmadığını zannediyorum"

Ebu Dâvud, Cihad 62, (2568 ).

5945 - Yine Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"(Kıtlık) senesi, yağmurun yağmadığı (sene) değildir. Asıl
kıtlık senesi, yaşmur bol bol yağdığı halde yerin hiçbir şey bitirmeyiği
senedir."

Müslim, Fiten 44, (2904).

5946 - Mutarraf İbnu Abdillah İbni'ş-Şıhir, babasından naklen
diyor ki: "Resşlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ademoğlunun misali, yanıbaşında doksandokuz tane (öldürücü)
belanın bulunmasına benzer: Bu belalardan kurtulmuş olsa bile, sonunda ölünceye
kadar çekeceği düşkünlük hali yakalayacaktır."

Tirmizi, Kader 14, (2151).

5947 - İbnu Abbas radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "İki (büyük) nimet vardır.
İnsanların çoğu onlar hususunda aldanmıştır:

- Sıhhat,

- Ve boş vakit!"

Buhâri, Rikâk 1; Tirmizi, Zühd 1, (2305).

5948 - Yine İbnu Abbas radıyallahu anh anlatıyor:
"Müseylime-i Kezzâb, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm zamanında
(Medine'ye) gelip ve: "Eğer Muhammed bu işi (hilafeti) kendinden sonra
bana bırakırsa ben ona tabi olurum" demeye başladı. Sonra kavminden kalabalık
bir cemaatle Medine'ye geldi. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm da Sâbit İbnu
Kays İbni Şemmâs ile birlikte ona uğradı. Bu sırada Aleyhissalâtu vesselâm'ın
elinde bir dal parçası vardı. Arkadaşlarının arasında oturmakta olan
Müseylime'ye yaklaştı ve:

"Sen benden şu parçayı istemiş olsan dahi bunu sana vermem!
Sen, Allah'ın senin hakkındaki emrini asla tecavüz edemeyeceksin. (Şayet bana
itaatten) yüz çevirecek olursan Allah mutlaka senin hakkından gelecektir. Öyle
zannediyorum ki, sen, hakkında banna ne gösterilmiş ise, o gösterilmiş olan
kimsesin! (İşte Sâbit, bana bedel sana cevap verecek!" buyurup, oradan
ayrıldı.)

İbnu Abbas der ki: "Ben, Resülullah aleyhissalâtu
vesselâm'ın: "Öyle zannediyorum ki, sen, hakkında bana ne gösterilmiş ise,
o gösterilmiş olan kimsesin" sözü ile neyi kastettiğini sordum. Ebu
Hureyre radıyallahu anh bana şu hususu haber verdi: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurmuştu ki:

"Ben bir gün rüyamda, elimde iki altın bilezik gördüm. Yine
rüyamda onlara fazla bir ilgi göstermiştim. Allah Teâla hazretleri:
"Onlara üfle!" diye vahyetti, ben de üfledim, derken uçup gittiler.
Ben bunları, benden sonra çıkacak iki yalancı ile yorumladım"

Ravi, Ubeydullah der ki: "Bunlardan biri, San'a'nın sahibi
el-Anesi, diğeride Yemâme'nin sahibi Müseylime'dir.

Buhari, Menâkıb 25, Megâzi 70, 71, Tevhid 29; Müslim, Rü'ya 21,
(2273).

5949 - Seleme İbnu Nu'aym İbni Mes'ûd el-Eşca'i, babası
radıyallahu anh'tan anlatıyor: "Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'ın,
Müseylime'nin kendisine yazdığı mektubu okuyunca, mektubu getiren iki elçiye
şöyle söylediğini işitmiştir: "Bu yazdığı meselede siz ne
diyorsunuz?" Elçiler:

"Biz de onun söylediğini söyleriz!" dediler. Bunun
üzerine Aleyhissalâtu vesselâm: "Eğer elçileri öldürmemek kaide olmasaydı
boyunlarınızı muhakkak uçururdum!" buyurdular."

Ebu Dâvud, Cihad 166, (2761).

5950 - İbnu Amr İbnu'l-As radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, beraberinde Tâif'e giderken bir kabre
uğrayınca şunu söylemişti: "Bu kabir, Ebu Riğâl'in kabridir. Şu Harem
mıntıkası sebebiyle (kavmine gelen musibetten) mâsum kalmıştı. (Harem'den
hârice) çıkınca kavmini çarpan bela onu da burada yakaladı ve buraya
defnedildi. Söylediğimin delili, altından bir dalın beraberinde gömülmüş
olmasıdır. Eğer kabri açacak olsanız, onu bulup çıkarırsınız!"

Bunun üzerine halk, alelacele orayı kazıp mezkur altın dalı
çıkardı."

Ebu Dâvud, Harac 41, (3088 ).

5951 - Ali İbnu Ebi Talib radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'ın son sözü: "Namaz! Namaz! Sağ
ellerinizin sahip olduğu (köleler) hakkında Allah'tan korkun!"
olmuştu."

Ebu Dâvud, Edeb 133, (5156); ibnu Mâce, Vesâya 1, (2698 ).

SÜNNETE UYMA

5952 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kim bana itaat
ederse, muhakkak ki Allah'a itaat etmiştir. Kim de bana isyan ederse muhakkak
ki Allah'a isyan etmiştir."

5953 - Ebu'd-Derda radıyallahu anh anlatıyor: "(Bir gün)
Resülullah aleyhissalâtu vesselâm yanımıza çıkageldi. Biz o sırada fakirlikten
söz ediyor ve korkumuzu dile getiriyorduk.

"Fakirlikten mi korkuyorsunuz? Ruhumu kudret elinde tutan Zât-ı
Zülcelâl'e yemin olsun! Mutlaka dünya malı üzerinize akıtılacaktır. Öyleki,
sizden birinin kalbini (haktan başka istikametlere) sadece ve sadece dünyalık
meylettirecektir. Allah'a yemin ederim! Ben sizleri, gecesi ve gündüzü apaydın
olması bakımından eşit olan tertemiz kalplere sahip olarak bırakıyorum!"
buyurdular."

Ebu'd-Derda devamla der ki: "Vallahi, Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm doğru söyledi. Vallahi o bizi, gecesi ve gündüzü
aydınlık olması bakımından eşit olan tertemiz kalplere sahip olarak
bırakmıştı."

5954 - Abdullah İbnu Mes'ud radıyallahu anh demiştir ki:
"Ben size Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'dan bir hadis naklettiğim
vakit, Resûlullah'ın bu sözünün hakka en uygun, hidayete en muvafık ve takvaya
en mutabık olduğuna inanın."

5955 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Sizden birinin,
benden rivayet edilen hadisleri, rahat koltuğuna kurulmuş vaziyette dinleyip:
"(Rivayeti bırak! Bana) Kur'an'dan oku!" dediğini sakın duymayayım!
Söylenen güzel sözü ben söylemişimdir."

HADİS RİVAYETİNDEN ÇEKİNME

5956 - Amr İbnu Meymûn anlatıyor: "Ben, İbnu Mes'ud
radıyallahu anh ile; perşembe akşamları karşılaşmayı hiç aksatmazdım. Bu
gelişlerimde, onun herhangi bir şey hususunda: "Resülullah aleyhissalâtu
vesselâm buyurdular ki" dediğini hiç işitmedim. İşte bu akşamlardan
birinde, "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki" diyerek
(söze başladı, fakat arkasını getirmeyip) başını öne eğdi. (Biraz bekledikten
sonra) kendisine baktım. Gömleğinin ilikleri çözülmüş, gözlerinden yaşlar
boşanmış, avurtları şişmiş vaziyette ayakta duruyordu.

(Bir müddet bu vaziyette, kaldıktan sonra) sözünü şöyle
tamamladı:

"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm öyle veya onun berisinde
veya yukarısında veya ona yakın veya ona benzer bir şey söylemişti."

BİD'ADAN MÜNAKAŞADAN KAÇMAK

5957 - Abdullah İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Allah, bidat
sahibi, bid'atını terketmedikçe, onun amelini kabul etmeyecektir."

5958 - Hz. Enes İbnu Mâlik radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Batıl ve haksız
yolda iken (münakaşa ve) yalanı bırakana cennetin kenarında bir köşk bina
edilir. Haklı olduğu halde münakaşayı bırakan kimse için cennetin ortasında bir
köşk bina edilir. Kim de ahlâkını güzelleştirirse ona cennetin en âla yerinde
bir köşk bina edilir."

REY VE KIYASTAN KAÇMA

5959 - Muâz İbnu Cebel radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, beni Yemen'e gönderdiği zaman şöyle
tenbihte bulundular: "Sakın bildiğin (şer'i deliller dışında bir şeyle)
hüküm verip, mesele çözmeye kalkmayasın! Şayet çözmede zorluk çektiğin bir
mesele karşına çıkarsa (rastgele hükmetmekten) geri dur, meselenin
aydınlanmasını bekle veya o hususu bana yaz."

5960 - Abdullah Amr İbnu'l-As radıyallahu anhümâ anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın şöyle söylediğini işittim:

"Beni İsrail'in durumu, aralarında müvelledün denen farklı
milletlere mensup esir kadınlardan doğan çocuklar türeyinceye kadar itidal
üzere devam etti. Bu yeni türediler şahsı re'yleri ile fetva verip kendilerini
de, başkalarını da dalâlete attılar."

İMAN

5961 - Cündüb İbnu Abdillah radıyallahu anh anlatıyor: "Biz
erginlik çağına yaklaşmış bir grup genç Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm ile
beraberdik. Kur'ân'ı öğrenmezden önce imanı öğrendik. Sonra da Kur'ân'ı
öğrendik. Kur'ân sayesinde imanımız daha da arttı."

5962 - İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Bu ümmette iki sınıf vardır, onların İslâm'dan hiçbir
nasipleri yoktur: Mürcie ve Kaderiyye."

5963 - Hz. Ali radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalatu vesselâm buyurdular ki: "İman, kalben bil(ip tasdik et)me,
dil ile söyle(yip ikrar et)me, beden uzuvlarıyla da amel etmektir."

5964 - Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kim, Allah'a herhangi bir şerik
koşmadan tam bir ihlâs yani Allah'ın birliğine iman, O'na hâlisane kulluk,
namaz ve zekat vazifelerini yapma hali üzere dünyayı terkederse, Allah
kendisinden razı olmuş halde ölmüş olur."

Hz. Enes radıyallahu anh devamla der ki: "İşte bu hal,
peygamberlerin hepsi tarafından getirilmiş olan (ve Allah indinde makbul olduğu
Kur'an'da belirtilen (Âl-i İmrân 19)) gerçek dindir. Bu dini, peygamberler,
Rablerinden alıp beşeri hevâya dayanan (felsefi nazariye ve) iddialar ortalığı
kaplamazdan önce, insanlara tebliğ etmişlerdi.

Bu hakikatı tasdik eden Kur'ânî nasslar mevcuttur. Bilhassa en
son inen (suredeki) şu ayet onlardandır: "Eğer (o müşrikler) tevbe eder,
-Enes der ki: "Tevbeden murad putları ve onlara tapmayı bırakmaktır-
namazlarını dosdoğru kılar ve zekâtlarını verirlerse siz de onları serbest
bırakın. Muhakkak ki Allah çok bağışlayıcı, çok merhamet edicidir" (Tevbe
5).

Bir diğer ayette şöyle buyrulmuştur: "Eğer tevbe eder,
namazlarını dosdoğru kılar ve zekâtlarını verirlerse, artık onlar sizin din
kardeşlerinizdir" (Tevbe 11).

5965 - Hz. Ebu Hureyre ve İbnu Abbâs radıyallahu anhüm
demişlerdir ki: "İman artar ve eksilir."

KADER-KADERİYE

5966 - Ebu Müleyke'den oğlu Abdullah'ın rivayet ettiğine öre,
"O, Hz. Aişe radıyallahu anhâ'nın yanına girip, ona kaderle ilgili bir
şeyler söylemiş o da kendisine şöyle cevapta bulunmuştur:

"Kim kader konusunda herhangi bir meseleyi konuşacak olsa,
ahiret günü kaderden hesaba çekilir. Kim de bu mevzuda bir şey konuşmazsa,
ahirette kaderden hesaba çekilmez."

5967 - Amr İbnu Şu'ayb an ebîhi an ceddihi radıyallahu anhüma
anlatıyor: "Bir gün Resülullah aleyhissalâtu vesselâm, bir grup ashabının
yanına aniden çıkageldi. Onlar kader üzerine tartışıyorlardı. Münakaşanın
mahiyetini öğrenince öylesine öfkelendi ki sanki yüzünde bir nar tanesi patlamıştı,
kıpkırmızı oldu. şunları söyledi:

"(Kader üzerine bu çeşit) münakaşa yapmakla mı emrolundunuz
-veya bunun için mi yaratıldınız-? Kur'ân'ın birkısım ayetlerini diğer birkısım
ayetleriyle karşılaştırıp duruyorsunuz! İşte sizden önceki ümmetler bu çeşit
davranışları sebebiyle helak oldular."

(Ravi Muhammed İbnu) Abdullah İbnu Amr devamla dedi ki:
"Babam Abdullah dedi ki: "Ben Resûlullah'ın bazı meclislerinde hazır
bulunmamış olmama sevinirdim ama, (babam Amr'ın anlattığı) bu mecliste
bulunmadığıma daha çok sevindim."

5968 - İbnu Ömer radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalatu vesselâm: "Ne sirayet, ne uğursuzluk ne de (öldürülen
kimsenin başından çıkıp intikam! intikam! diye bağıran ve hâme denen) bir kuş
vardır!" buyurmuşlardı. Cemaatte bulunan bedevi bir adam doğrulup:

"Ey Allah'ın Resûlü! Pekala, kendisinde uyuz olan bir
devenin bütün deve sürüsünü uyuzlamasına ne dersiniz?" diye sordu.
Aleyhissalâtu vesselâm da:

"İşte bu kaderdir. Söyle bakalım! O ilk deveyi kim
uyuzladı?" buyurdular."

5969 - Adiyy İbnu Hâtim radıyallahu anh anlatıyor: "Ben
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın yanına vardığım zaman bana: "Ey
Hatim'in oğlu Adiyy, müslüman ol ki selâmete eresin!" buyurdular. Ben de:

"İslâm nedir?" diye sordum.

"Allah'tan başka ilah olmadığına, benim de O'nun Resülü
olduğuma şehadet etmen ve hayır, şer, tatlı ve acı her şeyiyle kadere iman
etmendir!" buyurdular."

5970 - Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Ensardan bir
zat Hz. Peygamber aleyhissalâtu vesselam'a gelerek:

"Ey Allah'ın Resûlü! Benim bir cariyem var, onunla azil
yapabilir miyim?" diye sordu. Aleyhissalâtu vesselâm ona: "Cariye
için takdir edilen şey (çocuk) kendine gelecektir!" cevabında bulundu.
Bundan bir müddet sonra aynı zat Aleyhissalâtu vesselâm'a gelerek:

"O cariyem hamile oldu!" dedi. Bunun üzerine
Resülullah: "Bir nefse takdir edilmiş olan şey mutlaka olur!"
buyurdular."

5971 - Sevban radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Ömrü ancak birr (her çeşit
hayırlar, iyilikler, ihsanlar) uzatır; kaderi de ancak dua geri çevirir. Kişi,
işlediği günah sebebiyle rızkından mahrum kalır!"

5972 - Sürâka İbnu Cu'şem anlatıyor: "Ey Allah 'ın Resulü
dedim, (yapılan) amel, önceden kalemin yazıp kuruduğu, kaderin kesinleştiği
şeyler cümlesinden mi, yoksa müstakbelde karşılaşacağı şeyler cümlesinden mi?

Aleyhissalâtu vesselâm şu cevabı verdi: "Amel, kaderin
tesbit ettiği, kalemin de yazıp kuruduğu şeyler cümlesindendir. Herkes
yaratıldığı şeye mûyesser kılınır."

HZ. EBU BEKR

5973 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ebu Bekr radıyallahu anh'ın malı kadar hiçbir mal bana
menfaat sağlamamıştır!"

Ebu Hureyre devamla der ki: "(Resûlullah'ın bu sözü üzerine)
Hz. Sıddık'ın gözlerinden yaş aktı ve: "Ey Allah'ın Resûlü! Ben ve malım
sadece senin için var değil miyiz! Ey Allah'ın Resülü!" dedi.

5974 - Hz. Ali radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Ebu Bekr ve Ömer, bu ikisi
kendilerinden önce ve sonra gelip geçecek peygamberler dışında kalan bütün
cennetliklerin olgun yaşta olanlarının efendileri olacaklardır. Ey Ali, bu
hususu, hayatta kaldıkları müddetçe onlara haber verme!"

HZ. ÖMER

5975 - İbnu Abbâs radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Hz. Ömer
müslüman olduğu zaman, Hz. Cibril aleyhisselâm inip:

"Ey Muhammed! Sema ahâlisi Ömer'in müslüman olması ile
müjdeleştiler!" dedi."

5976 - Hz. Übey İbnu Ka'b radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Hakk'ın musafaha ettiği ilk kimse Ömer'dir. İlk selam
verdiği kimse de odur. İlk elinden tutup cennete koyacağı kimse de o
olacaktır."

5977 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm şöyle dua etmişti: "Allahım! İslâm'ı, hassaten Ömer
İbnu'l Hattâb(ın müslüman olmasıyla) aziz kıl!"

HZ. OSMAN

5978 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Her peygamber için
ahirette bir arkadaş vardır. Orada benim arkadaşım Osman İbnu Affân'dır."

5979 - Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm Mescid-i Nebevi'nin girişinde Hz. Osman radıyallahu
anh'la karşılaşmıştı: "Ey Osman! İşte Cibril aleyhisselâm! Bana haber
verdi ki Allah Teâla hazretleri (kızım) Ümmü Külsûm'u, Rukiyye'nin mehrine denk
bir mehirle ve ona yaptığın hayat arkadaşlığı gibi bir arkadaşlık yapmak üzere
sana nikahlamıştır!" buyurdular."

5980 - Ka'b İbnu Ucre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm vukûu yaklaşmış olan bir fitneyi zikretmişti. O sırada
başı örtülü birisi yoldan geçti. Aleyhissalâtu vesselâm:

"İşte şu (giden), o gün hidayet üzere olacak!"
buyurdular. Ben hemen sıçrayıp, Osman (olan o geçen kimse)nin bazularından
tutup Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın karşısına geçerek: "(O
söylediğiniz) bu mu?" dedim.

"Evet bu!" buyurdular."

5981 - Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm hastalığı sırasında: "Yanımda ashabımdan birinin
bulunmasını istiyorum!" buyurdular. Biz de:

"Ey Allah'ın Resûlü! Sana Ebu Bekr'i mi çağıralım?"
dedik, sûkut buyurdular. Bunun üzerine:

"Sana Ömer'i mi çağıralım?" dedik, yine sükut
buyurdular. Bunun üzerine:

"Sana Osman'ı mı çağıralım?" dedik.

"Evet!" buyurdular. (Onu çağırdık. Derhal huzura
geldiler. Resûlullah

onunla başbaşa kaldı. Aleyhissalâtu vesselâm ona konuştukça Hz.
Osman'ın yüzü (renk renk oluyor) değişiyordu.

Kays der ki: "Bana, Ebu Sehle Mevla Osman'ın anlattığına
göre, Hz. Osman, Yevmü'd-Dâr'da (evinde muhasara edildiği günde) kendisine:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm bana bir ahidde (sözde) bulunmuştu. (Şu
anda) ben ona kavuşmaktayım" demiştir.

Hadisin ikinci râvisi Ali (İbnu Muhammed)'in rivayetinde Hz.
Osman: "Ben bu ahid üzerine sabrediciyim" demiştir.

Râvi Kays der ki: "Alimler, hadiste geçen yevmü'd-dâr (ev
günü) tabiriyle Hz. Osman'ın evinde muhasara edildiği günü anlarlar."

HZ. ALİ

5982 - Berâ İbnu Âzib radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm'ın yaptığı haccda biz de beraberdik. (Bir ara) yolda bir
yerde konakladı ve cemaatle namaz kılma emrini verdi. Bu sırada, Hz. Ali
radıyallahu anh'ın elinden tutarak (yanındaki ashabına): "Ben mü'minlere
nefislerinden evla değil miyim?" diye sordu. Hep bir ağızdan:
"Elbette evlasın!" dediler. Aleyhissalâtu vesselâm tekrar:

"Ben her mü'mine, kendi nefsinden evla değil miyim?"
buyurdular. Ashab yine hep bir ağızdan: "Evet evlasınız!" dediler.
Bunun üzerine (Ali'yi göstererek):

"İşte bu, ben kimin dostu isem, onun dostudur! Allah'ım, sen
buna dost olana dost, düşman olana düşman ol!" buyurdular."

5983 - Abdurrahman İbnu Ebi Leylâ anlatıyor: "Babam Ebu
Leylâ Hz. Ali radıyallahu anh ile akşamları biraraya gelip sohbet ederlerdi.
Hz. Ali, kışta yaz elbiseleri, yazda da kış elbiseleri giyerdi. Biz (babama
bunun hikmetini bir) sorsanız! dedik. O da sordu. Ali radıyallahu anh şu
açıklamayı yaptı:

"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, Hayber günü, gözümden
rahatsız olduğum bir sırada, bana adam göndererek yanına çağırdı. Ben:

"Ey Allah'ın Resülü dedim, gözlerimden hastayım,
(vereceğiniz vazifeyi yapamamaktan endişe ederim)" dedim. Bunun üzerine,
gözüme mübarek tükrüklerinden sürüp, bir de: "Allah'ım, ondan sıcak ve
soğuğun vereceği rahatsızlıkları kaldır!" diye dua buyurdular. O günden
sonra ne sıcakta terledim, ne de soğukta üşüdüm" açıklamasını yaptı."

Hz. Ali, ilaveten Resûlullah'ın şöyle buyurduğunu anlattı:
"Yarın, Hayber'in fethi için öyle bir zatı komutan yapacağım ki, o Allah'ı
ve Resûlünü hakkıyla sever, Allah ve Resûlü de onu severler. O cepheden kaçacak
biri de değildir."

5984 - İbnu Ömer radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Hasan ve Hüseyin cennet ehlinin
gençlerinin efendileridir. Babaları onlardan daha hayırlıdırlar."

5985 - Hz. Ali radıyallahu anh buyurdular ki: "Ben Allah'ın
kulu, Resülü'nün kardeşiyim ve ben Sıddîk-ı Ekber'im. Benden sonra sıddîk-ı
ekber olduğunu söyleyen yalancıdan başkası değildir. İnsanlardan önce yedi yıl
namaz kıldım."

HZ. ABBAS

5986 - Hz. Abbâs İbnu Abdilmuttalib anlatıyor: "Kureyş'ten
bir grup kendi aralarında konuşurken biz onlara rastladığımızda yanlarına
varınca konuşmalarını keserlerdi. Durumu Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a
anlattık. Şöyle buyurdular: "İnsanlara ne oluyor ki, kendi aralarında
konuşurlarken Ehl-i Beytimden bir adamı görünce konuşmalarını kesiyorlar.
Allah'a yemin olsun! Onları Allah için ve bana olan akrabalıkları için
sevmeyenlerin kalplerine iman girmez."

5987 - Abdullah İbnu Amr anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Allah Teâla hazretleri beni
kendisine Halîl ittihaz etti, tıpkı İbrahim aleyhisselâm'ı Halîl ittihaz ettiği
gibi. Kıyamet günü, cennette benim menzilimle İbrahim aleyhisselâm'ın menzili
yüz yüzedir. Abbâs da aramızda, iki Halîl arasında bir mü'mindir."

HZ. HASAN VE HZ. HÜSEYİN

5988 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Hasan ve Hüseyin'i
kim severse mutlaka beni de sevmiştir. Kim de onlara buğzetmişse mutlaka bana
da buğzetmiştir."

5989 - Ya'la İbnu Mürre radıyallahu anh'ın anlattığına göre:
"Bir grup ashab, Resûlullah'la birlikte Aleyhissalâtu vesselâm'ın davet
edildiği bir yemeğe gittiler. Yolda, Hüseyin'e rastladılar, çocuklarla
oynuyordu.

Ya'la der ki: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm (çocugu
görünce) ilerleyip cemaatin önüne geçip, (onu tutmak için) ellerini açtı. Çocuk
ise sağa sola kaçmaya başladı. Resülullah da onu takliden sağa sola koşarak,
tutuncaya kadar peşinde koştu. Yakalayınca ellerinden birini çenesinin altına
diğerini de ensesine koyup öptü ve: "Hüseyin bendendir, ben de Hüseyin'denim!
Kim Hüseyin'i severse Allah da onu sevsin. Hüseyin sıbt'lardan bir sıbttır
(torun)!" buyurdu."

EBU ZERR - MİKDAD

5990 - Abduldah İbnu Mes'ud anlatıyor: "İslâm'ı ilk izhar
eden yedi kişi idi: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, Ebu Bekr, Ammâr, annesi
Sümeyye, Süheyla, Bilâl ve Mikdâd.

Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ı Cenab-ı Hak amcası Ebu
Talib'le korudu. Hz. Ebu Bekr'i Allah kavmi ile korudu. Diğerlerine gelince,
müşrikler onları tutup, demirden zırhlar giydirdiler ve vücutlarının yağlarını
eritmek üzere kızgın güneşte dağladılar. Bunlardan hiçbiri müşriklerin
yaptıklarına dayanamadı, hepsi de onların isteklerine boyun eğmek zorunda
kaldı. Bilâl hariçti. Çünkü o, nefsini Allah yolunda alçalttı da alçalttı. Azab
veren kavmi de onu öldürmeyi küçümsediler. Onu tutup çocuklara teslim ettiler.
Bu aylak gürûh onu Mekke sokaklarında ve dağ yollarında eziyet vererek
dolaştırıp eğlendiler. O, bunlara aldırmayıp: "Allah birdir Allah
birdir!" demeye devam etti."

HABBÂB

5991 - Ebu Leyla el-Kindî anlatıyor: "Habbab, Hz. Ömer
radıyallahu anhümâ'ya uğramıştı. Hz. Ömer:

"Yaklaş. Buraya, Ammâr'dan başka kimse senden daha layık
değildir" dedi. Sonra, Habbâb, müşriklerin yaptıkları işkencelerden
sırtında kalan izleri Hz. Ömer'e göstermeye başladı."

BEDİR EHLİ

5992 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Ashabıma
sebbetmeyin. Nefsimi elinde tutan Zât-ı Zülcelâl'e yemin ederim ki, şayet
sizden biri, Uhud dağı kadar çok altın infak etse, ashabımdan birinin bir müdd
hatta onun yarısı kadarki infakına, sevapta yetişemez."

ENSÂR

5993 - Sehl İbnu Sa'd radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Ensâr iç gömlek, insanlar da dış
gömlek (mesabesinde)dirler. Eğer insanlar, bir vadiye veya bir koyağa
(dağlardaki düzlük) yönelirken Ensar da bir başka vadiye yönelecek olsa ben,
Ensar'ın gittiği vadiyi takip ederdim. Eğer hicret olmasaydı ben Ensar'dan bir
kimse olurdum."

5994 - Amr İbnu Avf radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah
aleyhissalâtu vesselâm: "Allah, Ensarı, Ensarın oğullarını, Ensarın
oğullarının oğullarını rahmetine bandırsın" buyurdular."

HARİCİLER

5995 - İbnu Abbâs radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"Ümmetimden bir grup insan Kur'ân'ı muhakkak surette
okuyacak. Ancak bunlar, okun avı süratle delip geçtiği gibi dinden
çıkacaklar."

5996 - Hz. Câbir İbnu Abdillah radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm Cürrâne'de, işlenmemiş altın ve
ganimetleri taksim ediyordu. Taksim edilen mal Hz. Bilal'in eteğinde idi. Bir
adam:

"Ey Muhammed adil ol! Çünkü adalet etmiyorsun!" dedi.
Aleyhissalâtu vesselâm: "Yazık sana! Eğer ben de adil olmazsam, benden
sonra kim daha âdil olur?" diye mukabele etti. Hz. Ömer, (Resûlullah'ın
üzüldüğünü farkederek):

"Ey Allah'ın Resülü! Bana müsaade buyurun, şu münafığın
kellesini uçurayım!" talebinde bulundu. Aleyhissalâtu vesselâm:

"İşte bu adamın mutlaka arkadaşları -veya arkadaşcıkları-
var. Bunlar Kur'ân'ı okurlar, ama okudukları gırtlaklarından aşağı geçmez.
Bunlar, okun avı delip geçmesi gibi dinden çıkıp giderler!"
buyurdular."

5997 - İbnu Ebi Evfa anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm buyurdular ki: "Hâriciler cehennemin köpekleridir."

5998 - İbnu Ömer radıyallahu anhümâ anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

"İleride genç bir grup ortaya çıkacak. Bunlar Kur'ân'ı
okuyacaklar, ancak, okudukları gırtlaklarından aşağıya geçmeyecek. Onlardan bir
grup çıktıkça kökleri kazınacaktır."

İbnu Ömer der ki: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın:
"Onlardan bir grup çıktıkça kökleri kazınacaktır" ibaresini yirmi
kereden fazla işittim."

(İbnu Ömer, Resûlullah'tan işittiği sözleri şöyle tamamladı: )
"Nihayet bu cemaatin sürdürdüğü hile ve aldatma esnasında Deccal
çıkacaktır."

CEHMİYE

5999 - Ebu Rezîn anlatıyor: "Resülullah aleyhissalâtu
vesselâm buyurdular ki: "Rabbimiz, sıkıntılı durumunun değişeceği zaman
yakın olmasına rağmen kullarının ümitsizliğe düşmesine güldü."

Ebu Rezin devamla der ki: "Ey Allah'ın Resûlü dedim, hiç Rab
Teâla güler mi?"

"Evet" buyurdular. Ben de:

"Öyleyse gülme vasfı bulunan bir Rabb'ten bize hayır eksik
olmayacaktır!" dedim."

6000 - Hz. Câbir İbnu Abdillah radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Cennet ehli
nimetler arasında yaşarken onlar için bir nur parlar. Onlar derhal başlarını
kaldırırlar. Rab Teâla'yı başlarının üstünde kendilerine yaklaşmış ve: "Ey
cennet ehli, sizlere selam olsun!" dediğini görürler."

Resûlullah devamla dedi ki: "İşte bu hal, Kur'ân'da zikri
geçen: "Rahmet sahibi Rablerinden onlara selam vardır" ( Yasin 58 )
ayetinin haber verdiği durumdur."

Resülullah devamla buyurdular:

"Rab Teâla onlara, onlar da Rab Teâla'ya bakarlar. O'na
baktıkları müddetçe etraflarındaki cennet nimetlerinden hiçbirine iltifat
etmezler. Bu hal onların nazarında Rabb Teâla hicaba bürününceye kadar devam
eder. Rabb Teâla hicaba bürünür, fakat Allah'ın nüru ve bereketi cennet ehlinin
üzerinde ve makamlarında baki kalır."

» **Bir Hadis**
» HADİS-İ ŞERİF:
» Bir Hadis-i Serif
» Evliyalar Ansiklopedisi